Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aromatiklik - əvvəllər bu termin kimyəvi cəhətdən benzola oxşar birləşmələrə deyilirdi. Nəzəri üzvi kimyaya görə müvafiq xətti quruluşlu birləşmələrə nisbətən qoşulmuş rabitəli tsiklik birləşmələrin davamlılığını göstərmək üçün istifadə edilir. Aromatikliyin nəzəri əsasına və Hükkelin molekulyar orbitalların hesablanması qaydasına görə, monotsiklik quruluşu sp2 - hibridləşmiş karbon atomu və (4n+2)π-elektronu olan birləşmələr aromatikdir.
Aromatik karbohidrogenlər
Aromatik karbohidrogenlərə əsasən benzol və onun törəmələri aiddir. Bu birləşmələr xassə və quruluşlarına görə xüsusi seçildiyindən, onları üzvi kimya kursunun ayrıca bölmələrində öyrənirlər.
Strukturunun spesifikası. Hükkel qaydası
İlk dəfə benzolu Faradey almış (1825-ci il) və onun brutto formulunu C6H6 müəyyənləşdirmişdir. Sonralar benzolun xassə və quruluşuna, molekulyar formulu C6H6-ya uyğun olan bir sıra strukturlar təklif olunmuşdur. Onlardan bir neçəsini nəzərdən keçirək: dipropargi, divinilasetilen, duüar, ladenburq, klaus, tile və s. 1930-cu ldə Hükkel birinci dəfə kvant mexanikası üzrə aromatik birləşmələrin quruluşunu izah etmişdir. Kimyəvi cəhətdən aromatik birləşmələr daha çox əvəzrtmə reaksiyalarına daxil ola bilən maddələrdir. Aromatiklik üçün həlqənin bütün atomları bir müstəvi üzərində olmalıdır. Ancaq, bu da kifayət deyil. Tsiklik birləşmənin aromatikliyi üçün qapalı delokalizasiya π-elektron sistemində (4π+2) π-elektronlar (n=0,1,2,3......) olmalıdır.
Mənbə
- S.F.Qarayev, U.B.İmaşev, G.M.Talıbov "Üzvi kimya", Bakı-2003.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aromatiklik evveller bu termin kimyevi cehetden benzola oxsar birlesmelere deyilirdi Nezeri uzvi kimyaya gore muvafiq xetti quruluslu birlesmelere nisbeten qosulmus rabiteli tsiklik birlesmelerin davamliligini gostermek ucun istifade edilir Aromatikliyin nezeri esasina ve Hukkelin molekulyar orbitallarin hesablanmasi qaydasina gore monotsiklik qurulusu sp2 hibridlesmis karbon atomu ve 4n 2 p elektronu olan birlesmeler aromatikdir Aromatik karbohidrogenlerAromatik karbohidrogenlere esasen benzol ve onun toremeleri aiddir Bu birlesmeler xasse ve quruluslarina gore xususi secildiyinden onlari uzvi kimya kursunun ayrica bolmelerinde oyrenirler Strukturunun spesifikasi Hukkel qaydasiIlk defe benzolu Faradey almis 1825 ci il ve onun brutto formulunu C6H6 mueyyenlesdirmisdir Sonralar benzolun xasse ve qurulusuna molekulyar formulu C6H6 ya uygun olan bir sira strukturlar teklif olunmusdur Onlardan bir necesini nezerden kecirek dipropargi divinilasetilen duuar ladenburq klaus tile ve s 1930 cu lde Hukkel birinci defe kvant mexanikasi uzre aromatik birlesmelerin qurulusunu izah etmisdir Kimyevi cehetden aromatik birlesmeler daha cox evezrtme reaksiyalarina daxil ola bilen maddelerdir Aromatiklik ucun helqenin butun atomlari bir mustevi uzerinde olmalidir Ancaq bu da kifayet deyil Tsiklik birlesmenin aromatikliyi ucun qapali delokalizasiya p elektron sisteminde 4p 2 p elektronlar n 0 1 2 3 olmalidir MenbeS F Qarayev U B Imasev G M Talibov Uzvi kimya Baki 2003