Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mitraizm — qnostik inanca yaxın, Roma imperiyasında xristianlıqla bərabər yayılan və onunla rəqabət aparan İran mənşəli din.
Təlimi
Qnostik inanca yaxın olan dinlərdən biri də Mitraizm olmuşdur. Mitraizm Roma imperiyasında Xristianlıqla bərabər yayılan və onunla rəqabət aparan İran məşəli bir din idi. İran mənşəli qnostik təlimlər dünyanı Zülmətlə Nurun mübarizəsi kontekstində görür və izah edirdilər.
Mitra arilərin panteonunun tanrılarından biri idi. Yaxın Şərqdə bir çox xalqlar ona ibadət edirdi. Qədim arilər onu "Səhər işığının tanrısı" adlandırırdılar. Onların inanclarına görə, Mitranın qüdrəti dünyada həyatın mövcudluğunu təmin edir. Daha sonra iranlılar inanırdılar ki, Mitranı xeyir tanrısı olan Hörmüzd yaradıb və ona ibadət etmək vacibdir. Bu barədə "Avesta" da Mitr-Yaşt babının əvvəlində verilir.
M. ö V – VI yüzillikdə Mitra inancı unudulmuş, ancaq sonra bu kult yenidən bərpa olunmuş və İranda, Babilistanda, Pontda, Frigiyada, Kappadokiyada və başqa regionlarda yayılmışdır. Daha sonra Mitraya Romada da ibadət edirdilər. Mitra dininə tapınanlar inanırdılar ki, bu tanrı qara qüvvələrlə mübarizə aparır və insanlara xidmət edir. Eyni zamanda, Mitra dünyanın yaradıcısıdır. Ancaq, qnostiklərdən fərqli olaraq o Xeyrin təcəssümü kimi təsəvvür edilirdi.
Xristianlığın Mitraizmlə bir sıra oxşar cəhətləri vardır. Məsələn, 274-cü ildən başlayaraq, hər ilin 25 dekabr günü imperator Avrelianın əmri ilə günəş tanrısı Mitranın anadan olan günü kimi qeyd edilirdi. Sonralar isə, IV yüzillikdən başlayaraq, bu günü İsanın anadan olan günü kimi qeyd etməyə başlamışdılar. Bu adət bizim dövrümüzə qədər davam etməkdədir.
Xristianlıq və Mitraizmin oxşar cəhətlərində biri də Mitra və İsanın xilaskar olmasıdır. Onların hər ikisi Tanrı ilə insanlar arasında olan vasitəçidir. Onlar Atanın buyruqlarını yerinə yetirirlər. Bu baxımdan İsa kimi Mitra da axirətdə insanları mühakimə edəcəkdir. Hətta, Xristianlığın rəmzi olan xaç da mitraizmin simvollarından biri olmuşdur. Onlar xaçı dairənin içində təsvir edirdilər. Mitraizmdə Xristianlıqda olduğu kimi bu dini qəbul edənlərin xaç suyuna salma mərasimi də keçirilirdi. Bu barədə tanınmış xristian ilahiyyatçısı Tertulian da məlumat vermişdir.
İstinadlar
- Jonas. H. The Gnostic Religion 2014-08-11 at the Wayback Machine. : Beacon Press, 2005.
- Тертуллиан. О крещении V, 1 2018-08-19 at the Wayback Machine / Общая редакция и составление А. А. Столярова. М.: Издательская группа "Прогресс"-"Культура". Москва, 1994.
Mənbə
- Aydın Əlizadə. (PDF). Bakı: Əbilov, Zeynalov və qardaşlar. 2007. s. 35-37. ISBN . 2016-08-22 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-16.
Ədəbiyyat
- Кюмон, Франц. Мистерии Митры. — СПб.: Евразия, 2000. — 320 с. — .
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mitraizm qnostik inanca yaxin Roma imperiyasinda xristianliqla beraber yayilan ve onunla reqabet aparan Iran menseli din Mitraizmin Romadaki barelyefleriTelimiQnostik inanca yaxin olan dinlerden biri de Mitraizm olmusdur Mitraizm Roma imperiyasinda Xristianliqla beraber yayilan ve onunla reqabet aparan Iran meseli bir din idi Iran menseli qnostik telimler dunyani Zulmetle Nurun mubarizesi kontekstinde gorur ve izah edirdiler Mitra arilerin panteonunun tanrilarindan biri idi Yaxin Serqde bir cox xalqlar ona ibadet edirdi Qedim ariler onu Seher isiginin tanrisi adlandirirdilar Onlarin inanclarina gore Mitranin qudreti dunyada heyatin movcudlugunu temin edir Daha sonra iranlilar inanirdilar ki Mitrani xeyir tanrisi olan Hormuzd yaradib ve ona ibadet etmek vacibdir Bu barede Avesta da Mitr Yast babinin evvelinde verilir M o V VI yuzillikde Mitra inanci unudulmus ancaq sonra bu kult yeniden berpa olunmus ve Iranda Babilistanda Pontda Frigiyada Kappadokiyada ve basqa regionlarda yayilmisdir Daha sonra Mitraya Romada da ibadet edirdiler Mitra dinine tapinanlar inanirdilar ki bu tanri qara quvvelerle mubarize aparir ve insanlara xidmet edir Eyni zamanda Mitra dunyanin yaradicisidir Ancaq qnostiklerden ferqli olaraq o Xeyrin tecessumu kimi tesevvur edilirdi Xristianligin Mitraizmle bir sira oxsar cehetleri vardir Meselen 274 cu ilden baslayaraq her ilin 25 dekabr gunu imperator Avrelianin emri ile gunes tanrisi Mitranin anadan olan gunu kimi qeyd edilirdi Sonralar ise IV yuzillikden baslayaraq bu gunu Isanin anadan olan gunu kimi qeyd etmeye baslamisdilar Bu adet bizim dovrumuze qeder davam etmekdedir Xristianliq ve Mitraizmin oxsar cehetlerinde biri de Mitra ve Isanin xilaskar olmasidir Onlarin her ikisi Tanri ile insanlar arasinda olan vasitecidir Onlar Atanin buyruqlarini yerine yetirirler Bu baximdan Isa kimi Mitra da axiretde insanlari muhakime edecekdir Hetta Xristianligin remzi olan xac da mitraizmin simvollarindan biri olmusdur Onlar xaci dairenin icinde tesvir edirdiler Mitraizmde Xristianliqda oldugu kimi bu dini qebul edenlerin xac suyuna salma merasimi de kecirilirdi Bu barede taninmis xristian ilahiyyatcisi Tertulian da melumat vermisdir IstinadlarJonas H The Gnostic Religion 2014 08 11 at the Wayback Machine Beacon Press 2005 Tertullian O kreshenii V 1 2018 08 19 at the Wayback Machine Obshaya redakciya i sostavlenie A A Stolyarova M Izdatelskaya gruppa Progress Kultura Moskva 1994 MenbeAydin Elizade PDF Baki Ebilov Zeynalov ve qardaslar 2007 s 35 37 ISBN 5 87459 013 7 2016 08 22 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 08 16 EdebiyyatKyumon Franc Misterii Mitry SPb Evraziya 2000 320 s ISBN 5 8071 0047 6 Hemcinin baxQnostisizm Manixeizm