Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mehdiyev Şəfaət Fərhad oğlu (15 dekabr 1910, İran – 15 dekabr 1993, Bakı) — Azərbaycanın məşhur geoloqu, geologiya–minerologiya elmləri doktoru, əməkdar elm xadimi, Azərbaycan Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü, professor.
| Şəfaət Mehdiyev | |
|---|---|
| Mehdiyev Şəfayət Fərhad oğlu | |
 | |
| Doğum tarixi | 15 dekabr 1910 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 15 dekabr 1993 (83 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Uşağı | |
| Elm sahələri | geologiya |
| Elmi dərəcəsi | |
| İş yeri | |
| Təhsili | |
| Mükafatları | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Şəfaət Mehdiyevin elmin və təhsilin təşkilində, yüksək ixtisaslı coğrafiyaşünas kadrların yetişməsində böyük xidmətləri olmuşdur. Neftin mənşəyinə, Azərbaycan geologiyası, tektonikası və neftli – qazlığına dair çoxsaylı monoqrafiyaların, xəritələrin, ali məktəblər üçün sanballı dərsliklərin müəllifidir.
Şəfaət Mehdiyev 1910-cu il dekabr ayının 15-də İranın Sərab vilayətinin Şalqun kəndində dünyaya göz açmışdır. 4 yaşında atasını itirmiş, uşaqlığı Bakının Sabunçu qəsəbəsində keçmiş və orada birinci dərəcəli məktəbi bitirmişdir. Ailəni saxlamaq üçün o, oxumaqla yanaşı, həm də işləyirdi. 1930-cu ildə Ş. Mehdiyev M. Əzizbəyov adına Azərbaycan Neft və Kimya İnstitutunun geoloji-kəşfiyyat fəkültəsinə daxil olur. Çalışqanlığı və dərin biliyi ilə tezliklə tələbə yoldaşlarının və müəllimlərinin diqqətini cəlb edir. 1932-ci ildə onun rus dilindən Azərbaycan dilinə tərcümə etdiyi professor P. P. Suşinskinin "Kristalloqrafiya kursu" kitabı nəşr olunur. Bu kitab 20–25 il ərzində respublika institutlarının Azərbaycan bölmələrində dərslik kimi istifadə edilir. 1933–1941-ci illərdə müxtəlif geoloji təşkilatlarda işləmişdir. Ş. Mehdiyev hələ tələbəlik illərində elmi-tədqiqat işləri ilə ciddi məşğul olurdu. O illərdə Azərbaycanda milli mütəxəssislərin çox az olması ilə əlaqədar Şəfaət Mehdiyev oxuduğu institutda və Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunda (indi Azərbaycan Pedaqoji Universitetində) kristalloqrafiya fənnindən Azərbaycan bölmələrində dərs deyirdi. O, 1938-ci ildə Pirsaat və Neftçala neft mədənlərində baş geoloq və Azərbaycan Neft Elmi-Tədqiqat İnstitutunun direktor müavini vəzifələrində fəaliyyət göstərir. 1939–1941-ci illərdə Şəfaət müəllim Azərbaycan geoloji fondunun və Abşeron geoloji partiyasının rəisi vəzifələrində çalışır. Bu dövrdə o, Abşeron yarımadasının geoloji xəritələrinin tərtib edilməsində mühüm işlər görmüşdür.
1941–1945-ci illərdə Böyük Vətən müharibəsinin iştirakçısı olmuşdur. Müharibənin ilk günlərindən Şəfaət Mehdiyev ordu sıralarına gedir. Hərbi xidmətdən sonra Azərbaycan Elmlər Akademiyası Geologiya İnstitutunda (indiki Geologiya və Geofizika İnstitutu) elmi fəaliyyətə başlayır. Şəfaət Mehdiyev burada elmi işçidən institut direktoru vəzifəsinə kimi ucalır. O, 1945-ci ildə neft geologiyasında mühüm təcrübi əhəmiyyətə malik olan "Abşeron yarımadası neft yataqlarının geotermikası" mövzusunda namizədlik işini müdafiə edir. 1945–50-ci illərdə Azərbaycanın ən az öyrənilmiş geoloji rayonu olan Lənkəran rayonunun və Talış dağ silsiləsinin geoloji tədqiqat işləri ilə məşğul olur. Nəticədə Şəfaət Mehdiyev 1950-ci ildə "Lənkəran rayonunun geoloji quruluşu və neftlilik perspektivliyi" mövzusunda geologiya-mineralogiya elmləri doktoru alimlik dərəcəsini almaq üçün dissertasiya işini müdafiə edir. Sonralar bu iş monoqrafiya şəklində çap olunur. 1954–1958-ci illərdə Geologiya İnstitutunun direktoru işləmişdir. 1955-ci ildə Azərbaycan Elmlər Akademiyasına müxbir üzv, 1958-ci ildə isə həqiqi üzv seçilmişdir.
Şəfaət müəllim 1958–1965-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin rektoru vəzifəsinə təyin olunur. 1965-ci ildən ömrünün axırına kimi isə Geologiya İnstitutunda "Neft və qaz geologiyası" şöbəsinə rəhbərlik edir. O, eyni zamanda, 1967–1970-ci illərdə Neft və Kimya İnstitutunda (indiki Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti) neft və qaz yataqlarının geologiyası və kəşfiyyatı kafedrasının müdiri olmuşdur. Azərbaycan Dövlət Universitetində (indiki Bakı Dövlət Universiteti) kafedra müdiri işləmiş və uzun illər bu tədris ocaqlarında mühazirələr oxumuşdur.
Elmi fəaliyyəti
Neft və qazın geologiyası və geokimyası sahəsində böyük alim və neftçi-geoloqların Azərbaycan məktəbinin əsasını qoyanlardan biri olmuşdur.
Ş. Mehdiyevin, demək olar ki, yarım əsrdən çox neft və qaz sahəsində apardığı çoxşaxəli elmi- tədqiqat işləri bu elmin nəzəri və təcrübi problemlərinin ən aktual sahələrini əhatə edir. Onun rəhbərliyi altında yüksək dərinliklərdə yatan çöküntü qatlarının neft-qazlılığının elmi əsaslandırılması və proqnozlaşdırılması üzrə apardığı tədqiqat işləri böyük elmi və praktiki əhəmiyyətə malikdir. Tədqiqatların nəticələri göstərdi ki, Cənubi Xəzər çökəkliyində 5–10 kilometr dərinliklərdəki çökmə süxurlar sənaye əhəmiyyətli neft və qaz yığımlarının əmələ gəlməsi üçün özünəməxsus struktur-tektonik, litoloji-fasial və termodinamik şəraitlərə malikdir. 10 kilometrə qədər dərinliklərdə yatan kollektor laylarının həcm tutumu və süzmə qabiliyyətini saxlama halları təcrübədə yoxlanılmışdır. Bu o deməkdir ki, böyük dərinliklərdəki laylarda xeyli miqdarda nəinki qaz, həm də o illərdə ümumi qəbul edilmiş fikrin əksinə olaraq, neft yığımları toplana bilər. Şəfaət müəllim Abşeron yarımadasından şimalda yerləşən akvatoriyanı diqqətlə öyrənməyi tövsiyə etmiş və bunu Xəzər dənizinin bu hissəsinin neft-qazlılıq perspektivliyi ilə əlaqələndirmişdi. Beləliklə, görkəmli alim Abşeron yarımadasına bitişik dəniz sahələrinin və bütövlükdə Abşeron arxipelaqının yeni zəngin neft və qaz yataqları aşkar etmək üçün ən yüksək perspektivliyə malik olduğunu qeyd etmişdir.
Bir neçə il keçdikdən sonra Abşeron arxipelağının perspektivliyi barədə akademik Ş. Mehdiyevin proqnozları reallaşmağa başladı. Xəzər dənizinin 5–6,5 min metr dərinliklərində bir sıra iri neft və qaz ("Günəşli", "Kəpəz", "Bulla-dəniz", "Qum adası", "Bahar", "Cənub-2", "Şahdəniz" və s.) yataqlarının aşkar edilməsi Cənubi Xəzər çökəkliyinin zəngin neft və qaz ehtiyatlarına malik olması haqqında akademik Ş. Mehdiyevin böyük uzaqgörənliklə söylədiyi fikirlərin doğru olduğunu təsdiq etdi. Qeyd edilən yataqlarda sənaye əhəmiyyətli neft-qazlılıq əsasən məhsuldar qatın alt şöbəsinin horizontları ilə əlaqədardır.
Aparılan çoxillik tədqiqatlara əsasən akademik Ş. Mehdiyev neftin mənşəyinin dərinlik-biogen nəzəriyyəsini irəli sürmüşdür. Bütün bunlarla respublika neft-qaz sənayesinin və neft geokimyası elminin gələcək inkişafı üçün möhkəm baza yaradılmışdır. Akademik Şəfaət Mehdiyev digər həmkarları ilə birgə ilk dəfə olaraq elmi-tədqiqat işləri nəticəsində "Vulkan püskürmələrinin fəza-zaman paylanmasının qanunauyğunluğu"nu da kəşf etmişdir. Ş. Mehdiyev bir sıra müxtəlif miqyaslı geoloji atlas və xəritələrin baş redaktoru olmuş və onların tərtib edilməsində yaxından iştirak etmişdir. Onu qeyd etmək kifayətdir ki, 1985-ci ildə onun elmi redaktəsi və bilavasitə iştirakı ilə ilk dəfə olaraq 1:500000 miqyaslı "Azərbaycan Respublikasının neft və qaz yataqlarının və perspektivli strukturlarının xəritəsi", altı çap vərəqi həcmində ətraflı məlumat kitabçaları çap olunmuşdur. Keçmiş SSRİ-də yeganə hesab edilən belə xəritə ölkənin elmi ictimaiyyəti və istehsalatçı mütəxəssisləri tərəfindən çox yüksək qiymətləndirilmişdir. Məhz bu xəritəyə görə o, Dövlət mükafatına layiq görülmüşdür. Akademik Ş. Mehdiyev geologiya elminin tarixçisi kimi, geologiya elminin tarixi üzrə beynəlxalq komissiyanın müxbir üzvü, SSRİ EA Neft və Qazın Geologiyası və Geokimyasına dair Qafqaz və Zaqafqaziya üzrə Regional Komissiyanın Elmi Şurasının sədri idi. Respublikanın əməkdar elm xadimi, SSRİ-nin fəxri neftçisi və SSRİ qaz sənayesinin fəxri işçisi adlarına layiq görülmüşdür. İki Qırmızı Əmək Bayrağı, Şərəf Nişanı, ikinci dərəcəli Vətən Müharibəsi ordenləri, bir sıra müxtəlif medallar, Ümumdünya Sülhü Müdafiə Komitəsinin və bir sıra digər rəsmi orqanların və cəmiyyətlərin mükafatları, akademik S. İ. Vavilov adına medalı, habelə Ümumittifaq "Bilik" Cəmiyyətinin fəxri fərmanları ilə təltif olunmuşdur.
Şəfaət müəllim xarici ölkələrdə, o cümlədən ABŞ, Avstraliya, Almaniya, Hindistan, Kanada, Meksika, Fransa, Çexoslavakiya, Bolqarıstan, Macarıstan, İran, Türkiyə və digər ölkələrdə Azərbaycan elmini yüksək səviyyədə təmsil etmiş, xüsusən neft geologiyasının geniş təbliğatçısı olmuşdur. Onun 400-dən çox elmi əsəri ölkəmizin müxtəlif nəşriyyatlarında və xarici mətbuat sahifələrində çap olunmuşdur. Şəfaət müəllimin hər bir əsəri, o cümlədən elmi monoqrafiyaları, dərslik və dərs vəsaitləri mütəxəssislər və ali məktəb tələbələri tərəfindən həmişə böyük maraq və rəğbətlə qarşılanmışdır. Geologiya terminləri lüğətinin tərtibçi-müəlliflərindən birincisi Şəfaət müəllim olmuşdur. Həmin lüğət indi də geoloqların masaüstü kitabıdır. Şəfaət Mehdiyev 1967-ci ildən Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası redaksiya heyətinin üzvü olmaqla çox faydalı işlər görmüşdür. Onun "Ümumi geologiya" dərsliyi indi də ali məktəblərdə istifadə olunur. Akademik Ş. Mehdiyev Azərbaycan, Gürcüstan, Qazağıstan, Türkmənistan, Dağıstan, Sibir, habelə bir sıra Asiya və Afrika ölkələri üzrə 70-dən çox elmlər doktoru və namizədi yetişdirmişdir. Dünya şöhrətli bu görkəmli neftçi-alim həm də incə qəlbli gözəl publisist qələminə malik idi. Onun bir sıra siyasi, ictimai və sosial məsələlərə dair bədii əsərləri oxucuların dərin rəğbətini qazanmışdır. Şəfaət Mehdiyevin ədəbi aləmi onun dörd pyesi, bir çox hekayələri, miniatürləri, publisistik məqalələri və şeirlərində öz əksini tapmışdır. Onun "Mirzə Fətəli", "Ərk qalası", "Vicdan yükü", "Sabir" kimi pyesləri, "Su pərisi", "Rüşvət ustası", "Keçi əhvalatı", "Falçının məsləhəti", "Dələduz" və s. onlarcla qiymətli hekayələri, habelə "Yorğa müfəttiş", "Timsahın qazancı", "Nəzəri müalicə" kimi miniatürləri, "Oxu gözəl", "Unudulmur ilk məhəbbət", "Ötən ötdü", "Nazənin olsa", "Dedim-dedi" kimi çoxsaylı şeirləri öz müəllifinə geniş oxucu rəğbəti qazandırmışdır.
Böyük alim və gözəl publisist olan Şəfaət Mehdiyevin ilhamlı qəlbi daim yazıb-yaratmaq eşqiylə döyünürdü. Şəfaət müəllim 1993-cü il dekabrın 15-də — anadan olduğu gündə də dünyasını dəyişdi. İllər ötəcək, onun elmi və bədii qələminin bəhrələri hələ neçə-neçə nəsillərə sevinc gətirəcək, onun ölməz xatirəsi daim əzizlənəcəkdir.
Akademik Şəfaət Fərhad oğlu Mehdiyevin xidmətlərini nəzərə alaraq ümummilli liderimiz HEYDƏR ƏLİYEVİN fərmanı ilə Bakı şəhərinin Yasamal rayonundakı küçələrindən birinə onun adı verilmiş, yaşadığı evin fasadına xatirə lövhəsi vurulmuş, Bakı Dövlət Universitetinin və Azərbaycan Neft Akademiyasının geoloji fakültələrində oxuyan tələbələrə "Akademik Ş. Mehdiyev adına təqaüd" ayrılmışdır.
Xatirəsi
19 dekabr 1995-ci ildə Şəfaət Mehdiyevin xatirəsini əbədiləşdirmək məqsədilə qərar qəbul edilmişdir.
İstinadlar
- Akademik Şəfaət Fərhad oğlu Mehdiyevin xatirəsinin əbədiləşdirilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 19 dekabr 1995-ci il tarixli Sərəncamı 2010-12-05 at the Wayback Machine — anl.az saytı
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mehdiyev Sefaet Ferhad oglu 15 dekabr 1910 Iran 15 dekabr 1993 Baki Azerbaycanin meshur geoloqu geologiya minerologiya elmleri doktoru emekdar elm xadimi Azerbaycan Elmler Akademiyasinin heqiqi uzvu professor Sefaet MehdiyevMehdiyev Sefayet Ferhad ogluDogum tarixi 15 dekabr 1910 1910 12 15 Dogum yeri IranVefat tarixi 15 dekabr 1993 1993 12 15 83 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanDefn yeri Fexri XiyabanUsagi Aqsin MehdiyevElm saheleri geologiyaElmi derecesi geologiya mineralogiya elmleri doktoruIs yeri Azerbaycan Milli Elmler AkademiyasiTehsili Azerbaycan Dovlet Neft ve Senaye UniversitetiMukafatlari 06 1970 1945 1945 10 01 1952 15 09 1961 05 04 1954 1965 12 1969 Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiSefaet Mehdiyevin elmin ve tehsilin teskilinde yuksek ixtisasli cografiyasunas kadrlarin yetismesinde boyuk xidmetleri olmusdur Neftin menseyine Azerbaycan geologiyasi tektonikasi ve neftli qazligina dair coxsayli monoqrafiyalarin xeritelerin ali mektebler ucun sanballi dersliklerin muellifidir Sefaet Mehdiyev 1910 cu il dekabr ayinin 15 de Iranin Serab vilayetinin Salqun kendinde dunyaya goz acmisdir 4 yasinda atasini itirmis usaqligi Bakinin Sabuncu qesebesinde kecmis ve orada birinci dereceli mektebi bitirmisdir Aileni saxlamaq ucun o oxumaqla yanasi hem de isleyirdi 1930 cu ilde S Mehdiyev M Ezizbeyov adina Azerbaycan Neft ve Kimya Institutunun geoloji kesfiyyat fekultesine daxil olur Calisqanligi ve derin biliyi ile tezlikle telebe yoldaslarinin ve muellimlerinin diqqetini celb edir 1932 ci ilde onun rus dilinden Azerbaycan diline tercume etdiyi professor P P Susinskinin Kristalloqrafiya kursu kitabi nesr olunur Bu kitab 20 25 il erzinde respublika institutlarinin Azerbaycan bolmelerinde derslik kimi istifade edilir 1933 1941 ci illerde muxtelif geoloji teskilatlarda islemisdir S Mehdiyev hele telebelik illerinde elmi tedqiqat isleri ile ciddi mesgul olurdu O illerde Azerbaycanda milli mutexessislerin cox az olmasi ile elaqedar Sefaet Mehdiyev oxudugu institutda ve Azerbaycan Pedaqoji Institutunda indi Azerbaycan Pedaqoji Universitetinde kristalloqrafiya fenninden Azerbaycan bolmelerinde ders deyirdi O 1938 ci ilde Pirsaat ve Neftcala neft medenlerinde bas geoloq ve Azerbaycan Neft Elmi Tedqiqat Institutunun direktor muavini vezifelerinde fealiyyet gosterir 1939 1941 ci illerde Sefaet muellim Azerbaycan geoloji fondunun ve Abseron geoloji partiyasinin reisi vezifelerinde calisir Bu dovrde o Abseron yarimadasinin geoloji xeritelerinin tertib edilmesinde muhum isler gormusdur 1941 1945 ci illerde Boyuk Veten muharibesinin istirakcisi olmusdur Muharibenin ilk gunlerinden Sefaet Mehdiyev ordu siralarina gedir Herbi xidmetden sonra Azerbaycan Elmler Akademiyasi Geologiya Institutunda indiki Geologiya ve Geofizika Institutu elmi fealiyyete baslayir Sefaet Mehdiyev burada elmi isciden institut direktoru vezifesine kimi ucalir O 1945 ci ilde neft geologiyasinda muhum tecrubi ehemiyyete malik olan Abseron yarimadasi neft yataqlarinin geotermikasi movzusunda namizedlik isini mudafie edir 1945 50 ci illerde Azerbaycanin en az oyrenilmis geoloji rayonu olan Lenkeran rayonunun ve Talis dag silsilesinin geoloji tedqiqat isleri ile mesgul olur Neticede Sefaet Mehdiyev 1950 ci ilde Lenkeran rayonunun geoloji qurulusu ve neftlilik perspektivliyi movzusunda geologiya mineralogiya elmleri doktoru alimlik derecesini almaq ucun dissertasiya isini mudafie edir Sonralar bu is monoqrafiya seklinde cap olunur 1954 1958 ci illerde Geologiya Institutunun direktoru islemisdir 1955 ci ilde Azerbaycan Elmler Akademiyasina muxbir uzv 1958 ci ilde ise heqiqi uzv secilmisdir Sefaet muellim 1958 1965 ci illerde Azerbaycan Dovlet Universitetinin rektoru vezifesine teyin olunur 1965 ci ilden omrunun axirina kimi ise Geologiya Institutunda Neft ve qaz geologiyasi sobesine rehberlik edir O eyni zamanda 1967 1970 ci illerde Neft ve Kimya Institutunda indiki Azerbaycan Dovlet Neft ve Senaye Universiteti neft ve qaz yataqlarinin geologiyasi ve kesfiyyati kafedrasinin mudiri olmusdur Azerbaycan Dovlet Universitetinde indiki Baki Dovlet Universiteti kafedra mudiri islemis ve uzun iller bu tedris ocaqlarinda muhazireler oxumusdur Elmi fealiyyetiNeft ve qazin geologiyasi ve geokimyasi sahesinde boyuk alim ve neftci geoloqlarin Azerbaycan mektebinin esasini qoyanlardan biri olmusdur S Mehdiyevin demek olar ki yarim esrden cox neft ve qaz sahesinde apardigi coxsaxeli elmi tedqiqat isleri bu elmin nezeri ve tecrubi problemlerinin en aktual sahelerini ehate edir Onun rehberliyi altinda yuksek derinliklerde yatan cokuntu qatlarinin neft qazliliginin elmi esaslandirilmasi ve proqnozlasdirilmasi uzre apardigi tedqiqat isleri boyuk elmi ve praktiki ehemiyyete malikdir Tedqiqatlarin neticeleri gosterdi ki Cenubi Xezer cokekliyinde 5 10 kilometr derinliklerdeki cokme suxurlar senaye ehemiyyetli neft ve qaz yigimlarinin emele gelmesi ucun ozunemexsus struktur tektonik litoloji fasial ve termodinamik seraitlere malikdir 10 kilometre qeder derinliklerde yatan kollektor laylarinin hecm tutumu ve suzme qabiliyyetini saxlama hallari tecrubede yoxlanilmisdir Bu o demekdir ki boyuk derinliklerdeki laylarda xeyli miqdarda neinki qaz hem de o illerde umumi qebul edilmis fikrin eksine olaraq neft yigimlari toplana biler Sefaet muellim Abseron yarimadasindan simalda yerlesen akvatoriyani diqqetle oyrenmeyi tovsiye etmis ve bunu Xezer denizinin bu hissesinin neft qazliliq perspektivliyi ile elaqelendirmisdi Belelikle gorkemli alim Abseron yarimadasina bitisik deniz sahelerinin ve butovlukde Abseron arxipelaqinin yeni zengin neft ve qaz yataqlari askar etmek ucun en yuksek perspektivliye malik oldugunu qeyd etmisdir Bir nece il kecdikden sonra Abseron arxipelaginin perspektivliyi barede akademik S Mehdiyevin proqnozlari reallasmaga basladi Xezer denizinin 5 6 5 min metr derinliklerinde bir sira iri neft ve qaz Gunesli Kepez Bulla deniz Qum adasi Bahar Cenub 2 Sahdeniz ve s yataqlarinin askar edilmesi Cenubi Xezer cokekliyinin zengin neft ve qaz ehtiyatlarina malik olmasi haqqinda akademik S Mehdiyevin boyuk uzaqgorenlikle soylediyi fikirlerin dogru oldugunu tesdiq etdi Qeyd edilen yataqlarda senaye ehemiyyetli neft qazliliq esasen mehsuldar qatin alt sobesinin horizontlari ile elaqedardir Sefaet Mehdiyevin 100 illiyine hesr olunmus poct markasi 2010 Aparilan coxillik tedqiqatlara esasen akademik S Mehdiyev neftin menseyinin derinlik biogen nezeriyyesini ireli surmusdur Butun bunlarla respublika neft qaz senayesinin ve neft geokimyasi elminin gelecek inkisafi ucun mohkem baza yaradilmisdir Akademik Sefaet Mehdiyev diger hemkarlari ile birge ilk defe olaraq elmi tedqiqat isleri neticesinde Vulkan puskurmelerinin feza zaman paylanmasinin qanunauygunlugu nu da kesf etmisdir S Mehdiyev bir sira muxtelif miqyasli geoloji atlas ve xeritelerin bas redaktoru olmus ve onlarin tertib edilmesinde yaxindan istirak etmisdir Onu qeyd etmek kifayetdir ki 1985 ci ilde onun elmi redaktesi ve bilavasite istiraki ile ilk defe olaraq 1 500000 miqyasli Azerbaycan Respublikasinin neft ve qaz yataqlarinin ve perspektivli strukturlarinin xeritesi alti cap vereqi hecminde etrafli melumat kitabcalari cap olunmusdur Kecmis SSRI de yegane hesab edilen bele xerite olkenin elmi ictimaiyyeti ve istehsalatci mutexessisleri terefinden cox yuksek qiymetlendirilmisdir Mehz bu xeriteye gore o Dovlet mukafatina layiq gorulmusdur Akademik S Mehdiyev geologiya elminin tarixcisi kimi geologiya elminin tarixi uzre beynelxalq komissiyanin muxbir uzvu SSRI EA Neft ve Qazin Geologiyasi ve Geokimyasina dair Qafqaz ve Zaqafqaziya uzre Regional Komissiyanin Elmi Surasinin sedri idi Respublikanin emekdar elm xadimi SSRI nin fexri neftcisi ve SSRI qaz senayesinin fexri iscisi adlarina layiq gorulmusdur Iki Qirmizi Emek Bayragi Seref Nisani ikinci dereceli Veten Muharibesi ordenleri bir sira muxtelif medallar Umumdunya Sulhu Mudafie Komitesinin ve bir sira diger