Kimya üzrə Nobel mükafatı (isv.Nobelpriset i kemi) — İsveç Kral Elmlər Akademiyası tərəfindən kimyanın müxtəlif sahələri üzrə elm adamlarına təqdim olunan illik mükafat. Bu mükafat Alfred Nobelin 1895-ci ildəki vəsiyyəti əsasında təsis edilmiş edilmiş beş Nobel mükafatından biridir. Bu mükafatlar kimya, fizika, ədəbiyyat, sülh və fiziologiya və ya tibb sahələri üzrə əlamətdar töhfələr verənlərə təqdim olunur.Nobelin vəsiyyətinə əsasən, mükafat Nobel Fondu tərəfindən idarə olunur və Royal İsveç Elmlər Akademiyası tərəfindən verilir. Kimya üzrə Nobel mükafatına ilk dəfə 1901-ci ildə hollandiyalı alim Yakob Vant-Hoff layiq görülmüşdür. Hər laureat bir medal, bir diplom və illər ərzində dəyişən miqdarda pul mükafatı alır. 1901-ci ildə Yakob Vant-Hoffa verilmiş mükafat pulunun məbləği 150.782 İsveç kronu təşkil edirdi, 2007-ci ilin dekabr ayında bu məbləğ 7.731.004 İsveç kronuna bərabər idi. Mükafat Stokholmda 10 dekabr - Alfred Nobelin ölüm ildönümü ilə bağlı illik mərasimdə təqdim olunur.
Ən azı 25 laureat, digər kimya sahələrindən daha çox üzvi kimya sahəsindəki töhfələrinə görə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür. Kimya üzrə iki Nobel mükafatı laureatı, Riçard Kun (1938) və Adolf Butenandtın (1939) mükafatlarını almasına hökümətləri icazə vermədi. Sonradan onlar diplom və medalı alsalar da mükafat pulunu almadılar. Frederik Senger eyni sahə üzrə iki dəfə Nobel mükafatına layiq görülən iki laureatdan biridir (1958 və 1980-ci il). Digəri isə Con Bardindir o, iki dəfə, 1956 və 1972-ci ildə, Fizika üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür. Digər iki nəfər iki dəfə Nobel mükafatını qazandı, biri kimya olmaqla digəri başqa sahə üzrə: Mariya Salomea Küri (1903-cü ildə fizika, 1911-ci ildə kimya üzrə) və Laynus Polinq (1954-cü ildə kimya, 1962-ci ildə sülh üzrə). 2018-ci ilə kimi mükafat 180 şəxsə verildi. Onlardan beşi qadın idi: Mariya Salomea Küri, İren Jolio-Küri (1935), (1964), Ada Yonat (2009) və Frensis Arnold (2018).
1916, 1917, 1919, 1924, 1933, 1940-42-ci illərdə Kimya üzrə Nobel mükafatı verilmədi. Həmçinin Kimya üzrə Nobel mükafatı 9 dəfə bir il müdətinə təxirə salınmışdı. Nobel komitəsinin qərarına əsasən 1914-cü ildə heç bir namizədin zəruri kriteriyaya sahib olmaması səbəbi ilə Kimya üzrə Nobel mükafatı verilməmişdi, lakin 1915-ci ildə mükafat Teodor Vilyam Riçardsa verildi və 1914-cü il mükafatı olaraq sayılmışdı. Həmçinin 1918-ci ilin mükafatı 1919-cu ildə Fris Haberə, 1920-ci ilin mükafatı 1921-ci ildə Valter Nernstə, 1921-ci ilin mükafatı 1922-ci ildə Frederik Soddiyə, 1925-ci ilin mükafatı 1926-cü ildə Rixard Ziqmondiyə, 1927-ci ilin mükafatı 1928-ci ildə Henrix Vilanda, 1938-ci ilin mükafatı 1939-cu ildə Riçard Kuna, 1943-cü ilin mükafatı 1944-cü ildə Georq de Xeveşiyə və 1944-cü ilin mükafatı 1945-ci ildə Otto Hana verilmişdir.
Laureatların siyahısı
İl | Şəkil | Laureat | Ölkə | Əsaslanma | Ref |
---|---|---|---|---|---|
1901 | Yakob Vant-Hoff | Niderland | "Məhlularda kimyəvi dinamika qanunlarını və osmos təzyiqini kəşf etdiyinə görə" | ||
1902 | Emil Fişer | Almaniya İmperiyası | "Şəkər və purin sintezi ilə əlaqəli çalışmalarına görə" | ||
1903 | Svante Arrenius | İsveç | "Dissosiasiyanın elektrolit nəzəriyyəsinə görə" | ||
1904 | Uilyam Ramzay | Birləşmiş Krallıq | "Havadakı təsirsiz qaz elementlərinin kəşfi və bu elementlərin dövri sistemdəki yerini müəyyən etməsinə görə" | ||
1905 | Adolf fon Bayer | Almaniya İmperiyası | "Üzvi boyalar və hidroaromatik birləşmələr üzərindəki tədqiqatları vasitəsilə üzvi kimya və kimya sənayesinin inkişaf etdirilməsinə görə" | ||
1906 | Anri Muassan | Fransa | "Flüor elementinin tədqiqi və təcrid etməsi və elektrik peçi ixtirasına görə" | ||
1907 | Eduard Buxner | Almaniya İmperiyası | "Biokimyəvi tədqiqatları və hüceyrəsiz sistemdə fermentasiyanı kəşf etməsinə görə " | ||
1908 | Ernest Rezerford | Birləşmiş Krallıq Yeni Zelandiya | "Elementlərin parçalanması və radioaktiv maddələrin kimyası ilə əlaqədar apardığı tədqiqatlara görə" | ||
1909 | Otto Vallax | Almaniya İmperiyası | "Katalizlə əlaqəli çalışmalarına və kimyəvi tarazlıq və reaksiya sürətini idarə edən fundamental prinsiplər üzərindəki araşdırmalarına görə" | ||
1910 | Otto Vallax | Almaniya İmperiyası | "Alisiklik birləşmələr sahəsindəki qabaqcıl tədqiqatları ilə üzvi kimya və kimya sənayesinə verdiyi töhfələrə görə" | ||
1911 | Mariya Küri | Polşa Fransa | "...radium və polonium elementlərinin kəşfinə görə..." | ||
1912 | Viktor Qrinyar | Fransa | "Qrinyar reaktivini kəşf etməsinə görə." | ||
Pol Sabatye | Fransa | "Narın dispers metalların iştirakı ilə üzvi maddələrin hidrogenləşdirmə metoduna görə" | |||
1913 | Alfred Verner | İsveçrə | "Molekulda atom rabitələrinin xarakterinin öyrənilməsi sahəsindəki işlərinə və xüsusi ilə qeyri-üzvi kimyanın yeni sahələrinin kəşfi ilə əlaqədar həyata keçirdiyi tədqiqatlara görə" | ||
1914 | Teodor Vilyam Riçards | ABŞ | "Bir çox kimyəvi elementlərin atom kütlələrini dəqiq təyin etdiyinə görə " | ||
1915 | Rixard Vilştetter | Almaniya İmperiyası | "Bitki aləminin boyayıcı maddələrinin, xüsusən xlorofilin öyrənilməsi sahəsində həyata keçirdiyi kompleks tədqiqatlara görə " | ||
1916 | Mükafat verilmədi | ||||
1917 | |||||
1918 | Fris Haber | Almaniya İmperiyası | "Ammonyakı onun elementlərindən sintez etməsinə görə" | ||
1919 | Mükafat verilmədi | ||||
1920 | Valter Nernst | Almaniya | "(Termokimya) ilə əlaqəli tədqiqatlarına görə" | ||
1921 | Frederik Soddi | Birləşmiş Krallıq | "Radioaktiv maddələrin kimyası və izotopların təbiəti və yaranması problemlərinin öyrənilməsi ilə əlaqədar həyata keçirdiyi mühüm tədqiqatlarına görə" | ||
1922 | Frensis Aston | Birləşmiş Krallıq | "Kütləvi spektroqrafı vasitəsi ilə radioaktiv olmayan elementlərin çoxlu sayda izotoplarını kəşf etdiyinə və tam ədədlər qaydasını yaratdığına görə" | ||
1923 | Frits Preql | Avstriya Yuqoslaviya krallığı | "Üzvi maddələrin mikro analizi metodunun ixtirasına görə" | ||
1924 | Mükafat verilmədi | ||||
1925 | Rixard Ziqmondi | Almaniya Macarıstan | "Kalloid məhlulların heterogen təbiətini müəyyən etdiyinə və müasir kalloid kimyada mühüm əhəmiyyət kəsb edən orijinal metodlar işləyib hazırladığına görə" | ||
1926 | Teodor Svedberq | İsveç | "Dispers sistemlər sahəsindəki tədqiqatlarına görə" | ||
1927 | Henrix Viland | Almaniya | "Öd turşuları və əlaqəli maddələrin tədqiqinə görə" | ||
1928 | Adolf Vindaus | Almaniya | "Sterinlərin tərkibinin və onların vitaminlərlə əlaqələrinin tədqiqinə görə" | ||
1929 | Artur Qarden | Birləşmiş Krallıq | "Şəkərin fermentasiyası və fermentativ fermentlərin tədqiqinə görə" | ||
Hans fon Eyler-Helpin | İsveç | ||||
1930 | Hans Fişer | Almaniya | "Hemin və xlorofilin tərkibi ilə əlaqəli tədqiqatlarına və xüsusilə heminin sintezinə görə" | ||
1931 | Almaniya | "Kimyəvi yüksək təzyiq metodlarının ixtirasına və inkişafına verdikləri töhfələrə görə" | |||
Almaniya | |||||
1932 | ABŞ | "Səth kimyası ilə əlaqəli kəşfləri və tədqiqatlarına görə" | |||
1933 | Mükafat verilmədi | ||||
1934 | ABŞ | "Ağır hidrogeni kəşf etməsinə görə" | |||
1935 | Frederik Jolio-Küri | Fransa | "Yeni radioaktiv elementlərin sintezinə görə" | ||
İren Jolio-Küri | Fransa | ||||
1936 | Niderland | "Dipol momentləri, qazlardakı x-şüalarının və elektronların diffraksiyası ilə əlaqəli tədqiqatları vasitəsi ilə molekulyar strukturlar üzərindəki çalışmalarına görə" | |||
1937 | Birləşmiş Krallıq | "Karbohidratlar və C vitamini ilə əlaqəli tədiqatlarına görə" | |||
Paul Karrer | İsveçrə | "Karotenoidlər, flavinlər, A və B2 vitaminləri üzərində apardığı tədqiqatlara görə" | |||
1938 | Riçard Kun | Nasist Almaniyası | "Karotenoidlər və vitaminlər ilə əlaqəli tədqiqatlarına görə" | ||
1939 | Adolf Butenandt | Nasist Almaniyası | "Cinsiyyət hormonları ilə əlaqədar tədqiqatlarına görə" | ||
İsveçrə | "Polimetilen və yüksək terpenlər ilə əlaqəli tədqiqatlarına görə" | ||||
1940 | Mükafat verilmədi | ||||
1941 | |||||
1942 | |||||
1943 | Georq de Xeveşi | Nasist Almaniyası | "kimyəvi proseslərin öyrənilməsi zamanı izotopların nişanlanmış atomlar kimi istifadəsi üzrə işlərə görə" | ||
1944 | Nasist Almaniyası | "Ağır atom nüvələrinin parçalanmasının kəşfinə görə" | |||
1945 | Finlandiya | "Kənd təsərrüfatı və qida kimyası sahəsində tədqiqatlarına və ixtiralarına, xüsusən də yemlərin konservləşdirilməsi üsullarına görə" | |||
1946 | ABŞ | "Fermentlərin kristallaşdırıla biləcəyini kəşf etməsinə görə" | |||
ABŞ | "Fermentləri və virus zülallarını təmiz halda aldıqlarına görə" | ||||
ABŞ | |||||
1947 | Birləşmiş Krallıq | "Bioloji əhəmiyyətə malik bitki məhsulları, xüsusən alkaloidlər əlaqəli apardığı araşdırmalara görə" | |||
1948 | Arne Tiselius | İsveç | "Elektroforezin və adsorbsiyalı analizin tədqiqinə, xüsusən zərdabın zülallarının kompleks təbiəti ilə əlaqəli kəşflərinə görə" | ||
1949 | Uilyam Ciok | ABŞ | "Kimyəvi termodinamika sahəsindəki xidmətlərinə görə, xüsusən maddələrin son dərəcə aşağı temperaturda davranışı ilə əlaqədar" | ||
1950 | Otto Dils | Qərbi Almaniya | "Dien sintezini kəşf etdiklərinə və təkmilləşdirdiklərinə görə" | ||
Kurt Alder | Qərbi Almaniya | ||||
1951 | Edvin Makmillan | ABŞ | "Transuran elementləri sahəsindəki kəşflərinə görə" | ||
Qlenn Teodor Siborq | ABŞ | ||||
1952 | Biləşmiş Krallıq | "Paylayıcı xromatoqrafiyanın ixtirasına görə" | |||
Biləşmiş Krallıq | |||||
1953 | German Ştaudinger | Qərbi Almaniya | "Polimerlər kimyası sahəsindəki kəşflərinə görə" | ||
1954 | Laynus Polinq | ABŞ | "Kimyəvi rabitənin təbiətinin tədqiqinə və onu birləşmələrin strukturunun müəyyən olunması üçün istifadəsinə görə" | ||
1955 | ABŞ | "Biokimyəvi əhəmiyyətli kükürd birləşmələri ilə əlaqəli tədqiqatlarına və xüsusilə polipeptid hormonunun ilk sintezinə görə" | |||
1956 | Sir Siril Norman Hinşelvud | Birləşmiş Krallıq | "Kimyəvi reaksiyaların mexanizminin tədqiqinə görə" | ||
Nikolay Semyonov | SSRİ | ||||
1957 | Aleksander Robertus Todd | Birləşmiş Krallıq | "Nukleozidlər və ko-fermentlər ilə əlaqəli tədqiqatlarına görə" | ||
1958 | Frederik Sanger | Birləşmiş Krallıq | "Zülalların, xüsusən insulinin strukturu ilə əlaqəli tədqiqatlarına görə" | ||
1959 | Yaroslav Heyrovski | Çexoslovakiya | "Polyaroqrafik analiz üsulunun kəşfi və təkmilləşdirməsinə görə" | ||
1960 | ABŞ | "Arxeologiya, geologiya, geofizika və digər elm sahələrində yaşın müəyyənləşdirilməsi üçün karbon-14 istifadə metoduna görə" | |||
1961 | Melvin Kalvin | ABŞ | "Karbon qazının bitkilərdə assimilyasiyasının tədqiqinə görə" | ||
1962 | Maks Peruç | Birləşmiş Krallıq | "Qlobulyar proteinlərin strukturlarının tədqiqinə görə" | ||
Con Kendrü | Birləşmiş Krallıq | ||||
1963 | Karl Ziqler | Qərbi Almaniya | "Yüksək polimerlərin kimyası və texnologiyası sahəsində kəşflərinə gör" | ||
Culio Natta | İtaliya | ||||
1964 | Birləşmiş Krallıq | "Mürəkkəb biokimyəvi birləşmələrin strukturunun rentgen üsulu vasitəsi ilə müəyyən etməsinə görə" | |||
1965 | Robert Börns Vudvord | ABŞ | "Üzvi sintez sənətindəki böyük uğurlarına görə" | ||
1966 | Robert Sanderson Malliken | ABŞ | "Molekulyar orbital metodu ilə kimyəvi rabitələr və molekulların elektron quruluşu ilə bağlı fundamental tədqiqatlarına görə" | ||
1967 | Manfred Eyqen | Qərbi Almaniya | "Olduqca qısa impulsla molekulyar tarazlığın yerdəyişməsinin köməyi ilə olduqca sürətli kimyəvi reaksiyalara aid tədqiqatlarına görə" | ||
Birləşmiş Krallıq | |||||
Corc Porter | Birləşmiş Krallıq | ||||
1968 | Lars Onsager | ABŞ Norveç | "Dönməz proseslərdə onun adı ilə adlandırılan və dönməz proseslərin termodinamikası üçün prinsipial əhəmiyyət kəsb edən qarşılıqlar nisbətlərinin kəşfinə görə" | ||
1969 | Derek Barton | Birləşmiş Krallıq | "Konformasiya konseptinin təkmilləşdirilməsinə və kimya elmində tətbiqinə verdiyi töhfələrinə görə" | ||
Odd Hassel | Norveç | ||||
1970 | Argentina | "Şəkər nukleotidlərinin və onların karbohidratların biosintezindəki rolunu kəşf etdiyinə görə" | |||
1971 | Gerhard Hersberq | Kanada Qərbi Almaniya | "Elektron quruluşu və molekulların həndəsəsi, xüsusən də sərbəst radikalların öyrənilməsindəki töhfələrinə görə" | ||
1972 | Kristian Anfinsen | ABŞ | "Ribonukleaza və xüsusən amin turşusu ardıcıllığı və bioloji aktiv konformasiya arasındakı əlaqə üzərindəki tədqiqatlarına görə" | ||
Stanford Mur | ABŞ | "Ribonukleaza molekulunun aktiv mərkəzinin katalitik təsiri və kimyəvi strukturu arasındakı əlaqənin aydınlaşmasındakı xidmətlərinə görə" | |||
Uilyam Hovard Stayn | ABŞ | ||||
1973 | Qərbi Almaniya | "Sendvic” adlanan metalüzvi kimyası sahəsindəki müstəqil olaraq həyata keçirdikləri qabaqcıl tədqiqatlarına görə" | |||
Birləşmiş Krallıq | |||||
1974 | Pol Flori | ABŞ | "Makromolekulların fiziki kimyası sahəsindəki həm nəzəri, həm də eksperimental olaraq fundamental tədqiqatlarına görə" | ||
1975 | Con Kornfort | Avstraliya Birləşmiş Krallıq | "Fermentativ kataliz reaksiyalarının stereokimyası üzrə tədqiqatlarına görə" | ||
Vladimir Preloq | Yuqoslaviya İsveçrə | "Üzvi molekulların və reaksiyaların stereokimyası sahəsindəki tədqiqatlarına görə" | |||
1976 | Uilyam Lipskomb | ABŞ | "Kimyəvi rabitələrin problemlərini bilmək üçün açar olan boranların strukturunun tədqiqinə görə" | ||
1977 | İlya Priqojin | Belçika | "Dönməz proseslərin termodinamikasına verdiyi töhfələrə, xüsusən də dissipativ strukturlar nəzəriyyəsinə görə" | ||
1978 | Piter Mitçell | Birləşmiş Krallıq | "Xemiosmotik nəzəriyyəni yaratmaqla bioloji enerjinin ötürülməsi prosesini anlamaqda xidmətlərinə görə" | ||
1979 | Herbert Braun | ABŞ | "Mürəkkəb bor və fosfora malik üzvi birləşmələrin yeni sintez üsullarını işləyib hazırladığına görə" | ||
Georg Vittiq | Qərbi Almaniya | ||||
1980 | Pol Berq | ABŞ | "Xüsusilə rekombinant-DNT ilə əlaqədar olaraq, nuklein turşularının biokimyası ilə bağlı fundamental tədqiqatlarına görə "" | ||
Volter Gilbert | ABŞ | "Nuklein turşularında əsas ardıcıllığının müəyyənləşdirilməsinə dair töhfələrinə görə" | |||
Frederik Senger | Birləşmiş Krallıq | ||||
1981 | Keniti Fukui | Yaponiya | "Kimyəvi reaksiyaların gedişatı ilə əlaqədar müstəqil şəkildə təkmilləşdirdikləri nəzəriyyələrinə görə" | ||
Roald Hofman | ABŞ Polşa | ||||
1982 | Aaron Kluq | Birləşmiş Krallıq | "Kristalloqrafik elektron mikroskopiyasının təkmilləşdirilməsi və nuklein turşusu - zülal bioloji əhəmiyyətli komplekslərin tədqiqinə görə" | ||
1983 | Henri Taube | ABŞ | "Xüsusilə metal komplekslərində elektron ötürmə reaksiyalarının mexanizmləri ilə əlaqədar tədqiqatlarına görə" | ||
1984 | Robert Brüs Merrifild | ABŞ | "Bərk matrisdə kimyəvi sintez metodologiyasının təkmilləşdirməsinə görə"" | ||
1985 | Herbert Hauptman | ABŞ | "“Kristal strukturların müəyyənləşdirilməsi üçün birbaşa metodların təkmilləşdirilməsindəki uğurlarına görə" | ||
Cerom Karle | ABŞ | ||||
1986 | Dadli Robert Herşbax | ABŞ | "Kimyəvi elementar proseslərin dinamikasına aid töhfələrinə görə" | ||
ABŞ Tayvan | |||||
Con Çarlz Polani | Kanada Macarıstan | ||||
1987 | Donald Kram | ABŞ | "Yüksək seçicilikli struktur spesifik qarşılıqlı təsirli molekulların təkmilləşdirilməsi və istifadəsinə görə" | ||
Jan-Mari Len | Fransa | ||||
Çarlz Pedersen | ABŞ | ||||
1988 | Yohan Dayzenhofer | Qərbi Almaniya | "Fotosintetik reaksiya mərkəzinin üçölçülü quruluşunu təyin etdiklərinə görə" | ||
Robert Huber | Qərbi Almaniya | ||||
Qərbi Almaniya | |||||
1989 | Sidney Oltmen | Kanada ABŞ | "RNT-nin katalitik xüsusiyyətlərini kəşf etdiklərinə görə" | ||
Tomas Çek | ABŞ | ||||
1990 | Elias Ceyms Kori | ABŞ | "Üzvi sintez nəzəriyyəsini və metodologiyasını təkmilləşdiriyinə görə" | ||
1991 | Rixard Ernst | İsveçrə | "Yüksək qətiyyətli nüvə maqnetik rezonans (NMR) spektroskopiyasının metodologiyasının təkmilləşdirilməsindəki töhfələrinə görə" | ||
1992 | Rudolf Markus | ABŞ Kanada | "Kimyəvi sistemlərdə elektron ötürmə reaksiyaları nəzəriyyəsinə verdiyi töhfələrə görə" | ||
1993 | Keri Mullis | ABŞ | "DNT əsaslı kimyadaki metodların təkmilləşdirməsindəki töhfələrinə görə [...] Polimeraz zəncir reaksiyası metodunun ixtirasına görə" | ||
Maykl Smit | Kanada | "DNT əsaslı kimyadaki metodların təkmilləşdirməsindəki töhfələrinə görə [...] Oliqonukleotid əsaslı, sayt istiqamətlənmiş mutagenezin qurulmasına və protein tədqiqatlarında təkmilləşdirməsində verdiyi fundamental töhfələrə görə" | |||
1994 | Corc Olah | ABŞ Macarıstan | "Karbokation kimyasına verdiyi töhfələrinə görə" | ||
1995 | Paul Krutzen | Niderland | "Atmosfer kimyasındaki tədqiqatlarına görə, xüsusən də ozonun əmələ gəlməsi və parçalanması ilə əlaqədar" | ||
Mario Molina | Meksika | ||||
Frank Şervud Rouland | ABŞ | ||||
1996 | Robert Kerl | ABŞ | "Fullerenləri kəşf etdiklərinə görə" | ||
Sir Harold Kroto | Birləşmiş Krallıq | ||||
Riçard Smolli | ABŞ | ||||
1997 | Pol Boyer | ABŞ | "Adenozin trifosfatın sintezinin əsasını təşkil edən fermentativ mexanizmi izah etdiklərinə görə" | ||
Con Uoker | Birləşmiş Krallıq | ||||
Yens Skou | Danimarka | "İon ötürücü Na+, K+-ATP fermentinin kəşfinə görə" | |||
1998 | Valter Kon | ABŞ | "Funksional sıxlıq nəzəriyyəsini təkmilləşdirdiyinə görə" | ||
Con Popl | Birləşmiş Krallıq | "Kvant kimyasında hesablama metodlarını təkmilləşdirdiyinə görə" | |||
1999 | Əhməd Zevayl | ABŞ Misir | "Femtosaniya spektroskopiyasını istifadə etməklə kimyəvi reaksiyalar zamanı yaranan keçid vəziyyətlərini tədqiq etdiyinə görə" | ||
2000 | Alan Xiqer | ABŞ | "Polimerdə keçiriliciyin kəşfinə və təkmilləşdirdiklərinə görə" | ||
Alan MakDiarmid | ABŞ Yeni Zelandiya | ||||
Hideki Sirakava | Yaponiya | ||||
2001 | Uilyam Noulz | ABŞ | "Xiral katalizləşdirilən hidrogenləşmə reaksiyaları üzrə tədqiqatlarına görə" | ||
Yaponiya | |||||
Barri Şarpless | ABŞ | "Xiral katalizləşdirilən oksidləşmə reaksiyaları üzrə tədqiqatlarına görə" | |||
2002 | Con Bennett Fenn | ABŞ | "Bioloji makromolekulların identifikasiyası və quruluş təhlili metodlarını təkmilləşdirdiklərinə görə [...] bioloji makromolekulların kütlə spektrometrik analizləri üçün yumşaq desorbsiya ionlaşma metodlarını təkmilləşdirdiklərinə görə" | ||
Koyçi Tanaka | Yaponiya | ||||
Kurt Vütrix | İsveçrə | "Bioloji makromolekulların identifikasiyası və quruluş təhlili metodlarını təkmilləşdirdiyinə görə [...] məhlulda bioloji makromolekulların üçölçülü quruluşunu müəyyən etmək üçün nüvə maqnetik rezonans spektroskopiyasını inkişaf etdirdiyinə görə" | |||
2003 | Piter Aqre | ABŞ | "Hüceyrə membranlarındakı kanallarla əlaqəli kəşflərinə görə [...] aquaporini kəşf etdiyinə görə" | ||
Roderik Makkinon | ABŞ | "Hüceyrə membranlarındakı kanallarla əlaqəli kəşflərinə görə [...] ion kanallarının strukturu və mexanizmi ilə əlaqədar tədqiqatlarına görə" | |||
2004 | Aaron Çexanover | İsrail | "Ubiquitinin zülal parçalanmasında vasitəçilik etməsini kəşf etdiklərinə görə" | ||
Avram Herşko | İsrail | ||||
İrvin Rouz | ABŞ | ||||
2005 | İv Şoven | Fransa | "Üzvi sintezdə metatezis üsulunu təkmilləşdirdiklərinə görə" | ||
Robert Qrabbs | ABŞ | ||||
Riçard Şrok | ABŞ | ||||
2006 | Rocer Kornberq | ABŞ | "Eukaryotik transkripsiyanın molekulyar əsasları ilə əlaqəli tədqiqatlarına görə" | ||
2007 | Almaniya | "Bərk səthlərdəki kimyəvi proseslərlə əlaqəli tədqiqatlarına görə" | |||
2008 | Yaponiya | "Yaşıl fluoressensiya zülalının kəşfi və təkmilləşdirilməsinə görə" | |||
ABŞ | |||||
ABŞ | |||||
2009 | ABŞ Hindistan Birləşmiş Krallıq | "Ribosomun strukturu və funksiyası üzrə tədqiqatlarına görə" | |||
ABŞ | |||||
Ada Yonat | İsrail | ||||
2010 | ABŞ | "Bizim gündəlik həyatımızı yaxşılaşdıran mürəkkəb molekulların qurulması məqsədi ilə karbon atomlarını bir-biri ilə birləşdirmənin yeni, daha səmərəli yaollarını təkmilləşdirdiklərinə görə" | |||
Yaponiya | |||||
Yaponiya | |||||
2011 | İsrail ABŞ | "Kvazikristalları kəşf etdiyinə görə" | |||
2012 | ABŞ | "G-zülalı birləşmiş reseptor ilə əlaqəli tədqiqtlarına görə" | |||
ABŞ | |||||
2013 | ABŞ Avstriya | "Mürəkkəb kimyəvi sistemlər üçün çoxölçülü modellərin təkmilləşdirilməsinə görə" | |||
ABŞ Birləşmiş Krallıq İsrail | |||||
ABŞ İsrail | |||||
2014 | ABŞ | "Yüksək qətiyyətli flüoresan mikroskopiyanın təkmilləşdirilməsinə görə" | |||
Almaniya Rumıniya | |||||
ABŞ | |||||
2015 | İsveç Birləşmiş Krallıq | "DNT təmirinin mexanizimləri üzrə tədqiqatlarına görə" | |||
ABŞ | |||||
Əziz Sancar | ABŞ Türkiyə | ||||
2016 | Fransa | "Molekulyar maşınların dizaynı və sintezinə görə" | |||
Birləşmiş Krallıq ABŞ | |||||
Niderland | |||||
2017 | İsveçrə | "Krio-elektron mikroskopiyasını təkmilləşdirdiklərinə görə" | |||
Almaniya ABŞ | |||||
Birləşmiş Krallıq | |||||
2018 | Frensis Arnold | ABŞ | "Fermentlərin istiqamətləndirilmiş təkamülünə görə" | ||
ABŞ | "Peptidlər və antikorların faqotiv displeyini yaratdıqlarına görə" | ||||
Birləşmiş Krallıq | |||||
2019 | ABŞ | "Litium-ion batereyalarının təkmilləşdirilməsinə görə" | |||
Birləşmiş Krallıq ABŞ | |||||
Yaponiya | |||||
2020 | Emmanüel Şarpantye | Fransa Almaniya | "Genom redakəsi metodunu təkmilləşdirdiklərinə görə" | ||
Cennifer Dudna | ABŞ | ||||
2021 | Almaniya | "asimmetrik orqanokatalizi təkmilləşdirdiklərinə görə" | |||
Böyük Britaniya |
İstinadlar
- "Alfred Nobel – The Man Behind the Nobel Prize". Nobelprize.org. 25 October 2007 tarixində . İstifadə tarixi: 7 October 2008.
- . Nobelprize.org. 15 October 2008 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 October 2008.
- "The Nobel Prize". Nobelprize.org. 15 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 7 October 2008.
- "The Nobel Prize Award Ceremonies". Nobelprize.org. 22 August 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 7 October 2008.
- Malmström, Bo G.; Bertil Andersson. "The Nobel Prize in Chemistry: The Development of Modern Chemistry". Nobelprize.org. 3 December 2001. 16 July 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 8 October 2008.
- . Nobelprize.org. 2 February 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 October 2008.
- "Women Nobel Laureates". Nobelprize.org. 28 September 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 7 October 2008.
- "Facts on the Nobel Prize in Chemistry". nobelprize.org. 8 March 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 8 March 2017.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1914". Nobelprize.org. 15 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1918". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1920". Nobelprize.org. 9 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1921". Nobelprize.org. 27 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1925". Nobelprize.org. 15 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1927". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1938". Nobelprize.org. 19 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1943". Nobelprize.org. 20 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1944". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1901". Nobelprize.org. 24 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1902". Nobelprize.org. 24 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1903". Nobelprize.org. 5 November 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1904". Nobelprize.org. 24 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1905". Nobelprize.org. 12 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1906". Nobelprize.org. 11 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1907". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1908". Nobelprize.org. 24 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1909". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1910". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1911". Nobelprize.org. 19 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1912". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1913". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1915". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1922". Nobelprize.org. 27 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1923". Nobelprize.org. 30 August 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1926". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1928". Nobelprize.org. 5 September 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1929". Nobelprize.org. 1 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1930". Nobelprize.org. 1 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1931". Nobelprize.org. 10 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1932". Nobelprize.org. 3 August 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1934". Nobelprize.org. 1 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1935". Nobelprize.org. 7 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1936". Nobelprize.org. 14 September 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1937". Nobelprize.org. 22 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1939". Nobelprize.org. 14 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1945". Nobelprize.org. 6 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1946". Nobelprize.org. 11 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1947". Nobelprize.org. 4 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1948". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1949". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1950". Nobelprize.org. 9 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1951". Nobelprize.org. 4 November 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1952". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1953". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1954". Nobelprize.org. 9 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1955". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1956". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1957". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1958". Nobelprize.org. 26 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1959". Nobelprize.org. 24 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1960". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1961". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1962". Nobelprize.org. 24 September 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1963". Nobelprize.org. 13 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1964". Nobelprize.org. 15 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1965". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1966". Nobelprize.org. 24 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1967". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1968". Nobelprize.org. 30 September 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1969". Nobelprize.org. 13 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1970". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1971". Nobelprize.org. 19 October 2010 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1972". Nobelprize.org. 11 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1973". Nobelprize.org. 24 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1974". Nobelprize.org. 3 August 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1975". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1976". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1977". Nobelprize.org. 24 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1978". Nobelprize.org. 12 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1979". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1980". Nobelprize.org. 26 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1981". Nobelprize.org. 21 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1982". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1983". Nobelprize.org. 13 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1984". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1985". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1986". Nobelprize.org. 21 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1987". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1988". Nobelprize.org. 25 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1989". Nobelprize.org. 28 September 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1990". Nobelprize.org. 28 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1991". Nobelprize.org. 17 August 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1992". Nobelprize.org. 18 July 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1993". Nobelprize.org. 21 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1994". Nobelprize.org. 13 August 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1995". Nobelprize.org. 5 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1996". Nobelprize.org. 11 October 2007 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1997". Nobelprize.org. 21 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1998". Nobelprize.org. 26 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 1999". Nobelprize.org. 8 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 2000". Nobelprize.org. 20 September 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 2001". Nobelprize.org. 19 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 2002". Nobelprize.org. 2 November 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 2003". Nobelprize.org. 29 September 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 2004". Nobelprize.org. 19 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 2005". Nobelprize.org. 21 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 2006". Nobelprize.org. 17 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 2007". Nobelprize.org. 16 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2008.
- As of 26 October 2008, the nobelprize.org website page for the 2008 award gives Shimomura's country as "USA". However, the press release from the Nobel Foundation on 8 October 2008, announcing the award, states that Shimomura is a Japanese citizen. "The Nobel Prize in Chemistry 2008–Press Release". Nobelprize.org. 8 October 2008. 9 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 8 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 2008". Nobelprize.org. 9 October 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 8 October 2008.
- "The Nobel Prize in Chemistry 2009". Nobelprize.org. 10 October 2009 tarixində . İstifadə tarixi: 7 October 2009.
- "The Nobel Prize in Chemistry 2010". Nobelprize.org. 9 October 2010 tarixində . İstifadə tarixi: 6 October 2009.
- "The Nobel Prize in Chemistry 2011". Nobelprize.org. 7 October 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 5 October 2011.
- "The Nobel Prize in Chemistry 2012". Nobelprize.org. 13 October 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 13 October 2012.
- "The Nobel Prize in Chemistry 2013". Nobelprize.org. 31 August 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 9 October 2013.
- "3 Jewish professors -- two of them Israeli -- share 2013 Nobel Prize in chemistry | The Times of Israel". 13 July 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 9 October 2013.
- "Microscope work wins Nobel Prize". BBC. 8 October 2014. 19 July 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 21 June 2018.
- "Erviu Exclusiv Digi24. Stefan Hell, laureat al premiului Nobel: Educaţia primită în România m-a ajutat mult. Mi-a ușurat viața" (rumın). 7 March 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 31 December 2015.
- "The Nobel Prize in Chemistry 2015". Nobelprize.org. 15 June 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 14 June 2017.
- "The Nobel Prize in Chemistry 2016". Nobelprize.org. 5 October 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 5 October 2016.
- "The Nobel Prize in Chemistry 2017". Nobelprize.org. 6 April 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 4 October 2017.
- Frank, Joachim (2017), Curriculum Vitae 9 oktyabr 2017 at the Wayback Machine. Retrieved 4 October 2017.
- Press Release: The Nobel Prize in Chemistry 2018 3 oktyabr 2018 at the Wayback Machine
- "The Nobel Prize in Chemistry 2019". Nobelprize.org. 25 February 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 9 October 2019.
- "The Nobel Prize in Chemistry 2020". Nobelprize.org. 7 October 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 7 October 2020.
- "The Nobel Prize in Chemistry 2021". Nobelprize.org. 6 October 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 7 October 2021.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- İsveç Kral Elmlər Akademiyasının rəsmi veb saytı
- Nobel Fondunun rəsmi veb saytı
- Nobel laureatları və universitetlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kimya uzre Nobel mukafati isv Nobelpriset i kemi Isvec Kral Elmler Akademiyasi terefinden kimyanin muxtelif saheleri uzre elm adamlarina teqdim olunan illik mukafat Bu mukafat Alfred Nobelin 1895 ci ildeki vesiyyeti esasinda tesis edilmis edilmis bes Nobel mukafatindan biridir Bu mukafatlar kimya fizika edebiyyat sulh ve fiziologiya ve ya tibb saheleri uzre elametdar tohfeler verenlere teqdim olunur Nobelin vesiyyetine esasen mukafat Nobel Fondu terefinden idare olunur ve Royal Isvec Elmler Akademiyasi terefinden verilir Kimya uzre Nobel mukafatina ilk defe 1901 ci ilde hollandiyali alim Yakob Vant Hoff layiq gorulmusdur Her laureat bir medal bir diplom ve iller erzinde deyisen miqdarda pul mukafati alir 1901 ci ilde Yakob Vant Hoffa verilmis mukafat pulunun meblegi 150 782 Isvec kronu teskil edirdi 2007 ci ilin dekabr ayinda bu mebleg 7 731 004 Isvec kronuna beraber idi Mukafat Stokholmda 10 dekabr Alfred Nobelin olum ildonumu ile bagli illik merasimde teqdim olunur Kimya uzre Nobel mukafati Isvec kimyacisi Alfred Nobelin 1895 ci ildeki vesiyyeti esasinda tesis edilmisdir En azi 25 laureat diger kimya sahelerinden daha cox uzvi kimya sahesindeki tohfelerine gore Nobel mukafatina layiq gorulmusdur Kimya uzre iki Nobel mukafati laureati Ricard Kun 1938 ve Adolf Butenandtin 1939 mukafatlarini almasina hokumetleri icaze vermedi Sonradan onlar diplom ve medali alsalar da mukafat pulunu almadilar Frederik Senger eyni sahe uzre iki defe Nobel mukafatina layiq gorulen iki laureatdan biridir 1958 ve 1980 ci il Digeri ise Con Bardindir o iki defe 1956 ve 1972 ci ilde Fizika uzre Nobel mukafatina layiq gorulmusdur Diger iki nefer iki defe Nobel mukafatini qazandi biri kimya olmaqla digeri basqa sahe uzre Mariya Salomea Kuri 1903 cu ilde fizika 1911 ci ilde kimya uzre ve Laynus Polinq 1954 cu ilde kimya 1962 ci ilde sulh uzre 2018 ci ile kimi mukafat 180 sexse verildi Onlardan besi qadin idi Mariya Salomea Kuri Iren Jolio Kuri 1935 1964 Ada Yonat 2009 ve Frensis Arnold 2018 1916 1917 1919 1924 1933 1940 42 ci illerde Kimya uzre Nobel mukafati verilmedi Hemcinin Kimya uzre Nobel mukafati 9 defe bir il mudetine texire salinmisdi Nobel komitesinin qerarina esasen 1914 cu ilde hec bir namizedin zeruri kriteriyaya sahib olmamasi sebebi ile Kimya uzre Nobel mukafati verilmemisdi lakin 1915 ci ilde mukafat Teodor Vilyam Ricardsa verildi ve 1914 cu il mukafati olaraq sayilmisdi Hemcinin 1918 ci ilin mukafati 1919 cu ilde Fris Habere 1920 ci ilin mukafati 1921 ci ilde Valter Nernste 1921 ci ilin mukafati 1922 ci ilde Frederik Soddiye 1925 ci ilin mukafati 1926 cu ilde Rixard Ziqmondiye 1927 ci ilin mukafati 1928 ci ilde Henrix Vilanda 1938 ci ilin mukafati 1939 cu ilde Ricard Kuna 1943 cu ilin mukafati 1944 cu ilde Georq de Xevesiye ve 1944 cu ilin mukafati 1945 ci ilde Otto Hana verilmisdir Laureatlarin siyahisiIl Sekil Laureat Olke Esaslanma Ref1901 Yakob Vant Hoff Niderland Mehlularda kimyevi dinamika qanunlarini ve osmos tezyiqini kesf etdiyine gore 1902 Emil Fiser Almaniya Imperiyasi Seker ve purin sintezi ile elaqeli calismalarina gore 1903 Svante Arrenius Isvec Dissosiasiyanin elektrolit nezeriyyesine gore 1904 Uilyam Ramzay Birlesmis Kralliq Havadaki tesirsiz qaz elementlerinin kesfi ve bu elementlerin dovri sistemdeki yerini mueyyen etmesine gore 1905 Adolf fon Bayer Almaniya Imperiyasi Uzvi boyalar ve hidroaromatik birlesmeler uzerindeki tedqiqatlari vasitesile uzvi kimya ve kimya senayesinin inkisaf etdirilmesine gore 1906 Anri Muassan Fransa Fluor elementinin tedqiqi ve tecrid etmesi ve elektrik peci ixtirasina gore 1907 Eduard Buxner Almaniya Imperiyasi Biokimyevi tedqiqatlari ve huceyresiz sistemde fermentasiyani kesf etmesine gore 1908 Ernest Rezerford Birlesmis Kralliq Yeni Zelandiya Elementlerin parcalanmasi ve radioaktiv maddelerin kimyasi ile elaqedar apardigi tedqiqatlara gore 1909 Otto Vallax Almaniya Imperiyasi Katalizle elaqeli calismalarina ve kimyevi tarazliq ve reaksiya suretini idare eden fundamental prinsipler uzerindeki arasdirmalarina gore 1910 Otto Vallax Almaniya Imperiyasi Alisiklik birlesmeler sahesindeki qabaqcil tedqiqatlari ile uzvi kimya ve kimya senayesine verdiyi tohfelere gore 1911 Mariya Kuri Polsa Fransa radium ve polonium elementlerinin kesfine gore 1912 Viktor Qrinyar Fransa Qrinyar reaktivini kesf etmesine gore Pol Sabatye Fransa Narin dispers metallarin istiraki ile uzvi maddelerin hidrogenlesdirme metoduna gore 1913 Alfred Verner Isvecre Molekulda atom rabitelerinin xarakterinin oyrenilmesi sahesindeki islerine ve xususi ile qeyri uzvi kimyanin yeni sahelerinin kesfi ile elaqedar heyata kecirdiyi tedqiqatlara gore 1914 Teodor Vilyam Ricards ABS Bir cox kimyevi elementlerin atom kutlelerini deqiq teyin etdiyine gore 1915 Rixard Vilstetter Almaniya Imperiyasi Bitki aleminin boyayici maddelerinin xususen xlorofilin oyrenilmesi sahesinde heyata kecirdiyi kompleks tedqiqatlara gore 1916 Mukafat verilmedi19171918 Fris Haber Almaniya Imperiyasi Ammonyaki onun elementlerinden sintez etmesine gore 1919 Mukafat verilmedi1920 Valter Nernst Almaniya Termokimya ile elaqeli tedqiqatlarina gore 1921 Frederik Soddi Birlesmis Kralliq Radioaktiv maddelerin kimyasi ve izotoplarin tebieti ve yaranmasi problemlerinin oyrenilmesi ile elaqedar heyata kecirdiyi muhum tedqiqatlarina gore 1922 Frensis Aston Birlesmis Kralliq Kutlevi spektroqrafi vasitesi ile radioaktiv olmayan elementlerin coxlu sayda izotoplarini kesf etdiyine ve tam ededler qaydasini yaratdigina gore 1923 Frits Preql Avstriya Yuqoslaviya kralligi Uzvi maddelerin mikro analizi metodunun ixtirasina gore 1924 Mukafat verilmedi1925 Rixard Ziqmondi Almaniya Macaristan Kalloid mehlullarin heterogen tebietini mueyyen etdiyine ve muasir kalloid kimyada muhum ehemiyyet kesb eden orijinal metodlar isleyib hazirladigina gore 1926 Teodor Svedberq Isvec Dispers sistemler sahesindeki tedqiqatlarina gore 1927 Henrix Viland Almaniya Od tursulari ve elaqeli maddelerin tedqiqine gore 1928 Adolf Vindaus Almaniya Sterinlerin terkibinin ve onlarin vitaminlerle elaqelerinin tedqiqine gore 1929 Artur Qarden Birlesmis Kralliq Sekerin fermentasiyasi ve fermentativ fermentlerin tedqiqine gore Hans fon Eyler Helpin Isvec1930 Hans Fiser Almaniya Hemin ve xlorofilin terkibi ile elaqeli tedqiqatlarina ve xususile heminin sintezine gore 1931 Almaniya Kimyevi yuksek tezyiq metodlarinin ixtirasina ve inkisafina verdikleri tohfelere gore Almaniya1932 ABS Seth kimyasi ile elaqeli kesfleri ve tedqiqatlarina gore 1933 Mukafat verilmedi1934 ABS Agir hidrogeni kesf etmesine gore 1935 Frederik Jolio Kuri Fransa Yeni radioaktiv elementlerin sintezine gore Iren Jolio Kuri Fransa1936 Niderland Dipol momentleri qazlardaki x sualarinin ve elektronlarin diffraksiyasi ile elaqeli tedqiqatlari vasitesi ile molekulyar strukturlar uzerindeki calismalarina gore 1937 Birlesmis Kralliq Karbohidratlar ve C vitamini ile elaqeli tediqatlarina gore Paul Karrer Isvecre Karotenoidler flavinler A ve B2 vitaminleri uzerinde apardigi tedqiqatlara gore 1938 Ricard Kun Nasist Almaniyasi Karotenoidler ve vitaminler ile elaqeli tedqiqatlarina gore 1939 Adolf Butenandt Nasist Almaniyasi Cinsiyyet hormonlari ile elaqedar tedqiqatlarina gore Isvecre Polimetilen ve yuksek terpenler ile elaqeli tedqiqatlarina gore 1940 Mukafat verilmedi194119421943 Georq de Xevesi Nasist Almaniyasi kimyevi proseslerin oyrenilmesi zamani izotoplarin nisanlanmis atomlar kimi istifadesi uzre islere gore 1944 Nasist Almaniyasi Agir atom nuvelerinin parcalanmasinin kesfine gore 1945 Finlandiya Kend teserrufati ve qida kimyasi sahesinde tedqiqatlarina ve ixtiralarina xususen de yemlerin konservlesdirilmesi usullarina gore 1946 ABS Fermentlerin kristallasdirila bileceyini kesf etmesine gore ABS Fermentleri ve virus zulallarini temiz halda aldiqlarina gore ABS1947 Birlesmis Kralliq Bioloji ehemiyyete malik bitki mehsullari xususen alkaloidler elaqeli apardigi arasdirmalara gore 1948 Arne Tiselius Isvec Elektroforezin ve adsorbsiyali analizin tedqiqine xususen zerdabin zulallarinin kompleks tebieti ile elaqeli kesflerine gore 1949 Uilyam Ciok ABS Kimyevi termodinamika sahesindeki xidmetlerine gore xususen maddelerin son derece asagi temperaturda davranisi ile elaqedar 1950 Otto Dils Qerbi Almaniya Dien sintezini kesf etdiklerine ve tekmillesdirdiklerine gore Kurt Alder Qerbi Almaniya1951 Edvin Makmillan ABS Transuran elementleri sahesindeki kesflerine gore Qlenn Teodor Siborq ABS1952 Bilesmis Kralliq Paylayici xromatoqrafiyanin ixtirasina gore Bilesmis Kralliq1953 German Staudinger Qerbi Almaniya Polimerler kimyasi sahesindeki kesflerine gore 1954 Laynus Polinq ABS Kimyevi rabitenin tebietinin tedqiqine ve onu birlesmelerin strukturunun mueyyen olunmasi ucun istifadesine gore 1955 ABS Biokimyevi ehemiyyetli kukurd birlesmeleri ile elaqeli tedqiqatlarina ve xususile polipeptid hormonunun ilk sintezine gore 1956 Sir Siril Norman Hinselvud Birlesmis Kralliq Kimyevi reaksiyalarin mexanizminin tedqiqine gore Nikolay Semyonov SSRI1957 Aleksander Robertus Todd Birlesmis Kralliq Nukleozidler ve ko fermentler ile elaqeli tedqiqatlarina gore 1958 Frederik Sanger Birlesmis Kralliq Zulallarin xususen insulinin strukturu ile elaqeli tedqiqatlarina gore 1959 Yaroslav Heyrovski Cexoslovakiya Polyaroqrafik analiz usulunun kesfi ve tekmillesdirmesine gore 1960 ABS Arxeologiya geologiya geofizika ve diger elm sahelerinde yasin mueyyenlesdirilmesi ucun karbon 14 istifade metoduna gore 1961 Melvin Kalvin ABS Karbon qazinin bitkilerde assimilyasiyasinin tedqiqine gore 1962 Maks Peruc Birlesmis Kralliq Qlobulyar proteinlerin strukturlarinin tedqiqine gore Con Kendru Birlesmis Kralliq1963 Karl Ziqler Qerbi Almaniya Yuksek polimerlerin kimyasi ve texnologiyasi sahesinde kesflerine gor Culio Natta Italiya1964 Birlesmis Kralliq Murekkeb biokimyevi birlesmelerin strukturunun rentgen usulu vasitesi ile mueyyen etmesine gore 1965 Robert Borns Vudvord ABS Uzvi sintez senetindeki boyuk ugurlarina gore 1966 Robert Sanderson Malliken ABS Molekulyar orbital metodu ile kimyevi rabiteler ve molekullarin elektron qurulusu ile bagli fundamental tedqiqatlarina gore 1967 Manfred Eyqen Qerbi Almaniya Olduqca qisa impulsla molekulyar tarazligin yerdeyismesinin komeyi ile olduqca suretli kimyevi reaksiyalara aid tedqiqatlarina gore Birlesmis KralliqCorc Porter Birlesmis Kralliq1968 Lars Onsager ABS Norvec Donmez proseslerde onun adi ile adlandirilan ve donmez proseslerin termodinamikasi ucun prinsipial ehemiyyet kesb eden qarsiliqlar nisbetlerinin kesfine gore 1969 Derek Barton Birlesmis Kralliq Konformasiya konseptinin tekmillesdirilmesine ve kimya elminde tetbiqine verdiyi tohfelerine gore Odd Hassel Norvec1970 Argentina Seker nukleotidlerinin ve onlarin karbohidratlarin biosintezindeki rolunu kesf etdiyine gore 1971 Gerhard Hersberq Kanada Qerbi Almaniya Elektron qurulusu ve molekullarin hendesesi xususen de serbest radikallarin oyrenilmesindeki tohfelerine gore 1972 Kristian Anfinsen ABS Ribonukleaza ve xususen amin tursusu ardicilligi ve bioloji aktiv konformasiya arasindaki elaqe uzerindeki tedqiqatlarina gore Stanford Mur ABS Ribonukleaza molekulunun aktiv merkezinin katalitik tesiri ve kimyevi strukturu arasindaki elaqenin aydinlasmasindaki xidmetlerine gore Uilyam Hovard Stayn ABS1973 Qerbi Almaniya Sendvic adlanan metaluzvi kimyasi sahesindeki musteqil olaraq heyata kecirdikleri qabaqcil tedqiqatlarina gore Birlesmis Kralliq1974 Pol Flori ABS Makromolekullarin fiziki kimyasi sahesindeki hem nezeri hem de eksperimental olaraq fundamental tedqiqatlarina gore 1975 Con Kornfort Avstraliya Birlesmis Kralliq Fermentativ kataliz reaksiyalarinin stereokimyasi uzre tedqiqatlarina gore Vladimir Preloq Yuqoslaviya Isvecre Uzvi molekullarin ve reaksiyalarin stereokimyasi sahesindeki tedqiqatlarina gore 1976 Uilyam Lipskomb ABS Kimyevi rabitelerin problemlerini bilmek ucun acar olan boranlarin strukturunun tedqiqine gore 1977 Ilya Priqojin Belcika Donmez proseslerin termodinamikasina verdiyi tohfelere xususen de dissipativ strukturlar nezeriyyesine gore 1978 Piter Mitcell Birlesmis Kralliq Xemiosmotik nezeriyyeni yaratmaqla bioloji enerjinin oturulmesi prosesini anlamaqda xidmetlerine gore 1979 Herbert Braun ABS Murekkeb bor ve fosfora malik uzvi birlesmelerin yeni sintez usullarini isleyib hazirladigina gore Georg Vittiq Qerbi Almaniya1980 Pol Berq ABS Xususile rekombinant DNT ile elaqedar olaraq nuklein tursularinin biokimyasi ile bagli fundamental tedqiqatlarina gore Volter Gilbert ABS Nuklein tursularinda esas ardicilliginin mueyyenlesdirilmesine dair tohfelerine gore Frederik Senger Birlesmis Kralliq1981 Keniti Fukui Yaponiya Kimyevi reaksiyalarin gedisati ile elaqedar musteqil sekilde tekmillesdirdikleri nezeriyyelerine gore Roald Hofman ABS Polsa1982 Aaron Kluq Birlesmis Kralliq Kristalloqrafik elektron mikroskopiyasinin tekmillesdirilmesi ve nuklein tursusu zulal bioloji ehemiyyetli komplekslerin tedqiqine gore 1983 Henri Taube ABS Xususile metal komplekslerinde elektron oturme reaksiyalarinin mexanizmleri ile elaqedar tedqiqatlarina gore 1984 Robert Brus Merrifild ABS Berk matrisde kimyevi sintez metodologiyasinin tekmillesdirmesine gore 1985 Herbert Hauptman ABS Kristal strukturlarin mueyyenlesdirilmesi ucun birbasa metodlarin tekmillesdirilmesindeki ugurlarina gore Cerom Karle ABS1986 Dadli Robert Hersbax ABS Kimyevi elementar proseslerin dinamikasina aid tohfelerine gore ABS TayvanCon Carlz Polani Kanada Macaristan1987 Donald Kram ABS Yuksek secicilikli struktur spesifik qarsiliqli tesirli molekullarin tekmillesdirilmesi ve istifadesine gore Jan Mari Len FransaCarlz Pedersen ABS1988 Yohan Dayzenhofer Qerbi Almaniya Fotosintetik reaksiya merkezinin ucolculu qurulusunu teyin etdiklerine gore Robert Huber Qerbi AlmaniyaQerbi Almaniya1989 Sidney Oltmen Kanada ABS RNT nin katalitik xususiyyetlerini kesf etdiklerine gore Tomas Cek ABS1990 Elias Ceyms Kori ABS Uzvi sintez nezeriyyesini ve metodologiyasini tekmillesdiriyine gore 1991 Rixard Ernst Isvecre Yuksek qetiyyetli nuve maqnetik rezonans NMR spektroskopiyasinin metodologiyasinin tekmillesdirilmesindeki tohfelerine gore 1992 Rudolf Markus ABS Kanada Kimyevi sistemlerde elektron oturme reaksiyalari nezeriyyesine verdiyi tohfelere gore 1993 Keri Mullis ABS DNT esasli kimyadaki metodlarin tekmillesdirmesindeki tohfelerine gore Polimeraz zencir reaksiyasi metodunun ixtirasina gore Maykl Smit Kanada DNT esasli kimyadaki metodlarin tekmillesdirmesindeki tohfelerine gore Oliqonukleotid esasli sayt istiqametlenmis mutagenezin qurulmasina ve protein tedqiqatlarinda tekmillesdirmesinde verdiyi fundamental tohfelere gore 1994 Corc Olah ABS Macaristan Karbokation kimyasina verdiyi tohfelerine gore 1995 Paul Krutzen Niderland Atmosfer kimyasindaki tedqiqatlarina gore xususen de ozonun emele gelmesi ve parcalanmasi ile elaqedar Mario Molina MeksikaFrank Servud Rouland ABS1996 Robert Kerl ABS Fullerenleri kesf etdiklerine gore Sir Harold Kroto Birlesmis KralliqRicard Smolli ABS1997 Pol Boyer ABS Adenozin trifosfatin sintezinin esasini teskil eden fermentativ mexanizmi izah etdiklerine gore Con Uoker Birlesmis KralliqYens Skou Danimarka Ion oturucu Na K ATP fermentinin kesfine gore 1998 Valter Kon ABS Funksional sixliq nezeriyyesini tekmillesdirdiyine gore Con Popl Birlesmis Kralliq Kvant kimyasinda hesablama metodlarini tekmillesdirdiyine gore 1999 Ehmed Zevayl ABS Misir Femtosaniya spektroskopiyasini istifade etmekle kimyevi reaksiyalar zamani yaranan kecid veziyyetlerini tedqiq etdiyine gore 2000 Alan Xiqer ABS Polimerde keciriliciyin kesfine ve tekmillesdirdiklerine gore Alan MakDiarmid ABS Yeni ZelandiyaHideki Sirakava Yaponiya2001 Uilyam Noulz ABS Xiral katalizlesdirilen hidrogenlesme reaksiyalari uzre tedqiqatlarina gore YaponiyaBarri Sarpless ABS Xiral katalizlesdirilen oksidlesme reaksiyalari uzre tedqiqatlarina gore 2002 Con Bennett Fenn ABS Bioloji makromolekullarin identifikasiyasi ve qurulus tehlili metodlarini tekmillesdirdiklerine gore bioloji makromolekullarin kutle spektrometrik analizleri ucun yumsaq desorbsiya ionlasma metodlarini tekmillesdirdiklerine gore Koyci Tanaka YaponiyaKurt Vutrix Isvecre Bioloji makromolekullarin identifikasiyasi ve qurulus tehlili metodlarini tekmillesdirdiyine gore mehlulda bioloji makromolekullarin ucolculu qurulusunu mueyyen etmek ucun nuve maqnetik rezonans spektroskopiyasini inkisaf etdirdiyine gore 2003 Piter Aqre ABS Huceyre membranlarindaki kanallarla elaqeli kesflerine gore aquaporini kesf etdiyine gore Roderik Makkinon ABS Huceyre membranlarindaki kanallarla elaqeli kesflerine gore ion kanallarinin strukturu ve mexanizmi ile elaqedar tedqiqatlarina gore 2004 Aaron Cexanover Israil Ubiquitinin zulal parcalanmasinda vasitecilik etmesini kesf etdiklerine gore Avram Hersko IsrailIrvin Rouz ABS2005 Iv Soven Fransa Uzvi sintezde metatezis usulunu tekmillesdirdiklerine gore Robert Qrabbs ABSRicard Srok ABS2006 Rocer Kornberq ABS Eukaryotik transkripsiyanin molekulyar esaslari ile elaqeli tedqiqatlarina gore 2007 Almaniya Berk sethlerdeki kimyevi proseslerle elaqeli tedqiqatlarina gore 2008 Yaponiya Yasil fluoressensiya zulalinin kesfi ve tekmillesdirilmesine gore ABSABS2009 ABS Hindistan Birlesmis Kralliq Ribosomun strukturu ve funksiyasi uzre tedqiqatlarina gore ABSAda Yonat Israil2010 ABS Bizim gundelik heyatimizi yaxsilasdiran murekkeb molekullarin qurulmasi meqsedi ile karbon atomlarini bir biri ile birlesdirmenin yeni daha semereli yaollarini tekmillesdirdiklerine gore YaponiyaYaponiya2011 Israil ABS Kvazikristallari kesf etdiyine gore 2012 ABS G zulali birlesmis reseptor ile elaqeli tedqiqtlarina gore ABS2013 ABS Avstriya Murekkeb kimyevi sistemler ucun coxolculu modellerin tekmillesdirilmesine gore ABS Birlesmis Kralliq IsrailABS Israil2014 ABS Yuksek qetiyyetli fluoresan mikroskopiyanin tekmillesdirilmesine gore Almaniya RuminiyaABS2015 Isvec Birlesmis Kralliq DNT temirinin mexanizimleri uzre tedqiqatlarina gore ABSEziz Sancar ABS Turkiye2016 Fransa Molekulyar masinlarin dizayni ve sintezine gore Birlesmis Kralliq ABSNiderland2017 Isvecre Krio elektron mikroskopiyasini tekmillesdirdiklerine gore Almaniya ABSBirlesmis Kralliq2018 Frensis Arnold ABS Fermentlerin istiqametlendirilmis tekamulune gore ABS Peptidler ve antikorlarin faqotiv displeyini yaratdiqlarina gore Birlesmis Kralliq2019 ABS Litium ion batereyalarinin tekmillesdirilmesine gore Birlesmis Kralliq ABSYaponiya2020 Emmanuel Sarpantye Fransa Almaniya Genom redakesi metodunu tekmillesdirdiklerine gore Cennifer Dudna ABS2021 Almaniya asimmetrik orqanokatalizi tekmillesdirdiklerine gore Boyuk BritaniyaIstinadlar Alfred Nobel The Man Behind the Nobel Prize Nobelprize org 25 October 2007 tarixinde Istifade tarixi 7 October 2008 Nobelprize org 15 October 2008 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 October 2008 The Nobel Prize Nobelprize org 15 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 7 October 2008 The Nobel Prize Award Ceremonies Nobelprize org 22 August 2008 tarixinde Istifade tarixi 7 October 2008 Malmstrom Bo G Bertil Andersson The Nobel Prize in Chemistry The Development of Modern Chemistry Nobelprize org 3 December 2001 16 July 2008 tarixinde Istifade tarixi 8 October 2008 Nobelprize org 2 February 2007 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 October 2008 Women Nobel Laureates Nobelprize org 28 September 2008 tarixinde Istifade tarixi 7 October 2008 Facts on the Nobel Prize in Chemistry nobelprize org 8 March 2017 tarixinde Istifade tarixi 8 March 2017 The Nobel Prize in Chemistry 1914 Nobelprize org 15 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1918 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1920 Nobelprize org 9 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1921 Nobelprize org 27 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1925 Nobelprize org 15 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1927 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1938 Nobelprize org 19 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1943 Nobelprize org 20 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1944 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1901 Nobelprize org 24 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1902 Nobelprize org 24 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1903 Nobelprize org 5 November 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1904 Nobelprize org 24 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1905 Nobelprize org 12 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1906 Nobelprize org 11 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1907 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1908 Nobelprize org 24 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1909 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1910 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1911 Nobelprize org 19 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1912 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1913 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1915 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1922 Nobelprize org 27 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1923 Nobelprize org 30 August 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1926 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1928 Nobelprize org 5 September 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1929 Nobelprize org 1 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1930 Nobelprize org 1 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1931 Nobelprize org 10 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1932 Nobelprize org 3 August 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1934 Nobelprize org 1 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1935 Nobelprize org 7 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1936 Nobelprize org 14 September 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1937 Nobelprize org 22 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1939 Nobelprize org 14 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1945 Nobelprize org 6 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1946 Nobelprize org 11 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1947 Nobelprize org 4 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1948 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1949 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1950 Nobelprize org 9 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1951 Nobelprize org 4 November 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1952 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1953 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1954 Nobelprize org 9 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1955 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1956 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1957 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1958 Nobelprize org 26 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1959 Nobelprize org 24 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1960 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1961 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1962 Nobelprize org 24 September 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1963 Nobelprize org 13 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1964 Nobelprize org 15 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1965 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1966 Nobelprize org 24 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1967 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1968 Nobelprize org 30 September 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1969 Nobelprize org 13 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1970 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1971 Nobelprize org 19 October 2010 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1972 Nobelprize org 11 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1973 Nobelprize org 24 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1974 Nobelprize org 3 August 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1975 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1976 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1977 Nobelprize org 24 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1978 Nobelprize org 12 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1979 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1980 Nobelprize org 26 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1981 Nobelprize org 21 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1982 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1983 Nobelprize org 13 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1984 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1985 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1986 Nobelprize org 21 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1987 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1988 Nobelprize org 25 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1989 Nobelprize org 28 September 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1990 Nobelprize org 28 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1991 Nobelprize org 17 August 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1992 Nobelprize org 18 July 2011 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1993 Nobelprize org 21 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1994 Nobelprize org 13 August 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1995 Nobelprize org 5 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1996 Nobelprize org 11 October 2007 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1997 Nobelprize org 21 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1998 Nobelprize org 26 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 1999 Nobelprize org 8 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 2000 Nobelprize org 20 September 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 2001 Nobelprize org 19 December 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 2002 Nobelprize org 2 November 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 2003 Nobelprize org 29 September 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 2004 Nobelprize org 19 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 2005 Nobelprize org 21 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 2006 Nobelprize org 17 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 2007 Nobelprize org 16 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2008 As of 26 October 2008 the nobelprize org website page for the 2008 award gives Shimomura s country as USA However the press release from the Nobel Foundation on 8 October 2008 announcing the award states that Shimomura is a Japanese citizen The Nobel Prize in Chemistry 2008 Press Release Nobelprize org 8 October 2008 9 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 8 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 2008 Nobelprize org 9 October 2008 tarixinde Istifade tarixi 8 October 2008 The Nobel Prize in Chemistry 2009 Nobelprize org 10 October 2009 tarixinde Istifade tarixi 7 October 2009 The Nobel Prize in Chemistry 2010 Nobelprize org 9 October 2010 tarixinde Istifade tarixi 6 October 2009 The Nobel Prize in Chemistry 2011 Nobelprize org 7 October 2011 tarixinde Istifade tarixi 5 October 2011 The Nobel Prize in Chemistry 2012 Nobelprize org 13 October 2012 tarixinde Istifade tarixi 13 October 2012 The Nobel Prize in Chemistry 2013 Nobelprize org 31 August 2017 tarixinde Istifade tarixi 9 October 2013 3 Jewish professors two of them Israeli share 2013 Nobel Prize in chemistry The Times of Israel 13 July 2017 tarixinde Istifade tarixi 9 October 2013 Microscope work wins Nobel Prize BBC 8 October 2014 19 July 2018 tarixinde Istifade tarixi 21 June 2018 Erviu Exclusiv Digi24 Stefan Hell laureat al premiului Nobel Educaţia primită in Romania m a ajutat mult Mi a ușurat viața rumin 7 March 2016 tarixinde Istifade tarixi 31 December 2015 The Nobel Prize in Chemistry 2015 Nobelprize org 15 June 2017 tarixinde Istifade tarixi 14 June 2017 The Nobel Prize in Chemistry 2016 Nobelprize org 5 October 2016 tarixinde Istifade tarixi 5 October 2016 The Nobel Prize in Chemistry 2017 Nobelprize org 6 April 2018 tarixinde Istifade tarixi 4 October 2017 Frank Joachim 2017 Curriculum Vitae 9 oktyabr 2017 at the Wayback Machine Retrieved 4 October 2017 Press Release The Nobel Prize in Chemistry 2018 3 oktyabr 2018 at the Wayback Machine The Nobel Prize in Chemistry 2019 Nobelprize org 25 February 2020 tarixinde Istifade tarixi 9 October 2019 The Nobel Prize in Chemistry 2020 Nobelprize org 7 October 2020 tarixinde Istifade tarixi 7 October 2020 The Nobel Prize in Chemistry 2021 Nobelprize org 6 October 2021 tarixinde Istifade tarixi 7 October 2021 Hemcinin baxNobel mukafatiXarici kecidlerVikianbarda Kimya uzre Nobel mukafati laureatlarinin siyahisi ile elaqeli mediafayllar var Isvec Kral Elmler Akademiyasinin resmi veb sayti Nobel Fondunun resmi veb sayti Nobel laureatlari ve universitetler