2021-2022-ci illər Rusiya-Ukrayna böhranı — bir tərəfdən Rusiya Federasiyası, digər tərəfdən Ukrayna və bir sıra Qərb ölkələri (əsasən NATO blokunun üzvləri) arasında münasibətlərin Rusiyanın Ukraynanı istila etməsinin başlamasından əvvəl baş vermiş kəskinləşməsi.
Rusiya–Ukrayna böhranı | |
---|---|
Tarix | 2020 |
Yeri | |
2021-ci ilin yazında Rusiya-Ukrayna sərhədində gərginliyin artması, xüsusən də Rusiya qoşunlarının sərhəd yaxınlığında genişmiqyaslı (təxminən 100.000 hərbçi) yığılması ilə müşayiət olunan şərqi Ukraynada münaqişə kəskinləşdi. Aprelin sonunda vəziyyət normallaşdı. Payızda isə rus qoşunlarının sərhədə yığılması təkrarlandı. Qərb mediasının kəşfiyyat xidmətlərindəki mənbələrə istinadən verdiyi məlumata görə, 2021-ci ilin noyabrında Rusiya yenidən Ukrayna sərhədləri yaxınlığında təxminən 100.000 əsgər qrupu yaratmışdır və bu, Ukraynaya hücuma hazırlıq kimi qiymətləndirilib. O vaxtdan bəri Qərb mediası mütəmadi olaraq Rusiyanın Ukraynaya mümkün müdaxiləsindən yazır. Bu tezis Ukrayna və Qərb siyasətçiləri tərəfindən irəli sürülüb. Hücumun vaxtı da dəfələrlə qeyd edilib: məsələn, 2021-ci ilin dekabrında “Washington Post” qəzeti yazıb ki, amerikalı kəşfiyyat analitiklərinin fikrincə, Rusiya 2022-ci ilin əvvəlində Ukraynanı işğal etməyi planlaşdırır. 2022-ci il fevralın əvvəlində Financial Times xəbər verdi ki, ABŞ hərbi rəhbərliyinin hesablamalarına görə, “Rusiyanın işğalı üçün optimal vaxt” fevralın ortalarından martın sonuna qədərdir. Rusiya özü isə, dəfələrlə müxtəlif səviyyələrdə Ukraynanın işğalına hazırlaşmaq ittihamlarını rədd edib.
2021-ci il dekabrın ortalarında regionda gərginliyin davam etməsi fonunda Rusiya ABŞ və digər NATO ölkələrinə bir sıra tələblər irəli sürdü (təhlükəsizliyə zəmanət müqaviləsinin layihələri, NATO ölkələri və Rusiyanın təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üzrə tədbirlər haqqında saziş). Rusiyanın üç əsas tələbi arasında NATO-nun daha da şərqə doğru genişlənməsindən imtina etməsi (Ukrayna və Gürcüstanın NATO-ya qəbul edilməyəcəyinə zəmanətin verilməsi daxil olmaqla), ABŞ qüvvələrinin və silahlarının Şərqi Avropadan çıxarılması və Avropada (Ukrayna daxil olmaqla) hərbi qüvvələrin yerləşdirilməsindən imtina edilməsi daxildir. İrəli sürülən tələblər Qərbdə Soyuq Müharibə başa çatdıqdan sonra yaranmış Avropa təhlükəsizliyinin əsas prinsiplərini və arxitekturasını köklü şəkildə yenidən nəzərdən keçirmək cəhdi kimi qiymətləndirilir.
Rusiyanın Ukraynaya müdaxiləsi təhlükəsini əsas gətirən NATO Şərqi Avropada hərbi mövcudluğunu genişləndirdiyini açıqlayıb. ABŞ Ukraynaya 200 milyon dollar dəyərində əlavə hərbi yardım göndərməyə başlayıb, bir neçə min əsgərini isə Polşa və Rumıniyaya yerləşdirməyə başlayıb. Digər NATO ölkələri də Ukraynaya silah tədarükünü elan ediblər. Bunun fonunda, yanvarın sonu - 2022-ci il fevralın əvvəllərində bir çox dövlətlər diplomatlarının Kiyevdən təxliyə edildiyini elan edərək, öz vətəndaşlarını Ukraynanı tərk etməyə çağırıblar.
Fevralın 21-də Rusiya Federasiyası Təhlükəsizlik Şurasının genişləndirilmiş iclasında tanınmamış DXR və LXR rəhbərləri Denis Puşilin və Leonid Paseçnikin Rusiya prezidenti Vladimir Putinə respublikaların müstəqilliyinin tanınması xahişi ilə müraciətləri müzakirə edilib. Müraciətlər Təhlükəsizlik Şurasının bütün üzvləri tərəfindən dəstəkləndi. Həmin gün axşam saatlarında Vladimir Putin Rusiya vətəndaşlarına televiziya ilə müraciət etdi və Kremldə DXR və LPR-nin müstəqilliyini tanıyan fərmanları açıq şəkildə imzaladı, bundan sonra Vladimir Putin, Denis Puşilin və Leonid Paseçnik dostluq, əməkdaşlıq və qarşılıqlı yardım haqqında müqavilə imzaladılar.
2022-ci il fevralın 23-dən 24-nə keçən gecə Rusiya Ukraynaya qarşı hərbi əməliyyatlara başlayıb.
İstinadlar
- "WP сообщила о стягивании 70% «сил вторжения» России к границам Украины". РБК (rus). 2022-06-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-02-23.
- "FT: США связывают перенос учений ядерных сил России с ситуацией вокруг Украины". www.kommersant.ru (rus). 2022-02-06. 2022-02-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-02-23.
- "The Washington Post и Reuters оценили готовность России к вторжению на Украину в 70%". www.kommersant.ru (rus). 2022-02-06. 2022-02-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-02-23.
- "Вперед, в прошлое". www.kommersant.ru (rus). 2021-12-17. 2022-04-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-02-23.
- Sanger, David E. "In U.S.-Russia Talks, How Far Can Putin Turn Back the Clock?". The New York Times (ingilis). 2022-01-10. ISSN 0362-4331. 2022-02-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-02-02.
- "Putin to mull options if West refuses guarantees on Ukraine". AP NEWS (ingilis). 2021-12-26. 2022-01-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-01-21.
- Gongloff, Mark. "Putin Launches an Unwelcome Cold War Reboot". Bloomberg. 2022-01-13. 2022-01-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-01-21.
- "Канада отзывает из Киева часть сотрудников посольства". www.kommersant.ru (rus). 2022-01-30. 2022-02-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-02-23.
- "Никонов: признание ДНР и ЛНР повлечет за собой комплекс межгосударственных соглашений". ТАСС. 2022-02-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-02-23.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
2021 2022 ci iller Rusiya Ukrayna bohrani bir terefden Rusiya Federasiyasi diger terefden Ukrayna ve bir sira Qerb olkeleri esasen NATO blokunun uzvleri arasinda munasibetlerin Rusiyanin Ukraynani istila etmesinin baslamasindan evvel bas vermis keskinlesmesi Rusiya Ukrayna bohraniTarix 2020Yeri Belarus 2021 ci ilin yazinda Rusiya Ukrayna serhedinde gerginliyin artmasi xususen de Rusiya qosunlarinin serhed yaxinliginda genismiqyasli texminen 100 000 herbci yigilmasi ile musayiet olunan serqi Ukraynada munaqise keskinlesdi Aprelin sonunda veziyyet normallasdi Payizda ise rus qosunlarinin serhede yigilmasi tekrarlandi Qerb mediasinin kesfiyyat xidmetlerindeki menbelere istinaden verdiyi melumata gore 2021 ci ilin noyabrinda Rusiya yeniden Ukrayna serhedleri yaxinliginda texminen 100 000 esger qrupu yaratmisdir ve bu Ukraynaya hucuma hazirliq kimi qiymetlendirilib O vaxtdan beri Qerb mediasi mutemadi olaraq Rusiyanin Ukraynaya mumkun mudaxilesinden yazir Bu tezis Ukrayna ve Qerb siyasetcileri terefinden ireli surulub Hucumun vaxti da defelerle qeyd edilib meselen 2021 ci ilin dekabrinda Washington Post qezeti yazib ki amerikali kesfiyyat analitiklerinin fikrince Rusiya 2022 ci ilin evvelinde Ukraynani isgal etmeyi planlasdirir 2022 ci il fevralin evvelinde Financial Times xeber verdi ki ABS herbi rehberliyinin hesablamalarina gore Rusiyanin isgali ucun optimal vaxt fevralin ortalarindan martin sonuna qederdir Rusiya ozu ise defelerle muxtelif seviyyelerde Ukraynanin isgalina hazirlasmaq ittihamlarini redd edib 2021 ci il dekabrin ortalarinda regionda gerginliyin davam etmesi fonunda Rusiya ABS ve diger NATO olkelerine bir sira telebler ireli surdu tehlukesizliye zemanet muqavilesinin layiheleri NATO olkeleri ve Rusiyanin tehlukesizliyinin temin edilmesi uzre tedbirler haqqinda sazis Rusiyanin uc esas telebi arasinda NATO nun daha da serqe dogru genislenmesinden imtina etmesi Ukrayna ve Gurcustanin NATO ya qebul edilmeyeceyine zemanetin verilmesi daxil olmaqla ABS quvvelerinin ve silahlarinin Serqi Avropadan cixarilmasi ve Avropada Ukrayna daxil olmaqla herbi quvvelerin yerlesdirilmesinden imtina edilmesi daxildir Ireli surulen telebler Qerbde Soyuq Muharibe basa catdiqdan sonra yaranmis Avropa tehlukesizliyinin esas prinsiplerini ve arxitekturasini koklu sekilde yeniden nezerden kecirmek cehdi kimi qiymetlendirilir Rusiyanin Ukraynaya mudaxilesi tehlukesini esas getiren NATO Serqi Avropada herbi movcudlugunu genislendirdiyini aciqlayib ABS Ukraynaya 200 milyon dollar deyerinde elave herbi yardim gondermeye baslayib bir nece min esgerini ise Polsa ve Ruminiyaya yerlesdirmeye baslayib Diger NATO olkeleri de Ukraynaya silah tedarukunu elan edibler Bunun fonunda yanvarin sonu 2022 ci il fevralin evvellerinde bir cox dovletler diplomatlarinin Kiyevden texliye edildiyini elan ederek oz vetendaslarini Ukraynani terk etmeye cagiriblar Fevralin 21 de Rusiya Federasiyasi Tehlukesizlik Surasinin genislendirilmis iclasinda taninmamis DXR ve LXR rehberleri Denis Pusilin ve Leonid Pasecnikin Rusiya prezidenti Vladimir Putine respublikalarin musteqilliyinin taninmasi xahisi ile muracietleri muzakire edilib Muracietler Tehlukesizlik Surasinin butun uzvleri terefinden desteklendi Hemin gun axsam saatlarinda Vladimir Putin Rusiya vetendaslarina televiziya ile muraciet etdi ve Kremlde DXR ve LPR nin musteqilliyini taniyan fermanlari aciq sekilde imzaladi bundan sonra Vladimir Putin Denis Pusilin ve Leonid Pasecnik dostluq emekdasliq ve qarsiliqli yardim haqqinda muqavile imzaladilar 2022 ci il fevralin 23 den 24 ne kecen gece Rusiya Ukraynaya qarsi herbi emeliyyatlara baslayib Istinadlar WP soobshila o styagivanii 70 sil vtorzheniya Rossii k granicam Ukrainy RBK rus 2022 06 08 tarixinde Istifade tarixi 2022 02 23 FT SShA svyazyvayut perenos uchenij yadernyh sil Rossii s situaciej vokrug Ukrainy www kommersant ru rus 2022 02 06 2022 02 23 tarixinde Istifade tarixi 2022 02 23 The Washington Post i Reuters ocenili gotovnost Rossii k vtorzheniyu na Ukrainu v 70 www kommersant ru rus 2022 02 06 2022 02 21 tarixinde Istifade tarixi 2022 02 23 Vpered v proshloe www kommersant ru rus 2021 12 17 2022 04 14 tarixinde Istifade tarixi 2022 02 23 Sanger David E In U S Russia Talks How Far Can Putin Turn Back the Clock The New York Times ingilis 2022 01 10 ISSN 0362 4331 2022 02 02 tarixinde Istifade tarixi 2022 02 02 Putin to mull options if West refuses guarantees on Ukraine AP NEWS ingilis 2021 12 26 2022 01 22 tarixinde Istifade tarixi 2022 01 21 Gongloff Mark Putin Launches an Unwelcome Cold War Reboot Bloomberg 2022 01 13 2022 01 21 tarixinde Istifade tarixi 2022 01 21 Kanada otzyvaet iz Kieva chast sotrudnikov posolstva www kommersant ru rus 2022 01 30 2022 02 21 tarixinde Istifade tarixi 2022 02 23 Nikonov priznanie DNR i LNR povlechet za soboj kompleks mezhgosudarstvennyh soglashenij TASS 2022 02 21 tarixinde Istifade tarixi 2022 02 23