Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Eduard Buxner (20 may 1860[…], Münxen, Almaniya ittifaqı – 13 avqust 1917[…]) — alman kimyaçısı, Kimya üzrə Nobel mükafatı laureatı (1907).
| Eduard Buxner | |
|---|---|
| alm. Eduard Buchner | |
 | |
| Doğum tarixi | 20 may 1860[…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 13 avqust 1917[…](57 yaşında) |
| Elm sahələri | kimya, biokimya |
| Elmi dərəcəsi | |
| İş yerləri | |
| Təhsili |
|
| Elmi rəhbəri | Adolf fon Bayer |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Alman kimyaçısı Buxner Eduard (1860-1917), may ayının 20-də Münhendə doğulmuş, Universitet bitirmişdir. 1888-ci ildə fəlsəfə doktoru alimlik dərəcəsi adını almışdır. 1893-cü ildə Kilsk, 1896-cı ildə Tübingen Universitetlərinin, 1896-cı ildə Berlin Ali Kənd Təsərrüfatı Məktəbinin, 1909-cu ildə Breslau, 1911-ci ildə Vürsburq Universitetlərinin professoru olmuşdur. Biologiya-kimya sahəsində qiymətli tədqiqat işlərinə və toxuma xarici fermentasiyanı kəşf etdiyinə görə alim 1907-ci ildə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür.
Elmi fəaliyyəti
Hələ universitetdə oxuyarkən Buxner spirtə qıcqırma prosesini tədqiq etməyə başlayır.
O, oksigenin iştirakı ilə qıcqırma prosesini tədqiq edir. Onun apardığı tədqiqatlar göstərir ki, oksigen iştirakı ilə qıcqırma getməsini inkar edən hipotez yanlışdır.
Şəxsi ianələr hesabına Buxner kiçik laboratoriya yaradır və burada qıcqırma kimyası sahəsində tədqiqatlarını davam etdirir. 1893-cü ildə o, Münxendən gedərək Kil Universitetində analitik kimya bölməsinə rəhbərlik edir, 1895-ci ildə universitetin professoru olur. Sonrakı ildə Buxner Tyubingen Universitetində analitik kimya və farmakalogiyadan dərs verir.
1893-cü ildə Buxner maya hüceylərinin daxili mayesinin təmiz nümunəsini almaqla qıcqırmaya kömək edən aktiv maddəni tapmaq qərarına gəlir.
O, asistenti Martin Xanın təklif etdiyi üsuldan istifadə edərək həvəngdə mayaları qum və torpaq ilə birlikdə xırdalayır. Beləliklə o, yüksək temperaturun dağıdıcı təsirindən qaçır və ondan əvvəlki tədqiqatçıların nəticələrinə mənfi təsir edən həlledicilərdən istifadə etmir. Cunada təzyiq altında sıxılmış məsaməli maddə mayeni buraxır. Buxner ehtimal edirdi ki, bu maye qıcqırma törətmə qabiliyyətinə malikdir. Lakin sonralar o, Xan ilə birlikdə bu mayeni saxlamaq üçün ona saxarozanın qatı məhlulunu əlavə etdikdə karbon qazı ayrılır. Bu, heyrətləndirici idi, çünki maya hüceyrəli ölü olsalar da onların ayırdığı mayedə olan nəsə qıcqırma yaratmışdır. Buxner belə hipotez irəli sürür ki, aktiv maddə enzim və ya fermentdir və o, zimaza adlandırır.
Onun kəşfi o deməkdir ki, qıcqırma fermentin həm maya hüceyrəsinin daxilində, həm də xaricində kimyəvi aktivliyinin nəticəsidir. 1897-ci ildə Buxner çap etdirdiyi “maya hüceyrələri olmadan spirtə qıcqırma haqqında” işi onun kolleqaları-alimlər arasında böyük mübahisəyə səbəb olur və sonrakı illərdə Buxner xeyli vaxtını sərf etdi ki, öz nəzəriyyəsini sübut etmək üçün materiallar toplasın.
Təltif və mükafatları
- 1907-ci ildə Buxner “onun bioloji kimya üzrə apardığı elmi-tədqiqat işlərinə və hüceyrə xaricində fermentasiyanın kəşfinə görə” kimya üzrə Nobel mükafatına layiq görülür.
Vəfatı
Birinci dünya müharibəsi başladıqda Buxner könüllü olaraq hərbi xidmətə gedir. Eduard Buxner 13 avqust 1917-ci ildə vəfat edib.
İstinadlar
- Bell A. Eduard Buchner // Encyclopædia Britannica (brit. ing.). Encyclopædia Britannica, Inc., 1768.
- Eduard Buchner // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Бухнер Эдуард // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Eduard Buxner 20 may 1860 Munxen Almaniya ittifaqi 13 avqust 1917 alman kimyacisi Kimya uzre Nobel mukafati laureati 1907 Eduard Buxneralm Eduard Buchner Dogum tarixi 20 may 1860 1860 05 20 Dogum yeri Munxen Almaniya ittifaqiVefat tarixi 13 avqust 1917 1917 08 13 57 yasinda Elm saheleri kimya biokimyaElmi derecesi professorIs yerleri Tubingen Universiteti Vurtsburq Universiteti Humboldt adina Berlin Universiteti Munhen Ludviq Maksimilian UniversitetiTehsili Munhen Ludviq Maksimilian Universiteti Munhen Texniki Universiteti Erlangen Nurnberq Universiteti d Elmi rehberi Adolf fon BayerUzvluyu Leopoldin Alman Milli Elmler AkademiyasiMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiAlman kimyacisi Buxner Eduard 1860 1917 may ayinin 20 de Munhende dogulmus Universitet bitirmisdir 1888 ci ilde felsefe doktoru alimlik derecesi adini almisdir 1893 cu ilde Kilsk 1896 ci ilde Tubingen Universitetlerinin 1896 ci ilde Berlin Ali Kend Teserrufati Mektebinin 1909 cu ilde Breslau 1911 ci ilde Vursburq Universitetlerinin professoru olmusdur Biologiya kimya sahesinde qiymetli tedqiqat islerine ve toxuma xarici fermentasiyani kesf etdiyine gore alim 1907 ci ilde Nobel mukafatina layiq gorulmusdur Elmi fealiyyetiHele universitetde oxuyarken Buxner spirte qicqirma prosesini tedqiq etmeye baslayir O oksigenin istiraki ile qicqirma prosesini tedqiq edir Onun apardigi tedqiqatlar gosterir ki oksigen istiraki ile qicqirma getmesini inkar eden hipotez yanlisdir Sexsi ianeler hesabina Buxner kicik laboratoriya yaradir ve burada qicqirma kimyasi sahesinde tedqiqatlarini davam etdirir 1893 cu ilde o Munxenden gederek Kil Universitetinde analitik kimya bolmesine rehberlik edir 1895 ci ilde universitetin professoru olur Sonraki ilde Buxner Tyubingen Universitetinde analitik kimya ve farmakalogiyadan ders verir 1893 cu ilde Buxner maya huceylerinin daxili mayesinin temiz numunesini almaqla qicqirmaya komek eden aktiv maddeni tapmaq qerarina gelir O asistenti Martin Xanin teklif etdiyi usuldan istifade ederek hevengde mayalari qum ve torpaq ile birlikde xirdalayir Belelikle o yuksek temperaturun dagidici tesirinden qacir ve ondan evvelki tedqiqatcilarin neticelerine menfi tesir eden helledicilerden istifade etmir Cunada tezyiq altinda sixilmis mesameli madde mayeni buraxir Buxner ehtimal edirdi ki bu maye qicqirma toretme qabiliyyetine malikdir Lakin sonralar o Xan ile birlikde bu mayeni saxlamaq ucun ona saxarozanin qati mehlulunu elave etdikde karbon qazi ayrilir Bu heyretlendirici idi cunki maya huceyreli olu olsalar da onlarin ayirdigi mayede olan nese qicqirma yaratmisdir Buxner bele hipotez ireli surur ki aktiv madde enzim ve ya fermentdir ve o zimaza adlandirir Onun kesfi o demekdir ki qicqirma fermentin hem maya huceyresinin daxilinde hem de xaricinde kimyevi aktivliyinin neticesidir 1897 ci ilde Buxner cap etdirdiyi maya huceyreleri olmadan spirte qicqirma haqqinda isi onun kolleqalari alimler arasinda boyuk mubahiseye sebeb olur ve sonraki illerde Buxner xeyli vaxtini serf etdi ki oz nezeriyyesini subut etmek ucun materiallar toplasin Teltif ve mukafatlari1907 ci ilde Buxner onun bioloji kimya uzre apardigi elmi tedqiqat islerine ve huceyre xaricinde fermentasiyanin kesfine gore kimya uzre Nobel mukafatina layiq gorulur VefatiBirinci dunya muharibesi basladiqda Buxner konullu olaraq herbi xidmete gedir Eduard Buxner 13 avqust 1917 ci ilde vefat edib IstinadlarBell A Eduard Buchner Encyclopaedia Britannica brit ing Encyclopaedia Britannica Inc 1768 Eduard Buchner Brockhauz Ensiklopediyasi alm Buhner Eduard Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Hemcinin baxNobel mukafati