Yəmən — Ərəbistan yarımadasının cənubunda yerləşən dövlət. Yarımadanın ikinci böyük dövlətidir. Əhalisi 30,2 milyon nəfərdir . Asiyanın cənub-qərbində yerləşən Yəmən Qırmızı dəniz və Hind okeanı akvatoriyasını birləşdirən Babül-Məndəb boğazı yaxınlığındadır. Buna görə strateji baxımdan ölkə ərazisi çox yararlı hesab olunur. Yəmənin ərazisi 528 min kvadrat kilometr, paytaxtı Səna şəhəridir. Ölkədə təhlükəsizliklə bağlı situasiya çox gərgindir. Bir sıra ölkələrin hökuməti Yəməni səyahət üçün təhlükəli ölkələr siyahısına daxil edib. Buna səbəb isə turistlərin oğurlanmasıdır.
Yəmən | |||||
---|---|---|---|---|---|
الجمهوريّة اليمنية | |||||
| |||||
الله ،الوطن، الثورة، الوحدة | |||||
Himn: (ərəb. الجمهورية المتحدة) | |||||
Tarixi | |||||
• Yəmən Xalq Demokratik Respublikasın və arasında | 22 may 1990 | ||||
Rəsmi dilləri | |||||
Paytaxt | Səna | ||||
İdarəetmə forması | |||||
Prezident | |||||
Baş nazir | |||||
Sahəsi | Dünyada 50-ci | ||||
• Ümumi | 527970 km² | ||||
Əhalisi | |||||
• Əhali | 27 milyon nəfər (49-cu) | ||||
• Siyahıyaalma (16.XII.2004) | 19 684 603 nəf. | ||||
• Sıxlıq | 51 nəf./km² | ||||
Valyuta | Yəmən rialı | ||||
İnternet domeni | .ye | ||||
YE | |||||
BOK kodu | YEM | ||||
Telefon kodu | +967 | ||||
Saat qurşaqları | | ||||
Nəqliyyatın yönü | sağ[d] | ||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Dini vəziyyət
Yəmən Ərəb Respublikası müsəlman ölkəsidir. Əhalisinin əksəriyyətini sünni müsəlmanlar təşkil edir, lakin Səudiyyə Ərəbistanı ilə sərhəd bölgələrdə şiə müsəlmanlar da yaşayırlar.
İqtisadiyyat
Yəmən iqtisadiyyatı əkinçilik və əsaslanır. İşləyən əhalinin 71,5%-i əkinçiliklə məşğul olur. Taxıl, pambıq, xurma, banan, darı, qəhvə, müxtəlif növ meyvə və tərəvəzlər əsas əkinçilik məhsullarıdır. 1992-ci ildə 820 min ton taxıl, 80 min ton paxlalı bitkilər, 320 min ton meyvə və 560 min ton tərəvəz istehsal olunmuşdur. Eyni ildə ölkədə təqribən 100 min baş dəvə, 1 milyon 200 min baş inək, 3 milyon 850 min baş qoyun və 2 milyon 250 min baş keçi vardı. 1991-ci ilə 86 min ton balıq və digər ovlanmışdır. Şimali Yəməndə ildə orta hesabla 65 min ton duz istehsal olunur. Cənubi Yəməndə neft və təbii qaz hasil olunur. Yəmən bunlardan başqa önəmli bir təbii sərvətə sahib deyildir. 1992-ci ildə neft hasilatı 69 milyon olub. 1993-cü ildə açıqlanan neft ehtiyatları 2 milyard 10 milyon barel, təbii qaz ehtiyatları isə 430 milyard m³idi.
Vətəndaş müharibəsi
Yəməndə vətəndaş müharibəsi 2004-cü ildə alovlanıb. İmam Əbdül Malek əl-Husinin (عبدالمالک حوثی) başçılıq etdiyi şiə üsyançıları rəsmi Sananın siyasətinə qarşı üsyan qaldırıblar. Bundan sonra şimaldakı Saad əyalətində döyüşlər başlayıb. Üsyançıları isə İran və "Hizbullah" tərəfindən dəstəklənirlər.
2012-ci il fevral ayının 27-də Səna şəhərində Yəmənin yeni Prezidenti Əbdürəba Hadinin (عبد ربه هادي) təntənəli inaqurasiya mərasimi keçirilmişdir.
Xarici siyasəti
Yəmən Respublikası 26 iyun 2014-cü ildə tarixində Ümumdünya Ticarət Təşkilatının tamhüquqlu üzvü olmuşdur.
Həmçinin bax
İstinadlar
- 2 // Constitution of Yemen.
- . 2013-05-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-04-24.
- . 2013-09-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-10-06.
- Department of Economic and Social Affairs Population Division (2009)
- . 2009-11-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-11-04.
- Yəmən ÜTT-nin tamhüquqlu üzvü oldu 2022-03-21 at the Wayback Machine. wto.az, 26. iyun 2014 (az.)
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yemen Erebistan yarimadasinin cenubunda yerlesen dovlet Yarimadanin ikinci boyuk dovletidir Ehalisi 30 2 milyon neferdir Asiyanin cenub qerbinde yerlesen Yemen Qirmizi deniz ve Hind okeani akvatoriyasini birlesdiren Babul Mendeb bogazi yaxinligindadir Buna gore strateji baximdan olke erazisi cox yararli hesab olunur Yemenin erazisi 528 min kvadrat kilometr paytaxti Sena seheridir Olkede tehlukesizlikle bagli situasiya cox gergindir Bir sira olkelerin hokumeti Yemeni seyahet ucun tehlukeli olkeler siyahisina daxil edib Buna sebeb ise turistlerin ogurlanmasidir Yemenالجمهوري ة اليمنيةBayraq Gerb d الله الوطن الثورة الوحدةHimn ereb الجمهورية المتحدة source source track track track track track Tarixi Yemen Xalq Demokratik Respublikasin ve arasinda 22 may 1990Resmi dilleri ereb diliPaytaxt SenaIdareetme formasiPrezidentBas nazirSahesi Dunyada 50 ci Umumi 527970 km Ehalisi Ehali 27 milyon nefer 49 cu Siyahiyaalma 16 XII 2004 19 684 603 nef Sixliq 51 nef km Valyuta Yemen rialiInternet domeni yeYEBOK kodu YEMTelefon kodu 967Saat qursaqlari UTC 03 00Neqliyyatin yonu sag d Vikianbarda elaqeli mediafayllarYemenDini veziyyetYemen Ereb Respublikasi muselman olkesidir Ehalisinin ekseriyyetini sunni muselmanlar teskil edir lakin Seudiyye Erebistani ile serhed bolgelerde sie muselmanlar da yasayirlar IqtisadiyyatYemen iqtisadiyyati ekincilik ve esaslanir Isleyen ehalinin 71 5 i ekincilikle mesgul olur Taxil pambiq xurma banan dari qehve muxtelif nov meyve ve terevezler esas ekincilik mehsullaridir 1992 ci ilde 820 min ton taxil 80 min ton paxlali bitkiler 320 min ton meyve ve 560 min ton terevez istehsal olunmusdur Eyni ilde olkede teqriben 100 min bas deve 1 milyon 200 min bas inek 3 milyon 850 min bas qoyun ve 2 milyon 250 min bas keci vardi 1991 ci ile 86 min ton baliq ve diger ovlanmisdir Simali Yemende ilde orta hesabla 65 min ton duz istehsal olunur Cenubi Yemende neft ve tebii qaz hasil olunur Yemen bunlardan basqa onemli bir tebii servete sahib deyildir 1992 ci ilde neft hasilati 69 milyon olub 1993 cu ilde aciqlanan neft ehtiyatlari 2 milyard 10 milyon barel tebii qaz ehtiyatlari ise 430 milyard m idi Vetendas muharibesiYemende vetendas muharibesi 2004 cu ilde alovlanib Imam Ebdul Malek el Husinin عبدالمالک حوثی basciliq etdiyi sie usyancilari resmi Sananin siyasetine qarsi usyan qaldiriblar Bundan sonra simaldaki Saad eyaletinde doyusler baslayib Usyancilari ise Iran ve Hizbullah terefinden desteklenirler 2012 ci il fevral ayinin 27 de Sena seherinde Yemenin yeni Prezidenti Ebdureba Hadinin عبد ربه هادي tenteneli inaqurasiya merasimi kecirilmisdir Xarici siyasetiYemen Respublikasi 26 iyun 2014 cu ilde tarixinde Umumdunya Ticaret Teskilatinin tamhuquqlu uzvu olmusdur Hemcinin bax2011 ci il Yemen igtisaslari Yemen rabitesiIstinadlar2 Constitution of Yemen 2013 05 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 04 24 2013 09 26 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 10 06 Department of Economic and Social Affairs Population Division 2009 2009 11 06 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 11 04 Yemen UTT nin tamhuquqlu uzvu oldu 2022 03 21 at the Wayback Machine wto az 26 iyun 2014 az Hemcinin bax Yemen ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin