Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yuli təqvimi, Yulian təqvimi — köhnə üslub tarixin hesablanma sistemi, ilk Günəş təqvimi. Yuli Sezarın göstərişi ilə başda olmaqla bir qrup İsgəndəriyyə astronomu tərəfindən tərtib edilmiş və e.ə. 45-ci ildən Roma imperiyasının əsas təqvimi olmuşdur.
| Təqvim | |||
|---|---|---|---|
| Təqvim haqqında | |||
| Təqvim tipi | |||
| Təqvim dövrü | Uzun illərin daxil edilməsi | ||
| | |||
| Digər təqvimlər | |||
| · Assuriya · Astek · Benqal · Berber · Bəhai · · Babil · Bizans · · · Hind · Holosen · Qafqaz Albaniyası · Qriqori · · · Qədim Misir · · Qibti · Qədim Çin · · · Yəhudi · · · · Hicri-qəməri ·Hicri-şəmsi · · Çin · · · · · Yuli · · Rumi · · · · · · · · Fransız · · · · · · Efiopiya · · | |||
İlin orta uzunluğu 365,25 gündür. Fevral ayı hər 4 ildə 3 dəfə 28, bir dəfə isə 29 gündən ibarət olur.
Bu tropik ildən 0,0078 gün uzundur. Təqvim 1582-ci ildə Qriqorian təqvimi ilə əvəz edilmişdir.
Yuli Günləri
Visokos sistemini nəzərə almaqla eyni vaxt sistemində sonra baş vermiş hadisə tarixindən əvvəlki hadisənin baş vermə tarixini çıxmaqla bu hadisələr arasında keçən vaxtı hesablamaq olar. Lakin uzun vaxt fasilələrini hesabladıqda bu bəzi çətinliklərə gətirə bilər. Ona görə XI əsrdə Skaligerin təklifi ilə bizim eradan əvvəl 4713-cü ilin yanvarın 1-dən günlərin ardıcıl hesabı aparılır. Skaliger atasının şərəfinə bu günləri Yuli günləri adlandırmışdır. Yuli günlərinin başlanğıcı Qrinviç meridianının günortası qəbul olunmuşdur.
Skaliger Yuli günlərinin hesablanma başlanğıcının üç kiçik dövrün hasilindən alınan 7980 illik böyük dövrün başlanğıcı kimi seçmişdir. Bu dövrlər aşağıdakılardır:
- 28 illik dövr (28 illik dövrlə yeddi günlük həftənin günləri təqvim ilinin eyni gününə düşür),
- 19 illik dövr (Meton dövrü, hər 19 ildən bir Ayın fazaları təqvim ilinin eyni gününə düşür),
- 15 illik dövr (Qədim Romada vergi sistemində istifadə olunurdu).
Doğrudan da
28•19•15=7980
olar.
Skaliger hesablamışdır ki, bu dövrlərin başlanğıcı yeni eradan əvvəl 4713-cü il yanvarın 1-nə uyğun gəlir.
İstinadlar
- . 2018-01-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-04-17.
- M.F.Axundov adına Azərbaycan Milli Kitabxanası tərəfindən nəşr olunmuş "Əlamətdar və tarixi günlər təqvimi — 2011" 2022-03-09 at the Wayback Machine, Bakı, 2010 (az.)
- C. M. Quluzadə "Klassik Astronomiya" Bakı Universiteti Nəşriyyatı, 2007.
Xarici keçidlər
- Julian calendar / Old style — New style synoptical reference
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yuli teqvimi Yulian teqvimi kohne uslub tarixin hesablanma sistemi ilk Gunes teqvimi Yuli Sezarin gosterisi ile basda olmaqla bir qrup Isgenderiyye astronomu terefinden tertib edilmis ve e e 45 ci ilden Roma imperiyasinin esas teqvimi olmusdur TeqvimTeqvim haqqindaTeqvim tipi Gunes Ay Teqvim dovru Uzun illerin daxil edilmesiDiger teqvimler Assuriya Astek Benqal Berber Behai Babil Bizans Hind Holosen Qafqaz Albaniyasi Qriqori Qedim Misir Qibti Qedim Cin Yehudi Hicri qemeri Hicri semsi Cin Yuli Rumi Fransiz Efiopiya Ilin orta uzunlugu 365 25 gundur Fevral ayi her 4 ilde 3 defe 28 bir defe ise 29 gunden ibaret olur Bu tropik ilden 0 0078 gun uzundur Teqvim 1582 ci ilde Qriqorian teqvimi ile evez edilmisdir Yuli GunleriVisokos sistemini nezere almaqla eyni vaxt sisteminde sonra bas vermis hadise tarixinden evvelki hadisenin bas verme tarixini cixmaqla bu hadiseler arasinda kecen vaxti hesablamaq olar Lakin uzun vaxt fasilelerini hesabladiqda bu bezi cetinliklere getire biler Ona gore XI esrde Skaligerin teklifi ile bizim eradan evvel 4713 cu ilin yanvarin 1 den gunlerin ardicil hesabi aparilir Skaliger atasinin serefine bu gunleri Yuli gunleri adlandirmisdir Yuli gunlerinin baslangici Qrinvic meridianinin gunortasi qebul olunmusdur Skaliger Yuli gunlerinin hesablanma baslangicinin uc kicik dovrun hasilinden alinan 7980 illik boyuk dovrun baslangici kimi secmisdir Bu dovrler asagidakilardir 28 illik dovr 28 illik dovrle yeddi gunluk heftenin gunleri teqvim ilinin eyni gunune dusur 19 illik dovr Meton dovru her 19 ilden bir Ayin fazalari teqvim ilinin eyni gunune dusur 15 illik dovr Qedim Romada vergi sisteminde istifade olunurdu Dogrudan da 28 19 15 7980 olar Skaliger hesablamisdir ki bu dovrlerin baslangici yeni eradan evvel 4713 cu il yanvarin 1 ne uygun gelir Istinadlar 2018 01 11 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 04 17 M F Axundov adina Azerbaycan Milli Kitabxanasi terefinden nesr olunmus Elametdar ve tarixi gunler teqvimi 2011 2022 03 09 at the Wayback Machine Baki 2010 az C M Quluzade Klassik Astronomiya Baki Universiteti Nesriyyati 2007 Xarici kecidlerJulian calendar Old style New style synoptical reference