Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türkiyə Silahlı Qüvvələri (türk. Türk Silahlı Kuvvetleri, TSK) — Türkiyə Respublikasını qorumaq məsuliyyəti daşıyan ordu. Quru Qoşunları, Hərbi Hava Qüvvələri və Hərbi Dəniz Qüvvələrindən ibarətdir. Jandarma və Sahil Mühafizə isə sülh dövründə daxili təhlükəsizlik qüvvələrinin tərkib hissəsi hesab olunur və Daxili İşlər Nazirliyinə tabedir. Müharibə şəraitində isə həmin qurumlar da Ordu və hərbi dəniz qüvvələrinin tabeçiliyi altında fəaliyyət göstərir. Türkiyə Prezidenti bütün silahlı qüvvələrin Ali Baş Komandanı hesab olunur.
Silahlı Qüvvələrin hazırkı Baş Qərargah rəisi general Yaşar Gülərdi. Silahlı Qüvvələrə komandanlıq etmək və şəxsi heyətin döyüş hazırlığı, kəşfiyyat, əməliyyatlar, təşkilatlanma, təlim və lojistik xidmətlərlə əlaqədar siyasət və proqramların işlənib hazırlanması Baş Qərargahın məsuliyyətinə daxildir. Bundan əlavə olaraq, Baş Qərargah Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin NATO üzvü olan və başqa müttəfiq ölkələrlə hərbi sahədə əlaqələrini koordinasiya edir.
Ordunun müasir tarixi Osmanlı İmperiyasının dağılmasından sonrakı dövrə təsadüf edir. Türkiyə Silahlı Qüvvələri Atatürkçülük ideologiyasının xüsusilə də mühafizəkar aspektlərini özü üçün əsas götürmüşdür. Türkiyə 18 fevral 1952-ci ildə NATO üzvü olduqdan sonra silahlı qüvvələrin hərtərəfli modernizasiyası işlərinə başlamışdır. Bu təşkilata qoşulduqdan sonra Türkiyə Ordusu döyüş əməliyyatlarında müttəfiq qoşunlara dəstək vermək məqsədilə Koreyaya göndərilmiş və müharibənin bəzi hissələrində vacib rol oynamışdır. 1980-ci illərin sonlarına doğru silahlı qüvvələrdə ikinci yenidənqurma işləri başladılmışdır. Türkiyə Silahlı Qüvvələri Avropa Zirvəsinin nəzarəti altında təşkil olunan Avropa İttifaqı Döyüş Qruplarında iştirak etmişdir. TSQ, həmçinin Aİ və NATO-nun təşəbbüsü ilə təşkil olunan Avropa korpusuna da şəxsi heyət göndərmişdir.
Türkiyə Silahlı Qüvvələri 639,551 nəfərlik hərbi, mülki və yarımhərbi şəxsi heyəti ilə NATO-nun tərkibində ABŞ Silahlı Qüvvələrindən sonra ikinci ən böyük hərbi güc hesab olunur.Türkiyə Belçika, Almaniya, İtaliya və Niderlandla birlikdə NATO-nun nüvə paylaşımı proqramına daxil olan beş ölkədən biridir. Bu proqrama uyğun olaraq 90 ədəd İncirlik aviabazasında saxlanılır. Bu bombalardan 40-ı potensial nüvə münaqişəsi zamanı Türkiyə Hərbi Hava Qüvvələrinin istifadəsi üçün nəzərdə tutulmuşdur, lakin bunlardan istifadə etmək üçün mütləq NATO-nun icazəsi lazımdır.
Tarixi
İstiqlaliyyət müharibəsi
Birinci dünya müharibəsinin başa çatmasından sonra bir çox Osmanlı hərbçisi milli hərəkatda iştirak etmək məqsədilə Rumelindən Anadoluya doğru hərəkət etdi. İstiqlaliyyət müharibəsi ərzində, 3 may 1920-ci ildə Mustafa Fevzi Çaxmaq Paşa Ankara Hökumətinin Milli müdafiə naziri, İsmət İnönü isə Baş Qərargah rəisi vəzifəsinə təyin olunmuşdur. Lakin, 3 avqust 1921-ci il tarixində Eskişehir-Kütahya döyüşündəki uğursuzluqdan sonra İsmət Paşa vəzifəsini tərk etdi və Sakarya döyüşü başlamazdan az əvvəl Mustafa Kamal Paşa ordunun Ali Baş Komandanı vəzifəsinə təyin olundu. Türkiyə 1922-ci ildə İstiqlaliyyət müharibəsində qalib gəldi.
İkinci dünya müharibəsi
Türkiyə İkinci dünya müharibəsinin son mərhələsinə qədər neytrallığını qoruyub saxlamışdır. Türkiyə müharibənin əvvəllərində Böyük Britaniya və Fransa ilə qarşılıqlı yardım müqaviləsi imzaladı. Lakin, Fransanın Nasist Almaniyası tərəfindən işğal olunmasından sonra Türkiyə hökuməti həm Antihitler koalisiyası, həm də Berlin-Roma-Tokio oxu ilə eyni məsafəli əlaqələr saxlamağa çalışdı. Müharibə ərzində Almaniyanın Balkan ölkələrini işğal etməsi nəticəsində Frakiya və Egey dənizinin şərqində yerləşən adalarda Türkiyə ilə Nasist Almaniyası arasında yeni sərhəd xətti meydana gəldi. Bunun nəticəsi olaraq, 18 iyun 1941-ci ildə Türkiyə ilə Almaniya arasında "Dostluq və hücum etməmə" barədə saziş imzalandı.
Alman-Sovet müharibəsinin başlaması ilə birlikdə türk hökuməti general-leytenant Ali Fuat Erdenin başçılığı altında Almaniyaya hərbi müşahidəçilərdən ibarət nümayəndə heyəti göndərdi. Alman qoşunlarının Qafqazdan geri çəkilməsindən sonra Türkiyə hökuməti Antihitler koalisiyası ilə daha da yaxınlaşdı və 30 yanvar 1943-cü ildə Türkiyənin cənubunda yerləşən Yenicə qatar stansiyasında İsmət İnönü ilə Vinston Çörçil arasında gizli görüş keçirildi. Bu görüşmə zamanı Türkiyənin Antihitler koalisiyası tərəfdən müharibəyə qoşulması müzakirə olundu. Kursk döyüşünün başlamasına günlər qalmış, 1943-cü ilin iyul ayında general Cəmil Cahit Toydəmirin başçılığı altında olan nümayəndə heyəti almanların nəzarəti altında olan Belqrad şəhərinə gəldi və burada 503-cü ağır tank batalyonunun təlimlərini izlədi, həmçinin onların təchizatı ilə tanış oldu. Kursk döyüşünün uğursuzluqla başa çatmasından sonra Türkiyə hökuməti 1943-cü ilin dekabrında İkinci Qahirə konfransında iştirak etdi. Bu konfrans zamanı Franklin Ruzvelt, Vinston Çörçil və İsmət İnönü tərəfindən Türkiyənin Antihitler koalisiyası ilə mümkün əməkdaşlığı barədə razılığa gəlindi. Yalta konfransında yalnız Almaniya və Yaponiyaya qarşı formal olaraq müharibədə iştirak edən ölkələrin 1 mart 1945-ci il tarixindən etibarən Birləşmiş Millətlər Təşkilatına qoşulacağına icazə veriləcəyinin açıqlanmasından sonra, 23 fevral 1945-ci ildə Türkiyə Antihitler koalisiyasına qoşuldu, Almaniya və Yaponiyaya qarşı müharibə elan etdi.
Koreya müharibəsi
Türkiyə BMT-nin üzvü olaraq Koreya müharibəsində iştirak etdi və bir türk briqadasını birbaşa döyüşlərdə iştirak etməsi məqsədilə Cənubi Koreyaya göndərdi. Həmin briqada müharibə ərzində 731 nəfər itki verdi. Türkiyə 18 fevral 1952-ci ildə NATO-ya üzv qəbul olundu. Koreya hökuməti burada döyüşmüş və həlak olmuş türk hərbçilərinin xatirəsinə müharibə memorialı hazırladı.
Kipr
20 iyul 1974-cü ildə elə həmin il Kiprdə baş vermiş dövlət çevrilişinə cavab olaraq Türkiyə Silahlı Qüvvələri həm dənizdən, həm də havadan adaya hücum əməliyyatına başladı. Hərbi qarşıdurma Türkiyənin Kipr adasının şimalını ələ keçirməsi ilə nəticələndi və burada Kipr türklərinin yerli hökuməti təşkil olundu. Türk qoşunları adaya iki mərhələdə hücuma keçdi və bu hücum nəticəsində adanın təqribən 37%-i türklərin nəzarəti altına keçdi. Həmin hissədə Şimali Kipr Türk Respublikasının əsası qoyuldu.
Kürd-türk münaqişəsi
Türkiyə Silahlı Qüvvələri 1980-ci illərdən bəri PKK terror təşkilatı ilə mübarizə aparmaqdadır. Həmin terror təşkilatının lideri olan Abdullah Öcalan 1999-cu ildə Nayrobi şəhərində tutularaq Türkiyəyə gətirilmiş və vətənə xəyanət etdiyinə görə ömürlük həbs cəzası almışdır.
Bosniya və Kosovoda müharibə
Türkiyə NATO-nun rəhbərliyi altında Bosniya və Kosovoda təşkil olunan sülhməramlı missiyalarda iştirak etmişdir. Hal-hazırda 402 nəfər türk hərbçisi Kosovoda xidmət edir.
Tərkibi
Baş qərargah
Baş qərargah Türk Silahlı Qüvvətlərini idarə edən və istiqamətləndirən Türkiyədəki ən üst səviyyə əsgəri vahiddir. Bu, döyüşdə Baş komandirlik vəzifəsini Respublika başçısı adına yerinə yetirər. Qüvvətlərə əmr/əmrə etmək, döyüşə hazırlanmasında personal, xəbər alma, hərəkat, quruluşlanma, təhsil-təhsil və məntiqi xidmət qanunları və proqramları Baş qərargah Başçılığının məsuliyyətləridir.
Quru qoşunları
Türk Quru qüvvələri, Türk Silahlı Qüvvələrinin ən böyük vahididir. Tərkibində 4 Ordu, 14 Kolordu, 8 Mexanikləşdirilmiş Diviziya, 11 Zirehli Briqada, 23 Mekanize Piyada Briqadas(n)ı, 15 Motoatıcı Piyada Briqadas(n)ı, 8 Komando Briqadas(n)ı, 4 İnsani Kömək Briqadas(n)ı, 5 Topçu Briqadas(n)ı var. Ayrıca Şimali Kipr Türk Respublikasında "Kipr Türk Barış Qüvvələri" adı altında təxminən bir kolordu səviyyəsində təxminən 60.000 nəfər şəxsi heyət saxlamaqdadır. Konstitusiya ilə təyin edilmiş olan Türkiyə Respublikasının qorunması və gözlənilməsi ilə əlaqədar özünə verilən vəzifələri yerinə yetirər. Türk Quru Qüvvətindəki əsgər (ər və erbaş) sayının 550.000 üstündə olduğu sanılmaqdadır.
Jandarma
Döyüş və fövqəladə hallar xaricində Daxili İşlər Nazirliyinə bağlıdır. Türkiyə sahəsinin 92%-i jandarma bölgəsidir.
Hərbi Dəniz Qüvvələri
Türk Dəniz Qüvvələri, Türkiyəni dənizdən gələcək təhdidlərə qarşı müdafiə etmək və ölkənin dənizlə əlaqəli mənfəətlərini qorumaq və nəzarət etməklə vəzifəli qüvvədir. Hərbi Dəniz Qüvvələri 27 fırkateyn, 14 sualtı gəmi, 9 korvet, 108 hücum kateri, 23 mərmi hücum gəmisi, 102 Sahil Təhlükəsizlik Gəmisi və 21 Mina Gəmisi ilə Qara dəniz, Egey dənizi və Aralıq dənizində hörmət edilən bir gücdür. 55.000 aktiv işlə/çalışanı ilə personal sayı baxımında dünyanın 8. böyük dəniz qüvvəsidir. Lakin invanter baxımından bu sıralama dəyişir. Bu güc, invanter baxımından 3. yerdədir. Donanma Komandirliyi, Şimal Dəniz Sahə Komandirliyi, Cənub Dəniz Sahə Komandirliyi, Dəniz Təhsil və Təhsil Komandirliyi olmaq üzrə dörd ana ast komandirlikdən meydana gələr.
Sahil Təhlükəsizlik
Vəzifəsi dəniz səlahiyyət sahələrində milli və beynəlxalq hüququ təsirli etmək, can və mal təhlükəsizliyini təmin etməkdir. 1 yanvar 1985-ci ildə Daxili İşlər Nazirliyinə bağlanan komandirlik; bu tarixdən əvvəl Jandarma Ümumi Komandirliyinə bağlı idi. 5.070 aktiv personala sahib təşkilat TSK-da diviziya səviyyəsində təmsil edilməkdədir.
Hərbi Hava Qüvvələri
Hərbi hava Qüvvələri Türk Silahlı Qüvvələrinin 2-ci ən böyük qüvvəsidir. 1911-ci ildə qurulan və hal-hazırda inventarında 1000-dən çox təyyarə saxlayan qüvvə barışda müdafiə, döyüşdə isə quru və dəniz qüvvələrinə dəstək verir.
Xüsusi Təyinatlı Qüvvələr
Xüsusi Təyinatlı Qüvvələr və ya xalq arasındakı adı ilə . Keçmiş adı Xüsusi Hərb Dairəsi olub. Türk Silahlı Qüvvələrinin zabit və gizir heyətindən ibarət, istənilən hava şəraitində, istənilən yerdə, maneəsiz xidmət keçmək üçün yaradılan bu qoşun növünün əsas vəzifəsi daxili və xarici təhlükəsizliyi təmin etməkdir. Bu qoşunlar TSK-da olan başqa heç bir qüvvəyə tabe olmadan birbaşa Türkiyə Silahlı Qüvvələri Baş Qərargahına tabedir.
Muzeylər
Hərbiyə Əsgəri Muzeyi
Əsgəri Muzey, İstanbulun Hərbiyə səmtində olan, 54.000 m²lik bir alan/sahə üzərində qurulu/təşkilatı 18.600 m²lik binasıyla bir strukturlar kompleksidir. Geniş bir sahəyə yayılan Məktəbi Hərbiyə binası, Osmanlı Dövlətinə zabit yetişdirmək məqsədiylə qurulmuş və 1862də tikilmişdir.
İstanbul Dəniz Muzeyi
Türkiyənin dənizçilik sahəsində ən böyük əsgəri muzeyidir. Kolleksiyasında təxminən 20.000 ədəd/adət əsər var. Dəniz Qüvvələri Komandirliyinə bağlı olan İstanbul Dəniz Muzeyi Türkiyədə qurulan ilk əsgəri muzeydir. 1897-ci ildə, dövrün Dəniz Naziri Həsən Hüsnü Paşanın əmrləri ilə Limanı Komandirədə (Osmanlı Dövlət Limanı Kasımpaşa, İstanbulda) kiçik bir binada "Muzey və Kitabxana İdarəsi" adı ilə qurulmuşdur.
İstanbul Havaçılıq Muzeyi
, Yeşilköydə əsgəri aerodrom bitişiyində iştirak edən və Türk hava qüvvələrinə aid təyyarələrin sərgiləndiyi muzeydir. I. Dünya Döyüşü sonunda, ən köhnəsi 1912-ci ilə aid olmaq üzrə müxtəlif dövlətlərə aid təyyarələr ilə anqarlarda 1-ci dünya müharibəsi zamanı almanlar tərəfindən verilən hər tip təyyarəden bir, iki və üç ədəd tapılması Hava Qüvvələri Müfəttişliyi tərəfindən bir hava muzeyi qurma qərarı alınmasına səbəb olmuşdur. 16 oktyabr 1985 tarixində ziyarətə açılmışdır.
Akademiyalar
Əsgəri Tibb Akademiyası
Gülhane Əsgəri Tibb Akademiyası, Türk Silahlı Qüvvətlərinə sağlamlıq elmləri sahəsində əsgəri personal yetişdirən bir komandirlikdir. Ankara Ətlikdə var. Akademiya bu hissələrdən meydana gəlməkdədir:
- Gülhane Əsgəri Tibb Fakültəsi (GATA)
- Sağlamlıq Elmləri İnstitutu
- Sağlamlıq Ehtiyat zabit Peşə Yüksək Məktəbi
Həmçinin bax
Qeydlər
İstinadlar
- "Türkiye'nin ihracatı arttı ithalatı azaldı". TRT News. 3 December 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 30 November 2015.
- Ramazan Ercan. "Türk savunma sanayi ihracatta hız kesmedi". Anadolu Agency Newspaper. 5 October 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 9 January 2015.
- ROR Data. v1.19 2023. doi:10.5281/ZENODO.7644942
- "News From Turkish Armed Forces". Turkish Armed Forces. tsk.tr. 5 noyabr 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 25 aprel 2018.
- "Der Spiegel: Foreign Minister Wants US Nukes out of Germany (10 April 2009)". Der Spiegel. 30 mart 2009. 14 February 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 25 aprel 2018.
- Hans M. Kristensen. (PDF). Natural Resources Defense Council, 2005. 2011-01-01 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 aprel 2018.
- Johannes Glasneck, Inge Kircheisen, Türkei und Afghanistan, Dt. V. d. Wissenschaften, 1968, p. 139. 2016-05-02 at the Wayback Machine
- "From Rep. of Turkey Ministry of Foreign Affairs". 2016-07-16 tarixində . İstifadə tarixi: 27 aprel 2018.
- Welz, Gisela. Divided Cyprus: Modernity, History, and an Island in Conflict. Indiana University Press. 2006. səh. 2. ISBN .
- Carpenter, Ted Galen. NATO's Empty Victory: A Postmortem on the Balkan War. Washington, D.C: . 2000. səh. 36. ISBN .
- Carpenter, Ted Galen. Peace and Freedom: Foreign Policy for a Constitutional Republic. Washington, D.C: Cato Institute. 2002. səh. 187. ISBN .
- "People's Daily Online -- NATO chief declares PKK terrorist group". 2014-10-19 tarixində . İstifadə tarixi: 27 aprel 2018.
Xarici keçidlər
- www.msb.gov.tr 2009-10-27 at the Wayback Machine
- tsk.tr — Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin rəsmi saytı
- www.kkk.tsk.tr
- www.hvkk.tsk.tr 2018-09-01 at the Wayback Machine
- www.dzkk.tsk.tr
- www.jandarma.gov.tr
- www.sahilguvenlik.gov.tr
- www.turkishnavy.net
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Turkiye Silahli Quvveleri turk Turk Silahli Kuvvetleri TSK Turkiye Respublikasini qorumaq mesuliyyeti dasiyan ordu Quru Qosunlari Herbi Hava Quvveleri ve Herbi Deniz Quvvelerinden ibaretdir Jandarma ve Sahil Muhafize ise sulh dovrunde daxili tehlukesizlik quvvelerinin terkib hissesi hesab olunur ve Daxili Isler Nazirliyine tabedir Muharibe seraitinde ise hemin qurumlar da Ordu ve herbi deniz quvvelerinin tabeciliyi altinda fealiyyet gosterir Turkiye Prezidenti butun silahli quvvelerin Ali Bas Komandani hesab olunur Turkiye Silahli QuvveleriTurk Silahli KuvvetleriQurulub 1920Daxildir Herbi Quru Qosunlari Herbi Deniz Quvveleri Herbi Hava Quvveleri Jandarma Sahil MuhafizeQerargah Canqaya AnkaraVeb sayt tsk trRehberlikBas komandir Receb Tayyib ErdoganMilli Mudafie naziri Hulusi AKARCanli quvveHerbi yas 20Esgerlik muddeti 6 12 ayHer il esgerlik yasina catan 1 411 811 2023 2019 Aktiv kadr 1 000 000 XerclerBudce 19 milyard dollarUDM faizi 2 2 SenayeYerli techizatcilar ASELSAN Roketsan TUBITAKXarici techizatcilar ABS Almaniya Birlesmis Kralliq Italiya Cenubi Koreya Yunanistan Fransa Ispaniya CXR Isvecre Rusiya Israil Avstraliya Niderland Norvec Isvec Iran Kuba Avstriya Belarus Macaristan Bolqaristan Belcika CAR Sinqapur Serbiya Cin Respublikasi Kanada Filippin Ukrayna Pakistan Braziliya Hindistan Gurcustan Azerbaycan Ruminiya Moldova Danimarka Indoneziya Argentina Cili Portuqaliya Seudiyye Erebistani Merakes Elcezair Tunis Liviya Iordaniya Sudan Misir Livan BEE Peru Meksika Finlandiya Albaniya Vyetnam Polsa Xorvatiya Kolumbiya Ekvador Luksemburq Efiopiya Cad Niger Nigeriya Malayziya Bosniya ve Herseqovina Bruney Simali Makedoniya Sri Lanka Tailand Efqanistan Ruanda Burundi Venesuela Mali Monqolustan Keniya Behreyn Cibuti Somali Benin Sloveniya Seneqal KDR Konqo Respublikasi Burkina Faso Kot d Ivuar Qana Qvineya Qeter Oman Uqanda QambiyaIllik idxal 1 540 milyar 2014 Illik ixrac 1 647 milyar 2014 Silahli Quvvelerin hazirki Bas Qerargah reisi general Yasar Gulerdi Silahli Quvvelere komandanliq etmek ve sexsi heyetin doyus hazirligi kesfiyyat emeliyyatlar teskilatlanma telim ve lojistik xidmetlerle elaqedar siyaset ve proqramlarin islenib hazirlanmasi Bas Qerargahin mesuliyyetine daxildir Bundan elave olaraq Bas Qerargah Turkiye Silahli Quvvelerinin NATO uzvu olan ve basqa muttefiq olkelerle herbi sahede elaqelerini koordinasiya edir Ordunun muasir tarixi Osmanli Imperiyasinin dagilmasindan sonraki dovre tesaduf edir Turkiye Silahli Quvveleri Ataturkculuk ideologiyasinin xususile de muhafizekar aspektlerini ozu ucun esas goturmusdur Turkiye 18 fevral 1952 ci ilde NATO uzvu olduqdan sonra silahli quvvelerin herterefli modernizasiyasi islerine baslamisdir Bu teskilata qosulduqdan sonra Turkiye Ordusu doyus emeliyyatlarinda muttefiq qosunlara destek vermek meqsedile Koreyaya gonderilmis ve muharibenin bezi hisselerinde vacib rol oynamisdir 1980 ci illerin sonlarina dogru silahli quvvelerde ikinci yenidenqurma isleri basladilmisdir Turkiye Silahli Quvveleri Avropa Zirvesinin nezareti altinda teskil olunan Avropa Ittifaqi Doyus Qruplarinda istirak etmisdir TSQ hemcinin AI ve NATO nun tesebbusu ile teskil olunan Avropa korpusuna da sexsi heyet gondermisdir Turkiye Silahli Quvveleri 639 551 neferlik herbi mulki ve yarimherbi sexsi heyeti ile NATO nun terkibinde ABS Silahli Quvvelerinden sonra ikinci en boyuk herbi guc hesab olunur Turkiye Belcika Almaniya Italiya ve Niderlandla birlikde NATO nun nuve paylasimi proqramina daxil olan bes olkeden biridir Bu proqrama uygun olaraq 90 eded Incirlik aviabazasinda saxlanilir Bu bombalardan 40 i potensial nuve munaqisesi zamani Turkiye Herbi Hava Quvvelerinin istifadesi ucun nezerde tutulmusdur lakin bunlardan istifade etmek ucun mutleq NATO nun icazesi lazimdir TarixiEsas meqale Turkiyenin herb tarixiIstiqlaliyyet muharibesi Esas meqale Turkiye Istiqlaliyyet muharibesi Birinci dunya muharibesinin basa catmasindan sonra bir cox Osmanli herbcisi milli herekatda istirak etmek meqsedile Rumelinden Anadoluya dogru hereket etdi Istiqlaliyyet muharibesi erzinde 3 may 1920 ci ilde Mustafa Fevzi Caxmaq Pasa Ankara Hokumetinin Milli mudafie naziri Ismet Inonu ise Bas Qerargah reisi vezifesine teyin olunmusdur Lakin 3 avqust 1921 ci il tarixinde Eskisehir Kutahya doyusundeki ugursuzluqdan sonra Ismet Pasa vezifesini terk etdi ve Sakarya doyusu baslamazdan az evvel Mustafa Kamal Pasa ordunun Ali Bas Komandani vezifesine teyin olundu Turkiye 1922 ci ilde Istiqlaliyyet muharibesinde qalib geldi Ikinci dunya muharibesi Esas meqale Ikinci Qahire konfransi Turkiye Ikinci dunya muharibesinin son merhelesine qeder neytralligini qoruyub saxlamisdir Turkiye muharibenin evvellerinde Boyuk Britaniya ve Fransa ile qarsiliqli yardim muqavilesi imzaladi Lakin Fransanin Nasist Almaniyasi terefinden isgal olunmasindan sonra Turkiye hokumeti hem Antihitler koalisiyasi hem de Berlin Roma Tokio oxu ile eyni mesafeli elaqeler saxlamaga calisdi Muharibe erzinde Almaniyanin Balkan olkelerini isgal etmesi neticesinde Frakiya ve Egey denizinin serqinde yerlesen adalarda Turkiye ile Nasist Almaniyasi arasinda yeni serhed xetti meydana geldi Bunun neticesi olaraq 18 iyun 1941 ci ilde Turkiye ile Almaniya arasinda Dostluq ve hucum etmeme barede sazis imzalandi Alman Sovet muharibesinin baslamasi ile birlikde turk hokumeti general leytenant Ali Fuat Erdenin basciligi altinda Almaniyaya herbi musahidecilerden ibaret numayende heyeti gonderdi Alman qosunlarinin Qafqazdan geri cekilmesinden sonra Turkiye hokumeti Antihitler koalisiyasi ile daha da yaxinlasdi ve 30 yanvar 1943 cu ilde Turkiyenin cenubunda yerlesen Yenice qatar stansiyasinda Ismet Inonu ile Vinston Corcil arasinda gizli gorus kecirildi Bu gorusme zamani Turkiyenin Antihitler koalisiyasi terefden muharibeye qosulmasi muzakire olundu Kursk doyusunun baslamasina gunler qalmis 1943 cu ilin iyul ayinda general Cemil Cahit Toydemirin basciligi altinda olan numayende heyeti almanlarin nezareti altinda olan Belqrad seherine geldi ve burada 503 cu agir tank batalyonunun telimlerini izledi hemcinin onlarin techizati ile tanis oldu Kursk doyusunun ugursuzluqla basa catmasindan sonra Turkiye hokumeti 1943 cu ilin dekabrinda Ikinci Qahire konfransinda istirak etdi Bu konfrans zamani Franklin Ruzvelt Vinston Corcil ve Ismet Inonu terefinden Turkiyenin Antihitler koalisiyasi ile mumkun emekdasligi barede raziliga gelindi Yalta konfransinda yalniz Almaniya ve Yaponiyaya qarsi formal olaraq muharibede istirak eden olkelerin 1 mart 1945 ci il tarixinden etibaren Birlesmis Milletler Teskilatina qosulacagina icaze verileceyinin aciqlanmasindan sonra 23 fevral 1945 ci ilde Turkiye Antihitler koalisiyasina qosuldu Almaniya ve Yaponiyaya qarsi muharibe elan etdi Koreya muharibesi Turkiye BMT nin uzvu olaraq Koreya muharibesinde istirak etdi ve bir turk briqadasini birbasa doyuslerde istirak etmesi meqsedile Cenubi Koreyaya gonderdi Hemin briqada muharibe erzinde 731 nefer itki verdi Turkiye 18 fevral 1952 ci ilde NATO ya uzv qebul olundu Koreya hokumeti burada doyusmus ve helak olmus turk herbcilerinin xatiresine muharibe memoriali hazirladi Kipr Esas meqale Kipr bohrani 20 iyul 1974 cu ilde ele hemin il Kiprde bas vermis dovlet cevrilisine cavab olaraq Turkiye Silahli Quvveleri hem denizden hem de havadan adaya hucum emeliyyatina basladi Herbi qarsidurma Turkiyenin Kipr adasinin simalini ele kecirmesi ile neticelendi ve burada Kipr turklerinin yerli hokumeti teskil olundu Turk qosunlari adaya iki merhelede hucuma kecdi ve bu hucum neticesinde adanin teqriben 37 i turklerin nezareti altina kecdi Hemin hissede Simali Kipr Turk Respublikasinin esasi qoyuldu Kurd turk munaqisesi Turkiye Silahli Quvveleri 1980 ci illerden beri PKK terror teskilati ile mubarize aparmaqdadir Hemin terror teskilatinin lideri olan Abdullah Ocalan 1999 cu ilde Nayrobi seherinde tutularaq Turkiyeye getirilmis ve vetene xeyanet etdiyine gore omurluk hebs cezasi almisdir Bosniya ve Kosovoda muharibe Esas meqaleler Bosniya muharibesi ve Kosovo muharibesi Turkiye NATO nun rehberliyi altinda Bosniya ve Kosovoda teskil olunan sulhmeramli missiyalarda istirak etmisdir Hal hazirda 402 nefer turk herbcisi Kosovoda xidmet edir TerkibiBas qerargah Esas meqale Turkiye Respublikasi Silahli Quvveleri Bas Qerargahi Bas qerargah Turk Silahli Quvvetlerini idare eden ve istiqametlendiren Turkiyedeki en ust seviyye esgeri vahiddir Bu doyusde Bas komandirlik vezifesini Respublika bascisi adina yerine yetirer Quvvetlere emr emre etmek doyuse hazirlanmasinda personal xeber alma herekat quruluslanma tehsil tehsil ve mentiqi xidmet qanunlari ve proqramlari Bas qerargah Basciliginin mesuliyyetleridir Quru qosunlari Esas meqale Turkiye Quru Qosunlari Turk Quru quvveleri Turk Silahli Quvvelerinin en boyuk vahididir Terkibinde 4 Ordu 14 Kolordu 8 Mexaniklesdirilmis Diviziya 11 Zirehli Briqada 23 Mekanize Piyada Briqadas n i 15 Motoatici Piyada Briqadas n i 8 Komando Briqadas n i 4 Insani Komek Briqadas n i 5 Topcu Briqadas n i var Ayrica Simali Kipr Turk Respublikasinda Kipr Turk Baris Quvveleri adi altinda texminen bir kolordu seviyyesinde texminen 60 000 nefer sexsi heyet saxlamaqdadir Konstitusiya ile teyin edilmis olan Turkiye Respublikasinin qorunmasi ve gozlenilmesi ile elaqedar ozune verilen vezifeleri yerine yetirer Turk Quru Quvvetindeki esger er ve erbas sayinin 550 000 ustunde oldugu sanilmaqdadir Jandarma Doyus ve fovqelade hallar xaricinde Daxili Isler Nazirliyine baglidir Turkiye sahesinin 92 i jandarma bolgesidir Herbi Deniz Quvveleri Esas meqale Turk Deniz Quvveleri Turk Deniz Quvveleri Turkiyeni denizden gelecek tehdidlere qarsi mudafie etmek ve olkenin denizle elaqeli menfeetlerini qorumaq ve nezaret etmekle vezifeli quvvedir Herbi Deniz Quvveleri 27 firkateyn 14 sualti gemi 9 korvet 108 hucum kateri 23 mermi hucum gemisi 102 Sahil Tehlukesizlik Gemisi ve 21 Mina Gemisi ile Qara deniz Egey denizi ve Araliq denizinde hormet edilen bir gucdur 55 000 aktiv isle calisani ile personal sayi baximinda dunyanin 8 boyuk deniz quvvesidir Lakin invanter baximindan bu siralama deyisir Bu guc invanter baximindan 3 yerdedir Donanma Komandirliyi Simal Deniz Sahe Komandirliyi Cenub Deniz Sahe Komandirliyi Deniz Tehsil ve Tehsil Komandirliyi olmaq uzre dord ana ast komandirlikden meydana geler Sahil Tehlukesizlik Vezifesi deniz selahiyyet sahelerinde milli ve beynelxalq huququ tesirli etmek can ve mal tehlukesizliyini temin etmekdir 1 yanvar 1985 ci ilde Daxili Isler Nazirliyine baglanan komandirlik bu tarixden evvel Jandarma Umumi Komandirliyine bagli idi 5 070 aktiv personala sahib teskilat TSK da diviziya seviyyesinde temsil edilmekdedir Herbi Hava Quvveleri Esas meqale Turkiye Herbi Hava Quvveleri Herbi hava Quvveleri Turk Silahli Quvvelerinin 2 ci en boyuk quvvesidir 1911 ci ilde qurulan ve hal hazirda inventarinda 1000 den cox teyyare saxlayan quvve barisda mudafie doyusde ise quru ve deniz quvvelerine destek verir Xususi Teyinatli Quvveler Xususi Teyinatli Quvveler ve ya xalq arasindaki adi ile Kecmis adi Xususi Herb Dairesi olub Turk Silahli Quvvelerinin zabit ve gizir heyetinden ibaret istenilen hava seraitinde istenilen yerde maneesiz xidmet kecmek ucun yaradilan bu qosun novunun esas vezifesi daxili ve xarici tehlukesizliyi temin etmekdir Bu qosunlar TSK da olan basqa hec bir quvveye tabe olmadan birbasa Turkiye Silahli Quvveleri Bas Qerargahina tabedir MuzeylerHerbiye Esgeri Muzeyi Esgeri Muzey Istanbulun Herbiye semtinde olan 54 000 m lik bir alan sahe uzerinde qurulu teskilati 18 600 m lik binasiyla bir strukturlar kompleksidir Genis bir saheye yayilan Mektebi Herbiye binasi Osmanli Dovletine zabit yetisdirmek meqsediyle qurulmus ve 1862de tikilmisdir Istanbul Deniz Muzeyi Turkiyenin denizcilik sahesinde en boyuk esgeri muzeyidir Kolleksiyasinda texminen 20 000 eded adet eser var Deniz Quvveleri Komandirliyine bagli olan Istanbul Deniz Muzeyi Turkiyede qurulan ilk esgeri muzeydir 1897 ci ilde dovrun Deniz Naziri Hesen Husnu Pasanin emrleri ile Limani Komandirede Osmanli Dovlet Limani Kasimpasa Istanbulda kicik bir binada Muzey ve Kitabxana Idaresi adi ile qurulmusdur Istanbul Havaciliq Muzeyi Istanbul Havaciliq Muzeyi Yesilkoyde esgeri aerodrom bitisiyinde istirak eden ve Turk hava quvvelerine aid teyyarelerin sergilendiyi muzeydir I Dunya Doyusu sonunda en kohnesi 1912 ci ile aid olmaq uzre muxtelif dovletlere aid teyyareler ile anqarlarda 1 ci dunya muharibesi zamani almanlar terefinden verilen her tip teyyareden bir iki ve uc eded tapilmasi Hava Quvveleri Mufettisliyi terefinden bir hava muzeyi qurma qerari alinmasina sebeb olmusdur 16 oktyabr 1985 tarixinde ziyarete acilmisdir AkademiyalarEsgeri Tibb Akademiyasi Gulhane Esgeri Tibb Akademiyasi Turk Silahli Quvvetlerine saglamliq elmleri sahesinde esgeri personal yetisdiren bir komandirlikdir Ankara Etlikde var Akademiya bu hisselerden meydana gelmekdedir Gulhane Esgeri Tibb Fakultesi GATA Saglamliq Elmleri Institutu Saglamliq Ehtiyat zabit Pese Yuksek MektebiHemcinin baxIncirlik Herbi Hava Bazasi TurkiyeQeydlerIstinadlar Turkiye nin ihracati artti ithalati azaldi TRT News 3 December 2015 tarixinde Istifade tarixi 30 November 2015 Ramazan Ercan Turk savunma sanayi ihracatta hiz kesmedi Anadolu Agency Newspaper 5 October 2015 tarixinde Istifade tarixi 9 January 2015 ROR Data v1 19 2023 doi 10 5281 ZENODO 7644942 News From Turkish Armed Forces Turkish Armed Forces tsk tr 5 noyabr 2015 tarixinde Istifade tarixi 25 aprel 2018 Der Spiegel Foreign Minister Wants US Nukes out of Germany 10 April 2009 Der Spiegel 30 mart 2009 14 February 2012 tarixinde Istifade tarixi 25 aprel 2018 Hans M Kristensen PDF Natural Resources Defense Council 2005 2011 01 01 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 aprel 2018 Johannes Glasneck Inge Kircheisen Turkei und Afghanistan Dt V d Wissenschaften 1968 p 139 2016 05 02 at the Wayback Machine From Rep of Turkey Ministry of Foreign Affairs 2016 07 16 tarixinde Istifade tarixi 27 aprel 2018 Welz Gisela Divided Cyprus Modernity History and an Island in Conflict Indiana University Press 2006 seh 2 ISBN 0 253 21851 9 Carpenter Ted Galen NATO s Empty Victory A Postmortem on the Balkan War Washington D C 2000 seh 36 ISBN 1 882577 85 X Carpenter Ted Galen Peace and Freedom Foreign Policy for a Constitutional Republic Washington D C Cato Institute 2002 seh 187 ISBN 1 930865 34 1 People s Daily Online NATO chief declares PKK terrorist group 2014 10 19 tarixinde Istifade tarixi 27 aprel 2018 Xarici kecidlerwww msb gov tr 2009 10 27 at the Wayback Machine tsk tr Turkiye Silahli Quvvelerinin resmi sayti www kkk tsk tr www hvkk tsk tr 2018 09 01 at the Wayback Machine www dzkk tsk tr www jandarma gov tr www sahilguvenlik gov tr www turkishnavy net