Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası və ya qısaca ASE ((azərb-kiril.) Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы (АСЕ)) — 10 cilddən ibarət Azərbaycan dilində ensiklopediya.
Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası | |
---|---|
(azərb-kiril.) Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы (АСЕ) | |
| |
Janr | Ensiklopediya |
Orijinalın dili | Azərbaycanca |
Ölkələr | Azərbaycan SSR |
Orijinalın nəşr ili | 1976–1987 |
Nəşriyyat | Azərbaycan Sovet Ensiklopediyasının baş redaksiyası |
Cild | 10 |
Səhifə | 6265 |
Tarixi
"Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası"nın nəşr edilməsi haqqında" qərar (Azərbaycan KP MK) və Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti tərəfindən 1965-ci il 30 dekabrda verilmişdir. Qərara əsasən, oncildlik "Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası (ASE)" və "Azərbaycan SSR" xüsusi cildi (Azərbaycan və rus dillərində) buraxılmalı idi.
Həmin dövrdə respublikada ensiklopediya nəşretmə təcrübəsi olmadığına və peşəkar kadr azlığına baxmayaraq, 1970-ci ildə Rəsul Rzanın rəhbərliyi ilə ASE-nin "Azəri Sovet Ensiklopediyası" adlı 1-ci cildi buraxıldı. Sov.İKP MK Siyasi Bürosunun qərarına əsasən, həmin cild sovet ideologiyasının tələblərinə cavab verməyən nəşr hesab edilərək 20 min nüsxəlik ilk tirajı qısa müddətdə satışdan yığışdırılaraq mütləq əksəriyyəti məhv edildi. Rəsul Rza baş redaktor vəzifəsindən azad olundu.
Azərbaycan KP MK-nın 1975-ci il 24 oktyabr tarixli qərarı ilə bərpa olunan ASE-nin ümumi nəşri 1987-ci ildə başa çatdırılsa da, xüsusi cild buraxılmadı. Halbuki onun bütün cildlərində Azərbaycanla bağlı bəzi məqalələr yeri gəldikcə "Azərbaycan SSR" xüsusi cildinə istinadən verilmişdi. SSRİ-də "perestroyka" başlayanda da "Azərbaycan SSR" xüsusi cildinin nəşri baş tutmadı.
Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası 1976–1987-ci illərdə kiril əlifbası ilə nəşr edilmişdir. Hazırda Azərbaycan dilində ensiklopedik informasiya bazalarından ən mükəmməlidir. "Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası"nın baş redaksiyası 1965-ci ildə görkəmli şair Rəsul Rzanın baş redaktorluğu ilə yaradılıb. Sonra Azərbaycan Sovet Ensiklopediyasına tarix elmləri doktoru, akademik Cəmil Quliyev rəhbərlik edib. 1988-ci ildən ömrünün axırına qədər, yəni 1990-cı ilə qədər Azərbaycan Sovet Ensiklopediyasının baş redaktoru vəzifəsində əməkdar elm xadimi Araz Dadaşzadə olub.
"Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası" Azərbaycan tarixində bilik və məlumatların bütün sahələrini əhatə edən ilk universal xarakterli fundamental əsər olmuşdur. Böyük elmi potensialın cəlb olunması ilə hazırlanan bu oncildlik ensiklopediyanın nəşri Azərbaycanın elmi və mədəni həyatında mühüm hadisəyə çevrilmişdir.
Ensiklopediyanın bütün cildləri 2020-ci ildə "Elmi Spektr" açıq elmi platformasının "Habitat" layihəsi çərçivəsində elektronlaşdırılıb. Bütün cildlər optik işarə tanıma sistemindən (OCR) keçirdildiyinə görə, kitab daxilində axtarış aparmaq da mümkündür.
Redaksiya heyəti
Rəsul Rza (1966–75), Cəmil Quliyev (1976–1987) və Araz Dadaşzadə (1988–1990) fərqli dövrlərdə ensiklopediyanın baş redaktoru vəzifəsini icra etmişdirlər. Rüstəm Hüseynov isə baş redaktorun müavini vəzifəsində çalışmışdır. Ensiklopediyanın baş redaksiya heyətində aşağıda adları göstərilmiş alimlər yer alırdı:
- Mikayıl Abdullayev
- Həsən Abdullayev
- Müzəffər Abutalıbov
- Ziya Bünyadov
- Əli Quliyev
- Məmmədpaşa Quluzadə
- Araz Dadaşzadə
- Əfrand Daşdəmirov
- Vahab Əliyev
- Həsən Əliyev
- Cəlal Əliyev
- Azad Əfəndizadə
- Fikrət Əhmədov
- Mirzə İbrahimov
- Nazim İbrahimov
- Firudin Köçərli
- Mehdi Mehdizadə
- Şəfaət Mehdiyev
- Musa Musayev
- İmam Mustafayev
- Eldar Salayev
- Mikayıl Useynov
- Məmməd Cəfər Cəfərov
- Çingiz Cuvarlı
- Məmmədağa Şirəliyev
Cildlərin çap olunması xronologiyası
Adı | Cild | Nəşr tarixi | Əlifba sırası | Nəşr yeri | Səhifə sayı | Bax |
---|---|---|---|---|---|---|
Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы (Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası) | 1 | 1976 | А—БАЛЗАК | Bakı | 648 | [1] |
Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы (Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası) | 2 | 1978 | БАЛЗАМ—ГАЈДАР | Bakı | 638 | [2] |
Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы (Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası) | 3 | 1979 | ГАЈЫБОВ—ЕЛДАРОВ | Bakı | 628 | [3] |
Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы (Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası) | 4 | 1980 | ЕЛДӘҜӘЗ—ИТАБИРА | Bakı | 616 | [4] |
Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы (Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası) | 5 | 1981 | ИТАЛИЈА—КУБА | Bakı | 624 | [5] |
Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы (Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası) | 6 | 1982 | КУБА—МИСИР | Bakı | 647 | [6] |
Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы (Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası) | 7 | 1983 | МИСИР—ПРАДО | Bakı | 623 | [7] |
Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы (Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası) | 8 | 1984 | ПРАДО—СПРИНТ | Bakı | 608 | [8] |
Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы (Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası) | 9 | 1986 | СПУТНИК—ФРОНТОН | Bakı | 623 | [9] |
Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы (Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası) | 10 | 1987 | ФРОСТ—ШҮШТӘР | Bakı | 610 | [10] |
Ümumi (1–10) | 1976–1987 | А—ШҮШТƏР | 6265 |
Digər sovet ensiklopediyaları
Orijinalda adı (yazılışı) | Azərbaycanca adı | Cildlərinin sayı | Nəşr tarixi |
---|---|---|---|
Українська радянська енциклопедія | Ukrayna Sovet Ensiklopediyası | 17 | 1927–1934 ; 1959–1965 ; 1978–1985 |
Ўзбек совет энциклопедияси | Özbək Sovet Ensiklopediyası | 14 | 1971–1980 |
Հայկական սովետական հանրագիտարան | Erməni Sovet Ensiklopediyası | 13 | 1974–1987 |
Беларуская савецкая энцыклапедыя | Belarus Sovet Ensiklopediyası | 12 | 1969–1975 |
ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია | Gürcü Sovet Ensiklopediyası | 12 | 1975–1987 |
Latvijas padomju enciklopēdija | Latviya Sovet Ensiklopediyası | 11 | 1981–1988 |
Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы | Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası | 10 | 1976–1987 |
Қазақ кеңес энциклопедиясы | Qazax Sovet Ensiklopediyası | 10 | 1972–1978 |
Lietuviškoji tarybinė enciklopedija | Litva Sovet Ensiklopediyası | 13 | 1976–1985 |
Түркмен совет энциклопедиясы | Türkmən Sovet Ensiklopediyası | 10 | 1974–1989 |
Енчиклопедия советикэ молдовеняскэ | Moldova Sovet Ensiklopediyası | 8 | 1970–1981 |
Энциклопедияи советии тоҷик | Tacik Sovet Ensiklopediyası | 8 | 1978–1988 |
Eesti nõukogude entsüklopeedia | Eston Sovet Ensiklopediyası | 8 ; 10+5 | 1968–1976 ; 1985–2006 |
Кыргыз Совет Энциклопедиясы | Qırğız Sovet Ensiklopediyası | 6 | 1976–1980 |
Сибирская советская энциклопедия | 4 | 1929–1933 |
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы (Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası)" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsinin Prezident Kitabxanası 2014-09-02 at the Wayback Machine (az.)
- "Xalqın milli sərvəti". 2023-06-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-01-18.
- "10 cildlik Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası (Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы, ACE) dilimizdə yazılmış ən vacib istinad əsəridir". 2023-06-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-02-21.
- "Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası". . 2023-06-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-09-29.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-02-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-18.
Xarici keçidlər
- "Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы (Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası)" Internet Archive-da arxivlənmiş dijitallaşdırılmış nüsxələr
- Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası niyə qadağan edilmir?
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi ve ya qisaca ASE azerb kiril Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy ASE 10 cildden ibaret Azerbaycan dilinde ensiklopediya Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasiazerb kiril Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy ASE Kitabin uz qabigiJanr EnsiklopediyaOrijinalin dili AzerbaycancaOlkeler Azerbaycan SSROrijinalin nesr ili 1976 1987Nesriyyat Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasinin bas redaksiyasiCild 10Sehife 6265TarixiAzeri Sovet Ensiklopediyasinin titul sehifesi Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi nin nesr edilmesi haqqinda qerar Azerbaycan KP MK ve Azerbaycan SSR Nazirler Soveti terefinden 1965 ci il 30 dekabrda verilmisdir Qerara esasen oncildlik Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi ASE ve Azerbaycan SSR xususi cildi Azerbaycan ve rus dillerinde buraxilmali idi Hemin dovrde respublikada ensiklopediya nesretme tecrubesi olmadigina ve pesekar kadr azligina baxmayaraq 1970 ci ilde Resul Rzanin rehberliyi ile ASE nin Azeri Sovet Ensiklopediyasi adli 1 ci cildi buraxildi Sov IKP MK Siyasi Burosunun qerarina esasen hemin cild sovet ideologiyasinin teleblerine cavab vermeyen nesr hesab edilerek 20 min nusxelik ilk tiraji qisa muddetde satisdan yigisdirilaraq mutleq ekseriyyeti mehv edildi Resul Rza bas redaktor vezifesinden azad olundu Azerbaycan KP MK nin 1975 ci il 24 oktyabr tarixli qerari ile berpa olunan ASE nin umumi nesri 1987 ci ilde basa catdirilsa da xususi cild buraxilmadi Halbuki onun butun cildlerinde Azerbaycanla bagli bezi meqaleler yeri geldikce Azerbaycan SSR xususi cildine istinaden verilmisdi SSRI de perestroyka baslayanda da Azerbaycan SSR xususi cildinin nesri bas tutmadi Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 1976 1987 ci illerde kiril elifbasi ile nesr edilmisdir Hazirda Azerbaycan dilinde ensiklopedik informasiya bazalarindan en mukemmelidir Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi nin bas redaksiyasi 1965 ci ilde gorkemli sair Resul Rzanin bas redaktorlugu ile yaradilib Sonra Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasina tarix elmleri doktoru akademik Cemil Quliyev rehberlik edib 1988 ci ilden omrunun axirina qeder yeni 1990 ci ile qeder Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasinin bas redaktoru vezifesinde emekdar elm xadimi Araz Dadaszade olub Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi Azerbaycan tarixinde bilik ve melumatlarin butun sahelerini ehate eden ilk universal xarakterli fundamental eser olmusdur Boyuk elmi potensialin celb olunmasi ile hazirlanan bu oncildlik ensiklopediyanin nesri Azerbaycanin elmi ve medeni heyatinda muhum hadiseye cevrilmisdir Ensiklopediyanin butun cildleri 2020 ci ilde Elmi Spektr aciq elmi platformasinin Habitat layihesi cercivesinde elektronlasdirilib Butun cildler optik isare tanima sisteminden OCR kecirdildiyine gore kitab daxilinde axtaris aparmaq da mumkundur Redaksiya heyetiResul Rza 1966 75 Cemil Quliyev 1976 1987 ve Araz Dadaszade 1988 1990 ferqli dovrlerde ensiklopediyanin bas redaktoru vezifesini icra etmisdirler Rustem Huseynov ise bas redaktorun muavini vezifesinde calismisdir Ensiklopediyanin bas redaksiya heyetinde asagida adlari gosterilmis alimler yer alirdi Mikayil Abdullayev Hesen Abdullayev Muzeffer Abutalibov Ziya Bunyadov Eli Quliyev Memmedpasa Quluzade Araz Dadaszade Efrand Dasdemirov Vahab Eliyev Hesen Eliyev Celal Eliyev Azad Efendizade Fikret Ehmedov Mirze Ibrahimov Nazim Ibrahimov Firudin Kocerli Mehdi Mehdizade Sefaet Mehdiyev Musa Musayev Imam Mustafayev Eldar Salayev Mikayil Useynov Memmed Cefer Ceferov Cingiz Cuvarli Memmedaga SireliyevCildlerin cap olunmasi xronologiyasiAdi Cild Nesr tarixi Elifba sirasi Nesr yeri Sehife sayi BaxAzәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 1 1976 A BALZAK Baki 648 1 Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 2 1978 BALZAM GAЈDAR Baki 638 2 Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 3 1979 GAЈYBOV ELDAROV Baki 628 3 Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 4 1980 ELDӘҜӘZ ITABIRA Baki 616 4 Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 5 1981 ITALIЈA KUBA Baki 624 5 Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 6 1982 KUBA MISIR Baki 647 6 Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 7 1983 MISIR PRADO Baki 623 7 Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 8 1984 PRADO SPRINT Baki 608 8 Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 9 1986 SPUTNIK FRONTON Baki 623 9 Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 1987 FROST ShҮShTӘR Baki 610 10 Umumi 1 10 1976 1987 A ShҮShTER 6265Diger sovet ensiklopediyalariOrijinalda adi yazilisi Azerbaycanca adi Cildlerinin sayi Nesr tarixiUkrayinska radyanska enciklopediya Ukrayna Sovet Ensiklopediyasi 17 1927 1934 1959 1965 1978 1985Ўzbek sovet enciklopediyasi Ozbek Sovet Ensiklopediyasi 14 1971 1980Հայկական սովետական հանրագիտարան Ermeni Sovet Ensiklopediyasi 13 1974 1987Belaruskaya saveckaya encyklapedyya Belarus Sovet Ensiklopediyasi 12 1969 1975ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია Gurcu Sovet Ensiklopediyasi 12 1975 1987Latvijas padomju enciklopedija Latviya Sovet Ensiklopediyasi 11 1981 1988Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 1976 1987Қazak kenes enciklopediyasy Qazax Sovet Ensiklopediyasi 10 1972 1978Lietuviskoji tarybine enciklopedija Litva Sovet Ensiklopediyasi 13 1976 1985Tүrkmen sovet enciklopediyasy Turkmen Sovet Ensiklopediyasi 10 1974 1989Enchiklopediya sovetike moldovenyaske Moldova Sovet Ensiklopediyasi 8 1970 1981Enciklopediyai sovetii toҷik Tacik Sovet Ensiklopediyasi 8 1978 1988Eesti noukogude entsuklopeedia Eston Sovet Ensiklopediyasi 8 10 5 1968 1976 1985 2006Kyrgyz Sovet Enciklopediyasy Qirgiz Sovet Ensiklopediyasi 6 1976 1980Sibirskaya sovetskaya enciklopediya 4 1929 1933Hemcinin baxAzerbaycan Milli Ensiklopediyasi Boyuk Sovet EnsiklopediyasiIstinadlar Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Isler Idaresinin Prezident Kitabxanasi 2014 09 02 at the Wayback Machine az Xalqin milli serveti 2023 06 29 tarixinde Istifade tarixi 2023 01 18 10 cildlik Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy ACE dilimizde yazilmis en vacib istinad eseridir 2023 06 29 tarixinde Istifade tarixi 2021 02 21 Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 2023 06 02 tarixinde Istifade tarixi 2023 09 29 Arxivlenmis suret 2021 02 25 tarixinde Istifade tarixi 2017 09 18 Xarici kecidler Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi Internet Archive da arxivlenmis dijitallasdirilmis nusxeler Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi niye qadagan edilmir