Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Roald Hofman(ing. Roald Hoffmann; doğ. 18 iyul 1937, , , Polşa, indiki Lvov vilayəti, Ukrayna) — amerika kimyaçısı.Kimya üzrə Nobel mükafatı laureatı (1981).
| Roald Hofman | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 18 iyul 1937[…](86 yaş) |
| Elm sahəsi | kimya |
| İş yeri | |
| Təhsili |
|
| Elmi rəhbərləri | Uilyam Lipskomb |
| Üzvlüyü |
|
| Mükafatları |  |
| roaldhoffmann.com | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Amerika kimyaçısı Roald Hofman 1937-ci ilin iyulun 18-də (Polşa) anadan olub. 1958-ci ildə bitirib. 1965-ci ilə qədər (1960-1961-ci illərdə Moskva Dövlət Universitetində təcrübə keçib) işləyib. 1965-ci ildən (1968-ci ildən professor) işləyib. Əsas tədqiqatları kimyəvi kinetikaya və kimyəvi reaksiyaların mexanizminin öyrənilməsinə həsr olunub. 1964-cü ildə mürəkkəb üzvi molekulların konformasiyasını və molekulyar orbitalların quruluşunu öyrənərkən -elektronları sisteminin analizini və hesablamalarını həyata keçirmişdir; reaksiyaların hipotetik aralıq məhsullarının enerjisini hesablamışdır (o cümlədən karbokationun) ki, bu da aktivləşmə enerjisini qiymətləndirməyə və aktivləşmiş kompleksin daha əlverişli konfiqurasiyası haqqında nəticə çıxarmağa imkan vermişdir. 1965-ci ildə R.B. Vudvord ilə birlikdə razılaşdırılmış reaksiyalar üçün orbital simmetriyasının saxlanması qaydasını təklif etmişdir. (Vudvord-Hofman qaydası). 1965-1969-cu illərdə bu qaydanın siklin qapanması ilə gedən monomolekulyar reaksiyalara, siklobirləşmə bimolekulyar reaksiyalarına, - əlaqələnmiş qrupların yerdəyişməsinin siqmatrop reaksiyalarına iki τ-əlaqənin sinxron əmələ gəlməsi və ya qırılması reaksiyalarına tətbiq olunması mümkünlüyünü öyrənmişdir. 1970-ci ildə kimyəvi çevrilmələr yolunda energetik sədlərin fiziki mahiyyətini müəyyən etmişdir. 1978-1980-ci illərdə keçid metallarının karbonil, aromatik, olefin və asetilen liqandları ilə mono və birnüvəli komplekslərinin stereokimyası sahəsində tədqiqatları inkişaf etdirmişdir.
Hofman 1981-ci ildə “Kimyəvi reaksiyaların getməsi nəzəriyyəsini işləyib hazırladığına görə” kimya üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür.
İstinadlar
- Roald Hoffmann // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Roald Hoffmann // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- NNDB (ing.). 2002.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Roald Hofman ing Roald Hoffmann dog 18 iyul 1937 Polsa indiki Lvov vilayeti Ukrayna amerika kimyacisi Kimya uzre Nobel mukafati laureati 1981 Roald HofmanDogum tarixi 18 iyul 1937 1937 07 18 86 yas Elm sahesi kimyaIs yeri Kornell UniversitetiTehsili Kolumbiya Universiteti 1958 Harvard Universiteti 1962 Elmi rehberleri Uilyam LipskombUzvluyu London Kral Cemiyyeti Leopoldin Alman Milli Elmler Akademiyasi Isvec Kral Elmler Akademiyasi ABS Milli Elmler Akademiyasi Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Amerika Felsefe Cemiyyeti d Rusiya Elmler Akademiyasi Amerika Fizik Cemiyyeti d Polsa Elmler Akademiyasi d Mukafatlariroaldhoffmann com Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiAmerika kimyacisi Roald Hofman 1937 ci ilin iyulun 18 de Polsa anadan olub 1958 ci ilde bitirib 1965 ci ile qeder 1960 1961 ci illerde Moskva Dovlet Universitetinde tecrube kecib isleyib 1965 ci ilden 1968 ci ilden professor isleyib Esas tedqiqatlari kimyevi kinetikaya ve kimyevi reaksiyalarin mexanizminin oyrenilmesine hesr olunub 1964 cu ilde murekkeb uzvi molekullarin konformasiyasini ve molekulyar orbitallarin qurulusunu oyrenerken elektronlari sisteminin analizini ve hesablamalarini heyata kecirmisdir reaksiyalarin hipotetik araliq mehsullarinin enerjisini hesablamisdir o cumleden karbokationun ki bu da aktivlesme enerjisini qiymetlendirmeye ve aktivlesmis kompleksin daha elverisli konfiqurasiyasi haqqinda netice cixarmaga imkan vermisdir 1965 ci ilde R B Vudvord ile birlikde razilasdirilmis reaksiyalar ucun orbital simmetriyasinin saxlanmasi qaydasini teklif etmisdir Vudvord Hofman qaydasi 1965 1969 cu illerde bu qaydanin siklin qapanmasi ile geden monomolekulyar reaksiyalara siklobirlesme bimolekulyar reaksiyalarina elaqelenmis qruplarin yerdeyismesinin siqmatrop reaksiyalarina iki t elaqenin sinxron emele gelmesi ve ya qirilmasi reaksiyalarina tetbiq olunmasi mumkunluyunu oyrenmisdir 1970 ci ilde kimyevi cevrilmeler yolunda energetik sedlerin fiziki mahiyyetini mueyyen etmisdir 1978 1980 ci illerde kecid metallarinin karbonil aromatik olefin ve asetilen liqandlari ile mono ve birnuveli komplekslerinin stereokimyasi sahesinde tedqiqatlari inkisaf etdirmisdir Hofman 1981 ci ilde Kimyevi reaksiyalarin getmesi nezeriyyesini isleyib hazirladigina gore kimya uzre Nobel mukafatina layiq gorulmusdur IstinadlarRoald Hoffmann Encyclopaedia Britannica ing Roald Hoffmann Brockhauz Ensiklopediyasi alm NNDB ing 2002 Hemcinin baxNobel mukafatiXarici kecidler