resmi orqanlarin ve cemiyyetlerin mukafatlari akademik S I Vavilov adina medali habele Umumittifaq Bilik Cemiyyetinin fexri fermanlari ile teltif olunmusdur Sefaet muellim xarici olkelerde o cumleden ABS Avstraliya Almaniya Hindistan Kanada Meksika Fransa Cexoslavakiya Bolqaristan Macaristan Iran Turkiye ve diger olkelerde Azerbaycan elmini yuksek seviyyede temsil etmis xususen neft geologiyasinin genis tebligatcisi olmusdur Onun 400 den cox elmi eseri olkemizin muxtelif nesriyyatlarinda ve xarici metbuat sahifelerinde cap olunmusdur Sefaet muellimin her bir eseri o cumleden elmi monoqrafiyalari derslik ve ders vesaitleri mutexessisler ve ali mekteb telebeleri terefinden hemise boyuk maraq ve regbetle qarsilanmisdir Geologiya terminleri lugetinin tertibci muelliflerinden birincisi Sefaet muellim olmusdur Hemin luget indi de geoloqlarin masaustu kitabidir Sefaet Mehdiyev 1967 ci ilden Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi redaksiya heyetinin uzvu olmaqla cox faydali isler gormusdur Onun Umumi geologiya dersliyi indi de ali mekteblerde istifade olunur Akademik S Mehdiyev Azerbaycan Gurcustan Qazagistan Turkmenistan Dagistan Sibir habele bir sira Asiya ve Afrika olkeleri uzre 70 den cox elmler doktoru ve namizedi yetisdirmisdir Dunya sohretli bu gorkemli neftci alim hem de ince qelbli gozel publisist qelemine malik idi Onun bir sira siyasi ictimai ve sosial meselelere dair bedii eserleri oxucularin derin regbetini qazanmisdir Sefaet Mehdiyevin edebi alemi onun dord pyesi bir cox hekayeleri miniaturleri publisistik meqaleleri ve seirlerinde oz eksini tapmisdir Onun Mirze Feteli Erk qalasi Vicdan yuku Sabir kimi pyesleri Su perisi Rusvet ustasi Keci ehvalati Falcinin mesleheti Deleduz ve s onlarcla qiymetli hekayeleri habele Yorga mufettis Timsahin qazanci Nezeri mualice kimi miniaturleri Oxu gozel Unudulmur ilk mehebbet Oten otdu Nazenin olsa Dedim dedi kimi coxsayli seirleri oz muellifine genis oxucu regbeti qazandirmisdir Boyuk alim ve gozel publisist olan Sefaet Mehdiyevin ilhamli qelbi daim yazib yaratmaq esqiyle doyunurdu Sefaet muellim 1993 cu il dekabrin 15 de anadan oldugu gunde de dunyasini deyisdi Iller otecek onun elmi ve bedii qeleminin behreleri hele nece nece nesillere sevinc getirecek onun olmez xatiresi daim ezizlenecekdir Akademik Sefaet Ferhad oglu Mehdiyevin xidmetlerini nezere alaraq umummilli liderimiz HEYDER ELIYEVIN fermani ile Baki seherinin Yasamal rayonundaki kucelerinden birine onun adi verilmis yasadigi evin fasadina xatire lovhesi vurulmus Baki Dovlet Universitetinin ve Azerbaycan Neft Akademiyasinin geoloji fakultelerinde oxuyan telebelere Akademik S Mehdiyev adina teqaud ayrilmisdir Xatiresi19 dekabr 1995 ci ilde Sefaet Mehdiyevin xatiresini ebedilesdirmek meqsedile qerar qebul edilmisdir IstinadlarAkademik Sefaet Ferhad oglu Mehdiyevin xatiresinin ebedilesdirilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 19 dekabr 1995 ci il tarixli Serencami 2010 12 05 at the Wayback Machine anl az saytiXarici kecidler