Mərkəzi Afrika Respublikası (fr. République Centrafricaine) yerli dillərin birində (Ködörösêse tî Bêafrîka) — Mərkəzi Afrikada dövlət. 6 ölkə — Kamerun, Çad, Sudan, Cənubi Sudan, Konqo Demokratik Respublikası, Konqo Respublikası ilə həmsərhəddir. Dənizə çıxışı yoxdur. Paytaxtı Bangi şəhəridir.
MAR | |||||
---|---|---|---|---|---|
République centrafricaine Ködörösêse tî Bêafrîka | |||||
| |||||
"Unité, Dignité, Travail" (fransızca) "Birlik, ləyaqət, iş" | |||||
Himn: "" (fransızca) "E Zingo" (Sango Dili) "İntibah"(azərbaycanca) | |||||
Tarixi | |||||
• Fransadan | 13 avqust 1960 | ||||
Rəsmi dilləri | |||||
Paytaxt | Bangi | ||||
İdarəetmə forması | Respublika | ||||
Prezident | Fosten-Arkanj Tuadera | ||||
Baş Nazir | |||||
Sahəsi | Dünyada 45-ci | ||||
• Ümumi | 622984 km² | ||||
• Su sahəsi (%) | 1,5 | ||||
Əhalisi | |||||
• Əhali | 4,709,000 nəfər (119-cu) | ||||
• Siyahıyaalma (8.XII.2003) | 4,987,640 nəf. | ||||
• Sıxlıq | 7,8 nəf./km² (221-ci) | ||||
ÜDM (AQP) | |||||
• Ümumi | 3.206 milyard dollar | ||||
• Adambaşına | 656 dollar | ||||
ÜDM (nominal) | |||||
• Ümumi (2016 təxmini) | 1.782 milyard dollar | ||||
• Adambaşına | 364 dollar | ||||
İİİ (2014) | 0.350 | ||||
İnternet domeni | .cf | ||||
CF | |||||
BOK kodu | CAF | ||||
Telefon kodu | +236 | ||||
Saat qurşaqları | | ||||
Nəqliyyatın yönü | sağ[d] | ||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiyası
Ölkə dənizə yüksəkliyi 600 metr olan bir platonun üzərindədir. Xüsusilə ölkənin şimal bölgələrinin yerləşdiyi 216.000 km²-lik bir sahədə içərisində yerləşir. Ölkənin şimal-şərq bölgəsində yerləşən Bongo sıradağlarında ən yüksək nöqtə 1.330 m olduğu halda, Kamerun sərhədinə yaxınlığında olan Yade sıradağlarıda ölkənin 1.420 m-lik ən yüksək nöqtəsi olaraqan var. Ən alçaq yeri isə 335 metr ilə Ubangi çayıdır.
Ölkənin ümumilikdə sahib olduğu 5.203 km sərhədin 797 km-i Kamerun, 1.197 km-i Çad, 1.577 km-i Demokratik Konqo Respublikası, 467 km-i Konqo Respublikası, 483 km-i Sudan və 682 km-i isə Cənubi Sudan ilədir.
Əhali
2008-ci ilin məlumatlarına görə ölkədə bir qadının orta hesabla 5 uşaq dünyaya gətirdiyi Mərkəzi Afrika Respublikasında, bu göstəricilərinə görə doğum nisbətinin yüksək olduğu ölkələrdən biridir. Ölkə daxilində qadınların orta ömrü 43 olduğu halda, kişilərdə 44-dür.
Ölkənin tropik yağışlı meşələrinin və quru çöllərinin olduğu bölgələrdə demək olar ki heç kim yaşamır. Əhalinin böyük əksəriyyəti su sahələrin, çayların sahillərində yaşayırlar.
Mərkəzi Afrika Respublikası gənc əhaliyə sahib olub, 2016-cı ilin təxmini məlumatlarına görə 60,25%-i 0–24 yaş aralığındadır. Ölkənin yalnız 3,47%-i 65 yaş və daha yaşlıdır.
0–14 yaş: 40,27% (kişi 1,114,727 / qadın 1,102,809)
15 −24 Yaş: 19,98% (kişi 553,264 / qadın 547,308)
25 −54 Yaş: 32,24% (kişi 888,304 / qadın 887,348)
55 −64 Yaş: 4,04% (kişi 101,306 / qadın 120,964)
65 Yaş və üzəri: 3,47% (kişi 74,516 / qadın 116,711)
Şəhərdə yaşayanların nisbəti 2015-ci ilin məlumatlarına görə 40% olan ölkədə, əhalinin illik artım nisbəti 2016-cı ilin təxmini məlumatlarına görə 2,12% səviyyəsindədir.
İstinadlar
- "World Population Prospects, Table A.1" (PDF). 2008 revision. United Nations. 2009. 2016-01-15 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2009-03-12.
- "Central African Republic". International Monetary Fund. 2021-08-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-04-18.
- http://chartsbin.com/view/edr.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Merkezi Afrika Respublikasi fr Republique Centrafricaine yerli dillerin birinde Kodorosese ti Beafrika Merkezi Afrikada dovlet 6 olke Kamerun Cad Sudan Cenubi Sudan Konqo Demokratik Respublikasi Konqo Respublikasi ile hemserheddir Denize cixisi yoxdur Paytaxti Bangi seheridir MARRepublique centrafricaine Kodorosese ti BeafrikaBayraq Gerb d Unite Dignite Travail fransizca Birlik leyaqet is Himn fransizca E Zingo Sango Dili Intibah azerbaycanca Tarixi Fransadan 13 avqust 1960Resmi dilleri fransiz diliPaytaxt BangiIdareetme formasi RespublikaPrezident Fosten Arkanj TuaderaBas NazirSahesi Dunyada 45 ci Umumi 622984 km Su sahesi 1 5Ehalisi Ehali 4 709 000 nefer 119 cu Siyahiyaalma 8 XII 2003 4 987 640 nef Sixliq 7 8 nef km 221 ci UDM AQP Umumi 3 206 milyard dollar Adambasina 656 dollarUDM nominal Umumi 2016 texmini 1 782 milyard dollar Adambasina 364 dollarIII 2014 0 350Internet domeni cfCFBOK kodu CAFTelefon kodu 236Saat qursaqlari UTC 01 00Neqliyyatin yonu sag d Merkezi Afrika Respublikasinin Inzibati bolgusu Vikianbarda elaqeli mediafayllarMerkezi Afrika RespublikasiCografiyasiOlke denize yuksekliyi 600 metr olan bir platonun uzerindedir Xususile olkenin simal bolgelerinin yerlesdiyi 216 000 km lik bir sahede icerisinde yerlesir Olkenin simal serq bolgesinde yerlesen Bongo siradaglarinda en yuksek noqte 1 330 m oldugu halda Kamerun serhedine yaxinliginda olan Yade siradaglarida olkenin 1 420 m lik en yuksek noqtesi olaraqan var En alcaq yeri ise 335 metr ile Ubangi cayidir Olkenin umumilikde sahib oldugu 5 203 km serhedin 797 km i Kamerun 1 197 km i Cad 1 577 km i Demokratik Konqo Respublikasi 467 km i Konqo Respublikasi 483 km i Sudan ve 682 km i ise Cenubi Sudan iledir Ehali2008 ci ilin melumatlarina gore olkede bir qadinin orta hesabla 5 usaq dunyaya getirdiyi Merkezi Afrika Respublikasinda bu gostericilerine gore dogum nisbetinin yuksek oldugu olkelerden biridir Olke daxilinde qadinlarin orta omru 43 oldugu halda kisilerde 44 dur Olkenin tropik yagisli meselerinin ve quru collerinin oldugu bolgelerde demek olar ki hec kim yasamir Ehalinin boyuk ekseriyyeti su sahelerin caylarin sahillerinde yasayirlar Merkezi Afrika Respublikasi genc ehaliye sahib olub 2016 ci ilin texmini melumatlarina gore 60 25 i 0 24 yas araligindadir Olkenin yalniz 3 47 i 65 yas ve daha yaslidir 0 14 yas 40 27 kisi 1 114 727 qadin 1 102 809 15 24 Yas 19 98 kisi 553 264 qadin 547 308 25 54 Yas 32 24 kisi 888 304 qadin 887 348 55 64 Yas 4 04 kisi 101 306 qadin 120 964 65 Yas ve uzeri 3 47 kisi 74 516 qadin 116 711 Seherde yasayanlarin nisbeti 2015 ci ilin melumatlarina gore 40 olan olkede ehalinin illik artim nisbeti 2016 ci ilin texmini melumatlarina gore 2 12 seviyyesindedir Istinadlar World Population Prospects Table A 1 PDF 2008 revision United Nations 2009 2016 01 15 tarixinde PDF Istifade tarixi 2009 03 12 Central African Republic International Monetary Fund 2021 08 05 tarixinde Istifade tarixi 2012 04 18 http chartsbin com view edr Merkezi Afrika Respublikasi ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin