Seneqal — Afrikanın qərbində dövlət. Seneqal Afrikaın qərbində Seneqal çayının cənubunda yerləşir. Ölkə şimaldan Mavritaniya, şərqdən Mali, cənubdan Qvineya və Qvineya Bisau ilə həmsərhəddir. Bundan başqa ölkənin daxilində doğru uzanan Qambiya dövləti ilə sərhədi var. Şərq sahilərini isə Atlantik Okeanının suları yuyur.
Seneqal | |||||
---|---|---|---|---|---|
République du Sénégal | |||||
| |||||
"Un Peuple, Un But, Une Foi" (fr.) "Bir xalq, bir məqsəd, bir etiqad" | |||||
Himn: Pincez Tous vos Koras, Frappez les Balafons | |||||
Tarixi | |||||
• Fransadan | 4 aprel 1960 | ||||
• Mali Federasiyasindan çıxması | 20 avqust 1960 | ||||
Rəsmi dilləri | |||||
Paytaxt | Dakar | ||||
İdarəetmə forması | |||||
Prezident | [ 2.IV.2024 ] | ||||
Baş nazir | [ 3.IV.2024 ] | ||||
Sahəsi | Dünyada 87-ci | ||||
• Ümumi | 196190 km² | ||||
• Su sahəsi (%) | 2,1 | ||||
Əhalisi | |||||
• Əhali | 14 milyon nəfər (72-ci) | ||||
• Siyahıyaalma (19.XI.2013) | 13 508 715 nəf. | ||||
• Sıxlıq | 71 nəf./km² (137-ci) | ||||
ÜDM (AQP) | |||||
• Ümumi | 33,6 milyard dollar (119-cu) | ||||
• Adambaşına | 2 300 dollar () | ||||
ÜDM (nominal) | |||||
• Ümumi (2008-cu yer) | $13 350 milyard dollar | ||||
• Adambaşına | $1 066 dollar | ||||
İİİ (2008) | 0.502 (artış; 153-cü) | ||||
İnternet domeni | .sn | ||||
SN | |||||
BOK kodu | SEN | ||||
Telefon kodu | +221 | ||||
Saat qurşaqları | |||||
Nəqliyyatın yönü | sağ[d] | ||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiya
.
Seneqalın Atlantik Okeanı ilə sahil xəttinin uzunluğu 531 km-dir. Sərhəd xəttinin uzunluğu Qambiya ilə 740 km, Mavritaniya ilə 813 km, Mali ilə 419 km, Qvineya ilə 330 km və Qvineya Bisau ilə 338 km təşkil edir.
Senegal ən yüksək zirvəsi (Adsız) - 581 m. Ərazisinin çox hissəsinin landşaftı düzdür, yalnız cənub hissəsində yüksəklir. İqlim Subtropikdir. Orta temperatur yanvar təxminən 23 °C, iyul ayında isə 28 °C -dir.
Şəhərlər
Şəhər | Əhali(2005) |
---|---|
Dakar | 2.145.193 |
475.755 | |
240.152 | |
181.035 | |
170.875 | |
165.038 | |
154.975 | |
153.456 |
Əhali
Əhalisi - 15,1 milyon nəfərdir (yanvar 2014 hesabatına görə). Şəhər əhalisi - 42% (2008-ci il hesabına görə). İllik artım tempi - 2.7% (məhsuldarlıq səviyyəsi - qadın başına 4,8 doğum).
Orta yaşam həddi - 59 il (57 - kişilər və 61 - qadınlar).
Qeyri-immun çatışmazlığı virusu (HİV) - 1% (2007-ci il hesabatına görə).
Etnik qruplar: 20 etnik qrup, onlardan ən böyüyü volof (43%), Fulani (24%) və serer (15%) var. Ağlar (əsasən Fransız dili) - 1%.
Təhsil səviyyəsi - 51% kişi, 29% -ni qadınlar (2002 görə).
Rəsmi dili - əhalinin 20% danışdığı Fransız dilidir. Milli dil kimi Ərəbcə (Hasaniye), Balanta-ganzha və başqa dillərdən istifadə edilir.
Din - Müsəlmanlar 94%, Xristianlar 5%, yerli inanclar 1% təşkil edir. Xristianların böyük əksəriyyəti - katolikdir, bundan başqa baptistlər, adventistlər, pentikostallar var.
Seneqalın təxminən 12 milyon əhalisi var və əhalinin təqribi 60 %-ni cavan insanlar təşkil edir. Əhalinin 95 %-i müsəlmandır.
Tarix
Seneqambiya
1982-ci ilin fevralında Seneqal Qambiya ilə birlikdə Seneqambiya Konfederasiyası yaradır. Bu zaman ərazicə və əhali sayına görə kiçik olan Qambiya özünün hökumətinə, müstəqil maliyyə və xarici siyasətinə malik olur. Konfederasiya daxilində xarici siyasətin koordinasiya ediməsi, silahlı qüvvələrin, xüsusi xidmətin və nəqliyyat infrastrukturunun birləşdirilməsi nəzərdə tutulmuşdu. Sonradan Qambiya konfederasiyanın idarə edilməsində rolunun artırılmasını tələb etməyə başladı. Fikir ayrılıqlarına görə konfederasiya 1989-cu ildə fəaliyyətini dayandırdı. Sonrakı dövrdə hər iki dövlətin münasibətləri gərgin olaraq qalır.
Mədəniyyət
Xarici keçidlər
- Senegal (Fransızca) 2008-05-16 at the Wayback Machine
- BM Senegal (pdf formatında)
Həmçinin bax
- http://chartsbin.com/view/edr.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Seneqal Afrikanin qerbinde dovlet Seneqal Afrikain qerbinde Seneqal cayinin cenubunda yerlesir Olke simaldan Mavritaniya serqden Mali cenubdan Qvineya ve Qvineya Bisau ile hemserheddir Bundan basqa olkenin daxilinde dogru uzanan Qambiya dovleti ile serhedi var Serq sahilerini ise Atlantik Okeaninin sulari yuyur SeneqalRepublique du SenegalBayraq Gerb d Un Peuple Un But Une Foi fr Bir xalq bir meqsed bir etiqad Himn Pincez Tous vos Koras Frappez les BalafonsTarixi Fransadan 4 aprel 1960 Mali Federasiyasindan cixmasi 20 avqust 1960Resmi dilleri fransiz diliPaytaxt DakarIdareetme formasiPrezident 2 IV 2024 Bas nazir 3 IV 2024 Sahesi Dunyada 87 ci Umumi 196190 km Su sahesi 2 1Ehalisi Ehali 14 milyon nefer 72 ci Siyahiyaalma 19 XI 2013 13 508 715 nef Sixliq 71 nef km 137 ci UDM AQP Umumi 33 6 milyard dollar 119 cu Adambasina 2 300 dollar UDM nominal Umumi 2008 cu yer 13 350 milyard dollar Adambasina 1 066 dollarIII 2008 0 502 artis 153 cu Internet domeni snSNBOK kodu SENTelefon kodu 221Saat qursaqlari UTC 0Neqliyyatin yonu sag d Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiya Seneqal Seneqalin Atlantik Okeani ile sahil xettinin uzunlugu 531 km dir Serhed xettinin uzunlugu Qambiya ile 740 km Mavritaniya ile 813 km Mali ile 419 km Qvineya ile 330 km ve Qvineya Bisau ile 338 km teskil edir Senegal en yuksek zirvesi Adsiz 581 m Erazisinin cox hissesinin landsafti duzdur yalniz cenub hissesinde yukseklir Iqlim Subtropikdir Orta temperatur yanvar texminen 23 C iyul ayinda ise 28 C dir SeherlerSeher Ehali 2005 Dakar 2 145 193475 755240 152181 035170 875165 038154 975153 456EhaliEhalisi 15 1 milyon neferdir yanvar 2014 hesabatina gore Seher ehalisi 42 2008 ci il hesabina gore Illik artim tempi 2 7 mehsuldarliq seviyyesi qadin basina 4 8 dogum Orta yasam heddi 59 il 57 kisiler ve 61 qadinlar Qeyri immun catismazligi virusu HIV 1 2007 ci il hesabatina gore Etnik qruplar 20 etnik qrup onlardan en boyuyu volof 43 Fulani 24 ve serer 15 var Aglar esasen Fransiz dili 1 Tehsil seviyyesi 51 kisi 29 ni qadinlar 2002 gore Resmi dili ehalinin 20 danisdigi Fransiz dilidir Milli dil kimi Erebce Hasaniye Balanta ganzha ve basqa dillerden istifade edilir Din Muselmanlar 94 Xristianlar 5 yerli inanclar 1 teskil edir Xristianlarin boyuk ekseriyyeti katolikdir bundan basqa baptistler adventistler pentikostallar var Seneqalin texminen 12 milyon ehalisi var ve ehalinin teqribi 60 ni cavan insanlar teskil edir Ehalinin 95 i muselmandir TarixSeneqambiya Esas meqale Seneqambiya Konfederasiyasi 1982 ci ilin fevralinda Seneqal Qambiya ile birlikde Seneqambiya Konfederasiyasi yaradir Bu zaman erazice ve ehali sayina gore kicik olan Qambiya ozunun hokumetine musteqil maliyye ve xarici siyasetine malik olur Konfederasiya daxilinde xarici siyasetin koordinasiya edimesi silahli quvvelerin xususi xidmetin ve neqliyyat infrastrukturunun birlesdirilmesi nezerde tutulmusdu Sonradan Qambiya konfederasiyanin idare edilmesinde rolunun artirilmasini teleb etmeye basladi Fikir ayriliqlarina gore konfederasiya 1989 cu ilde fealiyyetini dayandirdi Sonraki dovrde her iki dovletin munasibetleri gergin olaraq qalir MedeniyyetOuakam mescidiXarici kecidlerSenegal Fransizca 2008 05 16 at the Wayback Machine BM Senegal pdf formatinda Hemcinin bax Seneqal ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin http chartsbin com view edr