Aleksandr Mixayloviç Proxorov (11 iyul 1916[…], Aterton[d] – 8 yanvar 2002[…], Moskva) — SSRİ-i fiziki, lazer texnologiyalarının ixtiraçılarından biri. 1964-cü il Fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı.
Aleksandr Proxorov | |
---|---|
rus. Александр Михайлович Прохоров | |
Doğum tarixi | 11 iyul 1916[…] |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 8 yanvar 2002[…](85 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Elm sahəsi | fizika |
Elmi dərəcəsi | fizika-riyaziyyat elmləri doktoru(1952) |
Elmi adları | professor, SSRİ elmlər akademiyasının akademiki(1966) Rusiya elmlər akademiyasının akademiki(1991) |
İş yerləri |
|
Alma-mater | Leninqrad dövlət universiteti |
Təhsili |
|
Tanınmış yetirmələri | Yevgeni Dianov |
Tanınır | kvant elektronikasının banilərindən biri |
Üzvlüyü |
|
Mükafatları | Fizika üzrə Nobel mükafatı (1964) |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Proxorov çar rejiminin təqiblərindən qaçmış rus işçi-inqilabçısının ailəsində Atertone-də (Avstraliya) doğuldu. 1923-cü ildə ailə məmləkətlərinə döndü. 1939-da o fərqlənmə ilə Leninqrad dövlət universitetinin fizika fakültəsini qurtardı və P. N. Lebedev adına fizika institutunun aspiranturasına daxil oldu. Böyük Vətən Müharibəsinin başlanğıcından sonra Proxorov cəbhəyə getdi, piyada qoşunda vuruşurdu, kəşfiyyatda, mükafatlandırılmışdı. 1930-cu ildən 1944-cü ilə qədər Gənclərin ümumittifaq Lenin kommunist ittifaqının üzvü olmuşdur. 1944-cü ildə, ağır yaralanmadan sonra, o demobilizasiya edilmişdi və elmi işə qayıtdı. 1950-ci ildən Sovet İttifaqının kommunist partiyasının üzvü olmuşdur.
1946–1982-ci illər ərzində P. N. Lebedev adına fizika institutunund işlədi, 1954-cü ildən tərəddüdlər Laboratoriyasına başçılıq edirdi,1968-dən direktor müavini idi.1982-ci ildən 1998-ci ilə kimi AMMA SSRİ ümumi fizika İnstitutunun direktoru təyin edilmişdir, və sonra onun fəxri direktoru olmuşdur. Eyni zamanda Moskva Dövlət Universitetində (1959-dan professor vəzifədə) və MFTİ-də dərs deyirdi,1971-ci ildən kafedranı idarə edirdi.1969-cu ildə Proxorov Böyük sovet ensiklopediyasının baş redaktoru vəzifəsini tuturdu, onun rəhbərliyi altında sovet ensiklopediyasının üçüncü nəşri çıxdı, həmçinin bir çox başqa ensiklopediya lüğətlərinində müəllifidir.
1960-cı ildə Proxorov AMMA SSRİ üzv-müxbir seçilmişdir, və 1966-cı ildə — akademiki olmuşdur. İyirmi il (1973–93) ərzində o SSRİ AMMA ümumi fizikanın və astronomiyanın Bölməsinin akademik-katibi idi, və həyatın sonunda kimi Rusiya elmlər akademoiasında Rəyasət heyətinin məsləhətçisi olmuşdur.
Proxorov fiziklərin böyük məktəbini yaratdı, onun şagirdlərinin arasında çox böyük alimlər də var. 2002-ci ildən Rusiya elmlər akademiyasının ümumi fizika İnstitutu Proxorovun adını daşıyır.
1991-ci ildə Böyük ensiklopediya lüğətinin yaradılmasına başçılıq etdi.
"Lazer fizikası" beynəlxalq jurnalın baş redaktoru idi,"Səth fizika, kimya, mexanik" jurnalının redaksiya heyətinin üzvü olmuşdur.
A. M Proxorov 8 yanvar 2002-ci ildə vəfat etmişdir, Moskvada Novodeviçye qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur.
Həmçinin bax
- nobel mükafatı laureatları
Xarici keçidlər
- Mixail Proxorovun Yaddaşı 2020-11-25 at the Wayback Machine
- – lab.org/publ/7–1 – R. E. A İİET-iəməkdaşlarıyla A. M. Proxorova akademikinin 0–34 Söhbəti 2015-09-12 at the Wayback Machine
- Nobel komitəsinin saytında Tərcümeyi-hal (ing.)
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Aleksandr Mikhaylovich Prokhorov // Encyclopædia Britannica (ing.).
- http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-72.ln-ru.dl-.pr-inf.uk-12.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aleksandr Mixaylovic Proxorov 11 iyul 1916 Aterton d 8 yanvar 2002 Moskva SSRI i fiziki lazer texnologiyalarinin ixtiracilarindan biri 1964 cu il Fizika uzre Nobel mukafati laureati Aleksandr Proxorovrus Aleksandr Mihajlovich ProhorovDogum tarixi 11 iyul 1916 1916 07 11 Dogum yeri Aterton d Vefat tarixi 8 yanvar 2002 2002 01 08 85 yasinda Vefat yeri Moskva RusiyaDefn yeri Novodevicye qebiristanligiElm sahesi fizikaElmi derecesi fizika riyaziyyat elmleri doktoru 1952 Elmi adlari professor SSRI elmler akademiyasinin akademiki 1966 Rusiya elmler akademiyasinin akademiki 1991 Is yerleri Moskva Fizika ve Texnologiya Institutu Moskva Dovlet Universiteti Lebedev Fizika Institutu d 1946 1982 Alma mater Leninqrad dovlet universitetiTehsili Lebedev Fizika Institutu d Sankt Peterburq Dovlet UniversitetiTaninmis yetirmeleri Yevgeni DianovTaninir kvant elektronikasinin banilerinden biriUzvluyu QDR Elmler Akademiyasi d 1977 Leopoldin Alman Milli Elmler Akademiyasi Rusiya Elmler Akademiyasi SSRI Elmler Akademiyasi 1960 Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi 1972 SSRI Elmler Akademiyasi 1966 Macaristan Elmler Akademiyasi 1976 Mukafatlari Fizika uzre Nobel mukafati 1964 Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiProxorov car rejiminin teqiblerinden qacmis rus isci inqilabcisinin ailesinde Atertone de Avstraliya doguldu 1923 cu ilde aile memleketlerine dondu 1939 da o ferqlenme ile Leninqrad dovlet universitetinin fizika fakultesini qurtardi ve P N Lebedev adina fizika institutunun aspiranturasina daxil oldu Boyuk Veten Muharibesinin baslangicindan sonra Proxorov cebheye getdi piyada qosunda vurusurdu kesfiyyatda mukafatlandirilmisdi 1930 cu ilden 1944 cu ile qeder Genclerin umumittifaq Lenin kommunist ittifaqinin uzvu olmusdur 1944 cu ilde agir yaralanmadan sonra o demobilizasiya edilmisdi ve elmi ise qayitdi 1950 ci ilden Sovet Ittifaqinin kommunist partiyasinin uzvu olmusdur 1946 1982 ci iller erzinde P N Lebedev adina fizika institutunund isledi 1954 cu ilden tereddudler Laboratoriyasina basciliq edirdi 1968 den direktor muavini idi 1982 ci ilden 1998 ci ile kimi AMMA SSRI umumi fizika Institutunun direktoru teyin edilmisdir ve sonra onun fexri direktoru olmusdur Eyni zamanda Moskva Dovlet Universitetinde 1959 dan professor vezifede ve MFTI de ders deyirdi 1971 ci ilden kafedrani idare edirdi 1969 cu ilde Proxorov Boyuk sovet ensiklopediyasinin bas redaktoru vezifesini tuturdu onun rehberliyi altinda sovet ensiklopediyasinin ucuncu nesri cixdi hemcinin bir cox basqa ensiklopediya lugetlerininde muellifidir 1960 ci ilde Proxorov AMMA SSRI uzv muxbir secilmisdir ve 1966 ci ilde akademiki olmusdur Iyirmi il 1973 93 erzinde o SSRI AMMA umumi fizikanin ve astronomiyanin Bolmesinin akademik katibi idi ve heyatin sonunda kimi Rusiya elmler akademoiasinda Reyaset heyetinin meslehetcisi olmusdur Proxorov fiziklerin boyuk mektebini yaratdi onun sagirdlerinin arasinda cox boyuk alimler de var 2002 ci ilden Rusiya elmler akademiyasinin umumi fizika Institutu Proxorovun adini dasiyir 1991 ci ilde Boyuk ensiklopediya lugetinin yaradilmasina basciliq etdi Lazer fizikasi beynelxalq jurnalin bas redaktoru idi Seth fizika kimya mexanik jurnalinin redaksiya heyetinin uzvu olmusdur A M Proxorov 8 yanvar 2002 ci ilde vefat etmisdir Moskvada Novodevicye qebiristanliginda defn olunmusdur Hemcinin baxnobel mukafati laureatlariXarici kecidlerMixail Proxorovun Yaddasi 2020 11 25 at the Wayback Machine lab org publ 7 1 R E A IIET iemekdaslariyla A M Proxorova akademikinin 0 34 Sohbeti 2015 09 12 at the Wayback Machine Nobel komitesinin saytinda Tercumeyi hal ing IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Aleksandr Mikhaylovich Prokhorov Encyclopaedia Britannica ing http www ras ru win db show per asp P id 72 ln ru dl pr inf uk 12