Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az
  • Vikipediya

Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələri və ya Azərbaycan Ordusu Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyini və ərazi

Azərbaycan silahlı qüvvələri

Azərbaycan silahlı qüvvələri
www.wikimedia.az-az.nina.azhttps://www.wikimedia.az-az.nina.az

Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələri və ya Azərbaycan Ordusu — Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyini və ərazi bütövlüyünü qorumağa həsr olunmuş hərbi təşkilat. Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Azərbaycan Quru Qoşunları, Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələri və Azərbaycan Hərbi Dəniz Qüvvələrindən ibarətdir. Birləşən qüvvələrə Azərbaycan Respublikası Daxili Qoşunları, Azərbaycan Milli Qvardiyası, Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhəd Xidməti, Fövqəladə Hallar Nazirliyi və Azərbaycan Respublikası Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidməti daxildir.

Azərbaycan Silahlı Qüvvələri
image
Qurulub 26 iyun 1918
Cari forma 1991
Daxildir

imageAzərbaycan Quru Qoşunları
image Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələri
image Azərbaycan Hərbi Dəniz Qüvvələri
imageAzərbaycan Xüsusi Təyinatlı Qüvvələri
image Azərbaycan Respublikası Daxili Qoşunları
image Fövqəladə Hallar Nazirliyi
image Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhəd Xidməti

image Azərbaycan Milli Qvardiyası
image Azərbaycan Sülhməramlı Qüvvələri
Qərargah Bakıimage Bakı
Rəhbərlik
Ali Baş Komandan İlham Əliyev
Müdafiə naziri Zakir Həsənov
Canlı qüvvə
Əsgərlik müddəti 18 ay
universitet məzunları üçün 12 ay
Aktiv kadr 125,000 (2020)
Sənaye
Yerli təchizatçılar imageMüdafiə Sənayesi Nazirliyi
Xarici təchizatçılar image Türkiyə
image İsrail
image Rusiya
image ABŞ
image Pakistan
image Kanada
image Ukrayna
image Belarus
image Iran
image Çin
Əlaqədar məqalələr
Tarix Azərbaycanın hərb tarixi
Azərbaycan-Ermənistan müharibəsi
Bakı döyüşü
Qarabağ müharibəsi
Aprel döyüşləri
Tovuz döyüşləri
İkinci Qarabağ müharibəsi

1918-ci ilin mayın 28-də qəbul edilmiş Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Azərbaycanın İstiqlal Bəyannaməsində Azərbaycanın Silahlı Qüvvələrininin yaradılması qeyd edilib. 1918-ci ilin mayın 28-də yaradılan ilk kabinədə Azərbaycan hökumətinin müdafiə naziri vəzifəsinə general Xosrov bəy Sultanov təyin edilib.Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yaradıldığı ilk dövrlərdə onun hərbi qüvvələri 600 nəfərlik könüllü dəstələrdən ibarət idi. Hökumət 1918-ci il iyunun 19-da ölkə ərazisində hərbi vəziyyət elan edib. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Nazirlər Şurasının 1918-ci il 26 iyun tarixli qərarı ilə Çar Rusiyası dövründə "Vəhşi diviziya" adlanan keçmiş Tatar süvari alayının əsgərlərindən formalaşdırılmış və general Əliağa Şıxlinskinin rəhbərlik etdiyi Müsəlman korpusunun əsasında ilk ordu hissəsi, 5000 nəfər şəxsi heyəti olan "Əlahiddə Azərbaycan korpusu" yaradılıb. İyulun 11-də hökumət fərmanı ilə hərbi səfərbərlik elan edilib. Azərbaycan Respublikasının 1894–1899-cu illərdə anadan olmuş bütün müsəlman vətəndaşları orduya hərbi qulluğa çağırılıb.

1920-ci ildə Azərbaycan Sovet Rusiyası tərəfindən işğal edildikdən sonra Azərbaycanın hərbi nazirliyi rəsmən ləğv edilib, Azərbaycan ordusunun 21 generallarından 15-i bolşeviklər tərəfindən güllələnib.Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpasından sonra, 1991-ci ilin sentyabrında Ali Sovetin qərarı ilə Müdafiə Nazirliyi, oktyabrın 9-da isə qarşıdakı 3 ay ərzində Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin yaradılması barədə qərar qəbul edilib.Azərbaycan prezidenti Əbülfəz Elçibəyin 1992-ci il 18 sentyabr tarixli fərmanı ilə ilk olaraq oktyabrın 9-u Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri günü elan edilib. Lakin 22 may 1998-ci ildə prezident Heydər Əliyev fərman imzalayaraq 26 iyunu Silahlı Qüvvələr günü elan edib.

2021-ci ildə "Global Firepower" təşkilatının yekunlarına əsasən, Azərbaycan Silahlı Qüvvələri "dünyanın ən güclü ordusu" reytinqində 63-cü yerdə qərarlaşıb. 2017-ci ildə Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələrinin sərəncamında 8 qırıcı, 11 hücum, 53 nəqliyyat, 19 təlim təyyarəsi və 83 helikopter (onlardan 11-si hücum helikopteridir), Azərbaycan Hərbi Dəniz Qüvvələrinin sərəncamında 9 patrul və sahil gəmiləri, 4 mina tralçısı, 2 submarinası, 1 freqat tipli gəmisi, Silahlı Qüvvələrin silahlanmasında isə 320 tank, 890 zirehli texnika, 159 artilleriya qurğusu, 121 reaktiv yaylım atəşi sistemi var. Azərbaycan ordusunun sayı 274 500 nəfərdir, səfərbərlik zamanı isə 95000 nəfər hərbi xidmətə çağırıla bilər.

Tarixi

Yaranması və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövrü (1918–1920)

image Əsas məqalə: Əlahiddə Azərbaycan korpusu
image
Əlahiddə Azərbaycan korpusu

28 may 1918-ci il tarixində Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaradılmasından sonra ən əsas vəzifələrdən biri Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin formalaşması idi. Milli Silahlı Qüvvələrin yaradılması üçün ilk cəhdlər isə hələ 1917-ci ilin sonunda və 1918-ci ilin əvvəllərində edilmişdi. Milli Şuranın 28 may 1918-ci il tarixli qərarına əsasən, Fətəli Xan Xoyskinin sədrliyi ilə yaradılmış birinci hökumətin tərkibində təsis edilmiş Hərbiyyə naziri vəzifəsinə Xosrov bəy Sultanov təyin edildi. Lakin bu kabinənin buraxılması ilə hərbi nazir vəzifəsi də ləğv edilmiş və Azərbaycanda ordu quruculuğu prosesinə rəhbərlik Hökumətin qərarı ilə Qafqaz İslam Ordusunun komandanı Nuru Paşaya həvalə olunmuşdu. Hökumət strukturunda isə Qafqaz İslam Ordusu komandanlığı ilə əlaqələri nizamlayacaq hərbi işlər üzrə baş müvəkkil vəzifəsi təsis olunmuş İsmayıl xan Ziyadxanov bu vəzifəyə təsdiq edilmişdi. Azərbaycan Hökumətinin 1918-ci il 3 iyul tarixli qərarı ilə 19 yaşı tamam olmuş vətəndaşlar hərbi çağırışın yerinə yetirilməsinə cəlb olunurdular. 1918-ci il iyunun 26-da Hökumətin qərarı ilə Müsəlman korpusu Əlahiddə Azərbaycan korpusu adlandırıldı və onun ştat cədvəlində qismən dəyişiklik edildi. General-leytenant Əliağa Şıxlinski korpusun komandiri kimi vəzifəsini yenə də davam etdirdi.

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Nazirlər Şurasının 1918-ci il 26 iyun tarixli qərarı ilə Çar Rusiyası dövründə "Vəhşi diviziya" (rus. "Дикая дивизия") adlanan keçmiş tatar süvari alayının əsgərlərindən formalaşdırılmış və Müsəlman Korpusunun əsasında ilk ordu hissəsi, 5000 nəfər şəxsi heyəti olan "Əlahiddə Azərbaycan korpusu" yaradıldı. İyulun 11-də isə hökumət fərmanı ilə hərbi səfərbərlik elan edildi. 1919-cu ilin sonlarında 25 minlik Azərbaycan ordusu iki piyada və bir süvari diviziyadan ibarət idi. Hərbi nazirlik 1920-ci ildə ordunun şəxsi heyətini 40 min nəfərə çatdırmağı planlaşdırırdı.

1920-ci il bolşevik işğalı ərəfəsində Azərbaycan ordusunun əsas döyüş hissələri və birləşmələri aşağıdakılar idi: 8 alaydan i ibarət iki piyada diviziyası, 3 alaydan ibarət süvari diviziyası və iki topçu briqadası. Bunlardan başqa, ordunun bir sıra yardımçı hissə, bölmə və müəssisələri də var idi. Hər bir piyada alayı 3 tabordan, hər bir tabor isə dörd piyada bölüyündən və bir pulemyot bölüyündən təşkil edilmişdi. Hər pulemyot bölüyünün tərkibində 8 pulemyot var idi. Bundan başqa, hər alayda bir süvari kəşfiyyat bölüyü, bir piyada kəşfiyyat bölüyü, bir istehkam bölüyü, bir rabitə-telefon bölüyü və bir qeyri-nizami bölük var idi. Alayların ştat tərkibi onların hamısında eyni deyildi. Süvari alayları üç süvari bölüyündən, pulemyot bölüyündən, təlim və rabitə komandalarından ibarət idi.

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Hökuməti obyektiv çətinliklər üzündən hərbi-dəniz qüvvələrinin təşkilinə 1919-cu ilin sonlarında başladı. 1918-ci ilin sentyabrında Bakının Sentrokaspi diktaturası və ingilis müdaxiləçilərindən təmizlənməsi ərəfəsində buradakı əsas hərb gəmiləri — "Qars", "Ərdəhan" və "Astrabad" Petrovsk-Porta aparılmışdı. 1918-ci ilin noyabrında Bakını zəbt edən ingilis hərbi qüvvələri adları çəkilən gəmiləri geri qaytarsa da, onları Azərbaycan Hökumətinə verməmiş, öz nəzarətində saxlamışdı. Cümhuriyyət Hökuməti bir neçə dəfə həmin gəmilərin Azərbaycana qaytarılması barədə vəsatət qaldırmışdı. Belə ki, xarici işlər naziri Məmməd Yusif Cəfərov 1919-cu il avqustun 4-də Bakıdakı müttəfiq qoşunlarının komandanı, ingilis generalı D. Şatelvorta müraciət edərək, paytaxtın və dəniz sərhədlərinin mühafizəsi, dövlətin ərazi bütövlüyünün qorunması üçün bir neçə hərb gəmisinin Azərbaycana verilməsini xahiş etmişdi.Xəzərdəki hərbi-dəniz qüvvələrinin əsas hissəsi Denikinin tabeliyində olsa da, silahları sökülmüş bəzi hərb gəmiləri, o cümlədən "Qars", "Ərdəhan" və "Astrabad" 1919-cu il sentyabrın əvvəllərində Azərbaycan Hökumətinin sərəncamına keçmişdi.

image
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti donanmasına daxil olan Ərdəhan kanoner qayığı

1919-cu il oktyabrın 1-də "Astrabad" hərb gəmisinin heyəti təsdiq edildi. Gəminin kapitanı vəzifəsinə azərbaycanlı mütəxəssis Kitabçızadə təyin edildi. "Ərdəhan" gəmisinin komandiri vəzifəsi isə kapitan Həsən Çilingərzadəyə tapşırıldı. Dekabrın 5-də "Qars" və "Ərdəhan" gəmiləri heyətlərinin vəziyyətinin yaxşılaşdırılması üçün xüsusi komissiya yaradıldı. 1920-ci ilin əvvəllərində hərbi dəniz qüvvələrinin tərkibində 8 ədəd 75 mm-lik və 100 mm-lik toplarla təchiz edilmiş "Qars" və "Ərdəhan" hərb gəmiləri, "Astrabad", "Göytəpə", "Araz", "Nargin" köməkçi gəmiləri, "Orion" nəqliyyat gəmisi, silahlarla təchiz edilmiş "Puşkin" buxar gəmisi və bir neçə kater var idi. 1920-ci ildə xaricdən saatda ən azı 23 dəniz mili sürətilə hərəkət edən 6 ədəd katerin, 47 mm-lik və ya 57 mm-lik topla, 2 ədəd mina qurğusu ilə silahlanmış 12 ədəd katerin, həmçinin sualtı qayıqlarla döyüş üçün nəzərdə tutulmuş, iki topla təchiz edilmiş, saatda 26–36 dəniz mili sürətilə hərəkət edən katerin alınması planlaşdırılmışdı. Düşmən gəmilərinin dənizdən hücumlarının qarşısının alınması üçün mina düzən gəminin, çox da böyük olmayan 6 ədəd sualtı gəminin, mövcud hərb gəmilərinin döyüş imkanlarını artırmaq üçün müxtəlif çaplı 92 ədəd topun alınması da nəzərdə tutulmuşdu. Lakin Bakı əməliyyatı bu planların həyata keçirilməsinə imkan vermədi.

Hərbi-hava qüvvələrinin təşkilinin zəruriliyini nəzər alaraq, hərbi nazirlik bu işə ən əvvəl müvafiq kadrlar hazırlanmasından başladı. Hərbi nazir Səməd bəy Mehmandarov 1919-cu il yanvarın 22-də Azərbaycanın Gürcüstandakı nümayəndəsi Məmməd Yusif Cəfərova məktubla müraciət edərək, azərbaycanlıların Tiflisdəki Aviasiya məktəbinə göndərilməsinin mümkünlüyünü öyrənməsini xahiş etdi. Azərbaycan-Gürcüstan hərbi əməkdaşlıq müqaviləsi (1919) bağlandıqdan sonra Azərbaycandan bir qrup əsgər və zabit Gürcüstana ezam olundu. Onlardan 9 nəfəri hərbi təyyarəçi peşəsinə yiyələnməli idi. Kapitan Firidun Mirzə Qacar, praporşiklər Əlihüseyn Dadaşov, Teymur Mustafayev, Gəncinski, Həsənzadə və Qaraşarov həmin zabitlərdən idi. Milli ordunun hərbi-hava strukturunun formalaşdırılmasından əvvəl onun rəhbərliyi müəyyənləşdirildi. Hərbi nazirin 1919-cu il 19 avqust tarixli əmri ilə podporuçik Teymur xan Əfşar Aviasiya dəstəsinin rəis müavini təyin edildi. Dəstə birbaşa Baş ərkani-hərbə tabe idi. 1919-cu il sentyabrın 14-də Aviasiya dəstəsinin ştatı təsdiq olundu. Ştatda 5 zabit, 4 məmur, 54 nizami əsgər və 4 qeyri-nizami əsgər var idi.

Milli kadrlara olan ehtiyacın ödənilməsi üçün hərbi nazirlik 1920-ci ildə Azərbaycanda hərbi təyyarəçilər məktəbi açmağı qərara aldı. Hərbi nazir Səməd bəy Mehmandarov 1919-cu il noyabrın 27-də xarici işlər nazirliyinə məktub yazaraq, Aviasiya məktəbində tədrisin təşkili üçün İngiltərədən və İtaliyadan təcrübəli mütəxəssislərin dəvət olunması imkanlarının öyrənilməsini xahiş etdi. Lakin 1920-ci ilin əvvəlindən hərbi şəraitin mürəkkəbləşməsi və Aprel işğalı (1920) hərbi-hava qüvvələrinin möhkəmləndirilməsi sahəsindəki işləri yarımçıq qoydu.

Azərbaycan SSR (1920–1991)

image
1960-cı ildə Bakıda keçirilən parad zamanı Bakı Ali Ümumqoşun Komandirlər Məktəbinin gəncləri

1920-ci ildə Azərbaycan Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikası tərəfindən işğal edildikdən sonra Azərbaycanın hərbi nazirliyi rəsmən ləğv edilərək, həmin funksiya Xalq Hərbi Komissarlığına verilmiş, Azərbaycan ordusunun 21 generalından 15-i bolşeviklər tərəfindən güllələnmişdi.İkinci Dünya müharibəsindən sonrakı dövrdən 1969-cu ilədək Azərbaycanda hərbi kadr hazırlığına Sovet İttifaq rəhbərliyi yenə də qısqanc münasibət bəsləyirdi. 1971-ci ildə böyük səylər nəticəsində Azərbaycanda hərbi kadrlar hazırlayan məktəb olan Cəmşid Naxçıvanski adına hərbi lisey yarandı. Azərbaycan siyasətçilərinin sayəsində azərbaycanlı gənclərin Bakı Ali Birləşmiş Komandanlıq və Bakı Ali Hərbi Dənizçilik məktəblərinə, eləcə də SSRİ-nin digər hərbi məktəblərinə güzəştli şərtlərlə qəbul olunması da mümkün olmuşdu.

İkinci Dünya müharibəsi (1941–1945)

İkinci Dünya müharibəsində Azərbaycandan 700 min nəfərdən çox insan səfərbər edilərək ordu sıralarına yola düşmüş, onların 300 mindən çoxu döyüşlərdə həlak olmuşdur. Müharibənin hələ ilk günlərində respublikada 4 mindən çox oğlan və qız könüllü surətdə cəbhəyə getmək üçün hərbi komissarlıqlara müraciət etmişdi. 1941-ci ilin sonunda xalq qoşunu dəstələrində 187 min nəfər döyüşçü vardı. Onlardan 30 min nəfərdən çoxu qadınlar idi. Müharibədə hətta azərbaycanlılardan ibarət diviziyalar təşkil olunmuşdu. 416-cı, 402-ci, 396-cı, 223-cü, 77-ci və digər milli diviziyalar Simferopolda, Odessada və digər şəhərlərdə vuruşmuşlar. 77-ci diviziya Polşa və Çexoslovakiyanın, 223-cü diviziya Yuqoslaviyanın azad edilməsində igidlik göstərmişdi. 416-cı diviziya Qafqazdan Berlinədək qəhrəmanlıq yolu keçmişdi. İkinci Dünya müharibəsi zamanı göstərdikləri igidliyə görə Azərbaycandan 123 nəfər Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görülüb, 170 mindən çox əsgər və zabit müxtəlif orden və medallarla təltif edilib.

Azərbaycan Respublikası (1991–)

1991-ci il oktyabrın 9-da Milli Ordunun yaranması haqqında Azərbaycan Respublikasının Ali Soveti qanun qəbul etdi. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 22 may 1998-ci il tarixli Fərmanına əsasən Əlahiddə Azərbaycan Korpusunun yarandığı gün — 26 iyun tarixi Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri günü kimi elan edilmişdir. Hər il bu tarix rəsmi dövlət bayramı kimi qeyd edilir.

Qarabağ müharibəsi (1988–1994)

image Əsas məqalə: Qarabağ müharibəsi
image
Qarabağ müharibəsində Azərbaycan əsgərləri. 1992-ci il

Qarabağ müharibəsi zamanı Azərbaycan hökuməti hərbi qulluğa çağırışı həyata keçirirdi və Sovet İttifaqı dağılandan sonra, çox azərbaycanlılar həvəslə ilk aylarıda döyüş üçün hərbi qulluğa daxil olurdu. Azərbaycanın Milli Ordusu təxminən 30,000 kişidən, 10,000-ə yaxın OMON-dan və Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin bir neçə min könüllüsündən ibarət idi. Azərbaycanlı hərbçi Surət Hüseynovun Azərbaycan Ordusunun 709 saylı hərbi hissəsi yaratmışdı və 23-cü motor piyada diviziyasının arsenalından çox silah və nəqliyyat vasitələri almışdır.İsgəndər Həmidovun "Bozqurd" briqadası da fəaliyyət göstərirdi.

Qarabağ müharibəsi zamanı Azərbaycan 388–395 ədəd artilleriya, 436–458 ədəd tank, 558–1264 ədəd zirehli personal daşıyıcı, 389–480 ədəd zirehli döyüş nəqliyyat vasitəsi, 63–170 ədəd döyüş təyyarəsi və 45–51 helikopter istifadə etmişdir. Ümumi hərbi müqayisədə, 17–32 yaş qrupunda, Ermənistanda hərbi xidmət üçün uyğun kişilərin sayı — 550 000, Azərbaycanda isə 1,3 mln təşkil edirdi. Hər iki tərəfdən kişilərin əksəri Sovet ordusunda xidmət etmişdi və münaqişəndən əvvəl hərbi təcrübəyə sahib idi, o cümlədən SSRİ-Əfqanıstan müharibəsində xidmətdə olmuşdular. Qarabağ ermənilərin təxminən 60%-i Sovet ordusunda xidmət etmişdir. Lakin əksər azərbaycanlılar Sovet ordusunda onların xidmət zamanı tez-tez ayrı-seçkiliyə məruz qaldığından, döyüş korpuslarından daha çox tikinti batalyonlarda işləmək məcburiyyətində qalmışdı. Azərbaycanda dəniz məktəbi, o cümlədən iki zabit akademiyalarının yaradılmasına baxmayaraq, əsgərlərin hərbi təcrübə olmaması, Azərbaycanın müharibəyə hazır olmamasının əsas amillərindən biri idi. Azərbaycan ordusuna Əfqanıstan komandiri Gülbəddin Hikmətyar tərəfindən yardım edilirdi.

Qarabağda aerial müharibə əsasən qırıcı və hücum vertolyotlarından ibarət idi. Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələri 45 qırıcıdan ibarət idi və çox vaxt keçmiş Sovet hərbi təcrübəli Rusiya və Ukrayna muzdlular tərəfindən idarə olunurdu. Onlar MiQ-25 və Su-24 kimi inkişaf etmiş təyyarələr və MiQ-21 kimi köhnə nəsil Sovet qırıcı bombardmançılar ilə Qarabağa uçurdular. Ermənilərin müdafiə sisteminin quraşdırılması Azərbaycanın daha çox hava hücum qabiliyyətinə ciddi mane olurdu. Azərbaycan və Ermənistanın ən çox istifadə edilən döyüş vertolyotu — Sovet istehsalı Mil Mi-24 Krokodil idi.

1991–1994-cü illərdə Qarabağda və dövlət sərhədində baş vermiş döyüş əməliyyatlarında 11.557 Azərbaycan hərbçisi şəhid olub. Ən çoxsaylı itkilər 1992–1994-cü illərdə davam edən hərbi əməliyyatlar zamanı baş verib. Erməni qüvvələrinin əsas itkiləri Azərbaycan ordusunun 1992-ci ilin yayında həyata keçirdiyi uğurlu hücum əməliyyatları zamanı qeydə alınıb. Azərbaycan ordusunun itkiləri isə əsasən Ağdam döyüşlərində, habelə 1994-cü ilin qış-yaz aylarında Kəlbəcəri geri almaq üçün təşkil edilmiş hücum əməliyyatlarında baş verib.

XXI əsr

image
2011-ci ildə Rumıniyada keçirilən "Qara Dəniz Hərbi Qüvvələri" təlimində Azərbaycan əsgərləri

2016-cı il aprelin 1-dən 2-nə keçən gecədən başlayaraq Azərbaycan və Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin Qondarma Dağlıq-Qarabağ Respublikasının hərbi birləşmələri arasında baş vermiş Aprel döyüşləri, Dağlıq Qarabağda 1994-cü ildə atəşkəs haqqında saziş imzalandıqdan bəri ən şiddətli döyüşlər idi. Döyüşlər Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin qələbəsi ilə nəticələnmiş, Tərtər rayonunun Talış kəndi ətrafındakı yüksəkliklər və Seysulan kəndi, Cəbrayıl rayonunun Lələ təpə yüksəkliyi və Cocuq Mərcanlı, Goranboy rayonunun Gülüstan kəndi, Tərtər rayonunun Qazaxlar kəndi və Tərtər rayonunun Madaqiz kəndi istiqamətində yollar düşməndən azad olunmuşdur.

2017-ci ildə "Global Firepower" təşkilatının yekunlarına əsasən, Azərbaycan Silahlı Qüvvələri "dünyanın ən güclü ordusu" reytinqində 58-ci yerdə qərarlaşıb.Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələrinin sərəncamında 18 qırıcı, 29 hücum, 83 nəqliyyat, 19 təlim təyyarəsi və 93 helikopter (onlardan 17-si hücum helikopteridir), Azərbaycan Hərbi Dəniz Qüvvələrinin sərəncamında 13 patrul və sahil gəmiləri, 7 mina tralçısı, 4 submarinası, 1 freqat tipli gəmisi, Silahlı Qüvvələrin silahlanmasında isə 520 tank, 1590 zirehli texnika, 359 artilleriya qurğusu, 191 reaktiv yaylım atəşi sistemi var. Azərbaycan ordusunda xidmət göstərənlərin sayı 374 500 nəfərdir, səfərbərlik zamanı isə 3 750 000 nəfər hərbi xidmətə çağırıla bilər.

2018-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin 100 illik yubileyi ilə əlaqədar Bakının Azadlıq meydanında hərbi parad keçirilib. Mərasimdə 240-dan çox hərbi texnika, 70-dən artıq uçuş vasitəsi, o cümlədən silahlanmaya yeni qəbul edilmiş ən müasir zirehli texnikalar, raket və artilleriya qurğuları, hava hücumundan müdafiə sistemləri, helikopterlər, pilotsuz uçuş aparatları kimi müxtəlif növ ən yeni silah və texnikalar nümayiş olunub. Paradda həmçinin Türkiyə, Pakistan, Belarus, Bəhreyn, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Gürcüstan, İran, İsrail, Qazaxıstan, Özbəkistan, Rusiya, Səudiyyə Ərəbistanı və Ukraynadan olan 100-dək nümayəndə iştirak edib.

2018-ci il sentyabrın 15-də Bakı şəhərində azad edilməsinin 100 illiyinə həsr olunmuş parad keçirilib. Paradda Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev, Türkiyə Respublikasının Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan və birinci xanım Mehriban Əliyeva paradda ediblər. Dövlət başçılarının çıxışlarından sonra Bakı Qarnizonunun şəxsi heyətinin təntənəli keçidi baş tutub. Tədbirdə Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin "Mehtəran" birliyi "Mehtər marşı"nın sədaları altında Azadlıq meydanına daxil olub. "Mehtəran" birliyi tribuna ilə üz-üzə dayanaraq "Əsgər marşı"nı ifa edib. Azərbaycan və Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin hərbi qulluqçuları Osmanlı Türkiyəsi və Azərbaycanın milli hərbi qüvvələri əsasında təşkil edilmiş Qafqaz İslam Ordusunun süvari və piyadalarının qiyafəsində, hər iki ölkənin dövlət bayraqları altında tribuna önündən keçiblər.

İkinci Qarabağ müharibəsi (2020)

image Əsas məqalə: İkinci Qarabağ müharibəsi
image
2020 Bakı Qələbə Paradında Azərbaycan Xüsusi Təyinatlı Qüvvələri

İkinci Qarabağ müharibəsində Azərbaycan Silahlı Qüvvələri 4 oktyabrda Cəbrayıl, 17 oktyabrda Füzuli, 20 oktyabrda Zəngilan, 25 oktyabrda Qubadlı və 8 noyabrda Şuşa şəhərini işğaldan azad edilmişdir. Müharibədə Azərbaycan Silahlı Qüvvələri 2907 nəfər hərbi qulluqçusu həlak olmuş, 7 hərbi qulluqçu isə itkin düşmüşdür.

Bir çox hərbi ekspertlər müharibədə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Ermənistana qarşı PUA və ağır artilleriya taktikasını və XXI əsr üslubunda müharibə aparılması müsbət dəyərləndiriblər.Honkonqda yayımlanan "" qəzeti qeyd edir ki, "Ermənistan tərəfinin tankları, zirehli texnikaları, radar sistemləri və səngərləri Azərbaycanın hərbi dronları üçün ov oldular." 2020-ci il dekabr ayında Böyük Britaniya müdafiə naziri Ben Uollis qeyd edib ki, İkinci Qarabağ müharibəsində Azərbaycanın Ermənistan üzrə qələbəsindən sonra, Böyük Britaniya Silahlı Qüvvələri yeni PUA proqramı yaradacaq. 2021-ci il may ayında ABŞ Silahlı Qüvvələrinin Kiberkomandanlığının rəhbəri və general-leytenant Stiven Foqarti ABŞ kibermüharibənin dəstəklənməsi üzrə ilk taburunun formalaşdırılması zamanı Azərbaycanın İkinci Qarabağ müharibəsindəki təcrübəsini istifadə etməsini qeyd edib.

2021-ci il iyunun 14-də "The Times" qəzetində Almaniya Silahlı Qüvvələrinin hərbi strategiya ekspertinin sözlərinə görə, hipotetik münaqişədə Almaniya dron hücumuna qarşı zəif hazırlıqlı olduğundan, "Azərbaycanla müharibəni uduzardı". Ekspert qeyd edir ki, Almaniyanın böyük, amma ləng, yöndəmsiz və köhnəlmiş elektron döyüş avadanlığı ilə təchiz döyüş qrupları, Azərbaycan kiçik, amma çevik qüvvəsi və dronları üçün asan hədəflərə çevrilə bilərdi.

Strukturu

Azərbaycan Quru Qoşunları

image Əsas məqalə: Azərbaycan Quru Qoşunları
image
2011-ci il Bakıdakı hərbi paradda Xüsusi Qüvvələrin üzvləri

Azərbaycan Quru Qoşunları Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin tərkib hissəsidir. Quru Qoşunları müxtəlif hərbi birləşmələrdən və bilavasitə Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyinə tabe olan briqadalardan ibarətdir. Quru Qoşunlarının peşəkar kadr təminatını Heydər Əliyev adına Azərbaycan Ali Hərbi Məktəbi və digər hərbi təhsil müəssisələri təmin edir.

2015-ci ildə Britaniyanın hesabatına görə, Azərbaycan Quru Qoşunlarının sayı 85.000 nəfərdir.

Azərbaycan Quru Qoşunları 1 Əlahiddə Ümumqoşun Ordu və 6 Ümumqoşun Korpusdan ibarətdir:

  • 1-ci Ordu korpusu (Bərdə korpusu)
  • 2-ci Ordu korpusu (Beyləqan korpusu) (Erməni nəzarətindən alınmış ərazilərə və Azərbaycan-İran sərhədində yerləşdirilib)
  • 3-cü Ordu korpusu (Şəmkir korpusu)
  • 4-cü Ordu korpusu (Bakı korpusu) (Abşeron yarımadası və onun sahillərinə nəzarət edir)
  • 5-ci Ordu korpusu
  • Naxçıvan Əlahiddə Ümumqoşun Ordusu (Naxçıvanda yerləşdirilib)

Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələri

image Əsas məqalə: Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələri
image
2018-ci ildə Bakıda keçirilən hərbi paradda Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələri göydə Azərbaycan bayrağının rənglərini nümayiş etdirirlər.

Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələri Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin xüsusi qoşun növüdür. Azərbaycanın ilk hərbi pilotu Fərrux ağa Qayıbov olub. O, Birinci Dünya müharibəsində almanlara qarşı keçirilən hava əməliyyatlarında fəal iştirak edib. Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələri 14 fevral 1992-ci ildə Milli Ordunun ayrıca bölməsi kimi təsis olunub. 1992-ci ilin aprelin 8-də baş leytenant Vaqif Qurbanov keçmiş Sovet ordusunun Sitalçay aerodromundan Su-25 döyüş təyyarəsini qaçıraraq Azərbaycan ordusuna gətirir. Bununla da Azərbaycan HHQ ilk qırıcı təyyarəni arsenalına qəbul edib. Daha sonra Nasosnı aviabazasının alayının komandiri, polkovnik Vladimir Kravtsov (Azərbaycan HHQ-nin ilk komandanı) və Dəllər aviabazasında xidmət edən polkovnik-leytenant Aleksandr Pleşinin səyləri nəticəsində bu bazalardakı sovet aviasiyasına məxsus təyyarələr Azərbaycan ordusunun tabeliyinə verilib. 1997-ci ildə Azərbaycanın Ali Hərbi Təyyarəçilik Məktəbi ilk milli hərbi təyyarəçilərimizin buraxılışına başlayıb.

Müxtəlif məlumatlara görə, hazırda 3,000 nəfər personalın xidmət etdiyi Azərbaycan HHQ arsenalına 100-ə yaxın döyüş təyyarəsi, 90-a yaxın zərbə helikopteri, həmçinin 16 ədəd yardımçı təyyarə və helikopter daxildir. 4000 nəfər personalın xidmət etdiyi HHQ-nin arsenalında MiQ-21, MiQ-29, Su-25 döyüş təyyarələri, İL-76 yük daşıyan təyyarəsi, Bell 412, , Mil Mi-17, Mi-24, Mi-35M, helikopterləri, Hermes 450, IAI Heron, , Orbiter, və Zərbə pilotsuz uçuş aparatları var.

Azərbaycan Hərbi Dəniz Qüvvələri

image Əsas məqalə: Azərbaycan Hərbi Dəniz Qüvvələri
image
2011-ci ildə Bakıda keçirilən hərbi paradda Azərbaycan Hərbi Dəniz Qüvvələri

1918-ci ildə yaradılan Azərbaycan Hərbi Dəniz Donanmasına "Qars", "Ərdəhan" qayıqları, "Astrabad", "Göytəpə" poçt gəmiləri, "Araz" hidroqrafik gəmisi və "Bayıl" liman daşıyıcı gəmisi daxil idi. 1919-cu ilin yayında ingilislər Bakını tərk edərkən şəhər limanının idarəçiliyini və və hərbi gəmilərin bir hissəsini Azərbaycan hökumətinə təhvil verdilər. Bu gəmilərin əsasında Azərbaycan Xəzər hərbi-dəniz donanması təşkil olundu. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökumətinin bu tədbiri ölkənin dəniz sərhədlərinin qorunmasında mühüm addım oldu. 1919-cu ilin sonlarında general İbrahim ağa Usubovun başçılıq etdiyi Azərbaycanın hərbi missiyası donanma üçün xaricdən 6 toplu qırıcı kater, 12 qırıcı kater, 6 sualtı qayıq, 92 gəmi toru, 10 sahil toru, simsiz teleqraf qurğuları və s. almışdı.

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqutundan sonra donanma Sovet Azərbaycanının Qırmızı Donanması adlandırılmış və 1920-ci ilin yayında bu donanma Xəzər Dəniz Qüvvələrinin tərkibinə daxil edilmişdir. 1992-ci ilin aprelin 7-də Azərbaycan Respublikası Hərbi-Dəniz Qüvvələri Qərargahı, mühafizə və təminat rotası yardıldı. Xəzər hərbi-dəniz donanmasıin 25%-i və Bakı Ali Hərbi Dənizçilik Məktəbi Azərbaycan Respublikasının ixtiyarına verildi.

Azərbaycan HDQ-nin kadr təminatını Azərbaycan Ali Hərbi Dənizçilik Məktəbi həyata keçirir. Xəzər dənizində Rusiyadan sonra imkanlarına görə, ikinci hərbi donanma sayılan Azərbaycan Hərbi Dəniz Qüvvələrinin (HDQ) şəxsi heyətinin sayı 3000 nəfərdir. HDQ tərkibinə su rayonunun mühafizəsi divizionu, desant gəmiləri divizionu, tral divizionu, axtarış-xilasetmə gəmiləri divizionu, təlim gəmiləri divizonu daxil olan əsasən suüstü gəmilər briqadasından ibarətdir. Bundan başqa, yardımçı gəmilər dəstəsi mövcuddur. HDQ tərkibinə həmçinin Bakı ətrafında yerləşən Azərbaycan Dəniz Piyadaları və Dövlət Sərhəd Xidmətinin Sahil Mühafizəsi daxildir.

Azərbaycan Respublikası Daxili Qoşunları

image Əsas məqalə: Azərbaycan Respublikası Daxili Qoşunları

1991-ci ilin dekabrında sabiq SSRİ Daxili İşlər Nazirliyi Daxili Qoşunlarının Bakı şəhərində yerləşən 5-ci diviziyası buraxılmış və heyəti 2 min 500 nəfərdən ibarət olan üç hərbi hissə Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyinin tabeliyinə verilmişdir. Həmin vaxtdan Azərbaycan Respublikası Daxili Qoşunları Biləcəri qəsəbəsində yerləşən hərbi hissənin əsasında yaradılmağa başlamışdır. Daxili Qoşunların Azərbaycan Daxili İşlər Nazirliyinin müstəqil strukturu kimi yaranması və formalaşması ölkəmizin çox çətin bir dövrünə təsadüf etmişdir. 1992-ci il martın 12-də Daxili Qoşunların Biləcəri, Sumqayıt, Gəncə hərbi hissələri erməni işğalçılarına qarşı döyüşə başlamış, ərazi bütövlüyümüz uğrunda Ağdam rayonunun Papravənd, Qalayçılar, Maniklu, Baş Güneypəyə, Canyataq, Gülyataq kəndlərində vuruşmuşlar. 1995-ci il martın 9-da prezident Heydər Əliyevin imzaladığı müvafiq Fərmanla Azərbaycan Daxili Qoşunlarının ölkəmizin müstəqilliyi, ərazi bütövlüyü uğrunda erməni işğalçılarına qarşı döyüşə başladıqları gün — yəni 12 mart Daxili Qoşunlar Günü elan olunmuşdur.

Azərbaycan Milli Qvardiyası

image Əsas məqalə: Azərbaycan Milli Qvardiyası
image
2017-ci ildə Azərbaycan Milli Qvardiyası

Azərbaycan Milli Qvardiyası Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin 25 dekabr 1991-ci il tarixli 524 saylı fərmanı ilə yaradılmışdır. Milli Qvardiya Azərbaycan Respublikası Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidmətinin tərkibinə daxildir. 2007-ci ildə Azərbaycan Milli Qvardiyasında 1.500 nəfər xidmət edirdi.

Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhəd Xidməti

image Əsas məqalə: Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhəd Xidməti

Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhəd Xidməti — Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2002-ci il 31 iyul tarixli, 740 nömrəli Fərmanı ilə yaradılmış, Azərbaycan Respublikasının dövlət sərhədinin mühafizəsi sahəsində Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş səlahiyyətləri həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti orqanıdır.

Azərbaycan Respublikası Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidməti

image Əsas məqalə: Azərbaycan Respublikası Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidməti

Azərbaycan Respublikasının Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidməti dövlət mühafizəsi obyektlərinin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi və mühafizə olunan obyektlərin qorunması, Prezident rabitəsinin, xüsusi dövlət rabitəsinin, dövlət orqanlarının xüsusi təyinatlı informasiya-telekommunikasiya sistemlərinin və şəbəkələrinin təşkilinin, istismarının, təhlükəsizliyinin və inkişafının təmin edilməsi sahəsində səlahiyyətləri həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti orqanıdır. Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidməti öz faliyyətində Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan Respublikasının qanunlarını, Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin fərman və sərəncamlarını, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin qərar və sərəncamlarını, habelə Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələri və Xidmət haqqında Əsasnaməni rəhbər tutur. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərmanı ilə Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidməti tərkibində İxrac Neft və Qaz Boru Kəmərlərinin Təhlükəsizliyi İdarəsi yaradılmışdır. Azərbaycan Respublikasının Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidmətinin Xüsusi Rabitə və İnformasiya Təhlükəsizliyi Dövlət Agentliyi Prezident rabitəsini və Xüsusi rabitəni təşkil edir. Həmçinin Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin 29 dekabr 2004-cü il tarixli fərmanına əsasən Dövlət orqanlarını üçün İnternet seqmentinin yaradılmasını və inkişaf etdirilməsini həyata keçirir.

Səfərbərlik və hərbi xidmətə çağırış

Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasına və "Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyi haqqında" Konstitusiya Aktına uyğun olaraq Azərbaycan Respublikasının müdafiəsi və əsgəri xidmət Azərbaycan Respublikası vətəndaşının müqəddəs borcudur. Bu Qanunla müəyyən edilmiş hədlərdə və növlərdə hərbi xidmət məcburidir. Alternativ xidmət (əmək mükəlləfiyyəti) keçmək üçün göndərilən şəxslərdən başqa Azərbaycan Respublikasının 18 yaşına çatan və səhhətinə görə hərbi xidmətə yarayan hər bir kişi vətəndaşı Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin sıralarında 18 ay müddətində həqiqi hərbi xidmət və ya bir aydan üç ayadək müddətə toplanış hazırlığı keçməlidir. Qanunla müəyyən edilmiş hallarda öz əqidəsinə və başqa əsaslara görə həqiqi hərbi xidmətə qəbul edilə bilməyən Azərbaycan Respublikası vətəndaşları 24 ay müddətində alternativ xidmət (əmək mükəlləfiyyəti) keçməlidirlər. Azərbaycan Respublikasının tibbi və ya başqa ixtisas təhsili olan 18 yaşından 35 yaşınadək qadın vətəndaşları özlərinin razılığı ilə hərbi uçota götürülə bilər və müqavilə əsasında Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin köməkçi və ya başqa bölmələrində xidmət edə bilər.

Hərbi təhsil

Bu məqalədəki və ya bölmədəki məlumatlar köhnədir.
Səhifəyə yenilənmiş məlumatlar əlavə etməklə Vikipediyanı zənginləşdirməyə kömək edə bilərsiniz.

Universitet

  • Milli Müdafiə Universiteti

Hərbi liseylər

  • Cəmşid Naxçıvanski adına hərbi lisey
  • Heydər Əliyev adına Hərbi Lisey

Hərbi akademiyalar

  • Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhəd Xidmətinin Akademiyası
  • Heydər Əliyev adına Hərbi İnstitut
  • Azərbaycan Respublikası Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin Heydər Əliyev adına Akademiyası

Silah və avadanlıqlar

image Əsas məqalə: Azərbaycan Respublikası Müdafiə Sənayesi Nazirliyi
image
Azərbaycan Respublikası Müdafiə Sənayesi Nazirliyinin istehsal etdiyi HP-7.62 pulemyotu

1990-cı illərdə Azərbaycan tam olaraq SSRİ və onun varisi olan Rusiya silahından, hərbi texnikasından asılı vəziyyətdə idi. XXI əsrdə vəziyyət xeyli dərəcədə dəyişdi və Rusiyadan asılılıq xeyli azaldı. 2014-cü ildə Azərbaycan Avropada ikinci ən böyük silah idxalçısı idi. Azərbaycan silahları əsasən İsrail, Türkiyə, Ukrayna, Belarus, Rusiya və Pakistandan idxal edir. Azərbaycan İsraildən IMI Uzi və IMI Tavor TAR-21 avtomatını, yüngül avtomatını, və Spayk tank əleyhinə raketlərini, LAR-160 reaktiv yaylım atəş sistemini, ATMOS 2000 özüyeriyən artilleriya qurğularını, , AIL Storm, və yüngül zirehli maşınlarını, minaatanını, Dəmir Günbəz hava hücumundan müdafiə sistemi, EL/M-2080 Yaşıl Şam radarları, IAI Harop, Hermes 450, Hermes 900, , , Orbiter 3, , IAI Heron, , Orbiter və , , PUA-larını, Rusiyadan , Mil Mi-17 və Mi-24 helikopterlərini, MiQ-21, MiQ-29 və Su-25 döyüş təyyarələrini, BTR-82, BTR-80, BTR-80A, BTR-70, BTR-60, BTR-3, BPM-97, 2C31 Vena, 2S1 Gvozdika, 2S9 Nona S zirehli transportyor, BMP-3, BMP-2, BMP-1, BMD-1, BMPT piyada döyüş maşınlarını, , MT-LB çoxməqsədli yedəkləmə maşını yüngül zirehli maşın, T-90S, T-80, T-72 tanklarını, 2S19 Msta-S, ZSU-23-4 Şilka, 2S3-Akatsiya özüyeriyən artilleriya qurğusu, S −300, , , 9K33 Osa, 9K37 (BUK), , 2K11 (Kruq), T-38 uzun radiuslu zenit raket sistemi, 9M133 Kornet tank əleyhinə raketlərini, , kompleksdən raket idarəetmə stansiyası, TOS-1, BM-21 Qrad, BM-27 Uraqan, BM-30 Smerç, OTR-21 Tochka, S-200, S-125, S-75 reaktiv yaylım atəş sistemlərini, Belarusdan 2S7 Pion özüyeriyən artilleriya qurğularını, Polonez reaktiv yaylım atəşi sistemlərini, Türkiyədən T-155 Fırtına özüyeriyən artilleriya qurğularını, FNSS Pars, Otokar ARMA zirehli transportyoru, T-122 Sakarya və T-300 Qasırğa reaktiv yaylım atəş sistemlərini, çox məqsədli zirehli maşın, Otokar Kobra, Otokor "Əqrəb" döyüş kəşfiyyat maşınlarını, Bayraktar Akıncı, Bayraktar TB2 PUA-larını, kamikaze dronu, Çexiyadan RM-70 Vampir reaktiv yaylım atəş sistemlərini, SpGH DANA özüyeriyən artilleriya, Serbiyadan M-63 Plamen çoxsaylı reaktiv yaylım atəşi qurğusu, ABŞ-dən HUMVEE Yüksək Hərəkətli Çox Məqsədli Təkərli Avtomobil, Remington Model 700 snayper tüfənglərini, M16 və M4 avtomatlarını, Almaniyadan avtomatlarını və s. idxal edir.

2005-ci il dekabrın 16-da yaranan Azərbaycan Respublikası Müdafiə Sənayesi Nazirliyi müdafiə sənayesi sahəsində vahid dövlət siyasətinin formalaşmasında iştirak edir və bu siyasətin həyata keçirilməsini təmin edir. Azərbaycan Respublikası Müdafiə Sənayesi Nazirliyi istehsal etdiyi hərbi məhsullardan İstiqlal və Yalquzaq snayper tüfənglərini, Matador və Marauder zirehli transportyorları, Gürzə patrul maşınını, EM-14 və Xəzri avtomatını, hücum tüfəngini, , və tapançalarını, Zərbə pilotsuz uçuş aparatını, müxtəlif mm-lik minaatanları, əl qumbaraatanı, tüstü qumbarasını, qəlpəli minalı atəş yığımını və s. qeyd etmək olar. 2018-ci ildə Azərbaycan 10-dan çox ölkəyə hərbi məhsul ixrac edib.

Hərbi büdcə

image
Azərbaycanın hərbi xərcləri (1992–2016)

Stokholm Beynəlxalq Sülh Araşdırmaları İnstitutunun hesabatına görə, 2012-ci ildə dünyada hərbi büdcəsini ən çox artıran ölkə Azərbaycan olub. 2022-ci ilin dövlət büdcəsində müdafiə xərcləri üçün 5,1 milyard manat ayrılıb. Azərbaycanın müdafiə məqsədləri xərcləri Ermənistanla müqayisədə təxminən 4 dəfə artıqdır.

Formalar, rütbələr, nişanlar

Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri hərbi qulluqçularının və hərbi lisey kursantlarının nümunəvi hərbi intizama, döyüş əməliyyatlarında iştirakına, döyüş təlimlərində yüksək nailiyyətlərə, idmanda yüksək uğurlara görə təltif edilməsi üçün döş nişanlarını Azərbaycan Respublikasının müdafiə naziri təsis edir, həmçinin döş nişanları haqqında əsasnamələri və onların təsvirlərini təsdiq edir.

Vəzifəli zabitlər

NATO kodu OF-10 OF-9 OF-8 OF-7 OF-6 OF-5 OF-4 OF-3 OF-2 OF-1 OF(D) və tələbə zabiti
Azerbaijan Ekvivalenti yoxdur
image
image
image
image
image
image
image
image
image
image
 Bilinmir
General-polkovnik
General-leytenant
General-mayor
Polkovnik
Polkovnik-leytenant
Mayor
Kapitan
Baş leytenant
Leytenant
Kiçik leytenant
Azerbaijan Ekvivalent yoxdur
image
image
image
image
image
image
image
image
image
image
 Ekvivalent yoxdur
Admiral
Vitse-admiral
Kontr-admiral
Birinci dərəcəli kapitan
İkinci dərəcəli kapitan
Üçüncü dərəcəli kapitan
Kapitan-leytenant
Baş leytenant
Leytenant
Kiçik leytenant
Azerbaijan Ekvivalent yoxdur
image
image
image
image
image
image
image
image
image
image
 Bilinmir
General-polkovnik
General-leytenant
General-mayor
Polkovnik
Polkovnik-leytenant
Mayor
Kapitan
Baş leytenant
Leytenant
Kiçik leytenant
NATO kodu OF-10 OF-9 OF-8 OF-7 OF-6 OF-5 OF-4 OF-3 OF-2 OF-1 OF(D) və tələbə zabiti

Cəlb olunmuş zabitlər

NATO kodu OR-9 OR-8 OR-7 OR-6 OR-5 OR-4 OR-3 OR-2 OR-1
Azerbaijan
image
image
image
image
image
image
 Ekvivalent yoxdur
image
Şevron yoxdur
Baş gizir
Gizir
Kiçik gizir
Baş çavuş
Çavuş
Kiçik çavuş
Baş əsgər
Əsgər
Azerbaijan
image
image
image
image
image
image
 Ekvivalent yoxdur
image
Şevron yoxdur
Baş miçman
Miçman
Kiçik miçman
Birinci starşina
İkinci starşina
Üçüncü starşina
Baş dənizçi
Dənizçi
Azerbaijan
image
image
image
image
image
image
 Ekvivalent yoxdur
image
Şevron yoxdur
Baş gizir
Gizir
Кiçik gizir
Baş çavuş
Ҫavuş
Кiçik çavuş
Baş əsgər
Әsgər
NATO kodu OR-9 OR-8 OR-7 OR-6 OR-5 OR-4 OR-3 OR-2 OR-1

Beynəlxalq hərbi əməkdaşlıq

image
Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin hərbçiləri Moskvada İkinci Dünya müharibəsində Qələbənin 70-ci ildönümünə həsr olunan paradda

Azərbaycan Respublikasının sülh və müharibə dövründə hərbi təhlükəsizliyinin təmin olunmasında, həmçinin xarici dövlətlərin hərbi qurumları və beynəlxalq təşkilatlarla qarşılıqlı maraqlar çərçivəsində tərəfdaşlıq münasibətlərinin qurulmasında Müdafiə Nazirliyinin beynəlxalq hərbi əməkdaşlıq fəaliyyətinin rolu xüsusi əhəmiyyətə malikdir.

Beynəlxalq hərbi əməkdaşlıq fəaliyyəti Xarici İşlər Nazirliyi və digər aidiyyəti dövlət hakimiyyəti orqanları, idarə, təşkilat və müəssisələri ilə əlaqəli şəkildə, Azərbaycan Respublikasının müdafiə və xarici siyasət kursuna müvafiq olaraq həyata keçirilir. Həmçinin, beynəlxalq hərbi əməkdaşlıq Müdafiə Nazirliyinin hərbi, hərbi təhsil, hərbi-siyasi və hərbi-texniki sahələrdə xarici dövlətlərin hərbi qurumları və beynəlxalq təşkilatlarla ikitərəfli və çoxtərəfli formatda həyata keçirdiyi kompleks fəaliyyətlərdir. Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyəti il ərzində regional və beynəlxalq səviyyədə keçirilən müxtəlif təyinatlı taktiki və kompüter dəstəkli hərbi təlimlərdə iştirak edir.

Beynəlxalq hərbi əməkdaşlığın həyata keçirilməsinin əsas istiqamətləri:

  • Region ölkələri və regiondan kənar ölkələrlə ikitərəfli və çoxtərəfli əməkdaşlıq
  • Avro-Atlantik strukturlarla əməkdaşlıq
  • Beynəlxalq təşkilatlarla və xarici dövlətlərin müdafiə sənayesi kompleksləri ilə əməkdaşlıq

Azərbaycan Respublikasının Müdafiə Nazirliyi region və region xaricindəki strateji tərəfdaş ölkələrin Silahlı Qüvvələri ilə regional təhlükəsizliyin təmin olunması, beynəlxalq strateji əhəmiyyətli layihələrin mühafizəsi və beynəlxalq təhlükəsizliyə töhfə vermək məqsədilə Azərbaycan-Türküyə-Gürcüstan, Azərbaycan-Türkiyə-Pakistan və Azərbaycan-Rusiya-Qazaxıstan olmaqla çoxtərəfli əməkdaşlıq həyata keçirir. İkitərəfli hərbi əməkdaşlıq Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri ilə xarici dövlətlərin Silahlı Qüvvələri və hərbi sənaye kompleksləri arasında ikitərəfli əsasda aparılır. Hazırda Azərbaycan dünyanın 40-a yaxın ölkəsi ilə ikitərəfli əsasda hərbi əməkdaşlıq həyata keçirilir.

Azərbaycan Respublikasının NATO ilə əməkdaşlığı 1992-ci ilin mart ayında ölkəmizin bəzi Mərkəzi və Şərqi Avropa dövlətləri ilə birlikdə yeni yaranmış və 1997-ci ildən etibarən Avro-Atlantik Tərəfdaşlıq Şurası kimi tanınan Şimali Atlantik Əməkdaşlıq Şurasının məşvərət forumuna daxil olması ilə başlayıb. 4 may 1994-cü il tarixdə Azərbaycan Respublikası NATO-nun "Sülh Naminə Tərəfdaşlıq" (SNT) Proqramına qoşulub. Müdafiə Nazirliyi NATO ilə əməkdaşlıq çərçivəsində Sülh Naminə Tərəfdaşlıq Proqramı, Fərdi Tərəfdaşlıq üzrə Əməliyyat Planı, Planlaşdırma və Analiz Prosesi, Əməliyyat İmkanları Konsepsiyası, Tərəfdaşlığın Qərargah Vəzifəsi, Müdafiə Təhsilinin Genişləndirilməsi Proqramı, Sülh Naminə Elm Proqramı və NATO-nun digər əhəmiyyətli tərəfdaşlıq mexanizmlərindən səmərəli şəkildə istifadə edir. Müdafiə Nazirliyi bu mexanizmlərdən istifadə edərək strateji sənədlərin işlənib hazırlanması, hərbi təlim və tədrisdə NATO standartlarının tətbiqi, Sülhməramlı qüvvələrin hazırlığı, şəxsi heyətin idarə olunması, dəniz təhlükəsizliyi, maddi-texniki təminat, təcrübələrin öyrənilməsi, kibertəhlükəsizlik, enerji təhlükəsizliyi, sahib ölkə dəstəyi və hava məkanına nəzarət sahələrində müvafiq islahat fəaliyyətlərini həyata keçirir.

Beynəlxalq sülhməramlı əməliyyatlarda iştirak

image Əsas məqalə: Azərbaycan sülhməramlı qüvvələri
image
2005-ci ildə İraqda Azərbaycan sülhməramlı qüvvələri

Azərbaycan Ordusunun sülhməramlı kontingenti 1999-cu ildən etibarən sülhməramlı əməliyyatlarda iştirak edir. 1999-cu ilin sentyabr ayından 2008-ci ilin mart ayınadək Azərbaycan Ordusunun sülhməramlı taqımı 34 nəfər şəxsi heyətlə (32 əsgər, 1 gizir və 1 zabit) NATO-nun rəhbərliyi altında Kosovoda sülhyaratma və sülhü dəstəkləmə əməliyyatlarda iştirak edib. Azərbaycan taqımı Türkiyə taborunun 4-cü mexanikiləşdirilmiş piyada bölüyünün tərkibində şəhərində xidmət aparıb. Brod yaşayış məntəqəsi bu taqıma cavabdehlik ərazisi kimi təhkim edilmişdir. Bu müddət ərzində Kosovada keçirilən əməliyyatlarda 362 nəfər hərbi qulluqçu iştirak edib (345 nəfər əsgər, 7 nəfər gizir, 10 nəfər zabit).

20 noyabr 2002-ci il tarixdən Azərbaycan Ordusunun 22 nəfərlik sülhməramlı taqımı Əfqanıstanda Beynəlxalq Təhlükəsizliyə Yardım Qüvvələri (İSAF) tərkibində fəaliyyətə başlayıb. 15 yanvar 2008-ci il tarixdən Azərbaycanın Əfqanıstandakı sülhməramlı kontingentinin sayı artırılaraq bölük səviyyəsinə çatdırılıb. 2 oktyabr 2008-ci il tarixdə Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi Əfqanıstandakı sülhməramlı kontingentin sayının 2 dəfə artırılması barədə qərar qəbul edib. 19 fevral 2009-cu il tarixdən Azərbaycan Ordusunun 90 nəfərlik sülhməramlı kontingenti Əfqanıstanda Beynəlxalq Təhlükəsizliyə Yardım Qüvvələri əməliyyatlarında Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin taboru tərkibində fəaliyyət göstərir. Bölüyün şəxsi heyəti Kabil şəhərində yerləşən televiziya qülləsini, İSAF-ın mərkəzi silah-sursat anbarının təhlükəsizliyini təmin edib. 5 oktyabr 2010-cu il tarixində Azərbaycan NATO-nun Əfqanıstanda keçirdiyi İSAF əməliyyatlarında Azərbaycan Respublikası Sülhməramlı qüvvələrinin töhfəsinin artırılması məqsədilə 2 hərbi həkim və 2 mühəndis-istehkam ixtisası üzrə zabit göndərib.

Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin sülhməramlı bölüyü 2003-cü il avqustun 15-dən 2008-ci dekabrın 7-dək 151 nəfərlik şəxsi heyətlə (120 əsgər, 16 gizir, 15 zabit) İraqda Beynəlxalq Koalisiya Qüvvələri tərkibində fəaliyyət göstərib. İraqın şəhəri yaxınlığında ABŞ Dəniz Piyadaları Komandanlığının tərkibində su anbarının və su elektrik stansiyasının mühafizəsini həyata keçirib. Koalisiya Qüvvələrinin İraqdan çıxması ilə əlaqədar 2008-ci il dekabrın 7-də bölük tam heyətlə İraqdan geri qayıdıb.

2015-ci ilin yanvar ayından NATO-nun Əfqanıstanda keçirdiyi "Qətiyyətli Dəstək" qeyri-döyüş missiyasında Silahlı Qüvvələrin 94 nəfərlik kontingenti 6 aylıq rotasiya planına uyğun olaraq xidmətə başlayıb. 2018-ci ilin yanvar ayından Azərbaycan NATO-nun Əfqanıstanda keçirdiyi "Qətiyyətli Dəstək" missiyası üzrə Azərbaycan Ordusunun Sülhməramlı kontingentinin şəxsi heyətinin sayı 120 nəfərə çatdırılıb. Azərbaycan Ordusunun Sülhməramlı kontingenti Kabil Beynəlxalq Hava Limanının mühafizəsi tapşırığını icra edir və müvafiq qərargahlarda təmsil olunur. 1999-cu ildən 2018-ci ilə qədər müxtəlif regionlarda keçirilən sülhməramlı əməliyyatlarda Azərbaycan Ordusunun 3000-dən artıq hərbi qulluqçusu iştirak edib.

Mədəniyyətdə

Azərbaycan Silahlı Qüvvələri və onun inkişafına həm də poçt markaları həsr olunmuşdur.

  • Azərbaycanda Silahlı Qüvvələri poçt markalarında
  • image
    Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi. 2013-cü il
  • image
    2020 Bakı Qələbə Paradı
  • image
    2020 Bakı Qələbə Paradı
  • image
    Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi. 2013-cü il
  • image
    2020 Bakı Qələbə Paradı
  • image
    2020 Bakı Qələbə Paradı
  • image
    2020 Bakı Qələbə Paradı
  • image
    Azərbaycan Silahlı Qüvvələrə Yardım Fonduna Dəstək. 2020-ci il

Qalereya

  • image
    1992-ci ildə Dağlıq Qarabağda Azərbaycan hərbçiləri
  • image
    Qarabağ müharibəsində Azərbaycanın qadın əsgərləri
  • image
    2005-ci ildə İraqda Azərbaycan sülhməramlı qüvvələrinin üzvü
  • image
    2006-cı ildə İraqda Azərbaycan sülhməramlı qüvvələri
  • image
    2007-ci ildə İraqda Azərbaycan sülhməramlı qüvvələri
  • image
    2007-ci ildə Almaniyada keçirilən hərbi təlimlərdə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin nümayəndə heyəti
  • image
    2008-ci ildə İraqda Azərbaycan sülhməramlı qüvvələri
  • image
    2008-ci ildə İraqda Azərbaycan sülhməramlı qüvvələrinin üzvü
  • image
    2011-ci ildə Rumıniyada keçirilən "Qara Dəniz Hərbi Qüvvələri" təlimində Azərbaycan Quru Qoşunlarının üzvləri ABŞ dəniz piyadaları korpusunun hərbi təlimatçısı ilə
  • image
    2011-ci ildə Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhəd Xidmətinin Xüsusi Təyinatlı Dəstəsinin Xəzri avtomatı ilə hərbi paradda keçidi
  • image
    2013-cü ildə Bakıda keçirilən hərbi paradda Toçka-U taktiki raket kompleksi
  • image
    2013-cü ildə Bakıda keçirilən hərbi paradda S-300 PMU2 "Favorit" uzun radiuslu zenit raket sistemi
  • image
    Azərbaycan Silahlı Qüvvələri 9 may 2010-cu ildə Moskva şəhərində keçirilən Qələbə Günü hərbi nümayiş zamanı
  • image
    2017-ci ildə Azərbaycan Milli Qvardiyasının üzvü
  • image
    2018-ci ildə Bakı şəhərinin azad edilməsinin 100 illiyinə həsr olunmuş parad
  • image
    2020-ci ildə 2020 Bakı Qələbə Paradında Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin general-mayor Zaur Məmmədovun rəhbərlik etdiyi bayraqdar qrupu döyüş əməliyyatları zamanı fərqlənən hərbi hissələrin döyüş bayraqları ilə keçid zamanı

İstinadlar

  1. . www.cia.gov. www.cia.gov. 2009-06-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  2. "2021Azerbaijan Military Strength". www.globalfirepower.com. www.globalfirepower.com. 2021-01-24 tarixində . İstifadə tarixi: 31 mart 2021.
  3. "Czech Republic sells weapons to Azerbaijan illegally via Israel". www.panorama.am. www.panorama.am. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  4. Kuchera, Joshua. "Azerbaijan Threatens to Cut Off Military Cooperation With US and NATO". eurasianet.org. eurasianet.org. 2023-06-29 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  5. "Canadian defence deal with Azerbaijan raises new questions about arms export controls". www.cbc.ca. www.cbc.ca. 2017-10-02 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  6. "Azerbaijan, Belarus Pursue Military Cooperation". jamestown.org. jamestown.org. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  7. "China, Azerbaijan to strengthen military cooperation". www.xinhuanet.com. www.xinhuanet.com. 2018-04-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  8. "Azərbaycan Silahlı Qüvvələri günüdür". www.amerikaninsesi.org. www.amerikaninsesi.org. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 12 iyun 2018.
  9. "Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələri günü haqqında". www.e-qanun.az. www.e-qanun.az. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 12 iyun 2018.
  10. "Azerbaijan leader in South Caucasus for military power index". www.azernews.az. www.azernews.az. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 30 mart 2021.
  11. Sitat səhvi: Yanlış <ref> teqi; tribuna adlı istinad üçün mətn göstərilməyib
  12. "Azərbaycan ordusu necə yarandı?". sputnik.az. sputnik.az. 2018-09-13 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  13. "26 iyun – Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri günüdür". sputnik.az. sputnik.az. 2021-01-26 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  14. Yüceer Nasir, Birinci dünya savaşında Osmanlı ordusunun Azerbaycan və Dağıstan hareəkatı, Ankara, 1996
  15. Aзepбaйджанская Демократиская Pecnyблика (1918–1920), Законодательные акты (сборник документов), Б., 1998;
  16. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası. Lider nəşriyyat. 2004. 440. 2015-04-02 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 19 fevral 2017.
  17. "Milli ordunun yaranması tarixi". www.anl.az. www.anl.az. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  18. Aзepбaйджанская Демократическая Pecnyблика (1918–1920), Армия (документы и материалы), Б., 1998
  19. Həsənov C, Azərbaycan beynəlxalq münasibətlər sistemində (1918–1920 illər), B., 1993
  20. "AZƏRBAYCAN SİLAHLI QÜVVƏLƏRİNİN TARİXİ". veten-ugrunda.az. veten-ugrunda.az. 2021-10-21 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  21. . news.lent.az. news.lent.az. 2018-05-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  22. "İlham Əliyev 9 May – Qələbə Günü münasibətilə Bakıda keçirilən mərasimdə iştirak edib". www.president.az. www.president.az. 2017-05-29 tarixində . İstifadə tarixi: 24 iyun 2017.
  23. "Azərbaycan həm ön, həm də arxa cəbhədə döyüşürdü". anl.az. anl.az. 2018-05-19 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  24. "26 iyun – Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Günü". salamnews.org. salamnews.org. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  25. . www.azhistorymuseum.az. www.azhistorymuseum.az. 2018-09-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  26. "NEW 'HERO' WIELDS CLOUT IN TURBULENT AZERBAIJAN". www.washingtonpost.com. www.washingtonpost.com. İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  27. "Azerbaijan Report: May 31, 2002". www.rferl.org. www.rferl.org. March 25, 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  28. Barabanov, Mikhail. . Moscow Defense Brief. Centre for Analysis of Strategies and Technologies (2/2008). 26 August 2009 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 May 2009.
  29. "На кавказских фронтах – ситуация патовая. Пока..." nvo.ng.ru. nvo.ng.ru. 2011-04-30 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  30. Chorbajian, Levon; Patrick Donabedian; Claude Mutafian. The Caucasian Knot: The History and Geopolitics of Nagorno-Karabagh. London: Zed Books. 1994. 13–18. ISBN . Unless otherwise stated, the statistics cited by the authors is from data compiled by the London-based International Institute for Strategic Studies in its annual The Military Balance, published in 1993. The 20,000 figure of the Republic of Nagorno-Karabakh included 8,000 volunteers from Armenia itself; Armenia's military in the report was exclusively made up of members in the army; Azerbaijan's statistics referred to 38,000 members in its army and 1,600 in its air force. Reference to these statistics can be found on pages 68–69 and 71–73 of the report.
  31. Curtis, Glenn E. Armenia, Azerbaijan and Georgia Country Studies. Washington D.C.: Federal Research Division Library of Congress. 1995. ISBN .
  32. "Hekmatyar sending troops to Azerbaijan". Revolutionary Association of the Women of Afghanistan. 23 May 1994. 13 August 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 23 July 2013.
  33. Loiko, Sergei L. "Ex-Soviet 'Top Guns' Shot Down, Face Possible Death as Mercenaries". Los Angeles Times. 19 July 1993. 3 February 2009 tarixində . İstifadə tarixi: 4 June 2018.
  34. Under the protocols of the Tashkent Agreement signed in in may 1992, the former Soviet republics were allocated a certain number of tanks, armored vehicles and combat aircraft. The agreement allowed Armenia and Azerbaijan to have a total of 100 aircraft. The Armenian Air Force currently possesses a fleet of 12 Mil Mi-24s gunships, 9 Mil Mi-2s and 13 Mil Mi-8s transport helicopters. Azerbaijan's air force has a near-similar fleet of 15 Mil Mi-24s, 7 Mil Mi-2, 15 Mil Mi-6 and 13 Mil Mi-8 utility helicopters.
  35. "Qarabağ müharibəsində nə qədər şəhid vermişik? – Foto". oxu.az. oxu.az. 2017-11-03 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  36. "Qarabağ müharibəsində ən çox hansı rayon itki verib?". musavat.com. musavat.com. 2016-12-09 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  37. "2016: Ermənistanda əsas hadisələr nə oldu?". BBC. 2018-09-13 tarixində . İstifadə tarixi: 25 noyabr 2017.
  38. "Aprel zəfərinin il dönümüdür". cebhe.info. 2017-11-25 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 noyabr 2017.
  39. . paralel.az. paralel.az. 2018-09-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 iyun 2018.
  40. "Bakı şəhərinin azad edilməsinin 100 illiyinə həsr olunmuş parad keçirilib". 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-09-16.
  41. "Cəbrayıl işğaldan AZAD OLUNDU". modern.az (az.). 4 oktyabr 2020. 2021-08-05 tarixində . İstifadə tarixi: 8 noyabr 2020.
  42. . azeridefence.com (az.). 4 oktyabr 2020. 2021-08-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 noyabr 2020.
  43. "İlham Əliyev: "Füzuli işğaldan azad olundu"". oxu.az (az.). 17 oktyabr 2020. 2021-02-06 tarixində . İstifadə tarixi: 8 noyabr 2020.
  44. "Prezident: "Füzuli şəhəri və rayonun daha bir neçə kəndi işğaldan azad olunub"". report.az (az.). Report İnformasiya Agentliyi. 17 oktyabr 2020. 2021-08-05 tarixində . İstifadə tarixi: 8 noyabr 2020.
  45. "Zəngilan və bu kəndləri azad edildi". qafqazinfo.az (az.). Qafqazinfo. 20 oktyabr 2020. 2021-08-05 tarixində . İstifadə tarixi: 8 noyabr 2020.
  46. . lent.az (az.). 20 oktyabr 2020. 2020-12-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 noyabr 2020.
  47. "Qubadlı şəhəri işğaldan azad olundu!". qafqazinfo.az (az.). Qafqazinfo. 25 oktyabr 2020. 2021-08-05 tarixində . İstifadə tarixi: 8 noyabr 2020.
  48. "Qubadlı şəhəri işğaldan azad edildi – Prezident". sputnik.az (az.). Sputnik Azərbaycanca. 25 oktyabr 2020. 2021-08-05 tarixində . İstifadə tarixi: 8 noyabr 2020.
  49. "Müstəqillik tariximizin ən möhtəşəm xəbəri – Şuşa azad edildi!". sputnik.az (az.). Sputnik Azərbaycan. 8 noyabr 2020. 2021-08-05 tarixində . İstifadə tarixi: 8 noyabr 2020.
  50. "Şuşa şəhəri işğaldan azad edildi". report.az (az.). Report İnformasiya Agentliyi. 8 noyabr 2020. 2021-08-05 tarixində . İstifadə tarixi: 8 noyabr 2020.
  51. "İlham Əliyev: Şuşa işğaldan azad edildi!". oxu.az (az.). 8 noyabr 2020. 2021-02-06 tarixində . İstifadə tarixi: 8 noyabr 2020.
  52. "Vətən müharibəsində 2783 nəfər hərbi qulluqçumuz şəhid olub – MN". news.milli.az. news.milli.az. 2021-01-23 tarixində . İstifadə tarixi: 12 dekabr 2020.
  53. "Ukraine can learn from Azerbaijan's recent victory". www.atlanticcouncil.org. www.atlanticcouncil.org. 2022-04-26 tarixində . İstifadə tarixi: 29 dekabr 2020.
  54. "İqor Korotçenko: Azərbaycan ordusu XXI əsrdə müharibə aparılması nümunəsi göstərdi". xalqqazeti.com. xalqqazeti.com. 2021-09-20 tarixində . İstifadə tarixi: 29 dekabr 2020.
  55. "The Nagorno-Karabakh conflict is ushering in a new age of warfare". www.aljazeera.com. www.aljazeera.com. 2020-10-11 tarixində . İstifadə tarixi: 29 dekabr 2020.
  56. "The Air and Missile War in Nagorno-Karabakh: Lessons for the Future of Strike and Defense". www.csis.org. www.csis.org. 2021-02-11 tarixində . İstifadə tarixi: 29 dekabr 2020.
  57. ""Qarabağ müharibəsi XXI əsrin savaşının əvvəlkilərdən fərqli olduğunu göstərdi"". 525.az. 525.az. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 29 dekabr 2020.
  58. "UK wants new drones in wake of Azerbaijan military success". www.theguardian.com. www.theguardian.com. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 29 dekabr 2020.
  59. "Armenia, Ukraine Lessons Shape New US Cyber/EW Unit". breakingdefense.com. breakingdefense.com. 2 September 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 27 may 2021.
  60. Moody, Oliver. "German military would 'lose war to Azerbaijan'". www.thetimes.co.uk. www.thetimes.co.uk. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 16 iyun 2021.
  61. "Almaniya ordusu Azərbaycana 'uduzardı' – Qərb mediası". www.azadliq.org. www.azadliq.org. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 16 iyun 2021.
  62. "Quru Qoşunları". mod.gov.az. mod.gov.az. 2022-08-12 tarixində . İstifadə tarixi: 5 iyun 2018.
  63. "Azerbaijan Military Personnel". www.globalsecurity.org. www.globalsecurity.org. 2022-04-12 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  64. "Hərbi Hava Qüvvələri". mod.gov.az. mod.gov.az. 2022-08-12 tarixində . İstifadə tarixi: 5 iyun 2018.
  65. "23 yaşlı Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələri". oxu.az. oxu.az. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  66. "Azərbaycan yeni hərbi helikopterlər əldə edib". oxu.az. oxu.az. 2022-05-12 tarixində . İstifadə tarixi: 21 iyun 2018.
  67. "Azeri Heron UAVs seen at new base". www.janes.com. www.janes.com. 2018-01-12 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  68. "Azerbaijan marks Day of Armed Forces". www.azernews.az. www.azernews.az. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  69. "5 avqust – Azərbaycan Hərbi Dəniz Donanması Günüdür". azertag.az. azertag.az. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  70. "Bu gün Hərbi Donanma Günüdür". www.goal.az. www.goal.az. 2021-10-25 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  71. "12 MART – DAXİLİ QOŞUNLAR GÜNÜDÜR". azertag.az. azertag.az. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  72. "Vaqif Axundovun xaricdəki işçilərinə diplomatik pasportlar veriləcək". virtualaz.org. virtualaz.org. 2021-09-28 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  73. "БАЛАНСИРУЯ МЕЖДУ ВОЙНОЙ И МИРОМ". noev-kovcheg.ru. noev-kovcheg.ru. 2022-03-17 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  74. "Tarixi və döyüş yolu". www.dmx.gov.az. www.dmx.gov.az. 2018-09-03 tarixində . İstifadə tarixi: 5 iyun 2018.
  75. "İnformasiya təhlükəsizliyi sahəsində fəaliyyətin təkmilləşdirilməsi tədbirləri haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı". president.az. president.az. 2021-09-29 tarixində . İstifadə tarixi: 5 iyun 2018.
  76. "Azərbaycan Respublikasında hərbi xidmətə çağırışın əsasları haqqında". huquqiaktlar.gov.az. huquqiaktlar.gov.az. 2020-02-16 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  77. "Azərbaycanın silah arsenalında hansı ölkə liderdir?". pia.az. pia.az. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  78. . apa.tv. apa.tv. 2014-06-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  79. "Bakı silah idxalını iki dəfə artırır". www.bbc.com. BBC. 2020-10-20 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  80. "Belarusian arms exports grow with new rockets and missiles planned". belarusdigest.com. belarusdigest.com. 2022-06-16 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  81. Kubovich, Yaniv. "Advanced Israeli Weapons Sold to Azerbaijan Exposed in Army-produced Pop Music Video". www.haaretz.com. www.haaretz.com. 2022-05-07 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  82. "Russia starts delivering $1 billion arms package to Azerbaijan". www.reuters.com. www.reuters.com. 2022-06-01 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  83. "Azerbaijan: From a Country with Soviet-Era Industry to a Weapons Exporter". www.israeldefense.co.il. www.israeldefense.co.il. 2021-09-27 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  84. "Azərbaycan 10-dan çox ölkəyə hərbi məhsul ixrac edir". www.azadliq.org. www.azadliq.org. 2021-10-19 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  85. "Dünyada hərbi xərclərini ən çox artıran dövlət Azərbaycandır". www.azadliq.org. www.azadliq.org. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  86. "Azərbaycanın 2018-ci il dövlət büdcəsi Ermənistandan 4, Gürcüstandan isə 2,4 dəfə çoxdur". www.azerbaijan-news.az. www.azerbaijan-news.az. 2021-09-24 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  87. "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri hərbi qulluqçularının və hərbi lisey kursantlarının təltif edilməsi üçün döş nişanları haqqında" (PDF). mod.gov.az. mod.gov.az. 2022-08-17 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  88. "Beynəlxalq hərbi əməkdaşlıq". mod.gov.az. mod.gov.az. 2022-06-20 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  89. "İkitərəfli və çoxtərəfli hərbi əməkdaşlıq". mod.gov.az. mod.gov.az. 2022-06-16 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  90. "Azərbaycan Respublikası və Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatı (NATO) arasında hərbi əməkdaşlıq". mod.gov.az. mod.gov.az. 2022-06-16 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.
  91. "Beynəlxalq sülhməramlı əməliyyatlarda iştirak". mod.gov.az. mod.gov.az. 2022-06-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-06-04.
  92. "Azərbaycan beynəlxalq sülhməramlı əməliyyatlara mühüm töhfə verir". azertag.az. azertag.az. 2021-01-21 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2018.

Xarici keçidlər

image
Vikianbarda Azərbaycan Silahlı Qüvvələri ilə əlaqəli mediafayllar var.
  • Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyi
  • Azərbaycan Respublikası Müdafiə Sənayesi Nazirliyi
  • 26. iyun 2018 Azərbaycan Silahlı Qüvvələrin 100 illiyi münasibətilə keçirilən hərbi parad

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Azerbaycan Respublikasinin Silahli Quvveleri ve ya Azerbaycan Ordusu Azerbaycan Respublikasinin musteqilliyini ve erazi butovluyunu qorumaga hesr olunmus herbi teskilat Azerbaycan Silahli Quvveleri Azerbaycan Quru Qosunlari Azerbaycan Herbi Hava Quvveleri ve Azerbaycan Herbi Deniz Quvvelerinden ibaretdir Birlesen quvvelere Azerbaycan Respublikasi Daxili Qosunlari Azerbaycan Milli Qvardiyasi Azerbaycan Respublikasi Dovlet Serhed Xidmeti Fovqelade Hallar Nazirliyi ve Azerbaycan Respublikasi Xususi Dovlet Muhafize Xidmeti daxildir Azerbaycan Silahli QuvveleriQurulub 26 iyun 1918Cari forma 1991Daxildir Azerbaycan Quru Qosunlari Azerbaycan Herbi Hava Quvveleri Azerbaycan Herbi Deniz Quvveleri Azerbaycan Xususi Teyinatli Quvveleri Azerbaycan Respublikasi Daxili Qosunlari Fovqelade Hallar Nazirliyi Azerbaycan Respublikasi Dovlet Serhed Xidmeti Azerbaycan Milli Qvardiyasi Azerbaycan Sulhmeramli QuvveleriQerargah Baki BakiRehberlikAli Bas Komandan Ilham EliyevMudafie naziri Zakir HesenovCanli quvveEsgerlik muddeti 18 ay universitet mezunlari ucun 12 ayAktiv kadr 125 000 2020 SenayeYerli techizatcilar Mudafie Senayesi NazirliyiXarici techizatcilar Turkiye Israil Rusiya ABS Pakistan Kanada Ukrayna Belarus Iran CinElaqedar meqalelerTarix Azerbaycanin herb tarixi Azerbaycan Ermenistan muharibesi Baki doyusu Qarabag muharibesi Aprel doyusleri Tovuz doyusleri Ikinci Qarabag muharibesi 1918 ci ilin mayin 28 de qebul edilmis Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Azerbaycanin Istiqlal Beyannamesinde Azerbaycanin Silahli Quvvelerininin yaradilmasi qeyd edilib 1918 ci ilin mayin 28 de yaradilan ilk kabinede Azerbaycan hokumetinin mudafie naziri vezifesine general Xosrov bey Sultanov teyin edilib Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti yaradildigi ilk dovrlerde onun herbi quvveleri 600 neferlik konullu destelerden ibaret idi Hokumet 1918 ci il iyunun 19 da olke erazisinde herbi veziyyet elan edib Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Nazirler Surasinin 1918 ci il 26 iyun tarixli qerari ile Car Rusiyasi dovrunde Vehsi diviziya adlanan kecmis Tatar suvari alayinin esgerlerinden formalasdirilmis ve general Eliaga Sixlinskinin rehberlik etdiyi Muselman korpusunun esasinda ilk ordu hissesi 5000 nefer sexsi heyeti olan Elahidde Azerbaycan korpusu yaradilib Iyulun 11 de hokumet fermani ile herbi seferberlik elan edilib Azerbaycan Respublikasinin 1894 1899 cu illerde anadan olmus butun muselman vetendaslari orduya herbi qulluga cagirilib 1920 ci ilde Azerbaycan Sovet Rusiyasi terefinden isgal edildikden sonra Azerbaycanin herbi nazirliyi resmen legv edilib Azerbaycan ordusunun 21 generallarindan 15 i bolsevikler terefinden gullelenib Azerbaycanin dovlet musteqilliyinin berpasindan sonra 1991 ci ilin sentyabrinda Ali Sovetin qerari ile Mudafie Nazirliyi oktyabrin 9 da ise qarsidaki 3 ay erzinde Azerbaycan Silahli Quvvelerinin yaradilmasi barede qerar qebul edilib Azerbaycan prezidenti Ebulfez Elcibeyin 1992 ci il 18 sentyabr tarixli fermani ile ilk olaraq oktyabrin 9 u Azerbaycan Respublikasi Silahli Quvveleri gunu elan edilib Lakin 22 may 1998 ci ilde prezident Heyder Eliyev ferman imzalayaraq 26 iyunu Silahli Quvveler gunu elan edib 2021 ci ilde Global Firepower teskilatinin yekunlarina esasen Azerbaycan Silahli Quvveleri dunyanin en guclu ordusu reytinqinde 63 cu yerde qerarlasib 2017 ci ilde Azerbaycan Herbi Hava Quvvelerinin serencaminda 8 qirici 11 hucum 53 neqliyyat 19 telim teyyaresi ve 83 helikopter onlardan 11 si hucum helikopteridir Azerbaycan Herbi Deniz Quvvelerinin serencaminda 9 patrul ve sahil gemileri 4 mina tralcisi 2 submarinasi 1 freqat tipli gemisi Silahli Quvvelerin silahlanmasinda ise 320 tank 890 zirehli texnika 159 artilleriya qurgusu 121 reaktiv yaylim atesi sistemi var Azerbaycan ordusunun sayi 274 500 neferdir seferberlik zamani ise 95000 nefer herbi xidmete cagirila biler TarixiYaranmasi ve Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti dovru 1918 1920 Esas meqale Elahidde Azerbaycan korpusuElahidde Azerbaycan korpusu 28 may 1918 ci il tarixinde Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin yaradilmasindan sonra en esas vezifelerden biri Azerbaycan Silahli Quvvelerinin formalasmasi idi Milli Silahli Quvvelerin yaradilmasi ucun ilk cehdler ise hele 1917 ci ilin sonunda ve 1918 ci ilin evvellerinde edilmisdi Milli Suranin 28 may 1918 ci il tarixli qerarina esasen Feteli Xan Xoyskinin sedrliyi ile yaradilmis birinci hokumetin terkibinde tesis edilmis Herbiyye naziri vezifesine Xosrov bey Sultanov teyin edildi Lakin bu kabinenin buraxilmasi ile herbi nazir vezifesi de legv edilmis ve Azerbaycanda ordu quruculugu prosesine rehberlik Hokumetin qerari ile Qafqaz Islam Ordusunun komandani Nuru Pasaya hevale olunmusdu Hokumet strukturunda ise Qafqaz Islam Ordusu komandanligi ile elaqeleri nizamlayacaq herbi isler uzre bas muvekkil vezifesi tesis olunmus Ismayil xan Ziyadxanov bu vezifeye tesdiq edilmisdi Azerbaycan Hokumetinin 1918 ci il 3 iyul tarixli qerari ile 19 yasi tamam olmus vetendaslar herbi cagirisin yerine yetirilmesine celb olunurdular 1918 ci il iyunun 26 da Hokumetin qerari ile Muselman korpusu Elahidde Azerbaycan korpusu adlandirildi ve onun stat cedvelinde qismen deyisiklik edildi General leytenant Eliaga Sixlinski korpusun komandiri kimi vezifesini yene de davam etdirdi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Nazirler Surasinin 1918 ci il 26 iyun tarixli qerari ile Car Rusiyasi dovrunde Vehsi diviziya rus Dikaya diviziya adlanan kecmis tatar suvari alayinin esgerlerinden formalasdirilmis ve Muselman Korpusunun esasinda ilk ordu hissesi 5000 nefer sexsi heyeti olan Elahidde Azerbaycan korpusu yaradildi Iyulun 11 de ise hokumet fermani ile herbi seferberlik elan edildi 1919 cu ilin sonlarinda 25 minlik Azerbaycan ordusu iki piyada ve bir suvari diviziyadan ibaret idi Herbi nazirlik 1920 ci ilde ordunun sexsi heyetini 40 min nefere catdirmagi planlasdirirdi 1920 ci il bolsevik isgali erefesinde Azerbaycan ordusunun esas doyus hisseleri ve birlesmeleri asagidakilar idi 8 alaydan i ibaret iki piyada diviziyasi 3 alaydan ibaret suvari diviziyasi ve iki topcu briqadasi Bunlardan basqa ordunun bir sira yardimci hisse bolme ve muessiseleri de var idi Her bir piyada alayi 3 tabordan her bir tabor ise dord piyada boluyunden ve bir pulemyot boluyunden teskil edilmisdi Her pulemyot boluyunun terkibinde 8 pulemyot var idi Bundan basqa her alayda bir suvari kesfiyyat boluyu bir piyada kesfiyyat boluyu bir istehkam boluyu bir rabite telefon boluyu ve bir qeyri nizami boluk var idi Alaylarin stat terkibi onlarin hamisinda eyni deyildi Suvari alaylari uc suvari boluyunden pulemyot boluyunden telim ve rabite komandalarindan ibaret idi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Hokumeti obyektiv cetinlikler uzunden herbi deniz quvvelerinin teskiline 1919 cu ilin sonlarinda basladi 1918 ci ilin sentyabrinda Bakinin Sentrokaspi diktaturasi ve ingilis mudaxilecilerinden temizlenmesi erefesinde buradaki esas herb gemileri Qars Erdehan ve Astrabad Petrovsk Porta aparilmisdi 1918 ci ilin noyabrinda Bakini zebt eden ingilis herbi quvveleri adlari cekilen gemileri geri qaytarsa da onlari Azerbaycan Hokumetine vermemis oz nezaretinde saxlamisdi Cumhuriyyet Hokumeti bir nece defe hemin gemilerin Azerbaycana qaytarilmasi barede vesatet qaldirmisdi Bele ki xarici isler naziri Memmed Yusif Ceferov 1919 cu il avqustun 4 de Bakidaki muttefiq qosunlarinin komandani ingilis generali D Satelvorta muraciet ederek paytaxtin ve deniz serhedlerinin muhafizesi dovletin erazi butovluyunun qorunmasi ucun bir nece herb gemisinin Azerbaycana verilmesini xahis etmisdi Xezerdeki herbi deniz quvvelerinin esas hissesi Denikinin tabeliyinde olsa da silahlari sokulmus bezi herb gemileri o cumleden Qars Erdehan ve Astrabad 1919 cu il sentyabrin evvellerinde Azerbaycan Hokumetinin serencamina kecmisdi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti donanmasina daxil olan Erdehan kanoner qayigi 1919 cu il oktyabrin 1 de Astrabad herb gemisinin heyeti tesdiq edildi Geminin kapitani vezifesine azerbaycanli mutexessis Kitabcizade teyin edildi Erdehan gemisinin komandiri vezifesi ise kapitan Hesen Cilingerzadeye tapsirildi Dekabrin 5 de Qars ve Erdehan gemileri heyetlerinin veziyyetinin yaxsilasdirilmasi ucun xususi komissiya yaradildi 1920 ci ilin evvellerinde herbi deniz quvvelerinin terkibinde 8 eded 75 mm lik ve 100 mm lik toplarla techiz edilmis Qars ve Erdehan herb gemileri Astrabad Goytepe Araz Nargin komekci gemileri Orion neqliyyat gemisi silahlarla techiz edilmis Puskin buxar gemisi ve bir nece kater var idi 1920 ci ilde xaricden saatda en azi 23 deniz mili suretile hereket eden 6 eded katerin 47 mm lik ve ya 57 mm lik topla 2 eded mina qurgusu ile silahlanmis 12 eded katerin hemcinin sualti qayiqlarla doyus ucun nezerde tutulmus iki topla techiz edilmis saatda 26 36 deniz mili suretile hereket eden katerin alinmasi planlasdirilmisdi Dusmen gemilerinin denizden hucumlarinin qarsisinin alinmasi ucun mina duzen geminin cox da boyuk olmayan 6 eded sualti geminin movcud herb gemilerinin doyus imkanlarini artirmaq ucun muxtelif capli 92 eded topun alinmasi da nezerde tutulmusdu Lakin Baki emeliyyati bu planlarin heyata kecirilmesine imkan vermedi Herbi hava quvvelerinin teskilinin zeruriliyini nezer alaraq herbi nazirlik bu ise en evvel muvafiq kadrlar hazirlanmasindan basladi Herbi nazir Semed bey Mehmandarov 1919 cu il yanvarin 22 de Azerbaycanin Gurcustandaki numayendesi Memmed Yusif Ceferova mektubla muraciet ederek azerbaycanlilarin Tiflisdeki Aviasiya mektebine gonderilmesinin mumkunluyunu oyrenmesini xahis etdi Azerbaycan Gurcustan herbi emekdasliq muqavilesi 1919 baglandiqdan sonra Azerbaycandan bir qrup esger ve zabit Gurcustana ezam olundu Onlardan 9 neferi herbi teyyareci pesesine yiyelenmeli idi Kapitan Firidun Mirze Qacar praporsikler Elihuseyn Dadasov Teymur Mustafayev Gencinski Hesenzade ve Qarasarov hemin zabitlerden idi Milli ordunun herbi hava strukturunun formalasdirilmasindan evvel onun rehberliyi mueyyenlesdirildi Herbi nazirin 1919 cu il 19 avqust tarixli emri ile podporucik Teymur xan Efsar Aviasiya destesinin reis muavini teyin edildi Deste birbasa Bas erkani herbe tabe idi 1919 cu il sentyabrin 14 de Aviasiya destesinin stati tesdiq olundu Statda 5 zabit 4 memur 54 nizami esger ve 4 qeyri nizami esger var idi Milli kadrlara olan ehtiyacin odenilmesi ucun herbi nazirlik 1920 ci ilde Azerbaycanda herbi teyyareciler mektebi acmagi qerara aldi Herbi nazir Semed bey Mehmandarov 1919 cu il noyabrin 27 de xarici isler nazirliyine mektub yazaraq Aviasiya mektebinde tedrisin teskili ucun Ingiltereden ve Italiyadan tecrubeli mutexessislerin devet olunmasi imkanlarinin oyrenilmesini xahis etdi Lakin 1920 ci ilin evvelinden herbi seraitin murekkeblesmesi ve Aprel isgali 1920 herbi hava quvvelerinin mohkemlendirilmesi sahesindeki isleri yarimciq qoydu Azerbaycan SSR 1920 1991 1960 ci ilde Bakida kecirilen parad zamani Baki Ali Umumqosun Komandirler Mektebinin gencleri 1920 ci ilde Azerbaycan Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikasi terefinden isgal edildikden sonra Azerbaycanin herbi nazirliyi resmen legv edilerek hemin funksiya Xalq Herbi Komissarligina verilmis Azerbaycan ordusunun 21 generalindan 15 i bolsevikler terefinden gullelenmisdi Ikinci Dunya muharibesinden sonraki dovrden 1969 cu iledek Azerbaycanda herbi kadr hazirligina Sovet Ittifaq rehberliyi yene de qisqanc munasibet besleyirdi 1971 ci ilde boyuk seyler neticesinde Azerbaycanda herbi kadrlar hazirlayan mekteb olan Cemsid Naxcivanski adina herbi lisey yarandi Azerbaycan siyasetcilerinin sayesinde azerbaycanli genclerin Baki Ali Birlesmis Komandanliq ve Baki Ali Herbi Denizcilik mekteblerine elece de SSRI nin diger herbi mekteblerine guzestli sertlerle qebul olunmasi da mumkun olmusdu Ikinci Dunya muharibesi 1941 1945 Ikinci Dunya muharibesinde Azerbaycandan 700 min neferden cox insan seferber edilerek ordu siralarina yola dusmus onlarin 300 minden coxu doyuslerde helak olmusdur Muharibenin hele ilk gunlerinde respublikada 4 minden cox oglan ve qiz konullu suretde cebheye getmek ucun herbi komissarliqlara muraciet etmisdi 1941 ci ilin sonunda xalq qosunu destelerinde 187 min nefer doyuscu vardi Onlardan 30 min neferden coxu qadinlar idi Muharibede hetta azerbaycanlilardan ibaret diviziyalar teskil olunmusdu 416 ci 402 ci 396 ci 223 cu 77 ci ve diger milli diviziyalar Simferopolda Odessada ve diger seherlerde vurusmuslar 77 ci diviziya Polsa ve Cexoslovakiyanin 223 cu diviziya Yuqoslaviyanin azad edilmesinde igidlik gostermisdi 416 ci diviziya Qafqazdan Berlinedek qehremanliq yolu kecmisdi Ikinci Dunya muharibesi zamani gosterdikleri igidliye gore Azerbaycandan 123 nefer Sovet Ittifaqi Qehremani adina layiq gorulub 170 minden cox esger ve zabit muxtelif orden ve medallarla teltif edilib Azerbaycan Respublikasi 1991 1991 ci il oktyabrin 9 da Milli Ordunun yaranmasi haqqinda Azerbaycan Respublikasinin Ali Soveti qanun qebul etdi Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 22 may 1998 ci il tarixli Fermanina esasen Elahidde Azerbaycan Korpusunun yarandigi gun 26 iyun tarixi Azerbaycan Respublikasi Silahli Quvveleri gunu kimi elan edilmisdir Her il bu tarix resmi dovlet bayrami kimi qeyd edilir Qarabag muharibesi 1988 1994 Esas meqale Qarabag muharibesiQarabag muharibesinde Azerbaycan esgerleri 1992 ci il Qarabag muharibesi zamani Azerbaycan hokumeti herbi qulluga cagirisi heyata kecirirdi ve Sovet Ittifaqi dagilandan sonra cox azerbaycanlilar hevesle ilk aylarida doyus ucun herbi qulluga daxil olurdu Azerbaycanin Milli Ordusu texminen 30 000 kisiden 10 000 e yaxin OMON dan ve Azerbaycan Xalq Cebhesinin bir nece min konullusunden ibaret idi Azerbaycanli herbci Suret Huseynovun Azerbaycan Ordusunun 709 sayli herbi hissesi yaratmisdi ve 23 cu motor piyada diviziyasinin arsenalindan cox silah ve neqliyyat vasiteleri almisdir Isgender Hemidovun Bozqurd briqadasi da fealiyyet gosterirdi Qarabag muharibesi zamani Azerbaycan 388 395 eded artilleriya 436 458 eded tank 558 1264 eded zirehli personal dasiyici 389 480 eded zirehli doyus neqliyyat vasitesi 63 170 eded doyus teyyaresi ve 45 51 helikopter istifade etmisdir Umumi herbi muqayisede 17 32 yas qrupunda Ermenistanda herbi xidmet ucun uygun kisilerin sayi 550 000 Azerbaycanda ise 1 3 mln teskil edirdi Her iki terefden kisilerin ekseri Sovet ordusunda xidmet etmisdi ve munaqisenden evvel herbi tecrubeye sahib idi o cumleden SSRI Efqanistan muharibesinde xidmetde olmusdular Qarabag ermenilerin texminen 60 i Sovet ordusunda xidmet etmisdir Lakin ekser azerbaycanlilar Sovet ordusunda onlarin xidmet zamani tez tez ayri seckiliye meruz qaldigindan doyus korpuslarindan daha cox tikinti batalyonlarda islemek mecburiyyetinde qalmisdi Azerbaycanda deniz mektebi o cumleden iki zabit akademiyalarinin yaradilmasina baxmayaraq esgerlerin herbi tecrube olmamasi Azerbaycanin muharibeye hazir olmamasinin esas amillerinden biri idi Azerbaycan ordusuna Efqanistan komandiri Gulbeddin Hikmetyar terefinden yardim edilirdi Qarabagda aerial muharibe esasen qirici ve hucum vertolyotlarindan ibaret idi Azerbaycan Herbi Hava Quvveleri 45 qiricidan ibaret idi ve cox vaxt kecmis Sovet herbi tecrubeli Rusiya ve Ukrayna muzdlular terefinden idare olunurdu Onlar MiQ 25 ve Su 24 kimi inkisaf etmis teyyareler ve MiQ 21 kimi kohne nesil Sovet qirici bombardmancilar ile Qarabaga ucurdular Ermenilerin mudafie sisteminin qurasdirilmasi Azerbaycanin daha cox hava hucum qabiliyyetine ciddi mane olurdu Azerbaycan ve Ermenistanin en cox istifade edilen doyus vertolyotu Sovet istehsali Mil Mi 24 Krokodil idi 1991 1994 cu illerde Qarabagda ve dovlet serhedinde bas vermis doyus emeliyyatlarinda 11 557 Azerbaycan herbcisi sehid olub En coxsayli itkiler 1992 1994 cu illerde davam eden herbi emeliyyatlar zamani bas verib Ermeni quvvelerinin esas itkileri Azerbaycan ordusunun 1992 ci ilin yayinda heyata kecirdiyi ugurlu hucum emeliyyatlari zamani qeyde alinib Azerbaycan ordusunun itkileri ise esasen Agdam doyuslerinde habele 1994 cu ilin qis yaz aylarinda Kelbeceri geri almaq ucun teskil edilmis hucum emeliyyatlarinda bas verib XXI esr 2011 ci ilde Ruminiyada kecirilen Qara Deniz Herbi Quvveleri teliminde Azerbaycan esgerleri 2016 ci il aprelin 1 den 2 ne kecen geceden baslayaraq Azerbaycan ve Ermenistan Silahli Quvvelerinin Qondarma Dagliq Qarabag Respublikasinin herbi birlesmeleri arasinda bas vermis Aprel doyusleri Dagliq Qarabagda 1994 cu ilde ateskes haqqinda sazis imzalandiqdan beri en siddetli doyusler idi Doyusler Azerbaycan Silahli Quvvelerinin qelebesi ile neticelenmis Terter rayonunun Talis kendi etrafindaki yukseklikler ve Seysulan kendi Cebrayil rayonunun Lele tepe yuksekliyi ve Cocuq Mercanli Goranboy rayonunun Gulustan kendi Terter rayonunun Qazaxlar kendi ve Terter rayonunun Madaqiz kendi istiqametinde yollar dusmenden azad olunmusdur 2017 ci ilde Global Firepower teskilatinin yekunlarina esasen Azerbaycan Silahli Quvveleri dunyanin en guclu ordusu reytinqinde 58 ci yerde qerarlasib Azerbaycan Herbi Hava Quvvelerinin serencaminda 18 qirici 29 hucum 83 neqliyyat 19 telim teyyaresi ve 93 helikopter onlardan 17 si hucum helikopteridir Azerbaycan Herbi Deniz Quvvelerinin serencaminda 13 patrul ve sahil gemileri 7 mina tralcisi 4 submarinasi 1 freqat tipli gemisi Silahli Quvvelerin silahlanmasinda ise 520 tank 1590 zirehli texnika 359 artilleriya qurgusu 191 reaktiv yaylim atesi sistemi var Azerbaycan ordusunda xidmet gosterenlerin sayi 374 500 neferdir seferberlik zamani ise 3 750 000 nefer herbi xidmete cagirila biler 2018 ci ilde Azerbaycan Silahli Quvvelerinin 100 illik yubileyi ile elaqedar Bakinin Azadliq meydaninda herbi parad kecirilib Merasimde 240 dan cox herbi texnika 70 den artiq ucus vasitesi o cumleden silahlanmaya yeni qebul edilmis en muasir zirehli texnikalar raket ve artilleriya qurgulari hava hucumundan mudafie sistemleri helikopterler pilotsuz ucus aparatlari kimi muxtelif nov en yeni silah ve texnikalar numayis olunub Paradda hemcinin Turkiye Pakistan Belarus Behreyn Birlesmis Ereb Emirlikleri Gurcustan Iran Israil Qazaxistan Ozbekistan Rusiya Seudiyye Erebistani ve Ukraynadan olan 100 dek numayende istirak edib 2018 ci il sentyabrin 15 de Baki seherinde azad edilmesinin 100 illiyine hesr olunmus parad kecirilib Paradda Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Ilham Eliyev Turkiye Respublikasinin Prezidenti Receb Tayyib Erdogan ve birinci xanim Mehriban Eliyeva paradda edibler Dovlet bascilarinin cixislarindan sonra Baki Qarnizonunun sexsi heyetinin tenteneli kecidi bas tutub Tedbirde Turkiye Silahli Quvvelerinin Mehteran birliyi Mehter marsi nin sedalari altinda Azadliq meydanina daxil olub Mehteran birliyi tribuna ile uz uze dayanaraq Esger marsi ni ifa edib Azerbaycan ve Turkiye Silahli Quvvelerinin herbi qulluqculari Osmanli Turkiyesi ve Azerbaycanin milli herbi quvveleri esasinda teskil edilmis Qafqaz Islam Ordusunun suvari ve piyadalarinin qiyafesinde her iki olkenin dovlet bayraqlari altinda tribuna onunden kecibler Ikinci Qarabag muharibesi 2020 Esas meqale Ikinci Qarabag muharibesi2020 Baki Qelebe Paradinda Azerbaycan Xususi Teyinatli Quvveleri Ikinci Qarabag muharibesinde Azerbaycan Silahli Quvveleri 4 oktyabrda Cebrayil 17 oktyabrda Fuzuli 20 oktyabrda Zengilan 25 oktyabrda Qubadli ve 8 noyabrda Susa seherini isgaldan azad edilmisdir Muharibede Azerbaycan Silahli Quvveleri 2907 nefer herbi qulluqcusu helak olmus 7 herbi qulluqcu ise itkin dusmusdur Bir cox herbi ekspertler muharibede Azerbaycan Silahli Quvvelerinin Ermenistana qarsi PUA ve agir artilleriya taktikasini ve XXI esr uslubunda muharibe aparilmasi musbet deyerlendiribler Honkonqda yayimlanan qezeti qeyd edir ki Ermenistan terefinin tanklari zirehli texnikalari radar sistemleri ve sengerleri Azerbaycanin herbi dronlari ucun ov oldular 2020 ci il dekabr ayinda Boyuk Britaniya mudafie naziri Ben Uollis qeyd edib ki Ikinci Qarabag muharibesinde Azerbaycanin Ermenistan uzre qelebesinden sonra Boyuk Britaniya Silahli Quvveleri yeni PUA proqrami yaradacaq 2021 ci il may ayinda ABS Silahli Quvvelerinin Kiberkomandanliginin rehberi ve general leytenant Stiven Foqarti ABS kibermuharibenin desteklenmesi uzre ilk taburunun formalasdirilmasi zamani Azerbaycanin Ikinci Qarabag muharibesindeki tecrubesini istifade etmesini qeyd edib 2021 ci il iyunun 14 de The Times qezetinde Almaniya Silahli Quvvelerinin herbi strategiya ekspertinin sozlerine gore hipotetik munaqisede Almaniya dron hucumuna qarsi zeif hazirliqli oldugundan Azerbaycanla muharibeni uduzardi Ekspert qeyd edir ki Almaniyanin boyuk amma leng yondemsiz ve kohnelmis elektron doyus avadanligi ile techiz doyus qruplari Azerbaycan kicik amma cevik quvvesi ve dronlari ucun asan hedeflere cevrile bilerdi StrukturuAzerbaycan Quru Qosunlari Esas meqale Azerbaycan Quru Qosunlari2011 ci il Bakidaki herbi paradda Xususi Quvvelerin uzvleri Azerbaycan Quru Qosunlari Azerbaycan Silahli Quvvelerinin terkib hissesidir Quru Qosunlari muxtelif herbi birlesmelerden ve bilavasite Azerbaycan Respublikasi Mudafie Nazirliyine tabe olan briqadalardan ibaretdir Quru Qosunlarinin pesekar kadr teminatini Heyder Eliyev adina Azerbaycan Ali Herbi Mektebi ve diger herbi tehsil muessiseleri temin edir 2015 ci ilde Britaniyanin hesabatina gore Azerbaycan Quru Qosunlarinin sayi 85 000 neferdir Azerbaycan Quru Qosunlari 1 Elahidde Umumqosun Ordu ve 6 Umumqosun Korpusdan ibaretdir 1 ci Ordu korpusu Berde korpusu 2 ci Ordu korpusu Beyleqan korpusu Ermeni nezaretinden alinmis erazilere ve Azerbaycan Iran serhedinde yerlesdirilib 3 cu Ordu korpusu Semkir korpusu 4 cu Ordu korpusu Baki korpusu Abseron yarimadasi ve onun sahillerine nezaret edir 5 ci Ordu korpusu Naxcivan Elahidde Umumqosun Ordusu Naxcivanda yerlesdirilib Azerbaycan Herbi Hava Quvveleri Esas meqale Azerbaycan Herbi Hava Quvveleri2018 ci ilde Bakida kecirilen herbi paradda Azerbaycan Herbi Hava Quvveleri goyde Azerbaycan bayraginin renglerini numayis etdirirler Azerbaycan Herbi Hava Quvveleri Azerbaycan Respublikasi Silahli Quvvelerinin xususi qosun novudur Azerbaycanin ilk herbi pilotu Ferrux aga Qayibov olub O Birinci Dunya muharibesinde almanlara qarsi kecirilen hava emeliyyatlarinda feal istirak edib Azerbaycan Herbi Hava Quvveleri 14 fevral 1992 ci ilde Milli Ordunun ayrica bolmesi kimi tesis olunub 1992 ci ilin aprelin 8 de bas leytenant Vaqif Qurbanov kecmis Sovet ordusunun Sitalcay aerodromundan Su 25 doyus teyyaresini qaciraraq Azerbaycan ordusuna getirir Bununla da Azerbaycan HHQ ilk qirici teyyareni arsenalina qebul edib Daha sonra Nasosni aviabazasinin alayinin komandiri polkovnik Vladimir Kravtsov Azerbaycan HHQ nin ilk komandani ve Deller aviabazasinda xidmet eden polkovnik leytenant Aleksandr Plesinin seyleri neticesinde bu bazalardaki sovet aviasiyasina mexsus teyyareler Azerbaycan ordusunun tabeliyine verilib 1997 ci ilde Azerbaycanin Ali Herbi Teyyarecilik Mektebi ilk milli herbi teyyarecilerimizin buraxilisina baslayib Muxtelif melumatlara gore hazirda 3 000 nefer personalin xidmet etdiyi Azerbaycan HHQ arsenalina 100 e yaxin doyus teyyaresi 90 a yaxin zerbe helikopteri hemcinin 16 eded yardimci teyyare ve helikopter daxildir 4000 nefer personalin xidmet etdiyi HHQ nin arsenalinda MiQ 21 MiQ 29 Su 25 doyus teyyareleri IL 76 yuk dasiyan teyyaresi Bell 412 Mil Mi 17 Mi 24 Mi 35M helikopterleri Hermes 450 IAI Heron Orbiter ve Zerbe pilotsuz ucus aparatlari var Azerbaycan Herbi Deniz Quvveleri Esas meqale Azerbaycan Herbi Deniz Quvveleri2011 ci ilde Bakida kecirilen herbi paradda Azerbaycan Herbi Deniz Quvveleri 1918 ci ilde yaradilan Azerbaycan Herbi Deniz Donanmasina Qars Erdehan qayiqlari Astrabad Goytepe poct gemileri Araz hidroqrafik gemisi ve Bayil liman dasiyici gemisi daxil idi 1919 cu ilin yayinda ingilisler Bakini terk ederken seher limaninin idareciliyini ve ve herbi gemilerin bir hissesini Azerbaycan hokumetine tehvil verdiler Bu gemilerin esasinda Azerbaycan Xezer herbi deniz donanmasi teskil olundu Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti hokumetinin bu tedbiri olkenin deniz serhedlerinin qorunmasinda muhum addim oldu 1919 cu ilin sonlarinda general Ibrahim aga Usubovun basciliq etdiyi Azerbaycanin herbi missiyasi donanma ucun xaricden 6 toplu qirici kater 12 qirici kater 6 sualti qayiq 92 gemi toru 10 sahil toru simsiz teleqraf qurgulari ve s almisdi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin suqutundan sonra donanma Sovet Azerbaycaninin Qirmizi Donanmasi adlandirilmis ve 1920 ci ilin yayinda bu donanma Xezer Deniz Quvvelerinin terkibine daxil edilmisdir 1992 ci ilin aprelin 7 de Azerbaycan Respublikasi Herbi Deniz Quvveleri Qerargahi muhafize ve teminat rotasi yardildi Xezer herbi deniz donanmasiin 25 i ve Baki Ali Herbi Denizcilik Mektebi Azerbaycan Respublikasinin ixtiyarina verildi Azerbaycan HDQ nin kadr teminatini Azerbaycan Ali Herbi Denizcilik Mektebi heyata kecirir Xezer denizinde Rusiyadan sonra imkanlarina gore ikinci herbi donanma sayilan Azerbaycan Herbi Deniz Quvvelerinin HDQ sexsi heyetinin sayi 3000 neferdir HDQ terkibine su rayonunun muhafizesi divizionu desant gemileri divizionu tral divizionu axtaris xilasetme gemileri divizionu telim gemileri divizonu daxil olan esasen suustu gemiler briqadasindan ibaretdir Bundan basqa yardimci gemiler destesi movcuddur HDQ terkibine hemcinin Baki etrafinda yerlesen Azerbaycan Deniz Piyadalari ve Dovlet Serhed Xidmetinin Sahil Muhafizesi daxildir Azerbaycan Respublikasi Daxili Qosunlari Esas meqale Azerbaycan Respublikasi Daxili Qosunlari 1991 ci ilin dekabrinda sabiq SSRI Daxili Isler Nazirliyi Daxili Qosunlarinin Baki seherinde yerlesen 5 ci diviziyasi buraxilmis ve heyeti 2 min 500 neferden ibaret olan uc herbi hisse Azerbaycan Respublikasi Daxili Isler Nazirliyinin tabeliyine verilmisdir Hemin vaxtdan Azerbaycan Respublikasi Daxili Qosunlari Bileceri qesebesinde yerlesen herbi hissenin esasinda yaradilmaga baslamisdir Daxili Qosunlarin Azerbaycan Daxili Isler Nazirliyinin musteqil strukturu kimi yaranmasi ve formalasmasi olkemizin cox cetin bir dovrune tesaduf etmisdir 1992 ci il martin 12 de Daxili Qosunlarin Bileceri Sumqayit Gence herbi hisseleri ermeni isgalcilarina qarsi doyuse baslamis erazi butovluyumuz ugrunda Agdam rayonunun Papravend Qalaycilar Maniklu Bas Guneypeye Canyataq Gulyataq kendlerinde vurusmuslar 1995 ci il martin 9 da prezident Heyder Eliyevin imzaladigi muvafiq Fermanla Azerbaycan Daxili Qosunlarinin olkemizin musteqilliyi erazi butovluyu ugrunda ermeni isgalcilarina qarsi doyuse basladiqlari gun yeni 12 mart Daxili Qosunlar Gunu elan olunmusdur Azerbaycan Milli Qvardiyasi Esas meqale Azerbaycan Milli Qvardiyasi2017 ci ilde Azerbaycan Milli Qvardiyasi Azerbaycan Milli Qvardiyasi Azerbaycan Respublikasinin Prezidentinin 25 dekabr 1991 ci il tarixli 524 sayli fermani ile yaradilmisdir Milli Qvardiya Azerbaycan Respublikasi Xususi Dovlet Muhafize Xidmetinin terkibine daxildir 2007 ci ilde Azerbaycan Milli Qvardiyasinda 1 500 nefer xidmet edirdi Azerbaycan Respublikasi Dovlet Serhed Xidmeti Esas meqale Azerbaycan Respublikasi Dovlet Serhed Xidmeti Azerbaycan Respublikasi Dovlet Serhed Xidmeti Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 2002 ci il 31 iyul tarixli 740 nomreli Fermani ile yaradilmis Azerbaycan Respublikasinin dovlet serhedinin muhafizesi sahesinde Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile mueyyen edilmis selahiyyetleri heyata keciren merkezi icra hakimiyyeti orqanidir Azerbaycan Respublikasi Xususi Dovlet Muhafize Xidmeti Esas meqale Azerbaycan Respublikasi Xususi Dovlet Muhafize Xidmeti Azerbaycan Respublikasinin Xususi Dovlet Muhafize Xidmeti dovlet muhafizesi obyektlerinin tehlukesizliyinin temin edilmesi ve muhafize olunan obyektlerin qorunmasi Prezident rabitesinin xususi dovlet rabitesinin dovlet orqanlarinin xususi teyinatli informasiya telekommunikasiya sistemlerinin ve sebekelerinin teskilinin istismarinin tehlukesizliyinin ve inkisafinin temin edilmesi sahesinde selahiyyetleri heyata keciren merkezi icra hakimiyyeti orqanidir Xususi Dovlet Muhafize Xidmeti oz faliyyetinde Azerbaycan Respublikasinin Konstitusiyasini Azerbaycan Respublikasinin qanunlarini Azerbaycan Respublikasinin Prezidentinin ferman ve serencamlarini Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin qerar ve serencamlarini habele Azerbaycan Respublikasinin terefdar cixdigi beynelxalq muqavileleri ve Xidmet haqqinda Esasnameni rehber tutur Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin fermani ile Xususi Dovlet Muhafize Xidmeti terkibinde Ixrac Neft ve Qaz Boru Kemerlerinin Tehlukesizliyi Idaresi yaradilmisdir Azerbaycan Respublikasinin Xususi Dovlet Muhafize Xidmetinin Xususi Rabite ve Informasiya Tehlukesizliyi Dovlet Agentliyi Prezident rabitesini ve Xususi rabiteni teskil edir Hemcinin Azerbaycan Respublikasinin Prezidentinin 29 dekabr 2004 cu il tarixli fermanina esasen Dovlet orqanlarini ucun Internet seqmentinin yaradilmasini ve inkisaf etdirilmesini heyata kecirir Seferberlik ve herbi xidmete cagirisAzerbaycan Respublikasinin Konstitusiyasina ve Azerbaycan Respublikasinin dovlet musteqilliyi haqqinda Konstitusiya Aktina uygun olaraq Azerbaycan Respublikasinin mudafiesi ve esgeri xidmet Azerbaycan Respublikasi vetendasinin muqeddes borcudur Bu Qanunla mueyyen edilmis hedlerde ve novlerde herbi xidmet mecburidir Alternativ xidmet emek mukellefiyyeti kecmek ucun gonderilen sexslerden basqa Azerbaycan Respublikasinin 18 yasina catan ve sehhetine gore herbi xidmete yarayan her bir kisi vetendasi Azerbaycan Respublikasi Silahli Quvvelerinin siralarinda 18 ay muddetinde heqiqi herbi xidmet ve ya bir aydan uc ayadek muddete toplanis hazirligi kecmelidir Qanunla mueyyen edilmis hallarda oz eqidesine ve basqa esaslara gore heqiqi herbi xidmete qebul edile bilmeyen Azerbaycan Respublikasi vetendaslari 24 ay muddetinde alternativ xidmet emek mukellefiyyeti kecmelidirler Azerbaycan Respublikasinin tibbi ve ya basqa ixtisas tehsili olan 18 yasindan 35 yasinadek qadin vetendaslari ozlerinin raziligi ile herbi ucota goturule biler ve muqavile esasinda Azerbaycan Respublikasi Silahli Quvvelerinin komekci ve ya basqa bolmelerinde xidmet ede biler Herbi tehsilBu meqaledeki ve ya bolmedeki melumatlar kohnedir Sehifeye yenilenmis melumatlar elave etmekle Vikipediyani zenginlesdirmeye komek ede bilersiniz Universitet Milli Mudafie UniversitetiHerbi liseyler Cemsid Naxcivanski adina herbi lisey Heyder Eliyev adina Herbi LiseyHerbi akademiyalar Azerbaycan Respublikasi Dovlet Serhed Xidmetinin Akademiyasi Heyder Eliyev adina Herbi Institut Azerbaycan Respublikasi Dovlet Tehlukesizliyi Xidmetinin Heyder Eliyev adina AkademiyasiSilah ve avadanliqlarEsas meqale Azerbaycan Respublikasi Mudafie Senayesi NazirliyiAzerbaycan Respublikasi Mudafie Senayesi Nazirliyinin istehsal etdiyi HP 7 62 pulemyotu 1990 ci illerde Azerbaycan tam olaraq SSRI ve onun varisi olan Rusiya silahindan herbi texnikasindan asili veziyyetde idi XXI esrde veziyyet xeyli derecede deyisdi ve Rusiyadan asililiq xeyli azaldi 2014 cu ilde Azerbaycan Avropada ikinci en boyuk silah idxalcisi idi Azerbaycan silahlari esasen Israil Turkiye Ukrayna Belarus Rusiya ve Pakistandan idxal edir Azerbaycan Israilden IMI Uzi ve IMI Tavor TAR 21 avtomatini yungul avtomatini ve Spayk tank eleyhine raketlerini LAR 160 reaktiv yaylim ates sistemini ATMOS 2000 ozuyeriyen artilleriya qurgularini AIL Storm ve yungul zirehli masinlarini minaatanini Demir Gunbez hava hucumundan mudafie sistemi EL M 2080 Yasil Sam radarlari IAI Harop Hermes 450 Hermes 900 Orbiter 3 IAI Heron Orbiter ve PUA larini Rusiyadan Mil Mi 17 ve Mi 24 helikopterlerini MiQ 21 MiQ 29 ve Su 25 doyus teyyarelerini BTR 82 BTR 80 BTR 80A BTR 70 BTR 60 BTR 3 BPM 97 2C31 Vena 2S1 Gvozdika 2S9 Nona S zirehli transportyor BMP 3 BMP 2 BMP 1 BMD 1 BMPT piyada doyus masinlarini MT LB coxmeqsedli yedekleme masini yungul zirehli masin T 90S T 80 T 72 tanklarini 2S19 Msta S ZSU 23 4 Silka 2S3 Akatsiya ozuyeriyen artilleriya qurgusu S 300 9K33 Osa 9K37 BUK 2K11 Kruq T 38 uzun radiuslu zenit raket sistemi 9M133 Kornet tank eleyhine raketlerini kompleksden raket idareetme stansiyasi TOS 1 BM 21 Qrad BM 27 Uraqan BM 30 Smerc OTR 21 Tochka S 200 S 125 S 75 reaktiv yaylim ates sistemlerini Belarusdan 2S7 Pion ozuyeriyen artilleriya qurgularini Polonez reaktiv yaylim atesi sistemlerini Turkiyeden T 155 Firtina ozuyeriyen artilleriya qurgularini FNSS Pars Otokar ARMA zirehli transportyoru T 122 Sakarya ve T 300 Qasirga reaktiv yaylim ates sistemlerini cox meqsedli zirehli masin Otokar Kobra Otokor Eqreb doyus kesfiyyat masinlarini Bayraktar Akinci Bayraktar TB2 PUA larini kamikaze dronu Cexiyadan RM 70 Vampir reaktiv yaylim ates sistemlerini SpGH DANA ozuyeriyen artilleriya Serbiyadan M 63 Plamen coxsayli reaktiv yaylim atesi qurgusu ABS den HUMVEE Yuksek Hereketli Cox Meqsedli Tekerli Avtomobil Remington Model 700 snayper tufenglerini M16 ve M4 avtomatlarini Almaniyadan avtomatlarini ve s idxal edir 2005 ci il dekabrin 16 da yaranan Azerbaycan Respublikasi Mudafie Senayesi Nazirliyi mudafie senayesi sahesinde vahid dovlet siyasetinin formalasmasinda istirak edir ve bu siyasetin heyata kecirilmesini temin edir Azerbaycan Respublikasi Mudafie Senayesi Nazirliyi istehsal etdiyi herbi mehsullardan Istiqlal ve Yalquzaq snayper tufenglerini Matador ve Marauder zirehli transportyorlari Gurze patrul masinini EM 14 ve Xezri avtomatini hucum tufengini ve tapancalarini Zerbe pilotsuz ucus aparatini muxtelif mm lik minaatanlari el qumbaraatani tustu qumbarasini qelpeli minali ates yigimini ve s qeyd etmek olar 2018 ci ilde Azerbaycan 10 dan cox olkeye herbi mehsul ixrac edib Herbi budceAzerbaycanin herbi xercleri 1992 2016 Stokholm Beynelxalq Sulh Arasdirmalari Institutunun hesabatina gore 2012 ci ilde dunyada herbi budcesini en cox artiran olke Azerbaycan olub 2022 ci ilin dovlet budcesinde mudafie xercleri ucun 5 1 milyard manat ayrilib Azerbaycanin mudafie meqsedleri xercleri Ermenistanla muqayisede texminen 4 defe artiqdir Formalar rutbeler nisanlarAzerbaycan Respublikasi Silahli Quvveleri herbi qulluqcularinin ve herbi lisey kursantlarinin numunevi herbi intizama doyus emeliyyatlarinda istirakina doyus telimlerinde yuksek nailiyyetlere idmanda yuksek ugurlara gore teltif edilmesi ucun dos nisanlarini Azerbaycan Respublikasinin mudafie naziri tesis edir hemcinin dos nisanlari haqqinda esasnameleri ve onlarin tesvirlerini tesdiq edir Vezifeli zabitler NATO kodu OF 10 OF 9 OF 8 OF 7 OF 6 OF 5 OF 4 OF 3 OF 2 OF 1 OF D ve telebe zabitiAzerbaijan Ekvivalenti yoxdur BilinmirGeneral polkovnik General leytenant General mayor Polkovnik Polkovnik leytenant Mayor Kapitan Bas leytenant Leytenant Kicik leytenantAzerbaijan Ekvivalent yoxdur Ekvivalent yoxdurAdmiral Vitse admiral Kontr admiral Birinci dereceli kapitan Ikinci dereceli kapitan Ucuncu dereceli kapitan Kapitan leytenant Bas leytenant Leytenant Kicik leytenantAzerbaijan Ekvivalent yoxdur BilinmirGeneral polkovnik General leytenant General mayor Polkovnik Polkovnik leytenant Mayor Kapitan Bas leytenant Leytenant Kicik leytenantNATO kodu OF 10 OF 9 OF 8 OF 7 OF 6 OF 5 OF 4 OF 3 OF 2 OF 1 OF D ve telebe zabitiCelb olunmus zabitler NATO kodu OR 9 OR 8 OR 7 OR 6 OR 5 OR 4 OR 3 OR 2 OR 1Azerbaijan Ekvivalent yoxdur Sevron yoxdurBas gizir Gizir Kicik gizir Bas cavus Cavus Kicik cavus Bas esger EsgerAzerbaijan Ekvivalent yoxdur Sevron yoxdurBas micman Micman Kicik micman Birinci starsina Ikinci starsina Ucuncu starsina Bas denizci DenizciAzerbaijan Ekvivalent yoxdur Sevron yoxdurBas gizir Gizir Kicik gizir Bas cavus Ҫavus Kicik cavus Bas esger ӘsgerNATO kodu OR 9 OR 8 OR 7 OR 6 OR 5 OR 4 OR 3 OR 2 OR 1Beynelxalq herbi emekdasliqAzerbaycan Silahli Quvvelerinin herbcileri Moskvada Ikinci Dunya muharibesinde Qelebenin 70 ci ildonumune hesr olunan paradda Azerbaycan Respublikasinin sulh ve muharibe dovrunde herbi tehlukesizliyinin temin olunmasinda hemcinin xarici dovletlerin herbi qurumlari ve beynelxalq teskilatlarla qarsiliqli maraqlar cercivesinde terefdasliq munasibetlerinin qurulmasinda Mudafie Nazirliyinin beynelxalq herbi emekdasliq fealiyyetinin rolu xususi ehemiyyete malikdir Beynelxalq herbi emekdasliq fealiyyeti Xarici Isler Nazirliyi ve diger aidiyyeti dovlet hakimiyyeti orqanlari idare teskilat ve muessiseleri ile elaqeli sekilde Azerbaycan Respublikasinin mudafie ve xarici siyaset kursuna muvafiq olaraq heyata kecirilir Hemcinin beynelxalq herbi emekdasliq Mudafie Nazirliyinin herbi herbi tehsil herbi siyasi ve herbi texniki sahelerde xarici dovletlerin herbi qurumlari ve beynelxalq teskilatlarla ikiterefli ve coxterefli formatda heyata kecirdiyi kompleks fealiyyetlerdir Azerbaycan Ordusunun sexsi heyeti il erzinde regional ve beynelxalq seviyyede kecirilen muxtelif teyinatli taktiki ve komputer destekli herbi telimlerde istirak edir Beynelxalq herbi emekdasligin heyata kecirilmesinin esas istiqametleri Region olkeleri ve regiondan kenar olkelerle ikiterefli ve coxterefli emekdasliq Avro Atlantik strukturlarla emekdasliq Beynelxalq teskilatlarla ve xarici dovletlerin mudafie senayesi kompleksleri ile emekdasliq Azerbaycan Respublikasinin Mudafie Nazirliyi region ve region xaricindeki strateji terefdas olkelerin Silahli Quvveleri ile regional tehlukesizliyin temin olunmasi beynelxalq strateji ehemiyyetli layihelerin muhafizesi ve beynelxalq tehlukesizliye tohfe vermek meqsedile Azerbaycan Turkuye Gurcustan Azerbaycan Turkiye Pakistan ve Azerbaycan Rusiya Qazaxistan olmaqla coxterefli emekdasliq heyata kecirir Ikiterefli herbi emekdasliq Azerbaycan Respublikasi Silahli Quvveleri ile xarici dovletlerin Silahli Quvveleri ve herbi senaye kompleksleri arasinda ikiterefli esasda aparilir Hazirda Azerbaycan dunyanin 40 a yaxin olkesi ile ikiterefli esasda herbi emekdasliq heyata kecirilir Azerbaycan Respublikasinin NATO ile emekdasligi 1992 ci ilin mart ayinda olkemizin bezi Merkezi ve Serqi Avropa dovletleri ile birlikde yeni yaranmis ve 1997 ci ilden etibaren Avro Atlantik Terefdasliq Surasi kimi taninan Simali Atlantik Emekdasliq Surasinin mesveret forumuna daxil olmasi ile baslayib 4 may 1994 cu il tarixde Azerbaycan Respublikasi NATO nun Sulh Namine Terefdasliq SNT Proqramina qosulub Mudafie Nazirliyi NATO ile emekdasliq cercivesinde Sulh Namine Terefdasliq Proqrami Ferdi Terefdasliq uzre Emeliyyat Plani Planlasdirma ve Analiz Prosesi Emeliyyat Imkanlari Konsepsiyasi Terefdasligin Qerargah Vezifesi Mudafie Tehsilinin Genislendirilmesi Proqrami Sulh Namine Elm Proqrami ve NATO nun diger ehemiyyetli terefdasliq mexanizmlerinden semereli sekilde istifade edir Mudafie Nazirliyi bu mexanizmlerden istifade ederek strateji senedlerin islenib hazirlanmasi herbi telim ve tedrisde NATO standartlarinin tetbiqi Sulhmeramli quvvelerin hazirligi sexsi heyetin idare olunmasi deniz tehlukesizliyi maddi texniki teminat tecrubelerin oyrenilmesi kibertehlukesizlik enerji tehlukesizliyi sahib olke desteyi ve hava mekanina nezaret sahelerinde muvafiq islahat fealiyyetlerini heyata kecirir Beynelxalq sulhmeramli emeliyyatlarda istirak Esas meqale Azerbaycan sulhmeramli quvveleri2005 ci ilde Iraqda Azerbaycan sulhmeramli quvveleri Azerbaycan Ordusunun sulhmeramli kontingenti 1999 cu ilden etibaren sulhmeramli emeliyyatlarda istirak edir 1999 cu ilin sentyabr ayindan 2008 ci ilin mart ayinadek Azerbaycan Ordusunun sulhmeramli taqimi 34 nefer sexsi heyetle 32 esger 1 gizir ve 1 zabit NATO nun rehberliyi altinda Kosovoda sulhyaratma ve sulhu destekleme emeliyyatlarda istirak edib Azerbaycan taqimi Turkiye taborunun 4 cu mexanikilesdirilmis piyada boluyunun terkibinde seherinde xidmet aparib Brod yasayis menteqesi bu taqima cavabdehlik erazisi kimi tehkim edilmisdir Bu muddet erzinde Kosovada kecirilen emeliyyatlarda 362 nefer herbi qulluqcu istirak edib 345 nefer esger 7 nefer gizir 10 nefer zabit 20 noyabr 2002 ci il tarixden Azerbaycan Ordusunun 22 neferlik sulhmeramli taqimi Efqanistanda Beynelxalq Tehlukesizliye Yardim Quvveleri ISAF terkibinde fealiyyete baslayib 15 yanvar 2008 ci il tarixden Azerbaycanin Efqanistandaki sulhmeramli kontingentinin sayi artirilaraq boluk seviyyesine catdirilib 2 oktyabr 2008 ci il tarixde Azerbaycan Respublikasinin Milli Meclisi Efqanistandaki sulhmeramli kontingentin sayinin 2 defe artirilmasi barede qerar qebul edib 19 fevral 2009 cu il tarixden Azerbaycan Ordusunun 90 neferlik sulhmeramli kontingenti Efqanistanda Beynelxalq Tehlukesizliye Yardim Quvveleri emeliyyatlarinda Turkiye Silahli Quvvelerinin taboru terkibinde fealiyyet gosterir Boluyun sexsi heyeti Kabil seherinde yerlesen televiziya qullesini ISAF in merkezi silah sursat anbarinin tehlukesizliyini temin edib 5 oktyabr 2010 cu il tarixinde Azerbaycan NATO nun Efqanistanda kecirdiyi ISAF emeliyyatlarinda Azerbaycan Respublikasi Sulhmeramli quvvelerinin tohfesinin artirilmasi meqsedile 2 herbi hekim ve 2 muhendis istehkam ixtisasi uzre zabit gonderib Azerbaycan Respublikasi Silahli Quvvelerinin sulhmeramli boluyu 2003 cu il avqustun 15 den 2008 ci dekabrin 7 dek 151 neferlik sexsi heyetle 120 esger 16 gizir 15 zabit Iraqda Beynelxalq Koalisiya Quvveleri terkibinde fealiyyet gosterib Iraqin seheri yaxinliginda ABS Deniz Piyadalari Komandanliginin terkibinde su anbarinin ve su elektrik stansiyasinin muhafizesini heyata kecirib Koalisiya Quvvelerinin Iraqdan cixmasi ile elaqedar 2008 ci il dekabrin 7 de boluk tam heyetle Iraqdan geri qayidib 2015 ci ilin yanvar ayindan NATO nun Efqanistanda kecirdiyi Qetiyyetli Destek qeyri doyus missiyasinda Silahli Quvvelerin 94 neferlik kontingenti 6 ayliq rotasiya planina uygun olaraq xidmete baslayib 2018 ci ilin yanvar ayindan Azerbaycan NATO nun Efqanistanda kecirdiyi Qetiyyetli Destek missiyasi uzre Azerbaycan Ordusunun Sulhmeramli kontingentinin sexsi heyetinin sayi 120 nefere catdirilib Azerbaycan Ordusunun Sulhmeramli kontingenti Kabil Beynelxalq Hava Limaninin muhafizesi tapsirigini icra edir ve muvafiq qerargahlarda temsil olunur 1999 cu ilden 2018 ci ile qeder muxtelif regionlarda kecirilen sulhmeramli emeliyyatlarda Azerbaycan Ordusunun 3000 den artiq herbi qulluqcusu istirak edib MedeniyyetdeAzerbaycan Silahli Quvveleri ve onun inkisafina hem de poct markalari hesr olunmusdur Azerbaycanda Silahli Quvveleri poct markalarinda Azerbaycan Silahli Quvvelerinin 95 illiyi 2013 cu il 2020 Baki Qelebe Paradi 2020 Baki Qelebe Paradi Azerbaycan Silahli Quvvelerinin 95 illiyi 2013 cu il 2020 Baki Qelebe Paradi 2020 Baki Qelebe Paradi 2020 Baki Qelebe Paradi Azerbaycan Silahli Quvvelere Yardim Fonduna Destek 2020 ci ilQalereya1992 ci ilde Dagliq Qarabagda Azerbaycan herbcileri Qarabag muharibesinde Azerbaycanin qadin esgerleri 2005 ci ilde Iraqda Azerbaycan sulhmeramli quvvelerinin uzvu 2006 ci ilde Iraqda Azerbaycan sulhmeramli quvveleri 2007 ci ilde Iraqda Azerbaycan sulhmeramli quvveleri 2007 ci ilde Almaniyada kecirilen herbi telimlerde Azerbaycan Silahli Quvvelerinin numayende heyeti 2008 ci ilde Iraqda Azerbaycan sulhmeramli quvveleri 2008 ci ilde Iraqda Azerbaycan sulhmeramli quvvelerinin uzvu 2011 ci ilde Ruminiyada kecirilen Qara Deniz Herbi Quvveleri teliminde Azerbaycan Quru Qosunlarinin uzvleri ABS deniz piyadalari korpusunun herbi telimatcisi ile 2011 ci ilde Azerbaycan Respublikasi Dovlet Serhed Xidmetinin Xususi Teyinatli Destesinin Xezri avtomati ile herbi paradda kecidi 2013 cu ilde Bakida kecirilen herbi paradda Tocka U taktiki raket kompleksi 2013 cu ilde Bakida kecirilen herbi paradda S 300 PMU2 Favorit uzun radiuslu zenit raket sistemi Azerbaycan Silahli Quvveleri 9 may 2010 cu ilde Moskva seherinde kecirilen Qelebe Gunu herbi numayis zamani 2017 ci ilde Azerbaycan Milli Qvardiyasinin uzvu 2018 ci ilde Baki seherinin azad edilmesinin 100 illiyine hesr olunmus parad 2020 ci ilde 2020 Baki Qelebe Paradinda Azerbaycan Silahli Quvvelerinin general mayor Zaur Memmedovun rehberlik etdiyi bayraqdar qrupu doyus emeliyyatlari zamani ferqlenen herbi hisselerin doyus bayraqlari ile kecid zamaniIstinadlar www cia gov www cia gov 2009 06 10 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 4 iyun 2018 2021Azerbaijan Military Strength www globalfirepower com www globalfirepower com 2021 01 24 tarixinde Istifade tarixi 31 mart 2021 Czech Republic sells weapons to Azerbaijan illegally via Israel www panorama am www panorama am 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Kuchera Joshua Azerbaijan Threatens to Cut Off Military Cooperation With US and NATO eurasianet org eurasianet org 2023 06 29 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Canadian defence deal with Azerbaijan raises new questions about arms export controls www cbc ca www cbc ca 2017 10 02 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Azerbaijan Belarus Pursue Military Cooperation jamestown org jamestown org 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 China Azerbaijan to strengthen military cooperation www xinhuanet com www xinhuanet com 2018 04 27 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 4 iyun 2018 Azerbaycan Silahli Quvveleri gunudur www amerikaninsesi org www amerikaninsesi org 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 12 iyun 2018 Azerbaycan Respublikasinin Silahli Quvveleri gunu haqqinda www e qanun az www e qanun az 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 12 iyun 2018 Azerbaijan leader in South Caucasus for military power index www azernews az www azernews az 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 30 mart 2021 Sitat sehvi Yanlis lt ref gt teqi tribuna adli istinad ucun metn gosterilmeyib Azerbaycan ordusu nece yarandi sputnik az sputnik az 2018 09 13 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 26 iyun Azerbaycan Respublikasi Silahli Quvveleri gunudur sputnik az sputnik az 2021 01 26 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Yuceer Nasir Birinci dunya savasinda Osmanli ordusunun Azerbaycan ve Dagistan hareekati Ankara 1996 Azepbajdzhanskaya Demokratiskaya Pecnyblika 1918 1920 Zakonodatelnye akty sbornik dokumentov B 1998 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi Lider nesriyyat 2004 440 2015 04 02 tarixinde PDF Istifade tarixi 19 fevral 2017 Milli ordunun yaranmasi tarixi www anl az www anl az 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Azepbajdzhanskaya Demokraticheskaya Pecnyblika 1918 1920 Armiya dokumenty i materialy B 1998 Hesenov C Azerbaycan beynelxalq munasibetler sisteminde 1918 1920 iller B 1993 AZERBAYCAN SILAHLI QUVVELERININ TARIXI veten ugrunda az veten ugrunda az 2021 10 21 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 news lent az news lent az 2018 05 29 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 4 iyun 2018 Ilham Eliyev 9 May Qelebe Gunu munasibetile Bakida kecirilen merasimde istirak edib www president az www president az 2017 05 29 tarixinde Istifade tarixi 24 iyun 2017 Azerbaycan hem on hem de arxa cebhede doyusurdu anl az anl az 2018 05 19 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 26 iyun Azerbaycan Silahli Quvveleri Gunu salamnews org salamnews org 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 www azhistorymuseum az www azhistorymuseum az 2018 09 13 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 4 iyun 2018 NEW HERO WIELDS CLOUT IN TURBULENT AZERBAIJAN www washingtonpost com www washingtonpost com Istifade tarixi 4 iyun 2018 Azerbaijan Report May 31 2002 www rferl org www rferl org March 25 2022 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Barabanov Mikhail Moscow Defense Brief Centre for Analysis of Strategies and Technologies 2 2008 26 August 2009 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 May 2009 Na kavkazskih frontah situaciya patovaya Poka nvo ng ru nvo ng ru 2011 04 30 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Chorbajian Levon Patrick Donabedian Claude Mutafian The Caucasian Knot The History and Geopolitics of Nagorno Karabagh London Zed Books 1994 13 18 ISBN 1 85649 288 5 Unless otherwise stated the statistics cited by the authors is from data compiled by the London based International Institute for Strategic Studies in its annual The Military Balance published in 1993 The 20 000 figure of the Republic of Nagorno Karabakh included 8 000 volunteers from Armenia itself Armenia s military in the report was exclusively made up of members in the army Azerbaijan s statistics referred to 38 000 members in its army and 1 600 in its air force Reference to these statistics can be found on pages 68 69 and 71 73 of the report Curtis Glenn E Armenia Azerbaijan and Georgia Country Studies Washington D C Federal Research Division Library of Congress 1995 ISBN 0 8444 0848 4 Hekmatyar sending troops to Azerbaijan Revolutionary Association of the Women of Afghanistan 23 May 1994 13 August 2013 tarixinde Istifade tarixi 23 July 2013 Loiko Sergei L Ex Soviet Top Guns Shot Down Face Possible Death as Mercenaries Los Angeles Times 19 July 1993 3 February 2009 tarixinde Istifade tarixi 4 June 2018 Under the protocols of the Tashkent Agreement signed in in may 1992 the former Soviet republics were allocated a certain number of tanks armored vehicles and combat aircraft The agreement allowed Armenia and Azerbaijan to have a total of 100 aircraft The Armenian Air Force currently possesses a fleet of 12 Mil Mi 24s gunships 9 Mil Mi 2s and 13 Mil Mi 8s transport helicopters Azerbaijan s air force has a near similar fleet of 15 Mil Mi 24s 7 Mil Mi 2 15 Mil Mi 6 and 13 Mil Mi 8 utility helicopters Qarabag muharibesinde ne qeder sehid vermisik Foto oxu az oxu az 2017 11 03 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Qarabag muharibesinde en cox hansi rayon itki verib musavat com musavat com 2016 12 09 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 2016 Ermenistanda esas hadiseler ne oldu BBC 2018 09 13 tarixinde Istifade tarixi 25 noyabr 2017 Aprel zeferinin il donumudur cebhe info 2017 11 25 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 noyabr 2017 paralel az paralel az 2018 09 13 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 iyun 2018 Baki seherinin azad edilmesinin 100 illiyine hesr olunmus parad kecirilib 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 2018 09 16 Cebrayil isgaldan AZAD OLUNDU modern az az 4 oktyabr 2020 2021 08 05 tarixinde Istifade tarixi 8 noyabr 2020 azeridefence com az 4 oktyabr 2020 2021 08 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 noyabr 2020 Ilham Eliyev Fuzuli isgaldan azad olundu oxu az az 17 oktyabr 2020 2021 02 06 tarixinde Istifade tarixi 8 noyabr 2020 Prezident Fuzuli seheri ve rayonun daha bir nece kendi isgaldan azad olunub report az az Report Informasiya Agentliyi 17 oktyabr 2020 2021 08 05 tarixinde Istifade tarixi 8 noyabr 2020 Zengilan ve bu kendleri azad edildi qafqazinfo az az Qafqazinfo 20 oktyabr 2020 2021 08 05 tarixinde Istifade tarixi 8 noyabr 2020 lent az az 20 oktyabr 2020 2020 12 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 noyabr 2020 Qubadli seheri isgaldan azad olundu qafqazinfo az az Qafqazinfo 25 oktyabr 2020 2021 08 05 tarixinde Istifade tarixi 8 noyabr 2020 Qubadli seheri isgaldan azad edildi Prezident sputnik az az Sputnik Azerbaycanca 25 oktyabr 2020 2021 08 05 tarixinde Istifade tarixi 8 noyabr 2020 Musteqillik tariximizin en mohtesem xeberi Susa azad edildi sputnik az az Sputnik Azerbaycan 8 noyabr 2020 2021 08 05 tarixinde Istifade tarixi 8 noyabr 2020 Susa seheri isgaldan azad edildi report az az Report Informasiya Agentliyi 8 noyabr 2020 2021 08 05 tarixinde Istifade tarixi 8 noyabr 2020 Ilham Eliyev Susa isgaldan azad edildi oxu az az 8 noyabr 2020 2021 02 06 tarixinde Istifade tarixi 8 noyabr 2020 Veten muharibesinde 2783 nefer herbi qulluqcumuz sehid olub MN news milli az news milli az 2021 01 23 tarixinde Istifade tarixi 12 dekabr 2020 Ukraine can learn from Azerbaijan s recent victory www atlanticcouncil org www atlanticcouncil org 2022 04 26 tarixinde Istifade tarixi 29 dekabr 2020 Iqor Korotcenko Azerbaycan ordusu XXI esrde muharibe aparilmasi numunesi gosterdi xalqqazeti com xalqqazeti com 2021 09 20 tarixinde Istifade tarixi 29 dekabr 2020 The Nagorno Karabakh conflict is ushering in a new age of warfare www aljazeera com www aljazeera com 2020 10 11 tarixinde Istifade tarixi 29 dekabr 2020 The Air and Missile War in Nagorno Karabakh Lessons for the Future of Strike and Defense www csis org www csis org 2021 02 11 tarixinde Istifade tarixi 29 dekabr 2020 Qarabag muharibesi XXI esrin savasinin evvelkilerden ferqli oldugunu gosterdi 525 az 525 az 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 29 dekabr 2020 UK wants new drones in wake of Azerbaijan military success www theguardian com www theguardian com 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 29 dekabr 2020 Armenia Ukraine Lessons Shape New US Cyber EW Unit breakingdefense com breakingdefense com 2 September 2022 tarixinde Istifade tarixi 27 may 2021 Moody Oliver German military would lose war to Azerbaijan www thetimes co uk www thetimes co uk 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 16 iyun 2021 Almaniya ordusu Azerbaycana uduzardi Qerb mediasi www azadliq org www azadliq org 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 16 iyun 2021 Quru Qosunlari mod gov az mod gov az 2022 08 12 tarixinde Istifade tarixi 5 iyun 2018 Azerbaijan Military Personnel www globalsecurity org www globalsecurity org 2022 04 12 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Herbi Hava Quvveleri mod gov az mod gov az 2022 08 12 tarixinde Istifade tarixi 5 iyun 2018 23 yasli Azerbaycan Herbi Hava Quvveleri oxu az oxu az 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Azerbaycan yeni herbi helikopterler elde edib oxu az oxu az 2022 05 12 tarixinde Istifade tarixi 21 iyun 2018 Azeri Heron UAVs seen at new base www janes com www janes com 2018 01 12 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Azerbaijan marks Day of Armed Forces www azernews az www azernews az 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 5 avqust Azerbaycan Herbi Deniz Donanmasi Gunudur azertag az azertag az 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Bu gun Herbi Donanma Gunudur www goal az www goal az 2021 10 25 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 12 MART DAXILI QOSUNLAR GUNUDUR azertag az azertag az 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Vaqif Axundovun xaricdeki iscilerine diplomatik pasportlar verilecek virtualaz org virtualaz org 2021 09 28 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 BALANSIRUYa MEZhDU VOJNOJ I MIROM noev kovcheg ru noev kovcheg ru 2022 03 17 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Tarixi ve doyus yolu www dmx gov az www dmx gov az 2018 09 03 tarixinde Istifade tarixi 5 iyun 2018 Informasiya tehlukesizliyi sahesinde fealiyyetin tekmillesdirilmesi tedbirleri haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Fermani president az president az 2021 09 29 tarixinde Istifade tarixi 5 iyun 2018 Azerbaycan Respublikasinda herbi xidmete cagirisin esaslari haqqinda huquqiaktlar gov az huquqiaktlar gov az 2020 02 16 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Azerbaycanin silah arsenalinda hansi olke liderdir pia az pia az 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 apa tv apa tv 2014 06 28 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 4 iyun 2018 Baki silah idxalini iki defe artirir www bbc com BBC 2020 10 20 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Belarusian arms exports grow with new rockets and missiles planned belarusdigest com belarusdigest com 2022 06 16 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Kubovich Yaniv Advanced Israeli Weapons Sold to Azerbaijan Exposed in Army produced Pop Music Video www haaretz com www haaretz com 2022 05 07 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Russia starts delivering 1 billion arms package to Azerbaijan www reuters com www reuters com 2022 06 01 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Azerbaijan From a Country with Soviet Era Industry to a Weapons Exporter www israeldefense co il www israeldefense co il 2021 09 27 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Azerbaycan 10 dan cox olkeye herbi mehsul ixrac edir www azadliq org www azadliq org 2021 10 19 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Dunyada herbi xerclerini en cox artiran dovlet Azerbaycandir www azadliq org www azadliq org 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Azerbaycanin 2018 ci il dovlet budcesi Ermenistandan 4 Gurcustandan ise 2 4 defe coxdur www azerbaijan news az www azerbaijan news az 2021 09 24 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Azerbaycan Respublikasi Silahli Quvveleri herbi qulluqcularinin ve herbi lisey kursantlarinin teltif edilmesi ucun dos nisanlari haqqinda PDF mod gov az mod gov az 2022 08 17 tarixinde PDF Istifade tarixi 4 iyun 2018 Beynelxalq herbi emekdasliq mod gov az mod gov az 2022 06 20 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Ikiterefli ve coxterefli herbi emekdasliq mod gov az mod gov az 2022 06 16 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Azerbaycan Respublikasi ve Simali Atlantika Muqavilesi Teskilati NATO arasinda herbi emekdasliq mod gov az mod gov az 2022 06 16 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Beynelxalq sulhmeramli emeliyyatlarda istirak mod gov az mod gov az 2022 06 16 tarixinde Istifade tarixi 2018 06 04 Azerbaycan beynelxalq sulhmeramli emeliyyatlara muhum tohfe verir azertag az azertag az 2021 01 21 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2018 Xarici kecidlerVikianbarda Azerbaycan Silahli Quvveleri ile elaqeli mediafayllar var Azerbaycan Respublikasi Mudafie Nazirliyi Azerbaycan Respublikasi Mudafie Senayesi Nazirliyi 26 iyun 2018 Azerbaycan Silahli Quvvelerin 100 illiyi munasibetile kecirilen herbi parad

Nəşr tarixi: İyun 18, 2024, 10:15 am
Ən çox oxunan
  • September 19, 2024

    İsfahan Beynəlxalq Hava Limanı

  • Avqust 28, 2024

    İsa Əliyev

  • Oktyabr 31, 2024

    İrsilik

  • Avqust 28, 2024

    İrbayxan Bəybulatov

  • September 06, 2024

    İraqda din

Gündəlik

  • Dəniz inəkləri

  • Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı

  • Zülfüqar Rüfətoğlu

  • Raşid Meklufi

  • Böyük Britaniya

  • 1940

  • 1989

  • Virciniya

  • İlin günləri

  • 2024

NiNa.Az - Studiya

  • Vikipediya

Bülletendə Qeydiyyat

E-poçt siyahımıza abunə olmaqla siz həmişə bizdən ən son xəbərləri alacaqsınız.
Əlaqədə olmaq
Bizimlə əlaqə
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Bütün hüquqlar qorunur.
Müəllif hüququ: Dadaş Mammedov
Yuxarı