Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqaləni lazımdır. |
I Xosrov Ənuşirəvani (ölməz ruhlu)(ərəb qaynaqlarında "Qubaz"; 501, Ərdistan, Sasanilər dövləti – 579, Ktesifon, Sasanilər dövləti) — 531–579-cu illərdə İranda hökmranlıq etmiş böyük Sasani padşahı.
I Xosrov Ənuşirəvan | |
---|---|
| |
Digər adı | "Qubaz" |
Doğum tarixi | 501 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 579 |
Vəfat yeri | |
Uşaqları | |
Atası | I Qubad |
Fəaliyyəti | suveren[d], hərbi lider[d] |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Ənuşirvan qonşu Bizansla , 570-ci ildə isə onun ordusu Yəməni tutmuşdur.
Ənuşirvan atası I Qubadın başlamış olduğu quruculuq işlərini davam etdirərək, sərhəd məntəqələrinin təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədilə bir çox qala və istehkamlar tikdirir, dövlət idarəçiliyi sahəsində geniş islahatlar keçirir, torpaq və vergi sistemlərini təkmilləşdirir.
Onun bu sahədə gördüyü işlərdən sonralar ərəblər öz dövlət quruculuğunda istifadə etmişlər. Onun hakimiyyəti dövrü Sasanilər dövlətinin ən qüdrətli dövrü olmuşdur.Tarixdə Nuşirəvan Adil kimi tanınmışdır.
Orta əsr ərəb müəlliflərindən Əhməd ibn Vahid əl-Yaqubi (IX əsrin sonu), İbn əl-Fakih əl-Həmədani (X əsr), Yaqut ər-Rumi əl-Həməvi (XIII əsr) yazırlar ki, Naxçıvan şəhəri Sasani hökmdarlarından I Xosrov Ənuşirəvan tərəfindən eramızın VI əsrində inşa edilmişdir. Hətta Yaqut əl-Həməvi "Mucəm əl-Buldan" əsərində göstərir ki, Basfuracan dairəsinin baş şəhəri olan Nəşəva yəni Naxçıvan həmin şəhərdir ki, Ənuşirəvan bu şəhəri Bab əl-Əbvabla eyni vaxtda inşa etdirmişdir. Qeyd edək ki, müəllif həmin əsərin başqa yerində Bab əl-Əbvabı yəni Dərbənd şəhərini I Xosrov Ənuşirəvanın inşa etdirdiyini göstərmişdir. Bu müəlliflər də şəhərin yaranma tarixini VI əsrə aid edirlər. Lakin onlar inşa tarixini Bəhram Çubinin vaxtında deyil, ondan əvvəl hakimiyyətdə olmuş I Xosrov Ənuşirəvanın hakimiyyəti zamanı olduğunu göstərmişlər.
Mənbə
- Zeev Rubin: The Reforms of Khusro Anurshiwan. In: Averil Cameron (ed.): The Byzantine and early Islamic Near East. Vol. 3, Princeton 1995, p. 227–298.
İstinadlar
- Хосров Ы // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. X ҹилд: Фрост—Шүштәр. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1987. С. 102.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin I Xosrov Enusirevani olmez ruhlu ereb qaynaqlarinda Qubaz 501 Erdistan Sasaniler dovleti 579 Ktesifon Sasaniler dovleti 531 579 cu illerde Iranda hokmranliq etmis boyuk Sasani padsahi I Xosrov EnusirevanXosrov EnusirevanDiger adi Qubaz Dogum tarixi 501Dogum yeri Erdistan Sasaniler dovletiVefat tarixi 579Vefat yeri Ktesifon Sasaniler dovletiUsaqlari IV HormuzAtasi I QubadFealiyyeti suveren d herbi lider d Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiEnusirvan qonsu Bizansla 570 ci ilde ise onun ordusu Yemeni tutmusdur Enusirvan atasi I Qubadin baslamis oldugu quruculuq islerini davam etdirerek serhed menteqelerinin tehlukesizliyini temin etmek meqsedile bir cox qala ve istehkamlar tikdirir dovlet idareciliyi sahesinde genis islahatlar kecirir torpaq ve vergi sistemlerini tekmillesdirir Onun bu sahede gorduyu islerden sonralar erebler oz dovlet quruculugunda istifade etmisler Onun hakimiyyeti dovru Sasaniler dovletinin en qudretli dovru olmusdur Tarixde Nusirevan Adil kimi taninmisdir Orta esr ereb muelliflerinden Ehmed ibn Vahid el Yaqubi IX esrin sonu Ibn el Fakih el Hemedani X esr Yaqut er Rumi el Hemevi XIII esr yazirlar ki Naxcivan seheri Sasani hokmdarlarindan I Xosrov Enusirevan terefinden eramizin VI esrinde insa edilmisdir Hetta Yaqut el Hemevi Mucem el Buldan eserinde gosterir ki Basfuracan dairesinin bas seheri olan Neseva yeni Naxcivan hemin seherdir ki Enusirevan bu seheri Bab el Ebvabla eyni vaxtda insa etdirmisdir Qeyd edek ki muellif hemin eserin basqa yerinde Bab el Ebvabi yeni Derbend seherini I Xosrov Enusirevanin insa etdirdiyini gostermisdir Bu muellifler de seherin yaranma tarixini VI esre aid edirler Lakin onlar insa tarixini Behram Cubinin vaxtinda deyil ondan evvel hakimiyyetde olmus I Xosrov Enusirevanin hakimiyyeti zamani oldugunu gostermisler MenbeZeev Rubin The Reforms of Khusro Anurshiwan In Averil Cameron ed The Byzantine and early Islamic Near East Vol 3 Princeton 1995 p 227 298 IstinadlarHosrov Y Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә X ҹild Frost Shүshtәr Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1987 S 102 Hemcinin baxAzerbaycan Sasaniler dovrunde MezdekXarici kecidler