Ammónius Sákkas (yunanca Ἀμμώνιος Σακκᾶς, latınca Ammonius Saccas; 175—242, İsgəndəriyyə) — yunan filosofu, Plotinin və Origenin müəllimi. Neoplatonizmin yaradıcısı sayılır.
Ammonius Sakkas | |
---|---|
q.yun. Ἀμμώνιος Σακκάς | |
Doğum tarixi | 175 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | ən tezi 240 və ən geci 245 |
Vəfat yeri | |
Vətəndaşlığı | |
Dövr | Roma imperiyası |
Əsas maraqları | fəlsəfə |
Həyatı və fəlsəfəsi
O, xristian ailəsində tərbiyə almışdır. Sonra isə Xristianlıqdan imtina etmiş, antik fəlsəfi irsi əsasında öz fəlsəfəsini irəli sürmüşdür. Ancaq, Ammoniusdan heç bir yazılı ədəbiyyatın qalmadığına görə onun fəlsəfi fikirlərini bərpa etmək çox çətin olmuşdur.
Ammoniusun bir sıra tanınmış öyrənciləri olmuşdur. Onların arasında Plotin və tanınmış xristian ilahiyyatçısı Origen də olmuşdurlar.
Məlumdur ki, Ammonius bədən və ruh haqqında dualist fikirləri irəli sürmüşdür. Onun fikrincə bədəndə cisimsiz ruh vardır, o bədənin təbiətindən fərqlidir və maddə deyildir. Ruh yuxuda ya da insanın dərin düşüncələrə qapandığı zaman bədəndən müvəqqəti ayrıla bilər. Ammonius və onun öyrənciləri ilk dəfə “teosofiya” sözünü işlətməyə başlamış və bu anlayışı təlim halına gətirmişdirlər. Bu təlimin vasitəsi ilə Ammonius bütün dinlər və inancları birləşdirmək istəmişdir.
Mənbə
- Aydın Əlizadə. Antik fəlsəfə tarixi (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. 2016. s. 255. ISBN . 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.
Ədəbiyyat
- Aydın Əlizadə. Antik fəlsəfə tarixi (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. 2016. s. 255. ISBN . 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.
- Armstrong, A., (1967), The Cambridge History of Later Greek and Early Medieval Philosophy, Cambridge University Press, pp. 196–200.
- Karamanolis, G., (2006), Plato and Aristotle in Agreement?: Platonists on Aristotle from Antiochus to Porphyry, Oxford University Press, pp. 191–215.
- Reale, G., (1990), A History of Ancient Philosophy IV: The Schools of the Imperial Age, SUNY Press, pp. 297–303.
- Асмус В. Ф. Античная философия. — M: Высшая школа, 1998.
Xarici bağlantılar
- Porphyry, Against the Christians (2004). Fragments.
- The Reaction to the Bible in Paganism 2007-01-05 at the Wayback Machine
- Origen - Internet Encyclopedia of Philosophy
Həmçinin bax
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France Record #13614267m // BnF catalogue général (fr.). Paris: BnF.
- Ammonius Saccas (ing.). // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm 11 New York, Cambridge, England: University Press, 1911. Vol. 1. P. 864.
- http://journals.cambridge.org/article_S007543581300083X.
- Аммоний (rus.). // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский СПб: Брокгауз — Ефрон, 1890. Т. Iа. С. 658.
- Plotinus. The Ethical Treatises, being the Treatises of the First Ennead, with Porphry’s Life of Plotinus, and the Preller-Ritter Extracts forming a Conspectus of the Plotinian System / Translated by Stephen Mackenna. Boston: Charles T. Branford, 1918, p. 3.
- Теософия // Краткий философский словарь. М.: ТК Велби, Издательство Проспект, 2004.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ammonius Sakkas yunanca Ἀmmwnios Sakkᾶs latinca Ammonius Saccas 175 242 Isgenderiyye yunan filosofu Plotinin ve Origenin muellimi Neoplatonizmin yaradicisi sayilir Ammonius Sakkasq yun Ἀmmwnios SakkasDogum tarixi 175Dogum yeri Isgenderiyye Roma Misiri d Roma imperiyasiVefat tarixi en tezi 240 ve en geci 245Vefat yeri Isgenderiyye Roma imperiyasiVetendasligi Qedim RomaDovr Roma imperiyasiEsas maraqlari felsefeAntik felsefeYunan felsefeoncesi dovru e e VII yuzilliye qeder Orfizm Homer Hesiod Ferekid Yeddi yunan mudriki EpixarmQedim yunan felsefesi e e VII IV yuzillikler Milet mektebi Fales Anaksimandr Anaksimen Elea mektebi Ksenofan Parmenid Eleyali Zenon Melissus Musteqil filosoflar Heraklit Anaksaqor Empedokl Pifaqorcular Pifaqor Filolaus Hippas Arxitas Alkmeon Qedim yunan atomculari Levkipp Demokrit Sofistler Boyuk sofistler Protaqor Prodikus Qorqias Hippias Kicik sofistler Trasimaxus Likofron Kritius Alkidamas Klassik yunan felsefesi 1 Sokrat ve sokratcilar Kinikler Antisfen Diogen Bion Boristenes Kerkidas Kratet ve Hipparxia Kirenacilar Aristipp Hegesias Annikeris Teodorus Evhemerus Meqaracilar Evklides Stilpon Evbulides Diodorus Kronus Eretriyacilar Elidali Fedon Eretriyali Menedem 2 Platon ve erken platoncular Spevsippus Ksenokrates Polemon Krates Heraklides Eudoksus Arkesilaus 3 Aristotel ve erken peripatetikler Teofrastus Evdemus Straton Dikearxus Aristarxus Demetri AristoksenusEllinizm dovrunun felsefesi e e IV I yuzillikler Skeptisizm Pirron Enesidemus Aqrippa Epikurculuk Epikur Lukretius Peripatetizm Rodoslu Andronikus Platonizm Karneades Kliptomaxus Filon Larissali Stoaciliq Erken dovr Kitiyali Zenon Xrisippus Kleantes Orta dovr Panetius PosidoniusQedim Roma dovrunun felsefesi I V yuzillikler Skeptisizm Sekst Empirik Stoaciliq Seneka Epiktet Mark Avreli Siseron Peripatetizm Afrodisiali Aleksandr Orta platonizm Alkinous Apuleyus Qalen Plutarx Maksim Filon Selsus Teon Neoplatonizm Roma mektebi Ammonius Sakkas Plotin Porfirius Amelius Apameya mektebi Yamblix Sopater Perqama mektebi Sallustius Yulian Avqust Afina mektebi Afinali Plutarx Proklus Marinus Simplikius Damaskius Iskenderiyye mektebi Hierokles Hipatiya Ioann Filoponus Antik dini telimler Qnostisizm Hermetizm Mitraizm Neopifaqorculuq Apollonius Nikomaxus Numenius Moderatus Erken Xristian felsefesi Klement Origen Avqustin Avrelius Boesius Saxta Dionisius AreopagitHeyati ve felsefesiO xristian ailesinde terbiye almisdir Sonra ise Xristianliqdan imtina etmis antik felsefi irsi esasinda oz felsefesini ireli surmusdur Ancaq Ammoniusdan hec bir yazili edebiyyatin qalmadigina gore onun felsefi fikirlerini berpa etmek cox cetin olmusdur Ammoniusun bir sira taninmis oyrencileri olmusdur Onlarin arasinda Plotin ve taninmis xristian ilahiyyatcisi Origen de olmusdurlar Melumdur ki Ammonius beden ve ruh haqqinda dualist fikirleri ireli surmusdur Onun fikrince bedende cisimsiz ruh vardir o bedenin tebietinden ferqlidir ve madde deyildir Ruh yuxuda ya da insanin derin dusuncelere qapandigi zaman bedenden muveqqeti ayrila biler Ammonius ve onun oyrencileri ilk defe teosofiya sozunu isletmeye baslamis ve bu anlayisi telim halina getirmisdirler Bu telimin vasitesi ile Ammonius butun dinler ve inanclari birlesdirmek istemisdir MenbeAydin Elizade Antik felsefe tarixi PDF 3 sayli Baki Metbeesi ASC 2016 s 255 ISBN 5 89968 061 X 2016 tarixinde PDF Istifade tarixi 2016 08 16 EdebiyyatAydin Elizade Antik felsefe tarixi PDF 3 sayli Baki Metbeesi ASC 2016 s 255 ISBN 5 89968 061 X 2016 tarixinde PDF Istifade tarixi 2016 08 16 Armstrong A 1967 The Cambridge History of Later Greek and Early Medieval Philosophy Cambridge University Press pp 196 200 Karamanolis G 2006 Plato and Aristotle in Agreement Platonists on Aristotle from Antiochus to Porphyry Oxford University Press pp 191 215 Reale G 1990 A History of Ancient Philosophy IV The Schools of the Imperial Age SUNY Press pp 297 303 Asmus V F Antichnaya filosofiya M Vysshaya shkola 1998 Xarici baglantilarPorphyry Against the Christians 2004 Fragments The Reaction to the Bible in Paganism 2007 01 05 at the Wayback Machine Origen Internet Encyclopedia of PhilosophyHemcinin baxNeoplatonizmIstinadlarBibliotheque nationale de France Record 13614267m BnF catalogue general fr Paris BnF Ammonius Saccas ing Encyclopaedia Britannica a dictionary of arts sciences literature and general information H Chisholm 11 New York Cambridge England University Press 1911 Vol 1 P 864 http journals cambridge org article S007543581300083X Ammonij rus Enciklopedicheskij slovar pod red I E Andreevskij SPb Brokgauz Efron 1890 T Ia S 658 Plotinus The Ethical Treatises being the Treatises of the First Ennead with Porphry s Life of Plotinus and the Preller Ritter Extracts forming a Conspectus of the Plotinian System Translated by Stephen Mackenna Boston Charles T Branford 1918 p 3 Teosofiya Kratkij filosofskij slovar M TK Velbi Izdatelstvo Prospekt 2004