Bu məqalədə çoxsaylı problemlər mövcuddur. Zəhmət olmasa, səhifəni redaktə edərək və ya mövcud problemləri diskussiya edərək həll edin.
|
Azərbaycan tarixinin xronologiyası — Azərbaycanın ən qədim dövrdən müasir dövrə qədərki tarixinin xronologiyası.
İbtidai icma dövrü
İl | Tarix | Hadisə |
---|---|---|
E.ə 1,5 milyon — 150–120 minilliklər | Quruçay mədəniyyəti | |
40–35 min — 12–10 min il əvvəl | Paleolit dövrü | |
10–12 min il əvvəl | Qobustanda həyatın başlanması | |
E.ə. XII–VIII minilliklər | Mezolit dövrü | |
E.ə. VII–VI minilliklər | Eneolit dövrü | |
E.ə. IV minilliyin əvvəli | Sadə dulus çarxının yaranması | |
E.ə. IV min. II yarısı — II min. sonu | Tunc dövrü | |
E.ə. IV min. sonu — III minillik | Erkən Tunc dövrü | |
Kür-Araz mədəniyyəti | ||
E.ə. III minilliyin yarısı | Birinci böyük ictimai əmək bölgüsü | |
E.ə. III min. IV rübü — II min. I yarısı | Orta Tunc dövrü. İkinci böyük ictimai əmək bölgüsü | |
E.ə. II minilliyin I yarısı | Şəhərsalma mədəniyyətinin təşəkkülü | |
E.ə. II min. — I min. əvvəli | Naxçıvan mədəniyyəti | |
E.ə. XIV‒VIII əsrlər | Son Tunc və İlk Dəmir dövrü | |
Xocalı-Gədəbəy mədəniyyəti | ||
E.ə. XIV‒VII əsrlər | Talış-Muğan mədəniyyəti | |
E.ə. XIII‒XII əsrlər | Borsunlu kurqanı | |
E.ə. XIII‒XI əsrlər | Sarıçoban kurqanı | |
E.ə. VII‒V əsrlər | İnkişaf etmiş Dəmir dövrü |
Quldarlıq dövrü
İl | Tarix | Hadisə |
---|---|---|
E.ə. III minilliyin I yarısı | Aratta dövlət qurumu | |
E.ə. XXVIII‒XXIV əsrlər | Şumer şəhər-dövlətləri | |
E.ə. III minilliyin II yarısı | Kuti dövlət qurumu | |
Lullubi dövlət qurumu | ||
E.ə. t. 2240‒2220 | Elam hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. t. 2236‒2200 | Akkad hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. t. 2230‒2200 | Lullubi hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. t. 2225‒2205 | Kuti hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. t. 2220‒2170 | Lullubi hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. t. 2204‒2197 | Kuti hökmdarı İmtanın hakimiyyəti | |
E.ə. t. 2200‒2175 | Akkad hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. t. 2198‒2192 | Kuti hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. t. 2191‒2185 | Kuti hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. t. 2184‒2178 | Kuti hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. t. 2177‒2171 | Kuti hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. t. 2175‒e.ə. 2104 | Kuti sülaləsinin Mesopotamiyada hökmranlığı | |
E.ə. t. 2170‒2150 | Lullubi hökmdarı Anubanininin hakimiyyəti | |
E.ə. t. 2135‒2133 | Kuti hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. t. 2127‒2120 | Kuti hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. t. 2120‒2113 | Kuti hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. t. 2112‒2105 | Kuti hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. t. 2112‒2003 | III Ur sülaləsinin hökmranlığı | |
E.ə. t. 2093‒2046 | Ur hökmdarı Şulqinin hakimiyyəti | |
E.ə. II minillik | Dövlət qurumlarının parçalanması | |
E.ə. II minilliyin I yarısı | Turukki və su tayfalarının siyasi fəaliyyətinin başlanması | |
E.ə. 1813‒1781 | Assuriya hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. 1797‒1757 | Assuriya hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. 1792‒1750 | Babil hökmdarı Hammurapinin hakimiyyəti | |
E.ə. 1307‒1275 | Assuriya hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. 1274‒1245 | Assuriya hökmdarı Salmanasarın hakimiyyəti | |
E.ə. 1244‒1208 | Assuriya hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. IX‒VIII əsrlər | Midiya ərazisində xırda vilayət hakimləri | |
E.ə. IX əsrin I yarısı | Zamua ölkəsində xırda dövlət qurumları | |
E.ə. 883‒859 | Assuriya hökmdarı II Aşşurnasirpalın hakimiyyəti | |
E.ə. 880 | II Aşşurnasirpalın Zamua ölkəsinə yürüşü | |
E.ə. 859‒824 | Assuriya hökmdarı III Salmanasarın hakimiyyəti | |
E.ə. 825‒812 | Urartu hökmdarı İşpuininin hakimiyyəti | |
E.ə. 823‒811 | Assuriya hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. 820 | V Şamşi-Adadın Nairi ölkəsinə hərbi səfəri | |
E.ə. 810‒783 | Assuriya hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. 810‒781 | Urartu hökmdarı Menuanın hakimiyyəti | |
E.ə. 781‒760 | Urartu hökmdarı I Argiştinin hakimiyyəti | |
E.ə. 775 | I Argiştinin Mannaya hücumu | |
E.ə. 773‒693 | Skif padşahlığının mövcud olması | |
E.ə. 760‒730 | Urartu hökmdarı II Sardurinin hakimiyyəti | |
E.ə. t. 750 | II Sardurinin Mannada işğalı | |
E.ə. 744‒727 | Assuriya hökmdarı III Tiqlatpalasarın hakimiyyəti | |
E.ə. 740‒719 | Manna hökmdarı İranzunun hakimiyyəti | |
E.ə. 730‒714 | Urartu hökmdarı I Rusanın hakimiyyəti | |
E.ə. 722‒705 | Assuriya hökmdarı II Sarqonun hakimiyyəti | |
E.ə. 719 | Mannada İranzuya qarşı üsyan | |
E.ə. 718‒716 | Manna hökmdarı Azanın hakimiyyəti | |
E.ə. t. 716‒680 | Manna hökmdarı Ullusununun hakimiyyəti | |
E.ə. 714 | II Sarqonun Mannaya böyük yürüşü | |
E.ə. t. 712‒675 | Midiya hökmdarı Deyokun hakimiyyəti | |
E.ə. VII əsr | Sakların Albaniyada məskunlaşması | |
E.ə. 681‒668 | Assuriya hökmdarı Asarhaddonun hakimiyyəti | |
E.ə. t. 675‒563 | Midiya hökmdarı Fraortun hakimiyyəti | |
E.ə. t. 675‒650 | Manna hökmdarı Ahşerinin hakimiyyəti | |
E.ə. 668‒626 | Assuriya hökmdarı Aşşurabanipalın hakimiyyəti | |
E.ə. 653‒625 | Midiya skiflərin hakimiyyəti altında | |
E.ə. 650 | Aşşurabanipalın Mannanı məğlub etməsi | |
E.ə. t. 650‒630 | Manna hökmdarı Uallinin hakimiyyəti | |
E.ə. 640‒629 | Fars hakimi hakimiyyəti | |
E.ə. 625‒585 | Midiya hökmdarı Kiaksarın hakimiyyəti | |
E.ə. 615‒612 | Midiyanın Assuriya ilə müharibəsi | |
E.ə. 585 | Kiaksarın Lidiya ilə sülh müqaviləsi bağlaması | |
E.ə. 585‒550 | Midiya hökmdarı Astiaqın hakimiyyəti | |
E.ə. 584‒558 | Fars hakimi hakimiyyəti | |
E.ə. 558‒530 | Fars hakimi II Kirin hakimiyyəti | |
E.ə. 550‒330 | Əhəmənilər sülaləsinin hakimiyyəti | |
E.ə. 550 | Midiya dövlətinin süqutu | |
E.ə. 330 | Əhəmənilər dövlətinin süqutu | |
E.ə. 327 | İsgəndərin Baktriya və Soqdiananı tutması | |
İsgəndərin Hindistana yürüşü | ||
E.ə. 323 | Atropatena dövlətinin yaranması | |
E.ə. 321‒281 | Selevkilər sülaləsinin hakimiyyəti | |
E.ə. 223‒187 | Selevki hökmdarı II Antioksun hakimiyyəti | |
E.ə. 222‒220 | Midiya satrapı Molonun Selevkilərə qarşı üsyanı | |
E.ə. 220 | Azərbaycanın Selevkilərdən asılılığı | |
E.ə. 209‒205 | III Antioksun Şərq yürüşü | |
E.ə. II əsr | Albaniyada Aranilər sülaləsinin hakimiyyətə gəlməsi | |
E.ə. 189‒160 | Erməni hökmdarı I Artaşesin hakimiyyəti | |
E.ə. 175‒163 | Selevki hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. 171‒139 | Parfiya hökmdarı I Mitridatın hakimiyyəti | |
E.ə. 148‒147 | I Mitridatın Midiyanı işğal etməsi | |
E.ə. 95‒55 | Erməni hökmdarı hakimiyyəti | |
E.ə. 74‒64 | Romanın VI Mitridatla müharibəsi | |
E.ə. 71 | yürüşü | |
E.ə. 67 | I Tiqranın Kappadokiyanı tutması | |
E.ə. 63 | VI Mitridatın ölümü | |
E.ə. 56‒34 | Erməni hökmdarı II Tiqranın hakimiyyəti | |
E.ə. 37‒e. 3 | Parfiya hökmdarı IV Fraatın hakimiyyəti | |
E.ə. 36 | Antoninin Parfiyaya yürüşü | |
E.ə. 31 | 2 sentyabr | Antoni və Oktavian arasında Aksi döyüşü |
I‒II əsrlər | Xristianlığın meydana gəlməsi | |
I‒III əsrlər | Roma‒Parfiya münaqişələri | |
63 | Romanın Parfiya ilə sülh müqaviləsi bağlaması | |
68 | Roma imperatoru Neronun albanlara qarşı yürüşə hazırlaşması | |
81‒96 | Roma imperatoru Domisianın hakimiyyəti | |
96‒117 | Roma imperatoru Trayanın hakimiyyəti | |
114 | Trayanın Erməni krallığını tutması | |
115 | Erməni krallığının Roma vilayətinə çevrilməsi |
İlkin Feodalizm dövrü
İl | Tarix | Hadisə |
---|---|---|
III‒V əsrlər | Azərbaycanda feodalizmə xas olan iqtisadi münasibətlərin bərqərar olması | |
III‒VII əsrlər | Sasanilər sülaləsinin hakimiyyəti | |
T. 215‒255 | Alban hökmdarı I Vaçaqanın hakimiyyəti | |
215‒276 | Maninin həyatı | |
226 | Parfiyanın süqut etməsi | |
Sasanilər sülaləsinin hakimiyyətə gəlməsi | ||
241‒272 | Sasani şahı I Şapurun hakimiyyəti | |
242 | Mani təliminin yayılması | |
T. 255‒262 | Alban hökmdarı I Vaçenin hakimiyyəti | |
260 | I Şapurun Romanı məğlub etməsi | |
270‒275 | Roma imperatoru Avrelinin hakimiyyəti | |
287‒332 | Erməni hökmdarı hakimiyyəti | |
IV əsr | Ön Asiyada xristianlığın yayılması | |
309‒379 | Sasani şahı II Şapurun hakimiyyəti | |
IV əsrin 30-cu illəri | Xristianlığın Roma imperiyasında dövlət dininə çevrilməsi | |
T. 332‒338 | Erməni hökmdarı hakimiyyəti | |
338‒345 | Erməni hökmdarı hakimiyyəti | |
T. 342‒350 | Erməni krallığının Albaniyanı işğal etməsi | |
345‒367 | Erməni hökmdarı hakimiyyəti | |
T. 359‒371 | Alban hökmdarı Urnayrın hakimiyyəti | |
359 | Amid döyüşü | |
364‒378 | Roma imperatoru hakimiyyəti | |
369‒374 | Erməni hökmdarı hakimiyyəti | |
371 | Dzirav çölündə döyüş | |
387 | Ermənistanın Roma və İran arasında bölüşdürülməsi | |
399‒421 | Sasani şahı I Yezdəgirdin hakimiyyəti | |
421‒438 | Sasani şahı V Bəhramın hakimiyyəti | |
428 | Ermənistanın Sasani dövlətinin canişinliyinə çevrilməsi | |
T. 443‒451 | hakimi hakimiyyəti | |
457‒459 | İranda hakimiyyət uğrunda mübarizə | |
459‒484 | Sasani şahı Firuzun hakimiyyəti | |
462 | Haylandur hunlarının Albaniyaya gəlməsi | |
481‒484 | Ermənilərin Sasani şahına qarşı üsyanları | |
481‒529 | Məzdəkilər hərəkatı | |
484‒488 | Sasani şahı hakimiyyəti | |
485 | Nvarsak sülhü | |
488‒531 | Sasani şahı hakimiyyəti | |
493‒510 | Alban hökmdarı III Vaçaqanın hakimiyyəti | |
498 | Aquen kilsə məsclisi | |
V əsrin sonu ‒ VI əsrin əvvəli | Albaniyada xristianlığın zorla yayılması | |
510‒629 | Albaniyada sasani mərzbanlığı dövrü | |
529 | Məzdəkin edam olunması | |
531‒579 | İran şahı I Xosrovun hakimiyyəti | |
570‒590 | Mehranın Girdiman məskəni | |
571‒591 | İran‒Bizans müharibələri | |
579‒590 | Sasani şahı IV Hömrüzün hakimiyyəti | |
582‒602 | Bizans hökmdarı hakimiyyəti | |
591 | İranın Bizans ilə müqaviləsi | |
591‒628 | Sasani şahı II Xosrovun hakimiyyəti | |
600‒615 | Girdiman qalasının tikilməsi | |
602 | İran‒Bizans müharibələrinin başlanması | |
602‒610 | Bizans hökmdarı hakimiyyəti | |
610‒641 | Bizans hökmdarı II İraklinin hakimiyyəti | |
624 | Bizansların Naxçıvanı tutması | |
T. 625‒636 | Girdiman hökmdarı Varaz Qriqorun hakimiyyəti | |
628 | Xəzərlərin Qafqaziyəyə yürüşü | |
628 | 3 aprel | II Kavadla İrakli arasında sülh müqaviləsi |
630‒632 | Albaniya türk xaqanlığının siyasi təsiri altında | |
632‒634 | Xəlifə Əbu Bəkrin hakimiyyəti | |
632‒651 | İran şahı III Yezdəgirdin hakimiyyəti | |
634‒636 | Yərmuq döyüşü | |
634‒644 | Xəlifə Ömərin hakimiyyəti | |
636‒680 | Albaniya hökmdarı Cavanşirin hakimiyyəti | |
638 | Qadsiyyə döyüşü | |
641‒668 | Bizans imperatoru II Konstantinin hakimiyyəti | |
642 | 10 iyun | Nəhavənd döyüşü |
Ərəblərin Muğanı işğal etməsi və müqavilənin bağlanması | ||
644 | İsfəndiyarın ərəblərlə müqaviləsi | |
646 | Ərəblərin Arrana hücumu | |
VII əsrin II yarısı | İslam dininin yayılması | |
651 | Sasanilər imperiyasının süqutu | |
654 | II Konstantinin Cavanşir ilə birinci görüşü | |
656‒661 | Xəlifə Əlinin hakimiyyəti | |
660 | II Konstantinin Cavanşir ilə ikinci görüşü | |
661‒680 | Xəlifə I Muaviyənin hakimiyyəti | |
661‒750 | Əməvilər sülaləsinin hakimiyyəti | |
680‒683 | Xəlifə I Yezidin hakimiyyəti | |
705 | Şeruyənin edam edilməsi | |
705‒715 | Xəlifə hakimiyyəti | |
709 | Xəzər-ərəb müharibələrinin başlanması | |
748 | Beyləqan üsyanı | |
748‒752 | Azərbaycanda üsyanlar | |
750‒1258 | Abbasilər sülaləsinin hakimiyyəti | |
778 | Xürrəmilərin ərəblərə qarşı birinci üsyanı | |
786‒809 | Xəlifə Harun ər-Rəşidin hakimiyyəti | |
IX əsr | Slavyanların Azərbaycana yürüşü | |
Xilafətin zəifləməsi | ||
IX‒XI əsrlər | Azərbaycanda feodal dövlətlərin müstəqilləşməsi | |
808 | Xürrəmilərin ərəblərə qarşı ikinci üsyanı | |
821‒822 | Azərbaycanda xürrəmilər hərəkatının genişlənməsi | |
829 | 3 iyun | Həştadsər döyüşü |
830 | Xürrəmilərin Həmədan şəhərini tutması | |
833 | 25 dekabr | Həmədan yaxınlığında döyüş |
836 | Sərkərdə Tərxanın öldürülməsi | |
837 | 26 avqust | Bəzz qalasının süqutu |
838 | 14 mart | Babəkin edam edilməsi |
Orta əsrlər
IX–XVI əsrlər
- 879–941-ci illər – Sacilər dövləti
- 889-cu il – Məhəmmədin Azərbaycanın hakimi təyin olunması
- 893-cü ildən başlayaraq – Məhəmmədin Ərməniyəyə yürüşləri
- 901-ci il – Məhəmmədin vəfatı
- 914-cü il – Rusların Azərbaycanın Xəzər sahili yaşayış məntəqələrinə basqınları.
- 919-cu il 16 iyul – Ərdəbil yaxınlığında döyüş
- 927-ci il 27 dekabr – Kufə şəhəri yaxınlığında döyüş. Yusifin öldürülməsi
- 942–981-ci illər – Salarilər sülaləsinin hakimiyyəti
- 944-cü il 24 avqust – Bərdə şəhərinin tutulması
- 945-ci il 12 avqust – Rusların Bərdəni tərk etməsi
- X əsrin II yarısı – Azərbaycanda Şəddadilər dövlətinin meydana gəlməsi
- 953-cü il – Məzrubanın Ərdəbildə hakimiyyəti ələ keçirməsi
- 957-ci ilin dekabrı – Məzrubanın ölümü
- 961–981-ci illər – İbrahimin hakimiyyəti
- 971-ci il – Şəddadilər dövlətinin fəaliyyətinin başlanması
- 981-ci il – İbrahimin məğlubiyyəti və Ərdəbilin tutulması
- 987-ci il – Əbdül-heycanın Ərməniyəyə hücumu
- 988–1030-cu illər – Sultan I Mahmudun hakimiyyəti
- 1010–1080-ci illər – Qətran Təbrizi
- 1020–1059-cu illər – Əbu Mənsur Vəhsudan
- 1027–1034-cü illər – Şirvanşah Mənuçöhrün hakimiyyəti
- 1027–1382-ci illər – Kəsranilər sülaləsi
- XI əsr. 30–40-cı illəri – Azərbaycanda rusların hücumlarının genişlənməsi
- 1038–1063-cü illər – Toğrul bəyin hakimiyyəti
- 1038–1157-ci illər – Səlcuq imperiyası
- 1042-ci ilin oktyabrı – Təbrizdə zəlzələ
- 1045-ci il – Həmədanın tutulması
- 1050-ci il – İsfahanın tutulması
- 1050–1067-ci illər – Əbdüləsfər Şavurun hakimiyyəti
- XI əsr. 50-ci illəri – Səlcuq qoşunlarının Azərbaycana daxil olması
- 1055-ci ilin yazı – Bağdadın tutulması
- 1063–1072-ci illər – Alp Arslanın hakimiyyəti
- 1067-ci il – Alp Arslanın Arrana gəlməsi
- XI əsr. 70–80-ci illəri – Şirvanşah Məzyədilər dövlətinin tənəzzülü
- 1071-ci il – Məlazgird yaxınlığında döyüş
- 1072–1092-ci illər – Məlikşahın hakimiyyəti
- 1074–1088-ci illər – III Fəzmunun hakimiyyəti
- 1088-ci il – Gəncənin tutulması
- 1089–1125-ci illər – IV Davidin hakimiyyəti
- 1108–1127-ci illər – Ağsunqurilər sülaləsi
- 1108–1146-cı illər –
- 1117-ci il – Şirvanın tutulması
- XII əsr. 20–30-cu illəri – Qafqaziyədə feodal dövlətinin istiqlaliyyət uğrunda mübarizəsi
- 1120-ci il – Qəbələ, Şəki, Şamaxının tutulması
- 1120–1160-cı illər – III Mənuçehrin hakimiyyəti
- 1120–1199-cu illər – Əfzələddin Xaqani (Xaqani Şirvani)
- 1121–1122-ci illər – IV Davidin Toğrulla müharibələri
- 1123-cü il – IV Davidin Şirvana gəlməsi
- 1123-cü il – Gülüstan qalasının tutulması
- XII əsr. 30-cu illəri – Azərbaycan Atabəylər dövlətinin meydana gəlməsi
- 1136–1225-ci illər – Atabəylər-Eldənizlər sülaləsinin hakimiyyəti
- 1136–1160-cı illər – Azərbaycan Eldənizlər dövlətinin təşəkkülü
- 1141–1209-cu illər – Nizami Gəncəvi
- 1160–1234-cü illər – İbn əl-Əsir
- 1161–1191-ci illər – Azərbaycan Eldənizlər dövlətinin çiçəklənməsi
- 1161-ci ilin yayı – III Georginin Gəncə və Dəbili qarət etməsi
- 1163-cü ilin yanvarı – Atabəy Eldənizin Gürcüstana hücumu
- 1164 və 1166-cı illər – Gürcülərin Azərbaycana hücumu
- 1174-cü il – Eldənizin Gürcüstana hücumu
- 1175–1186-cı illər – Atabəy Cahan Pəhləvanın hakimiyyəti
- 1184–1213-cü illər – Tamaranın hakimiyyəti
- 1186–1191-ci illər – Qızıl Arslanın hakimiyyəti
- 1188-ci ilin martı – Həmədan yaxınlığında döyüş
- 1190–1245-ci illər – Zülfüqar Şirvani
- 1191–1225-ci illər – Azərbaycan Eldənizlər dövlətinin tənəzzülü
- 1192-ci il – Şirvanda zəlzələ
- 1192-ci il – III Toğrulun Təbrizə hücumu
- XIII əsr. sonu 1447-ci il – Səfəvilər tarixinin birinci dövrü
- 1203–1225-ci illər – I Güstasp ibn Fərruxzadın hakimiyyəti
- 1206–1227-ci illər – Çingiz xanın hakimiyyəti
- 1210–1225-ci illər – Özbəyin hakimiyyəti
- 1219-cu il – Xarəzm dövlətinə basqın
- 1220-ci il – Monqolların Azərbaycana yürüşü
- 1221-ci il – Monqolların Təbrizə yürüşü
- 1222-ci il – Monqolların Şamaxını tutması
- 1224–1244-cü illər – III Fəribürzün Şirvanı idarə etməsi
- 1225-ci il – Azərbaycanın Xarəzmşah Cəlaləddinin hücumlarına məruz qalması
- 1225-ci il – Azərbaycanda Atabəylər Eldənizlər dövlətinin süqutu
- 1231-ci il – Gəncədə xalq üsyanı
- 1231-ci il – Monqolların ikinci dəfə Azərbaycana soxulması
- 1235-ci il – Gəncənin tutulması
- XIII əsr. ortaları – Azərbaycana türk-monqol qəbilələrin gəlməsi
- 1251–1260-cı illər – Menku xanın hakimiyyəti
- 1251–1234-cü illər – Şeyx Səfiyəddin İshaq əl-Musəvi-əl-Ərdəbilinin hakimiyyəti
- 1253-cü il – I Hetum Alinin Menku xan ilə ittifaqın bağlanması
- 1256-cı il – Azərbaycanın istila olunması
- 1258–1265-ci illər – Hülakü xanın hakimiyyəti
- 1265–1282-ci illər – Abaqa xanın hakimiyyəti
- 1275-ci il – Arranda üsyanın baş verməsi
- 1275–1338-ci illər – Əvhədi Marağayi
- 1282–1284-cü illər – Əhməd xanın hakimiyyəti
- 1284–1291-ci illər – Arqun xanın hakimiyyəti
- 1291–1295-ci illər – Kəyxatu xanın hakimiyyəti
- 1295–1304-cü illər – Qazan xanın hakimiyyəti
- 1304–1316-cı illər – Sultan Məhəmməd Xudabəndənin hakimiyyəti
- 1316–1335-ci illər – Əbu Səidin hakimiyyəti
- 1319, 1320 və 1322-ci illər – Azərbaycanda ixtişaşların qalxması
- 1334-cü il – Sultaniyyədə üsyan
- 1334–1392-ci illər – Şeyx Səfiəddin Musanın hakimiyyəti
- 1335-ci il – Özbək xanın yenidən Azərbaycana soxulması
- 1335–1336-cı illər – Arpa xanın hakimiyyəti
- 1336-cı il – Musa xanın hakimiyyəti
- 1336–1338-ci illər – Məhəmməd xanın hakimiyyəti
- 1338–1340-cı illər – Satı-bəy xanının hakimiyyəti
- 1338-ci il – Şirvanşahların yenidən müstəqilliyi əldə etmələri
- 1340–1344-cü illər – Süleyman xanın hakimiyyəti
- 1344-cü il – Azərbaycanda hakimiyyətin Məlik Əşrəfin əlinə keçməsi
- 1344–1355-ci illər – Ənuşirəvanın padşah elan edilməsi
- 1345–1372-ci illər – Kavusun hakimiyyəti
- 1347-ci il – Məlik Əşrəfin Şirvana və Bağdada yürüşü
- 1350-ci il – İsfahana yürüşü
- 1355-ci il – Həsən xanın səltənətə çıxması
- 1355–1433-cü illər – Qasım Ənvər
- 1356–1372-ci illər – Cəlairi Sultan Üveysin hakimiyyəti
- 1356–1410-cu illər – Cəlairilərin hakimiyyəti
- 1357-ci il – Canı bəyin Azərbaycanda hakimiyyəti ələ alması
- 1358-ci il – Toxtamışın Təbrizə yaxinlaşması
- 1359–1374-cü illər – Şeyx Üveysin hakimiyyəti
- 1357-ci illər – Şirvanın zəbt olunması
- 1370–1388-ci illər – Pəhləvan bəyin hakimiyyəti
- 1370–1405-ci illər – Teymurun (Teymurləngin) hakimiyyəti
- XIV əsr. 70-ci illər – Qaraqoyunluların Ağqoyunlularla, Cəlairilərə və Teymurilərə qarşı mübarizəsi
- 1372–1382-ci illər – Şirvanşah Huşəngin hakimiyyəti
- 1378-ci il – Bağdad əmirlərinin Ucana hücum etmələri
- 1380–1389-cu illər – Qara Məhəmmədin hakimiyyəti
- 1382–1410-cu illər – Sultan Əhmədin hakimiyyəti
- 1382–1417-ci illər – I İbrahimin Şirvanda hakimiyyəti
- 1382–1538-ci illər – Dərbəndlilər sülaləsinin hakimiyyəti
- 1386-cı il – Teymurun Azərbaycana hücumları
- 1386-cı il – Toxtamışın Azərbaycana hücumu
- 1387-ci il – Teymurun Azərbaycanı tərk etməsi
- 1387-ci il – Üçlük ittifaqının yaranması
- 1387–1392-ci illər – Təbrizə 17 dəfə hücum
- 1387–1399-cu illər – Əlincə qalasının müdafiəsi
- 1388-ci il – Qara Məhəmmədin Təbrizi tutması
- 1389–1412-ci illər – Qaraqoyunlu Kəmaləddin Qara Yusifin hakimiyyəti
- 1392–1427-ci illər – Şeyx Xacə Əlinin hakimiyyəti
- 1394–1434-cü illər – Qara Yuluq Osman bəyin hakimiyyəti
- 1395-ci il – Teymurun Səmərqəndə qayıtması və Hindistana səfəri
- 1402-ci il – Ankara yaxınlığında döyüş
- 1405-ci il – Teymurun ölümü
- 1406-cı il – Qara Yusif və Sultan Əhmədin Azərbaycana qayıtması
- 1406–1447-ci illər – Sultan Şahruxun hakimiyyəti
- 1410-cu il – Sultan Əhmədin Təbrizə yürüşü və ölümü
- 1410-cu il 30 avqust – Şənbi-Qazan adlı yerdə döyüş
- 1412-ci ilin sonu – Kür sahilində döyüş və İbrahimin məğlubiyyəti
- 1417–1462-ci illər – I Xəlilullahın hakimiyyəti
- 1418 və 1420-ci illər – Azərbaycana uğursuz yürüşlər
- 1422–1429 və 1431–1438-ci illər – İskəndərin hakimiyyəti
- 1427-ci il – İskəndərin Şirvana hücumu
- 1427–1447-ci illər – Şeyx İbrahimin hakimiyyəti
- 1429-cu ilin mayı – Şahruxun Azərbaycana gəlməsi
- 1429–1431-ci illər – Əbu Səidin hakimiyyəti
- 1429-cu il – Əbu Səidin Qarabağda və Ermənistanda hökmranlığı
- 1434–1444-cü illər – Əli bəyin hakimiyyəti
- 1435-ci il 16 yanvar – Əli bəyin Diyarbəkrə daxil olması
- 1435-ci ilin yayı – Təbriz yaxınlığında döyüçdə İskəndərin məğlubiyyəti
- 1438–1467-ci illər – Cahanşahın hakimiyyəti
- 1444–1453-cü illər – Cahangir bəyin hakimiyyəti
- 1447–1449-cu illər – Uluq bəyin hakimiyyəti
- 1447–1460-cı illər – Şeyx Cüneydin hakimiyyəti
- 1447–1501-ci illər – Səfəvilər tarixinin İkinci dövrü
- 1449–1470-ci illər – Şeyx Cəfərin Ərdəbilin hakimi olması
- 1453–1478-ci illər – Uzun Həsənin hakimiyyəti
- 1455–1535-ci illər – Kamal əf-din Behzad
- 1457-ci il – Cahanşahın Curcanı və Xorasanı tutması
- 1459-cu ilin yanvarı – Cahanşahla Əbu Səid arasında müqavilənin bağlanması
- 1460-cı il 3 mart – Cüneydin Dağıstana və Şirvana yürüşü
- 1460–1488-ci illər – Şeyx Heydərin hakimiyyəti
- 1461-ci il – Yassıçəməndə müqavilənin bağlanması
- 1462–1501-ci illər – Fərrux Yasarın hakimiyyəti
- 1463–1479-cu illər – Venesiya-Türkiyə müharibələri
- 1465-ci il – Təbrizdə "Göy məscid"in tikilməsi
- 1465-ci il – Moskvaya səfirin göndərilməsi
- 1467-ci ilin mayı – Muş düzündə döyüş
- 1468–1496-cı illər – Seyfəddin Qayıtbəyin hakimiyyəti
- 1472-ci ilin yazı – Venesiyanın Ağqoyunlu dövləti ilə hərbi ittifaq bağlaması
- 1472–1473-cü illər – Ağqoyunlu-Türkiyə müharibələri
- 1473-cü il 1 avqust – Malatiya döyüşü
- 1473-cü il 11 avqust – Otluqbeli döyüşü
- 1474-cü ilin mayı – Şirazda qiyamın baçlanması
- 1474–1477-ci illər – Uzun Həsənin Gürcüstana yürüşü
- 1475–1536-cı illər – Qiyasəddin ibn Hümaməddin əl-Hüseyn
- 1477-ci il – Uzun Həsənin VI Baqratla sülh müqaviləsi
- 1478–1490-cı illər – fəaliyyəti
- 1480-ci il – Urfa yaxınlığında döyüş
- 1481–1512-ci illər – Türkiyə Sultanı II Bəyazidin hakimiyyəti
- 1483-cü il – Təbrizdə "Həşt behişt" saray dəstinin tikilməsi
- 1488-ci il 9 iyun – Şahdağın ətəyində Şirvanşahların birləşmiş qüvvələri ilə qızılbaşların döyüşü
- 1488–1495-ci illər – Şeyx Sultanəlinin hakimiyyəti
- 1494–1495-ci illər – Ağqoyunluların Ərdəbili və Səfəvilərin mülklərini zəbt etməsi
XVI–XVIII əsrlər
- 1499–1500-cü illər – İsmayılın Ərzincan səfəri
- 1494–1556-cı illər – Məhəmməd Füzuli
- 1500-cü ilin sonu – İsmayılın Fərrux Yasarla döyüşü
- 1501–1524-cü illər – Şah İsmayılın hakimiyyəti
- 1501–1587-ci illər – Səfəvilər tarixinin üçüncü dövrü
- 1503-cü il 21 iyun – Ağqoyunlu Muradın məğlubiyyəti
- 1504-cü il – Türkiyə sultanı II Bəyazidin Səfəvilər dövlətini tanıması
- 1510-cu il 1 dekabr – Mərv qalası yaxınlığında qızılbaşların özbəklərlə döyüşü
- 1512–1520-ci illər – Sultan Səlimin hakimiyyəti
- 1514-cü il 23 avqust – Çaldıran döyüşü
- 1516-cı ilin əvvəli – Qoçhisarda türklərin qələbəsi
- 1516–1535-ci illər – Mesxi çarı IV Kvarkvarenin hakimiyyəti
- 1520–1566-cı illər – I Süleyman Qanuninin hakimiyyəti
- 1520–1574-cü illər – Kaxetiya çarı Ləvənd xanın (Levan) hakimiyyəti
- 1524–1535-ci illər – II Xəlilullahın Şirvanda hakimiyyəti
- 1524–1576-cı illər – I Təhmasibin hakimiyyəti
- 1526-cı ilin mayı – Səksəncik və Xərzəvil adlı yerlərdə döyüş.
- 1527-ci il 30 iyun – Arpaçay sahilində döyüş
- 1527-ci ilin iyunu – Div Sultanın ölümü
- 1527–1531-ci illər – Təkəli əyanlarının hökmranlığı
- 1534-cü il 27 sentyabr – I Süleymanın Təbrizi tutması
- 1534–1612-ci illər – Sadıx bəy Əfşar
- 1535-ilin yazı – I Süleymanın ikinci dəfə Təbrizə yürüşü
- 1535–1538-ci illər – Şamaxı hakimi Şahruxun hakimiyyəti
- 1538-ci ilin yayı – Səfəvi qoşununun Şirvana daxil olması
- 1540-cı il – I Təhmasibin Bakını tutması
- 1541-ci il – I Təhmasibin Tiflisi tutması
- 1547–1549-cu illər – Şirvanda Səfəvilər əleyhinə üsyanlar
- 1547–1554-cü illər – Şirvanda üsyanların yatırılması
- 1548-ci il – I Süleymanın Azərbaycana üçüncü yürüşü
- 1551-ci il – Şəkinin Səfəvi dövlətinə birləşdirilməsi
- 1552–1553-cü illər – Səfəvilərin Osmanlı ərazisinə yürüşü
- 1554-cü ilin yazı – I Süleymanın Azərbaycana dördüncü yürüşü
- 1555-ci il 29 mart – Amasiyada Səfəvi-Osmanlı dövlətlər arasında sülh müqaviləsi
- XVI əsr. 70–80-ci illər – Şirvanda və Talışda feodallara qarşı üsyanlar
- 1571-ci il – Təbriz sənətkarları və şəhər yoxsullarının üsyanı
- 1574–1595-ci illər – Sultan III Muradın hakimiyyəti
- 1577-ci il – Kürd qiyamı
- 1577–1584-cü illər – Krım xanı II Məhəmməd Gərayın hakimiyyəti
- 1578-ci il – Çıldır döyüşü
- 1578-ci il 24 avqust – Türklərin Tiflisi tutması
- 1578-ci il 28 noyabr – Ağsu çayı sahilində Mollahəsən adlı yerdə döyüş. Səfəvilərin Şirvanda qələbəsi
- 1578–1579-cu illər – Krım tatarlarının Şirvana və Qarabağa hücumu
- 1578–1587-ci illər – Məhəmməd Xudabəndənin hakimiyyəti
- 1583-cü ilin yazı – İmamqulu xanın Şirvana daxil olması
- 1583-cü ilin yazı – Fərhad paşanın Azərbaycana yürüşü
- 1585-ci il – Türkmən və təkəli tayfalarının qiyamı
- 1586–1589-cu illər – Azərbaycanın sultan III Muradın ordusu tərəfindən zəbt olunması
- 1587–1629-cu illər – Şah Abbasın hakimiyyəti
- 1587-ci il – Şah Abbasın Qəzvini tutması
- 1587–1736-cı illər – Səfəvilər tarixinin dördüncü dövrü
- 1590–1613-cü illər – Şirvan ipəyinin Venesiyaya aparılması
- 1590-cı il – Səfəvi-Türkiyə sülh müqaviləsi
- 1590-cı il – Azərbaycanın müstəqilliyinin sonu
- 1591-ci il – Təbriz üsyanı
- 1593-cü il – "Azərbaycan"ın bəylərbəylik şəklində birləşməsi
- XVI əsr. 90-cı illəri-XVII əsr. – Cəlalilər hərəkatı əvvəli
- XVI əsr. sonu-XVII əsr. əvvəli – Azərbaycanın iqtisadi vəziyyətinin ağırlaşması
- XVI əsr. sonu-XVII əsr. əvvəli – Azərbaycanda kəndli çıxışları
- XVII əsr. əvvəli – Osmanlı imperiyasının tənəzzülü. Səfəvi dövlətinin dirçəlişi
- XVII əsr əvvəli – Tərzi Əfşar
- XVII əsr – Azərbaycan şəhərlərinin tənəzzülü
- XVII əsr – Azərbaycanda Yaxın və Orta Şərqin kənd təsərrüfatı məhsullarının bütün növlərinin yetişdirilməsi
- XVII əsr – Fars ədəbiyyatının tanəzzülü
- XVII əsr – Azərbaycan mədəniyyətinin zənginləşməsi
- XVII əsr – Sarı Aşıq
- XVII əsr – Aşıq Abbas Tufarqanlı
- 1603-cü il 21 oktyabr – I Şah Abbasın Təbrizi tutması
- 1603-cü il 16 noyabr – İrəvan qalasının mühasirəyə alınması
- 1603–1607-ci illər – Səfəvi-Osmanlı müharibələri
- 1604-cü il 8 iyun – I Abbasın İrəvan qalasını tutması
- 1605-ci il 7 noyabr – Təbriz yaxınlığında Süfiyan ətrafında döyüş
- 1606-cı il – Cəlalilərin Azərbaycan ərazisinə yiyələnməsi
- 1606-cı il 5 iyun – Gəncənin tutulması
- 1607-ci ilin yanvarı – Bakıda üsyan
- 1607-ci ilin martın əvvəli – Narınqalanın tutulması
- 1608-ci il – Ərzurum ətrafında osmanlı qoşununun cəlalilər ilə toqquşması
- 1610-cu ilin ortaları – Anadolu cəlalilərinin Səfəvi dövlətini tərk etməsi
- 1613-cü il 16 oktyabr – I Şah Abbasın Azərbaycanın şimal vilayətlərinə və Gürcüstana yürüşü
- 1616-cı ilin yazı – Sultan I Əhmədin Səfəvilərlə müharibəsi
- 1616-cı il – Səfəvi dövlətində ingilis tacirlərinə ticarət hüququnun verilməsi
- 1618-ci ilin sentyabrı – I Şah Abbasla Xəlil paşa arasında Mərənd sülhünün imzalanması
- 1623–1640-cı illər – IV Muradın hakimiyyəti
- 1624–1626-cı illər – Səfəvi qoşununun Bağdad uğrunda qələbəsi
- 1625-ci il 30 iyun – Şah Abbasın gürcülər üzərində qələbəsi
- 1628-ci il – Şah Abbasın Ost-Hind kompaniyasının nümayəndə heyətini qəbul etməsi
- 1629–1642-ci illər – I Səfəvinin hakimiyyəti
- 1631–1632-ci illər – Kazakların Azərbaycana və Bakıya basqını
- 1634-cü il 10 avqust – Sultan IV Muradın İrəvan qalasını tutması
- 1635-ci il 11 aprel – İrəvan qalasının geri alınması
- 1638-ci il 25 dekabr – Bağdadın Türkiyənin əlinə keçməsi
- 1639-cu il 17 may — Qəsri-Şirin sülh müqaviləsinin bağlanması
- 1639–1640-cı illər – Dərviş Rzanın tərəfdarlarının mübarizəsi
- XVII əsr. ortaları – Səfəvi dövlətində iqtisadi dirçəliş
- t. 1684–1760-cı illər – Xəstə Qasım
- XVIII əsr – Azərbaycan poeziyasının Qafqaz xalqlarının poeziyasına təsiri
- XVIII əsr. əvvəli – Səfəvi dövlətinin ağır iqtisadi və siyasi böhranı
- 1703–1730-cu illər – III Əhmədin hakimiyyəti
- 1707-ci il – Car və Balakən camaatının üsyanı
- 1709-cu il – Şəki və Şirvanda kəndlilərin üsyanı
- 1709 və 1711-ci illər – Təbriz üsyanı
- 1709–1715-ci illər – Soucbulağ və Muğanda üsyan
- 1720–1721-ci illər – Azərbaycanda və Cənubi Dağıstanda İrana qarşı mübarizə
- 1722-ci il 15 iyun – I Pyotrun Azərbaycan dilində "Bəyannamə" nəşr etməsi və Azərbaycan vilayətlərinə göndərilməsi
- 1722–1732-ci illər – II Təhmasibin hakimiyyəti
- 1722–1758-ci illər – Hüseynəli xanın hakimiyyəti
- 1723-cü il 12 iyul – Rus eskadrasının Bakını tutması
- 1723-cü il 12 sentyabr – Xəzərsahili vilayətlərin zorla Rusiyaya birləşdirilməsi
- 1723-cü ilin yazı – Ərzurum paşasının Gürcüstana daxil olması
- 1724-cü il 12 iyul – Rusiya ilə Türkiyə arasında sülh müqaviləsinin imzalanması
- 1724-ilin mayı – Abdulla paşanın Xoy qalasını tutması
- 1724-cü il – Qarabağın Osmanlı Türkiyəsi tərəfindən tutulması
- 1725-ci il iyul-avqustu – Təbrizin qismən tutulması
- 1725-ci ilin oktyabrı – Sarı Mustafa paşanın Gəncəni tutması
- 1725-ci ilin payızı – Türkiyənin Gürcüstan, Ermənistan və Azərbaycanı ələ keçirməsi
- 1726-cı il – Cavad xanlığının Rusiyaya tabe edilməsi
- 1726-cı il – Zəngəzurda üsyan
- 1731-ci il – Qarabağın bütünlüklə zəbt edilməsi
- 1732-ci il 16 yanvar – İranla Türkiyənin sülh müqaviləsi
- 1732-ci il 21 yanvar – Rusiya-İran müqaviləsi
- 1733-cü il – Bağdad ətrafında türk qoşununun məğlubiyyəti
- 1734-cü ilin oktyabrı – Gəncə qalasının mühasirəsi
- 1735-ci il 10 mart – Gəncə yaxınlığında Rusiya-İran müqaviləsinin imzalanması
- 1735-ci ilin sonu – Türk qoşununun Qafqaziyədən çıxması
- 1736–1747-ci illər – Nadir şahın hakimiyyəti
- 1738-ci il – Carda üsyan
- 1738-ci il – Pənahəli bəyin Qarabağa qayıtması
- 1741-ci ilin yazı – Nadir şah ordusunun Azərbaycan və Dağıstanda məğlubiyyəti
- 1743-cü ilin oktyabrı – Şirvan üsyançılarının Ağsuyu tutması
- 1743–1744-cü illər – Şirvan, Şəki, Təbriz, Xoy və Salmasda yeni üsyanlar
- 1744-cü il 31 iyul – Nadir şahın Qars istiqamətində yürüşü
- 1744-cü il 29 noyabr – Nadir şahın Şəkiyə yürüşü
- 1745-ci il 13 fevral – İran qoşununun Şəkiyə ikinci yürüşü
- 1745-ci ilin ortaları – Türkiyə-İran arasında hərbi əməliyyat
- 1748-ci il – Bayat qalasının tikilməsi
- 1748–1763-cü illər – Pənahəli xanın hakimiyyəti
- XVIII əsr. ortaları – Azərbaycanda müstəqil və yarımmüstəqil dövlətlərin meydana gəlməsi
- XVIII əsr. 2-ci yarısı – Azərbaycanda Rusiyaya meylin güclənməsi
- XVIII əsr. 2-ci yarısı – Azərbaycanın iqtisadiyyatında durğunluq
- 1752-ci il 21 mart – II İraklinin xəyanəti. Kartli və Kaxetiya krallarının xanlarla Gəncə yaxınlığında görüşü
- 1755-ci il – Şamaxı və Qubanın birləşmiş qüvvələrilə toqquşmada məğlubiyyəti
- 1755-ci il – Hacı Çələbinin ölümü
- 1755–1757-ci illər – Şuşa qalasının tikilməsi
- 1757-ci il – Məhəmməd Həsən xan Qacarın Qarabağa yürüşü
