Honduras — Mərkəzi Amerikada yerləşən dövlət. Paytaxtı Tequsiqalpa şəhəridir. 1880-ci ilə qədər paytaxt şəhəri olmuşdur.
Honduras | |||||
---|---|---|---|---|---|
República de Honduras | |||||
| |||||
Libre, Soberana e Independiente | |||||
Rəsmi dilləri | |||||
Paytaxt | Tequsiqalpa | ||||
İdarəetmə forması | respublika | ||||
Prezident | [27.I.2022 ~] | ||||
Vitse-president | |||||
Sahəsi | Dünyada 103-cü | ||||
• Ümumi | 112090 km² | ||||
• Su sahəsi (%) | 0,2% | ||||
Əhalisi | |||||
• Əhali | 8 320 min nəfər (94-cü) | ||||
• Siyahıyaalma (28.VII.2001) | 6 076 885 nəf. | ||||
• Sıxlıq | 74 nəf./km² | ||||
ÜDM (AQP) | |||||
• Ümumi | 39,08 milyard dollar (113-cü) | ||||
• Adambaşına | 4 700 dollar () | ||||
İİİ (2013) | 0.632 | ||||
Valyuta | Honduras lempirası | ||||
İnternet domeni | .hn | ||||
HN | |||||
BOK kodu | HON | ||||
Telefon kodu | +504 | ||||
Saat qurşaqları | |||||
Nəqliyyatın yönü | sağ[d] | ||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Adın etimologiyası
Hondurasın adının mənası barədə bir neçə təsdiqlənməyən ehtimal mövcuddur. Bir versiyaya əsasən 1502-ci ildə bu ərazilərə səfər edən Xristofor Kolumb dəhşətli tufana düşmüş, oradan salamat çıxdıqda isə "Allaha şükür olsun ki, biz bu dərinlikdən xilas olduq" (ispancası "Qrasias a Dios que hemos salido de estas honduras") sözlərini demişdir. Həmin ərazinin yaxınlığında olan burun , ölkə isə Honduras adını almışdır. Hondurasın Qrasios a Dios burnundan qərbdə yerləşən ərazi kimi adı ilk dəfə 1607-ci ildə çəkilmişdir.
Tarix
Fiziki-coğrafi xarakteristika
Hondurasın şimal sahili Karib dənizi ilə həmsərhəddir və Sakit Okeana Fonseca körfəzindən keçir. Şimalda Qvatemala, qərbdə Salvador, cənubda Nikaraqua dövlətləri ilə həmsərhəddir. Honduras əsasən dağlardan ibarətdir, sahillər boyunca dar düzənliklər var. Böyük bir inkişaf etməmiş ovalıq cəngəlliyi, La Mosquitia şimal -şərqdə və şimal -qərbdə sıx məskunlaşmış ovalıq Sula vadisində yerləşir. La Mosquitia-da, Hondurası Nikaraquadan ayıran Koko çayı ilə birlikdə UNESCO-nun dünya mirası olan Rio Plátano Biosfer Qoruğu yerləşir. Honduras Təbii sərvətlərinə qızıl, gümüş, mis, qurğuşun, sink, dəmir filizi, sürmə, kömür, balıq, karides və hidroenerji daxildir.
İnzibati ərazi bölgüsü
1971-ci ildən etibarən Honduras dövlətinin ərazisi 18 departament və 1 mərkəzi dairəyə bölünür. Ölkədə 298 bələdiyyə vardır və onlar departament başçılarına tabedir. Hondurasda 3731 yaşayış məntəqəsi və 27969 kənd vardır. Mərkəzi dairə paytaxt Tequsiqalpa və onun peyki olan şəhərlərindən ibarətdir. Bu dairənin idarəetməsi xüsusi qanunlarla həyata keçirilir.
İqtisadiyyat
Əhali
Ölkənin əhalisi 7,8 milyon nəfərdir. 2 faiz təşkil edir. Əhalinin 48 faizi şəhərlərdə, 52 faizi isə kəndlərdə yaşayır. İrqi baxımdan əhalinin 90 faizini metislər, 7 faizini hindular, 2 faizini qaradərililər, 1 faizini isə ibarətdir. Dini olaraq əhalinin 97 faizi katolik, qalanları isə protestantdır.
Dil
Rəsmi dövlət dili İspan dilidir.
Din
Mədəniyyət
İdman
Elm
Təhsil
Səhiyyə
Mətbəx
KİV
Nəqliyyat
Siyasət
Honduras dövlətinin tarixində İspanyanın təsiri böyükdür. Uzun illər İspanların ticarət dominyonu olaraq qalan Honduras, müstəqilliyini qazandıqdan sonra da qarışıqlıq bitməmişdir. Müstəqillikdən sonra El Salvador ilə müharibə vəziyyətinə gələn Honduras, bu hadisədən ötəri iqtisadi baxımdan böyük itkilər yaşamışdır. Hətta bir dünya kuboku oyununda Əl Salvadorlu futbolçuların qaldığı otel, Honduraslı vətəndaşlar tərəfindən dağıdılmaq istənmişdir. Bu hadisənin əks-sədaları Hondurasda hələ davam etməkdədir. Bu gün Honduras dünyanın bir çox ölkəsinə köç edən ölkələrin başında gəlməkdədir.
San Pedro Sula şəhərində, son illərdə Meksika və Kolumbiya narkotik kartellerinin fəaliyyətlərini artırdığı və buna bağlı şiddət hadisələrinin artdığı bildirilir.
BMT Narkotik və Cinayət Ofisi məlumatlarına görə, Honduras'taki cinayət hadisələri 2005-2010 arasında iki qatına çıxaraq, hər 100 min adamdan 87'sinin cinayətə qurban getməsiylə dünyanın ən yüksək nisbətinə sahib var.
Silahlı qüvvələr
Şəkillər
İstinadlar
- 6 // Constitution of Honduras.
- http://chartsbin.com/view/edr.
Mənbə
Xarici keçidlər
Həmçinin bax
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Honduras Merkezi Amerikada yerlesen dovlet Paytaxti Tequsiqalpa seheridir 1880 ci ile qeder paytaxt seheri olmusdur HondurasRepublica de HondurasBayraq Gerb d Libre Soberana e IndependienteResmi dilleri ispan diliPaytaxt TequsiqalpaIdareetme formasi respublikaPrezident 27 I 2022 Vitse presidentSahesi Dunyada 103 cu Umumi 112090 km Su sahesi 0 2 Ehalisi Ehali 8 320 min nefer 94 cu Siyahiyaalma 28 VII 2001 6 076 885 nef Sixliq 74 nef km UDM AQP Umumi 39 08 milyard dollar 113 cu Adambasina 4 700 dollar III 2013 0 632Valyuta Honduras lempirasiInternet domeni hnHNBOK kodu HONTelefon kodu 504Saat qursaqlari UTC 06 00Neqliyyatin yonu sag d Vikianbarda elaqeli mediafayllarAdin etimologiyasiHondurasin adinin menasi barede bir nece tesdiqlenmeyen ehtimal movcuddur Bir versiyaya esasen 1502 ci ilde bu erazilere sefer eden Xristofor Kolumb dehsetli tufana dusmus oradan salamat cixdiqda ise Allaha sukur olsun ki biz bu derinlikden xilas olduq ispancasi Qrasias a Dios que hemos salido de estas honduras sozlerini demisdir Hemin erazinin yaxinliginda olan burun olke ise Honduras adini almisdir Hondurasin Qrasios a Dios burnundan qerbde yerlesen erazi kimi adi ilk defe 1607 ci ilde cekilmisdir TarixFiziki cografi xarakteristikaHondurasin simal sahili Karib denizi ile hemserheddir ve Sakit Okeana Fonseca korfezinden kecir Simalda Qvatemala qerbde Salvador cenubda Nikaraqua dovletleri ile hemserheddir Honduras esasen daglardan ibaretdir sahiller boyunca dar duzenlikler var Boyuk bir inkisaf etmemis ovaliq cengelliyi La Mosquitia simal serqde ve simal qerbde six meskunlasmis ovaliq Sula vadisinde yerlesir La Mosquitia da Hondurasi Nikaraquadan ayiran Koko cayi ile birlikde UNESCO nun dunya mirasi olan Rio Platano Biosfer Qorugu yerlesir Honduras Tebii servetlerine qizil gumus mis qurgusun sink demir filizi surme komur baliq karides ve hidroenerji daxildir Inzibati erazi bolgusu1971 ci ilden etibaren Honduras dovletinin erazisi 18 departament ve 1 merkezi daireye bolunur Olkede 298 belediyye vardir ve onlar departament bascilarina tabedir Hondurasda 3731 yasayis menteqesi ve 27969 kend vardir Merkezi daire paytaxt Tequsiqalpa ve onun peyki olan seherlerinden ibaretdir Bu dairenin idareetmesi xususi qanunlarla heyata kecirilir IqtisadiyyatEhaliOlkenin ehalisi 7 8 milyon neferdir 2 faiz teskil edir Ehalinin 48 faizi seherlerde 52 faizi ise kendlerde yasayir Irqi baximdan ehalinin 90 faizini metisler 7 faizini hindular 2 faizini qaraderililer 1 faizini ise ibaretdir Dini olaraq ehalinin 97 faizi katolik qalanlari ise protestantdir DilResmi dovlet dili Ispan dilidir DinMedeniyyetIdmanElmTehsilSehiyyeMetbexKIVNeqliyyatSiyasetHonduras dovletinin tarixinde Ispanyanin tesiri boyukdur Uzun iller Ispanlarin ticaret dominyonu olaraq qalan Honduras musteqilliyini qazandiqdan sonra da qarisiqliq bitmemisdir Musteqillikden sonra El Salvador ile muharibe veziyyetine gelen Honduras bu hadiseden oteri iqtisadi baximdan boyuk itkiler yasamisdir Hetta bir dunya kuboku oyununda El Salvadorlu futbolcularin qaldigi otel Hondurasli vetendaslar terefinden dagidilmaq istenmisdir Bu hadisenin eks sedalari Hondurasda hele davam etmekdedir Bu gun Honduras dunyanin bir cox olkesine koc eden olkelerin basinda gelmekdedir San Pedro Sula seherinde son illerde Meksika ve Kolumbiya narkotik kartellerinin fealiyyetlerini artirdigi ve buna bagli siddet hadiselerinin artdigi bildirilir BMT Narkotik ve Cinayet Ofisi melumatlarina gore Honduras taki cinayet hadiseleri 2005 2010 arasinda iki qatina cixaraq her 100 min adamdan 87 sinin cinayete qurban getmesiyle dunyanin en yuksek nisbetine sahib var Silahli quvvelerSekillerIstinadlar6 Constitution of Honduras http chartsbin com view edr MenbeXarici kecidlerHemcinin baxVikianbarda elaqeli media fayllarHemcinin bax Honduras ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin