Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İren Jolio- Küri (12 sentyabr 1897[…], XIII arondisman (Paris), Paris – 17 mart 1956[…], Paris) — Nobel mükafatı laureatı.
| İren Jolio- Küri | |
|---|---|
| fr. Irène Joliot-Curie | |
 İren Jolio Küri | |
| Doğum adı | Irene Curie |
| Doğum tarixi | 12 sentyabr 1897[…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 17 mart 1956[…](58 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | leykoz |
| Həyat yoldaşı |
|
| Uşaqları | |
| Atası | Pyer Küri |
| Anası | Mariya Küri |
| Elm sahəsi | Kimya |
| İş yerləri | |
| Təhsili |
|
| Üzvlüyü |
|
| Mükafatları |  Kimya üzrə Nobel mükafatı (1935) |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Mariya Küri və Pyer Kürinin ilk övladı və Frederik Jolio- Kürinin həyat yoldaşı. Frederik Küri ilə yeni radioaktiv elementlərin kəşfinə görə 1935-ci ildə kimya üzrə Nobel mükafatı almışdır. 1926-cı ildə İren Frederik Jolio ilə ailə həyatı qurdu. 1947-ci ildə, SSRİ Elmlər Akademiyasının xarici nümayəndəsi seçilmişdir. Belçika Kral Akademiyasının, Hindistan Elmlər Akademiyasının diplomlarına layiq görülmüşdür. 1940-cı ildə mühüm elmi xidmətlərinə görə Kolumbiya Universiteti tərəfindən ona Barnard qızıl medalı təqdim olunub.O, Fransanın Fəxri legion ordenli kavaleridir.
Uşaqlığı
İren Jolio-Küri ailənin ilk övladı idi. Pyer Küri yaşıdlarından əqli cəhətdən daha tez inkişaf edən, yaşına görə qeyri-adi öyrənmək həvəsi nümayiş etdirən balaca qızına çox vaxt ayırırdı.1848-ci il fransız inqilabçılarına dəstək olan, 1871-ci ildə isə Paris kommunasına köməklik göstərmiş ata tərəfdən babası Ejen Küri hələ İren çox kiçik olduğu zaman onlara köçmüşdü. Anası laboratoriyada çox məşğul olduğundan İren vaxtının çox hissəsini zəngin mənəviyyata və siyasi dünyagörüşə malik babası ilə keçirirdi. Ejen Küri ixtisasca həkim idi. O, liberal sosialist olmaqla bərabər, həm də antiklerikalist (din və ruhaniliyin nüfuzuna qarşı çıxan) idi. Babası İrenin siyasi baxışlarının formalaşmasına dərin təsir göstərməklə yanaşı, onda siyasi məsələlərə böyük maraq və cəmiyyətə bağlılıq yaratmışdı. Babasının hələ uşaqlıq illərində onda siyasətə qarşı oyatdığı dərin maraq İreni ömrünün sonuna kimi tərk etmədi və o, həmişə ictimai işlərdə də ön sıralarda addımladı. İren Kürinin 10 yaşı olan zaman atası, dünyaca məşhur alim, Nobel mükafatı laureatı Pyer Küri yol qəzası nəticəsində dünyasını dəyişdi. Atasının itkisi İrenin həyatında çox kədərli bir iz buraxdı. Uzun müddət atasının yoxluğu ilə barışa bilmədi. Lakin 16 yaşında İren Eynşteynlə tanış olur. İrenin rəfiqəsi fizik Ejen Kottonun sözlərinə görə, "Albert Eynşteyn az bir zamanda İrenin elmi istedadının fərqinə varmış və onunla dostlaşmışdı. Bu böyük dostluğa o heç vaxt xəyanət etməmişdi". Halbuki bu dostluğun təməli qoyulanda İrenin cəmi on altı yaşı vardı.
İren Küri 9 yaşında anasının, məşhur fiziklər və də aralarında olmaqla, bir neçə həmkarı ilə birlikdə yaratdığı kooperativ məktəbdə məşğələlərə başladı. Özü də daxil olmaqla, Mariya Kürinin məşhur alim həmkarları həmin məktəbdə dərs deyirdilər.Adi məktəblərdə olduğu kimi, burada yalnız təbiət elmləri tədris olunmur, şagirdlərə həm də fiziki cihazlarla davranma vərdişləri aşılanır, onlar kimyəvi reaktivlərlə tanış edilir və müxtəlif kimyəvi təcrübələrdə iştirak etməyə cəlb olunurdular. Beləliklə, şagirdlər Sorbonna Fizika və Kimya Məktəbinin laboratoriyalarında olduğu kimi, vaxtlarını daima elmi iş şəraitində keçirirdilər. İren Sevine kollecinin 1-ci Dünya müharibəsi ərəfəsində bitirir və təhsilini Parisin məşhur Sorbon Universitetində davam etdirir. Müharibə Mariya Kürinin qarşısına yeni vəzifələr qoydu. Minlərlə yaralı fransız əsgər və zabitlərinə xidmət göstərmək üçün cəbhədə hərəkətli rentgen aparatlarına ehtiyac var idi. Mariya Küri o dövr üçün yeni olan bu işin təşkilini öz üzərinə götürdü. O, İrenə rentgen texniki peşəsini öyrətdi və onlar aparatları ilə birlikdə sahə hospitallarına getməyə başladılar.
Müharibə İrenin Universiteti bitirməsini ləngitdi. Lakin orduda xidmət etmək onun xoşuna gəlmişdi və o, bütün gücü ilə yaralıların xilas edilməsinə çalışırdı.
Fəaliyyəti
Iren müharibə başa çatdıqdan sonra təhsil aldığı universitetdəki laboratoriyada laborant vəzifəsini icra etməyə başladı. Mariya Kürinin yaratdığı və başçısı olduğu laboratoriyada çoxlu davamçıları var idi və tezliklə ən istedadlı iki tələbəsi - qızı İren və onun həyat yoldaşı Frederik nəinki radioaktivlik sahəsindəki işləri ilə, hətta daha qabağa gedərək, radioaktiv proseslərə müdaxilə etmək bacarığı ilə fərqlənirdi. Onlar təbiətdə mövcud olmayan süni radioaktiv maddələr - kimyəvi elementlərin radioaktiv izotoplarını kəşf etdilər. Bu maddələr də görünməyən şüalar buraxırdı. Beləliklə, süni radioaktivliyi də məhz Kürilər kəşf etdi.
1921-ci ildən müstəqil tədqiqatlar aparmağa başlayır. Onun ilk təcrübələri valideynləri tərəfindən 20 il əvvəl kəşf edilmiş radioaktiv polonium elementinin öyrənilməsi ilə bağlı olur. Radiasiyanın əmələ gəlməsi atomun parçalanması ilə bağlı olduğundan onun öyrənilməsi İrendə atomun strukturunun aydınlaşdırılmasına ümid yaratdı. İren Küri polonium atomlarının parçalanması zamanı, bir qayda olaraq, olduqca böyük sürətlə tullanan alfa-zərrəciklər halında müşahidə olunan dəyişməni (flukturasiyanı) öyrənirdi. 2 proton və 2 neytrondan ibarət olan və buna görə də helium nüvəsini yaradan alfa-zərrəciklərin atom strukturlarının öyrənilməsi materialı olduğunu ilk dəfə ingilis fiziki Ernest Rezerford göstərmişdi. 1925-ci ildə bu zərrəciklərin tədqiq edilməsinə görə İren Küriyə doktorluq dərəcəsi verilir.
Tədqiqatları davam etdirərək Jolio-Küri ailəsi Bor və alüminiumu alfa-zərrəciklərlə bombardman etməklə onlar ilk dəfə 1932-ci ildə Amerikalı fizik Karl D.Anderson tərəfindən kəşf olunmuş pozitronların (bütün digər münasibətlərdə mənfi yüklü elektronları xatırladan müsbət yüklü zərrəciklər) alınmasını öyrəndilər. Detektorun dəliyini nazik qatlı alüminium folqa ilə örtməklə onlar alfa-zərrəciklərlə alüminium və bor nümunələrini şüalandırırdılar. Pozitronların alınmasının alfa-zərrəciklərin polonium mənbəyinin ləğv edilməsindən sonra bir neçə dəqiqə də davam etməsi onların özlərinin də təəccübünə səbəb olmuşdur. Sonralar Jolio-Küri ailəsi belə bir qənaətə gəldi ki, üzərində analiz aparılan nümunələrdə alüminium və bor hissələri yeni kimyəvi elementlərə çevriliblər. Bundan əlavə, bu yeni elementlər radioaktiv olublar: alfa-zərrəciklərin 2 proton və 2 neytronunu udaraq alüminium radioaktiv fosfora, bor isə azotun radioaktiv izotopuna çevrilib. Qısa müddət ərzində Jolio-Küri ailəsi çoxlu sayda yeni radioaktiv elementlər aldı.
Hələ 1930-cu ildə alman fiziki Valter Bote bir sıra yüngül elementlərin (arasında berillium və bor olmaqla) alfa-zərrəciklərlə bombardman edilməsi zamanı güclü radiasiya buraxdığını kəşf etmişdi. Bu kəşfdən sonra meydana çıxan problemlərlə maraqlanan Jolio-Küri ailəsi alfa-zərrəcikləri almaq üçün xüsusi gücə malik polonium mənbəyi hazırladılar. Onlar bu üsulla yaranan və daxil olan radiasiyanı müəyyənləşdirmək məqsədilə (Jolio tərəfindən quraşdırılmış) həssas kondensasiya kamerasını tətbiq etdilər. Aşkarlandı ki, berillium və ya bor və detektor arasında hidrogen tərkibli maddənin lövhəciyi yerləşdirilən zaman radiasiyanın müşahidə edilən səviyyəsi demək olar ki, iki dəfə artır. Jolio-Küri ailəsi bu effektin yaranmasını onunla izah edirdilər ki, daxil olan radiasiya hidrogenin ayrı-ayrı atomlarına böyük sürət verməklə, onları dağıdır.
1933-cü ildə Brüsseldə bizim əsrin ən məşhur fiziklərinin iştirakı ilə keçirilən Solveyev konqresində Jolio-Kürinin süni radioaktivliyin kəşfi ilə bağlı məruzəsi şübhə ilə qarşılandı. Yalnız böyük düşüncə sahibi və təcrübəçi Rezerford gənc alimləri dəstəklədi. Brüsseldən Kembricə qayıdan Rezerford Parisdəki Radium İnstitutuna məktub yazaraq, onların ixtirasını yüksək qiymətləndirdiyini bildirdi.
Beləliklə, bu kəşfdən sonra Jolio- Küri ailəsi 1935-ci ildə ən gənc Nobel mükafatı laureatı oldular. 1936-cı ildə İren Sorbonun professoru oldu.1938-ci ildə İren həmkarları Otto Qan,Frits Ştrasman və Lize Maytnerlə birlikdə uran atomlarının parçalanmasına nail oldular.
2-ci Dünya müharibəsi illəri
1940-cı ildə Almaniyanın Fransanı işğal etməsinə baxmayaraq, İren Jolio Küri və həyat yoldaşı Frederik Jolio Parisi tərk etmədilər və burada Müqavimət hərəkatında iştirak etməyə başladılar. 1944-cü ildə gestapoda İrenin həyat yoldaşı Frederik Jolionun fəaliyyəti ilə bağlı şübhə yaranmışdı və həmin il o, gizli fəaliyyətə keçən zaman İren iki övladı ilə qaçaraq, Fransa azad edilənədək İsveçrədə yaşayır. Başı bəlalar çəkmiş bu məşhur alimə hər yerdə və həmişə ehtiyac var idi. Amma o, Fransanı çox sevirdi. Yaşamaq, balalarını xilas etmək üçün İsveçrədə sığınacaq tapsa da, vəziyyət normal hala düşən kimi vətəninə qayıtdı. 1946-cı ildə onu Radium İnstitutunun direktoru vəzifəsinə təyin etdilər.
Ölümü
İren Jolio- Küri tədqiqatlar zamanı yüksək radioaktiv şüalanma nəticəsində leykemiya xəstəliyindən 1956-cı il martın 17-də Parisdə vəfat etmişdir.
Haqqında maraqlı məlumatlar
- İren Jolio-Küri ikinci Nobel mükafatı almış qadındır.
- Onun ailəsində özü də daxil olmaqla 5 Nobel mükafatı laureatı var.
- Onun həyat yoldaşı və özü eyni xəstəlikdən - leykemiyadan vəfat etmişdir.
- Dahi türk şairi Nazim Hikmət onun ölümünə kədərlənərək, "Karımın İstanbuldan yazdığı mektup" adlı şeirini yazmışdır.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Irène Joliot-Curie // filmportal.de. 2005.
- Жолио-Кюри Ирен // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- http://www.sudoc.fr/026294796.
- Deutsche Nationalbibliothek Record #119054450 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
Xarici keçidlər
- İren Jolio Küri
- Frédéric and Irène Joliot-Curie
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Iren Jolio Kuri 12 sentyabr 1897 XIII arondisman Paris Paris 17 mart 1956 Paris Nobel mukafati laureati Iren Jolio Kurifr Irene Joliot CurieIren Jolio KuriDogum adi Irene CurieDogum tarixi 12 sentyabr 1897 1897 09 12 Dogum yeri XIII arondisman Paris Paris ParisVefat tarixi 17 mart 1956 1956 03 17 58 yasinda Vefat yeri Paris ParisVefat sebebi leykozHeyat yoldasi Frederik Jolio Kuri 1926 Usaqlari Helen Lanqevin JoliotAtasi Pyer KuriAnasi Mariya KuriElm sahesi KimyaIs yerleriTehsili Paris Elm fakultesi d 1925 Paris UniversitetiUzvluyu QDR Elmler Akademiyasi d Rusiya Elmler Akademiyasi Polsa Elmler Akademiyasi d Mukafatlari Kimya uzre Nobel mukafati 1935 Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiMariya Kuri ve Pyer Kurinin ilk ovladi ve Frederik Jolio Kurinin heyat yoldasi Frederik Kuri ile yeni radioaktiv elementlerin kesfine gore 1935 ci ilde kimya uzre Nobel mukafati almisdir 1926 ci ilde Iren Frederik Jolio ile aile heyati qurdu 1947 ci ilde SSRI Elmler Akademiyasinin xarici numayendesi secilmisdir Belcika Kral Akademiyasinin Hindistan Elmler Akademiyasinin diplomlarina layiq gorulmusdur 1940 ci ilde muhum elmi xidmetlerine gore Kolumbiya Universiteti terefinden ona Barnard qizil medali teqdim olunub O Fransanin Fexri legion ordenli kavaleridir Usaqligi Iren Jolio Kuri ailenin ilk ovladi idi Pyer Kuri yasidlarindan eqli cehetden daha tez inkisaf eden yasina gore qeyri adi oyrenmek hevesi numayis etdiren balaca qizina cox vaxt ayirirdi 1848 ci il fransiz inqilabcilarina destek olan 1871 ci ilde ise Paris kommunasina komeklik gostermis ata terefden babasi Ejen Kuri hele Iren cox kicik oldugu zaman onlara kocmusdu Anasi laboratoriyada cox mesgul oldugundan Iren vaxtinin cox hissesini zengin meneviyyata ve siyasi dunyagoruse malik babasi ile kecirirdi Ejen Kuri ixtisasca hekim idi O liberal sosialist olmaqla beraber hem de antiklerikalist din ve ruhaniliyin nufuzuna qarsi cixan idi Babasi Irenin siyasi baxislarinin formalasmasina derin tesir gostermekle yanasi onda siyasi meselelere boyuk maraq ve cemiyyete bagliliq yaratmisdi Babasinin hele usaqliq illerinde onda siyasete qarsi oyatdigi derin maraq Ireni omrunun sonuna kimi terk etmedi ve o hemise ictimai islerde de on siralarda addimladi Iren Kurinin 10 yasi olan zaman atasi dunyaca meshur alim Nobel mukafati laureati Pyer Kuri yol qezasi neticesinde dunyasini deyisdi Atasinin itkisi Irenin heyatinda cox kederli bir iz buraxdi Uzun muddet atasinin yoxlugu ile barisa bilmedi Lakin 16 yasinda Iren Eynsteynle tanis olur Irenin refiqesi fizik Ejen Kottonun sozlerine gore Albert Eynsteyn az bir zamanda Irenin elmi istedadinin ferqine varmis ve onunla dostlasmisdi Bu boyuk dostluga o hec vaxt xeyanet etmemisdi Halbuki bu dostlugun temeli qoyulanda Irenin cemi on alti yasi vardi Iren Kuri 9 yasinda anasinin meshur fizikler ve de aralarinda olmaqla bir nece hemkari ile birlikde yaratdigi kooperativ mektebde mesgelelere basladi Ozu de daxil olmaqla Mariya Kurinin meshur alim hemkarlari hemin mektebde ders deyirdiler Adi mekteblerde oldugu kimi burada yalniz tebiet elmleri tedris olunmur sagirdlere hem de fiziki cihazlarla davranma verdisleri asilanir onlar kimyevi reaktivlerle tanis edilir ve muxtelif kimyevi tecrubelerde istirak etmeye celb olunurdular Belelikle sagirdler Sorbonna Fizika ve Kimya Mektebinin laboratoriyalarinda oldugu kimi vaxtlarini daima elmi is seraitinde kecirirdiler Iren Sevine kollecinin 1 ci Dunya muharibesi erefesinde bitirir ve tehsilini Parisin meshur Sorbon Universitetinde davam etdirir Muharibe Mariya Kurinin qarsisina yeni vezifeler qoydu Minlerle yarali fransiz esger ve zabitlerine xidmet gostermek ucun cebhede hereketli rentgen aparatlarina ehtiyac var idi Mariya Kuri o dovr ucun yeni olan bu isin teskilini oz uzerine goturdu O Irene rentgen texniki pesesini oyretdi ve onlar aparatlari ile birlikde sahe hospitallarina getmeye basladilar Muharibe Irenin Universiteti bitirmesini lengitdi Lakin orduda xidmet etmek onun xosuna gelmisdi ve o butun gucu ile yaralilarin xilas edilmesine calisirdi FealiyyetiIren muharibe basa catdiqdan sonra tehsil aldigi universitetdeki laboratoriyada laborant vezifesini icra etmeye basladi Mariya Kurinin yaratdigi ve bascisi oldugu laboratoriyada coxlu davamcilari var idi ve tezlikle en istedadli iki telebesi qizi Iren ve onun heyat yoldasi Frederik neinki radioaktivlik sahesindeki isleri ile hetta daha qabaga gederek radioaktiv proseslere mudaxile etmek bacarigi ile ferqlenirdi Onlar tebietde movcud olmayan suni radioaktiv maddeler kimyevi elementlerin radioaktiv izotoplarini kesf etdiler Bu maddeler de gorunmeyen sualar buraxirdi Belelikle suni radioaktivliyi de mehz Kuriler kesf etdi 1921 ci ilden musteqil tedqiqatlar aparmaga baslayir Onun ilk tecrubeleri valideynleri terefinden 20 il evvel kesf edilmis radioaktiv polonium elementinin oyrenilmesi ile bagli olur Radiasiyanin emele gelmesi atomun parcalanmasi ile bagli oldugundan onun oyrenilmesi Irende atomun strukturunun aydinlasdirilmasina umid yaratdi Iren Kuri polonium atomlarinin parcalanmasi zamani bir qayda olaraq olduqca boyuk suretle tullanan alfa zerrecikler halinda musahide olunan deyismeni flukturasiyani oyrenirdi 2 proton ve 2 neytrondan ibaret olan ve buna gore de helium nuvesini yaradan alfa zerreciklerin atom strukturlarinin oyrenilmesi materiali oldugunu ilk defe ingilis fiziki Ernest Rezerford gostermisdi 1925 ci ilde bu zerreciklerin tedqiq edilmesine gore Iren Kuriye doktorluq derecesi verilir Tedqiqatlari davam etdirerek Jolio Kuri ailesi Bor ve aluminiumu alfa zerreciklerle bombardman etmekle onlar ilk defe 1932 ci ilde Amerikali fizik Karl D Anderson terefinden kesf olunmus pozitronlarin butun diger munasibetlerde menfi yuklu elektronlari xatirladan musbet yuklu zerrecikler alinmasini oyrendiler Detektorun deliyini nazik qatli aluminium folqa ile ortmekle onlar alfa zerreciklerle aluminium ve bor numunelerini sualandirirdilar Pozitronlarin alinmasinin alfa zerreciklerin polonium menbeyinin legv edilmesinden sonra bir nece deqiqe de davam etmesi onlarin ozlerinin de teeccubune sebeb olmusdur Sonralar Jolio Kuri ailesi bele bir qenaete geldi ki uzerinde analiz aparilan numunelerde aluminium ve bor hisseleri yeni kimyevi elementlere cevrilibler Bundan elave bu yeni elementler radioaktiv olublar alfa zerreciklerin 2 proton ve 2 neytronunu udaraq aluminium radioaktiv fosfora bor ise azotun radioaktiv izotopuna cevrilib Qisa muddet erzinde Jolio Kuri ailesi coxlu sayda yeni radioaktiv elementler aldi Iren ve Mariya Kuri 1925 ci il Hele 1930 cu ilde alman fiziki Valter Bote bir sira yungul elementlerin arasinda berillium ve bor olmaqla alfa zerreciklerle bombardman edilmesi zamani guclu radiasiya buraxdigini kesf etmisdi Bu kesfden sonra meydana cixan problemlerle maraqlanan Jolio Kuri ailesi alfa zerrecikleri almaq ucun xususi guce malik polonium menbeyi hazirladilar Onlar bu usulla yaranan ve daxil olan radiasiyani mueyyenlesdirmek meqsedile Jolio terefinden qurasdirilmis hessas kondensasiya kamerasini tetbiq etdiler Askarlandi ki berillium ve ya bor ve detektor arasinda hidrogen terkibli maddenin lovheciyi yerlesdirilen zaman radiasiyanin musahide edilen seviyyesi demek olar ki iki defe artir Jolio Kuri ailesi bu effektin yaranmasini onunla izah edirdiler ki daxil olan radiasiya hidrogenin ayri ayri atomlarina boyuk suret vermekle onlari dagidir 1933 cu ilde Brusselde bizim esrin en meshur fiziklerinin istiraki ile kecirilen Solveyev konqresinde Jolio Kurinin suni radioaktivliyin kesfi ile bagli meruzesi subhe ile qarsilandi Yalniz boyuk dusunce sahibi ve tecrubeci Rezerford genc alimleri destekledi Brusselden Kembrice qayidan Rezerford Parisdeki Radium Institutuna mektub yazaraq onlarin ixtirasini yuksek qiymetlendirdiyini bildirdi Belelikle bu kesfden sonra Jolio Kuri ailesi 1935 ci ilde en genc Nobel mukafati laureati oldular 1936 ci ilde Iren Sorbonun professoru oldu 1938 ci ilde Iren hemkarlari Otto Qan Frits Strasman ve Lize Maytnerle birlikde uran atomlarinin parcalanmasina nail oldular Frederik ve Iren Jolio Kuri2 ci Dunya muharibesi illeri 1940 ci ilde Almaniyanin Fransani isgal etmesine baxmayaraq Iren Jolio Kuri ve heyat yoldasi Frederik Jolio Parisi terk etmediler ve burada Muqavimet herekatinda istirak etmeye basladilar 1944 cu ilde gestapoda Irenin heyat yoldasi Frederik Jolionun fealiyyeti ile bagli subhe yaranmisdi ve hemin il o gizli fealiyyete kecen zaman Iren iki ovladi ile qacaraq Fransa azad edilenedek Isvecrede yasayir Basi belalar cekmis bu meshur alime her yerde ve hemise ehtiyac var idi Amma o Fransani cox sevirdi Yasamaq balalarini xilas etmek ucun Isvecrede siginacaq tapsa da veziyyet normal hala dusen kimi vetenine qayitdi 1946 ci ilde onu Radium Institutunun direktoru vezifesine teyin etdiler OlumuIren Jolio Kuri tedqiqatlar zamani yuksek radioaktiv sualanma neticesinde leykemiya xesteliyinden 1956 ci il martin 17 de Parisde vefat etmisdir Haqqinda maraqli melumatlarIren Jolio Kuri ikinci Nobel mukafati almis qadindir Onun ailesinde ozu de daxil olmaqla 5 Nobel mukafati laureati var Onun heyat yoldasi ve ozu eyni xestelikden leykemiyadan vefat etmisdir Dahi turk sairi Nazim Hikmet onun olumune kederlenerek Karimin Istanbuldan yazdigi mektup adli seirini yazmisdir IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Irene Joliot Curie filmportal de 2005 Zholio Kyuri Iren Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 http www sudoc fr 026294796 Deutsche Nationalbibliothek Record 119054450 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Xarici kecidlerIren Jolio Kuri Frederic and Irene Joliot CurieHemcinin bax