2022 MMXXII Qriqorian təqviminə görə şənbə günü başlayan ildir Bizim Era və Miladi tarixin 2022 ci ilidir III minilliyin

2022 (MMXXII) — Qriqorian təqviminə görə Şənbə günü başlayan ildir. Bizim Era və Miladi tarixin 2022-ci ilidir. III minilliyin və XXI əsrin 22-ci ilidir. 2020-ci illərin 3-cü ilidir.

2022 digər təqvimlərdə
Qriqori təqvimi	2022 MMXXII
Yuli təqvimi	2022
Yuli təqvimi bizans erasında	7530-7531 (1 sentyabr)
Romanın yarandığı gündən	2774-2775 (21 aprel)
Avropa təqvimi	5782-5783 ה'תשפ"ב - ה'תשפ"ג
Hicri təqvim	1443-1444
Erməni təqvimi	4514-4515 (11 avqust) ՍԻԲ
Çin təqvimi	4718-4719
Efiopiya təqvimi	2014 - 2015
Hind təqvimi
- Vikram-samvat	2078-2079
- Şaka sambat	1944—1945
- Kali-yuqa	5123-5124
İran təqvimi	1400-1401
Buddist təqvimi	2565
Holosen təqvimi	12022
Yapon xronologiyası	4 Reyva erası
Fransız inqilabı təqvimi	230—231
	111-ci çuçxe ili
	111-ci Tayvan ili

Soldan, saat əqrəbi istiqamətində: Sinzo Abenin öldürülməsindən bir neçə saat sonra Yamato-Saidaiji Stansiyasında yol qovşağı; Şri-Lankada Prezident Katibliyi qarşısında hökumət əleyhinə ; və bu XXI əsrin ən güclü vulkan püskürməsi oldu; Böyük Britaniya kraliçası II Yelizavetanın dəfn mərasimi; Qətərdə 2022 FİFA Dünya Kubokunun açılış mərasimi; Çinin Pekin şəhərində 2022 Qış Olimpiya Oyunları keçirildi; Qazaxıstan etirazları zamanı Aqtöbe şəhərinin mərkəzi meydamında nümayişlər; Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi zamanı Mariupol şəhəri yaxınlığında Rusiyaya məxsus məhv edilmiş BMP-3 tankı.

2022-ci ildə COVID-19 koronavirus pandemiyasının davam etməsi təsir göstərdi. 2020-ci ilin sonunda başlayan COVID-19 infeksiyası əleyhinə vaksinasiyanın qlobal yayılması davam etdi. İl ərzində COVID-19 ilə bağlı məhdudiyyətlər ləğv edildi və beynəlxalq sərhədlər yenidən açıldı.

Fevral ayından etibarən Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi beynəlxalq qınaqlara, yüzlərlə şirkətin Rusiyadan çıxarılmasına, sanksiyalara, nüvə təhdidlərinə, 15,7 milyon ukraynalının (8 milyon məcburi köçkün və 7,7 milyon qaçqın) öz yurd-yuvasından didərgin düşməsinə və İkinci Dünya müharibəsindən sonra Avropada ən böyük silahlı münaqişəyə səbəb oldu.

2022-ci ildə dünya əhalisinin sayı 8 milyardı keçdi. Bu il həmçinin tanınmış dünya liderlərinin, o cümlədən Sindzo Abe, Mixail Qorbaçov, II Yelizaveta, Tsyan Tsemin, XVI Benedikt və s. ölümləri ilə yadda qaldı.

Hadisələr

Yanvar

Dünyada 10 milyard dozadan çox COVİD-19 vaksini kütləvi şəkil tətbiq edilib

1 Yanvar — Avstraliya, Bruney, Kamboca, Çin, Laos, Yaponiya, Yeni Zelandiya, Tailand, Sinqapur və Vyetnam üçün dünyanın ən böyük azad ticarət zonası olan qüvvəyə mindi
2 Yanvar
- Qazaxıstan etirazları: Qazaxıstanın Mangistau vilayətinin Janaozen şəhərində qazın bahalaşmasına qarşı etirazlar başladı
- etirazlar fonunda istefa verdi
4 Yanvar — Qazaxıstan etirazları: Qazaxıstanın Alma tı, Janaozen, Aktau və Mangistau vilayətlərində yanacağın bahalaşmasına qarşı etiraz aksiyaları oldu
4 — 6 Yanvar — : Nigeriyanın Zamfara ştatında quldurlar tərəfindən 200-dən çox insan öldürüldü. Bu Nigeriya tarixindəki ən ölümcül terror hücumu idi
5 Yanvar
- Qazaxıstan etirazları: Bütün Qazaxıstan ərazisində fövqəladə vəziyyət elan edildi. Qazaxıstan Baş naziri Askar Mamin etirazlar fonunda istefa verdi. Keçmiş Qazaxıstan Prezidenti Nursultan Nazarbayev Qazaxıstanın Təhlükəsizlik Şurası vəzifəsindən kənarlaşdırıldı
6 Yanvar — Qazaxıstan etirazları: KTMT Qazaxıstan Prezidenti Qasım-Jomart Tokayevin xahişi ilə ölkəyə sülhməramlılar göndərdi
7 Yanvar — COVID-19 koronavirus pandemiyası: Qlobal yoluxma sayı 300 milyonu keçdi
9 Yanvar — 6 Fevral — (Kamerun)
- Çempion: Seneqal
10 Yanvar — ABŞ-nin Merilend ştatının Baltimor şəhərində donuzdan insana ilk uğurlu ürək transplantasiyası həyata keçirildi
11 Yanvar — Qazaxıstan etirazları: Qazaxıstan Prezidenti Qasım-Jomart Tokayev asayişin bərpa olunduğunu və etirazların bitdiyini elan etdi. KTMT sülhmərahlılarının Qazaxıstandan çıxarılmasına başlandı
14 — 15 Yanvar — : Nigeriyanın Kebbi ştatının Dankade kəndində quldurlar tərəfindən 50-dən çox insan öldürüldü
15 Yanvar — : Tonqada adlı sualtı vulkan püskürdü. Avstraliya , Kanada, Çili, Fici, Yaponiya, Yeni Zelandiya, Samoa və ABŞ-də sunami xəbərdarlığı edildi. Bu XXI əsrin ən güclü vulkan püskürməsi oldu
16 Yanvar — dünyada bir nömrəli tennisçi olan Novak Cokoviçin vizasını ləğv etdi və onu 3 il müddətində Avstraliyadan deportasiya etdi. Novak Cokoviç COVID-19 infeksiyasına qarşı peyvənd olunmadığı üçün belə qərar verildi
18 Yanvar — Microsoft şirkəti şirkətini 68,7 milyard dollar dəyərində sövdələşmə ilə alacağını elan etdi. Bu sövdələşmə bir texnologiya şirkətinin tarixdəki ən böyük alışıdır
19 Yanvar
- : 30 yerin hamısını qazandı. Partiya lideri Mia Mottli 69.03% səs ilə yenidən seçildi
- Qazaxıstan etirazları: KTMT sülhmərahlılarının Qazaxıstandan çıxarılması başa çatdı. Ölkədə fövqəladə vəziyyət başa çatdı
22 Yanvar — : Kanadada COVID-19 peyvəndi və karantin qaydalarına qarşı çıxan yük maşını sürücüləri tərəfindən etirazlar başladı
23 Yanvar
- Mozambik, Malavi və Madaqaskarda tüğyan edən bir sıra dağıntılara, 88 nəfərin ölümünə səbəb oldu
- : Burkina-Fasoda hərbi zabit Pol-Anri Sandaoqo Damibanın rəhbərliyi ilə hərbi çevriliş baş verdi. Rok Mark Kristian Kabore saxlanılaraq vəzifəsindən uzaqlaşdırıldı. və buraxıldı. Burkina-Faso Afrika İttifaqı, və Qərbi Afrika Dövlətlərinin İqtisadi Birliyindən çıxdı
28 Yanvar — COVID-19 koronavirus pandemiyası: Qlobal vaksinasiya sayı 10 milyardı keçdi
30 Yanvar — : gözlənilmədən 120 yer qazandı (230 yer var idi). 41,4% səs ilə yenidən seçildi

Fevral

1 Fevral — : Kanadanın paytaxtı Ottava şəhərində qarşısında karantin əleyhinə kütləvi etirazlar keçirildi
3 Fevral
- ABŞ qüvvələrinin Suriyada keçirdiyi əməliyyat nəticəsində İŞİD xəlifəsi Əbu İbrahim Əl-Haşimi Əl-Qureyşi şəhəri yaxınlığında öldürüldü
- COVID-19 koronavirus pandemiyası: Hindistan 500 min ölüm sayını keçən 3-cü ölkə oldu (ABŞ və Braziliyadan sonra)
4 Fevral — Rusiya və Çin NATO-nun genişlənməsinə, AUKUS təşkilatının yaranmasına qarşı narahatlıqlarını ifadə edən bəyanat yaydı
4 — 20 Fevral — 2022 Qış Olimpiya Oyunları (Pekin, Çin)
- 1 - Norveç (37 medal)
- 2 - Almaniya (27 medal)
- 3 - Çin (15 medal)
5 Fevral — CAR, Mavriki, Reünyon və Madaqaskarda tüğyan edən bir sıra dağıntılara, 123 nəfərin ölümünə səbəb oldu
6 Fevral
- Böyük Britaniya kraliçası II Yelizaveta taxta çıxdığı günün 70 illiyini qeyd etdi
- (I tur)
8 Fevral — COVID-19 koronavirus pandemiyası: Qlobal yoluxma sayı 400 milyonu keçdi
13 Fevral — : Almaniya Sosial Demokrat Partiyası nümayəndəsi Frank-Valter Ştaynmayer 78,04% səs ilə yenidən Prezident seçildi
14 Fevral — : Castin Trüdo karantin əleyhinə kütləvi etirazlar səbəbindən ölkə tarixində ilk dəfə fövqəladə vəziyyət rejimi elan etdi
15 Fevral — Petropolis sel fəlakəti: Braziliyanın Rio-de-Janeyro ştatının dağlıq ərazisində yerləşən Petropolis şəhərində güclü yağışların səbəbindən torpaq sürüşməsi və daşqınlar baş verdi. Nəticədə 241 nəfər öldü
21 Fevral — Rusiya-Ukrayna böhranı: Rusiya Ukrayna ərzisindəki Donetsk Xalq Respublikası və Luqansk Xalq Respublikasının müstəqilliyini tanıdı
22 Fevral — Rusiya-Ukrayna böhranı: Almaniya, Böyük Britaniya və ABŞ Rusiyaya qarşı sanksiyalar tətbiq etməyə başladı
23 Fevral — Rusiya-Ukrayna böhranı: Avropa İttifaqı Rusiyaya qarşı sanksiya tətbiq etdərək, ölkənin maliyyə bazarlarına çıxışını məhdudlaşdırdı
24 Fevral — Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi:
- Rusiya Ukraynaya genişmiqyaslı işğala başladı
- Rusiya qüvvələri Çernobıl AES və Zmeynıy adasını ələ keçirdi
25 Fevral — Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi:
- Rusiya qüvvələri Konotop şəhərini işğal etdi
- (UEFA Çempionla)(r Liqasının) finalı Rusiyanın Sankt-Peterburq şəhərindən alınaraq, Fransanın paytaxtı Paris şəhərinə verildi
26 Fevral — Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi: ABŞ, Aİ və Böyük Britaniya Rusiyanın bir sıra banklarını SWIFT qlobal maliyyə sistemindən kənarlaşdırmaq, habelə Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsinə cavab olaraq Rusiya Mərkəzi Bankına qarşı məhdudlaşdırıcı tədbirlər tətbiq etmək barədə razılığa gəldi
27 Fevral
- Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi:
  - Rusiya prezidenti Vladimir Putin Rusiya ordusuna nüvə qüvvələrini xüsusi hazırlıq vəziyyətinə gətirməyi əmr etdi
  - Avropa ölkələri öz hava məkanlarını Rusiya üçün bağladı
- Belarusda keçirilən konstitusiya referendumu nəticəsində ölkənin nüvəsiz statusunu ləğv edildi və ölkədə Rusiya qüvvələrinin daimi olaraq yerləşdirilməsinə icazə verildi
28 Fevral — Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi:
- Rusiya və Ukrayna rəsmiləri sülh danışıqlarının ilk raundu üçün Belarus-Ukrayna sərhədində görüşdülər, lakin heç bir nəticə əldə edilmədi
- Futbol idarəetmə orqanları FİFA və UEFA Rusiya klublarını və milli komandalarını bütün yarışlardan uzaqlaşdırdı

Mart

1 Mart — Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi:
- Rusiya qüvvələri Metitopol şəhərini işğal etdi
- həm Rusiya, həm də Belarusun bütün yarışlarında yarışmağı qadağan etdi
- BMT Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsini pisləyən, Rusiya qoşunlarının dərhal Ukraynadan çıxarılmasını tələb edən qətnamə qəbul etdi
2 Mart — Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi:
- Rusiya qüvvələri Xerson şəhərini işğal etdi
- BMT bildirir ki, 1 milyondan çox qaçqın Ukraynadan qonşu ölkələrə qaçıb
- Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi ilə bağlı təhqiqata başladı
3 Mart
- Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi: Rusiya tərəfinfən vuruldu. Nəticədə stansiyada yanğın başladı. Dünya liderləri bu hadisəni qınadı
- : Ermənistan yüksək texnologiyalar sənayesi naziri və keçmiş İrəvan meri müstəqil siyasətçi Vaaqn Xaçaturyan Ermənistan Milli Assambleyası tərədindən 71 deputatın səs çoxluğu ilə (107 deputat var idi) Prezident seçildi
4 — 13 Mart — (Pekin, Çin)
- 1 - Çin (61 medal)
- 2 - Ukrayna (29 medal)
- 3 - Kanada (25 medal)
4 Mart
- Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi: Rusiya qüvvələri şəhərini işğal etdi
- : adından bir əfqan şəxs Pakistanın Hayber-Paxtunxva əyalətinin Pişəvər şəhərində şiə məscidində intihar hücumu etdi. Nəticədə 63 nəfər öldü və 196 nəfər yaralandı
7 Mart — COVID-19 koronavirus pandemiyası: Qlobal ölüm sayı 6 milyonu keçdi
8 Mart
- Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi: ABŞ və Böyük Britaniya Rusiya neftinə qadağa qoyduqlarını, Aİ isə Rusiya qazına olan tələbatı ⅔ nisbətində azaltdığını elan etdi
- : Nigeriyanın Kebbi ştatında quldurlar tərəfindən 80-dən çox insan öldürüldü
9 Mart
- : namizədi Koreya Demokratik Partiyası lideri məğlub etdi və 48,56% səs ilə seçildi
- Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi: Ukraynanın Mariupol şəhərində yerləşən xəstəxanaya (doğum və uşaq şöbəsi də daxil olmaqla) Rusiya hava hücumları etdi. Bu hadisə dünya liderləri tərəfindən qınandı
10 Mart — : namizədi Katalin Novak 72,87% səs ilə Prezident seçildi
11 Mart — Qabriel Boriç 36-cı olaraq vəzifəyə başladı və Çili tarixində ən gənc prezident oldu
12 Mart
- : Türkmənistan Demokrat Partiyası namizədi Sərdar Berdiməhəmmədov 72,97% səs ilə Prezident seçildi
- Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi: Rusiya qüvvələri Buça şəhərini işğal etdi
15 Mart — : Şri-Lankada böyük müxalifət partiyası olan on minlərlə tərəfdarı Prezidentin istefasını tələb edərək etiraz aksiyaları keçirdi
16 Mart — Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi: Rusiya qüvvələrinin Mariupol şəhərində yerləşən nəticəsində içəridə sığınan təxminən 600 mülki şəxs həlak oldu
21 Mart — şirkətinin Çinin Quansi-Çjuan Muxtar Rayonunda qəzaya uğradı. Təyyarədə olan 123 sərnişin və 9 ekipaj üzvü həlak oldu
24 Mart — Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi: NATO Ukraynadakı vəziyyətlə əlaqədar potensial kimyəvi, bioloji və nüvə təhlükələrinə qarşı öz müdafiələrini gücləndirdi. Bundan əlavə, NATO liderləri Rumıniya, Bolqarıstan, Macarıstan və Slovakiyada ümumi sayı 40.000 əsgərdən ibarət 4 taktiki qrup yerləşdirməklə alyansın şərq qanadını gücləndirmək barədə razılığa gəldilər
26 Mart — : Leyboristlər Partiyası lideri 55,11% səs ilə yenidən seçildi
28 Mart — : Nigeriyanın Kaduna ştatında quldurlar Abuca- qatarına hücum etdi. Ən azı 60 nəfər öldürüldü
29 Mart — Konqo Demokratik Respublikası (KDR) Şərqi Afrika Cəmiyyətinə qəbul edildi
31 Mart — Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi: Ukrayna qüvvələri Çernobıl AES və Buça şəhərini işğaldan azad etdi

Aprel

Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski Buça qətliamı haqqında danışır

Kramatorsk dəmir yolu stansiyası raket hücumundan sonra

1 Aprel — Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi: Rusiya ordusu Kiyev yaxınlığındakı ərazilərdən geri çəkildikdən sonra Buça şəhərində cəsədlər aşkarlandı. Rusiya ordusunun Buça şəhərində qətliam törətdiyi məlum oldu
2 Aprel — Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi: Buça şəhərinin küçələrində mülki geyimli cəsədləri göstərən xəbərlər və videolar yayıldı. Tapılan bəzi cəsədlərin əlləri bağlı olub. Hesablamalara görə 300-dən çox dinc sakin qətlə yetirilib
3 Aprel
- Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi:
  - Buça qətliamı Ukrayna tərəfindən müharibə cinayəti adlandırıldı
  - Ukrayna qüvvələri Konotop şəhərini işğaldan azad etdi
- Serbiyada ümumi seçkilər keçirildi. Aleksandr Vuçiç yenidən Prezident seçildi
- Macarıstanda parlament seçkiləri keçirildi. Viktor Orban yenidən baş nazir seçildi
- 2022 Kosta-Rika Ümumi seçkiləri(II tur): Sosial Demokrat Tərəqqi Partiyası lideri 52,82% səs ilə Prezident seçildi
4 Aprel — İqlim Dəyişikliyi üzrə Hökumətlərarası Panel altıncı qiymətləndirmə hesabatının 3-cü və yekun hissəsini dərc etdi. Burada vurğulanır ki, ölkələrin hazırkı iqlim hədəfləri yalnız əsrin sonuna qədər 3 °C ətrafında qlobal istiləşmənin sabitləşməsinə gətirib çıxarır. Xəbərdarlıq edilir ki, istixana qazı emissiyaları ən geci 2025-ci ilə qədər pik həddə çatmalı və 2030-cu ilə qədər 43% azalmalıdır
5 Aprel — : Ermənistanda hökumət əleyhinə böyük etirazlar başladı
7 Aprel
- Rusiya BMT İnsan Haqları Şurasından xaric edildi
- Əbül Rəbbuh Məbsur Əl Hadi vəzifəsindın kənarlaşdırdı və istefa verdi. Bütün səlahiyyətləri sədrliyi ilə yaradılmış verdi
8 Aprel
- Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi: Rusiya qüvvələrinin Donetsk vilayətində nəticəsində 7-si uşaq olmaqla 60 nəfər öldü, 110-dan çox insan yaralandı
- BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının (FAO) məlumatına əsasən, 2022-ci ilin mart ayında dünya ərzaq qiymətləri 1990-cı ildən görünməmiş artım nəticəsində ən yüksək səviyyəyə çatdı
10 Aprel — : Pakistan Baş naziri İmran Xan vəzifəsindən kənarlaşdırıldı
10 Aprel
- (I tur)
- : Nigeriyanın Plato ştatında quldurlar tərəfində 50-dən çox insan öldürüldü. 70-ə yaxın insan qaçırıldı
11 Aprel — : Şahbaz Şərif Pakistan Baş naziri seçildi
13 Aprel — COVID-19 koronavirus pandemiyası: Qlobal yoluxma sayı 500 milyonu keçdi
14 Aprel — Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi: Ukrayna qüvvələri Rusiyanın ilə vuraraq batırdı. Ukrayna ilə müharibədə ruslar üçün ən bahalı itki oldu
24 Aprel — (II tur): Emmanuel Makron yenidən Prezident seçildi

May

4 May — Meymunçiçəyi epidemiyası: Böyük Britaniya sakini xəstəliyin endemik olduğu Nigeriyaya səfər etdi və orada olarkən xəstəliyə yoluxdu. Daha sonra həmin Britaniya sakinində meymunçiçəyi xəstəliyinə uyğun simptomlar aşkarlandı
6 May
- : Kubanın Havana şəhərindəki Saratoqa otelində qaz sızması nəticəsində partlayış baş verdi. 47 nəfər öldü və 52 nəfər yaralandı
- Meymunçiçəyi epidemiyası: Böyük Britaniyada meymunçiçəyi xəstəliyinə uyğun simptomlar göstərən Britaniya sakinində başlayan meymunçiçəyi xəstəliyinin davam edən epidemiyası təsdiqləndi
9 May
- Filippində prezident seçkiləri keçirildi. Prezident seçildi
- : etirazlar fonunda istefa verdi. 3 gün sonra Ranil Vikramasinqhe baş nazir təyin edildi
10 — 14 May — 2022 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsi (Turin, İtaliya)
- 1 - Ukrayna (631 xal)
- 2 - Böyük Britaniya (466 xal)
- 3 - İspaniya (459 xal)
12 May — Hadisə Üfüqü Teleskopu (HÜT) Süd Yolunun mərkəzindəki "" superkütləvi qara dəliyinin ilk şəklini çəkdi
13 May — 3-cü seçildi
14 May — : ABŞ-nin Nyu-York ştatının Buffalo şəhərində süpermarketdə kütləvi atışma oldu. 10 nəfər öldü və 3 nəfər yaralandı
15 May — Somalidə prezident seçkiləri keçirildi. Keçmiş Prezident yenidən Prezident seçildi
16 May — Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi: Rusiya qüvvələri Mariupol şəhərini işğal etdi
18 May — : Etirazçılar Ermənistanın paytaxtı İrəvan şəhərində metronun hərəkətini dayandırdılar
20 May — Meymunçiçəyi epidemiyası: Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) meymunçiçəyinin yayılmasını müzakirə etmək üçün onlarla ölkədə iclas keçirdi
21 May — Avstraliyada federal seçkilər keçirildi. baş nazir seçildi
23 May — : İranın Xuzista n ostanının Abadan şəhərində 10 mərtəbəli Metropol binası tikilməkdə olan zaman çökdü. 41 nəfər öldü və 37 nəfər yaralandı
29 May — Kolumbiyada prezident seçkiləri keçirildi (I tur)

İyun

Dürand xətti zəlzələsindən sonra dağıntılar

3 İyun — : Ermənistanın paytaxtı İrəvan şəhərində etirazçılarla polis arasında toqquşma oldu
4 İyun
- Albaniyada prezident seçkiləri keçirildi. Bayram Beqay Prezident seçildi
- : Banqladeşin Çittaqonq rayonunun şəhərində konteyner anbarında yanğın oldu. Sonrakı partlayışlar nəticəsində təxminən 47 nəfər öldü və 450 nəfər yaralandı
5 İyun — : Nigeriyanın Ondo ştatının şəhərində katolik kilsəsində kütləvi atışma və bombalı hücum baş verdi. Ən azı 50 nəfər öldü
8 İyun — : İranın Cənubi Xorasan ostanında qatar ekskavatorla toqquşma nəticəsində resldən çıxdı. 22 nəfər öldü və 87 nəfər yaralandı
12 İyun
- Fransada parlament seçkiləri keçirildi (I tur)
- : Avropanın əksər hissəsində 40-43 °C temperatur qeydə alındı və bütün qitədə yüzlərlə gündəlik, aylıq və bütün zamanların temperatur rekordları qırıldı
14 İyun
- : Kanada və Danimarka Hans adas ını təxminən yarıya bölərək ərazi iddialarına son qoydular. başa çatdı
- : Ermənistan müxalifəti xalq dəstəyini qazana bilmədikdən sonra baş nazir Nikol Paşinyanın devrilməsinə yönəlmiş etirazları dayandırmaq qərarını açıqladı
19 İyun
- Kolumbiyada prezident seçkiləri keçirildi (II tur). Prezident seçildi
- : Ermənistan müxalifəti hökumət əleyhinə etirazları dayandırdı
- Fransada parlament seçkiləri keçirildi (II tur)
22 İyun — Əfqanıstan və Pakistan arasındakı Dürand xəttində 6.1 bal gücün zəlzələ baş verdi. Ən azı 1000 nəfər öldü
23 İyun — Qrenadada ümumi seçkilər keçirildi. baş nazir seçildi
26 İyun — : Böyük Britaniya, ABŞ, Kanada və Yaponiya Rusiyadan qızıl idxalına qadağa qoydu
26 — 28 İyun — (Bavariya, Almaniya)
27 İyun — ABŞ-nin Texas ştatının San-Antonio şəhərində yük maşınının qoşqusunda istidən ölmüş 53 nəfərin meyiti tapıldı
28 İyun — : Kolumbiyanın şəhərində həbsxanada iğtişaşlar baş verdi. Sonrakı yanğın nəticəsində 52 nəfər öldü və 34 nəfər yaralandı
28 — 30 İyun — (Madrid, İspaniya)
30 İyun — : Hindistanın Manipur ştatında böyük torpaq sürüşməsi baş verdi. 56 nəfər öldü, 18 nəfər yaralandı və 5 nəfər itkin düşdü

İyul

Ceyms Uebb Kosmik Teleskopu ilə çəkilən SMACS 0723 qalaktika klasterinin ilk fotosu

1 İyul — Yair Lapid Naftali Beneti əvəz edərək İsrail baş naziri oldu. Naftali Benet isə Yair Lapidi əvəz edərək oldu
5 İyul
- : Böyük Britaniyada bir neçə nazirinin istefası ilə hökumət böhranı başladı
- : İtaliyada Padan ovalığında baş verən şiddətli quraqlığa cavab olaraq 5 şimal bölgəsində fövqəladə vəziyyət elan edildi. Bu son 70 ilin ən pisi idi
6 — 31 İyul — (İngiltərə)
7 İyul — : Boris Conson Mühafizəkarlar Partiyasının lideri vəzifəsindın istefa vermək niyyətinin olduğunu açıqladı
7 — 17 İyul — (Birminqem, Alabama, ABŞ)
8 İyul — Sindzo Abenin öldürülməsi: Keçmiş Yaponiya baş naziri Sindzo Abe Yaponiyanın Nara şəhərində seçki kampaniyası zamanı çıxış edərkən 2 dəfə atəş açılmaqla sui-qəsd nəticəsində öldürüldü
9 İyul — : və Ranil Vikramasinqhe istefa verməyə razılaşırlar
11 İyul — Ceyms Uebb Kosmik Teleskopu ilə çəkilən SMACS 0723 qalaktika klasterinin ilk görüntüsü ictimaiyyətə açıqlandı
13 İyul — : ölkəni tərk etdi və Maldiv adalarına qaçdı
14 İyul
- : e-poçt vasitəsilə istefa verdi. Ranil Vikramasinqhe müvəqqəti Prezident oldu
- : Mario Draqi 1-ci dəfə istefa verdi. İtaliya Prezident Serco Matarella istefanı qəbul etmədi
18 İyul — Hindistanda prezident seçkiləri keçirildi. Draupadi Murmu Prezident seçildi
19 İyul — : Avropanın böyük hissəsində baş verən anormal istilər böyük meşə yanğınlarına, səyahətlərin pozulmasına, bir çok ölkədə rekord yüksək temperaturlara və ən azı 3600 nəfərin ölümünə səbəb oldu
20 İyul — : Ranil V ikramasinqhe tərəfindən Prezident seçildi
21 İyul
- : Mario Draqi 2-ci dəfə istefa verdi. İtaliya Prezidenti Serco Matarella istefanı qəbul etdi, Parlamenti buraxdı və növbəti 70 gün ərzində yeni seçkilərin keçirilməsi əmr etdi
- Avropa Mərkəzi Bankı (ECB) artan inflyasiya ilə mübarizə üçün 2011-ci ildən bəri ilk dəfə faizlərini artırmağa qərar verdi. Faiz dərəcələrini gözləniləndən daha çox — 50 bənd artırıldı və mənfi faiz dövrü də başa çatdı
23 İyul — Meymunçiçəyi epidemiyası: Qlobal yoluxma sayı 75 ölkədə 17000-i keçdi, nəticədə Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) qlobal sağlamlıq vəziyyətində fövqəladə vəziyyət elan etdi
28 İyul — 8 Avqust — (Birminqem, İngiltərə)
31 İyul — : 2-ci Əl-Qaidə lideri Ayman əl-Zəvahiri Əfqanıstanın paytaxtı Kabil şəhərində ABŞ-nin Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi tərəfindən hava hücumu nəticəsində öldürüldü

Avqust

4 Avqust — Çin ABŞ Nümayəndələr Palatasının spikeri Nensi Pelosinin Tayvana mübahisəli səfərinə cavab olaraq Tayvan ətrafında 6 ərazidə genişmiqyaslı təlimlərə başladı
5 Avqust — : İsrail Fələstinin Qəzzə zolağına hava zərbələri endirdi, keçirilən nəticəsində Fələstin İslami Cihad Təşkilatı hərbi lideri öldürüldü
7 Avqust — : İsrail və Fələstin 3 günlük hava və raket zərbələrinə son qoyaraq atəşkəs haqqında razılığa gəldilər
9 Avqust — Keniyada ümumi seçkilər keçirildi. Prezident seçildi
12 Avqust
- : Monteneqronun Çetinye şəhərində atışma baş verdi. 11 nəfər öldü və 6 nəfər yaralandı. Bu 1944-cü il sonra Monteneqroda baş vermiş ən ölümcül atışmadır
- : Dünya şöhrətli amerikalı yazıçı Salman Rüşdi ABŞ-nin Nyu-York ştatının şəhərində Şatokua İnstitutunda məruzə söyləyərkən 1 nəfərin hücumu nəticəsində 10 dəfə bıçaqlandı. Ağır yaralanan Salman Rüşdi xəstəxanaya yerləşdirildi
14 Avqust — : Ermənistanın paytaxtı İrəvan şəhərində Surmalu ticarət mərkəzində böyük partlayış baş verdi. Partlayış geniş dağıntılara və yanğına səbəb oldu. 16 nəfər öldü və 63 nəfər yaralandı
17 Avqust — Türkiyə və İsrail 4 illik fasilədən sonra diplomatik münasibətlərini tam bərpa etmək barədə razılığa gəldilər
19 Avqust — : Əş-Şəbab silahlıları Somalinin paytaxtı Moqadişo şəhərində Hayat otelinə hücum etdilər. Əvvəlcə 2 minalanmış avtomobil partladıldı. Daha sonra silahlı şəxslər otelə basqın edərək insanları atəşə tuttu və girov götürdülər. Ən azı 21 nəfər öldü və 117 nəfər yaralandı
24 Avqust — Anqolada ümumi seçkilər keçirildi. Juan Lorensu yenidən Prezident seçildi
25 Avqust — : Pakistan daşqınlar səbəbindan fövqəladə vəziyyət elan etdi
27 Avqust — 11 Sentyabr — (BƏƏ)
28 Avqust — : Pakistan "iqlim fəlakəti" elan etdi və ölkədəki son daşqınlar nəticəsində ölənlərin sayı 1000-i keçdiyinə görə beynəlxalq yardıma müraciət etdi. Bu 2017-ci ildən bəri dünyanın ən ölümcül daşqınıdır
29 Avqust — : ölkənin təminən ⅓-nin su altında qaldığını və bunun 33 milyon insana təsir etdiyini açıqladı

Sentyabr

1 Sentyabr — BMT-nin İnsan Haqları üzrə Ali Komissarlığı Çinin Sincan-Uyğur Muxtar Rayonunda uyğurların hüquqlarının pozulması ilə bağlı hesabat yaydı
2 Sentyabr — G7 ölkələrinin maliyyə nazirləri Rusiya neftinin ixracına qiymət tavanı ilə bağlı razılığa gəldilər. Belə ki, dekabrın 5-dən neftin qiymətinə, 2023-cü il fevralın 5-dən isə Rusiya neft məhsullarına məhdudiyyətin tətbiqi planlaşdırılır
5 Sentyabr — Böyük Britaniyada Mühafizəkarlar Partiyası liderlik seçkiləri keçirildi. Liz Trass Mühafizəkarlar Partiyası lideri seçildi və Baş nazir oldu
8 Sentyabr — II Yelizavetanı n ölümü: 1952-ci ildən bəri hakimiyyətdə olan Böyük Britaniya kraliçası II Yelizaveta 96 yaşında vəfat etdi. Onun oğlu Uels şahzadəsi Karl Böyük Britaniya kralı və Millətlər Birliyi rəhbəri oldu
10 Sentyabr — Uels şahzadəsi Karl tərəfindən III Karl adı ilə rəsmi şəkildə Böyük Britaniya kralı elan edildi
11 Sentyabr — İsveçdə ümumi seçkilər keçirildi. Baş nazir seçildi
14 — 16 Sentyabr — Qırğızıstan-Tacikistan sərhəd toqquşmaları: Qırğızıstan və Tacikistan qoşunları arasında ölkələrinin müvafiq sərhədində ara- sıra baş verən toqquşmalar nəticəsində onlarla insan həlak oldu
16 Sentyabr — Məhsa Əmininin ölümü: İranda Məhsa Əmininin ölkənin "əxlaq polisi "nin nəzarətində ölməsindən sonra etirazlar başladı
19 Sentyabr — II Yelizavetanın dəfni: London şəhərində Vestminister abbatlığında keçmiş Böyük Britaniya kraliçası II Yelizavetanın dəfn mərasimi keçirildi. Onun tabutu daha sonra dəfn edilmək üçün Vindzor sarayına aparıldı
21 Sentyabr — Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi: Ukraynanın ölkənin şərqində həyata keçirdiyi böyük əks-hücum əməliyyatlarından sonra Rusiya Prezidenti Vladimir Putin ölkədə qismən səfərbərlik elan etdi
24 Sentyabr — Nauruda parlament seçkiləri keçirildi. Prezident seçildi
25 Sentyabr — İtaliyada ümumi seçkilər keçirildi. Corca Meloni Baş nazir seçildi
26 Sentyabr — NASA-nın bəşəriyyətin ilk planet müdafiə sınağında asteroidinə çırpıldı
27 Sentyabr — : Ukraynada Rusiyanın işğalçı hakimiyyət orqanları tərəfindən ilhaq referendumları keçirildi. Açıqlanan nəticələrə görə, Donetsk Xalq Respublikası, Luqansk Xalq Respublikası, həmçinin Zaporojye və Xerson vilayətlərinin işğal olunmuş hissələri müvafiq olaraq 99,23%, 98,42%, 93,11% və 87,05% dəstək ilə ilhaqın lehinə səs verib. Seçici fəallığı hər bölgədə 75%-i, Donetsk vilayətində isə 97%-i keçib. Bununla belə, səsvermə saxta referendum kimi geniş şəkildə rədd edilir
30 Sentyabr
- : Rusiya Prezidenti Vladimir Putin işğal olunmuş Donetsk, Luqansk, Xerson və Zaporojye vilayətlərinin Rusiyaya birləşdirilməsi haqqında saziş imzaladı. Bu ilhaq dünya ictimaiyyəti tərəfindən beynəlxalq hüququn pozulması kimi qiymətləndirilir
- Burkina Fasoda 2022-ci ilin ikinci çevrilişi oldu

Oktyabr

1 Oktyabr
- Latviyada parlament seçkiləri keçirildi
- : İndoneziyanın Şərqi Yava vilayətinin Malanq şəhərində Kancuruhan Stadionunda iki futbol komandasının azarkeşləri arasında baş verən iğtişaşlar nəticəsində 131 nəfər həlak oldu
2 Oktyabr
- Braziliyada ümumi seçkilər keçirildi (I tur)
- Bolqarıstanda parlament seçkiləri keçirildi
- Bosniya və Herseqovinada ümumi seçkilər keçirildi
5 Oktyabr — OPEC+ gündəlik hasilatı 2 milyon barrelə qədər azaltdı
6 Oktyabr — : Tailandın rayonunun vilayətində keçmiş polis məmuru uşaq bağçasına hücum edərək, 22-si uşaq olmaqla 36 nəfəri qətlə yetirdi. Silahlı şəxs evinə qayıtdı və orada 2 ailə üzvünü, sonra özünü güllələyib öldürdü. Bu, Tailand tarixində ən ölümcül kütləvi qətlə çevrildi
8 Oktyabr — Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi: Rusiya və Krım yarımadasını birləşdirən Krım körpüsü partladıldı. Partlayış körpünün qismən dağılmasına səbəb oldu. 2 gün sonra Ukraynanın hər yerinə, o cümlədən paytaxt Kiyev şəhərinə Rusiya tərəfindən işğalın başlanğıcından bəri ən geniş yayılmış raket zərbələri endirildi
14 Oktyabr
- : Böyük Britaniyada Maliyyə Nazirliyinin kansleri vəzifəsindən azad edildi və ilin 2-ci hökumət böhranı başladı
- Amasra mədən qəzası: Türkiyənin Bartın ilinin Amasra ilçəsində mədəndə qaz partlayışı nəticəsində 42 nəfər öldü və 27 nəfər yaralandı
16 — 22 Oktyabr — keçirildi. Si Tsinpin Mərkəzi Komitə tərəfindən Çin Kommunist Partiyası Baş katibi seçildi
20 Oktyabr — : Baş nazir Liz Trass Mühafizəkarlar Partiyası lideri vəzifəsindən istefa vermək niyyətində olduğunu açıqladı
24 Oktyabr — Böyük Britaniyada Mühafizəkarlar Partiyası liderlik seçkiləri keçirildi. Rişi Sunak Mühafizəkarlar Partiyası lideri seçildi
25 Oktyabr — Liz Trass hökumət böhranı fonunda istefa verdi və ölkə tarixindəki ən qısa müddət xidmət edən Baş nazir oldu (50 gün). Rişi Sunak Baş nazir vəzifəsinə başladı
27 Oktyabr — Twitter İlon Mask tərəfindən 44 milyard dollara satın alındı
29 Oktyabr
- Seul Hellouin izdihamı: Cənubi Koreyanın paytaxtı Seul şəhərinin məhəlləsində keçirilən Hellouin şənlikləri zamanı izdiham yarandı. Nəticədə ən azı 156 nəfər öldü, 152 nəfər yaralandı. Qurbanlar əsasən gənclər idi
- Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi: Ukrayna Krım yarımadasında yerləşən Sevastopol hərbi dəniz bazasına hücum etdi. Buna cavab olaraq Rusiya dayandırdığını elan etdi. Daha sonra Türkiyənin vasitəçiliyi ilə Rusiya taxılın daşınmasına təkrar razılıq verdi
- : Somalinin paytaxtı Moqadişo şəhərində Əş-Şəbab terror təşkilatı tərəfinfən 2 minalanmış avtomobilin partladılması nəticəsində 121 nəfər həlak oldu və 350-dən çox insan yaralandı
30 Oktyabr
- Braziliyada ümumi seçkilər keçirildi (II tur). Luis İnasiu Lula da Silva Prezident seçildi
- : Hindistanın Qucarat əyalətinin şəhərində çayı üzərindəki piyadalar üçün nəzərdə tutulmuş asma körpünün uçması nəticəsində azı 135 nəfər öldü, 180-dən çox insan yaraladı

Noyabr

İstanbul terror aktı törədildikdən sonra yaradılan xatirə guşəsi

1 Noyabr — İsraildə parlament seçkiləri keçirildi
6 — 18 Noyabr — (Şərm əş-Şeyx, Misir)
11 Noyabr — Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi: Ukrayna qüvvələri Xerson şəhərini işğaldan azad etdi
13 Noyabr — İstanbul terror aktı: Türkiyənin İstanbul şəhərinin Bəyoğlu səmtindəki İstiklal prospektində əslən suriyalı olan Əhlam Əlbəşir tərəfindən terror hücumu baş verdi. Partlayış nəticəsində 6 nəfər öldü və 81 nəfər yaralandı. 1 gün sonra Əhlam Əlbəşir saxlanıldı. Bir neçə gün sonra terror aktı törətməkdə şübhəli bilinən 17 nəfər də həbs edildi
15 Noyabr
- Dünya əhalisinin sayı 8 milyardı keçdi
- Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi: Polşanın Ukrayna ilə sərhədinə yaxın kəndi yaxınlığında nəticəsində 2 mülki şəxs həlak oldu. NATO Baş katibi Yens Stoltenberq bildirdi ki, partlayışa Ukraynanın hava hücumundan müdafiə raketi səbəb olub, lakin baş verənlərdə Rusiya məsuliyyət daşıyır
15 — 16 Noyabr — (Bali, İndoneziya)
19 Noyabr — : sədri Ənvər İbrahim 38% səs ilə seçildi
20 Noyabr — 18 Dekabr — 2022 FİFA Dünya Kuboku (Qətər)
- Çempion: Argentina
20 Noyabr — : lideri 11,13% səs ilə seçildi

Dekabr

17 Dekabr — 2020-ci ildə bağlanmış rotasiya sazişinin bir hissəsi olaraq İrlandiya Baş naziri vəzifəsində Mixol Martinin yerinə keçdi

Vəfatlar

Yanvar

Əsas məqalə: 2022-ci il yanvar ayında vəfat edənlər

2 Yanvar
- , belçikalı astronom (d. 1936)
- , keniyalı paleoantropoloq (d. 1944)
3 Yanvar
- Oraz Yağmur, türkmən yazıçı, şair (d. 1947)
- Viktor Saneyev, gürcü atlet, Olimpiya çempionu (d. 1945)
- , amerikalı embrioloq (d. 1921)
6 Yanvar
- Sidni Puatye, amerikalı aktyor (d. 1927)
- , amerikalı rejissor (d. 1939)
- , filippinli yazıçı (d. 1924)
8 Yanvar — , rus ağır atlet, Olimpiya çempionu (d. 1954)
9 Yanvar — , Yaponiya Baş naziri (48-ci) (d. 1931)
11 Yanvar
- , türk futbolçu (d. 1994)
- , Avropa Parlamenti Prezidenti (16-cı) (d. 1956)
- , Nigeriya Prezidenti (9-cu) (d. 1936)
12 Yanvar — , amerikalı müğənni (d. 1943)
13 Yanvar — , fransız kinorejissor (d. 1946)
14 Yanvar
- , türk siyasətçi, yazıçı (d. 1942)
- , ispan memar (d. 1939)
15 Yanvar — , türk yazıçı (d. 1932)
16 Yanvar
- , türk aktyor, rejissor (d. 1935)
- , Mali Baş naziri (6-cı) və Prezidenti (5-ci) (d. 1945)
18 Yanvar
- , ingilis pedaqoq (d. 1924)
- , ispan futbolçu (d. 1933)
- , amerikalı moda jurnalisti, stilist (d. 1948)
19 Yanvar
- , alman aktyor (d. 1928)
- , fransız aktyor (d. 1984)
- , alman futbolçu, Olimpiya çempionu (d. 1951)
20 Yanvar
- , amerikalı müğənni, aktyor (d. 1947)
- , alman xizəkçi, Olimpiya çempionu (d. 1941)
21 Yanvar — , amerikalı atlet, Olimpiya çempionu (d. 1940)
22 Yanvar — , vyetnamlı yazıçı, buddist rahib (d. 1926)
23 Yanvar
- , gürcü oxatan, Olimpiya çempionu (d. 1949)
- Tyerri Müqler, fransız modelyer (d. 1948)
24 Yanvar
- Fatma Girik, türk aktrisa (d. 1942)
- , macar gimnast, Olimpiya çempionu (d. 1970)
25 Yanvar
- , türk rəssam (d. 1945)
- , holland futbolçu (d. 1946)
27 Yanvar — , hind hokkeyçi, Olimpiya çempionu (d. 1931)
28 Yanvar — , türk aktrisa (d. 1937)
30 Yanvar — Leonid Kuravlyov, rus aktyor (d. 1936)

Fevral

Əsas məqalə: 2022-ci il fevral ayında vəfat edənlər

1 Fevral — , Yaponiya Qubernatoru (14-cü və 17-ci) (d. 1932)
2 Fevral — , italyan aktrisa (d. 1931)
3 Fevral
- , türk rejissor, ssenarist (d. 1937)
- Əbu İbrahim Əl-Haşimi Əl-Qureyşi, terrorist lider, İŞİD xəlifəsi (2-ci) (d. 1976)
- , Yunanıstan Prezidenti (4-cü) (d. 1929)
5 Fevral
- , İƏİT Baş katibi (4-cü) (d. 1936)
- , rus qılıncoynadan, Olimpiya çempionu (d. 1938)
6 Fevral
- Lata Manqeşkar, hind müğənni (d. 1929)
- , isveçli futbolçu (d. 1949)
7 Fevral — , amerikalı rejissor (d. 1942)
8 Fevral — , fransız virusoloq, Fiziologiya və ya tibb üzrə Nobel mükafalı laureatı (d. 1932)
10 Fevral
- , türk psixiatr, yazıçı, seksoloq (d. 1930)
- , Belize baş naziri (2-ci) (d. 1940)
12 Fevral
- , türk aktyor (d. 1955)
- , kanadalı rejissor (d. 1946)
- , rus aktrisa, müğənni (d. 1933)
14 Fevral — , serb şahmat qrosmeysteri (d. 1933)
15 Fevral
- , türk müğənni (d. 1941)
- , polyak güllə atıcısı, Olimpiya çempionu (d. 1929)
16 Fevral — , Liberiya Prezidenti (müvəqqəti) (d. 1945)
19 Fevral
- , türk şair (d. 1950)
- , ingilis müğənni, pianoçu (d. 1945)
- Kakuyçi Mimura, yapon futbolçu (d. 1931)
20 Fevral — , ukraynalı üzgüçü, Olimpiya çempionu (d. 1960)
22 Fevral
- , türk caz trubaçısı (d. 1930)
- , amerikalı musiqiçi, bəstəkar (d. 1964)
24 Fevral
- , bolqar güllə atıcısı (d. 1941)
- , türk aktrisa (d. 1935)
28 Fevral — , Liviya Baş naziri (18-ci) (d. 1944)

Mart

Əsas məqalə: 2022-ci il mart ayında vəfat edənlər

1 Mart — , rus xizəkçi, Olimpiya çempionu (d. 1930)
3 Mart
- , türk futbolçu (d. 1936)
- , türk aktyor (d. 1971)
- , avstraliyalı velosipedçi, Olimpiya çempionu (d. 1966)
4 Mart
- , türk müğənni, aktrisa (d. 1954)
- , avstraliyalı kriketçi (d. 1966)
6 Mart
- , irland futbolçu (d. 1947)
- , italyan futbolçu (d. 1969)
7 Mart — Məhəmməd Rafiq Tarar, Pakistan Prezidenti (9-cu) (d. 1929)
8 Mart — , meksikalı futbolçu (d. 1951)
10 Mart — , alman futbolçu (d. 1944)
11 Mart — , Zambiya Prezidenti (4-cü) (d. 1937)
12 Mart — , Mavriki Prezidenti (3-cü) (d. 1940)
13 Mart — Uilyam Hört, amerikalı aktyor (d. 1950)
14 Mart
- , amerikalı kompüter alimi (d. 1948)
- , amerikalı sprinter, Olimpiya çempionu (d. 1945)
15 Mart — , amerikalı fizik (d. 1927)
16 Mart — , yapon yarışçı, motosikletçi (d. 1940)
17 Mart
- , türk rejissor (d. 1948)
- , amerikalı memar, dizayner (d. 1936)
- , ingilis bobsledder, Olimpiya çempionu (d. 1936)
18 Mart — Adiz Kusayev, çeçen şair, yazıçı (d. 1938)
19 Mart — , Banqladeş Prezidenti (12-ci) (d. 1930)
21 Mart
- , türk futbolçu (d. 1941)
- , Mali Baş naziri (16-cı) (d. 1954)
23 Mart — Madlen Olbrayt, ABŞ Dövlət katibi (64-cü) (d. 1937)
24 Mart — , türk jurnalist (d. 1941)
25 Mart — , amerikalı musiqiçi (d. 1972)
27 Mart
- Ayaz Mütəllibov, Azərbaycan Prezidenti (1-ci) (d. 1938)
- , rus qılınoynadan, Olimpiya çempionu (d. 1937)
28 Mart
- , türk pianoçu (d. 1935)
- , türk futbolçu (d. 1931)
30 Mart — , polyak qılıncoynadan, Olimpiya çempionu (d. 1935)
31 Mart
- , Bolqarıstan Baş naziri (39-cu) (d. 1933)
- , fransız fotoqraf (d. 1943)
- , türk futbolçu (d. 1928)

Aprel

Əsas məqalə: 2022-ci il aprel ayında vəfat edənlər

1 Aprel — , türk aktyor (d. 1959)
2 Aprel — , çilili futbolçu (d. 1936)
3 Aprel — , braziliyalı yazıçı (d. 1918)
4 Aprel — , Mali Baş naziri (müvəqqəti) (d. 1948)
5 Aprel
- Sidni Oltmen, amerikalı bioloq, professor, Kimya üzrə Nobel mükafatı laureatı (d. 1939)
- , kanadalı kosmonavt (d. 1945)
- , çex güllə atıcısı, Olimpiya çempionu (d. 1936)
6 Aprel — Vladimir Jirinovski, rus dövlət xadimi, siyasətçi (d. 1946)
7 Aprel — , Serbiya Baş naziri (55-ci) və Prezidenti (12-ci) (d. 1927)
9 Aprel — , ingilis yazıçı (d. 1929)
12 Aprel — , türk sosioloq, yazıçı, ilahiyyatçı (d. 1938)
13 Aprel
- Mişel Buke, fransız aktyor (d. 1925)
- , kolumbiyalı futbolçu (d. 1966)
14 Aprel — , kanadalı hokkeyçi (d. 1957)
15 Aprel
- , Avropa Parlamenti Prezidenti (4-cü) (d. 1925)
- , alman bobsledder, Olimpiya çempionu (d. 1951)
17 Aprel — , rumıniyalı pianoçu (d. 1945)
18 Aprel — , ingilis bəstəkar (d. 1934)
19 Aprel — , yapon uzunömürlü (d. 1903)
20 Aprel — , amerikalı aktyor (d. 1931)
21 Aprel
- , Keniya Prezidenti (3-cü) (d. 1931)
- , fransız aktyor, rejissor (d. 1941)
22 Aprel — , kanadalı hokkeyçi (d. 1951)
26 Aprel
- , alman musiqiçi, bəstəkar (d. 1947)
- , türk aktyor, rejissor (d. 1950)
27 Aprel — , türk güləşçi, Olimpiya çempionu (d. 1933)
29 Aprel — , türk yazıçı, tənqidçi, jurnalist (d. 1932)
30 Aprel — Mino Rayola, italyan futbol agenti (d. 1967)

May

Əsas məqalə: 2022-ci il may ayında vəfat edənlər

1 May — , bosniyalı futbolçu (d. 1941)
3 May
- , ingilis F1 pilotu (d. 1932)
- , Belarus Ali Soveti Sədri (1-ci) (d. 1934)
7 May — , rus qrosmeyster (d. 1922)
8 May — , rus xizəkçi (d. 1931)
10 May — Leonid Kravçuk, Ukrayna Prezidenti (1-ci) (d. 1934)
13 May
- , BƏƏ Prezidenti (2-ci) (d. 1948)
- , ispan mezzo-soprano (d. 1933)
- , amerikalı fizik, Fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı (1926)
14 May — , avstraliyalı kriketçi (d. 1975)
17 May — Vangelis, yunan bəstəkar, musiqiçi (d. 1943)
26 May
- , İtaliya Baş naziri (47-ci) (d. 1928)
- , ingilis musiqiçi (d. 1961)
- , amerikalı aktyor (d. 1954)
- , ingilis nağara ifaçısı, musiqiçi (d. 1949)
27 May — , Müqəddəs Taxt-Tacın Dövlət Katibi (54-cü) (d. 1927)
28 May
- , San-Tome və Prinsipi Baş naziri (5-ci) və Prezidenti (4-cü) (d. 1941)
- Buyar Nişani, Albaniya Prezidenti (7-ci) (d. 1966)
30 May — , sloveniyalı yazıçı (d. 1913)

İyun

Əsas məqalə: 2022-ci il iyun ayında vəfat edənlər

2 İyun — , türk aktyor (d. 1940)
5 İyun — , türk karikaturaçı rəssam (d. 1961)
6 İyun — , rus kosmonavt (d. 1939)
7 İyun — , amerikalı ağır atlet, Olimpiya çempionu d. 1936)
8 İyun — , ingilis vizual rəssam (d. 1935)
11 İyun — , alman futbolçu, Olimpiya çempionu (d. 1944)
16 İyun — , norveçli kanoeçi, Olimpiya çempionu (d. 1945)
17 İyun — Jan-Lui Trentinyan, fransız aktyor, rejissor (d. 1930)
19 İyun — , türk aktrisa (d. 1977)
21 İyun — , Serbiya Prezidenti (müvəqqəti) (d. 1935)
22 İyun
- , isveçli sürətli konkisürən, Olimpiya çempionu (d. 1943)
- , estoniyalı atlet, Olimpiya çempionu (d. 1946)
23 İyun — , holland sürətli konkisürən, Olimpiya çempionu (d. 1938)
25 İyun
- , türk aktyor (d. 1960)
- , türk yazıçı, psixiatr (d. 1928)
27 İyun — , italyan iş adamı (d. 1935)
28 İyun — Cüneyt Arkın, türk aktyor (d. 1937)

İyul

Əsas məqalə: 2022-ci il iyul ayında vəfat edənlər

1 İyul — , amerikalı musiqişünas (d. 1945)
2 İyul — , ingilis rejissor (d. 1925)
3 İyul — , amerikalı kimyaçı, Kimya üzrə Nobel mükafatı laureatı (d. 1933)
5 İyul
- , OPEC Baş katibi (28-ci) (d. 1959)
- , isveçli atlet, Olimpiya çempionu (d. 1925)
6 İyul — Ceyms Kaan, amerikalı aktyor (d. 1940)
7 İyul — , Mikroneziya Prezidenti (4-cü) (d. 1941)
8 İyul
- Sindzo Abe, Yaponiya Baş naziri (57-ci) (d. 1954)
- Joze Eduardu duş Santuş, Anqola Prenzidenti (2-ci) (d. 1942)
- Luis Eçeverria, Meksika Prezidenti (57-ci) (d. 1922)
14 İyul
- , Peru Baş naziri (112-ci) və Prezidenti (51-ci) (d. 1921)
- , amerikalı iş adamı, modelyer (d. 1949)
18 İyul — , amerikalı heykəltaraş (d. 1929)
21 İyul — , alman futbolçu (d. 1936)
23 İyul — , türk yazıçı (d. 1940)
25 İyul — Devid Trimbl, Şimali İrlandiya birinci naziri (1-ci), Nobel Sülh mükafatı laureatı (d. 1944)
26 İyul — , ingilis aliim, ekoloq (d. 1919)
27 İyul — , rus kanoeçi, Olimpiya çempionu (d. 1928)
28 İyul — , türk müğənni, bəstəkar (d. 1955)
29 İyul — Yuris Hartmanis, amerikalı kompüter alimi (d. 1928)
31 İyul
- , Flippin Prezidenti (12-ci) (d. 1928)
- , amerikalı basketbolçu, Olimpiya çempionu (d. 1934)
- Ayman əl-Zəvahiri, misirli terrorçu, Əl-Qaidə lideri (2-ci) (d. 1951)

Avqust

Əsas məqalə: 2022-ci il avqust ayında vəfat edənlər

3 Avqust — , amerikalı həkim, ixtiraçı (d. 1936)
5 Avqust
- İssey Miyake, yapon modelyer (d. 1938)
- , avstraliyali musiqiçi, bəstəkar (d. 1943)
6 Avqust — , türk aktyor, rejissor (d. 1931)
7 Avqust
- , rus kosmonavt (d. 1928)
- , Solomon adaları Baş naziri (3-cü) (d. 1947)
8 Avqust — , avstraliyalı müğənni, aktrisa (d. 1948)
9 Avqust — , ingilis yazıçı, karikaturaçı rəssam (d. 1934)
10 Avqust — , çinli coğrafiyaçı (d. 1930)
11 Avqust — Hanae Mori, yapon modelyer (d. 1926)
12 Avqust — , alman rejissor, prsüder (d. 1941)
16 Avqust — , türk aktyor (d. 1935)
20 Avqust — , türk aktyor, rejissor (d. 1955)
24 Avqust
- , yapon xeyyiyyəçi, sahibkar (d. 1932)
- , türk aktyor (d. 1956)
27 Avqust — , serb futbolçu (d. 1937)
28 Avqust — , amerikalı animator (d. 1965)
30 Avqust
- Mixail Qorbaçov, Sov.İKP MK-nın Baş katibi (8-ci və sonuncu), SSRİ Prezidenti (1-ci və sonuncu), Nobel Sülh mükafatı laureatı (d. 1931)
- , rumın güləşçi, Olimpiya çempionu (d. 1949)
- , amerikalı kosmovanvt (d. 1930)

Sentyabr

Əsas məqalə: 2022-ci il sentyabr ayında vəfat edənlər

2 Sentyabr — Frenk Dreyk, amerikalı astronom, fizik (d. 1930)
4 Sentyabr
- , rus boksçu, Olimpiya çempionu (d. 1938)
- , amerikalı yazıçı (d. 1943)
7 Sentyabr — , rus kosmonavt (d. 1942)
8 Sentyabr — II Yelizaveta, Böyük Britaniya və digər 14 suveren ölkənin kraliçası (d. 1926)
10 Sentyabr — , fransız fotoqraf, rejissor (d. 1926)
11 Sentyabr — , ispan yazıçı (d. 1951)
13 Sentyabr — Jan-Lük Qodar, fransız-isveçrəli rejissor (d. 1930)
14 Sentyabr — , yunan aktrisa, müğənni (d. 1926)
15 Sentyabr — , amerikalı filosof, məntiqçi (d. 1940)
18 Sentyabr
- , türk güləşçi, Olimpiya çempionu (d. 1931)
- , amerikalı mühəndis, pedaqoq (d. 1928)
20 Sentyabr — , türk aktrisa (d. 1971)
22 Sentyabr — , ingilis yazıçı (d. 1952)
23 Sentyabr — , amerikalı aktrisa (d. 1934)
24 Sentyabr — , Qrenada İnqilabi Hərbi Şurası sədri, hökumət başçısı (4-cü) (d. 1938)
25 Sentyabr — , gürcü ağır atlet, Olimpiya çempionu (d. 1929)
26 Sentyabr — Yusif əl-Qərdavi, misirli islam alimi (d. 1926)
28 Sentyabr — , amerikalı repçi, aktyor (d. 1963)
30 Sentyabr — , rus ağır atlet, Olimpiya çempionu (d. 1951)

Oktyabr

Əsas məqalə: 2022-ci il oktyabr ayında vəfat edənlər

1 Oktyabr — , yapon güləşçi, siyasətçi (d. 1943)
4 Oktyabr — , amerikalı müğənni, bəstəkar (d. 1932)
6 Oktyabr — , ingilis motosiklet yarışçısı (d. 1939)
7 Oktyabr
- , türk aktyor (d. 1950)
- , amerikalı güllə atıcısı, Olimpiya çempionu (d. 1933)
9 Oktyabr — Bruno Latur, fransız antropoloq, filosof, sosioloq (d. 1947)
11 Oktyabr — Ancela Lensberi, amerikalı aktrisa, müğənni (d. 1925)
13 Oktyabr — , amerikalı kosmonavt (d. 1929)
15 Oktyabr — , türk aktrisa, aparıcı (d. 1962)
17 Oktyabr — , Mali Baş naziri (4-cü) (d. 1941)
18 Oktyabr — , norveçli atlet, Olimpiya çempionu (d. 1939)
22 Oktyabr
- , polyak şair, yazıçı, tərcüməçi (d. 1955)
- Ditrix Mateşits, avstriyalı milyarder, iş adamı (d. 1944)
25 Oktyabr — , türk jurnalist, yazıçı (d. 1925)
26 Oktyabr — , fransız rəssam, heykəltaraş (d. 1919)
28 Oktyabr — , amerikalı musiqiçi (d. 1935)

Noyabr

Əsas məqalə: 2022-ci il noyabr ayında vəfat edənlər

4 Noyabr — , Pakistan Baş naziri (müvəqqəti) (d. 1928)
5 Noyabr — , Malta Baş naziri (9-cu) (d. 1933)
6 Noyabr — Edvard Preskott, amerikalı iqtisadçı, İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı (d. 1940)
8 Noyabr — , amerikalı heykəltaraş (d. 1931)
10 Noyabr — , amerikalı aktyor (d. 1955)
17 Noyabr
- Frederik Bruks, amerikalı kompüter alimi, yazıçı (d. 1931)
- , rus fiqurlu konkisürən, Olimpiya çempionu (d. 1946)
18 Noyabr — , amerikalı bəstəkar (d. 1923)
19 Noyabr — , amerikalı yazıçı, illüstrator (d. 1951)
20 Noyabr — , türk jurnalist (d. 1939)
23 Noyabr — , ingilis futbolçu (d. 1951)
24 Noyabr — Hans Maqnus Enzesberqer, alman yazıçı, şair (d. 1929)
25 Noyabr — , amerikalı aktrisa, müğənni (d. 1959)
26 Noyabr — , portuqal fulbolçu (d. 1956)
30 Noyabr
- Tsyan Tsemin, Çin Kommunist Partiyası Baş katibi (9-cu), ÇXR Prezidenti (5-ci) (d. 1926)
- , ingilis müğənni, bəstəkar (d. 1943)
- , italyan velosipedçi (d. 1971)
- , terrorist lider, İŞİD xəlifəsi (3-cü) (d. ?)

Dekabr

Əsas məqalə: 2022-ci il dekabr ayında vəfat edənlər

1 Dekabr
- , italyan velosipedçi, Olimpiya çempionu (d. 1933)
- , fransız aktrisa, yazıçı (d. 1935)
3 Dekabr — , qazax basketbolçu, Olimpiya çempionu (d. 1944)
4 Dekabr — , fransız F1 pilotu (d. 1949)
6 Dekabr — , Litva Baş naziri (6-cı) (d. 1948)
8 Dekabr — Miodraq Yeşiç, serb futbolçu (d. 1958)
11 Dekabr — , amerikalı bəstəkar (d. 1937)
12 Dekabr — Miroslav Hermaşevski, polyak kosmonavt (d. 1941)
16 Dekabr
- Sinişa Mixaloviç, serb futbolçu (d. 1969)
- , filippinli yazıçı, aktivist, Filippin Kommunist Partiyası sədri (1-ci və 3-cü) (d. 1939)
18 Dekabr — , ingilis musiqiçi, müğənni (d. 1959)
20 Dekabr — , OPEC Baş katibi (16-cı və 19-cu) (d. 1923)
22 Dekabr — , slovak velosipedçi, Olimpiya çempionu (d. 1951)
23 Dekabr
- , ingilis futbolçu (d. 1939)
- , ingilis musiqiçi (d. 1957)
24 Dekabr — , italyan siyasətçi (d. 1957)
28 Dekabr — , hind yazıçı, filosof (d. 1936)
29 Dekabr
- , italyan rejissor (d. 1939)
- Arata İsozaki, yapon memar (d. 1931)
- (d. 1933)
- Pele, braziliyalı futbolçu (d. 1940)
- , Estoniya Baş naziri (müvəqqəti) (d. 1950)
- , macar güləşçi, Olimpiya çempionu (d. 1939)
- Vivyen Vestvud, ingilis moda dizayneri (d. 1941)
30 Dekabr
- , Sloveniya SSR Baş naziri (9-cu) (d. 1928)
- , amerikalı jurnalist (d. 1929)
31 Dekabr — XVI Benedikt, Roma papası (265-ci) (d. 1927)

Nobel Mükafatları

2022 MMXXII Qriqorian təqviminə görə şənbə günü başlayan ildir Bizim Era və Miladi tarixin 2022 ci ilidir III minilliyin

Hadisələr

Yanvar

Fevral

Mart

Aprel

May

İyun

İyul

Avqust

Sentyabr

Oktyabr

Noyabr

Dekabr

Vəfatlar

Yanvar

Fevral

Mart

Aprel

May

İyun

İyul

Avqust

Sentyabr

Oktyabr

Noyabr

Dekabr

Nobel Mükafatları

Həmçinin bax