- 1757-ci il – Salyan xanlığının Qubaya birləşdirilməsi
- 1758–1789-cu illər – Fətəli xan Əfşarın hakimiyyəti
- 1759-cu ilin noyabrı – Dərbəndin Qubaya birləşdirilməsi
- VIII əsr. 60–80-ci illəri – Feodal zülmünə qarşı çıxışlar
- 1760-cı il – Fətəli xan Əfşarın Qarabağa hücumu
- 1762-ci il – Fətəli xan Əfşarın Azərbaycana yürüşü
- 1762-ci il – Kərim xan Zəndin Azərbaycana hücumu
- 1763–1806-cı illər – İbrahimxəlil xanın hakimiyyəti
- 1767-ci il – Bakının Qubaya birləşdirilməsi
- 1768-ci ilin avqustu – Fətəli xanın Şamaxını tutması
- 1768-ci il – Cavad xanlığının Qubaya birləşdirilməsi
- 1768–1774-cü illər – Rusiya-Türkiyə müharibəsi
- 1769-cu ilin iyulu – Fətəli xanın Hüseyn xanla müqaviləsi
- 1774-cü il – Birləşmiş qüvvələrin Qubaya hücumu
- 1774-cü il – II Yekaterinanın Türkiyə ilə müqaviləsi
- 1779-cu il – Nuxa qalasının tutulması
- 1780–1781-ci illər – Fətəli xanın Qarabağa yürüşləri
- 1782-ci il – İbrahimxəlil xanın Peterburqa elçi göndərməsi
- 1783-cü il – Gürcüstanın Rusiyanın tabeliyinə keçməsi
- 1783-cü il – Tərkinin Rusiyaya birləşdirilməsi
- 1784-cü il – Fətəli xanın Azərbaycanın cənubuna yürüşü
- 1785-ci il – Fətəli xanın Şəkini tutması
- 1785-ci il – Quba xanlığının Gürcüstan ilə ittifaqı
- 1786–1857-ci illər – Qasım bəy Zakir
- 1789-cu il – Mərənd yaxınlığında döyüş. Qarabağ qoşununun məğlubiyyəti
- 1794-cü il – İran qoşunlarının Əsgəran qalası yaxınlığında məğlubiyyəti
- 1794–1852-ci illər – Mirzə Şəfi Vazeh
- 1794–1847-ci illər – Abbasqulu ağa Bakıxanov
- 1795-ci il – Şuşanın mühasirəsi
- 1795-ci il – Ağa Məhəmməd xan Qacarın Azərbaycana I yürüşü
- 1796-cı il — Rus qoşunlarının Azərbaycana hərbi yürüşü
- 1797-ci il – Ağa Məhəmməd xan Qacarın Azərbaycana ikinci yürüşü
- 1797-ci il – Ağa Məhəmməd xan Qacarın Şuşaya gəlməsi
XIX əsr
1801-ci il – 12 sentyabr Şərqi Gürcüstanın, Qazax və Şəmsədilini Rusiyaya birləşdirilməsi
1802–1870-ci illər Mirzə Kazım bəy
1802-ci il 26 dekabr – Georgiyevsk anlaşması
1803-cü il 29 mart – Rus qoşunlarının Car-Balakəni tutması
1804-cü il 3 yanvar – Gəncənın rus qoşunları tərəfindən işğalı
1804-cü ilin əvvəli – Rus qoşunlarının Zaqatala yaxınlığında məğlubiyyəti
1804–1813-cü illər – Rusiya-İran müharibəsi
1805-ci il 14 may – Qarabağ xanlığının Rusiyaya ilhaq edilməsi haqqında Kürəkçay müqaviləsinin imzalanması
1805-ci il 21 may – Şəki xanlığının Rusiyaya birləşdirilməsi haqqında müqavilənin imzalanması
1805-ci il 25 (27) dekabr – Şirvan xanlığının Rusiyaya qatılması
1806-cı il 8 fevral – General Bakı ətrafında öldürülməsi
1806-cı il – Qarabağ xanı İbrahim xanın ailəsi ilə birlikdə öldürülməsi
1806-cı il – Şəki xanlığında rus işğalına qarşı üsyan
1806-cı il 22 iyun – Dərbəndin işğalı
1806-cı il oktyabr – Bakı və Quba xanlığının işğalı
1806-cı il 3 oktyabr – Bakı xanlığının ləğv edilib Bakı dairəsinin yaradılması
1806–1812-ci illər – Rusiya-Türkiyə savaşı
1807-ci ilin sonu – Şəkidə çar idarə üsulunun bərqərar olması
1809–1894-cü illər – Mir Mehdi Xəzani
1810-cu il – Əsgəran danışıqları
1810-cu il – Quba xanlığının ləğv edilib Quba əyalətinin yaradılması
1810–1811-ci illər – Quzey Azərbaycanda çar ordusuna qarşı çıxışlar
1812-ci il 16 may – Rusiya və Türkiyə arasında
1812–1873-cü illər – Əbülqasim Nəbati
1812–1878-ci illər – Mirzə Fətəli Axundov
1813-cü il 1 yanvar – Lənkəran qalasının Rus qoşunları tərəfindən alınması
1813-cü il 12 oktyabr – Gülüstan sülh müqaviləsi
1818-ci il 31 mart – Qazax, Şəmsədil və Borçalıda ağa və kəndlilər arasında münasibətləri
nizamlayan "Əsasnamə"nin qəbul olunması
1819-cu il – Şəki xanlığının, Qazax və Şəmsədil sultanlıqlarının ləğv edilməsi
1819–1820-ci illər – Şəmsədildə rus ağalığına qarşı üsyan
1820-ci il – Şirvan xanlığının ləğv edilməsi
1821-ci il – Transqafqazda "İmtiyazlı gömrük" adlanan ticarət qanununun qəbul edilməsi
1822-ci il – Qarabağ xanlığının ləğv edilməsi
1824-cü il – Quba bəylərinin torpaq hüquqlarını nizamlayan "Əsasnamə"nin qəbul olunması
1825–1879-cu illər – Mirzə Qədim İrəvani
1826-cı il – Talış xanlığının ləğv edilməsi
1826–1828-ci illər – II Rusiya-İran müharibəsi
1826-cı il – Quzey Azərbaycanda "ümummüsəlman üsyanı"
1826-cı ilin sentyabrı – Şəmkir və Gəncə yaxınlığında rus ordusunun qələbəsi
1827-ci il yanvar – Rus qoşunlarının Əhəri işğal etməsi
1827-ci il 20 aprel – Xudafərin körpüsünün rus qoşunları tərəfindən tutulması
1827-ci il 26 iyun – Naxçıvanın ruslar tərəfindən tutulması
1827-ci il 1 oktyabr – İrəvanın ruslar tərəfindən işğalı
1827-ci il 13 oktyabr – Rusların Təbrizi işğal etməsi
1827-ci il – Şəkidə ilk ipək emalı fabrikinin təsis olunması
1828-ci il 28 yanvar – Urmiyanın işğalı
1828-ci il 8 fevral – Ərdəbilin işğalı
1828-ci il fevral – Şeyx Səfi məqbərəsindən 166 dəyərli əlyazmanın Sankt-Peterburqa aparəlması
1828-ci il 10 fevral – Türkmənçay müqaviləsi
1828-ci ilin apreli – Rusiya-Türkiyə münasibətlərinin kəskinləşməsi
1828–1830-cu illər – İran və Türkiyə ermənilərinin Qafqaza köçməsinin mütəşəkkil xarakter alması
1829-cu il – Ədirnədə Rusiya-Türkiyə müqaviləsinin imzalanması
1829–1897-ci illər –
1830-cu il –
1837-ci il – Quba üsyanı
1837–1907-ci illər –
1838-ci il – Şəki üsyanı
1838–1910-cu illər –
1840-cı il – Komendant üsul-idarəsinin ləğvi
1840-cı il – İnzibati və aqrar islahatlar
1842–1907-ci illər – Həsən bəy Zərdabi
1846-cı il 6 dekabr – Bəylərin hüquqları haqqında fərman
1848–1852-ci illər – Babilər hərəkatı
1850-ci il – Zəncanda babilər üsyanı
XIX əsr. 2-ci yarısı – Kapitalizmin yaranması və inkişafı
XIX əsr. 2-ci yarısı – Kapitalist sənayesinin inkişafı
XIX əsr. 2-ci yarısı – Burjua və fəhlə sinfinin meydana çıxması
1854–1926-cı illər – Nəcəf bəy Vəzirov
1861–1943-cü illər – Cabbar Qaryağdı
1862–1911-ci illər – Mirzə Ələkbər Sabir
1864–1940-cı illər – Əli bəy Hüseynzadə
1865–1944-cü illər- Məhəmməd Sadıq bəy Ağabəyzadə
1865–1934-cü illər – Əlimərdan bəy Topçubaşov
1865–1944-cü illər- Məhəmməd Sadıq bəy Ağabəyzadə
1866–1932-ci illər – Cəlil Məmmədquluzadə
1866–1937-ci illər – Sultanməcid Qənizadə
1868–1939-cu illər – Əhməd bəy Ağaoğlu
1870-ci ildən başlayaraq – Fəhlə hərəkatı
1870-ci il – Kəndli və inzibati islahatlar
1870–1925-ci illər – Nəriman Nərimanov
1870–1933-cü illər – Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev
1871-ci il – Buruq üsulu ilə neft quyusunun qazılması
1872-ci il – Neft sənayesində iltizam sisteminin ləğvi
1872–1950-ci illər –
1873-cü il 22 mart – "Hacı Qara" komediyasının ilk tamaşası
1873–1934-cü illər –
1875-ci il – Təbriz dövlət məktəbinin (Təbriz Darülfünunun) açılması
1875-ci il 22 iyun – "Əkinçi" qəzetinin nəşrinin başlanması
1875–1939-cu illər – Süleyman Sani Axundov
1876-cı il – Qori seminariyasının açılması
1879-cu il – Qori seminariyasının Azərbaycan bölməsi
1879-cu il – çıxması
1897–1936-cı illər – İbrahim bəy Musabəyov
1880-ci il – İlk telefon rabitəsinin yaranması
1880–1890-cı illər – "Kaspi", "Bakinskiye izvestiya" və "Baku" qəzetləri (rus dilində)
1880–1891-ci illər – "Kəşkül" qəzeti
1880–1919-cu illər – Əliqulu Qəmküsar
1880–1943-cü illər – Əzim Əzimzadə
1882–1946-cı illər – Əli Nəzmi
1883-cü il – Qafqazda dəmir yolunun açılması
1884–1950-ci illər – Zülfüqar Hacıbəyov
1884–1955-ci illər – Məhəmməd Əmin Rəsulzadə
1885–1937-ci illər – Müslüm Maqomayev
1885–1948-ci illər – Üzeyir Hacıbəyov
1887–1943-cü illər – Yusif Vəzir Çəmənzəminli
1888–1909-cu illər – Səid Səlmasi
XIX əsr. son rübü –
1894-cü il – Bakıda ilk kitabxananın açılması
1895-ci il – İlk mütəşəkkil tətil
1896-cı il – Qaçaq Nəbinin öldürülməsi
1898–1922-ci illər – Bəhruz Kəngərli
1899-cu il – Bakıda 6 sosial-demokrat hərəkatının genişlənməsi
1900-cü il – işə düşməsi
XX əsr
- 1900 – Bakı-Petrovsk (Mahaçqala) dəmir yolu xəttinin istifadəyə verilməsi; əlvan metallurgiya sənayesinin inhisarlaşmasının əsasını qoyan müqavilənin bağlanması.
- 1 may 1900 – "Cənubi Qafqazda dövlət kəndlilərinin torpaq quruluşu haqqında qanun"un verilməsi.
- 18 mart 1901 – Nazirlər Komitəsinin Rusiyadan Mil və Muğan düzlərinə 40 min nəfərədək kəndli köçürmək haqqında qərar verməsi.
- 1901 – H. Z. Tağıyevin Bakıda qızlar məktəbi açdırması.
- 1902 – Bakıda ilk açıq siyasi nümayişin keçirilməsi. Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin rəhbərliyi altında "Müsəlman gənclik təşkilatı"nın yaradılması.
- 21 aprel 1903 – "Cənubi Qafqazın beş qubernuyasında pay torpaqlarını müəyyənləşdirmək və torpaq
quruluşu işini aparmaq qaydası haqqında" əsasnamə verilməsi.
- 1–22 iyul 1903 – Bakıda ilk ümumi siyasi tətilin keçirilməsi.
- 1904 – Rəşid bəy İsmayılovun "" əsərini yazması.
- 1904-cü ilin payızı – Müsəlman sosial-demokrat "Hümmət" təşkilatının yaradılması.
- 30 dekabr 1904 – Bakı fəhlələrinin ümumi tətilinin qələbə ilə başa çatması. Neft sənayeçiləri ilə fəhlələr arasında "müştərək müqavilə"nin imzalanması.
- 1904 – "Müsəlman artistləri cəmiyyəti"nin təşkil edilməsi.
- 6–9 fevral 1905 – Rusiya hakim dairələrinin təhriki ilə ermənilərin Bakıda azərbaycanlı soyqırımı törətmələri.
- 26 fevral 1905 – Qafqaz canişinliyinin bərpa edilməsi.
- 1905-ci ilin yaz və yayı – Azərbaycan milli burjuaziyanın Nazirlər Komitəsinə "Ərz-hallar" adlandırılan sənəd təqdim etməsi.
- 24 may 1905 – Ermənilərin İrəvanda azərbaycanlı soyqırımı törətmək cəhdlərinin iflasa uğraması.
- iyun 1905 – Erməni daşnaklarının uğrunda döyüşlərdə darmadağın edilməsi.
- iyun 1905 – "Həyat" qəzetinin nəşrə başlaması.
- 16–21 avqust – Şuşa döyüşləri. Erməni quldurlarının ağır məğlubiyyətə düçar olması.
- 15 avqust 1905 – Ümum-Rusiya müsəlmanlarının I qurultayının keçirilməsi.
- 25 noyabr 1905 – Bakı fəhlə Deputatları Sovetinin yaradılması.
- 1905-ci ilin payızı – "Müsəlman cəmiyyəti xeyriyyəsi" və "Müdafiə və müsəlman kübarları və ziyalılarının ittifaqı cəmiyyəti" təşkilatının yaradılması.
- 12 dekabr 1905 −1905–1911-ci illər İran inqilabının başlanması.
- 1905 – "Qeyrət" mətbəəsinin yaradılması.
- 1905–1913 – Hacı Şeyx Həsən Mollazadə Gəncəvinin "Zübdətüt-tarix" əsərini nəşr etməsi.
- 1905-ci ilin yazı və payızı – Ə. B. Ağayev "Difai" ("Müdafiə") təşkilatının yaranması.
15–23 yanvar 1906 – Ümum-Rusiya müsəlmanlarının II qurultayının keçirilməsi.
aprel 1906 – "Molla Nəsrəddin" jurnalının nəşrə başlaması.
- 31 may 1906 – Azərbaycanda I Dumaya seçkilərin keçirilməsi.
- 5 avqust 1906 – Müzəfərəddin şahin konstitusiya haqqında fərman verməsi.
- 16–23 avqust 1906 – Ümum-Rusiya müsəlmanlarının III qurultayının keçirilməsi.
avqust 1906 – Azərbaycan müəllimlərinin I qurultayının keçirilməsi.
- 1906 – "" və "Nicat" cəmiyyətlərinin yaradılması.
- 30 dekabr 1906 – Müzəfərəddin şahın Konstitusiyanın qüvvəyə minməsi haqqında fərman verməsi.
- 1906-cı ilin sonu – Azərbaycanda II Dumaya seçkilərin keçirilməsi.
- 1906 – Qalakənd mis zavodunun istehsalı dayandırması.
- may 1907 – Gəncədə İ. Ziyadxanov "Müdafiə" təşkilatını yaratması.
- 1907-ci ilin əvvəli-iyun 1907 – Azərbaycanda III Dumaya seçkilərin keçirilməsi.
- 12 yanvar 1908 – İlk Azərbaycan operası olan "Leyli və Məcnun"un tamaşaya qoyulması.
yanvar 1908 – Təbrizdə fədai mərkəzlərinin yaradılması.
- 23 iyun 1908 – Tehranda əks-inqilabi çevrilişin baş verməsi. Konstitusiya tərəfdarlarına və demokratik qüvvələrə divan tutulması.
- 18 iyul 1908 – Səttarxanın fədailəri tərəfindən Təbrizin ağ bayraqlardan təmizlənməsi.
- 19 mart 1910 – Səttarxan və Bağırxanın Tehrana yola salınması.
- 1910 – Qafur Rəşad Mirzəzadənin "Qafqaz coğrafiyası haqqında" əsərinin çap olunması.
- oktyabr 1911 – "Müsavat" partiyasının əsasının qoyulması.
- dekabr 1911 – Təbrizin rus qoşunları tərəfindən tutulması. İnqilabın məğlubiyyəti.
- 1912 – Rusiyanın və xarici ölkələrin 7 nəhəng bankı tərəfindən "Oyl" inhisar birliyinin təşkil edilməsi; Bakı və Tiflis şəhərləri arasında birbaşa teleqraf xəttinin çəkilməsi; Təbrizdə alman iş adamlarına məxsus
- May və sentyabr 1912 – Nuxa ipək sənayesi fəhlələrinin qələbə ilə nəticələnmiş tətillərinin başlanması.
- Sentyabr-oktyabr 1912 – Azərbaycanda IV Dövlət Dumasına seçkilərin keçirilməsi. Bütün Cənubi Qafqaz müsəlmanlarından yeganə deputat kimi hüquqşünas Məmmədyusif Cəfərovun deputat seçilməsi.
- 20 dekabr 1912 – "Cənubi Qafqaz quberniyalarında torpaqların məcburi surətdə satılması haqqında qanun"un verilməsi.
- 1913-cü ilin əvvəlləri – Azərbaycanın qərbində "Tovuz" portland sementi və digər tikinti materialları istehsalı səhmdar cəmiyyətinin təsis edilməsi.
- 7 iyul 1913 – Dağıstan və Zaqatala dairəsində feodal-asılı münasibətlərin ləğv edilməsi haqqında qanunun qəbul olunması.
- 4 dekabr 1914 – Sarıqamış əməliyyatı. Türk ordusunun məğlubiyyətə düçar olması.
- 15 yanvar 1915 – Rus qoşunlarının türk hərbi dəstələrini məğlubiyyətə uğratması.
- 17–20 yanvar 1915 – Rus qoşunlarının Təbrizi işğal etməsi.
- oktyabr 1915 – Gön-dəri sənayesini xammalla təmin etmək üçün xüsusi komitənin təşkil edilməsi.
- 1913 – Toxuculuq fabriklərinin istehsalını tənzim etmək və onları xammalla təchiz etmək üçün dövlət komitəsinin yaradılması.
- 1915 – "Açıq söz" qəzetinin nəşrə başlaması.
sentyabr 1916 – İlk azərbaycanlı təyyarəçi Fərrux ağa Qayıbovun Vilnüs üzərində uğurlu döyüş əməliyyatı keçirməsi.
- 1916 – Azərbaycanın tütün emalı fabriklərinin cəbhə üçün işləyən strateji müəssisələr sırasına daxil edilməsi.
- 1916 – İlk Azərbaycan filmi olan "Neft və milyonlar səltənətində" filminin ekranlaşdırılması; Təbrizdə ilk teatr binasının tikilməsi.
- 6 mart 1917 – Bakı Sovetinə seçkilərin keçirilməsi.
- 17 mart 1917 – Müvəqqəti hökumətin Bakıda yerli hakimiyyət orqanı olan "İctimai Təşkilatların İcraiyyə Komitəsi"-nin yaradılması.
- 27 mart 1917 – Bakıda Müsəlman Milli Şurasının Müvəqqəti İcraiyyə Komitəsinin seçilməsi.
- mart 1917 – Bakıda sosial-demokrat "Ədalət" təşkilatının yaradılması.
- 15–20 aprel 1917 – Bakıda Qafqaz müsəlmanları qurultayının keçirilməsi.
- may 1917 – Moskvada Ümum-Rusiya müsəlmanlar qurultayının keçirilməsi.
- 1917-ci il iyunun – "Müsavat" partiyası ilə "Türk Ədəmi Mərkəziyyət" ikinci yarısı partiyasının birləşməsi.
- avqust 1917 – "Birlik" təşkilatının yaradılması.
- sentyabr 1917 – "Rusiyada müsəlmançılıq partiyası" və Gəncədə "İttihadi-İslam" partiyasının yaradılması.
- 26 oktyabr 1917 – "Müsavat" partiyasının I qurultayının keçirilməsi
- 1917-ci ilin sonları-1918-ci ilin əvvəlləri – Cənubi Azərbaycanın Xoy, Salmas, Soucbulaq və başqa bölgələrində azərbaycanlılara qarşı erməni-aysor və kürd quldur dəstələrinin soyqırım törətmələri.
- 10 (23) fevral 1918 – Cənubi Qafqaz Seyminin yaradılması
- 30 mart-1 aprel 1918 -"Mart soyqırımı". Erməni-bolşevik qüvvələrinin Bakıda və ətraf ərazilərdə müsəlman soyqırımı törətmələri.
- 22 aprel 1918 – Cənubi Qafqaz Demokratik Federativ Respublikasının yaradılması.
- 25 aprel 1918 – Bakı XKS-nın yaradılması. Sədri daşnak-bolşevik Stepan Şaumyan seçildi.
- 26 may 1918 – Cənubi Qafqaz Seyminin son iclası. Gürcüstanın öz müstəqilliyini elan etməsi.
- 28 may 1918 – Tiflisdə Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətinin elan edilməsi.
- 28 may 1918 – F. X. Xoyski başda olmaqla I hökumət kabinetinin təşkili və fəaliyyət göstərməsi.
- 30 may 1918 – Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaradılması haqqında dünya parlamentlərinə radioqram göndərilməsi.
- 4 iyun 1918 – Batumda Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ilə Osmanlı dövləti arasında "Sülh və dostluq" müqaviləsinin imzalanması.
- 10 iyun 1918 – Bakı Sovetinin qoşunlarının Gəncə üzərinə yürüş
- 16 iyun 1918 – Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökumətinin Tiflisdən Gəncəyə köçməsi.
- 19 iyun 1918 — Azərbaycan xallq Cümhuriyetinin bütün respublika ərazisinde hərbi vəziyyət elan etməsi
- 24 iyun 1918 — Azərbaycan üzərində ağ aypara və ağ səkkizguşəli ulduz əks olunmuş dövlət bayrağının qəbul olunması
- 26 iyun 1918 – Azərbaycan Milli ordusunun yaradılması.
- 27 iyun 1918 -Azərbaycan (türk) dilinin dövlət dili elan edilməsi.
- 31 iyun 1918 – Bakı XKS-nın istefa verməsi.
- 1 avqust 1918 – "Sentrokasp" diktaturasının hakimiyyəti ələ alması
- 23 avqust 1918 – Azərbaycan vətəndaşlığı haqqında qanun qəbul edilməsi.
- 28 avqust 1918 – Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökumətinin xalq maarifinin, orta məktəblərin milliləşdirilməsi haqqında qanun qəbul etməsi.
- 15 sentyabr 1918 – Azərbaycan-Türk ordularının Bakını azad etməsi. "Sentrokaspi" diktaturasının devrilməsi.
- 17 sentyabr 1918 – Azərbaycan hökumətinin Bakıya köçməsi.
- 9 noyabr 1918 – Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin üçrəngli bayrağının qəbul edilməsi.
- 10 noyabr 1918 – Türk ordusunun Bakını tərk etməsi.
- 17 noyabr 1918 – General Tomsonun komandanlığı altında ingilis ordusunun Bakıya gəlməsi.
- 7 dekabr 1918 – Azərbaycan parlamentinin fəaliyyətə başlaması.
- 15 yanvar 1919 – Xosrovpaşa bəy Sultanovun Qarabağ general-qubernatoru təyin edilməsi.
- 28 may 1919 – Azərbaycan nümayəndə heyətinin Paris sülh konfransında ABŞ prezidenti Vilsonla görüşməsi
- 11 iyun 1919 — Əks-inqilab ilə mübarizə təşkilatı"nın yaradılması
- 1 sentyabr 1919 – Azərbaycan parlamentinin Bakı Unversitetinin açılması haqqında qanun qəbul etməsi.
- 15 noyabr 1919 – Bakı Dövlət Unversitetinin fəaliyyətə başlaması.
- 24 oktyabr 1919 – Naxçıvanda ABŞ general-qubernatorluğunun yaradılması.
- 7 dekabr 1919 – "İstiqlal" muzeyinin yaradılması.
- 24 dekabr 1919 – Nəsib bəy Yusifbəylinin rəhbərliyi ilə beşinci hökumət kabinetinin yaradılması.
- 2 yanvar 1920 – RSFSR xarici işlər komissarı Çiçerinin Azərbaycan xarici işlər naziri F. Xoyskiyə birinci notasının göndərilməsi.
- 11 yanvar 1920 – Versal sülh konfransının Ali Şurası tərəfindən Kerzonun təklifi ilə Azərbaycanın müstəqilliyini defakto tanınması.
- 15 yanvar 1920 – Azərbaycan nümayəndələrinə Azərbaycanın müstəqilliyinin defakto tanınması barədə Paris sülh konfransının rəsmi qərarının təqdim olunması.
- 23 yanvar 1920 – Çiçerinin Azərbaycana təcavüzkar ruhlu ikinci nota göndərməsi.
- 11–12 fevral 1920 – Azərbaycan K(b) P-nın yaradılması.
- 17 mart 1920 – Xoyskinin Çiçerinə növbəti nota göndərib cavab almaması.
- 17 mart 1920 – V. İ. Leninin Qafqaz Cəhəsi Hərbi İnqilab Şurasına Bakını işğal etmək barədə teleqram göndərməsi.
- 30 mart 1920 – Nəsib bəy Yusifbəylinin beşinci hökumət kabinetinin istefa verməsi.
- 15 aprel 1920 – Fətəli xan Xoyskinin Dərbənd rayonuna rus qoşunlarının toplanması səbəbləri barədə məlumat vermək üçün Çiçerinin adına növbəti nota göndərməsi
- 22 aprel 1920 – Məhəmmədhəsən Hacınskinin yeni hökumət təşkil etməkdən imtina etməsi.
- 27 aprel 1920 – XI Qırmızı Ordunun Bakını işğal etməsi.
- 1920 – Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqut etməsi. Azərbaycanın bolşeviklər tərəfindən işğal olunması.
- 28 aprel 1920 – Azərbaycanda sovet hakimiyyətinin elan edilməsi. Azərbaycan SSR-nin yaradılması. Bütün hakimiyyətin Müvəqqəti İnqilab Komitəsinə verilməsi.
- 1920 mayın ilk günləri – Qırmızı ordunun Azərbaycan Milli Ordusunun müqavimətini qıraraq Gəncəyə daxil olması, Qazaxı zəbt etməsi, Şamaxı, Göyçay, Şəki, Zaqatala və Balakəni ələ keçirməsi; Bakı limanına hərbi donanmanın daxil olması.
- 3 may 1920 – Rusiyanın hərbi-dəniz donanmasının Lənkərana və Astaraya desant çıxartması; Azərbaycan İnqilab Komitəsinin dekreti ilə yerlərdə qəza, mahal və kənd inqilab komitələrinin yaradılması.
- 5 may 1920 – Bütün xan, bəy və vəqf torpaqlarının müsadirə olunaraq əvəzi ödənilmədən kəndlilərin istifadəsinə verilməsi.
- 7 may 1920 – Ordunun və donanmanın yenidən təşkil edilməsi barədə dekret verilməsi.
- 12 may 1920 – İnqilab Komitəsinin xalq məhkəməsi yaradılması haqqında dekretinin verilməsi; "əksinqilab və təxribatçılığa qarşı mübarizə üçün Fövqəladə Komissiya və Ali inqilabi tribunal təsis edilməsi; silki və mülki rütbələrin ləğv edilməsi barədə dekret verilməsi.
- 15 may 1920 – Xalq Maarif Komissarlığının qərarı ilə vicdan azadlığının elan edilməsi; dinin dövlətdən və məktəbdən ayrılması; Azərbaycan ərazisindəki meşələr, sular və yeraltı sərvətlərin
milliləşdirilərək dövlət mülkiyyətinə verilməsi.
- 24 may 1920 – Azərbaycan İnqilab Komitəsinin neft sənayesinin milliləşdirilməsi haqqında dekret verməsi.
- 25–31 may 1920 – Sovet rejiminə qarşı Gəncədə Cavad bəy Şıxlınksinin, Mirzə Məhəmməd Qacarın və Cahangir Bəy Kazımbəyovun başçılığı altında üsyan baş verməsi və üsyanın qəddarlıqla yatırılması.
- 1920 iyunun əvvəli – Xəzər ticarət donanmasının milliləşdirilməsi haqqında dekret verilməsi.
- 6–18 iyun 1920 – Zaqatalada Sovet rejiminin özbaşınalığına qarşı Əhmədiyevin və Molla Nafiz Əfəndinin başçılığı altnda xalq üsyanının baş verməsi.
- 9 iyun 1920 – Bankların milliləşdirilməsi.
- 15 iyun 1920 – Qarabağda Sovet işğal rejiminə qarşı Azərbaycan Milli Ordusunun hissələrinin üsyan etməsi.
- 15 iyul 1920 – Balıq sənayesinin milliləşdirilməsi.
- iyul 1920 – Şəmkir qəzasının Müşkürlü kəndində Namazın başçılığı altında üsyan baş verməsi.
- 5–9 avqust 1920 – Qırmızı ordu hissələrinin hücuma keçərək Dro və Nijdenin daşnak qüvvələrini Sisiyan, Qafan və Gorusdan qovması.
- avqust 19 – Quba qəzasının Dəvəçi və Quba dairələrində Həmdulla Əfəndinin və Qaçaq Mayılın başçılığı altında kəndli çıxışlarının baş verməsi.
- 26 avqust 1920 – Taxıl ticarətinin inhisara alınması haqqında dekret verilməsi.
- 23 sentyabr 1920 – Yoxsul komitələrinin yaradılması.
- 1–7 sentyabr 1920 – Bakıda Şərq xalqlarının I qurultayının keçirilməsi.
- 30 sentyabr 1920 – RSFSR ilə Azərbaycan SSR arasında Moskva müqaviləsinin bağlanması.
- 2 dekabr 1920 – Türkiyə ilə Ermənistan arasında Aleksandropol (Gümrü) müqaviləsinin bağlanması.
- 6 mart 1921 – Azərbaycan SSR-nin I Sovetlər qurultayının keçrilməsi.
- 16 mart 1921 – Türkiyə ilə RSFSR arasında Moskva müqaviləsinin imzalanması.
- 17 may 1921 – Azərbaycan İnqilab Komitəsinin dekreti ilə ərzaq sapalağının ləğv olunması.
- 19 may 1921 – Azərbaycan SSR-nin I Konstitusiyasının qəbul edilməsi. Azərbaycan İnqilab Komitəsinin ləğv olunması. Ali qanunverici, sərəncamverici, nəzarətedici orqan olan Azərbaycan Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin yaradılması.
- aprel 1921 – Türk qoşunlarının Naxçıvandan çıxması.
- 27 iyun 1921 – Azərbaycan K(b)P MK-nın iclasında Ermənistanın Qarabağın yuxarı hissəsinə olan iddialarının rədd edilməsi.
- 4–5 iyul 1921 – RK(b)P-nın Qafqaz Bürosunun Qarabağın dağlıq hissəsinin Azərbaycan SSR-nin tərkibində saxlanması haqqında qərar qəbul etməsi.
- Sentyabr-oktyabr 1921 – Türkiyə ilə Cənubi Qafqazın Sovet respublikaları arasında Qars müqavilələrinin bağlanması. Naxçıvanın Azərbaycan hüquqlarında ərazi mənsubiyyətinin bir daha təsdiqlənməsi.
- 16 oktyabr 1921 – Azərbaycan Dövlət Bankının yaradılması.
- 12 mart 1922 – Azərbaycan, Gürcüstan və Ermənistan MİK-nin səlahiyyətli nümayəndələrinin ZSFSR-in yaradılması haqqında müqaviləni təsdiq etməsi.
- iyun 1922 – Cənubi Qafqaz respublikalarının xarici siyasətinin birləşdirmək haqqında qərar qəbul edilməsi.
- 10 dekabr 1922 – ZSFR MİK-nin yaradılması. Azərbaycan SSR-nin Formal müstəqillikdən məhrum edilməsi.
- 22 dekabr 1922 – ZSFSR-in SSRİ tərkibinə qatılması.
- 1923 – Savadsızlıqla mübarizə üçün Xüsusi Komitənin yaradılması; "Azərbaycanı Öyrənən Cəmiyyət"in yaradılması.
- 7 iyul 1923 – DQMV-nin yaradılması.
- 9 fevral 1924 – Naxçıvan MSSR-in təşkil edilməsi.
- 1924 – Suraxanıda turbobur vasitəsilə ilk quyu qazılması; Azərbaycan Opera və Balet teatrının fəaliyyətə başlanması.
- 1929 – Latın qrafikasına keçidin başa çatdırılması; Qızılağac və Zaqatala qoruqlarının yaradılması.
- 1930 – Şəki-Zaqatala mahalında, Naxçıvanın Keçili kəndində, Şəmkirin Bitdili kəndində və s. antisovet üsyanların baş verməsi.
- 1930-cu ilin yayı – Bərdə və Qasım İsmayılov rayonlarında ilk MTS-lərin təşkil olunması.
- 1931-ci il – SSRİ Elmlər Akademiyası Azərbaycan şöbəsinin açılması; Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının yaradılması; Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının təşkil edilməsi.
- 10 mart 1937 – Azərbaycan SSR-nin yeni Konstitusiyasının qəbul edilməsi; Ü. Hacıbəyovun "Koroğlu" operasının tamaşaya qoyulması.
- 1939 – Azərbaycan SSRİ-də latın qrafikasından kiril qrafikalı əlifbaya keçməsi.
- 1939 – Ə. Bədəlbəylinin ilk Azərbaycan operası olan "Qız qalası"nı tamaşaya qoyması.
- 28 iyun 1941 – Azərbaycan SSR-də bütün işin müharibənin tələblərinə uyğun qurulması.
- avqust 1941 – 402-ci milli diviziyanın yaradılması.
- avqust 1941 – SSRİ və Böyük Britaniya qoşunlarının İrana müdaxiləsi.
- oktyabr 1941 – 223-cü milli diviziyanın yaradılması.
- oktyabr 1941 – İsrafil Məmmədovun ilk azərbaycanlı kimi Sovet İttifaqı Qəhrəmanı fəxri adına layiq görülməsi.
- Mart-sentyabr 1942 – 416-cı (Taqanroq) milli diviziyanın yaradılması.
- may 1942 – 77-ci diviziyanın yenidən komplektləşdirilməsi.
- Avqust-sentyabr 1942 – 271-ci milli diviziyanın yaradılması.
- 9 sentyabr 1942 – Azərbaycan SSR-də hərbi vəziyyət elan edilməsi.
- 22 dekabr 1942 – Həzi Aslanovun birinci dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı fəxri adını alması.
- 1943-cü ilin payızı – Berlində mühacir Azərbaycan Parlamenti və hökuməti seçilməsi.
- iyun 1944 – H. Aslanovun ikinci dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adın almaq üçün təqdim edilməsi.
- 27 mart 1945 – Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının yaradılması.
- 1945–1954 – Mingəçevir SES-nın tikilib istifadəyə verilməsi.
- 1947–10-mart-1948–23 dekabr – SSRİ Nazirlər Sovetinin Ermənistan SSRİ-dən azərbaycanlıların deportasiya edilməsi haqqında qərarlar qəbul etməsi.
- 1948 – Xəzər dənizində dünyada ilk dəfə olaraq neft-mədən estakadasının qurulması.
- 1949 – Azərbaycan SSR-də icbari yeddillik təhsilə keçilməsi.
- 1955 – Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin Ankarada vəfat etməsi.
- 1955 – Azərbaycan televiziyasının fəaliyyətə başlaması.
- 1959 – Azərbaycan SSR-də icbari səkkizillik təhsilə keçilməsi.
- 1962 – Bakı-Krasnovodsk gəmi-bərə yolunun istifadəyə verilməsi.
- 1966 – İcbari onillik orta təhsilə keçilməsi.
- iyul 1969 – H. Ə. Əliyevin Azərbaycan KP MK Birinci katibi seçilməsi.
- 1976 – H. Ə. Əliyevin Azərbaycan İKP MK Siyasi Bürosunun üzvlüyünə namizəd seçilməsi.
- 1978 – Azərbaycan SSR-nin Yeni Konstitusiyasının qəbul edilməsi.
- 1982 – H. Ə. Əliyevin Sov. İKP MK Siyasi Bürosuna üzv seçilməsi və SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin I müavini təyin edilməsi.
- 1987 – H. Ə. Əliyevin Moskvada öz vəzifəsindən istefaya göndərilməsi.
- 19 fevral 1988 – Bakıda-Dağlıq Qarabağ məsələsi ilə bağlı ilk etiraz mitinqinin keçirilməsi.
- Fevral-dekabr 1988 – Qərbi Azərbaycanın (indiki Ermənistanın) azərbaycanlılar yaşayan 185 yaşayış məntəqəsindən 230 min nəfərədək azərbaycanlının qovulması, evlərinin və əmlakının talan edilməsi. Bununla da, Qərbi Azərbaycan torpaqlarından azərbaycanlıların zorakı deportasiyasının başa çatdırılması.
- 17 noyabr – Bakıda Azadlıq meydanında kütləvi etiraz mitinqlərinin keçirilməsi Azərbaycanda milli-azadlıq hərəkatının başlanması. 17 noyabr hazırda Dirçəliş günü kimi qeyd edilir.
- 12 yanvar 1989 – "Azərbaycan SSR-in DQMV-də xüsusi idarəçilik formasının tətbiqi haqqında" SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin qərar qəbul etməsi. A. Volskinin başçılığı ilə Xüsusi İdarə Komitəsinin (XİK) yaradılması.
- 16 iyun 1989 – Bakıda yarımgizli şəraitdə Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin təsis konfransının keçirilməsi. Əbülfəz Əliyevin (Elçibəy) AXC sədri seçilməsi.
- 23 sentyabr 1989 – Respublika Ali Sovetinin sessiyasının "Azərbaycan SSR-in suverenliyi haqqında" Konstitusiya qanununu qəbul etməsi.
- 28 noyabr 1989 – DQMV-də XİK ləğv edilməsi. Azərbaycan SSR- in Təşkilat Komitəsinin yaradılması.
- 30 dekabr 1989 – Gəncə şəhərinin tarixi adının bərpa olunması.
- 31 dekabr 1989 – Araz çayı boyunca 137 km-lik Sovet-İran sərhəddində qurğuların dağıdılması. Həmin gün hazırda Dünya Azərbaycanlıların həmrəylik günü kimi qeyd edilir.
- 20 yanvar 1990 – Bakıda fövqəladə vəziyyət elan edilməsi və Sovet qoşunlarının şəhərə hücum edərək dinc əhaliyə qarşı misli görünməmiş qanlı divan tutması.
- 19 may 1990 – Azərbaycan SSR Ali Sovetinin sessiyassında Azərbaycan Respublikasının prezidenti vəzifəsinin təsis edilməsi.
- 21 may 1990 – Respublika prezidentinin 28 Mayı Azərbaycan dövlətçiliyinin bərpası günü elan etmək haqqında fərman verməsi.
- 28 iyul 1990 – Respublikada demokratik qüvvələrin forumunun keçirilməsi. – 20-dən çox ictimai təşkilatın iştirak etdiyi demokratik blokun yaradılması.
- 5 fevral 1991 – Respublika Ali Sovetinin sessiyasında dövlətimizin adının Azərbaycan Respublikası adlandırılması haqqinda qərar qəbul edilməsi. 1918–1920-ci illərdə fəaliyyət göstərmiş Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətinin üçrəngli, ay-ulduzlu bayrağının dövlət bayrağı kimi təsdiq edilməsi.
- 30 avqust 1991 – Respublika Ali Sovetinin növbədənkənar sessiyasında"Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyini bərpa etmək haqqında bəyanat" qəbul edilməsi.
- 5 sentyabr 1991 – Azərbaycan Respublikasının Müdafiə Nazirliyinin yaradılması.
- 8 sentyabr 1991 – Azərbaycanda ilk prezident seçkilərinin keçirilməsi.
- 14 sentyabr 1991 – Azərbaycan Kommunist Partiyasının fövqəladə XXXIII qurultayının keçirilməsi və partiyanın buraxılması haqqında qərar qəbul edilməsi.
- 9 oktyabr 1991 – Respublika Ali Sovetinin "Azərbaycan milli özünümüdafiə qüvvələri haqqında" qanun qəbul etməsi.
- 18 oktyabr 1991 – "Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyi haqqında" Konstitusiya aktının qəbul edilməsi. Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpa edilməsi.
- 9 noyabr 1991 – Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyini ilk dəfə rəsmi olaraq Türkiyə tərəfindən tanınması.
- 20 noyabr 1991 – Azərbaycan Respublikasının bir sıra yüksək vəzifəli şəxslərinin Dağlıq Qarabağda Qarakənd kəndi yaxınlığında vertolyotun vurulması nəticəsində həlak olması.
- 26 noyabr 1991 – Respublika Ali Sovetinin 50 deputatından ibarət Milli Şura yaranması.
- 26 noyabr 1991 – Respublika Ali Sovetinin DQMV-nin statusunu ləğv etməsi.
- 9 dekabr 1991 – Azərbaycan Respublikasının İslam Konfransı Təşkilatına üzv qəbul olunması.
- 11 dekabr 1991 – Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyini Rumıniya tərəfindən tanınması.
- 13 dekabr 1991 – Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyinin Pakistan tərəfindən tanınması.
- 25 dekabr 1991–1992-1993-cü tədris ilində Azərbaycan Respublikasının ali və orta ixtisas məktəblərinə qəbul imtahanlarının test üsulu ilə keçirilməsi haqqında qərar qəbul olunması; Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin Milli Şurasının hər il dekabrın 31-nin Dünya azərbaycanlılarının həmrəyliyi günü elan olunması haqqında qərar qəbul etməsi; "Latın qrafikalı Azərbaycan əlifbasının bərpası haqqında" Azərbaycan Respublikası qanununun qəbul edilməsi.
- 29 dekabr 1991 – Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyi haqqında Konstitusiya aktına münasibətlə bağlı referendum keçirilməsi və Respublika əhalisinin mütləq əksəriyyətinin Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinə tərəfdar çıxması.
- 25–26 fevral 1992 — Erməni silahlı birləşmələrinin Rusiyanın Xankəndindəki 366-cı polkunun yardımı ilə Xocalı şəhərini işğal etməsi və azərbaycanlılara qarşı dəhşətli soyqırımı törətməsi (Xocalı Soyqırımı).
- 2 mart 1992 – Azərbaycan Respublikasının BMT-yə üzv qəbul olunması.
- 6 mart 1992 – A. Mütəllibovun prezidentlikdən istefa verməsi.
- 4 aprel 1992 – Azərbaycan respublikası ilə Rusiya Federasiyası arasında diplomatik münasibətlər yaradılması haqqında protokol imzalanması.
- 8 may 1992 – Şuşa şəhərinin erməni silahlı birləşmələri tərəfindən işğal edilməsi.
- may 1992 – Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin Milli şurasının Milli məclisə çevrilməsi.
- 18–19 may 1992 – Laçın rayonunun erməni silahlı birləşmələri tərəfindən işğal edilməsi.
- 6 iyun 1992 – Azərbaycan Ordusunun Goranboy və Ağdərə istiqamətində ilk uğurlu hücum əməliyyatına başlaması.
- 7 iyun 1992 – Azərbaycan Respublikası prezidenti seçkilərinin keçirilməsi, Əbülfəz Elçibəyin prezident seçilməsi.
- 25 iyun 1992 – Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı yaradılması.
- 10 iyul 1992 -Azərbaycan Respublikasının Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Müqaviləsinə qoşularaq Helsinki Yekun aktını imzalaması, ATƏM-in üzvü olması.
- 15 avqust 1992 – Azərbaycanın milli valyutasının dövriyyəyə buraxılması.
- oktyabr 1992 – ABŞ konqresinin "Azadlığı müdafiə Aktı"na ədalətsiz 907-ci düzəliş etməsi və Azərbaycanın ABŞ-nin maliyyə yardımından məhrum edilməsi.
- 16 oktyabr 1992 – Respublikanın 91 nəfər tanınmış ictimai-siyasi xadiminin H. Əliyevə müraciət edərək təkidlə ölkə rəhbərliyinə dəvət etməsi.
- 3–4 aprel 1993 – Kəlbəcər rayonunun Ermənistandan və Dağlıq Qarabağdan erməni hərbi birləşmələrin hücumu nəticəsində işğal edilməsi.
- 30 aprel 1993 – BMT Təhlükəsizlik Şurasının iclasında Azərbaycan ilə Ermənistan arasında münasibətlər məsələsinə dair 822 saylı qətnamə qəbul edilməsi və Kəlbəcərin işğalının pislənilməsi.
- may 1993 – Avropa Birliyinin Qafqaz və Mərkəzi Asiyada nəqliyyatın İnkişafına dair TRASEKA proqramını qəbul etməsi. Bu texniki yardım proqramı Avropadan Qərb-Şərq oxu ilə Qara dəniz-Cənubi Qafqaz-Xəzər dənizi Mərkəzi Asiya istiqamətində nəqliyyat dəhlizinin İnkişaf etdirilməsinə xidmət edir. 3 Cənubi Qafqaz və 5 Mərkəzi Asiya ölkəsi onun iştirakçısıdır.
- 4 iyun 1993 – Gəncədə S. Hüseynovun başçılığı ilə hərbi müxalifətin qiyam qaldırması.
- 15 iyun 1993 – H. Əliyevin Azərbaycan RespublikasınınAli Sovetinin sədri seçilməsi. Sonradan həmin günün "Qurtuluş" günü kimi qeyd edilməsi.
- 23 iyul 1993 – Ağdam rayonunun Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olunması.
- 18 avqust 1993 – Cəbrayıl rayonunun Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olunması.
21–23 avqust 1993 – Cənub bölgəsində Ə. Hümbətovun başçılıq etdiyi qiyamın yatırılması.
- 23 avqust 1993 – Ermənistan silahlı qüvvələrinin Füzuli rayonunu işğal etməsi.
- 31 avqust 1993 – Qubadlı rayonunun işğal edilməsi.
- 24 sentyabr 1993 – Azərbaycan Respublikasının MDB-yə daxil olması.
- 3 oktyabr 1993 – H. Əliyevin Respublika Prezidenti seçilməsi.
- 30 oktyabr 1993 – Zəngilan rayonunun Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olunması.
- 20 sentyabr 1994 – Qərbin aparıcı neft şirkətləri ilə Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti (ADNŞ) arasında neft konfraktlarının ("Əsrin müqaviləsi"də adlanır) imzalanması.
- oktyabr 1994 – Dövlət çevrilişinə növbəti cəhdin iflasa uğraması.
- mart 1995 – Dövlət çevrilişinə cəhdin iflasa uğraması.
- 5 iyun 1995 – H. Əliyevin sədrliyi ilə Azərbaycan Respublkası Konstitusiyası layihəsini hazırlayan komissiyanın ilk iclasının keçirilməsi.
- 24 noyabr 1995 – Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin öz işinə başlaması.
- fevral 1996 – Müstəqil Azərbaycan Gənclərinin I forumunun keçirilməsi.
- 22 aprel 1996 – Azərbaycan Respublikası ilə Avropa birliyi arasında tərəfdaşlıq və əməkdaşlıq haqqında saziş imzalanması.
- 3 iyun 1996 – Azərbaycan, Gürcüstan, Ermənistan və Rusiya dövlət başçılarının Kislovodsk şəhərində "Qafqazda millətlərarası barışıq, sülh, iqtisadi və mədəni əməkdaşlıq uğrunda" bəyənnamə verməsi.
- iyul 1996 – Bakıda yeni televiziya qülləsinin istifadəyə verilməsi.
- avqust 1996 – "Dədə Qorqud" dəniz qazma qurğusunun istismara verilməsi.
- noyabr 1996 – Azərbaycanın dahi şairi M. Füzulinin anadan olmasının 500 illiyinə həsr olunmuş yubiley tədbirlərinin keçirilməsi.
- 2–3 dekabr 1996 – ATƏT-in Lissabonda keçirilmiş zirvə toplantısında Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün tanınması haqqında təşkilatın 53 üzvü adından bəyanət qəbul edilməsi.
- 10 aprel 1997 – Azərbaycan Respublikasının prezidenti yanında Təhlükəsizlik Şurasının yaradılması.
- 20 aprel 1997 – "Kitabi Dədə Qorqud" dastanının 1300 illiyinin qeyd olunması haqqında prezident fərmanının verilməsi.
- 16 may 1997 – Azərbaycan Respublikasının Avropada adi silahlı qüvvələr haqqında müqaviləyə qoşulması.
- 19 iyun 1997 – Özbəkistanda Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Asiyada ilk səfirliyinin açılması.
- 25 oktyabr 1997 – Azərbaycan neftinin Şimal marşrutu-Bakı-Novorossiysk neft kəməri ilə nəql edilməsinə başlanması.
- 12 noyabr 1997 – ARDNŞ-lə xarici neft şirkətləri arasında bağlanmış "Əsrin müqaviləsi"əsasında qazılmış ilk neft quyusunun istismara verilməsi
- 18 dekabr 1997 – Azərbaycan Respublikası prezidentinin "1948–1953-cü illərdə azərbaycanlıların Ermənistan SSR ərazisindəki tarixi-etnik torpaqlarından kütləvi sürətdə deportasiyası haqqında" fərman imzalanması.
- 30 yanvar 1998 – Azərbaycan Respublikasının prezidentinin Azərbaycan Xalq Cumhuriyyəti yaradılmasının 80 illiyinin keçirilməsi haqqında sərəncam verməsi.
- 10 fevral 1998 – Milli Məclisin Azərbaycanda ölüm hökmünün ləğv edilməsi haqqında qanun qəbul etməsi.
- 26 mart 1998 – Azərbaycan Respublikası prezidentinin "Azərbaycanlıların soyqırımı haqqında" fərman imzalaması. Bu fərmanla martın 31-nin azərbaycanlıların soyqırımı günü elan edilməsi.
- 10 aprel 1998 – "Tarixi və mədəniyyət abidələrinin qorunması haqqında" Azərbaycan Respublikasının qanununun qəbul edilməsi.
- 28 aprel 1998 – Naxçıvan Muxtar Respublikasının yeni Konstitusiyasının qəbul edilməsi.
- 18 iyun 1998 – İnsan hüquqlarının müdafiəsinə dair dövlət proqramının təsdiq edilməsi.
- 8 avqust 1998 – "Azərbaycan Respublikasında söz, fikir və məlumat azadlığının təmin edilməsi sahəsində əlavə tədbirlər haqqında" Azərbaycan Respublikası prezidentinin fərman imzalaması. Nazirlər Kabineti yanında mətbuatda və digər kütləvi informasiya vasitələrində dövlət sirlərini mühafizə edən baş idarənin-"Qlavlit"in ləğv edilməsi.
- 8 sentyabr 1998 – Bakıda tarixi İpək yolunun bərpası üzrə beynəlxalq konfrans keçirilməsi. "Avropa- Qafqaz-Asiya" dəhlizinin İnkişafı üzrə beynəlxalq nəqliyyat haqqında əsas çoxtərəfli saziş və Bakı bəyannaməsinin imzalanması.
- 14–15 sentyabr 1998 – Azərbaycan qadınlarının qurultayının keçirilməsi.
- 25 sentyabr 1998 – Azərbaycan müəllimlərinin qurultayının keçirilməsi.
- 11 oktyabr 1998 – Azərbaycan Respublikası prezidenti seçkilərinin keçirilməsi, H. Əliyevin ikinci dəfə prezident seçilməsi.
- 29 dekabr 1998 – Naxçıvan Muxtar Respublikasının yeni Konstitusiyasının Azərbaycan Respublikası Milli Məclisi tərəfindən təsdiq edilməsi.
- aprel 1999 – Bakı-Supsa neft kəmərinin işə salınması.
- 22 iyun 1999 – " haqqında" Azərbaycan Respublikasının qanununun qəbul edilməsi.
- 30 sentyabr 1999 – Bakıda yeni binasının açılması.
- 18 noyabr 1999 – Azərbaycan neftinin Bakı-Tbilisi-Ceyhan əsas ixrac boru kəməri vasitəsilə nəql edilməsinə dair Azərbaycan Respublikası, Gürcüstan və Türkiyə Respublikalari arasında saziş imzalanması.
- 12 dekabr 1999 – Azərbaycanda ilk dəfə bələdiyyə seçkilərinin keçirilməsi.
- aprel 2000 – "Kitabi-Dədə Qorqud" dastanının 1300 illik yubileyinin təntənə ilə qeyd edilməsi.
- may 2000 – Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin Bakı-Tbilisi-Ceyhan əsas ixrac boru kəməri ilə Azərbaycan neftinin nəqlinə dair müqaviləni ratifikasiya etməsi.
- 5 noyabr 2000 – Respublika Milli Məclisinə yeni seçkilərin keçirilməsi.
- noyabr 2000 – Bakı və Sumqayıt şəhərlərində güclü zəlzələnin baş verməsi.
XXI əsr
Bu məqalədəki və ya bölmədəki məlumatlar köhnədir. |
- 25 yanvar 2001 – Azərbaycan Respublikasının Avropa Şurasına tamhüquqlu üzv qəbul edilməsi.
- 9 avqust 2001 – Azərbaycan Respublikasının Prezidenti H. Əliyevin fərmanı ilə avqustun 1-nin Azərbaycan əlifbası və Azərbaycan dili günü elan edilməsi.
- 9–10 noyabr 2001 – Bakıda Dünya Azərbaycanlılarının I Qurultayının keçirilməsi.
- 14 oktyabr 2009 – Bursada keçirilən Türkiyə-Ermənistan milli matçı zamanı Azərbaycan bayraqlarının stadiona buraxılmaması ilə bağlı FİFA baş katibi və təşkilat komitəsi sədrinin imzası ilə Türkiyə Futbol Federasiyasının baş katibi göndərilən məktubun icrasından sonra Azərbaycan və Türkiyə arasında bayraq qalmaqalı başlanmışdır.
- 27 sentyabr 2020 — Azərbaycan və Ermənistan arasında İkinci Qarabağ müharibəsi başladı.
- 10 noyabr 2020–2-ci Qarabağ döyüşləri bitdi və Azərbaycan qalib gəldi.
- 1988-h.h. Daha ətrflı: Müstəqillik ərəfəsində və müstəqillik illərində mühüm hadisələrin xronologiyası (hakimiyyətyönlü)
Həmçinin bax
İstinadlar
- . 2013-06-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-10-21.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalede coxsayli problemler movcuddur Zehmet olmasa sehifeni redakte ederek ve ya movcud problemleri diskussiya ederek hell edin Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin fevral 2024 Bu meqaledeki ve ya bolmedeki melumatlar kohnedir Sehifeye yenilenmis melumatlar elave etmekle Vikipediyani zenginlesdirmeye komek ede bilersiniz fevral 2024 Bu meqalede hec bir melumatin menbesi gosterilmemisdir Lutfen etibarli menbeler elave etmekle meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Qerez yaradan menbesiz hisseler muzakiresiz siline biler fevral 2024 Bu meqalede ve ya bolmede Vikipediya meyarlarina uygun olmadigi ucun tekmillesdirilmesine ehtiyac olan hisseler var Lutfen bu meqaleni redakte ederek tekmillesdirilmesine komek edin Bu meqalenin ve ya meqalenin bir hissesinin tekmillesdirilmesi ucun mutexessislere ehtiyac var Bu movzuda mutexxesis tapmaga komek ederek ya da meqaleye ehtiyac olan mezmunu elave ederek Vikipediyaya tohfe vere bilersiniz Azerbaycan tarixinin xronologiyasi Azerbaycanin en qedim dovrden muasir dovre qederki tarixinin xronologiyasi Ibtidai icma dovruIl Tarix HadiseE e 1 5 milyon 150 120 minillikler Qurucay medeniyyeti40 35 min 12 10 min il evvel Paleolit dovru10 12 min il evvel Qobustanda heyatin baslanmasiE e XII VIII minillikler Mezolit dovruE e VII VI minillikler Eneolit dovruE e IV minilliyin evveli Sade dulus carxinin yaranmasiE e IV min II yarisi II min sonu Tunc dovruE e IV min sonu III minillik Erken Tunc dovruKur Araz medeniyyetiE e III minilliyin yarisi Birinci boyuk ictimai emek bolgusuE e III min IV rubu II min I yarisi Orta Tunc dovru Ikinci boyuk ictimai emek bolgusuE e II minilliyin I yarisi Sehersalma medeniyyetinin tesekkuluE e II min I min evveli Naxcivan medeniyyetiE e XIV VIII esrler Son Tunc ve Ilk Demir dovruXocali Gedebey medeniyyetiE e XIV VII esrler Talis Mugan medeniyyetiE e XIII XII esrler Borsunlu kurqaniE e XIII XI esrler Saricoban kurqaniE e VII V esrler Inkisaf etmis Demir dovruQuldarliq dovruIl Tarix HadiseE e III minilliyin I yarisi Aratta dovlet qurumuE e XXVIII XXIV esrler Sumer seher dovletleriE e III minilliyin II yarisi Kuti dovlet qurumuLullubi dovlet qurumuE e t 2240 2220 Elam hokmdari hakimiyyetiE e t 2236 2200 Akkad hokmdari hakimiyyetiE e t 2230 2200 Lullubi hokmdari hakimiyyetiE e t 2225 2205 Kuti hokmdari hakimiyyetiE e t 2220 2170 Lullubi hokmdari hakimiyyetiE e t 2204 2197 Kuti hokmdari Imtanin hakimiyyetiE e t 2200 2175 Akkad hokmdari hakimiyyetiE e t 2198 2192 Kuti hokmdari hakimiyyetiE e t 2191 2185 Kuti hokmdari hakimiyyetiE e t 2184 2178 Kuti hokmdari hakimiyyetiE e t 2177 2171 Kuti hokmdari hakimiyyetiE e t 2175 e e 2104 Kuti sulalesinin Mesopotamiyada hokmranligiE e t 2170 2150 Lullubi hokmdari Anubanininin hakimiyyetiE e t 2135 2133 Kuti hokmdari hakimiyyetiE e t 2127 2120 Kuti hokmdari hakimiyyetiE e t 2120 2113 Kuti hokmdari hakimiyyetiE e t 2112 2105 Kuti hokmdari hakimiyyetiE e t 2112 2003 III Ur sulalesinin hokmranligiE e t 2093 2046 Ur hokmdari Sulqinin hakimiyyetiE e II minillik Dovlet qurumlarinin parcalanmasiE e II minilliyin I yarisi Turukki ve su tayfalarinin siyasi fealiyyetinin baslanmasiE e 1813 1781 Assuriya hokmdari hakimiyyetiE e 1797 1757 Assuriya hokmdari hakimiyyetiE e 1792 1750 Babil hokmdari Hammurapinin hakimiyyetiE e 1307 1275 Assuriya hokmdari hakimiyyetiE e 1274 1245 Assuriya hokmdari Salmanasarin hakimiyyetiE e 1244 1208 Assuriya hokmdari hakimiyyetiE e IX VIII esrler Midiya erazisinde xirda vilayet hakimleriE e IX esrin I yarisi Zamua olkesinde xirda dovlet qurumlariE e 883 859 Assuriya hokmdari II Assurnasirpalin hakimiyyetiE e 880 II Assurnasirpalin Zamua olkesine yurusuE e 859 824 Assuriya hokmdari III Salmanasarin hakimiyyetiE e 825 812 Urartu hokmdari Ispuininin hakimiyyetiE e 823 811 Assuriya hokmdari hakimiyyetiE e 820 V Samsi Adadin Nairi olkesine herbi seferiE e 810 783 Assuriya hokmdari hakimiyyetiE e 810 781 Urartu hokmdari Menuanin hakimiyyetiE e 781 760 Urartu hokmdari I Argistinin hakimiyyetiE e 775 I Argistinin Mannaya hucumuE e 773 693 Skif padsahliginin movcud olmasiE e 760 730 Urartu hokmdari II Sardurinin hakimiyyetiE e t 750 II Sardurinin Mannada isgaliE e 744 727 Assuriya hokmdari III Tiqlatpalasarin hakimiyyetiE e 740 719 Manna hokmdari Iranzunun hakimiyyetiE e 730 714 Urartu hokmdari I Rusanin hakimiyyetiE e 722 705 Assuriya hokmdari II Sarqonun hakimiyyetiE e 719 Mannada Iranzuya qarsi usyanE e 718 716 Manna hokmdari Azanin hakimiyyetiE e t 716 680 Manna hokmdari Ullusununun hakimiyyetiE e 714 II Sarqonun Mannaya boyuk yurusuE e t 712 675 Midiya hokmdari Deyokun hakimiyyetiE e VII esr Saklarin Albaniyada meskunlasmasiE e 681 668 Assuriya hokmdari Asarhaddonun hakimiyyetiE e t 675 563 Midiya hokmdari Fraortun hakimiyyetiE e t 675 650 Manna hokmdari Ahserinin hakimiyyetiE e 668 626 Assuriya hokmdari Assurabanipalin hakimiyyetiE e 653 625 Midiya skiflerin hakimiyyeti altindaE e 650 Assurabanipalin Mannani meglub etmesiE e t 650 630 Manna hokmdari Uallinin hakimiyyetiE e 640 629 Fars hakimi hakimiyyetiE e 625 585 Midiya hokmdari Kiaksarin hakimiyyetiE e 615 612 Midiyanin Assuriya ile muharibesiE e 585 Kiaksarin Lidiya ile sulh muqavilesi baglamasiE e 585 550 Midiya hokmdari Astiaqin hakimiyyetiE e 584 558 Fars hakimi hakimiyyetiE e 558 530 Fars hakimi II Kirin hakimiyyetiE e 550 330 Ehemeniler sulalesinin hakimiyyetiE e 550 Midiya dovletinin suqutuE e 330 Ehemeniler dovletinin suqutuE e 327 Isgenderin Baktriya ve Soqdianani tutmasiIsgenderin Hindistana yurusuE e 323 Atropatena dovletinin yaranmasiE e 321 281 Selevkiler sulalesinin hakimiyyetiE e 223 187 Selevki hokmdari II Antioksun hakimiyyetiE e 222 220 Midiya satrapi Molonun Selevkilere qarsi usyaniE e 220 Azerbaycanin Selevkilerden asililigiE e 209 205 III Antioksun Serq yurusuE e II esr Albaniyada Araniler sulalesinin hakimiyyete gelmesiE e 189 160 Ermeni hokmdari I Artasesin hakimiyyetiE e 175 163 Selevki hokmdari hakimiyyetiE e 171 139 Parfiya hokmdari I Mitridatin hakimiyyetiE e 148 147 I Mitridatin Midiyani isgal etmesiE e 95 55 Ermeni hokmdari hakimiyyetiE e 74 64 Romanin VI Mitridatla muharibesiE e 71 yurusuE e 67 I Tiqranin Kappadokiyani tutmasiE e 63 VI Mitridatin olumuE e 56 34 Ermeni hokmdari II Tiqranin hakimiyyetiE e 37 e 3 Parfiya hokmdari IV Fraatin hakimiyyetiE e 36 Antoninin Parfiyaya yurusuE e 31 2 sentyabr Antoni ve Oktavian arasinda Aksi doyusuI II esrler Xristianligin meydana gelmesiI III esrler Roma Parfiya munaqiseleri63 Romanin Parfiya ile sulh muqavilesi baglamasi68 Roma imperatoru Neronun albanlara qarsi yuruse hazirlasmasi81 96 Roma imperatoru Domisianin hakimiyyeti96 117 Roma imperatoru Trayanin hakimiyyeti114 Trayanin Ermeni kralligini tutmasi115 Ermeni kralliginin Roma vilayetine cevrilmesiIlkin Feodalizm dovruIl Tarix HadiseIII V esrler Azerbaycanda feodalizme xas olan iqtisadi munasibetlerin berqerar olmasiIII VII esrler Sasaniler sulalesinin hakimiyyetiT 215 255 Alban hokmdari I Vacaqanin hakimiyyeti215 276 Maninin heyati226 Parfiyanin suqut etmesiSasaniler sulalesinin hakimiyyete gelmesi241 272 Sasani sahi I Sapurun hakimiyyeti242 Mani teliminin yayilmasiT 255 262 Alban hokmdari I Vacenin hakimiyyeti260 I Sapurun Romani meglub etmesi270 275 Roma imperatoru Avrelinin hakimiyyeti287 332 Ermeni hokmdari hakimiyyetiIV esr On Asiyada xristianligin yayilmasi309 379 Sasani sahi II Sapurun hakimiyyetiIV esrin 30 cu illeri Xristianligin Roma imperiyasinda dovlet dinine cevrilmesiT 332 338 Ermeni hokmdari hakimiyyeti338 345 Ermeni hokmdari hakimiyyetiT 342 350 Ermeni kralliginin Albaniyani isgal etmesi345 367 Ermeni hokmdari hakimiyyetiT 359 371 Alban hokmdari Urnayrin hakimiyyeti359 Amid doyusu364 378 Roma imperatoru hakimiyyeti369 374 Ermeni hokmdari hakimiyyeti371 Dzirav colunde doyus387 Ermenistanin Roma ve Iran arasinda bolusdurulmesi399 421 Sasani sahi I Yezdegirdin hakimiyyeti421 438 Sasani sahi V Behramin hakimiyyeti428 Ermenistanin Sasani dovletinin canisinliyine cevrilmesiT 443 451 hakimi hakimiyyeti457 459 Iranda hakimiyyet ugrunda mubarize459 484 Sasani sahi Firuzun hakimiyyeti462 Haylandur hunlarinin Albaniyaya gelmesi481 484 Ermenilerin Sasani sahina qarsi usyanlari481 529 Mezdekiler herekati484 488 Sasani sahi hakimiyyeti485 Nvarsak sulhu488 531 Sasani sahi hakimiyyeti493 510 Alban hokmdari III Vacaqanin hakimiyyeti498 Aquen kilse mesclisiV esrin sonu VI esrin evveli Albaniyada xristianligin zorla yayilmasi510 629 Albaniyada sasani merzbanligi dovru529 Mezdekin edam olunmasi531 579 Iran sahi I Xosrovun hakimiyyeti570 590 Mehranin Girdiman meskeni571 591 Iran Bizans muharibeleri579 590 Sasani sahi IV Homruzun hakimiyyeti582 602 Bizans hokmdari hakimiyyeti591 Iranin Bizans ile muqavilesi591 628 Sasani sahi II Xosrovun hakimiyyeti600 615 Girdiman qalasinin tikilmesi602 Iran Bizans muharibelerinin baslanmasi602 610 Bizans hokmdari hakimiyyeti610 641 Bizans hokmdari II Iraklinin hakimiyyeti624 Bizanslarin Naxcivani tutmasiT 625 636 Girdiman hokmdari Varaz Qriqorun hakimiyyeti628 Xezerlerin Qafqaziyeye yurusu628 3 aprel II Kavadla Irakli arasinda sulh muqavilesi630 632 Albaniya turk xaqanliginin siyasi tesiri altinda632 634 Xelife Ebu Bekrin hakimiyyeti632 651 Iran sahi III Yezdegirdin hakimiyyeti634 636 Yermuq doyusu634 644 Xelife Omerin hakimiyyeti636 680 Albaniya hokmdari Cavansirin hakimiyyeti638 Qadsiyye doyusu641 668 Bizans imperatoru II Konstantinin hakimiyyeti642 10 iyun Nehavend doyusuEreblerin Mugani isgal etmesi ve muqavilenin baglanmasi644 Isfendiyarin ereblerle muqavilesi646 Ereblerin Arrana hucumuVII esrin II yarisi Islam dininin yayilmasi651 Sasaniler imperiyasinin suqutu654 II Konstantinin Cavansir ile birinci gorusu656 661 Xelife Elinin hakimiyyeti660 II Konstantinin Cavansir ile ikinci gorusu661 680 Xelife I Muaviyenin hakimiyyeti661 750 Emeviler sulalesinin hakimiyyeti680 683 Xelife I Yezidin hakimiyyeti705 Seruyenin edam edilmesi705 715 Xelife hakimiyyeti709 Xezer ereb muharibelerinin baslanmasi748 Beyleqan usyani748 752 Azerbaycanda usyanlar750 1258 Abbasiler sulalesinin hakimiyyeti778 Xurremilerin ereblere qarsi birinci usyani786 809 Xelife Harun er Residin hakimiyyetiIX esr Slavyanlarin Azerbaycana yurusuXilafetin zeiflemesiIX XI esrler Azerbaycanda feodal dovletlerin musteqillesmesi808 Xurremilerin ereblere qarsi ikinci usyani821 822 Azerbaycanda xurremiler herekatinin genislenmesi829 3 iyun Hestadser doyusu830 Xurremilerin Hemedan seherini tutmasi833 25 dekabr Hemedan yaxinliginda doyus836 Serkerde Terxanin oldurulmesi837 26 avqust Bezz qalasinin suqutu838 14 mart Babekin edam edilmesiOrta esrlerIX XVI esrler 879 941 ci iller Saciler dovleti 889 cu il Mehemmedin Azerbaycanin hakimi teyin olunmasi 893 cu ilden baslayaraq Mehemmedin Ermeniyeye yurusleri 901 ci il Mehemmedin vefati 914 cu il Ruslarin Azerbaycanin Xezer sahili yasayis menteqelerine basqinlari 919 cu il 16 iyul Erdebil yaxinliginda doyus 927 ci il 27 dekabr Kufe seheri yaxinliginda doyus Yusifin oldurulmesi 942 981 ci iller Salariler sulalesinin hakimiyyeti 944 cu il 24 avqust Berde seherinin tutulmasi 945 ci il 12 avqust Ruslarin Berdeni terk etmesi X esrin II yarisi Azerbaycanda Seddadiler dovletinin meydana gelmesi 953 cu il Mezrubanin Erdebilde hakimiyyeti ele kecirmesi 957 ci ilin dekabri Mezrubanin olumu 961 981 ci iller Ibrahimin hakimiyyeti 971 ci il Seddadiler dovletinin fealiyyetinin baslanmasi 981 ci il Ibrahimin meglubiyyeti ve Erdebilin tutulmasi 987 ci il Ebdul heycanin Ermeniyeye hucumu 988 1030 cu iller Sultan I Mahmudun hakimiyyeti 1010 1080 ci iller Qetran Tebrizi 1020 1059 cu iller Ebu Mensur Vehsudan 1027 1034 cu iller Sirvansah Menucohrun hakimiyyeti 1027 1382 ci iller Kesraniler sulalesi XI esr 30 40 ci illeri Azerbaycanda ruslarin hucumlarinin genislenmesi 1038 1063 cu iller Togrul beyin hakimiyyeti 1038 1157 ci iller Selcuq imperiyasi 1042 ci ilin oktyabri Tebrizde zelzele 1045 ci il Hemedanin tutulmasi 1050 ci il Isfahanin tutulmasi 1050 1067 ci iller Ebdulesfer Savurun hakimiyyeti XI esr 50 ci illeri Selcuq qosunlarinin Azerbaycana daxil olmasi 1055 ci ilin yazi Bagdadin tutulmasi 1063 1072 ci iller Alp Arslanin hakimiyyeti 1067 ci il Alp Arslanin Arrana gelmesi XI esr 70 80 ci illeri Sirvansah Mezyediler dovletinin tenezzulu 1071 ci il Melazgird yaxinliginda doyus 1072 1092 ci iller Meliksahin hakimiyyeti 1074 1088 ci iller III Fezmunun hakimiyyeti 1088 ci il Gencenin tutulmasi 1089 1125 ci iller IV Davidin hakimiyyeti 1108 1127 ci iller Agsunquriler sulalesi 1108 1146 ci iller 1117 ci il Sirvanin tutulmasi XII esr 20 30 cu illeri Qafqaziyede feodal dovletinin istiqlaliyyet ugrunda mubarizesi 1120 ci il Qebele Seki Samaxinin tutulmasi 1120 1160 ci iller III Menucehrin hakimiyyeti 1120 1199 cu iller Efzeleddin Xaqani Xaqani Sirvani 1121 1122 ci iller IV Davidin Togrulla muharibeleri 1123 cu il IV Davidin Sirvana gelmesi 1123 cu il Gulustan qalasinin tutulmasi XII esr 30 cu illeri Azerbaycan Atabeyler dovletinin meydana gelmesi 1136 1225 ci iller Atabeyler Eldenizler sulalesinin hakimiyyeti 1136 1160 ci iller Azerbaycan Eldenizler dovletinin tesekkulu 1141 1209 cu iller Nizami Gencevi 1160 1234 cu iller Ibn el Esir 1161 1191 ci iller Azerbaycan Eldenizler dovletinin ciceklenmesi 1161 ci ilin yayi III Georginin Gence ve Debili qaret etmesi 1163 cu ilin yanvari Atabey Eldenizin Gurcustana hucumu 1164 ve 1166 ci iller Gurculerin Azerbaycana hucumu 1174 cu il Eldenizin Gurcustana hucumu 1175 1186 ci iller Atabey Cahan Pehlevanin hakimiyyeti 1184 1213 cu iller Tamaranin hakimiyyeti 1186 1191 ci iller Qizil Arslanin hakimiyyeti 1188 ci ilin marti Hemedan yaxinliginda doyus 1190 1245 ci iller Zulfuqar Sirvani 1191 1225 ci iller Azerbaycan Eldenizler dovletinin tenezzulu 1192 ci il Sirvanda zelzele 1192 ci il III Togrulun Tebrize hucumu XIII esr sonu 1447 ci il Sefeviler tarixinin birinci dovru 1203 1225 ci iller I Gustasp ibn Ferruxzadin hakimiyyeti 1206 1227 ci iller Cingiz xanin hakimiyyeti 1210 1225 ci iller Ozbeyin hakimiyyeti 1219 cu il Xarezm dovletine basqin 1220 ci il Monqollarin Azerbaycana yurusu 1221 ci il Monqollarin Tebrize yurusu 1222 ci il Monqollarin Samaxini tutmasi 1224 1244 cu iller III Feriburzun Sirvani idare etmesi 1225 ci il Azerbaycanin Xarezmsah Celaleddinin hucumlarina meruz qalmasi 1225 ci il Azerbaycanda Atabeyler Eldenizler dovletinin suqutu 1231 ci il Gencede xalq usyani 1231 ci il Monqollarin ikinci defe Azerbaycana soxulmasi 1235 ci il Gencenin tutulmasi XIII esr ortalari Azerbaycana turk monqol qebilelerin gelmesi 1251 1260 ci iller Menku xanin hakimiyyeti 1251 1234 cu iller Seyx Sefiyeddin Ishaq el Musevi el Erdebilinin hakimiyyeti 1253 cu il I Hetum Alinin Menku xan ile ittifaqin baglanmasi 1256 ci il Azerbaycanin istila olunmasi 1258 1265 ci iller Hulaku xanin hakimiyyeti 1265 1282 ci iller Abaqa xanin hakimiyyeti 1275 ci il Arranda usyanin bas vermesi 1275 1338 ci iller Evhedi Maragayi 1282 1284 cu iller Ehmed xanin hakimiyyeti 1284 1291 ci iller Arqun xanin hakimiyyeti 1291 1295 ci iller Keyxatu xanin hakimiyyeti 1295 1304 cu iller Qazan xanin hakimiyyeti 1304 1316 ci iller Sultan Mehemmed Xudabendenin hakimiyyeti 1316 1335 ci iller Ebu Seidin hakimiyyeti 1319 1320 ve 1322 ci iller Azerbaycanda ixtisaslarin qalxmasi 1334 cu il Sultaniyyede usyan 1334 1392 ci iller Seyx Sefieddin Musanin hakimiyyeti 1335 ci il Ozbek xanin yeniden Azerbaycana soxulmasi 1335 1336 ci iller Arpa xanin hakimiyyeti 1336 ci il Musa xanin hakimiyyeti 1336 1338 ci iller Mehemmed xanin hakimiyyeti 1338 1340 ci iller Sati bey xaninin hakimiyyeti 1338 ci il Sirvansahlarin yeniden musteqilliyi elde etmeleri 1340 1344 cu iller Suleyman xanin hakimiyyeti 1344 cu il Azerbaycanda hakimiyyetin Melik Esrefin eline kecmesi 1344 1355 ci iller Enusirevanin padsah elan edilmesi 1345 1372 ci iller Kavusun hakimiyyeti 1347 ci il Melik Esrefin Sirvana ve Bagdada yurusu 1350 ci il Isfahana yurusu 1355 ci il Hesen xanin seltenete cixmasi 1355 1433 cu iller Qasim Enver 1356 1372 ci iller Celairi Sultan Uveysin hakimiyyeti 1356 1410 cu iller Celairilerin hakimiyyeti 1357 ci il Cani beyin Azerbaycanda hakimiyyeti ele almasi 1358 ci il Toxtamisin Tebrize yaxinlasmasi 1359 1374 cu iller Seyx Uveysin hakimiyyeti 1357 ci iller Sirvanin zebt olunmasi 1370 1388 ci iller Pehlevan beyin hakimiyyeti 1370 1405 ci iller Teymurun Teymurlengin hakimiyyeti XIV esr 70 ci iller Qaraqoyunlularin Agqoyunlularla Celairilere ve Teymurilere qarsi mubarizesi 1372 1382 ci iller Sirvansah Husengin hakimiyyeti 1378 ci il Bagdad emirlerinin Ucana hucum etmeleri 1380 1389 cu iller Qara Mehemmedin hakimiyyeti 1382 1410 cu iller Sultan Ehmedin hakimiyyeti 1382 1417 ci iller I Ibrahimin Sirvanda hakimiyyeti 1382 1538 ci iller Derbendliler sulalesinin hakimiyyeti 1386 ci il Teymurun Azerbaycana hucumlari 1386 ci il Toxtamisin Azerbaycana hucumu 1387 ci il Teymurun Azerbaycani terk etmesi 1387 ci il Ucluk ittifaqinin yaranmasi 1387 1392 ci iller Tebrize 17 defe hucum 1387 1399 cu iller Elince qalasinin mudafiesi 1388 ci il Qara Mehemmedin Tebrizi tutmasi 1389 1412 ci iller Qaraqoyunlu Kemaleddin Qara Yusifin hakimiyyeti 1392 1427 ci iller Seyx Xace Elinin hakimiyyeti 1394 1434 cu iller Qara Yuluq Osman beyin hakimiyyeti 1395 ci il Teymurun Semerqende qayitmasi ve Hindistana seferi 1402 ci il Ankara yaxinliginda doyus 1405 ci il Teymurun olumu 1406 ci il Qara Yusif ve Sultan Ehmedin Azerbaycana qayitmasi 1406 1447 ci iller Sultan Sahruxun hakimiyyeti 1410 cu il Sultan Ehmedin Tebrize yurusu ve olumu 1410 cu il 30 avqust Senbi Qazan adli yerde doyus 1412 ci ilin sonu Kur sahilinde doyus ve Ibrahimin meglubiyyeti 1417 1462 ci iller I Xelilullahin hakimiyyeti 1418 ve 1420 ci iller Azerbaycana ugursuz yurusler 1422 1429 ve 1431 1438 ci iller Iskenderin hakimiyyeti 1427 ci il Iskenderin Sirvana hucumu 1427 1447 ci iller Seyx Ibrahimin hakimiyyeti 1429 cu ilin mayi Sahruxun Azerbaycana gelmesi 1429 1431 ci iller Ebu Seidin hakimiyyeti 1429 cu il Ebu Seidin Qarabagda ve Ermenistanda hokmranligi 1434 1444 cu iller Eli beyin hakimiyyeti 1435 ci il 16 yanvar Eli beyin Diyarbekre daxil olmasi 1435 ci ilin yayi Tebriz yaxinliginda doyucde Iskenderin meglubiyyeti 1438 1467 ci iller Cahansahin hakimiyyeti 1444 1453 cu iller Cahangir beyin hakimiyyeti 1447 1449 cu iller Uluq beyin hakimiyyeti 1447 1460 ci iller Seyx Cuneydin hakimiyyeti 1447 1501 ci iller Sefeviler tarixinin Ikinci dovru 1449 1470 ci iller Seyx Ceferin Erdebilin hakimi olmasi 1453 1478 ci iller Uzun Hesenin hakimiyyeti 1455 1535 ci iller Kamal ef din Behzad 1457 ci il Cahansahin Curcani ve Xorasani tutmasi 1459 cu ilin yanvari Cahansahla Ebu Seid arasinda muqavilenin baglanmasi 1460 ci il 3 mart Cuneydin Dagistana ve Sirvana yurusu 1460 1488 ci iller Seyx Heyderin hakimiyyeti 1461 ci il Yassicemende muqavilenin baglanmasi 1462 1501 ci iller Ferrux Yasarin hakimiyyeti 1463 1479 cu iller Venesiya Turkiye muharibeleri 1465 ci il Tebrizde Goy mescid in tikilmesi 1465 ci il Moskvaya sefirin gonderilmesi 1467 ci ilin mayi Mus duzunde doyus 1468 1496 ci iller Seyfeddin Qayitbeyin hakimiyyeti 1472 ci ilin yazi Venesiyanin Agqoyunlu dovleti ile herbi ittifaq baglamasi 1472 1473 cu iller Agqoyunlu Turkiye muharibeleri 1473 cu il 1 avqust Malatiya doyusu 1473 cu il 11 avqust Otluqbeli doyusu 1474 cu ilin mayi Sirazda qiyamin baclanmasi 1474 1477 ci iller Uzun Hesenin Gurcustana yurusu 1475 1536 ci iller Qiyaseddin ibn Humameddin el Huseyn 1477 ci il Uzun Hesenin VI Baqratla sulh muqavilesi 1478 1490 ci iller fealiyyeti 1480 ci il Urfa yaxinliginda doyus 1481 1512 ci iller Turkiye Sultani II Beyazidin hakimiyyeti 1483 cu il Tebrizde Hest behist saray destinin tikilmesi 1488 ci il 9 iyun Sahdagin eteyinde Sirvansahlarin birlesmis quvveleri ile qizilbaslarin doyusu 1488 1495 ci iller Seyx Sultanelinin hakimiyyeti 1494 1495 ci iller Agqoyunlularin Erdebili ve Sefevilerin mulklerini zebt etmesiXVI XVIII esrler 1499 1500 cu iller Ismayilin Erzincan seferi 1494 1556 ci iller Mehemmed Fuzuli 1500 cu ilin sonu Ismayilin Ferrux Yasarla doyusu 1501 1524 cu iller Sah Ismayilin hakimiyyeti 1501 1587 ci iller Sefeviler tarixinin ucuncu dovru 1503 cu il 21 iyun Agqoyunlu Muradin meglubiyyeti 1504 cu il Turkiye sultani II Beyazidin Sefeviler dovletini tanimasi 1510 cu il 1 dekabr Merv qalasi yaxinliginda qizilbaslarin ozbeklerle doyusu 1512 1520 ci iller Sultan Selimin hakimiyyeti 1514 cu il 23 avqust Caldiran doyusu 1516 ci ilin evveli Qochisarda turklerin qelebesi 1516 1535 ci iller Mesxi cari IV Kvarkvarenin hakimiyyeti 1520 1566 ci iller I Suleyman Qanuninin hakimiyyeti 1520 1574 cu iller Kaxetiya cari Levend xanin Levan hakimiyyeti 1524 1535 ci iller II Xelilullahin Sirvanda hakimiyyeti 1524 1576 ci iller I Tehmasibin hakimiyyeti 1526 ci ilin mayi Seksencik ve Xerzevil adli yerlerde doyus 1527 ci il 30 iyun Arpacay sahilinde doyus 1527 ci ilin iyunu Div Sultanin olumu 1527 1531 ci iller Tekeli eyanlarinin hokmranligi 1534 cu il 27 sentyabr I Suleymanin Tebrizi tutmasi 1534 1612 ci iller Sadix bey Efsar 1535 ilin yazi I Suleymanin ikinci defe Tebrize yurusu 1535 1538 ci iller Samaxi hakimi Sahruxun hakimiyyeti 1538 ci ilin yayi Sefevi qosununun Sirvana daxil olmasi 1540 ci il I Tehmasibin Bakini tutmasi 1541 ci il I Tehmasibin Tiflisi tutmasi 1547 1549 cu iller Sirvanda Sefeviler eleyhine usyanlar 1547 1554 cu iller Sirvanda usyanlarin yatirilmasi 1548 ci il I Suleymanin Azerbaycana ucuncu yurusu 1551 ci il Sekinin Sefevi dovletine birlesdirilmesi 1552 1553 cu iller Sefevilerin Osmanli erazisine yurusu 1554 cu ilin yazi I Suleymanin Azerbaycana dorduncu yurusu 1555 ci il 29 mart Amasiyada Sefevi Osmanli dovletler arasinda sulh muqavilesi XVI esr 70 80 ci iller Sirvanda ve Talisda feodallara qarsi usyanlar 1571 ci il Tebriz senetkarlari ve seher yoxsullarinin usyani 1574 1595 ci iller Sultan III Muradin hakimiyyeti 1577 ci il Kurd qiyami 1577 1584 cu iller Krim xani II Mehemmed Gerayin hakimiyyeti 1578 ci il Cildir doyusu 1578 ci il 24 avqust Turklerin Tiflisi tutmasi 1578 ci il 28 noyabr Agsu cayi sahilinde Mollahesen adli yerde doyus Sefevilerin Sirvanda qelebesi 1578 1579 cu iller Krim tatarlarinin Sirvana ve Qarabaga hucumu 1578 1587 ci iller Mehemmed Xudabendenin hakimiyyeti 1583 cu ilin yazi Imamqulu xanin Sirvana daxil olmasi 1583 cu ilin yazi Ferhad pasanin Azerbaycana yurusu 1585 ci il Turkmen ve tekeli tayfalarinin qiyami 1586 1589 cu iller Azerbaycanin sultan III Muradin ordusu terefinden zebt olunmasi 1587 1629 cu iller Sah Abbasin hakimiyyeti 1587 ci il Sah Abbasin Qezvini tutmasi 1587 1736 ci iller Sefeviler tarixinin dorduncu dovru 1590 1613 cu iller Sirvan ipeyinin Venesiyaya aparilmasi 1590 ci il Sefevi Turkiye sulh muqavilesi 1590 ci il Azerbaycanin musteqilliyinin sonu 1591 ci il Tebriz usyani 1593 cu il Azerbaycan in beylerbeylik seklinde birlesmesi XVI esr 90 ci illeri XVII esr Celaliler herekati evveli XVI esr sonu XVII esr evveli Azerbaycanin iqtisadi veziyyetinin agirlasmasi XVI esr sonu XVII esr evveli Azerbaycanda kendli cixislari XVII esr evveli Osmanli imperiyasinin tenezzulu Sefevi dovletinin dircelisi XVII esr evveli Terzi Efsar XVII esr Azerbaycan seherlerinin tenezzulu XVII esr Azerbaycanda Yaxin ve Orta Serqin kend teserrufati mehsullarinin butun novlerinin yetisdirilmesi XVII esr Fars edebiyyatinin tanezzulu XVII esr Azerbaycan medeniyyetinin zenginlesmesi XVII esr Sari Asiq XVII esr Asiq Abbas Tufarqanli 1603 cu il 21 oktyabr I Sah Abbasin Tebrizi tutmasi 1603 cu il 16 noyabr Irevan qalasinin muhasireye alinmasi 1603 1607 ci iller Sefevi Osmanli muharibeleri 1604 cu il 8 iyun I Abbasin Irevan qalasini tutmasi 1605 ci il 7 noyabr Tebriz yaxinliginda Sufiyan etrafinda doyus 1606 ci il Celalilerin Azerbaycan erazisine yiyelenmesi 1606 ci il 5 iyun Gencenin tutulmasi 1607 ci ilin yanvari Bakida usyan 1607 ci ilin martin evveli Narinqalanin tutulmasi 1608 ci il Erzurum etrafinda osmanli qosununun celaliler ile toqqusmasi 1610 cu ilin ortalari Anadolu celalilerinin Sefevi dovletini terk etmesi 1613 cu il 16 oktyabr I Sah Abbasin Azerbaycanin simal vilayetlerine ve Gurcustana yurusu 1616 ci ilin yazi Sultan I Ehmedin Sefevilerle muharibesi 1616 ci il Sefevi dovletinde ingilis tacirlerine ticaret huququnun verilmesi 1618 ci ilin sentyabri I Sah Abbasla Xelil pasa arasinda Merend sulhunun imzalanmasi 1623 1640 ci iller IV Muradin hakimiyyeti 1624 1626 ci iller Sefevi qosununun Bagdad ugrunda qelebesi 1625 ci il 30 iyun Sah Abbasin gurculer uzerinde qelebesi 1628 ci il Sah Abbasin Ost Hind kompaniyasinin numayende heyetini qebul etmesi 1629 1642 ci iller I Sefevinin hakimiyyeti 1631 1632 ci iller Kazaklarin Azerbaycana ve Bakiya basqini 1634 cu il 10 avqust Sultan IV Muradin Irevan qalasini tutmasi 1635 ci il 11 aprel Irevan qalasinin geri alinmasi 1638 ci il 25 dekabr Bagdadin Turkiyenin eline kecmesi 1639 cu il 17 may Qesri Sirin sulh muqavilesinin baglanmasi 1639 1640 ci iller Dervis Rzanin terefdarlarinin mubarizesi XVII esr ortalari Sefevi dovletinde iqtisadi dircelis t 1684 1760 ci iller Xeste Qasim XVIII esr Azerbaycan poeziyasinin Qafqaz xalqlarinin poeziyasina tesiri XVIII esr evveli Sefevi dovletinin agir iqtisadi ve siyasi bohrani 1703 1730 cu iller III Ehmedin hakimiyyeti 1707 ci il Car ve Balaken camaatinin usyani 1709 cu il Seki ve Sirvanda kendlilerin usyani 1709 ve 1711 ci iller Tebriz usyani 1709 1715 ci iller Soucbulag ve Muganda usyan 1720 1721 ci iller Azerbaycanda ve Cenubi Dagistanda Irana qarsi mubarize 1722 ci il 15 iyun I Pyotrun Azerbaycan dilinde Beyanname nesr etmesi ve Azerbaycan vilayetlerine gonderilmesi 1722 1732 ci iller II Tehmasibin hakimiyyeti 1722 1758 ci iller Huseyneli xanin hakimiyyeti 1723 cu il 12 iyul Rus eskadrasinin Bakini tutmasi 1723 cu il 12 sentyabr Xezersahili vilayetlerin zorla Rusiyaya birlesdirilmesi 1723 cu ilin yazi Erzurum pasasinin Gurcustana daxil olmasi 1724 cu il 12 iyul Rusiya ile Turkiye arasinda sulh muqavilesinin imzalanmasi 1724 ilin mayi Abdulla pasanin Xoy qalasini tutmasi 1724 cu il Qarabagin Osmanli Turkiyesi terefinden tutulmasi 1725 ci il iyul avqustu Tebrizin qismen tutulmasi 1725 ci ilin oktyabri Sari Mustafa pasanin Genceni tutmasi 1725 ci ilin payizi Turkiyenin Gurcustan Ermenistan ve Azerbaycani ele kecirmesi 1726 ci il Cavad xanliginin Rusiyaya tabe edilmesi 1726 ci il Zengezurda usyan 1731 ci il Qarabagin butunlukle zebt edilmesi 1732 ci il 16 yanvar Iranla Turkiyenin sulh muqavilesi 1732 ci il 21 yanvar Rusiya Iran muqavilesi 1733 cu il Bagdad etrafinda turk qosununun meglubiyyeti 1734 cu ilin oktyabri Gence qalasinin muhasiresi 1735 ci il 10 mart Gence yaxinliginda Rusiya Iran muqavilesinin imzalanmasi 1735 ci ilin sonu Turk qosununun Qafqaziyeden cixmasi 1736 1747 ci iller Nadir sahin hakimiyyeti 1738 ci il Carda usyan 1738 ci il Penaheli beyin Qarabaga qayitmasi 1741 ci ilin yazi Nadir sah ordusunun Azerbaycan ve Dagistanda meglubiyyeti 1743 cu ilin oktyabri Sirvan usyancilarinin Agsuyu tutmasi 1743 1744 cu iller Sirvan Seki Tebriz Xoy ve Salmasda yeni usyanlar 1744 cu il 31 iyul Nadir sahin Qars istiqametinde yurusu 1744 cu il 29 noyabr Nadir sahin Sekiye yurusu 1745 ci il 13 fevral Iran qosununun Sekiye ikinci yurusu 1745 ci ilin ortalari Turkiye Iran arasinda herbi emeliyyat 1748 ci il Bayat qalasinin tikilmesi 1748 1763 cu iller Penaheli xanin hakimiyyeti XVIII esr ortalari Azerbaycanda musteqil ve yarimmusteqil dovletlerin meydana gelmesi XVIII esr 2 ci yarisi Azerbaycanda Rusiyaya meylin guclenmesi XVIII esr 2 ci yarisi Azerbaycanin iqtisadiyyatinda durgunluq 1752 ci il 21 mart II Iraklinin xeyaneti Kartli ve Kaxetiya krallarinin xanlarla Gence yaxinliginda gorusu 1755 ci il Samaxi ve Qubanin birlesmis quvvelerile toqqusmada meglubiyyeti 1755 ci il Haci Celebinin olumu 1755 1757 ci iller Susa qalasinin tikilmesi 1757 ci il Mehemmed Hesen xan Qacarin Qarabaga yurusu 1757 ci il Salyan xanliginin Qubaya birlesdirilmesi 1758 1789 cu iller Feteli xan Efsarin hakimiyyeti 1759 cu ilin noyabri Derbendin Qubaya birlesdirilmesi VIII esr 60 80 ci illeri Feodal zulmune qarsi cixislar 1760 ci il Feteli xan Efsarin Qarabaga hucumu 1762 ci il Feteli xan Efsarin Azerbaycana yurusu 1762 ci il Kerim xan Zendin Azerbaycana hucumu 1763 1806 ci iller Ibrahimxelil xanin hakimiyyeti 1767 ci il Bakinin Qubaya birlesdirilmesi 1768 ci ilin avqustu Feteli xanin Samaxini tutmasi 1768 ci il Cavad xanliginin Qubaya birlesdirilmesi 1768 1774 cu iller Rusiya Turkiye muharibesi 1769 cu ilin iyulu Feteli xanin Huseyn xanla muqavilesi 1774 cu il Birlesmis quvvelerin Qubaya hucumu 1774 cu il II Yekaterinanin Turkiye ile muqavilesi 1779 cu il Nuxa qalasinin tutulmasi 1780 1781 ci iller Feteli xanin Qarabaga yurusleri 1782 ci il Ibrahimxelil xanin Peterburqa elci gondermesi 1783 cu il Gurcustanin Rusiyanin tabeliyine kecmesi 1783 cu il Terkinin Rusiyaya birlesdirilmesi 1784 cu il Feteli xanin Azerbaycanin cenubuna yurusu 1785 ci il Feteli xanin Sekini tutmasi 1785 ci il Quba xanliginin Gurcustan ile ittifaqi 1786 1857 ci iller Qasim bey Zakir 1789 cu il Merend yaxinliginda doyus Qarabag qosununun meglubiyyeti 1794 cu il Iran qosunlarinin Esgeran qalasi yaxinliginda meglubiyyeti 1794 1852 ci iller Mirze Sefi Vazeh 1794 1847 ci iller Abbasqulu aga Bakixanov 1795 ci il Susanin muhasiresi 1795 ci il Aga Mehemmed xan Qacarin Azerbaycana I yurusu 1796 ci il Rus qosunlarinin Azerbaycana herbi yurusu 1797 ci il Aga Mehemmed xan Qacarin Azerbaycana ikinci yurusu 1797 ci il Aga Mehemmed xan Qacarin Susaya gelmesiXIX esr1801 ci il 12 sentyabr Serqi Gurcustanin Qazax ve Semsedilini Rusiyaya birlesdirilmesi 1802 1870 ci iller Mirze Kazim bey 1802 ci il 26 dekabr Georgiyevsk anlasmasi 1803 cu il 29 mart Rus qosunlarinin Car Balakeni tutmasi 1804 cu il 3 yanvar Gencenin rus qosunlari terefinden isgali 1804 cu ilin evveli Rus qosunlarinin Zaqatala yaxinliginda meglubiyyeti 1804 1813 cu iller Rusiya Iran muharibesi 1805 ci il 14 may Qarabag xanliginin Rusiyaya ilhaq edilmesi haqqinda Kurekcay muqavilesinin imzalanmasi 1805 ci il 21 may Seki xanliginin Rusiyaya birlesdirilmesi haqqinda muqavilenin imzalanmasi 1805 ci il 25 27 dekabr Sirvan xanliginin Rusiyaya qatilmasi 1806 ci il 8 fevral General Baki etrafinda oldurulmesi 1806 ci il Qarabag xani Ibrahim xanin ailesi ile birlikde oldurulmesi 1806 ci il Seki xanliginda rus isgalina qarsi usyan 1806 ci il 22 iyun Derbendin isgali 1806 ci il oktyabr Baki ve Quba xanliginin isgali 1806 ci il 3 oktyabr Baki xanliginin legv edilib Baki dairesinin yaradilmasi 1806 1812 ci iller Rusiya Turkiye savasi 1807 ci ilin sonu Sekide car idare usulunun berqerar olmasi 1809 1894 cu iller Mir Mehdi Xezani 1810 cu il Esgeran danisiqlari 1810 cu il Quba xanliginin legv edilib Quba eyaletinin yaradilmasi 1810 1811 ci iller Quzey Azerbaycanda car ordusuna qarsi cixislar 1812 ci il 16 may Rusiya ve Turkiye arasinda 1812 1873 cu iller Ebulqasim Nebati 1812 1878 ci iller Mirze Feteli Axundov 1813 cu il 1 yanvar Lenkeran qalasinin Rus qosunlari terefinden alinmasi 1813 cu il 12 oktyabr Gulustan sulh muqavilesi 1818 ci il 31 mart Qazax Semsedil ve Borcalida aga ve kendliler arasinda munasibetleri nizamlayan Esasname nin qebul olunmasi 1819 cu il Seki xanliginin Qazax ve Semsedil sultanliqlarinin legv edilmesi 1819 1820 ci iller Semsedilde rus agaligina qarsi usyan 1820 ci il Sirvan xanliginin legv edilmesi 1821 ci il Transqafqazda Imtiyazli gomruk adlanan ticaret qanununun qebul edilmesi 1822 ci il Qarabag xanliginin legv edilmesi 1824 cu il Quba beylerinin torpaq huquqlarini nizamlayan Esasname nin qebul olunmasi 1825 1879 cu iller Mirze Qedim Irevani 1826 ci il Talis xanliginin legv edilmesi 1826 1828 ci iller II Rusiya Iran muharibesi 1826 ci il Quzey Azerbaycanda umummuselman usyani 1826 ci ilin sentyabri Semkir ve Gence yaxinliginda rus ordusunun qelebesi 1827 ci il yanvar Rus qosunlarinin Eheri isgal etmesi 1827 ci il 20 aprel Xudaferin korpusunun rus qosunlari terefinden tutulmasi 1827 ci il 26 iyun Naxcivanin ruslar terefinden tutulmasi 1827 ci il 1 oktyabr Irevanin ruslar terefinden isgali 1827 ci il 13 oktyabr Ruslarin Tebrizi isgal etmesi 1827 ci il Sekide ilk ipek emali fabrikinin tesis olunmasi 1828 ci il 28 yanvar Urmiyanin isgali 1828 ci il 8 fevral Erdebilin isgali 1828 ci il fevral Seyx Sefi meqberesinden 166 deyerli elyazmanin Sankt Peterburqa aparelmasi 1828 ci il 10 fevral Turkmencay muqavilesi 1828 ci ilin apreli Rusiya Turkiye munasibetlerinin keskinlesmesi 1828 1830 cu iller Iran ve Turkiye ermenilerinin Qafqaza kocmesinin mutesekkil xarakter almasi 1829 cu il Edirnede Rusiya Turkiye muqavilesinin imzalanmasi 1829 1897 ci iller 1830 cu il 1837 ci il Quba usyani 1837 1907 ci iller 1838 ci il Seki usyani 1838 1910 cu iller 1840 ci il Komendant usul idaresinin legvi 1840 ci il Inzibati ve aqrar islahatlar 1842 1907 ci iller Hesen bey Zerdabi 1846 ci il 6 dekabr Beylerin huquqlari haqqinda ferman 1848 1852 ci iller Babiler herekati 1850 ci il Zencanda babiler usyani XIX esr 2 ci yarisi Kapitalizmin yaranmasi ve inkisafi XIX esr 2 ci yarisi Kapitalist senayesinin inkisafi XIX esr 2 ci yarisi Burjua ve fehle sinfinin meydana cixmasi 1854 1926 ci iller Necef bey Vezirov 1861 1943 cu iller Cabbar Qaryagdi 1862 1911 ci iller Mirze Elekber Sabir 1864 1940 ci iller Eli bey Huseynzade 1865 1944 cu iller Mehemmed Sadiq bey Agabeyzade 1865 1934 cu iller Elimerdan bey Topcubasov 1865 1944 cu iller Mehemmed Sadiq bey Agabeyzade 1866 1932 ci iller Celil Memmedquluzade 1866 1937 ci iller Sultanmecid Qenizade 1868 1939 cu iller Ehmed bey Agaoglu 1870 ci ilden baslayaraq Fehle herekati 1870 ci il Kendli ve inzibati islahatlar 1870 1925 ci iller Neriman Nerimanov 1870 1933 cu iller Ebdurrehim bey Haqverdiyev 1871 ci il Buruq usulu ile neft quyusunun qazilmasi 1872 ci il Neft senayesinde iltizam sisteminin legvi 1872 1950 ci iller 1873 cu il 22 mart Haci Qara komediyasinin ilk tamasasi 1873 1934 cu iller 1875 ci il Tebriz dovlet mektebinin Tebriz Darulfununun acilmasi 1875 ci il 22 iyun Ekinci qezetinin nesrinin baslanmasi 1875 1939 cu iller Suleyman Sani Axundov 1876 ci il Qori seminariyasinin acilmasi 1879 cu il Qori seminariyasinin Azerbaycan bolmesi 1879 cu il cixmasi 1897 1936 ci iller Ibrahim bey Musabeyov 1880 ci il Ilk telefon rabitesinin yaranmasi 1880 1890 ci iller Kaspi Bakinskiye izvestiya ve Baku qezetleri rus dilinde 1880 1891 ci iller Keskul qezeti 1880 1919 cu iller Eliqulu Qemkusar 1880 1943 cu iller Ezim Ezimzade 1882 1946 ci iller Eli Nezmi 1883 cu il Qafqazda demir yolunun acilmasi 1884 1950 ci iller Zulfuqar Hacibeyov 1884 1955 ci iller Mehemmed Emin Resulzade 1885 1937 ci iller Muslum Maqomayev 1885 1948 ci iller Uzeyir Hacibeyov 1887 1943 cu iller Yusif Vezir Cemenzeminli 1888 1909 cu iller Seid Selmasi XIX esr son rubu 1894 cu il Bakida ilk kitabxananin acilmasi 1895 ci il Ilk mutesekkil tetil 1896 ci il Qacaq Nebinin oldurulmesi 1898 1922 ci iller Behruz Kengerli 1899 cu il Bakida 6 sosial demokrat herekatinin genislenmesi 1900 cu il ise dusmesiXX esr1900 Baki Petrovsk Mahacqala demir yolu xettinin istifadeye verilmesi elvan metallurgiya senayesinin inhisarlasmasinin esasini qoyan muqavilenin baglanmasi 1 may 1900 Cenubi Qafqazda dovlet kendlilerinin torpaq qurulusu haqqinda qanun un verilmesi 18 mart 1901 Nazirler Komitesinin Rusiyadan Mil ve Mugan duzlerine 40 min neferedek kendli kocurmek haqqinda qerar vermesi 1901 H Z Tagiyevin Bakida qizlar mektebi acdirmasi 1902 Bakida ilk aciq siyasi numayisin kecirilmesi Mehemmed Emin Resulzadenin rehberliyi altinda Muselman genclik teskilati nin yaradilmasi 21 aprel 1903 Cenubi Qafqazin bes qubernuyasinda pay torpaqlarini mueyyenlesdirmek ve torpaq qurulusu isini aparmaq qaydasi haqqinda esasname verilmesi 1 22 iyul 1903 Bakida ilk umumi siyasi tetilin kecirilmesi 1904 Resid bey Ismayilovun eserini yazmasi 1904 cu ilin payizi Muselman sosial demokrat Hummet teskilatinin yaradilmasi 30 dekabr 1904 Baki fehlelerinin umumi tetilinin qelebe ile basa catmasi Neft senayecileri ile fehleler arasinda musterek muqavile nin imzalanmasi 1904 Muselman artistleri cemiyyeti nin teskil edilmesi 6 9 fevral 1905 Rusiya hakim dairelerinin tehriki ile ermenilerin Bakida azerbaycanli soyqirimi toretmeleri 26 fevral 1905 Qafqaz canisinliyinin berpa edilmesi 1905 ci ilin yaz ve yayi Azerbaycan milli burjuaziyanin Nazirler Komitesine Erz hallar adlandirilan sened teqdim etmesi 24 may 1905 Ermenilerin Irevanda azerbaycanli soyqirimi toretmek cehdlerinin iflasa ugramasi iyun 1905 Ermeni dasnaklarinin ugrunda doyuslerde darmadagin edilmesi iyun 1905 Heyat qezetinin nesre baslamasi 16 21 avqust Susa doyusleri Ermeni quldurlarinin agir meglubiyyete ducar olmasi 15 avqust 1905 Umum Rusiya muselmanlarinin I qurultayinin kecirilmesi 25 noyabr 1905 Baki fehle Deputatlari Sovetinin yaradilmasi 1905 ci ilin payizi Muselman cemiyyeti xeyriyyesi ve Mudafie ve muselman kubarlari ve ziyalilarinin ittifaqi cemiyyeti teskilatinin yaradilmasi 12 dekabr 1905 1905 1911 ci iller Iran inqilabinin baslanmasi 1905 Qeyret metbeesinin yaradilmasi 1905 1913 Haci Seyx Hesen Mollazade Gencevinin Zubdetut tarix eserini nesr etmesi 1905 ci ilin yazi ve payizi E B Agayev Difai Mudafie teskilatinin yaranmasi 15 23 yanvar 1906 Umum Rusiya muselmanlarinin II qurultayinin kecirilmesi aprel 1906 Molla Nesreddin jurnalinin nesre baslamasi 31 may 1906 Azerbaycanda I Dumaya seckilerin kecirilmesi 5 avqust 1906 Muzefereddin sahin konstitusiya haqqinda ferman vermesi 16 23 avqust 1906 Umum Rusiya muselmanlarinin III qurultayinin kecirilmesi avqust 1906 Azerbaycan muellimlerinin I qurultayinin kecirilmesi 1906 ve Nicat cemiyyetlerinin yaradilmasi 30 dekabr 1906 Muzefereddin sahin Konstitusiyanin quvveye minmesi haqqinda ferman vermesi 1906 ci ilin sonu Azerbaycanda II Dumaya seckilerin kecirilmesi 1906 Qalakend mis zavodunun istehsali dayandirmasi may 1907 Gencede I Ziyadxanov Mudafie teskilatini yaratmasi 1907 ci ilin evveli iyun 1907 Azerbaycanda III Dumaya seckilerin kecirilmesi 12 yanvar 1908 Ilk Azerbaycan operasi olan Leyli ve Mecnun un tamasaya qoyulmasi yanvar 1908 Tebrizde fedai merkezlerinin yaradilmasi 23 iyun 1908 Tehranda eks inqilabi cevrilisin bas vermesi Konstitusiya terefdarlarina ve demokratik quvvelere divan tutulmasi 18 iyul 1908 Settarxanin fedaileri terefinden Tebrizin ag bayraqlardan temizlenmesi 19 mart 1910 Settarxan ve Bagirxanin Tehrana yola salinmasi 1910 Qafur Resad Mirzezadenin Qafqaz cografiyasi haqqinda eserinin cap olunmasi oktyabr 1911 Musavat partiyasinin esasinin qoyulmasi dekabr 1911 Tebrizin rus qosunlari terefinden tutulmasi Inqilabin meglubiyyeti 1912 Rusiyanin ve xarici olkelerin 7 neheng banki terefinden Oyl inhisar birliyinin teskil edilmesi Baki ve Tiflis seherleri arasinda birbasa teleqraf xettinin cekilmesi Tebrizde alman is adamlarina mexsusMay ve sentyabr 1912 Nuxa ipek senayesi fehlelerinin qelebe ile neticelenmis tetillerinin baslanmasi Sentyabr oktyabr 1912 Azerbaycanda IV Dovlet Dumasina seckilerin kecirilmesi Butun Cenubi Qafqaz muselmanlarindan yegane deputat kimi huquqsunas Memmedyusif Ceferovun deputat secilmesi 20 dekabr 1912 Cenubi Qafqaz quberniyalarinda torpaqlarin mecburi suretde satilmasi haqqinda qanun un verilmesi 1913 cu ilin evvelleri Azerbaycanin qerbinde Tovuz portland sementi ve diger tikinti materiallari istehsali sehmdar cemiyyetinin tesis edilmesi 7 iyul 1913 Dagistan ve Zaqatala dairesinde feodal asili munasibetlerin legv edilmesi haqqinda qanunun qebul olunmasi 4 dekabr 1914 Sariqamis emeliyyati Turk ordusunun meglubiyyete ducar olmasi 15 yanvar 1915 Rus qosunlarinin turk herbi destelerini meglubiyyete ugratmasi 17 20 yanvar 1915 Rus qosunlarinin Tebrizi isgal etmesi oktyabr 1915 Gon deri senayesini xammalla temin etmek ucun xususi komitenin teskil edilmesi 1913 Toxuculuq fabriklerinin istehsalini tenzim etmek ve onlari xammalla techiz etmek ucun dovlet komitesinin yaradilmasi 1915 Aciq soz qezetinin nesre baslamasi sentyabr 1916 Ilk azerbaycanli teyyareci Ferrux aga Qayibovun Vilnus uzerinde ugurlu doyus emeliyyati kecirmesi 1916 Azerbaycanin tutun emali fabriklerinin cebhe ucun isleyen strateji muessiseler sirasina daxil edilmesi 1916 Ilk Azerbaycan filmi olan Neft ve milyonlar seltenetinde filminin ekranlasdirilmasi Tebrizde ilk teatr binasinin tikilmesi 6 mart 1917 Baki Sovetine seckilerin kecirilmesi 17 mart 1917 Muveqqeti hokumetin Bakida yerli hakimiyyet orqani olan Ictimai Teskilatlarin Icraiyye Komitesi nin yaradilmasi 27 mart 1917 Bakida Muselman Milli Surasinin Muveqqeti Icraiyye Komitesinin secilmesi mart 1917 Bakida sosial demokrat Edalet teskilatinin yaradilmasi 15 20 aprel 1917 Bakida Qafqaz muselmanlari qurultayinin kecirilmesi may 1917 Moskvada Umum Rusiya muselmanlar qurultayinin kecirilmesi 1917 ci il iyunun Musavat partiyasi ile Turk Edemi Merkeziyyet ikinci yarisi partiyasinin birlesmesi avqust 1917 Birlik teskilatinin yaradilmasi sentyabr 1917 Rusiyada muselmanciliq partiyasi ve Gencede Ittihadi Islam partiyasinin yaradilmasi 26 oktyabr 1917 Musavat partiyasinin I qurultayinin kecirilmesi1917 ci ilin sonlari 1918 ci ilin evvelleri Cenubi Azerbaycanin Xoy Salmas Soucbulaq ve basqa bolgelerinde azerbaycanlilara qarsi ermeni aysor ve kurd quldur destelerinin soyqirim toretmeleri 10 23 fevral 1918 Cenubi Qafqaz Seyminin yaradilmasi30 mart 1 aprel 1918 Mart soyqirimi Ermeni bolsevik quvvelerinin Bakida ve etraf erazilerde muselman soyqirimi toretmeleri 22 aprel 1918 Cenubi Qafqaz Demokratik Federativ Respublikasinin yaradilmasi 25 aprel 1918 Baki XKS nin yaradilmasi Sedri dasnak bolsevik Stepan Saumyan secildi 26 may 1918 Cenubi Qafqaz Seyminin son iclasi Gurcustanin oz musteqilliyini elan etmesi 28 may 1918 Tiflisde Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin elan edilmesi 28 may 1918 F X Xoyski basda olmaqla I hokumet kabinetinin teskili ve fealiyyet gostermesi 30 may 1918 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin yaradilmasi haqqinda dunya parlamentlerine radioqram gonderilmesi 4 iyun 1918 Batumda Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti ile Osmanli dovleti arasinda Sulh ve dostluq muqavilesinin imzalanmasi 10 iyun 1918 Baki Sovetinin qosunlarinin Gence uzerine yurus16 iyun 1918 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti hokumetinin Tiflisden Genceye kocmesi 19 iyun 1918 Azerbaycan xallq Cumhuriyetinin butun respublika erazisinde herbi veziyyet elan etmesi24 iyun 1918 Azerbaycan uzerinde ag aypara ve ag sekkizguseli ulduz eks olunmus dovlet bayraginin qebul olunmasi26 iyun 1918 Azerbaycan Milli ordusunun yaradilmasi 27 iyun 1918 Azerbaycan turk dilinin dovlet dili elan edilmesi 31 iyun 1918 Baki XKS nin istefa vermesi 1 avqust 1918 Sentrokasp diktaturasinin hakimiyyeti ele almasi23 avqust 1918 Azerbaycan vetendasligi haqqinda qanun qebul edilmesi 28 avqust 1918 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti hokumetinin xalq maarifinin orta mekteblerin millilesdirilmesi haqqinda qanun qebul etmesi 15 sentyabr 1918 Azerbaycan Turk ordularinin Bakini azad etmesi Sentrokaspi diktaturasinin devrilmesi 17 sentyabr 1918 Azerbaycan hokumetinin Bakiya kocmesi 9 noyabr 1918 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin ucrengli bayraginin qebul edilmesi 10 noyabr 1918 Turk ordusunun Bakini terk etmesi 17 noyabr 1918 General Tomsonun komandanligi altinda ingilis ordusunun Bakiya gelmesi 7 dekabr 1918 Azerbaycan parlamentinin fealiyyete baslamasi 15 yanvar 1919 Xosrovpasa bey Sultanovun Qarabag general qubernatoru teyin edilmesi 28 may 1919 Azerbaycan numayende heyetinin Paris sulh konfransinda ABS prezidenti Vilsonla gorusmesi11 iyun 1919 Eks inqilab ile mubarize teskilati nin yaradilmasi1 sentyabr 1919 Azerbaycan parlamentinin Baki Unversitetinin acilmasi haqqinda qanun qebul etmesi 15 noyabr 1919 Baki Dovlet Unversitetinin fealiyyete baslamasi 24 oktyabr 1919 Naxcivanda ABS general qubernatorlugunun yaradilmasi 7 dekabr 1919 Istiqlal muzeyinin yaradilmasi 24 dekabr 1919 Nesib bey Yusifbeylinin rehberliyi ile besinci hokumet kabinetinin yaradilmasi 2 yanvar 1920 RSFSR xarici isler komissari Cicerinin Azerbaycan xarici isler naziri F Xoyskiye birinci notasinin gonderilmesi 11 yanvar 1920 Versal sulh konfransinin Ali Surasi terefinden Kerzonun teklifi ile Azerbaycanin musteqilliyini defakto taninmasi 15 yanvar 1920 Azerbaycan numayendelerine Azerbaycanin musteqilliyinin defakto taninmasi barede Paris sulh konfransinin resmi qerarinin teqdim olunmasi 23 yanvar 1920 Cicerinin Azerbaycana tecavuzkar ruhlu ikinci nota gondermesi 11 12 fevral 1920 Azerbaycan K b P nin yaradilmasi 17 mart 1920 Xoyskinin Cicerine novbeti nota gonderib cavab almamasi 17 mart 1920 V I Leninin Qafqaz Cehesi Herbi Inqilab Surasina Bakini isgal etmek barede teleqram gondermesi 30 mart 1920 Nesib bey Yusifbeylinin besinci hokumet kabinetinin istefa vermesi 15 aprel 1920 Feteli xan Xoyskinin Derbend rayonuna rus qosunlarinin toplanmasi sebebleri barede melumat vermek ucun Cicerinin adina novbeti nota gondermesi22 aprel 1920 Mehemmedhesen Hacinskinin yeni hokumet teskil etmekden imtina etmesi 27 aprel 1920 XI Qirmizi Ordunun Bakini isgal etmesi 1920 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin suqut etmesi Azerbaycanin bolsevikler terefinden isgal olunmasi 28 aprel 1920 Azerbaycanda sovet hakimiyyetinin elan edilmesi Azerbaycan SSR nin yaradilmasi Butun hakimiyyetin Muveqqeti Inqilab Komitesine verilmesi 1920 mayin ilk gunleri Qirmizi ordunun Azerbaycan Milli Ordusunun muqavimetini qiraraq Genceye daxil olmasi Qazaxi zebt etmesi Samaxi Goycay Seki Zaqatala ve Balakeni ele kecirmesi Baki limanina herbi donanmanin daxil olmasi 3 may 1920 Rusiyanin herbi deniz donanmasinin Lenkerana ve Astaraya desant cixartmasi Azerbaycan Inqilab Komitesinin dekreti ile yerlerde qeza mahal ve kend inqilab komitelerinin yaradilmasi 5 may 1920 Butun xan bey ve veqf torpaqlarinin musadire olunaraq evezi odenilmeden kendlilerin istifadesine verilmesi 7 may 1920 Ordunun ve donanmanin yeniden teskil edilmesi barede dekret verilmesi 12 may 1920 Inqilab Komitesinin xalq mehkemesi yaradilmasi haqqinda dekretinin verilmesi eksinqilab ve texribatciliga qarsi mubarize ucun Fovqelade Komissiya ve Ali inqilabi tribunal tesis edilmesi silki ve mulki rutbelerin legv edilmesi barede dekret verilmesi 15 may 1920 Xalq Maarif Komissarliginin qerari ile vicdan azadliginin elan edilmesi dinin dovletden ve mektebden ayrilmasi Azerbaycan erazisindeki meseler sular ve yeralti servetlerin millilesdirilerek dovlet mulkiyyetine verilmesi 24 may 1920 Azerbaycan Inqilab Komitesinin neft senayesinin millilesdirilmesi haqqinda dekret vermesi 25 31 may 1920 Sovet rejimine qarsi Gencede Cavad bey Sixlinksinin Mirze Mehemmed Qacarin ve Cahangir Bey Kazimbeyovun basciligi altinda usyan bas vermesi ve usyanin qeddarliqla yatirilmasi 1920 iyunun evveli Xezer ticaret donanmasinin millilesdirilmesi haqqinda dekret verilmesi 6 18 iyun 1920 Zaqatalada Sovet rejiminin ozbasinaligina qarsi Ehmediyevin ve Molla Nafiz Efendinin basciligi altnda xalq usyaninin bas vermesi 9 iyun 1920 Banklarin millilesdirilmesi 15 iyun 1920 Qarabagda Sovet isgal rejimine qarsi Azerbaycan Milli Ordusunun hisselerinin usyan etmesi 15 iyul 1920 Baliq senayesinin millilesdirilmesi iyul 1920 Semkir qezasinin Muskurlu kendinde Namazin basciligi altinda usyan bas vermesi 5 9 avqust 1920 Qirmizi ordu hisselerinin hucuma kecerek Dro ve Nijdenin dasnak quvvelerini Sisiyan Qafan ve Gorusdan qovmasi avqust 19 Quba qezasinin Deveci ve Quba dairelerinde Hemdulla Efendinin ve Qacaq Mayilin basciligi altinda kendli cixislarinin bas vermesi 26 avqust 1920 Taxil ticaretinin inhisara alinmasi haqqinda dekret verilmesi 23 sentyabr 1920 Yoxsul komitelerinin yaradilmasi 1 7 sentyabr 1920 Bakida Serq xalqlarinin I qurultayinin kecirilmesi 30 sentyabr 1920 RSFSR ile Azerbaycan SSR arasinda Moskva muqavilesinin baglanmasi 2 dekabr 1920 Turkiye ile Ermenistan arasinda Aleksandropol Gumru muqavilesinin baglanmasi 6 mart 1921 Azerbaycan SSR nin I Sovetler qurultayinin kecrilmesi 16 mart 1921 Turkiye ile RSFSR arasinda Moskva muqavilesinin imzalanmasi 17 may 1921 Azerbaycan Inqilab Komitesinin dekreti ile erzaq sapalaginin legv olunmasi 19 may 1921 Azerbaycan SSR nin I Konstitusiyasinin qebul edilmesi Azerbaycan Inqilab Komitesinin legv olunmasi Ali qanunverici serencamverici nezaretedici orqan olan Azerbaycan Merkezi Icraiyye Komitesinin yaradilmasi aprel 1921 Turk qosunlarinin Naxcivandan cixmasi 27 iyun 1921 Azerbaycan K b P MK nin iclasinda Ermenistanin Qarabagin yuxari hissesine olan iddialarinin redd edilmesi 4 5 iyul 1921 RK b P nin Qafqaz Burosunun Qarabagin dagliq hissesinin Azerbaycan SSR nin terkibinde saxlanmasi haqqinda qerar qebul etmesi Sentyabr oktyabr 1921 Turkiye ile Cenubi Qafqazin Sovet respublikalari arasinda Qars muqavilelerinin baglanmasi Naxcivanin Azerbaycan huquqlarinda erazi mensubiyyetinin bir daha tesdiqlenmesi 16 oktyabr 1921 Azerbaycan Dovlet Bankinin yaradilmasi 12 mart 1922 Azerbaycan Gurcustan ve Ermenistan MIK nin selahiyyetli numayendelerinin ZSFSR in yaradilmasi haqqinda muqavileni tesdiq etmesi iyun 1922 Cenubi Qafqaz respublikalarinin xarici siyasetinin birlesdirmek haqqinda qerar qebul edilmesi 10 dekabr 1922 ZSFR MIK nin yaradilmasi Azerbaycan SSR nin Formal musteqillikden mehrum edilmesi 22 dekabr 1922 ZSFSR in SSRI terkibine qatilmasi 1923 Savadsizliqla mubarize ucun Xususi Komitenin yaradilmasi Azerbaycani Oyrenen Cemiyyet in yaradilmasi 7 iyul 1923 DQMV nin yaradilmasi 9 fevral 1924 Naxcivan MSSR in teskil edilmesi 1924 Suraxanida turbobur vasitesile ilk quyu qazilmasi Azerbaycan Opera ve Balet teatrinin fealiyyete baslanmasi 1929 Latin qrafikasina kecidin basa catdirilmasi Qizilagac ve Zaqatala qoruqlarinin yaradilmasi 1930 Seki Zaqatala mahalinda Naxcivanin Kecili kendinde Semkirin Bitdili kendinde ve s antisovet usyanlarin bas vermesi 1930 cu ilin yayi Berde ve Qasim Ismayilov rayonlarinda ilk MTS lerin teskil olunmasi 1931 ci il SSRI Elmler Akademiyasi Azerbaycan sobesinin acilmasi Azerbaycan Yazicilar Ittifaqinin yaradilmasi Azerbaycan Ressamlar Ittifaqinin teskil edilmesi 10 mart 1937 Azerbaycan SSR nin yeni Konstitusiyasinin qebul edilmesi U Hacibeyovun Koroglu operasinin tamasaya qoyulmasi 1939 Azerbaycan SSRI de latin qrafikasindan kiril qrafikali elifbaya kecmesi 1939 E Bedelbeylinin ilk Azerbaycan operasi olan Qiz qalasi ni tamasaya qoymasi 28 iyun 1941 Azerbaycan SSR de butun isin muharibenin teleblerine uygun qurulmasi avqust 1941 402 ci milli diviziyanin yaradilmasi avqust 1941 SSRI ve Boyuk Britaniya qosunlarinin Irana mudaxilesi oktyabr 1941 223 cu milli diviziyanin yaradilmasi oktyabr 1941 Israfil Memmedovun ilk azerbaycanli kimi Sovet Ittifaqi Qehremani fexri adina layiq gorulmesi Mart sentyabr 1942 416 ci Taqanroq milli diviziyanin yaradilmasi may 1942 77 ci diviziyanin yeniden komplektlesdirilmesi Avqust sentyabr 1942 271 ci milli diviziyanin yaradilmasi 9 sentyabr 1942 Azerbaycan SSR de herbi veziyyet elan edilmesi 22 dekabr 1942 Hezi Aslanovun birinci defe Sovet Ittifaqi Qehremani fexri adini almasi 1943 cu ilin payizi Berlinde muhacir Azerbaycan Parlamenti ve hokumeti secilmesi iyun 1944 H Aslanovun ikinci defe Sovet Ittifaqi Qehremani adin almaq ucun teqdim edilmesi 27 mart 1945 Azerbaycan SSR Elmler Akademiyasinin yaradilmasi 1945 1954 Mingecevir SES nin tikilib istifadeye verilmesi 1947 10 mart 1948 23 dekabr SSRI Nazirler Sovetinin Ermenistan SSRI den azerbaycanlilarin deportasiya edilmesi haqqinda qerarlar qebul etmesi 1948 Xezer denizinde dunyada ilk defe olaraq neft meden estakadasinin qurulmasi 1949 Azerbaycan SSR de icbari yeddillik tehsile kecilmesi 1955 Mehemmed Emin Resulzadenin Ankarada vefat etmesi 1955 Azerbaycan televiziyasinin fealiyyete baslamasi 1959 Azerbaycan SSR de icbari sekkizillik tehsile kecilmesi 1962 Baki Krasnovodsk gemi bere yolunun istifadeye verilmesi 1966 Icbari onillik orta tehsile kecilmesi iyul 1969 H E Eliyevin Azerbaycan KP MK Birinci katibi secilmesi 1976 H E Eliyevin Azerbaycan IKP MK Siyasi Burosunun uzvluyune namized secilmesi 1978 Azerbaycan SSR nin Yeni Konstitusiyasinin qebul edilmesi 1982 H E Eliyevin Sov IKP MK Siyasi Burosuna uzv secilmesi ve SSRI Nazirler Soveti sedrinin I muavini teyin edilmesi 1987 H E Eliyevin Moskvada oz vezifesinden istefaya gonderilmesi 19 fevral 1988 Bakida Dagliq Qarabag meselesi ile bagli ilk etiraz mitinqinin kecirilmesi Fevral dekabr 1988 Qerbi Azerbaycanin indiki Ermenistanin azerbaycanlilar yasayan 185 yasayis menteqesinden 230 min neferedek azerbaycanlinin qovulmasi evlerinin ve emlakinin talan edilmesi Bununla da Qerbi Azerbaycan torpaqlarindan azerbaycanlilarin zoraki deportasiyasinin basa catdirilmasi 17 noyabr Bakida Azadliq meydaninda kutlevi etiraz mitinqlerinin kecirilmesi Azerbaycanda milli azadliq herekatinin baslanmasi 17 noyabr hazirda Dircelis gunu kimi qeyd edilir 12 yanvar 1989 Azerbaycan SSR in DQMV de xususi idarecilik formasinin tetbiqi haqqinda SSRI Ali Soveti Reyaset Heyetinin qerar qebul etmesi A Volskinin basciligi ile Xususi Idare Komitesinin XIK yaradilmasi 16 iyun 1989 Bakida yarimgizli seraitde Azerbaycan Xalq Cebhesinin tesis konfransinin kecirilmesi Ebulfez Eliyevin Elcibey AXC sedri secilmesi 23 sentyabr 1989 Respublika Ali Sovetinin sessiyasinin Azerbaycan SSR in suverenliyi haqqinda Konstitusiya qanununu qebul etmesi 28 noyabr 1989 DQMV de XIK legv edilmesi Azerbaycan SSR in Teskilat Komitesinin yaradilmasi 30 dekabr 1989 Gence seherinin tarixi adinin berpa olunmasi 31 dekabr 1989 Araz cayi boyunca 137 km lik Sovet Iran serheddinde qurgularin dagidilmasi Hemin gun hazirda Dunya Azerbaycanlilarin hemreylik gunu kimi qeyd edilir 20 yanvar 1990 Bakida fovqelade veziyyet elan edilmesi ve Sovet qosunlarinin sehere hucum ederek dinc ehaliye qarsi misli gorunmemis qanli divan tutmasi 19 may 1990 Azerbaycan SSR Ali Sovetinin sessiyassinda Azerbaycan Respublikasinin prezidenti vezifesinin tesis edilmesi 21 may 1990 Respublika prezidentinin 28 Mayi Azerbaycan dovletciliyinin berpasi gunu elan etmek haqqinda ferman vermesi 28 iyul 1990 Respublikada demokratik quvvelerin forumunun kecirilmesi 20 den cox ictimai teskilatin istirak etdiyi demokratik blokun yaradilmasi 5 fevral 1991 Respublika Ali Sovetinin sessiyasinda dovletimizin adinin Azerbaycan Respublikasi adlandirilmasi haqqinda qerar qebul edilmesi 1918 1920 ci illerde fealiyyet gostermis Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin ucrengli ay ulduzlu bayraginin dovlet bayragi kimi tesdiq edilmesi 30 avqust 1991 Respublika Ali Sovetinin novbedenkenar sessiyasinda Azerbaycan Respublikasinin dovlet musteqilliyini berpa etmek haqqinda beyanat qebul edilmesi 5 sentyabr 1991 Azerbaycan Respublikasinin Mudafie Nazirliyinin yaradilmasi 8 sentyabr 1991 Azerbaycanda ilk prezident seckilerinin kecirilmesi 14 sentyabr 1991 Azerbaycan Kommunist Partiyasinin fovqelade XXXIII qurultayinin kecirilmesi ve partiyanin buraxilmasi haqqinda qerar qebul edilmesi 9 oktyabr 1991 Respublika Ali Sovetinin Azerbaycan milli ozunumudafie quvveleri haqqinda qanun qebul etmesi 18 oktyabr 1991 Azerbaycan Respublikasinin dovlet musteqilliyi haqqinda Konstitusiya aktinin qebul edilmesi Azerbaycanin dovlet musteqilliyinin berpa edilmesi 9 noyabr 1991 Azerbaycan Respublikasinin musteqilliyini ilk defe resmi olaraq Turkiye terefinden taninmasi 20 noyabr 1991 Azerbaycan Respublikasinin bir sira yuksek vezifeli sexslerinin Dagliq Qarabagda Qarakend kendi yaxinliginda vertolyotun vurulmasi neticesinde helak olmasi 26 noyabr 1991 Respublika Ali Sovetinin 50 deputatindan ibaret Milli Sura yaranmasi 26 noyabr 1991 Respublika Ali Sovetinin DQMV nin statusunu legv etmesi 9 dekabr 1991 Azerbaycan Respublikasinin Islam Konfransi Teskilatina uzv qebul olunmasi 11 dekabr 1991 Azerbaycan Respublikasinin musteqilliyini Ruminiya terefinden taninmasi 13 dekabr 1991 Azerbaycan Respublikasinin musteqilliyinin Pakistan terefinden taninmasi 25 dekabr 1991 1992 1993 cu tedris ilinde Azerbaycan Respublikasinin ali ve orta ixtisas mekteblerine qebul imtahanlarinin test usulu ile kecirilmesi haqqinda qerar qebul olunmasi Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin Milli Surasinin her il dekabrin 31 nin Dunya azerbaycanlilarinin hemreyliyi gunu elan olunmasi haqqinda qerar qebul etmesi Latin qrafikali Azerbaycan elifbasinin berpasi haqqinda Azerbaycan Respublikasi qanununun qebul edilmesi 29 dekabr 1991 Azerbaycan Respublikasinin dovlet musteqilliyi haqqinda Konstitusiya aktina munasibetle bagli referendum kecirilmesi ve Respublika ehalisinin mutleq ekseriyyetinin Azerbaycanin dovlet musteqilliyine terefdar cixmasi 25 26 fevral 1992 Ermeni silahli birlesmelerinin Rusiyanin Xankendindeki 366 ci polkunun yardimi ile Xocali seherini isgal etmesi ve azerbaycanlilara qarsi dehsetli soyqirimi toretmesi Xocali Soyqirimi 2 mart 1992 Azerbaycan Respublikasinin BMT ye uzv qebul olunmasi 6 mart 1992 A Mutellibovun prezidentlikden istefa vermesi 4 aprel 1992 Azerbaycan respublikasi ile Rusiya Federasiyasi arasinda diplomatik munasibetler yaradilmasi haqqinda protokol imzalanmasi 8 may 1992 Susa seherinin ermeni silahli birlesmeleri terefinden isgal edilmesi may 1992 Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin Milli surasinin Milli meclise cevrilmesi 18 19 may 1992 Lacin rayonunun ermeni silahli birlesmeleri terefinden isgal edilmesi 6 iyun 1992 Azerbaycan Ordusunun Goranboy ve Agdere istiqametinde ilk ugurlu hucum emeliyyatina baslamasi 7 iyun 1992 Azerbaycan Respublikasi prezidenti seckilerinin kecirilmesi Ebulfez Elcibeyin prezident secilmesi 25 iyun 1992 Qara Deniz Iqtisadi Emekdasliq Teskilati yaradilmasi 10 iyul 1992 Azerbaycan Respublikasinin Avropada Tehlukesizlik ve Emekdasliq Muqavilesine qosularaq Helsinki Yekun aktini imzalamasi ATEM in uzvu olmasi 15 avqust 1992 Azerbaycanin milli valyutasinin dovriyyeye buraxilmasi oktyabr 1992 ABS konqresinin Azadligi mudafie Akti na edaletsiz 907 ci duzelis etmesi ve Azerbaycanin ABS nin maliyye yardimindan mehrum edilmesi 16 oktyabr 1992 Respublikanin 91 nefer taninmis ictimai siyasi xadiminin H Eliyeve muraciet ederek tekidle olke rehberliyine devet etmesi 3 4 aprel 1993 Kelbecer rayonunun Ermenistandan ve Dagliq Qarabagdan ermeni herbi birlesmelerin hucumu neticesinde isgal edilmesi 30 aprel 1993 BMT Tehlukesizlik Surasinin iclasinda Azerbaycan ile Ermenistan arasinda munasibetler meselesine dair 822 sayli qetname qebul edilmesi ve Kelbecerin isgalinin pislenilmesi may 1993 Avropa Birliyinin Qafqaz ve Merkezi Asiyada neqliyyatin Inkisafina dair TRASEKA proqramini qebul etmesi Bu texniki yardim proqrami Avropadan Qerb Serq oxu ile Qara deniz Cenubi Qafqaz Xezer denizi Merkezi Asiya istiqametinde neqliyyat dehlizinin Inkisaf etdirilmesine xidmet edir 3 Cenubi Qafqaz ve 5 Merkezi Asiya olkesi onun istirakcisidir 4 iyun 1993 Gencede S Huseynovun basciligi ile herbi muxalifetin qiyam qaldirmasi 15 iyun 1993 H Eliyevin Azerbaycan RespublikasininAli Sovetinin sedri secilmesi Sonradan hemin gunun Qurtulus gunu kimi qeyd edilmesi 23 iyul 1993 Agdam rayonunun Ermenistan silahli quvveleri terefinden isgal olunmasi 18 avqust 1993 Cebrayil rayonunun Ermenistan silahli quvveleri terefinden isgal olunmasi 21 23 avqust 1993 Cenub bolgesinde E Humbetovun basciliq etdiyi qiyamin yatirilmasi 23 avqust 1993 Ermenistan silahli quvvelerinin Fuzuli rayonunu isgal etmesi 31 avqust 1993 Qubadli rayonunun isgal edilmesi 24 sentyabr 1993 Azerbaycan Respublikasinin MDB ye daxil olmasi 3 oktyabr 1993 H Eliyevin Respublika Prezidenti secilmesi 30 oktyabr 1993 Zengilan rayonunun Ermenistan silahli quvveleri terefinden isgal olunmasi 20 sentyabr 1994 Qerbin aparici neft sirketleri ile Azerbaycan Dovlet Neft Sirketi ADNS arasinda neft konfraktlarinin Esrin muqavilesi de adlanir imzalanmasi oktyabr 1994 Dovlet cevrilisine novbeti cehdin iflasa ugramasi mart 1995 Dovlet cevrilisine cehdin iflasa ugramasi 5 iyun 1995 H Eliyevin sedrliyi ile Azerbaycan Respublkasi Konstitusiyasi layihesini hazirlayan komissiyanin ilk iclasinin kecirilmesi 24 noyabr 1995 Azerbaycan Respublikasinin Milli Meclisinin oz isine baslamasi fevral 1996 Musteqil Azerbaycan Genclerinin I forumunun kecirilmesi 22 aprel 1996 Azerbaycan Respublikasi ile Avropa birliyi arasinda terefdasliq ve emekdasliq haqqinda sazis imzalanmasi 3 iyun 1996 Azerbaycan Gurcustan Ermenistan ve Rusiya dovlet bascilarinin Kislovodsk seherinde Qafqazda milletlerarasi barisiq sulh iqtisadi ve medeni emekdasliq ugrunda beyenname vermesi iyul 1996 Bakida yeni televiziya qullesinin istifadeye verilmesi avqust 1996 Dede Qorqud deniz qazma qurgusunun istismara verilmesi noyabr 1996 Azerbaycanin dahi sairi M Fuzulinin anadan olmasinin 500 illiyine hesr olunmus yubiley tedbirlerinin kecirilmesi 2 3 dekabr 1996 ATET in Lissabonda kecirilmis zirve toplantisinda Azerbaycanin erazi butovluyunun taninmasi haqqinda teskilatin 53 uzvu adindan beyanet qebul edilmesi 10 aprel 1997 Azerbaycan Respublikasinin prezidenti yaninda Tehlukesizlik Surasinin yaradilmasi 20 aprel 1997 Kitabi Dede Qorqud dastaninin 1300 illiyinin qeyd olunmasi haqqinda prezident fermaninin verilmesi 16 may 1997 Azerbaycan Respublikasinin Avropada adi silahli quvveler haqqinda muqavileye qosulmasi 19 iyun 1997 Ozbekistanda Azerbaycan Respublikasinin Merkezi Asiyada ilk sefirliyinin acilmasi 25 oktyabr 1997 Azerbaycan neftinin Simal marsrutu Baki Novorossiysk neft kemeri ile neql edilmesine baslanmasi 12 noyabr 1997 ARDNS le xarici neft sirketleri arasinda baglanmis Esrin muqavilesi esasinda qazilmis ilk neft quyusunun istismara verilmesi18 dekabr 1997 Azerbaycan Respublikasi prezidentinin 1948 1953 cu illerde azerbaycanlilarin Ermenistan SSR erazisindeki tarixi etnik torpaqlarindan kutlevi suretde deportasiyasi haqqinda ferman imzalanmasi 30 yanvar 1998 Azerbaycan Respublikasinin prezidentinin Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti yaradilmasinin 80 illiyinin kecirilmesi haqqinda serencam vermesi 10 fevral 1998 Milli Meclisin Azerbaycanda olum hokmunun legv edilmesi haqqinda qanun qebul etmesi 26 mart 1998 Azerbaycan Respublikasi prezidentinin Azerbaycanlilarin soyqirimi haqqinda ferman imzalamasi Bu fermanla martin 31 nin azerbaycanlilarin soyqirimi gunu elan edilmesi 10 aprel 1998 Tarixi ve medeniyyet abidelerinin qorunmasi haqqinda Azerbaycan Respublikasinin qanununun qebul edilmesi 28 aprel 1998 Naxcivan Muxtar Respublikasinin yeni Konstitusiyasinin qebul edilmesi 18 iyun 1998 Insan huquqlarinin mudafiesine dair dovlet proqraminin tesdiq edilmesi 8 avqust 1998 Azerbaycan Respublikasinda soz fikir ve melumat azadliginin temin edilmesi sahesinde elave tedbirler haqqinda Azerbaycan Respublikasi prezidentinin ferman imzalamasi Nazirler Kabineti yaninda metbuatda ve diger kutlevi informasiya vasitelerinde dovlet sirlerini muhafize eden bas idarenin Qlavlit in legv edilmesi 8 sentyabr 1998 Bakida tarixi Ipek yolunun berpasi uzre beynelxalq konfrans kecirilmesi Avropa Qafqaz Asiya dehlizinin Inkisafi uzre beynelxalq neqliyyat haqqinda esas coxterefli sazis ve Baki beyannamesinin imzalanmasi 14 15 sentyabr 1998 Azerbaycan qadinlarinin qurultayinin kecirilmesi 25 sentyabr 1998 Azerbaycan muellimlerinin qurultayinin kecirilmesi 11 oktyabr 1998 Azerbaycan Respublikasi prezidenti seckilerinin kecirilmesi H Eliyevin ikinci defe prezident secilmesi 29 dekabr 1998 Naxcivan Muxtar Respublikasinin yeni Konstitusiyasinin Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisi terefinden tesdiq edilmesi aprel 1999 Baki Supsa neft kemerinin ise salinmasi 22 iyun 1999 haqqinda Azerbaycan Respublikasinin qanununun qebul edilmesi 30 sentyabr 1999 Bakida yeni binasinin acilmasi 18 noyabr 1999 Azerbaycan neftinin Baki Tbilisi Ceyhan esas ixrac boru kemeri vasitesile neql edilmesine dair Azerbaycan Respublikasi Gurcustan ve Turkiye Respublikalari arasinda sazis imzalanmasi 12 dekabr 1999 Azerbaycanda ilk defe belediyye seckilerinin kecirilmesi aprel 2000 Kitabi Dede Qorqud dastaninin 1300 illik yubileyinin tentene ile qeyd edilmesi may 2000 Azerbaycan Respublikasinin Milli Meclisinin Baki Tbilisi Ceyhan esas ixrac boru kemeri ile Azerbaycan neftinin neqline dair muqavileni ratifikasiya etmesi 5 noyabr 2000 Respublika Milli Meclisine yeni seckilerin kecirilmesi noyabr 2000 Baki ve Sumqayit seherlerinde guclu zelzelenin bas vermesi XXI esrBu meqaledeki ve ya bolmedeki melumatlar kohnedir Sehifeye yenilenmis melumatlar elave etmekle Vikipediyani zenginlesdirmeye komek ede bilersiniz 25 yanvar 2001 Azerbaycan Respublikasinin Avropa Surasina tamhuquqlu uzv qebul edilmesi 9 avqust 2001 Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti H Eliyevin fermani ile avqustun 1 nin Azerbaycan elifbasi ve Azerbaycan dili gunu elan edilmesi 9 10 noyabr 2001 Bakida Dunya Azerbaycanlilarinin I Qurultayinin kecirilmesi 14 oktyabr 2009 Bursada kecirilen Turkiye Ermenistan milli matci zamani Azerbaycan bayraqlarinin stadiona buraxilmamasi ile bagli FIFA bas katibi ve teskilat komitesi sedrinin imzasi ile Turkiye Futbol Federasiyasinin bas katibi gonderilen mektubun icrasindan sonra Azerbaycan ve Turkiye arasinda bayraq qalmaqali baslanmisdir 27 sentyabr 2020 Azerbaycan ve Ermenistan arasinda Ikinci Qarabag muharibesi basladi 10 noyabr 2020 2 ci Qarabag doyusleri bitdi ve Azerbaycan qalib geldi 1988 h h Daha etrfli Musteqillik erefesinde ve musteqillik illerinde muhum hadiselerin xronologiyasi hakimiyyetyonlu Hemcinin baxVikianbarda Azerbaycan tarixinin xronologiyasi ile elaqeli mediafayllar var Azerbaycanlilar Azerbaycan tarixi Azerbaycan tarixi erazi Azerbaycan tarixi dovletlerinin siyahisi Azerbaycan Tarixi 7 cildde Istinadlar 2013 06 16 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 10 21 Xarici kecidler