Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Münxen (alm. München) — Bavariya (almanca: Bayern) Federal Torpağının paytaxtıdır. Almaniyanın Berlin və Hamburqdan sonra üçüncü ən böyük şəhəridir. Əhalisi 1,3 milyondur. İzar çayı sahillərində, Alp dağlarının şimal yamaclarında yerləşir. Münxendə 1972-ci il Olimpiya Oyunları keçirilib. Münxen sözü qədim alman dilindəki Münichen sözündən yaranıb, mənası "rahiblərin yaşadığı yer" deməkdir. Belə ki, Münxen şəhərinin əsası Benedikt Orderinə aid olan rahiblər tərəfindən qoyulub, bu səbəbdən şəhərin gerbində rahib şəkli təsvir olunub. 2010-cu ildə Monokl dərgisi tərəfindən dərc olunmuş siyahıya əsasən Münxen dünyada yaşayış üçün ən münasib şəhər seçilib.
| Münxen | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| München | |||||
 | |||||
| |||||
| Ölkə | |||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Əsası qoyulub | 1158 | ||||
| İlk məlumat | 14 iyun 1158 | ||||
| Sahəsi |
| ||||
| Mərkəzin hündürlüyü | 519 ± 0 m | ||||
| Saat qurşağı | | ||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
| ||||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
| Telefon kodu | +49 89 | ||||
| Poçt indeksi | 80331–81929, 85540 | ||||
| Nəqliyyat kodu | M, MUC | ||||
| Digər | |||||
| stadt.muenchen.de/rathau… | |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Tarixi
Münxen şəhərinin adına yazılı mənbələrdə ilk dəfə 1158-ci ildə rast gəlinir. Həmin tarixdə Saksoniya və Bavariya hersoqu Benedikt Orderinə aid rahiblərin bu ərazilərdə məskunlaşmasını rahatlaşdırmaq üçün körpü tikdirir. 1175-ci ildə Münxen şəhər statusunu alır və burada müdafiə qurğuları tikilməyə başlayır. Hersoq 1180-ci ildə Vittelsbax sülaləsinə şəhəri idarə etməyi həvalə edir. Vittelsbax sülaləsi Münxen şəhərinin idarəçiliyini 1180-ci ildən 1918-ci ilə qədər öz əlində saxlayır. Münxen şəhəri xüsusilə İntibah dövründə xeyli inkişaf edir. 1506-cı ildə Münxen Bavariya əyalətinin paytaxtı elan olunur. 1609-cu ildə Münxendə əleyhinə təşkil olunur. 1618–1648-ci illər ərzində baş vermiş zamanı Münxen şəhəri 1632-ci ildə İsveç ordusu tərəfindən işğal olunur. 1634 və 1635-ci illərdə şəhərdə baş vermiş Bubon taunu nəticəsində əhalinin təxminən üçdə biri məhv olur. 1806-cı ildə Münxen şəhəri yeni yaranmış Bavariya krallığının paytaxtına çevrilir. Şəhərin öz parlamenti təsis olunur. 20 ildən sonra bura köçürülür. Şəhərdə olan gözəl tikililərin bir çoxu bu dövrdə, ilk 3 Bavariya kralının hakimiyyəti dövründə tikilmişdir.
1914-cü ildə Birinci dünya müharibəsinin başlanması nəticəsində Münxendə həyat şəraiti çətinləşməyə başlayır. Müttəfiqlərin Almaniyaya qarşı tətbiq etdiyi embarqo nəticəsində şəhərdə qida və yanacaq qıtlığı yaranmağa başlayır. 1916-cı ildə Fransa ordusunun hava reydləri zamanı şəhərə 3 bomba atılır. Müharibənin başa çatmasından sonra Münxen siyasi hərc-mərcliyin mərkəzində olur. 1918-ci ilin noyabrında, inqilabın başlanmasından bir neçə gün əvvəl Bavariya kralı şəhərdən qaçır. Bavariyada respublika hökuməti qurulsa da, az sonra həmin hökumət kommunistlər tərəfindən devrilir. 1919-cu ilin Fevral ayında təşkil olunur. Bir neçə il Münxendə yaşamış Vladimir Lenin Bavariyada kommunist dövlətinin qurulduğunu eşidən kimi bura təbrik teleqramı yollayır, lakin Sovet hökumətinin ömrü az olur, mərkəz tərəfindən göndərilmiş könüllü hərbi qüvvələr (Freikorps) mayın 3-də kommunist hökumətini devirir. Münxendə yenidən respublika hakimiyyəti qurulsa da, burada bir çox siyasi ekstremist qüvvələr güclənməyə başlayırlar.
1923-cü ildə Adolf Hitler və onun tərəfdarları Müngendə Pivə qiyamı adlanan üsyanla hökuməti devirməyə cəhd etdilər. Onların bu cəhdi uğusuz alındı, Hitler həbs olunaraq 5 illik cəza aldı, onun partiyası isə bir müddət siyasi arenadan tamamilə kənara çəkildi. İkinci dünya müharibəsi dövründə Münxen şəhəri çox böyük ziyan gördü. Şəhər müharibənin davam etdiyi 6 il ərzində 71 dəfə hava hücumuna məruz qalaraq bombalandı. Müharibədən sonra tərəfindən işğal olunan Münxen digər alman şəhərləri kimi yenidən tikilməyə başlandı. Münxendə gedən yenidənqurma prosesinin səciyyəvi xüsusiyyəti onun daha dəqiq aparılmasında idi. Şəhərin müharibədən əvvəlki görkəminin saxlanılmasına böyük əhəmiyyət verilirdi. 1957-ci ildə Münxenin əhalisi 1 milyon nəfəri ötdü. 1972 Yay Olimpiya Oyunlarının Münxendə keçirilməsi şəhərin beynəlxalq nüfuzunu daha da qaldırır. Hal-hazırda Münxen şəhəri dünyada ən yüksək həyat səviyyəsinə malik olan şəhərlərindəndir; bu göstəriciyə görə Münxen dünyada 8-ci yeri tutur. Şəhərdə ətraf mühit digər iri alman şəhərlərinə nisbətən daha təmizdir, həmçinin burada cinayətkarlıq da orta Almaniya göstəricisindən aşağı olduğundan Münxen kifayət qədər təhlükəsiz və sakit yer hesab olunur.
İqtisadiyyatı
Münxen Almaniyada ən güclü iqtisadiyyata malik olan şəhərdir. Almaniyadakı milyonçu şəhərlər arasında ən aşağı işsizlik səviyyəsi də Münxen şəhərindədir. 2008-ci ilin aprel ayına olan statistikaya görə buradakı işsizlik səviyyəsi 5,6%-dir. Münxen həm də Cənubi Almaniyanın iqtisadi mərkəzi hesab olunur. Münxen statusuna malikdir, burada bir çox böyük şirkətlərinin mərkəzi qərargahı yerləşir. Bu şirkətlərə Siemens (elektronika), BMV (avtomobil istehsalı), MAN (maşınqayırma), (maliyyə) və digər iri korporasiyaları nümunə göstərmək olar. Münxendə 2007-ci ildə adambaşına düşən ÜDM ildə 26.648 avro olmuşdur. Bu göstəriciyə görə Münxen Almaniyada əhalisi 500.000 nəfərdən çox olan şəhərlər arasında birinci yeri tutur. 2006-cı il statistikasına görə Münxendə ixtisaslı kadrların orta əməkhaqqısı saatda 18,62 avro idi (23 ABŞ dolları). Münxen biotexnologiya, proqram təminatı və şirkətlərinin Almaniyadakı əsas mərkəzidir. "Mercer" təşkilatının ənənəvi illik şəhərlərdə yaşam qiymətləri cədvəlinə görə Münxen bahalılıq səviyyəsinə görə dünyada 59-cu yeri tutur. Bu göstəriciyə görə Münxen Almaniyada Frankfurt-Mayndan sonra ikinci ən bahalı şəhər hesab olunur.
Əhalisi
1700-cü ildə Münxenin əhalisi 24.000 nəfər olmuşdur. Həmin tarixdən etibarən şəhərin əhalisi sürətlə artaraq 1852-ci ildə 100.000 nəfəri, 1883-cü ildə isə 250.000 nəfəri ötmüşdür. 1901-ci ildə əhalisinin sayı yarım milyon nəfərə çatan Münxen, Berlin və Hamburqdan sonra Almaniya İmperiyasının 3-cü ən böyük şəhərinə çevrilmişdir, lakin İkinci dünya müharibəsi şəhərə böyük ziyan vurur. Münxenin tam yarısı, qədim şəhərin isə 90%-i hava bordbardmanları zamanı dağıdılır. Hava reydlərində 6.000 Münxen sakini həyatını itirir, çoxlu sayda insan evsiz qalır. Şəhərin əhalisi 1939-cu ilin may ayında 829.000 nəfər idisə, 1945-ci ilin may ayında bu göstərici 550.000 olur. Münxenin əhalisinin sayı müharibədən əvvəlki səviyyəsinə 1950-ci ildə çatdı, 1957-ci il dekabrın 15-də isə şəhərin 1 milyonuncu sakini dünyaya gəldi. Münxen dünyada əhalisi 1.000.000-a çatan 70-ci şəhər oldu. 2011-ci ilin əvvəlinə olan göstəricilərə görə şəhərin əhalisinin sayı 1.314.947 nəfər olub. Münxen əhalisinin 23%-i və ya 300.000 nəfəri xarici immiqrantlardan ibarətdir. Onların arasında 43.309 nəfərlə türklər üstünlük təşkil edir. Bundan başqa xorvatlar (24.866), serblər (24.439), yunanlar (22.486), italyanlar (20.847) da şəhərdə böyük diasporaya malikdirlər. Münxendəki xaricilərin 37%-i Avropa Birliyi ölkələrindən gələnlərdir. Şəhər əhalisinin 47% ateist, 37% katolik, 14% katolik, az bir qismi isə müsəlman və yəhudi icmasına məxsus insanlardır. Avropada bir çox yerlərdə olduğu kimi Münxendə də ateist və müsəlmanların sayı son illərdə daha böyük sürətlə artmaqdadır.
| Vətəndaşlığına görə Rezidentlər (31.12.2017) | |
| Ölkə | Əhali |
|---|---|
 Türkiyə | 37,998 |
 Xorvatiya | 36,655 |
 İtaliya | 27,060 |
 Yunanıstan | 26,360 |
 Avstriya | 20,990 |
 Polşa | 19,456 |
 Bosniya və Herseqovina | 18,987 |
 Rumıniya | 17,415 |
 Serbiya | 13,758 |
 İraq | 12,124 |
 Bolqarıstan | 12,035 |
 Kosovo | 11,114 |
 Fransa | 9,983 |
 Macarıstan | 8,621 |
 İspaniya | 8,614 |
 Rusiya | 8,603 |
 ÇXR | 7,624 |
 Hindistan | 7,440 |
 Əfqanıstan | 7,234 |
Təhsil
Münxen elm və təhsil üzrə Almaniyada aparıcı yeri tutur. Burada Nobel mükafatı alanlar siyahısında 1901-ci ildə Vilhelm Rentgen və 2005-ci ildə daxil olmaqla çoxlu elm adamı fəaliyyət göstəriblər. Münxendəki aparıcı universitetlər aşağıdakılardır.
Tanınmış Şəxslər
- – 1972-ci il doğum tarixli, dünyaca məşhur futbol ulduzu
- – 1945-ci il doğum tarixli, dünyaca məşhur futbol ulduzu və Bayern Münxen futbol klubunun fəxri prezidenti
- – 1983-cü il doğum tarixli, dünyaca məşhur futbol ulduzu
- Klaus Mann – Almaniyalı yazıçı
- – müğənni
- Rixard Ştraus – XIX–XX əsrlərdə yaşamış tanınmış alman kompozitoru
- Eduard Buxner – kimyaçı, Nobel mükafatı laureatı
- – kimyaçı, Nobel mükafatı laureatı
- Arno Allan Penzias – fizik, Nobel mükafatı laureatı
Qardaşlaşmış şəhərlər
![image]()
Edinburq (Böyük Britaniya) 1954-cü ildən.![image]()
Verona (İtaliya) 1960-cı il martın 17-dən.![image]()
Bordo (Fransa) 1964-cü il mayın 30-dan.![image]()
Sapporo (Yaponiya) 1972-ci il avqustun 28-dən.![image]()
Sinsinnati (ABŞ) 1989-cu il sentyabrın 18-dən.![image]()
Kiyev (Ukrayna) 1989-cu il oktyabrın 6-dan.![image]()
Harare (Zimbabve) 1996-cı ildən (rəsmi olaraq 1999-cu ildən 2002-ci ilin aprelinə qədər Zimbabvedə insan hüquqlarının pozulması ilə əlaqədar dayandırılmışdır)![image]()
Tümen (Rusiya) 2002-ci il iyunun 8-dən.
Şəkillər
-
![image]()
Tereza çəmənliyində -
![image]()
Odeonsplatsda -
![image]()
-
![image]()
-
![image]()
-
![image]()
-
![image]()
-
![image]()
Sülh mələyi heykəli -
![image]()
Ədalət sarayı -
![image]()
-
![image]()
-
![image]()
İstinadlar
- Deutsche Nationalbibliothek Record #4127793-4 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Burkhart M. Stadtgründung München: Brannte die Brücke? (alm.). / Hrsg.: Bayerischer Rundfunk 2012.
- München in Zahlen (alm.).
- Augsburger Schied.
- https://www.destatis.de/DE/ZahlenFakten/LaenderRegionen/Regionales/Gemeindeverzeichnis/Administrativ/Aktuell/05Staedte.html.
- . Federal Statistical Office.
- Alle politisch selbständigen Gemeinden mit ausgewählten Merkmalen am 31.12.2022 (alm.). DESTATIS, 2023.
- https://www.muenchen.de/leben/service/postleitzahlen.html.
- https://www.muenchen.de/verkehr/aktuell/muc-kennzeichen-fuer-muenchner-fahrzeuge-ab-dezember-2023.
- Münxendə İşsizlik Göstəriciləri 2008-02-20 at the Wayback Machine (alm.)
- ""Mercer"in siyahısı". 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-06-05.
- "Die ausländische Bevölkerung nach der Staatsangehörigkeit 2017" (PDF). 19 June 2018 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 19 June 2018.
Xarici keçidlər
- Rəsmi saytı (alm.)
- Səyahətlər haqqında bloq. Münxen
 | Almaniya ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun meqalenin muzakire sehifesine diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Munxen alm Munchen Bavariya almanca Bayern Federal Torpaginin paytaxtidir Almaniyanin Berlin ve Hamburqdan sonra ucuncu en boyuk seheridir Ehalisi 1 3 milyondur Izar cayi sahillerinde Alp daglarinin simal yamaclarinda yerlesir Munxende 1972 ci il Olimpiya Oyunlari kecirilib Munxen sozu qedim alman dilindeki Munichen sozunden yaranib menasi rahiblerin yasadigi yer demekdir Bele ki Munxen seherinin esasi Benedikt Orderine aid olan rahibler terefinden qoyulub bu sebebden seherin gerbinde rahib sekli tesvir olunub 2010 cu ilde Monokl dergisi terefinden derc olunmus siyahiya esasen Munxen dunyada yasayis ucun en munasib seher secilib MunxenMunchenBayraq Gerb d 48 08 15 sm e 11 34 30 s u Olke Almaniya Federativ RespublikasiTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1158Ilk melumat 14 iyun 1158Sahesi 310 71 km 2016 31 dekabr 2017 Merkezin hundurluyu 519 0 mSaat qursagi UTC 01 00UTC 02 00EhalisiEhalisi 1 512 491 nef 31 dekabr 2022 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 49 89Poct indeksi 80331 81929 85540Neqliyyat kodu M MUCDigerstadt muenchen de rathau Munxen Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiMunxen seherinin adina yazili menbelerde ilk defe 1158 ci ilde rast gelinir Hemin tarixde Saksoniya ve Bavariya hersoqu Benedikt Orderine aid rahiblerin bu erazilerde meskunlasmasini rahatlasdirmaq ucun korpu tikdirir 1175 ci ilde Munxen seher statusunu alir ve burada mudafie qurgulari tikilmeye baslayir Hersoq 1180 ci ilde Vittelsbax sulalesine seheri idare etmeyi hevale edir Vittelsbax sulalesi Munxen seherinin idareciliyini 1180 ci ilden 1918 ci ile qeder oz elinde saxlayir Munxen seheri xususile Intibah dovrunde xeyli inkisaf edir 1506 ci ilde Munxen Bavariya eyaletinin paytaxti elan olunur 1609 cu ilde Munxende eleyhine teskil olunur 1618 1648 ci iller erzinde bas vermis zamani Munxen seheri 1632 ci ilde Isvec ordusu terefinden isgal olunur 1634 ve 1635 ci illerde seherde bas vermis Bubon taunu neticesinde ehalinin texminen ucde biri mehv olur 1806 ci ilde Munxen seheri yeni yaranmis Bavariya kralliginin paytaxtina cevrilir Seherin oz parlamenti tesis olunur 20 ilden sonra bura kocurulur Seherde olan gozel tikililerin bir coxu bu dovrde ilk 3 Bavariya kralinin hakimiyyeti dovrunde tikilmisdir Munxende muharibe ve sulh dovrunde olan tikililerin veziyyeti 1914 cu ilde Birinci dunya muharibesinin baslanmasi neticesinde Munxende heyat seraiti cetinlesmeye baslayir Muttefiqlerin Almaniyaya qarsi tetbiq etdiyi embarqo neticesinde seherde qida ve yanacaq qitligi yaranmaga baslayir 1916 ci ilde Fransa ordusunun hava reydleri zamani sehere 3 bomba atilir Muharibenin basa catmasindan sonra Munxen siyasi herc mercliyin merkezinde olur 1918 ci ilin noyabrinda inqilabin baslanmasindan bir nece gun evvel Bavariya krali seherden qacir Bavariyada respublika hokumeti qurulsa da az sonra hemin hokumet kommunistler terefinden devrilir 1919 cu ilin Fevral ayinda teskil olunur Bir nece il Munxende yasamis Vladimir Lenin Bavariyada kommunist dovletinin quruldugunu esiden kimi bura tebrik teleqrami yollayir lakin Sovet hokumetinin omru az olur merkez terefinden gonderilmis konullu herbi quvveler Freikorps mayin 3 de kommunist hokumetini devirir Munxende yeniden respublika hakimiyyeti qurulsa da burada bir cox siyasi ekstremist quvveler guclenmeye baslayirlar 1923 cu ilde Adolf Hitler ve onun terefdarlari Mungende Pive qiyami adlanan usyanla hokumeti devirmeye cehd etdiler Onlarin bu cehdi ugusuz alindi Hitler hebs olunaraq 5 illik ceza aldi onun partiyasi ise bir muddet siyasi arenadan tamamile kenara cekildi Ikinci dunya muharibesi dovrunde Munxen seheri cox boyuk ziyan gordu Seher muharibenin davam etdiyi 6 il erzinde 71 defe hava hucumuna meruz qalaraq bombalandi Muharibeden sonra terefinden isgal olunan Munxen diger alman seherleri kimi yeniden tikilmeye baslandi Munxende geden yenidenqurma prosesinin seciyyevi xususiyyeti onun daha deqiq aparilmasinda idi Seherin muharibeden evvelki gorkeminin saxlanilmasina boyuk ehemiyyet verilirdi 1957 ci ilde Munxenin ehalisi 1 milyon neferi otdu 1972 Yay Olimpiya Oyunlarinin Munxende kecirilmesi seherin beynelxalq nufuzunu daha da qaldirir Hal hazirda Munxen seheri dunyada en yuksek heyat seviyyesine malik olan seherlerindendir bu gostericiye gore Munxen dunyada 8 ci yeri tutur Seherde etraf muhit diger iri alman seherlerine nisbeten daha temizdir hemcinin burada cinayetkarliq da orta Almaniya gostericisinden asagi oldugundan Munxen kifayet qeder tehlukesiz ve sakit yer hesab olunur IqtisadiyyatiMunxen Almaniyada en guclu iqtisadiyyata malik olan seherdir Almaniyadaki milyoncu seherler arasinda en asagi issizlik seviyyesi de Munxen seherindedir 2008 ci ilin aprel ayina olan statistikaya gore buradaki issizlik seviyyesi 5 6 dir Munxen hem de Cenubi Almaniyanin iqtisadi merkezi hesab olunur Munxen statusuna malikdir burada bir cox boyuk sirketlerinin merkezi qerargahi yerlesir Bu sirketlere Siemens elektronika BMV avtomobil istehsali MAN masinqayirma maliyye ve diger iri korporasiyalari numune gostermek olar Munxende 2007 ci ilde adambasina dusen UDM ilde 26 648 avro olmusdur Bu gostericiye gore Munxen Almaniyada ehalisi 500 000 neferden cox olan seherler arasinda birinci yeri tutur 2006 ci il statistikasina gore Munxende ixtisasli kadrlarin orta emekhaqqisi saatda 18 62 avro idi 23 ABS dollari Munxen biotexnologiya proqram teminati ve sirketlerinin Almaniyadaki esas merkezidir Mercer teskilatinin enenevi illik seherlerde yasam qiymetleri cedveline gore Munxen bahaliliq seviyyesine gore dunyada 59 cu yeri tutur Bu gostericiye gore Munxen Almaniyada Frankfurt Mayndan sonra ikinci en bahali seher hesab olunur EhalisiMunxende BMV merkezi qerargahi ve muzeyinin binasi 1700 cu ilde Munxenin ehalisi 24 000 nefer olmusdur Hemin tarixden etibaren seherin ehalisi suretle artaraq 1852 ci ilde 100 000 neferi 1883 cu ilde ise 250 000 neferi otmusdur 1901 ci ilde ehalisinin sayi yarim milyon nefere catan Munxen Berlin ve Hamburqdan sonra Almaniya Imperiyasinin 3 cu en boyuk seherine cevrilmisdir lakin Ikinci dunya muharibesi sehere boyuk ziyan vurur Munxenin tam yarisi qedim seherin ise 90 i hava bordbardmanlari zamani dagidilir Hava reydlerinde 6 000 Munxen sakini heyatini itirir coxlu sayda insan evsiz qalir Seherin ehalisi 1939 cu ilin may ayinda 829 000 nefer idise 1945 ci ilin may ayinda bu gosterici 550 000 olur Munxenin ehalisinin sayi muharibeden evvelki seviyyesine 1950 ci ilde catdi 1957 ci il dekabrin 15 de ise seherin 1 milyonuncu sakini dunyaya geldi Munxen dunyada ehalisi 1 000 000 a catan 70 ci seher oldu 2011 ci ilin evveline olan gostericilere gore seherin ehalisinin sayi 1 314 947 nefer olub Munxen ehalisinin 23 i ve ya 300 000 neferi xarici immiqrantlardan ibaretdir Onlarin arasinda 43 309 neferle turkler ustunluk teskil edir Bundan basqa xorvatlar 24 866 serbler 24 439 yunanlar 22 486 italyanlar 20 847 da seherde boyuk diasporaya malikdirler Munxendeki xaricilerin 37 i Avropa Birliyi olkelerinden gelenlerdir Seher ehalisinin 47 ateist 37 katolik 14 katolik az bir qismi ise muselman ve yehudi icmasina mexsus insanlardir Avropada bir cox yerlerde oldugu kimi Munxende de ateist ve muselmanlarin sayi son illerde daha boyuk suretle artmaqdadir Vetendasligina gore Rezidentler 31 12 2017 Olke EhaliTurkiye 37 998Xorvatiya 36 655Italiya 27 060Yunanistan 26 360Avstriya 20 990Polsa 19 456Bosniya ve Herseqovina 18 987Ruminiya 17 415Serbiya 13 758Iraq 12 124Bolqaristan 12 035Kosovo 11 114Fransa 9 983Macaristan 8 621Ispaniya 8 614Rusiya 8 603CXR 7 624Hindistan 7 440Efqanistan 7 234TehsilMunxen elm ve tehsil uzre Almaniyada aparici yeri tutur Burada Nobel mukafati alanlar siyahisinda 1901 ci ilde Vilhelm Rentgen ve 2005 ci ilde daxil olmaqla coxlu elm adami fealiyyet gosteribler Munxendeki aparici universitetler asagidakilardir Munxen Texniki UniversitetiTaninmis Sexsler 1972 ci il dogum tarixli dunyaca meshur futbol ulduzu 1945 ci il dogum tarixli dunyaca meshur futbol ulduzu ve Bayern Munxen futbol klubunun fexri prezidenti 1983 cu il dogum tarixli dunyaca meshur futbol ulduzu Klaus Mann Almaniyali yazici mugenni Rixard Straus XIX XX esrlerde yasamis taninmis alman kompozitoru Eduard Buxner kimyaci Nobel mukafati laureati kimyaci Nobel mukafati laureati Arno Allan Penzias fizik Nobel mukafati laureatiQardaslasmis seherlerEdinburq Boyuk Britaniya 1954 cu ilden Verona Italiya 1960 ci il martin 17 den Bordo Fransa 1964 cu il mayin 30 dan Sapporo Yaponiya 1972 ci il avqustun 28 den Sinsinnati ABS 1989 cu il sentyabrin 18 den Kiyev Ukrayna 1989 cu il oktyabrin 6 dan Harare Zimbabve 1996 ci ilden resmi olaraq 1999 cu ilden 2002 ci ilin apreline qeder Zimbabvede insan huquqlarinin pozulmasi ile elaqedar dayandirilmisdir Tumen Rusiya 2002 ci il iyunun 8 den SekillerTereza cemenliyinde Odeonsplatsda Sulh meleyi heykeli Edalet sarayiIstinadlarDeutsche Nationalbibliothek Record 4127793 4 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Burkhart M Stadtgrundung Munchen Brannte die Brucke alm Hrsg Bayerischer Rundfunk 2012 Munchen in Zahlen alm Augsburger Schied https www destatis de DE ZahlenFakten LaenderRegionen Regionales Gemeindeverzeichnis Administrativ Aktuell 05Staedte html Federal Statistical Office Alle politisch selbstandigen Gemeinden mit ausgewahlten Merkmalen am 31 12 2022 alm DESTATIS 2023 https www muenchen de leben service postleitzahlen html https www muenchen de verkehr aktuell muc kennzeichen fuer muenchner fahrzeuge ab dezember 2023 Munxende Issizlik Gostericileri 2008 02 20 at the Wayback Machine alm Mercer in siyahisi 2016 03 04 tarixinde Istifade tarixi 2011 06 05 Die auslandische Bevolkerung nach der Staatsangehorigkeit 2017 PDF 19 June 2018 tarixinde PDF Istifade tarixi 19 June 2018 Xarici kecidlerVikianbarda Munxen ile elaqeli mediafayllar var Resmi sayti alm Seyahetler haqqinda bloq Munxen Almaniya ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin