Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lesoto (soto. Lesotho; ing. Lesotho) və ya rəsmi adı ilə Lesoto Krallığı (soto. 'Muso oa Lesotho; ing. Kingdom of Lesotho) — Afrikanın cənubunda anklav dövlət. Lesoto dörd tərəfdən Cənubi Afrika Respublikası ilə əhatə olunmuşdur. Paytaxtı və ən böyük şəhəri Maseru şəhəri, ümumi sahəsi 30,355 kvadrat kilometrdir. Lesoto həm də Vatikan və San-Marino ilə yanaşı, ərazisi tamamilə başqa bir ölkənin ərazisi ilə əhatə olunmuş üç müstəqil dövlətdən biridir.
| Lesoto | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| soto Muso oa Lesotho ing. Kingdom of Lesotho | |||||
| |||||
| Khotso, Pula, Nala | |||||
| Himn: Lesotho Fatse La Bontata Rona | |||||
 | |||||
| Rəsmi dilləri | |||||
| Paytaxt | Maseru(267 min nəfər,2014-cü il) | ||||
| İdarəetmə forması | Konsitutsiyalı monarxiya | ||||
| kral | [ 7.II.1996 ] | ||||
| baş nazir | [ 20.V.2020 ] | ||||
| Sahəsi | Dünyada 142-ci | ||||
| • Ümumi | 30355 km² | ||||
| Əhalisi | |||||
| • Əhali | 2 120 min nəfər (144-cü) | ||||
| • Siyahıyaalma (9.IV.2006) | 1 876 633 nəf. | ||||
| • Sıxlıq | 69 nəf./km² | ||||
| ÜDM (AQP) | |||||
| • Ümumi | 4 265 mln. dollar (147-ci) | ||||
| • Adambaşına | 2200 dollar () | ||||
| Valyuta | Cənubi Afrika randı | ||||
| İnternet domeni | .ls | ||||
| LS | |||||
| BOK kodu | LES | ||||
| Telefon kodu | +266 | ||||
| Saat qurşaqları | | ||||
| Nəqliyyatın yönü | sol[d] | ||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Etimologiya
Soto (suta) milləti etnonimindən yaranıb, soto dilində danışan insanların ölkəsi mənasını verir. Müstəqilliyin qazanıldığı 1966-ci ilə qədər istifadə edilən Basutoland isə Basotoluların yaşadığı ölkə mənasını verirdi
Tarixi
-cı illərdə protektoratı olmuşdur. Basutoland adlandırılan bu ərazi 1965-ci ildə isə daxili özünüidarəni əldə edir. 1966-cı ildə müstəqillik əldə etmişdir, o vaxtdan ölkədə müntəzəm olaraq hərbi çevrilişlər baş verir. 1970-ci ildə dövlət çevrilişi nəticəsində hakimiyyət hərbçilərin əlinə keçir. 1993-cü ildə hərbi rejim ölkəyə rəhbərliyi öz üzərindən atır. Ölkədə cəmi bir dəfə - 2002-ci ildə insidentsiz seçki keçirilib.
Dövlət quruluşu
Dövlət quruluşu konstitusiyalı monarxiyadır.
Coğrafiyası
Sahəsi 30 000 km²-dir. Cənubi Afrikada yerləşir. Paytaxtı Maseru şəhəridir. Lesotho Afrika qitəsində yerləşən kiçik ölkələrdən biridir. Ölkə sahəsinə görə 54 Afrika ölkəsi içində 42-ci yerdədir. Dünyada San Marino və Vatikan kimi hər tərəfdən ancaq bir ölkə ilə həmsərhəd olan Lesotho, qonşusu Cənubi Afrika Respublikası ilə 909 km-lik sərhədə malikdir. Bu xüsusiyyəti ilə dənizə də çıxışı olmayan ölkə torpaqlarının böyük hissəsinin yüksəklikdə yerləşdiyi üçün Səmadakı krallıq ( The Kingdom in the Sky ) olaraq da adlandırılmaqdadır.
Relyef
Ölkənin ərazisi şərqdən və cənubdan Əjdaha dağları ilə əhatə olunumuş Basuto yaylasında yerləşir.
Əhalisi
Lesotho Afrikada olan müstəqil ölkələr içində əhalinin şəxsiyyət , mədəni və ənənə baxımından bir-birinə yaxın olduğu çox az ölkələrdən biridir. Ölkədə yaşayan iki milyona yaxın əhalinin 99% nisbətində özünü etnik qrupunun cənub qrupu üzvü olan etnik qrupuna üzvdür. Bundan başqa çox az da olsa Zulu, etnik qrupları, Avropalılar və Asiyalılar yaşamaqdadır.
Ölkə əhalisi gənclərdən ibarət olub, 2013-cu ilin təxmini məlumatlarına görə 53,3%-i 0-24 yaş aralığındadır. Ölkənin yalnız5,4%-i 65 yaş və yuxarıdır.
0-14 yaş: 33.1% (kişi 322,189 / qadın 319,618)
15 -24 Yaş: 20.2% (kişi 185,931 / qadın 205,643)
25 -54 Yaş: 36.3% (kişi 344,120 / qadın 359,370)
55 -64 Yaş: 4.9% (kişi 50,781 / qadın 44,399)
65 Yaş və yuxarı: 5.4% (kişi 52,241 / qadın 51,889)
Dil
Ölkənin və İngilis olmaqla iki rəsmi dili var. Ölkə əhalisinin 99%-i Sesotho dilini ana dili olaraq qəbul etdiyi halda, İngilis dili Birləşmiş Krallıq müstəmləkə dövründən qalan bir miras olaraq rəsmi dilə əlavə edilmişdir. Bu iki dilidən başqa çox az da olsa bəzi yerlərdə , Xhosaca və Sephuthi dilində danışırlar.
Din
Lesotho əhalisinin 90%-lik çox böyük bir hissəsi xristian dininə görə həyatını yaşayır. Xristian dininə mənsub icmaların yarısına yaxını katolik məzhəbinə, 40% -i protestant məzhəbinə görə dini tələblərini yerinə yetirərkən, 10%-i isə yerli Afrika hristiyanlığına inanır. Ölkədə geri qalan 10% əhali isə Afrika təbiət dinlərinə inanmaqda olub, çox az adam isə islama və hinduizmə inanır.
İstinadlar
- .
Həmçinin bax
 | Lesoto ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lesoto soto Lesotho ing Lesotho ve ya resmi adi ile Lesoto Kralligi soto Muso oa Lesotho ing Kingdom of Lesotho Afrikanin cenubunda anklav dovlet Lesoto dord terefden Cenubi Afrika Respublikasi ile ehate olunmusdur Paytaxti ve en boyuk seheri Maseru seheri umumi sahesi 30 355 kvadrat kilometrdir Lesoto hem de Vatikan ve San Marino ile yanasi erazisi tamamile basqa bir olkenin erazisi ile ehate olunmus uc musteqil dovletden biridir Lesotosoto Muso oa Lesotho ing Kingdom of LesothoBayraq GerbKhotso Pula NalaHimn Lesotho Fatse La Bontata Rona source source source track track track track Resmi dilleri ingilis dili Soto diliPaytaxt Maseru 267 min nefer 2014 cu il Idareetme formasi Konsitutsiyali monarxiyakral 7 II 1996 bas nazir 20 V 2020 Sahesi Dunyada 142 ci Umumi 30355 km Ehalisi Ehali 2 120 min nefer 144 cu Siyahiyaalma 9 IV 2006 1 876 633 nef Sixliq 69 nef km UDM AQP Umumi 4 265 mln dollar 147 ci Adambasina 2200 dollar Valyuta Cenubi Afrika randiInternet domeni lsLSBOK kodu LESTelefon kodu 266Saat qursaqlari UTC 02 00Neqliyyatin yonu sol d Vikianbarda elaqeli mediafayllarLesoto Lesoto vilayetleriEtimologiyaSoto suta milleti etnoniminden yaranib soto dilinde danisan insanlarin olkesi menasini verir Musteqilliyin qazanildigi 1966 ci ile qeder istifade edilen Basutoland ise Basotolularin yasadigi olke menasini verirdiTarixi ci illerde protektorati olmusdur Basutoland adlandirilan bu erazi 1965 ci ilde ise daxili ozunuidareni elde edir 1966 ci ilde musteqillik elde etmisdir o vaxtdan olkede muntezem olaraq herbi cevrilisler bas verir 1970 ci ilde dovlet cevrilisi neticesinde hakimiyyet herbcilerin eline kecir 1993 cu ilde herbi rejim olkeye rehberliyi oz uzerinden atir Olkede cemi bir defe 2002 ci ilde insidentsiz secki kecirilib Dovlet qurulusuDovlet qurulusu konstitusiyali monarxiyadir CografiyasiSahesi 30 000 km dir Cenubi Afrikada yerlesir Paytaxti Maseru seheridir Lesotho Afrika qitesinde yerlesen kicik olkelerden biridir Olke sahesine gore 54 Afrika olkesi icinde 42 ci yerdedir Dunyada San Marino ve Vatikan kimi her terefden ancaq bir olke ile hemserhed olan Lesotho qonsusu Cenubi Afrika Respublikasi ile 909 km lik serhede malikdir Bu xususiyyeti ile denize de cixisi olmayan olke torpaqlarinin boyuk hissesinin yukseklikde yerlesdiyi ucun Semadaki kralliq The Kingdom in the Sky olaraq da adlandirilmaqdadir Relyef Olkenin erazisi serqden ve cenubdan Ejdaha daglari ile ehate olunumus Basuto yaylasinda yerlesir EhalisiLesotho Afrikada olan musteqil olkeler icinde ehalinin sexsiyyet medeni ve enene baximindan bir birine yaxin oldugu cox az olkelerden biridir Olkede yasayan iki milyona yaxin ehalinin 99 nisbetinde ozunu etnik qrupunun cenub qrupu uzvu olan etnik qrupuna uzvdur Bundan basqa cox az da olsa Zulu etnik qruplari Avropalilar ve Asiyalilar yasamaqdadir Olke ehalisi genclerden ibaret olub 2013 cu ilin texmini melumatlarina gore 53 3 i 0 24 yas araligindadir Olkenin yalniz5 4 i 65 yas ve yuxaridir 0 14 yas 33 1 kisi 322 189 qadin 319 618 15 24 Yas 20 2 kisi 185 931 qadin 205 643 25 54 Yas 36 3 kisi 344 120 qadin 359 370 55 64 Yas 4 9 kisi 50 781 qadin 44 399 65 Yas ve yuxari 5 4 kisi 52 241 qadin 51 889 Dil Olkenin ve Ingilis olmaqla iki resmi dili var Olke ehalisinin 99 i Sesotho dilini ana dili olaraq qebul etdiyi halda Ingilis dili Birlesmis Kralliq mustemleke dovrunden qalan bir miras olaraq resmi dile elave edilmisdir Bu iki diliden basqa cox az da olsa bezi yerlerde Xhosaca ve Sephuthi dilinde danisirlar Din Lesotho ehalisinin 90 lik cox boyuk bir hissesi xristian dinine gore heyatini yasayir Xristian dinine mensub icmalarin yarisina yaxini katolik mezhebine 40 i protestant mezhebine gore dini teleblerini yerine yetirerken 10 i ise yerli Afrika hristiyanligina inanir Olkede geri qalan 10 ehali ise Afrika tebiet dinlerine inanmaqda olub cox az adam ise islama ve hinduizme inanir Istinadlar Hemcinin bax Lesoto ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin