Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Qabon (République Gabonaise) — Mərkəzi Afrikada dövlət. Paytaxtı Librevil şəhəridir. Fransanın keçmiş müstəmləkəsidir. Afrika qitəsində ən zəngin və stabil dövlət sayılır.
| Qabon | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| République Gabonaise | |||||
| |||||
| Union, Travail, Justice | |||||
| Himn: La Concorde | |||||
 | |||||
| Rəsmi dilləri | |||||
| Paytaxt | Librevil | ||||
| İdarəetmə forması | Prezident respublikası | ||||
| Prezident | [ 30.8.2023 ] | ||||
| Baş nazir | [7.9.2023] | ||||
| Sahəsi | |||||
| • Ümumi | 267667 km² | ||||
| Əhalisi | |||||
| • Əhali | 1 700 min nəfər (151-ci) | ||||
| • Siyahıyaalma (1.XII.2003) | 1517 min nəf. | ||||
| • Sıxlıq | 6,3 nəf./km² | ||||
| ÜDM (AQP) | |||||
| • Ümumi | 34 280 milyon dollar (134-cü) | ||||
| • Adambaşına | 21 600 dollar () | ||||
| İnternet domeni | .ga | ||||
| GA | |||||
| BOK kodu | GAB | ||||
| Telefon kodu | +241 | ||||
| Saat qurşaqları | | ||||
| Nəqliyyatın yönü | sağ[d] | ||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Qabon ərazisində dünyada ən iri qalındərili tısbağa populyasiyası aşkar olunub.
Tarix
Müstəmləkə dövrü
Qabonun ilk əhalisinin piqmeylər olduğu ehtimal olunur. 1471-1473 illərdə portuqallar Qabon sahillərinə çatdı. XVII VƏ XVIII əsrlərin başı Avropalılar zənci ticarətiylə birlikdə fil dişi və eboni ticarətinə yönəldi. 1843-cü ildə Fransa qəti olaraq Qabona yerləşdi. Şimal şərqdən gələn fransızlar yerli xalqı püskürdərək ərazini aldı. 1849-cü ildə azad edilmiş kölələr tərəfindən Librevil şəhəri quruldu ( Libreville "sərbəst şəhər"mənasını verir.) 1886-cı ildə Qabon Fransız müstəmləkəsi oldu. Bura daha sonra Fransız Konqosu ilə birləşdi. 1888 -1904-cü illərdə Qabon, Fransız Ekvatorial Afrikasına bağlı bir müstəmləkə oldu.
Müstəqillik dövrü
Qabon 1956-cı ildə muxtariyyət əldə etdi və 1958-ci ildə Qabon Respublikası elan edildi.1960-cı ildə Respublika rəsmi olaraq müstəqilliyinə qovuşdu. 1961-1967 illəri arasında Leon M'Ba prezidentliyinə gətirildi ( 1964-cü ildə Fransa onun iqtidarda qalabilməsini təmin etmək üçün müdaxilə etdi). 1967-ci ildə Omar Bonqo iqtidara gəldi və tək partiyaya söykənən ölkəni idarə etməyə başladı. 1990-cı ildə çox partiyalı siyasət həyata keçildi və 1991-ci ildə konstitusiya dəyişikliyiyləbirlikdə Partiyalar Aktı qəbul edildi. 1992-ci ildə Omar Bonqo yenidən prezidentliyinə seçildi.
Fiziki-coğrafi xarakteristika
Ölkənin iqlimi tropik, hava daim isti və nəmlidir. Ərazinin topoqrafiyası üçün dar sahil düzənlikləri, təpəlik daxili relyef və şərq və şimalda ağacsız böyük düzənliklər xarakterikdir.
İqtisadiyyat
2011-ildə Qabonda neft hasilatı 12,2 mln.tona çatdı. Qabon Afrikanın ən inkişaf etmiş və zəngin ölkəsidir. Ölkənin inkişaf etməkdə olan iqtisadiyyatının əsasını mədənçilik meydana gətirir. Dünyanın dördüncü böyük manqan yataqlarına sahib olan ölkədə neft və uran yataqları da iqtisadiyyata çox böyük qatqı təmin edir. Dağ-qazma və neft xaricində digər əhəmiyyətli fəaliyyət taxta istehsalıdır. Kənd istehsalı isə ümumilikdə gəlir vasitəsi səviyyəsində davam etdirilir.
25 Mart 2011 tarixində Qabonda imzalanan, 17/5/2012 tarixli və 6311 saylı Qanunla təsdiqlənməsi uyğun olan əlavə "Türkiyə Respublikası Hökuməti və Qabon Respublikası Hökuməti arasında turizm sahəsində Əməkdaşlıq Sazişi" nın təsdiqi, Xarici İşlər Nazirliyinin 6/7/2012 tarixli və HUM / 5605340 saylı yazısı üzərinə, 31/5/1963 tarixli və 244 saylı Qanunun 3-cü maddəsinə görə, Nazirlər Assambleyası 24/7/2012 tarixində qərarlaşdırılmışdır.
5 il müddət ilə viza əməliyyatları qaldırılmışdır.
Din
Əhalinin 46,3 %-i Katolisizm, 33,1 %-i Protestantlıq ( başlıca:), 9,3 %-i Animizm , 8,8 %-i isə İslam dininə etiqad edir.
- 2 // Constitution de Gabon (fr.). 1961.
- https://www.ethnologue.com/language/fra.
- http://chartsbin.com/view/edr.
Xarici keçidlər
- CIA World Factbook - Qabon 2006-10-24 at the Wayback Machine
 | Qabon ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Qabon Republique Gabonaise Merkezi Afrikada dovlet Paytaxti Librevil seheridir Fransanin kecmis mustemlekesidir Afrika qitesinde en zengin ve stabil dovlet sayilir QabonRepublique GabonaiseBayraq Gerb d Union Travail JusticeHimn La Concorde source source track track Resmi dilleri fransiz diliPaytaxt LibrevilIdareetme formasi Prezident respublikasiPrezident 30 8 2023 Bas nazir 7 9 2023 Sahesi Umumi 267667 km Ehalisi Ehali 1 700 min nefer 151 ci Siyahiyaalma 1 XII 2003 1517 min nef Sixliq 6 3 nef km UDM AQP Umumi 34 280 milyon dollar 134 cu Adambasina 21 600 dollar Internet domeni gaGABOK kodu GABTelefon kodu 241Saat qursaqlari UTC 01 00Neqliyyatin yonu sag d Vikianbarda elaqeli mediafayllar Qabon erazisinde dunyada en iri qalinderili tisbaga populyasiyasi askar olunub QabonTarixMustemleke dovru Qabonun ilk ehalisinin piqmeyler oldugu ehtimal olunur 1471 1473 illerde portuqallar Qabon sahillerine catdi XVII VE XVIII esrlerin basi Avropalilar zenci ticaretiyle birlikde fil disi ve eboni ticaretine yoneldi 1843 cu ilde Fransa qeti olaraq Qabona yerlesdi Simal serqden gelen fransizlar yerli xalqi puskurderek erazini aldi 1849 cu ilde azad edilmis koleler terefinden Librevil seheri quruldu Libreville serbest seher menasini verir 1886 ci ilde Qabon Fransiz mustemlekesi oldu Bura daha sonra Fransiz Konqosu ile birlesdi 1888 1904 cu illerde Qabon Fransiz Ekvatorial Afrikasina bagli bir mustemleke oldu Musteqillik dovru Qabon 1956 ci ilde muxtariyyet elde etdi ve 1958 ci ilde Qabon Respublikasi elan edildi 1960 ci ilde Respublika resmi olaraq musteqilliyine qovusdu 1961 1967 illeri arasinda Leon M Ba prezidentliyine getirildi 1964 cu ilde Fransa onun iqtidarda qalabilmesini temin etmek ucun mudaxile etdi 1967 ci ilde Omar Bonqo iqtidara geldi ve tek partiyaya soykenen olkeni idare etmeye basladi 1990 ci ilde cox partiyali siyaset heyata kecildi ve 1991 ci ilde konstitusiya deyisikliyiylebirlikde Partiyalar Akti qebul edildi 1992 ci ilde Omar Bonqo yeniden prezidentliyine secildi Fiziki cografi xarakteristikaOlkenin iqlimi tropik hava daim isti ve nemlidir Erazinin topoqrafiyasi ucun dar sahil duzenlikleri tepelik daxili relyef ve serq ve simalda agacsiz boyuk duzenlikler xarakterikdir Iqtisadiyyat2011 ilde Qabonda neft hasilati 12 2 mln tona catdi Qabon Afrikanin en inkisaf etmis ve zengin olkesidir Olkenin inkisaf etmekde olan iqtisadiyyatinin esasini medencilik meydana getirir Dunyanin dorduncu boyuk manqan yataqlarina sahib olan olkede neft ve uran yataqlari da iqtisadiyyata cox boyuk qatqi temin edir Dag qazma ve neft xaricinde diger ehemiyyetli fealiyyet taxta istehsalidir Kend istehsali ise umumilikde gelir vasitesi seviyyesinde davam etdirilir 25 Mart 2011 tarixinde Qabonda imzalanan 17 5 2012 tarixli ve 6311 sayli Qanunla tesdiqlenmesi uygun olan elave Turkiye Respublikasi Hokumeti ve Qabon Respublikasi Hokumeti arasinda turizm sahesinde Emekdasliq Sazisi nin tesdiqi Xarici Isler Nazirliyinin 6 7 2012 tarixli ve HUM 5605340 sayli yazisi uzerine 31 5 1963 tarixli ve 244 sayli Qanunun 3 cu maddesine gore Nazirler Assambleyasi 24 7 2012 tarixinde qerarlasdirilmisdir 5 il muddet ile viza emeliyyatlari qaldirilmisdir DinEhalinin 46 3 i Katolisizm 33 1 i Protestantliq baslica 9 3 i Animizm 8 8 i ise Islam dinine etiqad edir 2 Constitution de Gabon fr 1961 https www ethnologue com language fra http chartsbin com view edr Xarici kecidlerCIA World Factbook Qabon 2006 10 24 at the Wayback Machine Qabon ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin