Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Konqo Respublikası — Qərbi Afrikada dövlət. Konqo – Brazzaville olaraq da adlandırılan və 1969–1991-ci illərdə olaraq mövcudluğunu qoruyan ölkənin sərhəd qonşuları (şimaldan saat istiqamətində) Kamerun, Mərkəzi Afrika Respublikası, Konqo Demokratik Respublikası, Anqola ərazisi olan ancaq ölkənin əsas hissəsindən ayrı olan Kabinda bölgəsi, Qabon və Atlantik okeanıdır. Paytaxtı Brazzavil şəhəridir.
| Konqo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| République du Congo (fr.) Repubilika ya Kongo () Republiki ya Kongó () | |||||
| |||||
| Unité, Travail, Progrès (fr.) "Birlik, İş, İrəliləmə" | |||||
| Himn: Konqolu | |||||
 | |||||
| Tarixi | |||||
| • Müstəqillik | 15 Avqust 1960 | ||||
| Rəsmi dilləri | |||||
| Paytaxt | Brazzavil | ||||
| İdarəetmə forması | Parlamentli respublika | ||||
| Deni Sassu-Nqesso[25.X.1997 ~] | |||||
| Anatol Kolline Makosso | |||||
| Sahəsi | Dünyada 64-cü | ||||
| • Ümumi | 342000 km² | ||||
| Əhalisi | |||||
| • Əhali | 4.580 min nəfər (123-cü) | ||||
| • Siyahıyaalma (28.IV.2007) | 3 697 490 nəf. | ||||
| • Sıxlıq | 13 nəf./km² (204-cü) | ||||
| ÜDM (AQP) | |||||
| • Ümumi | 20,26 milyard dollar (134-cü) | ||||
| • Adambaşına | 4 800 dollar () | ||||
| ÜDM (nominal) | |||||
| • Ümumi (2007) | 10,774 milyard ABŞ dolları dollar (136-cı) | ||||
| İnternet domeni | .cg | ||||
| CG | |||||
| BOK kodu | CGO | ||||
| Telefon kodu | +242 | ||||
| Saat qurşaqları | | ||||
| Nəqliyyatın yönü | sağ[d] | ||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Coğrafiyası
Konqo hövzəsinin ən şimal-qərb bölgəsində yerləşən ölkədə Konqo çayı və ölkənin şərq və cənub-şərq bölgələrində sərhəd təşkil edir. Paytaxt Brazzavil, Konqo çayının bir göl kimi genişlənməsi üzərində yerləşir, çayın digər sahilində isə qonşu ölkə Demokratik Konqo Respublikasının paytaxtı Kinşasa yerləşir. Bu vəziyyətləri ilə Brazzaville və Kinşasa dünya bir-birinə ən yaxın paytaxtlar statusu daşıyır.
Ekvator üzərində qitənin orta qərb hissəsində yerləşən ölkə bitki örtüyü və çöl həyatı baxımından zəngin müxtəlifliyə və təbii sahələrə malikdir. Ölkənin cəmi sahib olduğu 5.504 km-lik quru sərhəddən 201 km-i Anqola (Cabinda bölgəsi), 523 km-i Kamerun, 467 km-i Mərkəzi Afrika Respublikası, 2.410 km-i Demokratik Konqo Respublikası, 1.903 km-i Gabon ilə olduğu halda, ölkənin Atlantik Okeanına da 169 km-lik çıxışı var.
Əhalisi
2013-cü ilin məlumatlarına görə ölkədə əhali təxmini sayı 4,492,689 nəfərdir. Ölkədə əhalinin orta yaş həddi 19,2 səviyyəsində olub , əhali sıxlığı 11 nəfər/km² ilə aşağı sıxlıqdadır. Paytaxt Brazzavilin əhalisi 2015-ci ilin məlumatlarına görə 1 820 min nəfərdir.
Etnik qruplar
Kongoluların 98% -i özünü Bantu etnik qrupuna mənsub oluqlarını bildirlər. Əhalinin 40%-i Bantu qrupunun bir qolu olan Baskongo və Vil Konqo etnik qruplarına mənsub olub, 25%-i Bateke, 12%-i Mbosçi , 11%-i Quyu və 6%-i Bavili etnik qrupuna daxildir. Ölkənin şimal-şərqindəki meşəlik və bataqlıq sahələrində yaşayan isə əhalinin yalnız 1%-ini təşkil edir. Ölkədə az sayda Avropalı da yaşayır.
Dil
Konqo Respublikasında Fransanın müstəmləkəsi olması səbəbi ilə müstəqillikdən sonra müstəmləkə dövlətinin miras olaraq buraxdığı Fransız dili ölkənin rəsmi dili olmuşdur. Fransız xaricində Konqo Respublikası konstitusiyasında və dilləri ölkə içərisində milli ünsiyyət dilləri olaraq ifadə edilmişdir. Lingala dili ölkənin şimal bölgələrində yaşayana əhalinin yarısı tərəfindən danışılan bir dildir, Kituba dili isə ölkənin cənub bölgələrində yaşayan əhalinin böyük bir əksəriyyəti tərəfindən danışılır. Bu dillər xaricində kiçik xalq birlikləri tərəfindən danışılan ənənəvi , və dilləri mövcuddur.
Din
Ölkə daxilində əhalinin 50%-i Xristian dininə mənsubdur. Fransa müstəmləkəsi olduğu dövrlərdə həyata keçirilən sıx missionerlik fəaliyyətləri nəticəsində yerli dinlərdən Xristian dininə keçən Kongoluların bir çoxu da katolik məzhəbinə bağlı olaraq dinini yaşamaqdadır. Ölkə əhalisinin xristian dininə mənsub icmaların 40%-i katolik məzhəbinə, 10%-i protestant, 2%-i isə XIX əsrdə Almaniyada meydana çıxan xristianlığın bir forması olan mənsubdur. İslam Konqo Respublikasında geniş yayılmayıb, ölkə əhalisinin yalnız 2%-i islami dəyərlərə uyğun həyatını yaşayırlar. Ölkə əhalisinin 48%-lik hissəsi isə Animizm və digər Afrika yerli dinlərinə inanır.
İqtisadiyyat
Ölkə ərazisində olan zəngin yeraltı mədənləri və neft yataqları olmasına baxmayaraq, ölkə daxilində yüksək işsizlik nisbəti yaşanır, idarəetmə, inzibati və nəqliyyat şəbəkəsi sahələrində böyük nöqsanlar müşahidə edilməkdədir. Bu cür zənginliklərə baxmayaraq ölkənin xarici borcu yüksək səviyyədə olub, bir çox qida maddəsi ölkə xaricindən idxal edilir.
Kənd təsərrüfatı fəaliyyəti yox deyiləcək qədər az olan ölkədə, əkilən bir çox məhsul şəxsi istehlak üçündür. Şəxsi istehlak üçün ümumiyyətlə manyok, yam, qarğıdalı, fındıq və əkilir. Ölkədə neftdən başqa qəhvə, kakao və şəkər qamışı kimi kənd təsərrüfatı məhsulları da da az da olsa ixrac edə bilmək üçün becərilir.
Bir çox yeraltı sərvətlərə sahib olan ölkədə yüksək miqdarda kalium, dəmir və mis yataqları, qızıl, fosfat, maqnezium və boksit var. Ölkənin ixrac və idxal məlumatları bu şəkildədir:
İxracat: $ 12.14 milyard (2012 təxmini)
İxrac məhsulları: Neft, qəhvə, kakao, şəkər qamışı
İxracat edilən ölkələr: Çin Xalq Respublikası 38,9 %, Amerika Birləşmiş Ştatları 12,9 % , Fransa 9,5 % , Avstraliya 8,8 % , Hollandiya 6,8 % , İspaniya 5,3 % , Hindistan 5,3 % (2012)
İdxalat: $ 5.835 milyard (2012 təxmini)
İdxalat məhsulları: Sənaye avadanlıqları, tikinti materialları, qida maddələri
İdxal edilən ölkələr: Fransa 19,2 %, Çin Xalq Respublikası 13,3 %, Braziliya 9,0 %, Amerika Birləşmiş Ştatları 6,1 %, Hindistan 5,7 %, İtaliya 4,8 %, Belçika 4,3 % (2012).
İstinadlar
- http://chartsbin.com/view/edr.
 | Konqo Respublikası ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Konqo Respublikasi Qerbi Afrikada dovlet Konqo Brazzaville olaraq da adlandirilan ve 1969 1991 ci illerde olaraq movcudlugunu qoruyan olkenin serhed qonsulari simaldan saat istiqametinde Kamerun Merkezi Afrika Respublikasi Konqo Demokratik Respublikasi Anqola erazisi olan ancaq olkenin esas hissesinden ayri olan Kabinda bolgesi Qabon ve Atlantik okeanidir Paytaxti Brazzavil seheridir KonqoRepublique du Congo fr Repubilika ya Kongo Republiki ya Kongo Bayraq Gerb d Unite Travail Progres fr Birlik Is Irelileme Himn Konqolu source source Tarixi Musteqillik 15 Avqust 1960Resmi dilleri fransiz diliPaytaxt BrazzavilIdareetme formasi Parlamentli respublikaDeni Sassu Nqesso 25 X 1997 Anatol Kolline MakossoSahesi Dunyada 64 cu Umumi 342000 km Ehalisi Ehali 4 580 min nefer 123 cu Siyahiyaalma 28 IV 2007 3 697 490 nef Sixliq 13 nef km 204 cu UDM AQP Umumi 20 26 milyard dollar 134 cu Adambasina 4 800 dollar UDM nominal Umumi 2007 10 774 milyard ABS dollari dollar 136 ci Internet domeni cgCGBOK kodu CGOTelefon kodu 242Saat qursaqlari UTC 01 00Neqliyyatin yonu sag d Vikianbarda elaqeli mediafayllarKonqo Konqo RespublikasiKonqo Respublikasinin VilayetleriCografiyasiKonqo hovzesinin en simal qerb bolgesinde yerlesen olkede Konqo cayi ve olkenin serq ve cenub serq bolgelerinde serhed teskil edir Paytaxt Brazzavil Konqo cayinin bir gol kimi genislenmesi uzerinde yerlesir cayin diger sahilinde ise qonsu olke Demokratik Konqo Respublikasinin paytaxti Kinsasa yerlesir Bu veziyyetleri ile Brazzaville ve Kinsasa dunya bir birine en yaxin paytaxtlar statusu dasiyir Ekvator uzerinde qitenin orta qerb hissesinde yerlesen olke bitki ortuyu ve col heyati baximindan zengin muxtelifliye ve tebii sahelere malikdir Olkenin cemi sahib oldugu 5 504 km lik quru serhedden 201 km i Anqola Cabinda bolgesi 523 km i Kamerun 467 km i Merkezi Afrika Respublikasi 2 410 km i Demokratik Konqo Respublikasi 1 903 km i Gabon ile oldugu halda olkenin Atlantik Okeanina da 169 km lik cixisi var Ehalisi2013 cu ilin melumatlarina gore olkede ehali texmini sayi 4 492 689 neferdir Olkede ehalinin orta yas heddi 19 2 seviyyesinde olub ehali sixligi 11 nefer km ile asagi sixliqdadir Paytaxt Brazzavilin ehalisi 2015 ci ilin melumatlarina gore 1 820 min neferdir Etnik qruplar Kongolularin 98 i ozunu Bantu etnik qrupuna mensub oluqlarini bildirler Ehalinin 40 i Bantu qrupunun bir qolu olan Baskongo ve Vil Konqo etnik qruplarina mensub olub 25 i Bateke 12 i Mbosci 11 i Quyu ve 6 i Bavili etnik qrupuna daxildir Olkenin simal serqindeki meselik ve bataqliq sahelerinde yasayan ise ehalinin yalniz 1 ini teskil edir Olkede az sayda Avropali da yasayir DilKonqo Respublikasinda Fransanin mustemlekesi olmasi sebebi ile musteqillikden sonra mustemleke dovletinin miras olaraq buraxdigi Fransiz dili olkenin resmi dili olmusdur Fransiz xaricinde Konqo Respublikasi konstitusiyasinda ve dilleri olke icerisinde milli unsiyyet dilleri olaraq ifade edilmisdir Lingala dili olkenin simal bolgelerinde yasayana ehalinin yarisi terefinden danisilan bir dildir Kituba dili ise olkenin cenub bolgelerinde yasayan ehalinin boyuk bir ekseriyyeti terefinden danisilir Bu diller xaricinde kicik xalq birlikleri terefinden danisilan enenevi ve dilleri movcuddur DinOlke daxilinde ehalinin 50 i Xristian dinine mensubdur Fransa mustemlekesi oldugu dovrlerde heyata kecirilen six missionerlik fealiyyetleri neticesinde yerli dinlerden Xristian dinine kecen Kongolularin bir coxu da katolik mezhebine bagli olaraq dinini yasamaqdadir Olke ehalisinin xristian dinine mensub icmalarin 40 i katolik mezhebine 10 i protestant 2 i ise XIX esrde Almaniyada meydana cixan xristianligin bir formasi olan mensubdur Islam Konqo Respublikasinda genis yayilmayib olke ehalisinin yalniz 2 i islami deyerlere uygun heyatini yasayirlar Olke ehalisinin 48 lik hissesi ise Animizm ve diger Afrika yerli dinlerine inanir IqtisadiyyatOlke erazisinde olan zengin yeralti medenleri ve neft yataqlari olmasina baxmayaraq olke daxilinde yuksek issizlik nisbeti yasanir idareetme inzibati ve neqliyyat sebekesi sahelerinde boyuk noqsanlar musahide edilmekdedir Bu cur zenginliklere baxmayaraq olkenin xarici borcu yuksek seviyyede olub bir cox qida maddesi olke xaricinden idxal edilir Kend teserrufati fealiyyeti yox deyilecek qeder az olan olkede ekilen bir cox mehsul sexsi istehlak ucundur Sexsi istehlak ucun umumiyyetle manyok yam qargidali findiq ve ekilir Olkede neftden basqa qehve kakao ve seker qamisi kimi kend teserrufati mehsullari da da az da olsa ixrac ede bilmek ucun becerilir Bir cox yeralti servetlere sahib olan olkede yuksek miqdarda kalium demir ve mis yataqlari qizil fosfat maqnezium ve boksit var Olkenin ixrac ve idxal melumatlari bu sekildedir Ixracat 12 14 milyard 2012 texmini Ixrac mehsullari Neft qehve kakao seker qamisi Ixracat edilen olkeler Cin Xalq Respublikasi 38 9 Amerika Birlesmis Statlari 12 9 Fransa 9 5 Avstraliya 8 8 Hollandiya 6 8 Ispaniya 5 3 Hindistan 5 3 2012 Idxalat 5 835 milyard 2012 texmini Idxalat mehsullari Senaye avadanliqlari tikinti materiallari qida maddeleri Idxal edilen olkeler Fransa 19 2 Cin Xalq Respublikasi 13 3 Braziliya 9 0 Amerika Birlesmis Statlari 6 1 Hindistan 5 7 Italiya 4 8 Belcika 4 3 2012 Istinadlarhttp chartsbin com view edr Konqo Respublikasi ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin