İvrit təqvimi və ya Yəhudi təqvimi (ivr. הלוח העברי, ing. Hebrew calendar) — yəhudilərin dini məqsədlərlə istifadə etdiyi təqvimdir. Aylar etibariylə qəməri, illər etibariylə Günəş əsaslı (Lunisolar) bir təqvimdir. Yəhudi bayramları və Matzevah mərasimləri kimi özəl günlərin tarixləri bu təqvimə görə müəyyən edilir. Təqvim Tanaxa görə dünyanın yaratıldığı gündə başlayır.
Təqvim | |||
---|---|---|---|
Təqvim haqqında | |||
Təqvim tipi | |||
Təqvim dövrü | Uzun illərin daxil edilməsi | ||
| |||
Digər təqvimlər | |||
· Assuriya · Astek · Benqal · Berber · Bəhai · · Babil · Bizans · · · Hind · Holosen · Qafqaz Albaniyası · Qriqori · · · Qədim Misir · · Qibti · Qədim Çin · · · Yəhudi · · · · Hicri-qəməri ·Hicri-şəmsi · · Çin · · · · · Yuli · · Rumi · · · · · · · · Fransız · · · · · · Efiopiya · · |
Bilinən ilk Yəhudi təqvimi Süleyman Peyğəmbərin dövründə yaradılan Qezer təqvimidir. On iki qəməri əsaslı aydan ibarətdir. Kənd təsərrüfatı fəaliyyətinin planlaşdırılması məqsədilə yaradılmış olan təqvim qəməri əsasa sahib olmaqla birlikdə sonradan Günəş əsaslı təqvimə çevrildi.
İsrail oğulları isə Babil təqvim quruluşuna istinadən yaratdıqları və qarışıq sistemə sahib olan bir quruluşdan istifadə etmişdir.
Təqvimin e.ə. 10-cu əsrdən qalmış bir nümunəsi İstanbul Arxeologiya Muzeyində saxlanılır.
Yəhudi ayları
Yəhudi ayları qəməri aylardır. Ayın hərəkətlərinə görə tərtib edilib və hər biri 29 və ya 30 gün davam edir. Hər ay yeni Ayın (Molad) ilk dəfə görünməsi ilə başlayır və növbəti yeni Ayın görünüşünə qədər keçən müddəti əhatə edir. Günəş təqvimində 12 ay olaraq hesablanan bir il qəməri əsaslı təqvimdə 12,4 ay olaraq hesablanır. Bu fərqin aradan qaldırılması üçün İvrit təqviminə müəyyən aralıqlarla bir ay əlavə edilir.Artıq ay olan Adar II hər 19 ildə 7 dəfə əlavə edilir. Hər 19 ilin 12-də 12 ay var və 3-cü, 6-cı, 8-ci, 11-ci, 14-cü, 17-ci ve 19-cu illərə Adar II əlavə edilir.
Yəhudi təqvimində aylar belə sıralanır:
Həmçinin bax
İstinadlar
- . 2007-11-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-27.
- "Qezer Təqvimi". 2012-11-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-06-27.
- "Lüğət". 2007-12-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-06-27.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ivrit teqvimi ve ya Yehudi teqvimi ivr הלוח העברי ing Hebrew calendar yehudilerin dini meqsedlerle istifade etdiyi teqvimdir Aylar etibariyle qemeri iller etibariyle Gunes esasli Lunisolar bir teqvimdir Yehudi bayramlari ve Matzevah merasimleri kimi ozel gunlerin tarixleri bu teqvime gore mueyyen edilir Teqvim Tanaxa gore dunyanin yaratildigi gunde baslayir TeqvimTeqvim haqqindaTeqvim tipi GunesTeqvim dovru Uzun illerin daxil edilmesiDiger teqvimler Assuriya Astek Benqal Berber Behai Babil Bizans Hind Holosen Qafqaz Albaniyasi Qriqori Qedim Misir Qibti Qedim Cin Yehudi Hicri qemeri Hicri semsi Cin Yuli Rumi Fransiz Efiopiya Bilinen ilk Yehudi teqvimi Suleyman Peygemberin dovrunde yaradilan Qezer teqvimidir On iki qemeri esasli aydan ibaretdir Kend teserrufati fealiyyetinin planlasdirilmasi meqsedile yaradilmis olan teqvim qemeri esasa sahib olmaqla birlikde sonradan Gunes esasli teqvime cevrildi Israil ogullari ise Babil teqvim qurulusuna istinaden yaratdiqlari ve qarisiq sisteme sahib olan bir qurulusdan istifade etmisdir Teqvimin e e 10 cu esrden qalmis bir numunesi Istanbul Arxeologiya Muzeyinde saxlanilir Yehudi aylariYehudi aylari qemeri aylardir Ayin hereketlerine gore tertib edilib ve her biri 29 ve ya 30 gun davam edir Her ay yeni Ayin Molad ilk defe gorunmesi ile baslayir ve novbeti yeni Ayin gorunusune qeder kecen muddeti ehate edir Gunes teqviminde 12 ay olaraq hesablanan bir il qemeri esasli teqvimde 12 4 ay olaraq hesablanir Bu ferqin aradan qaldirilmasi ucun Ivrit teqvimine mueyyen araliqlarla bir ay elave edilir Artiq ay olan Adar II her 19 ilde 7 defe elave edilir Her 19 ilin 12 de 12 ay var ve 3 cu 6 ci 8 ci 11 ci 14 cu 17 ci ve 19 cu illere Adar II elave edilir Yehudi teqviminde aylar bele siralanir resmi olaraq ilk ay artiq ay Nisan dini olaraq ilk ay SivanHemcinin baxYehudiler Yehudilik Hicri teqvim Miladi teqvimIstinadlar 2007 11 30 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 06 27 Qezer Teqvimi 2012 11 01 tarixinde Istifade tarixi 2017 06 27 Luget 2007 12 28 tarixinde Istifade tarixi 2017 06 27 Xarici kecidler