Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Trasimaxus (yun. Θρασύμαχος, e.ə. 459 – təq. e.ə. 399) — qədim yunan filosofu, sofistlər məktəbinin təmsilçisi. Platonun "Dövlət" dialoqunun iştirakçısı.
| Trasimaxus | |
|---|---|
| Doğum tarixi | e.ə. 459 |
| Vəfat tarixi | təq. e.ə. 399 |
| Fəaliyyəti | filosof |
Fəlsəfəsi
Bilginin nisbi olması ideyasını həm də ictimai və əxlaqi məsələlərə aid edirdi. Onun fikrincə güclü insanın yaratdığı hər şey ədalətlidir.
“Ədalətli” və “ədalətsiz” anlayışlar rəiyyət üçündür. Rəiyyət hökmdarların qanun kimi qoyduqları ədalətli və ədalətsiz saydıqları şeylərə əməl etməlidirlər. Hər bir siyasi quruluş özünə lazım olan qanunları yaradır. Belə ki, demokratik hakimiyyət demokratik, tiranik hakimiyyət tiranik, aristokratik hakimiyyət isə aristokrat təbəqə ilə uzlaşan qanunlar yazır. Hökmdar öz tabeliyində olanlara çobanın qoyunlara qulluq etdiyi kimi qayğı göstərməlidir. Bu qayğı rəiyyətin ədalət kimi saydığı anlayışlarla ölçülməz. Buna sübut gündəlik həyatda baş verən hadisələrdir. Çünki, çox zaman ədalətsizlik ədalətin üzərində üstünlük qazanır. Ədalətsizlik cinayətlərinin sayının çoxalması ilə daha da artır. Beləliklə, hökmdarın əxlaqı və ədaləti olmalıdır, ancaq bu anlayışlar rəiyyətin anladıqlarından fərqlənməlidir. Onun üçün hansısa ehkam halını almış əxlaq qaydaları olmamalıdır, çünki onun məqsədi dövləti və rəiyyəti saxlamaqdan ibarətdir. Bu yolda nə daha uyğundursa, onu da etməlidir.
Sonralar Makiavelli və Nitsşe kimi düşünürlər bu fikirləri təkrarlamış və onları daha da inkişaf etdirmişdirlər.
Mənbə
- Aydın Əlizadə. Antik fəlsəfə tarixi (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. 2016. s. 65. ISBN . 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.
Ədəbiyyat
- Aydın Əlizadə. Antik fəlsəfə tarixi (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. 2016. s. 65. ISBN . 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.
- Маковельский А. О. Софисты. Баку, 1941.
- Трасимах из Халкидона // Новая философская энциклопедия / Предс. научно-ред. совета В. С. Степин. —М.: Мысль, 2001. — .
- Dillon, John; Gergel, Tania (2003). The Greek Sophists. Great Britain: Penguin Group. p. 205. .
- Rauhut, Nils (2006). «Internet Encyclopedia of Philosophy: Thrasymachus». http://www.iep.utm.edu/t/thrasymachus.htm#H1. Retrieved September 2 2006.
Xarici bağlantılar
- Fragments of Thrasymachus, trans. Kathleen Freeman
- Internet Encyclopedia of Philosophy, with bibliographic sources
- Stanford Encyclopedia of Philosophy entry on Callicles and Thrasymachus
İstinadlar
- Маковельский А. О. Софисты 2021-12-07 at the Wayback Machine. Баку, 1941, s. 21-22.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Trasimaxus yun 8rasymaxos e e 459 teq e e 399 qedim yunan filosofu sofistler mektebinin temsilcisi Platonun Dovlet dialoqunun istirakcisi TrasimaxusDogum tarixi e e 459Vefat tarixi teq e e 399Fealiyyeti filosofAntik felsefeYunan felsefeoncesi dovru e e VII yuzilliye qeder Orfizm Homer Hesiod Ferekid Yeddi yunan mudriki EpixarmQedim yunan felsefesi e e VII IV yuzillikler Milet mektebi Fales Anaksimandr Anaksimen Elea mektebi Ksenofan Parmenid Eleyali Zenon Melissus Musteqil filosoflar Heraklit Anaksaqor Empedokl Pifaqorcular Pifaqor Filolaus Hippas Arxitas Alkmeon Qedim yunan atomculari Levkipp Demokrit Sofistler Boyuk sofistler Protaqor Prodikus Qorqias Hippias Kicik sofistler Trasimaxus Likofron Kritius Alkidamas Klassik yunan felsefesi 1 Sokrat ve sokratcilar Kinikler Antisfen Diogen Bion Boristenes Kerkidas Kratet ve Hipparxia Kirenacilar Aristipp Hegesias Annikeris Teodorus Evhemerus Meqaracilar Evklides Stilpon Evbulides Diodorus Kronus Eretriyacilar Elidali Fedon Eretriyali Menedem 2 Platon ve erken platoncular Spevsippus Ksenokrates Polemon Krates Heraklides Eudoksus Arkesilaus 3 Aristotel ve erken peripatetikler Teofrastus Evdemus Straton Dikearxus Aristarxus Demetri AristoksenusEllinizm dovrunun felsefesi e e IV I yuzillikler Skeptisizm Pirron Enesidemus Aqrippa Epikurculuk Epikur Lukretius Peripatetizm Rodoslu Andronikus Platonizm Karneades Kliptomaxus Filon Larissali Stoaciliq Erken dovr Kitiyali Zenon Xrisippus Kleantes Orta dovr Panetius PosidoniusQedim Roma dovrunun felsefesi I V yuzillikler Skeptisizm Sekst Empirik Stoaciliq Seneka Epiktet Mark Avreli Siseron Peripatetizm Afrodisiali Aleksandr Orta platonizm Alkinous Apuleyus Qalen Plutarx Maksim Filon Selsus Teon Neoplatonizm Roma mektebi Ammonius Sakkas Plotin Porfirius Amelius Apameya mektebi Yamblix Sopater Perqama mektebi Sallustius Yulian Avqust Afina mektebi Afinali Plutarx Proklus Marinus Simplikius Damaskius Iskenderiyye mektebi Hierokles Hipatiya Ioann Filoponus Antik dini telimler Qnostisizm Hermetizm Mitraizm Neopifaqorculuq Apollonius Nikomaxus Numenius Moderatus Erken Xristian felsefesi Klement Origen Avqustin Avrelius Boesius Saxta Dionisius AreopagitFelsefesiBilginin nisbi olmasi ideyasini hem de ictimai ve exlaqi meselelere aid edirdi Onun fikrince guclu insanin yaratdigi her sey edaletlidir Edaletli ve edaletsiz anlayislar reiyyet ucundur Reiyyet hokmdarlarin qanun kimi qoyduqlari edaletli ve edaletsiz saydiqlari seylere emel etmelidirler Her bir siyasi qurulus ozune lazim olan qanunlari yaradir Bele ki demokratik hakimiyyet demokratik tiranik hakimiyyet tiranik aristokratik hakimiyyet ise aristokrat tebeqe ile uzlasan qanunlar yazir Hokmdar oz tabeliyinde olanlara cobanin qoyunlara qulluq etdiyi kimi qaygi gostermelidir Bu qaygi reiyyetin edalet kimi saydigi anlayislarla olculmez Buna subut gundelik heyatda bas veren hadiselerdir Cunki cox zaman edaletsizlik edaletin uzerinde ustunluk qazanir Edaletsizlik cinayetlerinin sayinin coxalmasi ile daha da artir Belelikle hokmdarin exlaqi ve edaleti olmalidir ancaq bu anlayislar reiyyetin anladiqlarindan ferqlenmelidir Onun ucun hansisa ehkam halini almis exlaq qaydalari olmamalidir cunki onun meqsedi dovleti ve reiyyeti saxlamaqdan ibaretdir Bu yolda ne daha uygundursa onu da etmelidir Sonralar Makiavelli ve Nitsse kimi dusunurler bu fikirleri tekrarlamis ve onlari daha da inkisaf etdirmisdirler MenbeAydin Elizade Antik felsefe tarixi PDF 3 sayli Baki Metbeesi ASC 2016 s 65 ISBN 5 89968 061 X 2016 tarixinde PDF Istifade tarixi 2016 08 16 EdebiyyatAydin Elizade Antik felsefe tarixi PDF 3 sayli Baki Metbeesi ASC 2016 s 65 ISBN 5 89968 061 X 2016 tarixinde PDF Istifade tarixi 2016 08 16 Makovelskij A O Sofisty Baku 1941 Trasimah iz Halkidona Novaya filosofskaya enciklopediya Preds nauchno red soveta V S Stepin M Mysl 2001 Dillon John Gergel Tania 2003 The Greek Sophists Great Britain Penguin Group p 205 Rauhut Nils 2006 Internet Encyclopedia of Philosophy Thrasymachus http www iep utm edu t thrasymachus htm H1 Retrieved September 2 2006 Xarici baglantilarFragments of Thrasymachus trans Kathleen Freeman Internet Encyclopedia of Philosophy with bibliographic sources Stanford Encyclopedia of Philosophy entry on Callicles and ThrasymachusIstinadlarMakovelskij A O Sofisty 2021 12 07 at the Wayback Machine Baku 1941 s 21 22