Apameyalı Numenius (yun. Νουμήνιος ὁ ἐξ Ἀπαμείας, m. II yüzilliyin ikinci yarısı) — Roma filosofu, yeni-pifaqorçular məktəbinin təmsilçisi.
Numenius | |
---|---|
q.yun. Νουμήνιος ὁ ἐξ Ἀπαμείας | |
Doğum tarixi | II əsr |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | II əsr |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | filosof |
Təlimi
Onun fikrincə tam olan varlığın üç əsası vardır. Birincisi İlk Tanrıdır. O özünə qapanmış halda mövcuddur. İkincisi İkinci Tanrıdır. O maddə ilə münasibətdə olan Demiurqosdur; bir tərəfdən İlk Tanrıya, digər tərəfdən isə əbədi olan maddəyə yönəlir. Varlığın üçüncü əsasını isə kosmos təşkil edir.
Başqa məlumatlara görə, o varlığın üçüncü əsasını kosmosda deyil, Dünya Ruhunda görürdü. Ondan insan ruhunun ölən hissəsi yaranmışdır. İnsan ruhunun əqli hissəsi isə ölməzdir və dünya Əqlinə yönəlir.
Numenius platonçuluğu Müqəddəs kitabın (Bibliyanın) dünyagörüşünə, eləcə də Hind, Misir və digər dini təlimlərlə yaxınlaşdırmaq və uyğunlaşdırmaq istəmişdir. Hətta o, Platonu Musaya bənzədirdi. Bunun da zərurəti ondan doğmuşdur ki, o zaman Romada ənənəvi yunan-roman dini böhranda idi və eyni zamanda imperiyada çoxlu dinlər ortaya çıxmışdır. Onlardan biri də sonralar dövlət dininə çevrilmiş Xristianlıq idi. Buna görə də, o dövrün filosofları bu həqiqətləri nəzərə alıb antik təlimləri başqa inanclarla, xüsusən də Xristianlıqla qarışdırmağa çalışırdılar. Numeniusun varlıq haqqında nəzəriyyəsi də bu qəbildən idi. Sonralar bu ideya yeni-platonçular tərəfindən daha da inkişaf etdirilərək Xristian inancına uyğunlaşdırıldı.
Mənbə
- Aydın Əlizadə. (PDF). Bakı: Əbilov, Zeynalov və qardaşlar. 2007. s. 242-243. ISBN . 2016-08-22 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-16.
Ədəbiyyat
- Aydın Əlizadə. (PDF). Bakı: Əbilov, Zeynalov və qardaşlar. 2007. s. 242-243. ISBN . 2016-08-22 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-16.
- Guthrie, Kenneth S., Numenius of Apamea, The Father Of Neo-Platonism — Works, Biography, Message, Sources, And Influence, Moran Press, 2008, 228 p.
- The Miscellanies; or, Stromata // Ante-Nicene. Christian Library. The Writings of the Fathers Down to A. D. 325. Vol. IV. Clement of Alexandria. Vol I. Edinburgh: T. and T. Clarc, 1867, p. 449.
- Евсевий Памфил. Евангельское приготовление. Книга XI / Перевод А. Ястребова // Богословский сборник. М.: Православный Свято-Тихоновский богословский институт, 2001, c. 158–162.
- Лосев А. Ф. История античной эстетики: Поздний эллинизм. — М.: Искусство, 1980. — С. 132–134.
- Нумений // Философский энциклопедический словарь / Гл. ред. Ильичев Л. Ф., Федосеев П. Н. и др. М.: Советская энциклопедия, 1983.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Евсевий Памфил. Евангельское приготовление. Книга XI 2016-10-20 at the Wayback Machine / Перевод А. Ястребова // Богословский сборник. М.: Православный Свято-Тихоновский богословский институт, 2001, c. 158–162.
- Нумений // Философский энциклопедический словарь 2016-09-05 at the Wayback Machine / Гл. ред. Ильичев Л. Ф., Федосеев П. Н. и др. М.: Советская энциклопедия, 1983.
- The Miscellanies; or, Stromata // Ante-Nicene. Christian Library. The Writings of the Fathers Down to A. D. 325. Vol. IV. Clement of Alexandria. Vol I. Edinburgh: T. and T. Clarc, 1867, p. 449
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Apameyali Numenius yun Noymhnios ὁ ἐ3 Ἀpameias m II yuzilliyin ikinci yarisi Roma filosofu yeni pifaqorcular mektebinin temsilcisi Numeniusq yun Noymhnios ὁ ἐ3 ἈpameiasDogum tarixi II esrDogum yeri Apameya Suriya Hema muhafezesi SuriyaVefat tarixi II esrVefat yeri Apameya Suriya Hema muhafezesi SuriyaFealiyyeti filosofAntik felsefeYunan felsefeoncesi dovru e e VII yuzilliye qeder Orfizm Homer Hesiod Ferekid Yeddi yunan mudriki EpixarmQedim yunan felsefesi e e VII IV yuzillikler Milet mektebi Fales Anaksimandr Anaksimen Elea mektebi Ksenofan Parmenid Eleyali Zenon Melissus Musteqil filosoflar Heraklit Anaksaqor Empedokl Pifaqorcular Pifaqor Filolaus Hippas Arxitas Alkmeon Qedim yunan atomculari Levkipp Demokrit Sofistler Boyuk sofistler Protaqor Prodikus Qorqias Hippias Kicik sofistler Trasimaxus Likofron Kritius Alkidamas Klassik yunan felsefesi 1 Sokrat ve sokratcilar Kinikler Antisfen Diogen Bion Boristenes Kerkidas Kratet ve Hipparxia Kirenacilar Aristipp Hegesias Annikeris Teodorus Evhemerus Meqaracilar Evklides Stilpon Evbulides Diodorus Kronus Eretriyacilar Elidali Fedon Eretriyali Menedem 2 Platon ve erken platoncular Spevsippus Ksenokrates Polemon Krates Heraklides Eudoksus Arkesilaus 3 Aristotel ve erken peripatetikler Teofrastus Evdemus Straton Dikearxus Aristarxus Demetri AristoksenusEllinizm dovrunun felsefesi e e IV I yuzillikler Skeptisizm Pirron Enesidemus Aqrippa Epikurculuk Epikur Lukretius Peripatetizm Rodoslu Andronikus Platonizm Karneades Kliptomaxus Filon Larissali Stoaciliq Erken dovr Kitiyali Zenon Xrisippus Kleantes Orta dovr Panetius PosidoniusQedim Roma dovrunun felsefesi I V yuzillikler Skeptisizm Sekst Empirik Stoaciliq Seneka Epiktet Mark Avreli Siseron Peripatetizm Afrodisiali Aleksandr Orta platonizm Alkinous Apuleyus Qalen Plutarx Maksim Filon Selsus Teon Neoplatonizm Roma mektebi Ammonius Sakkas Plotin Porfirius Amelius Apameya mektebi Yamblix Sopater Perqama mektebi Sallustius Yulian Avqust Afina mektebi Afinali Plutarx Proklus Marinus Simplikius Damaskius Iskenderiyye mektebi Hierokles Hipatiya Ioann Filoponus Antik dini telimler Qnostisizm Hermetizm Mitraizm Neopifaqorculuq Apollonius Nikomaxus Numenius Moderatus Erken Xristian felsefesi Klement Origen Avqustin Avrelius Boesius Saxta Dionisius AreopagitTelimiOnun fikrince tam olan varligin uc esasi vardir Birincisi Ilk Tanridir O ozune qapanmis halda movcuddur Ikincisi Ikinci Tanridir O madde ile munasibetde olan Demiurqosdur bir terefden Ilk Tanriya diger terefden ise ebedi olan maddeye yonelir Varligin ucuncu esasini ise kosmos teskil edir Basqa melumatlara gore o varligin ucuncu esasini kosmosda deyil Dunya Ruhunda gorurdu Ondan insan ruhunun olen hissesi yaranmisdir Insan ruhunun eqli hissesi ise olmezdir ve dunya Eqline yonelir Numenius platonculugu Muqeddes kitabin Bibliyanin dunyagorusune elece de Hind Misir ve diger dini telimlerle yaxinlasdirmaq ve uygunlasdirmaq istemisdir Hetta o Platonu Musaya benzedirdi Bunun da zerureti ondan dogmusdur ki o zaman Romada enenevi yunan roman dini bohranda idi ve eyni zamanda imperiyada coxlu dinler ortaya cixmisdir Onlardan biri de sonralar dovlet dinine cevrilmis Xristianliq idi Buna gore de o dovrun filosoflari bu heqiqetleri nezere alib antik telimleri basqa inanclarla xususen de Xristianliqla qarisdirmaga calisirdilar Numeniusun varliq haqqinda nezeriyyesi de bu qebilden idi Sonralar bu ideya yeni platoncular terefinden daha da inkisaf etdirilerek Xristian inancina uygunlasdirildi MenbeAydin Elizade PDF Baki Ebilov Zeynalov ve qardaslar 2007 s 242 243 ISBN 5 87459 013 7 2016 08 22 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 08 16 EdebiyyatAydin Elizade PDF Baki Ebilov Zeynalov ve qardaslar 2007 s 242 243 ISBN 5 87459 013 7 2016 08 22 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 08 16 Guthrie Kenneth S Numenius of Apamea The Father Of Neo Platonism Works Biography Message Sources And Influence Moran Press 2008 228 p The Miscellanies or Stromata Ante Nicene Christian Library The Writings of the Fathers Down to A D 325 Vol IV Clement of Alexandria Vol I Edinburgh T and T Clarc 1867 p 449 Evsevij Pamfil Evangelskoe prigotovlenie Kniga XI Perevod A Yastrebova Bogoslovskij sbornik M Pravoslavnyj Svyato Tihonovskij bogoslovskij institut 2001 c 158 162 Losev A F Istoriya antichnoj estetiki Pozdnij ellinizm M Iskusstvo 1980 S 132 134 Numenij Filosofskij enciklopedicheskij slovar Gl red Ilichev L F Fedoseev P N i dr M Sovetskaya enciklopediya 1983 Hemcinin baxNeopifaqorculuqIstinadlarEvsevij Pamfil Evangelskoe prigotovlenie Kniga XI 2016 10 20 at the Wayback Machine Perevod A Yastrebova Bogoslovskij sbornik M Pravoslavnyj Svyato Tihonovskij bogoslovskij institut 2001 c 158 162 Numenij Filosofskij enciklopedicheskij slovar 2016 09 05 at the Wayback Machine Gl red Ilichev L F Fedoseev P N i dr M Sovetskaya enciklopediya 1983 The Miscellanies or Stromata Ante Nicene Christian Library The Writings of the Fathers Down to A D 325 Vol IV Clement of Alexandria Vol I Edinburgh T and T Clarc 1867 p 449