İctimai Təşkilatların İcraiyyə Komitəsi — Rusiyada Fevral inqilabından (1917) sonra təşkil olunmuş Müvəqqəti hökumətin yerli idarəetmə orqanları.
Haqqında
Cənubi Qafqazın idarəsi üçün Xüsusi Zaqafqaziya Komitəsi (XZK; rus dilində OZAKOM-Osobıy Zakavkazskiy Komitet adlanır) təsis edilmişdi. Quberniya və qəzalarda ictimai təşkilatların icraiyyə komitələri yerli idarəetmə orqanları oldu.
İcraiyyə komitələri ictimai təhlükəsizliyi təmin etməli və yeni dövlət qanunlarını həyata keçirməli idi. Onlar quberniya və qəza komissarlarını təyin edirdilər. Xüsusi Zaqafqaziya Komitəsi əldə edilmiş təcrübəni nəzərə almaqla, aprelin 27-də "Zaqafqaziyada yerli idarəetmənin təşkili haqqında" qərar qəbul etdi. Qərara uyğun olaraq, İcraiyyə Komitələrinə yeni seçkilər keçirilməli idi. Lakin bu seçkilər də yaşamağa qadir yerli idarəçilik sistemi yarada bilmədi.
İcraiyyə komitələri azərbaycanlıların dövlət idarə orqanlarına cəlb edilməsində müəyyən rol oynadı.
Bakı
Martın 3-də Bakı Şəhər Duması İctimai Təşkilatların Müvəqqəti Komitəsini yaratmağı qərara aldı, martın 5-də Bakı İctimai Təşkilatlar Şurası yaradıldı, 17-də isə onun İcraiyyə Komitəsi seçildi. İcraiyyə komitəsinin tərkibinə Luka Bıç (sədr, sonra onu V.İ.Frolov əvəz etmişdi), Məmmədhəsən Hacınski, İbrahim bəy Heydərov və b. daxil idi.
Bakı Soveti 1917-ci ilin Oktyabr çevrilişindən sonra Bakıda hakimiyyəti ələ almağa cəhd göstərdi. Sovet oktyabrın 27-də keçirilən yığıncağında ali hakimiyyət orqanı kimi yaratmağa nail oldu. Lakin Sovetdə mövqelərini möhkəmləndirən bolşeviklər Bakıda ali hakimiyyət orqanı kimi Bakı Soveti İcraiyyə Komitəsini yaratdılar. İcraiyyə Komitəsi noyabrın 12-də ləğvi haqqında qərar qəbul etdi, noyabrın 22-də Bakı İctimai Təşkilatlar Şurası buraxıldı.
Gəncə
Yelizavetpolda (Gəncə) İctimai Təşkilatlar İcraiyyə Komitəsinin sədri Xəlil bəy Xasməmmədov seçilmişdi.
Daha sonra siyasi şəraitin mürəkkəbləşməsi ilə əlaqədar, Yelizavetpol quberniyasında hərbi vəziyyət elan olundu, 16 nəfərdən ibarət yaradıldı.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası. II cild. Bakı: "Lider". 2005. səh. 35. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ictimai Teskilatlarin Icraiyye Komitesi Rusiyada Fevral inqilabindan 1917 sonra teskil olunmus Muveqqeti hokumetin yerli idareetme orqanlari HaqqindaCenubi Qafqazin idaresi ucun Xususi Zaqafqaziya Komitesi XZK rus dilinde OZAKOM Osobiy Zakavkazskiy Komitet adlanir tesis edilmisdi Quberniya ve qezalarda ictimai teskilatlarin icraiyye komiteleri yerli idareetme orqanlari oldu Icraiyye komiteleri ictimai tehlukesizliyi temin etmeli ve yeni dovlet qanunlarini heyata kecirmeli idi Onlar quberniya ve qeza komissarlarini teyin edirdiler Xususi Zaqafqaziya Komitesi elde edilmis tecrubeni nezere almaqla aprelin 27 de Zaqafqaziyada yerli idareetmenin teskili haqqinda qerar qebul etdi Qerara uygun olaraq Icraiyye Komitelerine yeni seckiler kecirilmeli idi Lakin bu seckiler de yasamaga qadir yerli idarecilik sistemi yarada bilmedi Icraiyye komiteleri azerbaycanlilarin dovlet idare orqanlarina celb edilmesinde mueyyen rol oynadi BakiEsas meqale Baki Ictimai Teskilatlar Surasi Martin 3 de Baki Seher Dumasi Ictimai Teskilatlarin Muveqqeti Komitesini yaratmagi qerara aldi martin 5 de Baki Ictimai Teskilatlar Surasi yaradildi 17 de ise onun Icraiyye Komitesi secildi Icraiyye komitesinin terkibine Luka Bic sedr sonra onu V I Frolov evez etmisdi Memmedhesen Hacinski Ibrahim bey Heyderov ve b daxil idi Baki Soveti 1917 ci ilin Oktyabr cevrilisinden sonra Bakida hakimiyyeti ele almaga cehd gosterdi Sovet oktyabrin 27 de kecirilen yigincaginda ali hakimiyyet orqani kimi yaratmaga nail oldu Lakin Sovetde movqelerini mohkemlendiren bolsevikler Bakida ali hakimiyyet orqani kimi Baki Soveti Icraiyye Komitesini yaratdilar Icraiyye Komitesi noyabrin 12 de legvi haqqinda qerar qebul etdi noyabrin 22 de Baki Ictimai Teskilatlar Surasi buraxildi GenceYelizavetpolda Gence Ictimai Teskilatlar Icraiyye Komitesinin sedri Xelil bey Xasmemmedov secilmisdi Daha sonra siyasi seraitin murekkeblesmesi ile elaqedar Yelizavetpol quberniyasinda herbi veziyyet elan olundu 16 neferden ibaret yaradildi Hemcinin baxBaki Seher Dumasi Baki SovetiIstinadlarAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi II cild Baki Lider 2005 seh 35 ISBN 9952 417 44 4