Miletli Fales (yun. Θαλής; təq. e.ə. 625[…], Milet – ən tezi e.ə. 548 və ən geci e.ə. 545[…], Milet) — Qədim yunan filosofu, Miletli (Kiçik Asiya) riyaziyyatçı. Milet (İon) fəlsəfə məktəbinin yaradıcısı, riyaziyyatçı, fizik, astronom. Fales Aristotelin zamanından etibarən ilk yunan filosofu hesab edilir. Onun "Yeddi yunan müdriklərdən" biri olduğunu iddia edənlər də var.
Miletli Fales | |
---|---|
Θαλῆς ὁ Μιλήσιος | |
Doğum tarixi | təq. e.ə. 625[…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | ən tezi e.ə. 548 və ən geci e.ə. 545[…] |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | Günvurma |
İstiqaməti | Sokrataqədərki fəlsəfə, Milet məktəbi |
Əsas maraqları | fəlsəfə, riyaziyyat |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Falesin əslən haralı olması bir qədər mübahisə doğurur. Belə ki, onun yunan olmadığı və Finikiyada doğulması ilə bağlı iddialar mövcuddur. Falesin atası Eksamyas, anası Kleobuna isə Finikiyalı Thelidlər nəslindən olan xanım idi. Rəvayətlərə görə Fales Finikiyada doğulmuş və Neilos adlı biri ilə birlikdə burdan sürgün edilmiş, Milet vətəndaşlığına qəbul edilmişdi. Bəzi mənbələr də onun Finikiyada doğulduğunu qeyd edir. İlk öncə siyasətlə məşğul olmağa çalışmış, daha sonra isə təbiəti araşdırmağa yönəlmişdi. Kallimaxos onu Kiçik ayı bürcünün ilk kəşf edən şəxs olaraq adlandırır.
Falesin şəxsi və həyatı ilə bağlı məlumatlar əsasən fraqmentlər şəklində gəlib çatmışdır. Yaşadığı illər Antik dünya tarixçisi Apollodora görə doğum və ölüm tarixləri (e.ə 624–546), atasının adı Hexamyes Karyalıdır, lakin anası dəqiqliklə nüfuzlu yunan ailəsindən gəlməkdədir. Digər müəlliflərin qeyd etdiyi kimi zeytun ağacından gəlirlər əldə etməsi, səmanı izləyərkən çuxura düşməsi ilə yanaşı Krezin ordularının irəliləməsinin qarşısını almaq üçün çay yatağını dəyişdirməsi ilə xatırlanır.
Deyilənlərə görə tacir olan Fales səyahətlər edirmiş. O, bir müddət Misirdə yaşamış, kahinlərdən bir çox təbiət sirlərini öyrənmişdir. "Həndəsə" elmini məhz o Misirdən Yunanıstana gətirib yunanları bu elmlə tanış etmişdir.
Fəlsəfəsi və elmi
Fales öz dövrünün ən bilikli adamlarından biri hesab edilirdi. O, bir çox ölkələrə səfərlər etmiş, öz dünyagörüşünü genişləndirmişdir. Buna görə də o, öz biliklərinin əsasında dünyanın yaranması və quruluşu haqqında düşüncələrini irəli sürə bilmişdir.
Fales haqqında Platon özünün Taetetus adlı dialoqunda (174a) onun ulduzlu səmanı araşdırdığını və diqqətlə göy üzünü izlədiyini və bir gün yolla gedərkən, ulduzlara baxdığı üçün yolda açılmış çuxura düşdüyünü qeyd edir. Bu zaman yaxınlıqda olan Tarkiyalı xidmətçi qız Falesi burnunun ucunda olanı görməyib göylərə baxmağa çalışan dəli olduğunu deyir.
Falesin fikrincə, varlıq sudan yaranmışdır. Bu iddiaya qədim Misir miflərində də rast gəlinir. Ona görə də tədqiqatçılar hesab edirlər ki, Fales qədim Mesopotamiya və Misir dünyagörüşü və elmindən geniş istifadə etmişdir. Aristotelin fikrincə, onun bu fikri müşahidələrinə əsaslanırdı. Hər varlıq, yəni hər bitki yaş substansiyalarla bəslənir, hər şeyin ya toxumu ya da filizi yaşdır və nəmə ehtiyacı vardır. Nəhayət su donub bərkiyərək, ya da buxarlaşaraq hər şeyi yaradır, torpaq belə suyun ya yatağı ya da toplandığı yerdir. Fales maddəni (hyle) onun içərisində var olan və onu canlandıran bir qüvvə ilə (zoe) birlikdə qəbul edirdi. Ona görə də ilk materialistlərin fəlsəfəsinə hilozoizm deyilir. Bu fəlsəfədə hərəkət edən hərəkət etdiriləndən ayrılmamışdır hələ. Fales "hər şey tanrılarla doludur" fikri də maddəyə yalnız maddənin özü tərəfindən can veriləcəyi fikrinə əsaslanır. Hərəkətin səbəbi də xarici təsir deyil, birbaşa maddənin içərisindədir.
Fales haqqında günümüzə çatan məlumatlar birbaşa olaraq yox, ikinci mənbədən əldə edilən məlumatlardır. Çox vaxt tarixdə "Nautical Astrology" adlı kitab yanlışlıqla Falesə aid edilirdi. Falesə görə, suyun hər şeyin təməlində yer alması onun həyati əhəmiyyəti ilə bağlıdır, çünki hər şey böyümək və var olmaq üçün suya ehtiyac duyur. Eyni zamanda Fales Qədim Yunan əfsanələri olan Oceanos və Tethis kimi əfsanələrdən də yararlanmış ola bilər. Bu düçüncə eyni zamanda Yunan fəlsəfəsinin Qədim Yunan dinindən ortaya çıxdığı görüşünə əsaslanmaqdadır. Falesə görə suyun müxtəlif şəkil dəyişmələri insanların gözləri önündə baş verirdi. Günəş işıqları sayəsində suyun buxarlanmasını suyun oda çevrilməsi kimi, yağan yağışın torpaq tərəfindən udulması isə suyun torpağa çevrilməsi kimi qəbul olunurdu. Lakin Fales hər şeyin necə olub sudan gəldiyini tam olaraq izah eləmir. Onun fikrincə bir maddənin digərinə çevrilməsi təcrübə ilə qəbul etmək olardı. Bunun nəticəsində də əslində çevrilmənin necə baş verməsi onun üçün önəmli deyildi. Fales hər şeyin sudan yarandığı kimi, yenidən sonda suya qayıdacağın da qeyd edirdi. Aristotel sayəsində Falesin 3 əsas fikri ilə tanış olmuşuq: "Hər yer tanrılarla doludur", "Dünya su üstündə üzən düz diskdir", "Hər şeyin ilkin səbəbi sudur".
Falesin fikrincə yer yastıdır və suyun üzərində durur, o hər tərəfdən su ilə əhatələnmişdir. Kainatda hər şey suyun buxarlanmasından yaranır. Suyun və ondan yaranan şeylərin həyatverici ruhu vardır, onlar ölü deyildirlər. Bunu əsaslandırmaq üçün Fales maqnitin dəmiri özünə doğru çəkməsini örnək kimi göstərirdi. Bu fikir sonralar hilozoizm (maddi aləmin canlı olması) adlandırılmışdır.
Fales ilk dəfə olaraq ay işığının əslində günəş şüalarının yansıması (əks olunması) olduğunu iddia etmişdir. O həm də, günəşin tutulmasının səbəbi kimi ayın onun qabağına keçməsini göstərmişdir. O, həndəsə elmində Fales teoremi adlanan qanunauyğunluğu kəşf etmişdir.
Falesin günəş təqviminin 365 gün olduğunu və yaz və qış gündönümlərinin vaxtlarını müəyyən edən ilk şəxs olduğu hesab edilir. İrəlidə baş verəcək zeytun bolluğunu daha əvvəlcədən müəyyən edərək bütün zeytun dəyirmanlarını ucuz qiymətə kirayələmiş və bunun nəticəsində də çoxlu var dövlət qazanmışdı. Bu səbəblə Aristotel Falesin timsalında filosofların istərlərsə zəngin ola biləcəklərini qeyd edir.
Falesin əsərləri günümüzə gəlib çatmamışdır. Ancaq başqa müəlliflər xəbər vermişdirlər ki, onun "Gün dönümü haqqında" (Περὶ τροπὴς) və "Gecə-gündüzün bərabərliyi haqqında" (Περὶ ἰσημερίας) adlı kitabları olmişdur.
Sitatlar
- Falesdən soruşublar: "Dünyada ən çətin şey nədir"?. O dedi "Özünü tanımaq". Sonra soruşdular: "Bəs ən asan şey nədir"?. Dedi: "Başqasına məsləhət vermək".
- Çox danışmaq heç də müdrikliyin əlaməti deyil. Müdrikliyi axtar, xeyri seç.
- Pislər hər yerdə çoxluq təşkil edir.
Mənbə
- Aydın Əlizadə. Antik fəlsəfə tarixi (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. 2016. s. 32-33. ISBN . 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16. ("Fəlsəfəsi" bölümü)
- Fales: Həyatı və fəlsəfəsi, Bakı Fəlsəfə Akademiyası, 2021.
Ədəbiyyat
- Adil Əsədov. Fəlsəfə tarixindən etüdlər: İdeal və reallıq arasında ziddiyyət və onun Qərb, rus və Şərq təfəkküründə həll imkankarı. Bakı: Təknur, 2007. – 116s.
- Adil Əsədov. Yunan fəlsəfəsiindən etüdlər: yunan fəlsəfəsiində idealin və realliğin münasibətlərinə dair. Ön sözün müəllifi – fəlsəfə elmləri doktioru Tahirə Allahyarova. Bakı: Təknur, 2008.
- Aydın Əlizadə. Antik fəlsəfə tarixi (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. 2016. s. 32-33. ISBN . 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.
- D. R. Dicks, Thales, The Classical Quarterly, New Series, Vol. 9, No. 2 (Nov., 1959), pp. 294–309 Online
- D. L. Couprie, How Thales Was Able to "Predict" a Solar Eclipse Without the Help of Alleged Mesopotamian Wisdom, Early Science and Medicine, Volume 9, Number 4, 2004, pp. 321–337 (17).
- A. A. Mosshammer, Thales’ Eclipse, Transactions of the American Philological Association, 1974, V. 111, p. 145.
- D. Panchenko, Thales’s Prediction of a Solar Eclipse, Journal for the History of Astronomy, 1994, V. 25, p. 275. Online
- F. R. Stephenson, L. J. Fatoohi, Thales' Prediction of a Solar Eclipse, Journal for the History of Astronomy, V. 28, p. 279. Online
Həmçinin bax
İstinadlar
- Biographical Encyclopedia of Astronomers. Nyu-York: Springer Science+Business Media, 2007. doi:10.1007/978-0-387-30400-7
- Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Thales of Miletus // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Istituto dell'Enciclopedia Italiana Talète di Mileto // Enciclopedia on line (it.).
- Любкер Ф. Thales (rus.). // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский СПб: Общество классической филологии и педагогики, 1885. С. 1361.
- Λαέρτιος Δ. Βίοι καὶ γνῶμαι τῶν ἐν φιλοσοφίᾳ εὐδοκιμησάντων (q.yun.). 0300.
- Фалес 2018-11-24 at the Wayback Machine // Философия: Энциклопедический словарь. — М.: Гардарики. Под редакцией А.А. Ивина. 2004.
- Laetrius, Diogenes. Məşhur filosofların həyatı və təlimləri. 1964.
- Capelle, Wilhelm. Sokratdan əvvəlki fəlsəfə. 1968. səh. 60.
- Kenny, Anthony. Ancient Philosophy. 2002. səh. 40.
- Diogenes Laertius. Lives and Opinions of Eminent Philosophers / Translated by C. D. Yonge. London: Georg Bell & Sons, 1915, p. 15.
- Cogniot, Georges. İlk çağ materyalizmi. 1992. səh. 14, 16-17.
- Thilly, Frank. A History of Philosophy. 2000. səh. 37-38.
- Aristotle. Metaphysics / Translated by T. Taylor. : Printed for the author by Davis, Wilks, and Taylor, 1801, p. 8.
- Aristotle. De Anima / Translated by R. D. Higs. Press, 1907, p. 17.
- "Miletli Fales". 2022-03-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-09-06.
- Fales: Həyatı və fəlsəfəsi. Bakı Fəlsəfə Akademiyası. 2021. 2022-03-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-05.
- Фалес // История Философии: Энциклопедия 2022-03-12 at the Wayback Machine. — Минск: Книжный Дом. А. А. Грицанов, Т. Г. Румянцева, М. А. Можейко. 2002, с. 1125.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Miletli Fales yun 8alhs teq e e 625 Milet en tezi e e 548 ve en geci e e 545 Milet Qedim yunan filosofu Miletli Kicik Asiya riyaziyyatci Milet Ion felsefe mektebinin yaradicisi riyaziyyatci fizik astronom Fales Aristotelin zamanindan etibaren ilk yunan filosofu hesab edilir Onun Yeddi yunan mudriklerden biri oldugunu iddia edenler de var Miletli Fales8alῆs ὁ MilhsiosDogum tarixi teq e e 625 Dogum yeri MiletVefat tarixi en tezi e e 548 ve en geci e e 545 Vefat yeri MiletVefat sebebi GunvurmaIstiqameti Sokrataqederki felsefe Milet mektebiEsas maraqlari felsefe riyaziyyat Vikianbarda elaqeli mediafayllarAntik felsefeYunan felsefeoncesi dovru e e VII yuzilliye qeder Orfizm Homer Hesiod Ferekid Yeddi yunan mudriki EpixarmQedim yunan felsefesi e e VII IV yuzillikler Milet mektebi Fales Anaksimandr Anaksimen Elea mektebi Ksenofan Parmenid Eleyali Zenon Melissus Musteqil filosoflar Heraklit Anaksaqor Empedokl Pifaqorcular Pifaqor Filolaus Hippas Arxitas Alkmeon Qedim yunan atomculari Levkipp Demokrit Sofistler Boyuk sofistler Protaqor Prodikus Qorqias Hippias Kicik sofistler Trasimaxus Likofron Kritius Alkidamas Klassik yunan felsefesi 1 Sokrat ve sokratcilar Kinikler Antisfen Diogen Bion Boristenes Kerkidas Kratet ve Hipparxia Kirenacilar Aristipp Hegesias Annikeris Teodorus Evhemerus Meqaracilar Evklides Stilpon Evbulides Diodorus Kronus Eretriyacilar Elidali Fedon Eretriyali Menedem 2 Platon ve erken platoncular Spevsippus Ksenokrates Polemon Krates Heraklides Eudoksus Arkesilaus 3 Aristotel ve erken peripatetikler Teofrastus Evdemus Straton Dikearxus Aristarxus Demetri AristoksenusEllinizm dovrunun felsefesi e e IV I yuzillikler Skeptisizm Pirron Enesidemus Aqrippa Epikurculuk Epikur Lukretius Peripatetizm Rodoslu Andronikus Platonizm Karneades Kliptomaxus Filon Larissali Stoaciliq Erken dovr Kitiyali Zenon Xrisippus Kleantes Orta dovr Panetius PosidoniusQedim Roma dovrunun felsefesi I V yuzillikler Skeptisizm Sekst Empirik Stoaciliq Seneka Epiktet Mark Avreli Siseron Peripatetizm Afrodisiali Aleksandr Orta platonizm Alkinous Apuleyus Qalen Plutarx Maksim Filon Selsus Teon Neoplatonizm Roma mektebi Ammonius Sakkas Plotin Porfirius Amelius Apameya mektebi Yamblix Sopater Perqama mektebi Sallustius Yulian Avqust Afina mektebi Afinali Plutarx Proklus Marinus Simplikius Damaskius Iskenderiyye mektebi Hierokles Hipatiya Ioann Filoponus Antik dini telimler Qnostisizm Hermetizm Mitraizm Neopifaqorculuq Apollonius Nikomaxus Numenius Moderatus Erken Xristian felsefesi Klement Origen Avqustin Avrelius Boesius Saxta Dionisius AreopagitHeyatiFalesin eslen harali olmasi bir qeder mubahise dogurur Bele ki onun yunan olmadigi ve Finikiyada dogulmasi ile bagli iddialar movcuddur Falesin atasi Eksamyas anasi Kleobuna ise Finikiyali Thelidler neslinden olan xanim idi Revayetlere gore Fales Finikiyada dogulmus ve Neilos adli biri ile birlikde burdan surgun edilmis Milet vetendasligina qebul edilmisdi Bezi menbeler de onun Finikiyada doguldugunu qeyd edir Ilk once siyasetle mesgul olmaga calismis daha sonra ise tebieti arasdirmaga yonelmisdi Kallimaxos onu Kicik ayi burcunun ilk kesf eden sexs olaraq adlandirir Falesin sexsi ve heyati ile bagli melumatlar esasen fraqmentler seklinde gelib catmisdir Yasadigi iller Antik dunya tarixcisi Apollodora gore dogum ve olum tarixleri e e 624 546 atasinin adi Hexamyes Karyalidir lakin anasi deqiqlikle nufuzlu yunan ailesinden gelmekdedir Diger muelliflerin qeyd etdiyi kimi zeytun agacindan gelirler elde etmesi semani izleyerken cuxura dusmesi ile yanasi Krezin ordularinin irelilemesinin qarsisini almaq ucun cay yatagini deyisdirmesi ile xatirlanir Deyilenlere gore tacir olan Fales seyahetler edirmis O bir muddet Misirde yasamis kahinlerden bir cox tebiet sirlerini oyrenmisdir Hendese elmini mehz o Misirden Yunanistana getirib yunanlari bu elmle tanis etmisdir Felsefesi ve elmiFales oz dovrunun en bilikli adamlarindan biri hesab edilirdi O bir cox olkelere seferler etmis oz dunyagorusunu genislendirmisdir Buna gore de o oz biliklerinin esasinda dunyanin yaranmasi ve qurulusu haqqinda dusuncelerini ireli sure bilmisdir Fales haqqinda Platon ozunun Taetetus adli dialoqunda 174a onun ulduzlu semani arasdirdigini ve diqqetle goy uzunu izlediyini ve bir gun yolla gederken ulduzlara baxdigi ucun yolda acilmis cuxura dusduyunu qeyd edir Bu zaman yaxinliqda olan Tarkiyali xidmetci qiz Falesi burnunun ucunda olani gormeyib goylere baxmaga calisan deli oldugunu deyir Falesin fikrince varliq sudan yaranmisdir Bu iddiaya qedim Misir miflerinde de rast gelinir Ona gore de tedqiqatcilar hesab edirler ki Fales qedim Mesopotamiya ve Misir dunyagorusu ve elminden genis istifade etmisdir Aristotelin fikrince onun bu fikri musahidelerine esaslanirdi Her varliq yeni her bitki yas substansiyalarla beslenir her seyin ya toxumu ya da filizi yasdir ve neme ehtiyaci vardir Nehayet su donub berkiyerek ya da buxarlasaraq her seyi yaradir torpaq bele suyun ya yatagi ya da toplandigi yerdir Fales maddeni hyle onun icerisinde var olan ve onu canlandiran bir quvve ile zoe birlikde qebul edirdi Ona gore de ilk materialistlerin felsefesine hilozoizm deyilir Bu felsefede hereket eden hereket etdirilenden ayrilmamisdir hele Fales her sey tanrilarla doludur fikri de maddeye yalniz maddenin ozu terefinden can verileceyi fikrine esaslanir Hereketin sebebi de xarici tesir deyil birbasa maddenin icerisindedir Fales haqqinda gunumuze catan melumatlar birbasa olaraq yox ikinci menbeden elde edilen melumatlardir Cox vaxt tarixde Nautical Astrology adli kitab yanlisliqla Falese aid edilirdi Falese gore suyun her seyin temelinde yer almasi onun heyati ehemiyyeti ile baglidir cunki her sey boyumek ve var olmaq ucun suya ehtiyac duyur Eyni zamanda Fales Qedim Yunan efsaneleri olan Oceanos ve Tethis kimi efsanelerden de yararlanmis ola biler Bu ducunce eyni zamanda Yunan felsefesinin Qedim Yunan dininden ortaya cixdigi gorusune esaslanmaqdadir Falese gore suyun muxtelif sekil deyismeleri insanlarin gozleri onunde bas verirdi Gunes isiqlari sayesinde suyun buxarlanmasini suyun oda cevrilmesi kimi yagan yagisin torpaq terefinden udulmasi ise suyun torpaga cevrilmesi kimi qebul olunurdu Lakin Fales her seyin nece olub sudan geldiyini tam olaraq izah elemir Onun fikrince bir maddenin digerine cevrilmesi tecrube ile qebul etmek olardi Bunun neticesinde de eslinde cevrilmenin nece bas vermesi onun ucun onemli deyildi Fales her seyin sudan yarandigi kimi yeniden sonda suya qayidacagin da qeyd edirdi Aristotel sayesinde Falesin 3 esas fikri ile tanis olmusuq Her yer tanrilarla doludur Dunya su ustunde uzen duz diskdir Her seyin ilkin sebebi sudur Falesin fikrince yer yastidir ve suyun uzerinde durur o her terefden su ile ehatelenmisdir Kainatda her sey suyun buxarlanmasindan yaranir Suyun ve ondan yaranan seylerin heyatverici ruhu vardir onlar olu deyildirler Bunu esaslandirmaq ucun Fales maqnitin demiri ozune dogru cekmesini ornek kimi gosterirdi Bu fikir sonralar hilozoizm maddi alemin canli olmasi adlandirilmisdir Fales ilk defe olaraq ay isiginin eslinde gunes sualarinin yansimasi eks olunmasi oldugunu iddia etmisdir O hem de gunesin tutulmasinin sebebi kimi ayin onun qabagina kecmesini gostermisdir O hendese elminde Fales teoremi adlanan qanunauygunlugu kesf etmisdir Falesin gunes teqviminin 365 gun oldugunu ve yaz ve qis gundonumlerinin vaxtlarini mueyyen eden ilk sexs oldugu hesab edilir Irelide bas verecek zeytun bollugunu daha evvelceden mueyyen ederek butun zeytun deyirmanlarini ucuz qiymete kirayelemis ve bunun neticesinde de coxlu var dovlet qazanmisdi Bu sebeble Aristotel Falesin timsalinda filosoflarin isterlerse zengin ola bileceklerini qeyd edir Falesin eserleri gunumuze gelib catmamisdir Ancaq basqa muellifler xeber vermisdirler ki onun Gun donumu haqqinda Perὶ tropὴs ve Gece gunduzun beraberliyi haqqinda Perὶ ἰshmerias adli kitablari olmisdur SitatlarFalesden sorusublar Dunyada en cetin sey nedir O dedi Ozunu tanimaq Sonra sorusdular Bes en asan sey nedir Dedi Basqasina meslehet vermek Cox danismaq hec de mudrikliyin elameti deyil Mudrikliyi axtar xeyri sec Pisler her yerde coxluq teskil edir MenbeAydin Elizade Antik felsefe tarixi PDF 3 sayli Baki Metbeesi ASC 2016 s 32 33 ISBN 5 89968 061 X 2016 tarixinde PDF Istifade tarixi 2016 08 16 Felsefesi bolumu Fales Heyati ve felsefesi Baki Felsefe Akademiyasi 2021 EdebiyyatAdil Esedov Felsefe tarixinden etudler Ideal ve realliq arasinda ziddiyyet ve onun Qerb rus ve Serq tefekkurunde hell imkankari Baki Teknur 2007 116s Adil Esedov Yunan felsefesiinden etudler yunan felsefesiinde idealin ve realligin munasibetlerine dair On sozun muellifi felsefe elmleri doktioru Tahire Allahyarova Baki Teknur 2008 Aydin Elizade Antik felsefe tarixi PDF 3 sayli Baki Metbeesi ASC 2016 s 32 33 ISBN 5 89968 061 X 2016 tarixinde PDF Istifade tarixi 2016 08 16 D R Dicks Thales The Classical Quarterly New Series Vol 9 No 2 Nov 1959 pp 294 309 Online D L Couprie How Thales Was Able to Predict a Solar Eclipse Without the Help of Alleged Mesopotamian Wisdom Early Science and Medicine Volume 9 Number 4 2004 pp 321 337 17 A A Mosshammer Thales Eclipse Transactions of the American Philological Association 1974 V 111 p 145 D Panchenko Thales s Prediction of a Solar Eclipse Journal for the History of Astronomy 1994 V 25 p 275 Online F R Stephenson L J Fatoohi Thales Prediction of a Solar Eclipse Journal for the History of Astronomy V 28 p 279 OnlineHemcinin baxMilet mektebiIstinadlarBiographical Encyclopedia of Astronomers Nyu York Springer Science Business Media 2007 ISBN 978 0 387 31022 0 doi 10 1007 978 0 387 30400 7 Brockhauz Ensiklopediyasi alm Thales of Miletus Encyclopaedia Britannica ing Istituto dell Enciclopedia Italiana Talete di Mileto Enciclopedia on line it Lyubker F Thales rus Realnyj slovar klassicheskih drevnostej po Lyubkeru pod red F F Zelinskij A I Georgievskij M S Kutorga F Gelbke P V Nikitin V A Kanskij per A D Vejsman F Gelbke L A Georgievskij A I Davidenkov V A Kanskij P V Nikitin I A Smirnov E A Vert O Yu Klemenchich N V Rubinskij SPb Obshestvo klassicheskoj filologii i pedagogiki 1885 S 1361 Laertios D Bioi kaὶ gnῶmai tῶn ἐn filosofiᾳ eὐdokimhsantwn q yun 0300 Fales 2018 11 24 at the Wayback Machine Filosofiya Enciklopedicheskij slovar M Gardariki Pod redakciej A A Ivina 2004 Laetrius Diogenes Meshur filosoflarin heyati ve telimleri 1964 Capelle Wilhelm Sokratdan evvelki felsefe 1968 seh 60 Kenny Anthony Ancient Philosophy 2002 seh 40 Diogenes Laertius Lives and Opinions of Eminent Philosophers Translated by C D Yonge London Georg Bell amp Sons 1915 p 15 Cogniot Georges Ilk cag materyalizmi 1992 seh 14 16 17 Thilly Frank A History of Philosophy 2000 seh 37 38 Aristotle Metaphysics Translated by T Taylor Printed for the author by Davis Wilks and Taylor 1801 p 8 Aristotle De Anima Translated by R D Higs Press 1907 p 17 Miletli Fales 2022 03 28 tarixinde Istifade tarixi 2008 09 06 Fales Heyati ve felsefesi Baki Felsefe Akademiyasi 2021 2022 03 19 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 05 Fales Istoriya Filosofii Enciklopediya 2022 03 12 at the Wayback Machine Minsk Knizhnyj Dom A A Gricanov T G Rumyanceva M A Mozhejko 2002 s 1125