Mülki və siyasi hüquqlar haqqında Beynəlxalq Pakt (MSHBP) — Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Məclisi tərəfindən qəbul edilən çoxtərəfli beynəlxalq müqavilə. Baş Məclisin 16 dekabr 1966-cı il tarixli 2200-cü A (XXI) nömrəli Qətnaməsi ilə qəbul edilmiş və Paktın 49-cu maddəsinə uyğun olaraq 23 mart 1976-cı ildə qüvvəyə minmişdir. 49-cu maddəyə görə, Pakt, 35-ci təsdiq fərmanı və ya qoşulma sənədi Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Katibi yanında depozitə qoyulduqdan üç ay sonra qüvvəyə minir. Bu Paktda iştirak edən bütün dövlətlər şəxslərin yaşamaq hüququ, , söz azadlığı, sərbəst toplaşmaq azadlığı, seçki və ədalətli məhkəmə araşdırması hüququ da daxil olmaqla, mülki və siyasi hüquqlarına hörmət etməlidirlər. 2017-ci ilin avqust ayına görə, Paktın 172 iştirakçı dövləti və altı imzalayan, lakin hələ ratifikasiya etməmiş üzv dövləti var.
Mülki və siyasi hüquqlar haqqında Beynəlxalq Pakt | |
---|---|
Mülki və siyasi hüquqlar haqqında Beynəlxalq Pakt | |
| |
Müqavilənin tipi | Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Məclisinin |
Hazırlanma tarixi | 1954 |
İmzalanma tarixi | 19 dekabr 1966 |
İmzalanma yeri | Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Qərargahı, Nyu-York |
Qüvvəyə minməsi | 3 yanvar 1976 |
İmzalayanlar | 74 |
Tərəflər | 172 |
Dili | çex dili |
Mülki və siyasi hüquqlar haqqında Beynəlxalq Pakt Vikimənbədə |
MSHBP (İSMHBP) və Ümumdünya İnsan hüquqları Bəyannaməsi (ÜİHB) ilə birlikdə tərkib hissəsini təşkil edir.
Paktın tətbiqinə BMT-nin İnsan hüquqları Komitəsi ( ayrıca orqandır) tərəfindən nəzarət edilir. Həmin Komitə dövlətlərdən hüquqların necə tətbiq olunması barədə fəaliyyətləri ilə bağlı müntəzəm olaraq hesabatlar alır. Dövlətlər əvvəlcə Pakta qoşulduqdan bir il sonra, daha sonra isə Komitə müraciət etdikdə (adətən hər dörd ildə bir) məruzə verməlidirlər. Komitənin iclasları ildə üç dəfə, əsasən Cenevrədə keçirilir.
Tarixi
MSHBP, Ümumdünya İnsan hüquqları Bəyannaməsinin formalaşmasına gətirib çıxaran eyni proseslərdən qaynaqlanır. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının qurulmasına gətirib çıxaran "İnsanın əsas hüquqları haqqında Bəyannamə" təklif edilmiş və İqtisadi və Sosial Şuraya onu tərtib etmək tapşırığı verilmişdi. Prosesin başlanğıcında həmin sənəd insan hüquqları ilə bağlı ümumi bəyannamələri nəzərdə tutan bəyannaməyə və məcburi öhdəlikləri əks etdirən konvensiya və ya pakta bölünmüşdü. Daha sonra ÜİHB formalaşdı və 10 dekabr 1948-ci ildə qəbul edildi.
Bu Paktda iştirak edən bütün dövlətlər, o cümlədən idarə olunmasında məsuliyyət daşıyan dövlətlər, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsinə uyğun olaraq öz müqəddəratını təyinetmə hüququnun həyata keçirilməsini təşviq etməli və bu hüquqa hörmət etməlidirlər.
Konvensiyanın maddələri hazırlanarkən, BMT üzvləri arasında neqativ mülki və siyasi hüquqların pozitiv iqtisadi, sosial və mədəni hüquqlara münasibətdə əhəmiyyətli fikir ayrılıqları qalırdı. Nəticədə, bu, konvensiyanın iki fərqli pakta bölünməsinə səbəb oldu; "paktlardan biri mülki və siyasi hüquqları, digəri isə iqtisadi, sosial və mədəni hüquqları ehtiva edirdi." Hər iki pakt mümkün qədər çox oxşar müddəaları ehtiva edəcək və imza üçün eyni vaxtda açılacaqdı. Həmçinin hər iki paktda hər bir xalqın öz müqəddəratını təyin etmək hüququ haqqında müddəa da olacaqdı.
İlk sənəd Mülki və siyasi hüquqlar haqqında Beynəlxalq Pakt, ikincisi isə olmuşdur. Layihələr 1954-cü ildə müzakirə olunmaq üçün BMT Baş Məclisinə təqdim olunmuş və 1966-cı ildə qəbul edilmişdir. Diplomatik danışıqlar nəticəsində İqtisadi, sosial və mədəni hüquqlar haqqında Beynəlxalq Pakt Mülki və siyasi hüquqlar haqqında Beynəlxalq Paktdan qısa müddət əvvəl qəbul olundu. Hər iki pakt ÜİHB ilə birlikdə müasir beynəlxalq insan hüquqları sistemində əsas hüquqları təsbit edən sənədlər hesab olunurlar.
Maddələri
Paktın strukturu ÜİHB və İSMHBP-a oxşar olub, preambula və əlli üç maddədən ibarətdir və altı hissəyə bölünür.
I hissə (Maddə 1) bütün xalqların "öz siyasi statuslarını sərbəst müəyyən etməsi" də daxil olmaqla, öz müqəddəratını təyin etmə, öz iqtisadi, sosial və mədəni inkişaflarını sərbəst təmin etmə və öz təbii sərvətləri və ehtiyatlarından sərbəst şəkildə istifadə etmə hüququnu tanıyır. Burada xalqın ona məxsus olan dolanışıq vəsaitlərindən məhrum edilə bilməməsi kimi neqativ hüququ və Paktda iştirak edən bütün dövlətlərin, o cümlədən özü idarə olunmayan və asılı ərazilərin idarə olunmasında məsuliyyət daşıyan dövlətlərin öz müqəddəratını təyin etmə hüququnun həyata keçirilməsini təşviq etməli və bu hüquqa hörmət etməli olduğu təsbit olunur.
II hissə (Maddə 2 – 5) iştirakçı dövlətlərin Paktda qəbul edilən hüquqların həyata keçirilməsi üçün zəruri ola biləcək belə qanunvericilik tədbirlərini və digər tədbirləri qəbul etməyi öhdəliyini əks etdirir. Pakt, həmçinin, tələb edir ki, "irqi, dərisinin rəngi, cinsi, dini, dili, siyasi və digər əqidələri, milli və sosial mənsubiyyəti, əmlak vəziyyəti, doğuşu və digər halları ilə bağlı əlamətlərinə" heç bir fərq qoymadan insan hüquqlarına hörmət edilsin və bu hüquqlar qadınlar üçün də eyni dərəcədə tanınır. Hüquqlar yalnız "dövlət daxilində əhalinin həyatını təhlükə altına salan fövqəladə vəziyyət zamanı" məhdudlaşdırıla bilər və bununla belə yaşamaq hüququ, işgəncə və köləliyə məruz qalmamaq, müdafiə, şəxsiyyət hüququ və düşüncə, vicdan və din azadlığının məhdudlaşdırılmasına yol verilmir.
III hissə (Maddə 6 – 27) hüquqların özünü sadalayır. Buraya daxildir:
- fiziki bütövlük hüququ: yaşamaq hüququ və işgəncə və köləliyə məruz qalmamaq şəklində özünü göstərir (Maddə 6, 7 və 8);
- fərdin azadlığı və təhlükəsizliyi: özbaşına həbs edilməmək və həbsdə saxlanılmamaq və hüququ (Maddə 9–11);
- ədalətli və qərəzsiz mühakimə, təqsirsizlik prezumpsiyası və məhkəmə qarşısında bərabərlik (Maddə 14, 15 və 16);
- şəxsi azadlıq, hərəkət etmək azadlığı, düşüncə, vicdan və din azadlığı, birləşmək və sərbəst toplaşmaq azadlığı, ailə hüquqları, vətəndaşlıq hüquqları və şəxsi həyatın toxunulmazlığı (Maddə 12, 13, 17 – 24);
- müharibə təbliğatının qadağan edilməsi və ayrı-seçkiliyə, düşmənçiliyə və ya zorakılığa təhriki özündə əks etdirən milli, irqi və ya dini nifrətə qulluq edən çıxışların qadağan edilməsi (Maddə 20);
- səs vermək hüququ da daxil olmaqla, siyasi fəaliyyətdə iştirak (Maddə 25);
- ayrı-seçkilik, azlıqların hüquqları və (Maddə 26 və 27).
Bu hüquqların əksəriyyətinin realizəsi üçün dövlətlərin xüsusi tədbirlər görməsi tələb olunur.
IV hissə (Maddə 28–45) İnsan hüquqları Komitəsinin yaradılması və fəaliyyəti, eləcə də Pakta nəzarət və hesabat məsələlərini nəzərdə tutur. Bu hissə, həmçinin, iştirakçı dövlətlərə Paktın tətbiqi ilə əlaqədar tərəflər arasında mövcud mübahisələrin həllində Komitənin səlahiyyətini tanımaq imkanı verir. (Maddə 41 və 42)
V hissə (Maddə 46–47) Paktın heç bir müddəasının Birləşmiş Millətlər Təşkilatının fəaliyyətinə müdaxilə, eləcə də "bütün xalqların öz təbii sərvətlərinə və ehtiyatlarına sahib çıxmaq və onlardan tam həcmdə və sərbəst şəkildə istifadə etmək"lə bağlı alınmaz hüquqlarının məhdudlaşdırılması kimi şərh edilə bilməyəcəyini qeyd edir.
VI hissə (Maddə 48 – 53) Paktın ratifikasiyası, qüvvəyə minməsi və dəyişiklik edilməsi məsələlərini əks etdirir.
Fakültativ protokollar
Pakta iki Fakültativ Protokol qəbul edilmişdir. fərdlərə Paktın pozulması ilə əlaqədar İnsan Hüquqları Komitəsinə şikayətlərin edilməsi hüququnu təqdim etməklə fərdi şikayət mexanizmi formalaşdırır. Bu da Paktın təfsiri və tətbiqinə dair mürəkkəb bir hüquq təcrübəsinin yaradılmasına gətirib çıxardı.
ölüm cəzasının ləğvini nəzərdə tutur: bununla belə, ölkələrə müharibə dövründə törədilmiş hərbi xarakterli ən ağır cinayətlərə görə ölüm cəzasının saxlanılmasına icazə verildi. 2017-ci ilin dekabr ayına olan məlumata görə, İkinci Fakültativ Protokolun 85 iştirakçısı var.
Tərəfləri
Mülki və siyasi hüquqlar haqqında Beynəlxalq Paktın cəmi 172 üzvü var.
Tərəf dövlət | İmzalamışdır | Ratifikasiya etmiş və ya qoşulmuşdur | Qüvvəyə minmişdir |
---|---|---|---|
ABŞ | 5 oktyabr 1977 | 8 iyun 1992 | 8 sentyabr 1992 |
Albaniya | — | 4 oktyabr 1991 | 4 yanvar 1992 |
Almaniya | 9 oktyabr 1968 | 17 dekabr 1973 | 23 mart 1976 |
Andorra | 5 avqust 2002 | 22 sentyabr 2006 | 22 dekabr 2006 |
Argentina | 18 fevral 1968 | 8 avqust 1986 | 8 noyabr 1986 |
Avstraliya | 18 dekabr 1972 | 13 avqust 1980 | 13 noyabr 1980 |
Avstriya | 10 dekabr 1973 | 10 sentyabr 1978 | 10 dekabr 1978 |
Azərbaycan | — | 13 avqust 1992 | 13 noyabr 1992 |
Baham adaları | 4 dekabr 2008 | 23 dekabr 2008 | 23 mart 2009 |
Banqladeş | — | 6 sentyabr 2000 | 6 dekabr 2000 |
Barbados | — | 5 yanvar 1973 | 23 mart 1976 |
Belçika | 10 dekabr 1968 | 12 aprel 1983 | 12 iyul 1983 |
Beliz | — | 10 iyun 1996 | 10 sentyabr 1996 |
Belarus | 19 mart 1968 | 12 noyabr 1973 | 23 mart 1976 |
Benin | — | 12 mart 1992 | 12 iyun 1992 |
Bəhreyn | — | 20 sentyabr 2006 | 20 dekabr 2006 |
Boliviya | — | 12 avqust 1982 | 12 noyabr 1982 |
Bolqarıstan | 8 oktyabr 1968 | 21 sentyabr 1970 | 23 mart 1976 |
Bosniya və Herseqovina | — | 1 sentyabr 1993 | 6 mart 1992 |
Botsvana | 8 sentyabr 2000 | 8 sentyabr 2000 | 8 dekabr 2000 |
Birləşmiş Krallıq | 16 sentyabr 1968 | 20 may 1976 | 20 avqust 1976 |
Braziliya | — | 24 yanvar 1992 | 24 aprel 1992 |
Burkina-Faso | — | 4 yanvar 1999 | 4 aprel 1999 |
Burundi | — | 8 may 1990 | 8 avqust 1990 |
CAR | 3 oktyabr 1994 | 10 dekabr 1998 | 10 mart 1999 |
Cənubi Koreya | — | 10 aprel 1990 | 10 iyul 1990 |
Cibuti | — | 5 noyabr 2002 | 5 fevral 2003 |
Çad | — | 9 iyun 1995 | 9 sentyabr 1995 |
Çexiya | — | 22 fevral 1993 | 1 yanvar 1993 |
Çili | 16 sentyabr 1969 | 10 fevral 1972 | 23 mart 1976 |
Danimarka | 20 mart 1968 | 6 yanvar 1972 | 23 mart 1976 |
Dominikan Respublikası | — | 4 yanvar 1978 | 4 aprel 1978 |
Dominika | — | 17 iyun 1993 | 17 sentyabr 1993 |
Ekvador | 4 aprel 1968 | 6 mart 1969 | 23 mart 1976 |
Ekvatorial Qvineya | — | 25 sentyabr 1987 | 25 dekabr 1987 |
Eritreya | — | 22 yanvar 2002 | 22 aprel 2002 |
Ermənistan | — | 23 iyun 1993 | 23 sentyabr 1993 |
Estoniya | — | 21 oktyabr 1991 | 21 yanvar 1992 |
Əfqanıstan | — | 24 yanvar 1983 | 24 aprel 1983 |
Əlcəzair | 10 dekabr 1968 | 12 sentyabr 1989 | 12 dekabr 1989 |
Fələstin Dövləti | — | 2 aprel 2014 | 2 iyul 2014 |
Fici | — | 16 avqust 2018 | 16 noyabr 2018 |
Filippin | 19 dekabr 1966 | 23 oktyabr 1986 | 23 yanvar 1987 |
Finlandiya | 11 oktyabr 1967 | 19 avqust 1975 | 23 mart 1976 |
Fransa | — | 4 noyabr 1980 | 4 fevral 1981 |
Gürcüstan | — | 3 may 1994 | 3 avqust 1994 |
Haiti | — | 6 fevral 1991 | 6 may 1991 |
Hindistan | — | 10 aprel 1979 | 10 iyul 1979 |
Honduras | 19 dekabr 1966 | 25 avqust 1997 | 25 noyabr 1997 |
Xorvatiya | — | 12 oktyabr 1992 | 12 yanvar 1993 |
İndoneziya | — | 23 fevral 2006 | 23 may 2006 |
İordaniya | 30 iyun 1972 | 28 may 1975 | 23 mart 1976 |
İran | 4 aprel 1968 | 24 iyun 1975 | 23 mart 1976 |
İraq | 18 fevral 1969 | 25 yanvar 1971 | 23 mart 1976 |
İrlandiya | 1 oktyabr 1973 | 8 dekabr 1989 | 8 mart 1990 |
İslandiya | 30 dekabr 1968 | 22 avqust 1979 | 22 noyabr 1979 |
İspaniya | 28 sentyabr 1976 | 27 aprel 1977 | 27 iyul 1977 |
İsrail | 19 dekabr 1966 | 3 oktyabr 1991 | 3 yanvar 1992 |
İsveç | 29 sentyabr 1967 | 6 dekabr 1971 | 23 mart 1976 |
İsveçrə | — | 18 iyun 1992 | 18 sentyabr 1992 |
İtaliya | 18 yanvar 1967 | 15 sentyabr 1978 | 15 dekabr 1978 |
Kabo-Verde | — | 6 avqust 1993 | 6 noyabr 1993 |
Kamerun | — | 27 yanvar 1984 | 27 aprel 1984 |
Kanada | — | 19 may 1976 | 19 avqust 1976 |
Keniya | — | 1 may 1972 | 23 mart 1976 |
Kipr | 19 dekabr 1966 | 2 aprel 1969 | 23 mart 1976 |
Kolumbiya | 21 dekabr 1966 | 29 oktyabr 1969 | 23 mart 1976 |
Konqo Respublikası | — | 5 oktyabr 1983 | 5 yanvar 1984 |
Kosta-Rika | 19 dekabr 1966 | 29 noyabr 1968 | 23 mart 1976 |
Kot-d'İvuar | — | 26 mart 1992 | 26 iyun 1992 |
Küveyt | — | 21 may 1996 | 21 avqust 1996 |
Qabon | — | 21 yanvar 1983 | 21 aprel 1983 |
Qambiya | — | 22 mart 1979 | 22 iyun 1979 |
Qana | 7 sentyabr 2000 | 7 sentyabr 2000 | 7 dekabr 2000 |
Qayana | 22 avqust 1968 | 15 fevral 1977 | 15 may 1977 |
Qazaxıstan | 2 dekabr 2003 | 24 yanvar 2006 | 24 aprel 2006 |
Qırğızıstan | — | 7 oktyabr 1994 | 7 yanvar 1995 |
Qrenada | — | 6 sentyabr 1991 | 6 dekabr 1991 |
Qvatemala | — | 5 may 1992 | 5 avqust 1992 |
Qvineya | 28 fevral 1967 | 24 yanvar 1978 | 24 aprel 1978 |
Qvineya-Bisau | 12 sentyabr 2000 | 1 noyabr 2010 | 1 fevral 2011 |
Laos | 7 dekabr 2000 | 25 sentyabr 2009 | 25 dekabr 2009 |
Latviya | — | 14 aprel 1992 | 14 iyul 1992 |
Lesoto | — | 9 sentyabr 1992 | 9 dekabr 1992 |
Liberiya | 18 aprel 1967 | 22 sentyabr 2004 | 22 dekabr 2004 |
Lixtenşteyn | — | 10 dekabr 1998 | 10 mart 1999 |
Litva | — | 20 noyabr 1991 | 10 fevral 1992 |
Livan | — | 3 noyabr 1972 | 23 mart 1976 |
Lüksemburq | 26 noyabr 1974 | 18 avqust 1983 | 18 noyabr 1983 |
Macarıstan | 25 mart 1969 | 17 yanvar 1974 | 23 mart 1976 |
Madaqaskar | 17 sentyabr 1969 | 21 iyun 1971 | 23 mart 1976 |
Malavi | — | 22 dekabr 1993 | 22 mart 1994 |
Maldiv adaları | — | 19 sentyabr 2006 | 19 dekabr 2006 |
Mali | — | 16 iyul 1974 | 23 mart 1976 |
Malta | — | 13 sentyabr 1990 | 13 dekabr 1990 |
Mavritaniya | — | 17 noyabr 2004 | 17 fevral 2005 |
Mavriki | — | 12 dekabr 1973 | 23 mart 1976 |
Meksika | — | 23 mart 1981 | 23 iyun 1981 |
Mərakeş | 19 yanvar 1977 | 3 may 1979 | 3 avqust 1979 |
MAR | — | 8 may 1981 | 8 avqust 1981 |
Misir | 4 avqust 1967 | 14 yanvar 1982 | 14 aprel 1982 |
Moldova | — | 26 yanvar 1993 | 26 aprel 1993 |
Monako | 26 iyun 1997 | 28 avqust 1997 | 28 noyabr 1997 |
Monqolustan | 5 iyun 1968 | 18 noyabr 1974 | 23 mart 1976 |
Monteneqro | — | 23 oktyabr 2006 | 3 iyun 2006 |
Mozambik | — | 21 iyul 1993 | 21 oktyabr 1993 |
Namibiya | — | 28 noyabr 1994 | 28 fevral 1995 |
Nepal | — | 14 may 1991 | 14 avqust 1991 |
Niderland | 25 iyun 1969 | 11 dekabr 1978 | 11 mart 1979 |
Niger | — | 7 mart 1986 | 7 iyun 1986 |
Nigeriya | — | 29 iyul 1993 | 29 oktyabr 1993 |
Nikaraqua | — | 12 mart 1980 | 12 iyun 1980 |
Norveç | 20 mart 1968 | 13 sentyabr 1972 | 23 mart 1976 |
Özbəkistan | — | 28 sentyabr 1995 | 28 dekabr 1995 |
Pakistan | 17 aprel 2008 | 23 iyun 2010 | 23 sentyabr 2010 |
Panama | 27 iyul 1976 | 8 mart 1977 | 8 iyun 1977 |
Papua-Yeni Qvineya | — | 21 iyul 2008 | 21 oktyabr 2008 |
Paraqvay | — | 10 iyun 1992 | 10 sentyabr 1992 |
Peru | 11 avqust 1977 | 28 aprel 1978 | 28 iyul 1978 |
Polşa | 2 mart 1967 | 18 mart 1977 | 18 iyun 1977 |
Portuqaliya | 7 oktyabr 1976 | 15 iyun 1978 | 15 sentyabr 1978 |
Ruanda | — | 16 aprel 1975 | 23 mart 1976 |
Rumıniya | 27 iyun 1968 | 9 dekabr 1974 | 23 mart 1976 |
Samoa | — | 15 fevral 2008 | 15 may 2008 |
San-Marino | — | 18 oktyabr 1985 | 18 yanvar 1986 |
San-Tome və Prinsipi | 31 oktyabr 1995 | 10 yanvar 2017 | 10 aprel 2017 |
Seneqal | 6 iyul 1970 | 13 fevral 1978 | 13 may 1978 |
Sent-Vinsent və Qrenadin | — | 9 noyabr 1981 | 9 fevral 1981 |
Serbiya | — | 12 mart 2001 | 27 aprel 1992 |
Seyşel adaları | — | 5 may 1992 | 5 avqust 1992 |
Slovakiya | — | 28 may 1993 | 1 yanvar 1993 |
Sloveniya | — | 6 iyul 1992 | 6 oktyabr 1992 |
Somali | — | 24 yanvar 1990 | 24 aprel 1990 |
Surinam | — | 28 dekabr 1976 | 28 mart 1977 |
Suriya | — | 21 aprel 1969 | 23 mart 1976 |
Syerra-Leone | — | 23 avqust 1996 | 23 noyabr 1996 |
Şərqi Timor | — | 18 sentyabr 2003 | 18 dekabr 2003 |
KXDR | — | 14 sentyabr 1981 | 14 dekabr 1981 |
Şimali Makedoniya | — | 18 yanvar 1994 | 17 sentyabr 1991 |
Şri-Lanka | — | 11 iyun 1980 | 11 sentyabr 1980 |
Tacikistan | — | 4 yanvar 1999 | 4 aprel 1999 |
Tailand | — | 29 oktyabr 1996 | 29 yanvar 1997 |
Tanzaniya | — | 11 iyun 1976 | 11 sentyabr 1976 |
Toqo | — | 24 may 1984 | 24 avqust 1984 |
Trinidad və Tobaqo | — | 21 dekabr 1978 | 21 mart 1979 |
Tunis | 30 aprel 1968 | 18 mart 1969 | 23 mart 1976 |
Türkiyə | 15 avqust 2000 | 23 sentyabr 2003 | 23 dekabr 2003 |
Türkmənistan | — | 1 may 1997 | 1 avqust 1997 |
Ukrayna | 20 mart 1968 | 12 noyabr 1973 | 23 mart 1976 |
Uqanda | — | 21 iyun 1995 | 21 sentyabr 1995 |
Uruqvay | 21 fevral 1967 | 21 may 1967 | 23 mart 1976 |
Vanuatu | 29 noyabr 2007 | 21 noyabr 2008 | 21 fevral 2009 |
Venesuela | 24 iyun 1969 | 10 may 1978 | 10 avqust 1978 |
Vyetnam | — | 24 sentyabr 1982 | 24 dekabr 1982 |
Yamayka | 19 dekabr 1966 | 3 oktyabr 1975 | 23 mart 1976 |
Yaponiya | 30 may 1978 | 21 iyun 1979 | 21 sentyabr 1979 |
Yəmən | — | 9 fevral 1987 | 9 may 1987 |
Yeni Zelandiya | 12 noyabr 1968 | 28 dekabr 1978 | 28 mart 1979 |
Yunanıstan | — | 5 may 1997 | 5 avqust 1997 |
Zambiya | — | 10 aprel 1984 | 10 iyul 1984 |
Zimbabve | — | 13 may 1991 | 13 avqust 1991 |
Həmçinin bax
İstinadlar
- "OHCHR Dashboard". 2018-01-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-02-25.
Status of ratification
- International Covenant on Civil and Political Rights 2020-05-12 at the Wayback Machine Office of the United Nations High Commissioner of Human Rights
- "Fact Sheet No.2 (Rev.1), The International Bill of Human Rights". UN OHCHR. June 1996. 13 March 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-06-02.
- Christopher N.J.Roberts. "William H. Fitzpatrick's Editorials on Human Rights (1949)". Quellen zur Geschichte der Menschenrechte. November 7, 2017 tarixində . İstifadə tarixi: November 4, 2017.
- Mülki və siyasi hüquqlar haqqında Beynəlxalq Pakt, I hissə, Maddə 1, bənd 3.
- Sieghart, Paul. The International Law of Human Rights. Oxford University Press. 1983. səh. 25.
- BMT Baş Məclisinin 543 saylı qətnaməsi, 5 fevral 1952.
- BMT Baş Məclisinin 545 saylı qətnaməsi, 5 fevral 1952.
- BMT Baş Məclisinin 2200 saylı qətnaməsi, 16 dekabr 1966.
- The following section summarises the text of the Covenant.
- MSHBP, Maddə 1.1.
- MSHBP, Maddə 1.2.
- MSHBP, Maddə 1.3.
- MSHBP, Maddə 2.2, 2.3.
- MSHBP, Maddə 2.1.
- MSHBP, Maddə 3.
- MSHBP, Maddə 4.1.
- MSHBP, Maddə 4.2.
- MSHBP, Maddə 47.
- 1-ci FP-MSHBP, Maddə 1.
- . United Nations. 2019-03-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-14.
- 2-ci FP-MSHBP, Maddə 2.1
- . United Nations. 20 oktyabr 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 oktyabr 2009.
- "International Covenant on Civil and Political Rights". United Nations Treaty Series. 2018-08-24. 2020-12-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-08-24.
Xarici keçidlər
- Text of the Covenant
- List of signatories and parties
- Bimonthly publication highlighting article 2 of the ICCPR
- Introductory note by Christian Tomuschat, procedural history note and audiovisual material on the International Covenant on Civil and Political Rights in the Historic Archives of the United Nations Audiovisual Library of International Law
- Lecture by Ruth Wedgwood entitled The Work of the United Nations Human Rights Committee: Enforcing the International Covenant on Civil and Political Rights in the Lecture Series of the United Nations Audiovisual Library of International Law
- Christopher N.J. Roberts: William H. Fitzpatrick’s Editorials on Human Rights (1949), published by Arbeitskreis Menschenrechte im 20. Jahrhundert, published at "Quellen zur Geschichte der Menschenrechte"
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mulki ve siyasi huquqlar haqqinda Beynelxalq Pakt MSHBP Birlesmis Milletler Teskilatinin Bas Meclisi terefinden qebul edilen coxterefli beynelxalq muqavile Bas Meclisin 16 dekabr 1966 ci il tarixli 2200 cu A XXI nomreli Qetnamesi ile qebul edilmis ve Paktin 49 cu maddesine uygun olaraq 23 mart 1976 ci ilde quvveye minmisdir 49 cu maddeye gore Pakt 35 ci tesdiq fermani ve ya qosulma senedi Birlesmis Milletler Teskilatinin Bas Katibi yaninda depozite qoyulduqdan uc ay sonra quvveye minir Bu Paktda istirak eden butun dovletler sexslerin yasamaq huququ soz azadligi serbest toplasmaq azadligi secki ve edaletli mehkeme arasdirmasi huququ da daxil olmaqla mulki ve siyasi huquqlarina hormet etmelidirler 2017 ci ilin avqust ayina gore Paktin 172 istirakci dovleti ve alti imzalayan lakin hele ratifikasiya etmemis uzv dovleti var Mulki ve siyasi huquqlar haqqinda Beynelxalq PaktMulki ve siyasi huquqlar haqqinda Beynelxalq PaktMSHBP nin terefleri ve imzalayan dovletler Uzv dovlet Imzalayan lakin ratifikasiya etmeyen Geri cekilmeye calisan uzv dovlet Qeyri uzv dovletMuqavilenin tipi Birlesmis Milletler Teskilatinin Bas MeclisininHazirlanma tarixi 1954Imzalanma tarixi 19 dekabr 1966Imzalanma yeri Birlesmis Milletler Teskilatinin Bas Qerargahi Nyu YorkQuvveye minmesi 3 yanvar 1976Imzalayanlar 74Terefler 172Dili cex diliMulki ve siyasi huquqlar haqqinda Beynelxalq Pakt Vikimenbede MSHBP ISMHBP ve Umumdunya Insan huquqlari Beyannamesi UIHB ile birlikde terkib hissesini teskil edir Paktin tetbiqine BMT nin Insan huquqlari Komitesi ayrica orqandir terefinden nezaret edilir Hemin Komite dovletlerden huquqlarin nece tetbiq olunmasi barede fealiyyetleri ile bagli muntezem olaraq hesabatlar alir Dovletler evvelce Pakta qosulduqdan bir il sonra daha sonra ise Komite muraciet etdikde adeten her dord ilde bir meruze vermelidirler Komitenin iclaslari ilde uc defe esasen Cenevrede kecirilir TarixiMulki ve siyasi huquqlar haqqinda Beynelxalq Pakt MSHBP Umumdunya Insan huquqlari Beyannamesinin formalasmasina getirib cixaran eyni proseslerden qaynaqlanir Birlesmis Milletler Teskilatinin qurulmasina getirib cixaran Insanin esas huquqlari haqqinda Beyanname teklif edilmis ve Iqtisadi ve Sosial Suraya onu tertib etmek tapsirigi verilmisdi Prosesin baslangicinda hemin sened insan huquqlari ile bagli umumi beyannameleri nezerde tutan beyannameye ve mecburi ohdelikleri eks etdiren konvensiya ve ya pakta bolunmusdu Daha sonra UIHB formalasdi ve 10 dekabr 1948 ci ilde qebul edildi Bu Paktda istirak eden butun dovletler o cumleden idare olunmasinda mesuliyyet dasiyan dovletler Birlesmis Milletler Teskilatinin Nizamnamesine uygun olaraq oz muqedderatini teyinetme huququnun heyata kecirilmesini tesviq etmeli ve bu huquqa hormet etmelidirler Konvensiyanin maddeleri hazirlanarken BMT uzvleri arasinda neqativ mulki ve siyasi huquqlarin pozitiv iqtisadi sosial ve medeni huquqlara munasibetde ehemiyyetli fikir ayriliqlari qalirdi Neticede bu konvensiyanin iki ferqli pakta bolunmesine sebeb oldu paktlardan biri mulki ve siyasi huquqlari digeri ise iqtisadi sosial ve medeni huquqlari ehtiva edirdi Her iki pakt mumkun qeder cox oxsar muddealari ehtiva edecek ve imza ucun eyni vaxtda acilacaqdi Hemcinin her iki paktda her bir xalqin oz muqedderatini teyin etmek huququ haqqinda muddea da olacaqdi Ilk sened Mulki ve siyasi huquqlar haqqinda Beynelxalq Pakt ikincisi ise olmusdur Layiheler 1954 cu ilde muzakire olunmaq ucun BMT Bas Meclisine teqdim olunmus ve 1966 ci ilde qebul edilmisdir Diplomatik danisiqlar neticesinde Iqtisadi sosial ve medeni huquqlar haqqinda Beynelxalq Pakt Mulki ve siyasi huquqlar haqqinda Beynelxalq Paktdan qisa muddet evvel qebul olundu Her iki pakt UIHB ile birlikde muasir beynelxalq insan huquqlari sisteminde esas huquqlari tesbit eden senedler hesab olunurlar MaddeleriPaktin strukturu UIHB ve ISMHBP a oxsar olub preambula ve elli uc maddeden ibaretdir ve alti hisseye bolunur I hisse Madde 1 butun xalqlarin oz siyasi statuslarini serbest mueyyen etmesi de daxil olmaqla oz muqedderatini teyin etme oz iqtisadi sosial ve medeni inkisaflarini serbest temin etme ve oz tebii servetleri ve ehtiyatlarindan serbest sekilde istifade etme huququnu taniyir Burada xalqin ona mexsus olan dolanisiq vesaitlerinden mehrum edile bilmemesi kimi neqativ huququ ve Paktda istirak eden butun dovletlerin o cumleden ozu idare olunmayan ve asili erazilerin idare olunmasinda mesuliyyet dasiyan dovletlerin oz muqedderatini teyin etme huququnun heyata kecirilmesini tesviq etmeli ve bu huquqa hormet etmeli oldugu tesbit olunur II hisse Madde 2 5 istirakci dovletlerin Paktda qebul edilen huquqlarin heyata kecirilmesi ucun zeruri ola bilecek bele qanunvericilik tedbirlerini ve diger tedbirleri qebul etmeyi ohdeliyini eks etdirir Pakt hemcinin teleb edir ki irqi derisinin rengi cinsi dini dili siyasi ve diger eqideleri milli ve sosial mensubiyyeti emlak veziyyeti dogusu ve diger hallari ile bagli elametlerine hec bir ferq qoymadan insan huquqlarina hormet edilsin ve bu huquqlar qadinlar ucun de eyni derecede taninir Huquqlar yalniz dovlet daxilinde ehalinin heyatini tehluke altina salan fovqelade veziyyet zamani mehdudlasdirila biler ve bununla bele yasamaq huququ isgence ve koleliye meruz qalmamaq mudafie sexsiyyet huququ ve dusunce vicdan ve din azadliginin mehdudlasdirilmasina yol verilmir III hisse Madde 6 27 huquqlarin ozunu sadalayir Buraya daxildir fiziki butovluk huququ yasamaq huququ ve isgence ve koleliye meruz qalmamaq seklinde ozunu gosterir Madde 6 7 ve 8 ferdin azadligi ve tehlukesizliyi ozbasina hebs edilmemek ve hebsde saxlanilmamaq ve huququ Madde 9 11 edaletli ve qerezsiz muhakime teqsirsizlik prezumpsiyasi ve mehkeme qarsisinda beraberlik Madde 14 15 ve 16 sexsi azadliq hereket etmek azadligi dusunce vicdan ve din azadligi birlesmek ve serbest toplasmaq azadligi aile huquqlari vetendasliq huquqlari ve sexsi heyatin toxunulmazligi Madde 12 13 17 24 muharibe tebligatinin qadagan edilmesi ve ayri seckiliye dusmenciliye ve ya zorakiliga tehriki ozunde eks etdiren milli irqi ve ya dini nifrete qulluq eden cixislarin qadagan edilmesi Madde 20 ses vermek huququ da daxil olmaqla siyasi fealiyyetde istirak Madde 25 ayri seckilik azliqlarin huquqlari ve Madde 26 ve 27 Bu huquqlarin ekseriyyetinin realizesi ucun dovletlerin xususi tedbirler gormesi teleb olunur IV hisse Madde 28 45 Insan huquqlari Komitesinin yaradilmasi ve fealiyyeti elece de Pakta nezaret ve hesabat meselelerini nezerde tutur Bu hisse hemcinin istirakci dovletlere Paktin tetbiqi ile elaqedar terefler arasinda movcud mubahiselerin hellinde Komitenin selahiyyetini tanimaq imkani verir Madde 41 ve 42 V hisse Madde 46 47 Paktin hec bir muddeasinin Birlesmis Milletler Teskilatinin fealiyyetine mudaxile elece de butun xalqlarin oz tebii servetlerine ve ehtiyatlarina sahib cixmaq ve onlardan tam hecmde ve serbest sekilde istifade etmek le bagli alinmaz huquqlarinin mehdudlasdirilmasi kimi serh edile bilmeyeceyini qeyd edir VI hisse Madde 48 53 Paktin ratifikasiyasi quvveye minmesi ve deyisiklik edilmesi meselelerini eks etdirir Fakultativ protokollarPakta iki Fakultativ Protokol qebul edilmisdir ferdlere Paktin pozulmasi ile elaqedar Insan Huquqlari Komitesine sikayetlerin edilmesi huququnu teqdim etmekle ferdi sikayet mexanizmi formalasdirir Bu da Paktin tefsiri ve tetbiqine dair murekkeb bir huquq tecrubesinin yaradilmasina getirib cixardi olum cezasinin legvini nezerde tutur bununla bele olkelere muharibe dovrunde toredilmis herbi xarakterli en agir cinayetlere gore olum cezasinin saxlanilmasina icaze verildi 2017 ci ilin dekabr ayina olan melumata gore Ikinci Fakultativ Protokolun 85 istirakcisi var TerefleriMulki ve siyasi huquqlar haqqinda Beynelxalq Paktin cemi 172 uzvu var Teref dovlet Imzalamisdir Ratifikasiya etmis ve ya qosulmusdur Quvveye minmisdirABS 5 oktyabr 1977 8 iyun 1992 8 sentyabr 1992Albaniya 4 oktyabr 1991 4 yanvar 1992Almaniya 9 oktyabr 1968 17 dekabr 1973 23 mart 1976Andorra 5 avqust 2002 22 sentyabr 2006 22 dekabr 2006Argentina 18 fevral 1968 8 avqust 1986 8 noyabr 1986Avstraliya 18 dekabr 1972 13 avqust 1980 13 noyabr 1980Avstriya 10 dekabr 1973 10 sentyabr 1978 10 dekabr 1978Azerbaycan 13 avqust 1992 13 noyabr 1992Baham adalari 4 dekabr 2008 23 dekabr 2008 23 mart 2009Banqlades 6 sentyabr 2000 6 dekabr 2000Barbados 5 yanvar 1973 23 mart 1976Belcika 10 dekabr 1968 12 aprel 1983 12 iyul 1983Beliz 10 iyun 1996 10 sentyabr 1996Belarus 19 mart 1968 12 noyabr 1973 23 mart 1976Benin 12 mart 1992 12 iyun 1992Behreyn 20 sentyabr 2006 20 dekabr 2006Boliviya 12 avqust 1982 12 noyabr 1982Bolqaristan 8 oktyabr 1968 21 sentyabr 1970 23 mart 1976Bosniya ve Herseqovina 1 sentyabr 1993 6 mart 1992Botsvana 8 sentyabr 2000 8 sentyabr 2000 8 dekabr 2000Birlesmis Kralliq 16 sentyabr 1968 20 may 1976 20 avqust 1976Braziliya 24 yanvar 1992 24 aprel 1992Burkina Faso 4 yanvar 1999 4 aprel 1999Burundi 8 may 1990 8 avqust 1990CAR 3 oktyabr 1994 10 dekabr 1998 10 mart 1999Cenubi Koreya 10 aprel 1990 10 iyul 1990Cibuti 5 noyabr 2002 5 fevral 2003Cad 9 iyun 1995 9 sentyabr 1995Cexiya 22 fevral 1993 1 yanvar 1993Cili 16 sentyabr 1969 10 fevral 1972 23 mart 1976Danimarka 20 mart 1968 6 yanvar 1972 23 mart 1976Dominikan Respublikasi 4 yanvar 1978 4 aprel 1978Dominika 17 iyun 1993 17 sentyabr 1993Ekvador 4 aprel 1968 6 mart 1969 23 mart 1976Ekvatorial Qvineya 25 sentyabr 1987 25 dekabr 1987Eritreya 22 yanvar 2002 22 aprel 2002Ermenistan 23 iyun 1993 23 sentyabr 1993Estoniya 21 oktyabr 1991 21 yanvar 1992Efqanistan 24 yanvar 1983 24 aprel 1983Elcezair 10 dekabr 1968 12 sentyabr 1989 12 dekabr 1989Felestin Dovleti 2 aprel 2014 2 iyul 2014Fici 16 avqust 2018 16 noyabr 2018Filippin 19 dekabr 1966 23 oktyabr 1986 23 yanvar 1987Finlandiya 11 oktyabr 1967 19 avqust 1975 23 mart 1976Fransa 4 noyabr 1980 4 fevral 1981Gurcustan 3 may 1994 3 avqust 1994Haiti 6 fevral 1991 6 may 1991Hindistan 10 aprel 1979 10 iyul 1979Honduras 19 dekabr 1966 25 avqust 1997 25 noyabr 1997Xorvatiya 12 oktyabr 1992 12 yanvar 1993Indoneziya 23 fevral 2006 23 may 2006Iordaniya 30 iyun 1972 28 may 1975 23 mart 1976Iran 4 aprel 1968 24 iyun 1975 23 mart 1976Iraq 18 fevral 1969 25 yanvar 1971 23 mart 1976Irlandiya 1 oktyabr 1973 8 dekabr 1989 8 mart 1990Islandiya 30 dekabr 1968 22 avqust 1979 22 noyabr 1979Ispaniya 28 sentyabr 1976 27 aprel 1977 27 iyul 1977Israil 19 dekabr 1966 3 oktyabr 1991 3 yanvar 1992Isvec 29 sentyabr 1967 6 dekabr 1971 23 mart 1976Isvecre 18 iyun 1992 18 sentyabr 1992Italiya 18 yanvar 1967 15 sentyabr 1978 15 dekabr 1978Kabo Verde 6 avqust 1993 6 noyabr 1993Kamerun 27 yanvar 1984 27 aprel 1984Kanada 19 may 1976 19 avqust 1976Keniya 1 may 1972 23 mart 1976Kipr 19 dekabr 1966 2 aprel 1969 23 mart 1976Kolumbiya 21 dekabr 1966 29 oktyabr 1969 23 mart 1976Konqo Respublikasi 5 oktyabr 1983 5 yanvar 1984Kosta Rika 19 dekabr 1966 29 noyabr 1968 23 mart 1976Kot d Ivuar 26 mart 1992 26 iyun 1992Kuveyt 21 may 1996 21 avqust 1996Qabon 21 yanvar 1983 21 aprel 1983Qambiya 22 mart 1979 22 iyun 1979Qana 7 sentyabr 2000 7 sentyabr 2000 7 dekabr 2000Qayana 22 avqust 1968 15 fevral 1977 15 may 1977Qazaxistan 2 dekabr 2003 24 yanvar 2006 24 aprel 2006Qirgizistan 7 oktyabr 1994 7 yanvar 1995Qrenada 6 sentyabr 1991 6 dekabr 1991Qvatemala 5 may 1992 5 avqust 1992Qvineya 28 fevral 1967 24 yanvar 1978 24 aprel 1978Qvineya Bisau 12 sentyabr 2000 1 noyabr 2010 1 fevral 2011Laos 7 dekabr 2000 25 sentyabr 2009 25 dekabr 2009Latviya 14 aprel 1992 14 iyul 1992Lesoto 9 sentyabr 1992 9 dekabr 1992Liberiya 18 aprel 1967 22 sentyabr 2004 22 dekabr 2004Lixtensteyn 10 dekabr 1998 10 mart 1999Litva 20 noyabr 1991 10 fevral 1992Livan 3 noyabr 1972 23 mart 1976Luksemburq 26 noyabr 1974 18 avqust 1983 18 noyabr 1983Macaristan 25 mart 1969 17 yanvar 1974 23 mart 1976Madaqaskar 17 sentyabr 1969 21 iyun 1971 23 mart 1976Malavi 22 dekabr 1993 22 mart 1994Maldiv adalari 19 sentyabr 2006 19 dekabr 2006Mali 16 iyul 1974 23 mart 1976Malta 13 sentyabr 1990 13 dekabr 1990Mavritaniya 17 noyabr 2004 17 fevral 2005Mavriki 12 dekabr 1973 23 mart 1976Meksika 23 mart 1981 23 iyun 1981Merakes 19 yanvar 1977 3 may 1979 3 avqust 1979MAR 8 may 1981 8 avqust 1981Misir 4 avqust 1967 14 yanvar 1982 14 aprel 1982Moldova 26 yanvar 1993 26 aprel 1993Monako 26 iyun 1997 28 avqust 1997 28 noyabr 1997Monqolustan 5 iyun 1968 18 noyabr 1974 23 mart 1976Monteneqro 23 oktyabr 2006 3 iyun 2006Mozambik 21 iyul 1993 21 oktyabr 1993Namibiya 28 noyabr 1994 28 fevral 1995Nepal 14 may 1991 14 avqust 1991Niderland 25 iyun 1969 11 dekabr 1978 11 mart 1979Niger 7 mart 1986 7 iyun 1986Nigeriya 29 iyul 1993 29 oktyabr 1993Nikaraqua 12 mart 1980 12 iyun 1980Norvec 20 mart 1968 13 sentyabr 1972 23 mart 1976Ozbekistan 28 sentyabr 1995 28 dekabr 1995Pakistan 17 aprel 2008 23 iyun 2010 23 sentyabr 2010Panama 27 iyul 1976 8 mart 1977 8 iyun 1977Papua Yeni Qvineya 21 iyul 2008 21 oktyabr 2008Paraqvay 10 iyun 1992 10 sentyabr 1992Peru 11 avqust 1977 28 aprel 1978 28 iyul 1978Polsa 2 mart 1967 18 mart 1977 18 iyun 1977Portuqaliya 7 oktyabr 1976 15 iyun 1978 15 sentyabr 1978Ruanda 16 aprel 1975 23 mart 1976Ruminiya 27 iyun 1968 9 dekabr 1974 23 mart 1976Samoa 15 fevral 2008 15 may 2008San Marino 18 oktyabr 1985 18 yanvar 1986San Tome ve Prinsipi 31 oktyabr 1995 10 yanvar 2017 10 aprel 2017Seneqal 6 iyul 1970 13 fevral 1978 13 may 1978Sent Vinsent ve Qrenadin 9 noyabr 1981 9 fevral 1981Serbiya 12 mart 2001 27 aprel 1992Seysel adalari 5 may 1992 5 avqust 1992Slovakiya 28 may 1993 1 yanvar 1993Sloveniya 6 iyul 1992 6 oktyabr 1992Somali 24 yanvar 1990 24 aprel 1990Surinam 28 dekabr 1976 28 mart 1977Suriya 21 aprel 1969 23 mart 1976Syerra Leone 23 avqust 1996 23 noyabr 1996Serqi Timor 18 sentyabr 2003 18 dekabr 2003KXDR 14 sentyabr 1981 14 dekabr 1981Simali Makedoniya 18 yanvar 1994 17 sentyabr 1991Sri Lanka 11 iyun 1980 11 sentyabr 1980Tacikistan 4 yanvar 1999 4 aprel 1999Tailand 29 oktyabr 1996 29 yanvar 1997Tanzaniya 11 iyun 1976 11 sentyabr 1976Toqo 24 may 1984 24 avqust 1984Trinidad ve Tobaqo 21 dekabr 1978 21 mart 1979Tunis 30 aprel 1968 18 mart 1969 23 mart 1976Turkiye 15 avqust 2000 23 sentyabr 2003 23 dekabr 2003Turkmenistan 1 may 1997 1 avqust 1997Ukrayna 20 mart 1968 12 noyabr 1973 23 mart 1976Uqanda 21 iyun 1995 21 sentyabr 1995Uruqvay 21 fevral 1967 21 may 1967 23 mart 1976Vanuatu 29 noyabr 2007 21 noyabr 2008 21 fevral 2009Venesuela 24 iyun 1969 10 may 1978 10 avqust 1978Vyetnam 24 sentyabr 1982 24 dekabr 1982Yamayka 19 dekabr 1966 3 oktyabr 1975 23 mart 1976Yaponiya 30 may 1978 21 iyun 1979 21 sentyabr 1979Yemen 9 fevral 1987 9 may 1987Yeni Zelandiya 12 noyabr 1968 28 dekabr 1978 28 mart 1979Yunanistan 5 may 1997 5 avqust 1997Zambiya 10 aprel 1984 10 iyul 1984Zimbabve 13 may 1991 13 avqust 1991Hemcinin baxIstinadlar OHCHR Dashboard 2018 01 17 tarixinde Istifade tarixi 2019 02 25 Status of ratification International Covenant on Civil and Political Rights 2020 05 12 at the Wayback Machine Office of the United Nations High Commissioner of Human Rights Fact Sheet No 2 Rev 1 The International Bill of Human Rights UN OHCHR June 1996 13 March 2008 tarixinde Istifade tarixi 2008 06 02 Christopher N J Roberts William H Fitzpatrick s Editorials on Human Rights 1949 Quellen zur Geschichte der Menschenrechte November 7 2017 tarixinde Istifade tarixi November 4 2017 Mulki ve siyasi huquqlar haqqinda Beynelxalq Pakt I hisse Madde 1 bend 3 Sieghart Paul The International Law of Human Rights Oxford University Press 1983 seh 25 BMT Bas Meclisinin 543 sayli qetnamesi 5 fevral 1952 BMT Bas Meclisinin 545 sayli qetnamesi 5 fevral 1952 BMT Bas Meclisinin 2200 sayli qetnamesi 16 dekabr 1966 The following section summarises the text of the Covenant MSHBP Madde 1 1 MSHBP Madde 1 2 MSHBP Madde 1 3 MSHBP Madde 2 2 2 3 MSHBP Madde 2 1 MSHBP Madde 3 MSHBP Madde 4 1 MSHBP Madde 4 2 MSHBP Madde 47 1 ci FP MSHBP Madde 1 United Nations 2019 03 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 10 14 2 ci FP MSHBP Madde 2 1 United Nations 20 oktyabr 2012 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 oktyabr 2009 International Covenant on Civil and Political Rights United Nations Treaty Series 2018 08 24 2020 12 13 tarixinde Istifade tarixi 2018 08 24 Xarici kecidlerVikimenbede Mulki ve Siyasi Huquqlar Haqqinda Pakt ile elaqeli melumatlar var Text of the Covenant List of signatories and parties Bimonthly publication highlighting article 2 of the ICCPR Introductory note by Christian Tomuschat procedural history note and audiovisual material on the International Covenant on Civil and Political Rights in the Historic Archives of the United Nations Audiovisual Library of International Law Lecture by Ruth Wedgwood entitled The Work of the United Nations Human Rights Committee Enforcing the International Covenant on Civil and Political Rights in the Lecture Series of the United Nations Audiovisual Library of International Law Christopher N J Roberts William H Fitzpatrick s Editorials on Human Rights 1949 published by Arbeitskreis Menschenrechte im 20 Jahrhundert published at Quellen zur Geschichte der Menschenrechte