Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bruney ya da rəsmi adıyla Bruney Darussalam Dövləti (Malay: Negara Brunei Darussalam və İngilis: Country of Brunei Darussalam) - Asiyada dövlət. Cənub-şərqi Asiya da, Cənubi Çin Dənizi sahillərində yerləşən və yalnız Malayziya ilə quru sərhəddinə malikdir. Ərazisi 5.8 min км². Əhalisi 401 min nəfər (2011). Paytaxtı Bandar Səri Bəgavan. İslami monarxiya ilə idarə olunur. Rəsmi dili malaycadır. Millətlər Birliyi`nə daxildir. Ölkənin gəlir qaynaqlarının əsasını təbii qaz və neft təşkil edir. Qətərdən sonra dünyanın ən varlı ikinci ölkəsi sayılır. Dünyanın ən varlı insanları arasında adı çəkilən Bruney Sultanı .
| Bruney (Brunei) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Negara Brunei Darussalam Country of Brunei Darussalam | |||||
| |||||
| الدائمون المحسنون بالهدى, Sempre en servei amb la guia de Déu, A kingdom of unexpected treasures, Brenhiniaeth o Drysorau Annisgwyl | |||||
| Himn: لله فليهاراكن سلطن | |||||
 | |||||
| Tarixi | |||||
| • Müstəqillik elan olunub | 1 yanvar 1984 | ||||
| Rəsmi dilləri | |||||
| Paytaxt | Bandar Səri Bəgavan | ||||
| İdarəetmə forması | miraslı tamamilə teokratik monarxiya | ||||
| Sultan | [4.X.1967~ ] | ||||
| Vəliəht Şahzadə | Al-Muhtadee Billah | ||||
| Sahəsi | Dünyada 172-ci | ||||
| • Ümumi | 5765 km² | ||||
| • Su sahəsi (%) | 8,6 | ||||
| Əhalisi | |||||
| • Əhali | 417 200 nəfər (175-ci) | ||||
| • Siyahıyaalma (1.IV.2011) | 393 372 nəfər nəf. | ||||
| • Sıxlıq | 72.11 nəf./km² (134-cü) | ||||
| ÜDM (AQP) | |||||
| • Ümumi | 33,376 milyard dollar (116-cı) | ||||
| • Adambaşına | 80,000 dollar () | ||||
| ÜDM (nominal) | |||||
| • Ümumi (2015 təxmini) | 13,002 milyard dollar (111-ci) | ||||
| • Adambaşına | 30,933 dollar (25-ci) | ||||
| İİİ (2014) | 0.856 | ||||
| İnternet domeni | .bn | ||||
| BN | |||||
| BOK kodu | BRU | ||||
| Telefon kodu | +673 | ||||
| Saat qurşaqları | | ||||
| Nəqliyyatın yönü | sol[d] | ||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Coğrafiya
Bruney Kalimantan adasında yerləşir.Ekvatorial iqlimi olan Bruneyda yağıntıların illik miqdarı 2000-2700 mm-dən çoxdur,il ərzində temperatur az tərəddüd edir,24°-31°C arasında dəyişir.
Əhalisi
Əhali - 426 444 (iyul 2015 təxmini ) İllik artım - 1,73% Orta ömür həddi - kişilərdə 74 yaş, qadınlarda 78 yaş.
Etnik qruplar: Malaylar (66%), qohum etnik qruplar - kelayanlar, ibanlar, melanau, dusunlar, murutlar, dayaklar və s. - 8%,həmçinin çinlər (11%), avropalılar, hindlilər və b.
Rəsmi dil - Malay, danışıq dili kimi İngilis və Çin dilləri.
Təhsil almış əhali - 95% kişi, 90% qadınlar (2001 siyahıyaalma).
Şəhər əhalisi - 75%. Əhalinin sıxlığı - 62 nəfər/km². Bruney əhalisi qeyri-bərabər məskunlaşıb: əhalinin 1/3 paytaxtda yaşayır, qalan əhalinin böyük əksəriyyəti neft yataqlarının yerləşdiyi ərazidə cəmləşib.
Din
Rəsmi din - İslamdir - əhalinin 67%, 13% - Buddist, 10% - xristianlar (əsasən protestant və katolik), 10% - digər (əsasən yerli inanclar).
1980-ci illərdən sonra ölkədə Melayu İslam Beraja ("Malay İslam monarxiya") konsepsiyası fəaliyyət göstərirdi ki, bununla bütün dinlərə hörmət və bərabər hüquqlar təmin edilirdi, lakin İslam əsas din sayılırdı. 2013-cü ildə Bruney Sultanı Hassanal Bolkiah qəbul etdiyi Şəriət cinayət ədliyyə sistemi ilə əaqədar olaraq
Silahlı qüvvələri
Bruney kraliyyət silahlı qüvvələri ibarətdir:
Quru qoşunları - üç piyada batalyonu və bir ehtiyat batalyonu.
Hərbi hava qüvvələri - üç vertolyot eskadra, 1 eskadra(dəstə) nəqliyyat təyyarəsi, Hava Hücumundan müdafiə bölüyü, texniki və köməkçi bölüklər.
Hərbi dəniz qüvvələri - 3 raket qayığı, 3 patrul kateri, 2 amfibiya, 2 desant kateri, 17 kiçik çay qayığı.
Bundan başqa, Britaniya ordusunun veteranlarından ibarət ehtiyat qurklar bölüyü var. Sultanı və neft obyektlərini qorumaq vəzifəsini yerinə yetirirlər. Onlar Bruney Daxili İşlər Nazirliyinin tabeliyindədirlər.
Həmçinin bax
 | Bruney ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
- 82 // http://www.agc.gov.bn/AGC%20Images/LOB/cons_doc/dokumen-dokumen_perlembagaan_2008.pdf.
- http://chartsbin.com/view/edr.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bruney ya da resmi adiyla Bruney Darussalam Dovleti Malay Negara Brunei Darussalam ve Ingilis Country of Brunei Darussalam Asiyada dovlet Cenub serqi Asiya da Cenubi Cin Denizi sahillerinde yerlesen ve yalniz Malayziya ile quru serheddine malikdir Erazisi 5 8 min km Ehalisi 401 min nefer 2011 Paytaxti Bandar Seri Begavan Islami monarxiya ile idare olunur Resmi dili malaycadir Milletler Birliyi ne daxildir Olkenin gelir qaynaqlarinin esasini tebii qaz ve neft teskil edir Qeterden sonra dunyanin en varli ikinci olkesi sayilir Dunyanin en varli insanlari arasinda adi cekilen Bruney Sultani Bruney Brunei Negara Brunei Darussalam Country of Brunei DarussalamBayraq Gerb d الدائمون المحسنون بالهدى Sempre en servei amb la guia de Deu A kingdom of unexpected treasures Brenhiniaeth o Drysorau AnnisgwylHimn لله فليهاراكن سلطن source source track track track track Tarixi Musteqillik elan olunub 1 yanvar 1984Resmi dilleri Malay dili Britaniya ingiliscesiPaytaxt Bandar Seri BegavanIdareetme formasi mirasli tamamile teokratik monarxiyaSultan 4 X 1967 Velieht Sahzade Al Muhtadee BillahSahesi Dunyada 172 ci Umumi 5765 km Su sahesi 8 6Ehalisi Ehali 417 200 nefer 175 ci Siyahiyaalma 1 IV 2011 393 372 nefer nef Sixliq 72 11 nef km 134 cu UDM AQP Umumi 33 376 milyard dollar 116 ci Adambasina 80 000 dollar UDM nominal Umumi 2015 texmini 13 002 milyard dollar 111 ci Adambasina 30 933 dollar 25 ci III 2014 0 856Internet domeni bnBNBOK kodu BRUTelefon kodu 673Saat qursaqlari UTC 08 00Neqliyyatin yonu sol d Vikianbarda elaqeli mediafayllarBruneySultan Omer Eli Seyfeddin mescidi Bandar Seri Begavan Bruney 2007 CografiyaBruney Kalimantan adasinda yerlesir Ekvatorial iqlimi olan Bruneyda yagintilarin illik miqdari 2000 2700 mm den coxdur il erzinde temperatur az tereddud edir 24 31 C arasinda deyisir EhalisiEsas meqale Bruney ehalisi Ehali 426 444 iyul 2015 texmini Illik artim 1 73 Orta omur heddi kisilerde 74 yas qadinlarda 78 yas Etnik qruplar Malaylar 66 qohum etnik qruplar kelayanlar ibanlar melanau dusunlar murutlar dayaklar ve s 8 hemcinin cinler 11 avropalilar hindliler ve b Resmi dil Malay danisiq dili kimi Ingilis ve Cin dilleri Tehsil almis ehali 95 kisi 90 qadinlar 2001 siyahiyaalma Seher ehalisi 75 Ehalinin sixligi 62 nefer km Bruney ehalisi qeyri beraber meskunlasib ehalinin 1 3 paytaxtda yasayir qalan ehalinin boyuk ekseriyyeti neft yataqlarinin yerlesdiyi erazide cemlesib DinResmi din Islamdir ehalinin 67 13 Buddist 10 xristianlar esasen protestant ve katolik 10 diger esasen yerli inanclar 1980 ci illerden sonra olkede Melayu Islam Beraja Malay Islam monarxiya konsepsiyasi fealiyyet gosterirdi ki bununla butun dinlere hormet ve beraber huquqlar temin edilirdi lakin Islam esas din sayilirdi 2013 cu ilde Bruney Sultani Hassanal Bolkiah qebul etdiyi Seriet cinayet edliyye sistemi ile eaqedar olaraqSilahli quvveleriBruney kraliyyet silahli quvveleri ibaretdir Quru qosunlari uc piyada batalyonu ve bir ehtiyat batalyonu Herbi hava quvveleri uc vertolyot eskadra 1 eskadra deste neqliyyat teyyaresi Hava Hucumundan mudafie boluyu texniki ve komekci bolukler Herbi deniz quvveleri 3 raket qayigi 3 patrul kateri 2 amfibiya 2 desant kateri 17 kicik cay qayigi Bundan basqa Britaniya ordusunun veteranlarindan ibaret ehtiyat qurklar boluyu var Sultani ve neft obyektlerini qorumaq vezifesini yerine yetirirler Onlar Bruney Daxili Isler Nazirliyinin tabeliyindedirler Hemcinin bax Bruney ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin 82 http www agc gov bn AGC 20Images LOB cons doc dokumen dokumen perlembagaan 2008 pdf http chartsbin com view edr