Qambiya (ing. The Gambia) və ya rəsmi adı ilə Qambiya Respublikası (ing. Republic of The Gambia) — Qərbi Afrikada dövlət. Qambiya ərazicə Afrikanın ən kiçik ölkələrindəndir. Şimaldan, şərqdən və cənubdan Seneqalla həmsərhəddir. Qərbdən isə Atlantik okeanı ilə əhatə olunmuşdur. Paytaxtı Bancul, ən böyük şəhəri Serekunda ümumi sahəsi 10,689 kvadrat kilometrdir. Qambiya 18 fevral 1965-ci ildə Böyük Britaniyanın müstəmləkəçiliyindən azad olaraq və Millətlər Birliyinə daxil olmuşdur. Ölkə iqtisadi inkişafı səviyyəsinə görə dünyanın ən yoxsul ölkələrindən biridir.
Qambiya | |||||
---|---|---|---|---|---|
seksual of The Gambia | |||||
| |||||
ing. Progress, Peace, Prosperity (Tərəqqi, Sülh, Çiçəklənmə) | |||||
Himn: For The Gambia Our Homeland | |||||
Tarixi | |||||
• Böyük Britaniyadan müstəqillik elan olunub | 18 fevral 1965 | ||||
Rəsmi dilləri | |||||
Paytaxt | Bancul | ||||
İdarəetmə forması | |||||
Adama Berrou | |||||
Vise-prezident | Halifa Sallah | ||||
Sahəsi | Dünyada 167-ci | ||||
• Ümumi | 11300 km² | ||||
• Su sahəsi (%) | 10 | ||||
Əhalisi | |||||
• Əhali | 1 940 min nəfər (149-cu) | ||||
• Siyahıyaalma (15.IV.2013) | 1 882 450 nəf. | ||||
• Sıxlıq | 171 nəf./km² | ||||
ÜDM (AQP) | |||||
• Ümumi | 3 362 milyon dollar (180-ci) | ||||
• Adambaşına | 1 700 dollar () | ||||
İnternet domeni | .gm | ||||
GM | |||||
BOK kodu | GAM | ||||
Telefon kodu | +220 | ||||
Saat qurşaqları | |||||
Nəqliyyatın yönü | sağ[d] | ||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarix
Qambiyanın Müstəqiliyi
1960-cı ildə Britaniya Protektoratı olan Qambiyaya seçki hüququ verildi və Qanunvericilik Şurasını 34 nəfərdən ibarət Nümayəndələr Palatası (House of Representatives) əvəz etdi. 1962-ci ildə baş nazir və Qubernator Sədirlik etdi,8 digər nazirliklərin də daxil olduğu İdarə Heyəti yaradıldı. Mütərəqqi Xalq Partiyasının lideri birinci baş nazir oldu. 1963-cü il Oktyabrın 4-də Qambiya tam özünüidarə hüququ qazandı. 1965-ci ildə qüvvəyə minən müstəqil Qambiya Konstitusiyasına görə ölkə Birliyi çərçivəsində konstitusiya monarxiya elan olundu. 1970-ci il aprelin 23-də keçirilən Referendumla Qambiya respublika oldu. 1981-ci ilin iyulunda ölkədə bir üsyan oldu və seneqallı əsgər tərəfindən yatırıldı, qiyam zamanı 500–800 nəfər şəhid oldu və iqtisadiyyata böyük maddi ziyan dəydi.
Seneqambiya
1982-ci ilin fevralında Qambiya Seneqal ilə birlikdə Seneqambiya Konfederasiyası yaradır. Bu zaman ərazicə və əhali sayına görə kiçik olan Qambiya özünün hökumətinə, müstəqil maliyyə və xarici siyasətinə malik olur. Konfederasiya daxilində xarici siyasətin koordinasiya ediməsi, silahlı qüvvələrin, xüsusi xidmətin və nəqliyyat infrastrukturunun birləşdirilməsi nəzərdə tutulmuşdu. Sonradan Qambiya konfederasiyanın idarə edilməsində rolunun artırılmasını tələb etməyə başladı. Fikir ayrılıqlarına görə konfederasiya 1989-cu ildə fəaliyyətini dayandırdı. Sonrakı dövrdə hər iki dövlətin münasibətləri gərgin olaraq qalır.
Tarixi
Qambiyanın prezidenti Yəhya Camme 2015-ci ildə Qambiyanı İslam Respublikası elan etdi. Bununla da Qambiya İran, Pakistan, Əfqanıstan və Mavritaniyadan sonra 5-ci İslam Respublikası oldu.
İstinadlar
- https://www.ethnologue.com/language/eng.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qambiya ing The Gambia ve ya resmi adi ile Qambiya Respublikasi ing Republic of The Gambia Qerbi Afrikada dovlet Qambiya erazice Afrikanin en kicik olkelerindendir Simaldan serqden ve cenubdan Seneqalla hemserheddir Qerbden ise Atlantik okeani ile ehate olunmusdur Paytaxti Bancul en boyuk seheri Serekunda umumi sahesi 10 689 kvadrat kilometrdir Qambiya 18 fevral 1965 ci ilde Boyuk Britaniyanin mustemlekeciliyinden azad olaraq ve Milletler Birliyine daxil olmusdur Olke iqtisadi inkisafi seviyyesine gore dunyanin en yoxsul olkelerinden biridir Qambiyaseksual of The GambiaBayraq Gerb d ing Progress Peace Prosperity Tereqqi Sulh Ciceklenme Himn For The Gambia Our Homeland source source Tarixi Boyuk Britaniyadan musteqillik elan olunub 18 fevral 1965Resmi dilleri ingilis diliPaytaxt BanculIdareetme formasiAdama BerrouVise prezident Halifa SallahSahesi Dunyada 167 ci Umumi 11300 km Su sahesi 10Ehalisi Ehali 1 940 min nefer 149 cu Siyahiyaalma 15 IV 2013 1 882 450 nef Sixliq 171 nef km UDM AQP Umumi 3 362 milyon dollar 180 ci Adambasina 1 700 dollar Internet domeni gmGMBOK kodu GAMTelefon kodu 220Saat qursaqlari UTC 0Neqliyyatin yonu sag d Vikianbarda elaqeli mediafayllarQamniyanin siyasi xeritesiTarixQambiyanin Musteqiliyi 1960 ci ilde Britaniya Protektorati olan Qambiyaya secki huququ verildi ve Qanunvericilik Surasini 34 neferden ibaret Numayendeler Palatasi House of Representatives evez etdi 1962 ci ilde bas nazir ve Qubernator Sedirlik etdi 8 diger nazirliklerin de daxil oldugu Idare Heyeti yaradildi Mutereqqi Xalq Partiyasinin lideri birinci bas nazir oldu 1963 cu il Oktyabrin 4 de Qambiya tam ozunuidare huququ qazandi 1965 ci ilde quvveye minen musteqil Qambiya Konstitusiyasina gore olke Birliyi cercivesinde konstitusiya monarxiya elan olundu 1970 ci il aprelin 23 de kecirilen Referendumla Qambiya respublika oldu 1981 ci ilin iyulunda olkede bir usyan oldu ve seneqalli esger terefinden yatirildi qiyam zamani 500 800 nefer sehid oldu ve iqtisadiyyata boyuk maddi ziyan deydi Seneqambiya Esas meqale Seneqambiya Konfederasiyasi 1982 ci ilin fevralinda Qambiya Seneqal ile birlikde Seneqambiya Konfederasiyasi yaradir Bu zaman erazice ve ehali sayina gore kicik olan Qambiya ozunun hokumetine musteqil maliyye ve xarici siyasetine malik olur Konfederasiya daxilinde xarici siyasetin koordinasiya edimesi silahli quvvelerin xususi xidmetin ve neqliyyat infrastrukturunun birlesdirilmesi nezerde tutulmusdu Sonradan Qambiya konfederasiyanin idare edilmesinde rolunun artirilmasini teleb etmeye basladi Fikir ayriliqlarina gore konfederasiya 1989 cu ilde fealiyyetini dayandirdi Sonraki dovrde her iki dovletin munasibetleri gergin olaraq qalir Tarixi Qambiya Qambiyanin prezidenti Yehya Camme 2015 ci ilde Qambiyani Islam Respublikasi elan etdi Bununla da Qambiya Iran Pakistan Efqanistan ve Mavritaniyadan sonra 5 ci Islam Respublikasi oldu Vikianbarda elaqeli media fayllarIstinadlarhttps www ethnologue com language eng Qambiya ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin