Kirenaçılar (yun. Σχολή της Κυρήνης) — sokratçı məktəblərindən birinin ardıcılları olmuşdurlar. Onlara ilk hedonistlər də deyirlər.
Təlimləri
Kirenaçıların çoxusuna görə insan çevrəsindəki dünyanı duyğular vasitəsilə qavrayır (dərk edir); ona görə də duyğu qavramın əsasında duran əsas amildir. İnsana xoş gələn duyğular qəbul edilməli, gəlməyənlər isə rədd edilməlidir.
İnsanın məqsədi həyatdan həzz almaq və ağrıdan çəkinməkdir. Həzz keçmiş və gələcəyə deyil, yalnız indiki mövcud zamana aid edilə bilər. Məhz, bu kimi həzzə can atılmalıdır. Keçmiş və gələcək isə bizim hökmümüzün xaricindədir. Ona görə nə keçmişdəki günahlarımızdan peşman olub üzülmək, nə də gələcəyin sınaqlarından qorxmaq lazımdır. Azadlıq xoşbəxtliyə aparan nemətdir.
Kiniklər kimi bir çox kirenaçılar da əxlaqi qadağanların insan təbiətinə zidd olduğunu iddia edib, onlara riayət edilməsini vacib saymırdılar. Hətta, “xeyir” və “maddi zənginlik” kimi anlayışlar əslində həzz almaq üçün vasitədirsə, onda gərəkli və yararlı sayıla bilərlər. Belə olmasa onda onlar mənasızdır.
Kirenaçılar dinə qarşı da inkarçı mövqedə durmuşdular. Ona görə də onların bəzilərini “ateist” adlandırırdılar. Onların fikrincə vətənə bağlanmaq yox, dünya vətəndaşı olmaq lazımdır. Onlardan bəziləri bu dünyada yaşamağın mənasız olmasını və intihar etməyin üstünlüyünü də iddia edirdilər.
Eyni zamanda, kirenaçıların mötədilləri də olmuşdur. Mötədillər bu kimi aşırı fikirləri qəbul etmirdilər. Onların fikrincə insan cəmiyyətdə yaşamalı, onun qanunlarına tabe olmalıdır. Ancaq eyni zamanda bacardığı qədər həyatından həzz də almalı, narahatlıqlardan qaçmalıdır.
Təmsilçiləri
Mənbə
- Aydın Əlizadə. Antik fəlsəfə tarixi (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. 2016. s. 105-110. ISBN . 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.
Ədəbiyyat
- Aydın Əlizadə. Antik fəlsəfə tarixi (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. 2016. s. 105-110. ISBN . 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.
- Diogenes Laertius (1925). Lives of Eminent Philosophers. Translated by Robert Drew Hicks. 2 vols. Vol. 1, The Loeb Classical Library. Cambridge: Harvard University Press.
- Lampe, Kurt (2014). The Birth of Hedonism: The Cyrenaic Philosophers and Pleasure as a Way of Life, Princeton University Press.
- Tsouna, Voula (1998). The Epistemology of the Cyrenaic School, Cambridge University Press.
- Zilioli, Ugo (2012). The Cyrenaics, Acumen Publishing. ISBN 1-84465-290-4
Həmçinin bax
Xarici bağlantılar
- . О жизни, учениях и изречениях знаменитых философов 2008-02-05 at the Wayback Machine. Кн.2.
- Киренаики / История античной эстетики.
- Менее значительные сократические школы 2015-09-12 at the Wayback Machine /
- КИРЕНСКАЯ ШКОЛА (КИРЕНАИКИ)
İstinadlar
- Две книги против физиков 2022-07-09 at the Wayback Machine // Секст Эмпирик. Сочинения. Том. 1. М: Мысль, 1976, s.99.
- Copleston F. A History of Philosophy. Greese and Rome. 2022-04-01 at the Wayback Machine New York: İmage Book, 1993, p. 89.
- Diogenes Laertius. Lives and Opinions of Eminent Philosophers / Translated by C. D. Yonge. London: Georg Bell & Sons, 1915, pp. 93-94.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kirenacilar yun Sxolh ths Kyrhnhs sokratci mekteblerinden birinin ardicillari olmusdurlar Onlara ilk hedonistler de deyirler Antik felsefeYunan felsefeoncesi dovru e e VII yuzilliye qeder Orfizm Homer Hesiod Ferekid Yeddi yunan mudriki EpixarmQedim yunan felsefesi e e VII IV yuzillikler Milet mektebi Fales Anaksimandr Anaksimen Elea mektebi Ksenofan Parmenid Eleyali Zenon Melissus Musteqil filosoflar Heraklit Anaksaqor Empedokl Pifaqorcular Pifaqor Filolaus Hippas Arxitas Alkmeon Qedim yunan atomculari Levkipp Demokrit Sofistler Boyuk sofistler Protaqor Prodikus Qorqias Hippias Kicik sofistler Trasimaxus Likofron Kritius Alkidamas Klassik yunan felsefesi 1 Sokrat ve sokratcilar Kinikler Antisfen Diogen Bion Boristenes Kerkidas Kratet ve Hipparxia Kirenacilar Aristipp Hegesias Annikeris Teodorus Evhemerus Meqaracilar Evklides Stilpon Evbulides Diodorus Kronus Eretriyacilar Elidali Fedon Eretriyali Menedem 2 Platon ve erken platoncular Spevsippus Ksenokrates Polemon Krates Heraklides Eudoksus Arkesilaus 3 Aristotel ve erken peripatetikler Teofrastus Evdemus Straton Dikearxus Aristarxus Demetri AristoksenusEllinizm dovrunun felsefesi e e IV I yuzillikler Skeptisizm Pirron Enesidemus Aqrippa Epikurculuk Epikur Lukretius Peripatetizm Rodoslu Andronikus Platonizm Karneades Kliptomaxus Filon Larissali Stoaciliq Erken dovr Kitiyali Zenon Xrisippus Kleantes Orta dovr Panetius PosidoniusQedim Roma dovrunun felsefesi I V yuzillikler Skeptisizm Sekst Empirik Stoaciliq Seneka Epiktet Mark Avreli Siseron Peripatetizm Afrodisiali Aleksandr Orta platonizm Alkinous Apuleyus Qalen Plutarx Maksim Filon Selsus Teon Neoplatonizm Roma mektebi Ammonius Sakkas Plotin Porfirius Amelius Apameya mektebi Yamblix Sopater Perqama mektebi Sallustius Yulian Avqust Afina mektebi Afinali Plutarx Proklus Marinus Simplikius Damaskius Iskenderiyye mektebi Hierokles Hipatiya Ioann Filoponus Antik dini telimler Qnostisizm Hermetizm Mitraizm Neopifaqorculuq Apollonius Nikomaxus Numenius Moderatus Erken Xristian felsefesi Klement Origen Avqustin Avrelius Boesius Saxta Dionisius AreopagitTelimleriKirenacilarin coxusuna gore insan cevresindeki dunyani duygular vasitesile qavrayir derk edir ona gore de duygu qavramin esasinda duran esas amildir Insana xos gelen duygular qebul edilmeli gelmeyenler ise redd edilmelidir Insanin meqsedi heyatdan hezz almaq ve agridan cekinmekdir Hezz kecmis ve geleceye deyil yalniz indiki movcud zamana aid edile biler Mehz bu kimi hezze can atilmalidir Kecmis ve gelecek ise bizim hokmumuzun xaricindedir Ona gore ne kecmisdeki gunahlarimizdan pesman olub uzulmek ne de geleceyin sinaqlarindan qorxmaq lazimdir Azadliq xosbextliye aparan nemetdir Kinikler kimi bir cox kirenacilar da exlaqi qadaganlarin insan tebietine zidd oldugunu iddia edib onlara riayet edilmesini vacib saymirdilar Hetta xeyir ve maddi zenginlik kimi anlayislar eslinde hezz almaq ucun vasitedirse onda gerekli ve yararli sayila bilerler Bele olmasa onda onlar menasizdir Kirenacilar dine qarsi da inkarci movqede durmusdular Ona gore de onlarin bezilerini ateist adlandirirdilar Onlarin fikrince vetene baglanmaq yox dunya vetendasi olmaq lazimdir Onlardan bezileri bu dunyada yasamagin menasiz olmasini ve intihar etmeyin ustunluyunu de iddia edirdiler Eyni zamanda kirenacilarin motedilleri de olmusdur Motediller bu kimi asiri fikirleri qebul etmirdiler Onlarin fikrince insan cemiyyetde yasamali onun qanunlarina tabe olmalidir Ancaq eyni zamanda bacardigi qeder heyatindan hezz de almali narahatliqlardan qacmalidir TemsilcileriAristipp Hegesias Annikeris Teodorus EvhemerusMenbeAydin Elizade Antik felsefe tarixi PDF 3 sayli Baki Metbeesi ASC 2016 s 105 110 ISBN 5 89968 061 X 2016 tarixinde PDF Istifade tarixi 2016 08 16 EdebiyyatAydin Elizade Antik felsefe tarixi PDF 3 sayli Baki Metbeesi ASC 2016 s 105 110 ISBN 5 89968 061 X 2016 tarixinde PDF Istifade tarixi 2016 08 16 Diogenes Laertius 1925 Lives of Eminent Philosophers Translated by Robert Drew Hicks 2 vols Vol 1 The Loeb Classical Library Cambridge Harvard University Press Lampe Kurt 2014 The Birth of Hedonism The Cyrenaic Philosophers and Pleasure as a Way of Life Princeton University Press Tsouna Voula 1998 The Epistemology of the Cyrenaic School Cambridge University Press Zilioli Ugo 2012 The Cyrenaics Acumen Publishing ISBN 1 84465 290 4Hemcinin baxSokratci mekteblerXarici baglantilar O zhizni ucheniyah i izrecheniyah znamenityh filosofov 2008 02 05 at the Wayback Machine Kn 2 Kirenaiki Istoriya antichnoj estetiki Menee znachitelnye sokraticheskie shkoly 2015 09 12 at the Wayback Machine KIRENSKAYa ShKOLA KIRENAIKI IstinadlarDve knigi protiv fizikov 2022 07 09 at the Wayback Machine Sekst Empirik Sochineniya Tom 1 M Mysl 1976 s 99 Copleston F A History of Philosophy Greese and Rome 2022 04 01 at the Wayback Machine New York Image Book 1993 p 89 Diogenes Laertius Lives and Opinions of Eminent Philosophers Translated by C D Yonge London Georg Bell amp Sons 1915 pp 93 94