Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mil Mi-17 (NATO kod adı: Hip) — Sovet hərbi-nəqliyyat helikopteri. Hazırda Rusiyanın Kazan və Ulan-Ude şəhərlərində yerləşən iki zavodda istehsalı davam etdirilir. Əsasən hərbi-nəqliyyat helikopteri kimi istifadə olunsa da, silahla da təchiz oluna bilər. Əsas istismarçısı olan Rusiya Hərbi Hava Qüvvələrindən başqa dünyanın təqribən 60 fərqli ölkəsində aktiv istifadə olunur.
| Mil Mi-17 | |
|---|---|
 Əfqanıstan HHQ-nə məxsus Mi-17 helikopterləri | |
| Tipi | Hərbi-nəqliyyat helikopteri |
| İstehsalçı |  Kazan Vertolyot Zavodu |
| Baş konstruktor | Mil Moskva Helikopter Zavodu |
| Dizayner | Mil Moskva Helikopter Zavodu |
| İlk uçuş | 1975-ci il |
| İstismara verilmə tarixi | Mi-8MT (1977) Mi-17 (1981) |
| Status | Aktiv istifadə olunur |
| İstismarçılar | digər istismarçılar = 60 başqa ölkə |
| İstehsal ili | 1977 - davam edir |
| Buraxılış sayı | Təqribən 12,000 ədəd |
| Hazırlanma dəyəri | 4.900.000.000$ |
| Vahidinin qiyməti | 7.000.000$ |
| Baza modeli | Mil Mi-8 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Əməliyyatlarda istifadə olunması
Ekstensiv olaraq Şri-Lanka Vətəndaş müharibəsində Şri-Lanka hərbi hava qüvvələri tərəfindən istifadə olunmuşdur. Əməliyyatlar zamanı hərbi hava qüvvələrinə məxsus 7 ədəd helikopter düşmən tərəfindən vurulmuşdur.
tərəfindən zamanı istifadə olunmuşdur.
Hindistan HHQ tərəfindən 1999-cu ilin may ayı ərzində Pakistana qarşı Kargil döyüşlərində iştirak etmişdir. Quru Qoşunlarına havadan dəstək məqsədilə əməliyyatlara cəlb olunmuş 1 ədəd Mil Mi-17 helikopteri vurulmuşdur.
Malayziya tərəfindən axtarış və xilasetmə əməliyyatlarında bir neçə dəfə iştirak etmişdir.
Slovakiya və Xorvatiya hərbi hava qüvvələri tərəfindən Kosovoda KFOR-un tərkib hissəsi kimi istifadə olunmuşdur.
2011-ci il Liviya vətəndaş müharibəsində həm Muəmmər Qəddafi tərəfdarları, həm də inqilabçı qüvvələr tərəfindən istifadə olunmuşdur.
Əfqan HHQ tərəfidən istifadə olunmuşdur. 2010-cu ilin iyun ayında amerikan və əfqanlardan ibarət qarışıq heyətə malik 2 ədəd Mi-17, 13 saat əməliyyatlarda iştirak etmiş, bu vaxt ərzində 2,080 nəfərin daşqın zonasından çıxarılmasında istifadə olunub.
Son təkliflər
28 oktyabr 2008-ci ildə Tailand HHQ 6 ədəd Mil Mi-17 helikopteri alacağını elan etdi. Tailand ordusunda ABŞ istehsalı helikopterlərin olmasına baxmayaraq, bu ordu inventarında ilk Rusiya istehsalı helikopter olmalı idi. Bu helikopterlərin alınmasında əsas məqsəd isə çox sadə idi, bunu məsul şəxslər mətbuata açıqlanmasında bu cür izah etmişdilər: "Biz 1 ədəd Black Hawk (az. Qara Qırğı) helikopterinin qiymətinə 3 ədəd Mi-17 helikopteri ala bilərik. Həmçinin, Black Hawk helikopteri 13 nəfər şəxsi heyət daşıya bildiyi halda, Mi-17 helikopterləri bundan 30 nəfər daha çox şəxsi heyət daşıya bilir. Bunlar bu qərarın arxasında duran əsas faktorlar idi."
15 dekabr 2008-ci ildə Hindistan 1.375 milyard dollar müqabilində 80 ədəd bu helikopterdən sifariş vermişdir. Bu helikopterlərin 2011–2014 arasında Hindistan HHQ inventarında olan Mi-8 helikopterlərini əvəz etmişdir. 2010-cu ilin avqustunda daha 59 ədəd helikopter sifariş edilmişdir. İlk Mi-17 Hindistan ordusunda xidmətə 2012-ci ilin fevralında başlamışdır. 2014-cü ilin dekabrında Hindistanla Rusiya arasında Mil Mi-17 və Ka-226 helikopterlərinin Hindistan ərazisində istehsal edilməsi barədə müqavilə imzalanmışdır. Sifariş olunan bütün 151 ədəd helikopterin təhvil verilməsi prosesi 2016-cı ilin fevralında başa çatmışdır.
11 iyun 2009-cu ildə ABŞ 5 ədəd Mi-17 helikopterini terrorizmə qarşı mübarizə məqsədilə Pakistana təhvil vermişdir.
10 iyul 2009-cu ildə Çili HHQ ABŞ-nin təzyiqinə baxmayaraq 5 ədəd helikopterin satın alınması məqsədilə Rusiya ilə danışıqlar aparmışdır. 2013-cü ilin yanvarında bu müqavilə ləğv olunmuşdur.
19 iyun 2010-cu il məlumatlarına əsasən, ABŞ hökuməti Əfqan ordusuna təhvil vermək məqsədilə Rusiyadan 31-dən çox helikopter almışdır.
2010-cu ilin avqustunda Argentina Antarktidakı bazasını təchiz etmək məqsədilə 5 ədəd helikopterin alınması ilə bağlı müqavilə imzalamışdır.
2010-cu ilin sentyabrında Əfqanıstandakı əməliyyatlar üçün Rusiyadan 5 ədəd helikopterin alınması ilə bağlı müqavilə imzalamışdır.
Çin 2009 və 2012-ci ildə Rusiya ilə 84 ədəd helikopterin alınması ilə bağlı 2 müqavilə imzalamışdır.
Belarus 2016–2017-ci illərdə Rusiyadan 12 ədəd helikopterin alınması ilə bağlı müqavilə imzalamışdır.
İnsident və qəzalar
- 12 yanvar 2008-ci ildə Makedoniya HHQ-nə məxsus Mi-17 qəzaya uğrayıb, nəticədə 3 nəfər ekipaj və 8 nəfər sərnişin həlak olub.
- 31 may 2008-ci ildə Çin ordusuna məxsus, içində 14 nəfər olan Mi-171 qəzaya uğrayıb.
- 19 noyabr 2010-cu ildə Hindistana məxsus Mi-17 qəzaya uğrayıb nəticədə 12 nəfər heyət üzvündən heç kim sağ qalmayıb.
- 11 fevral 2013-cü ildə Azərbaycan HHQ-nə məxsus 1 ədəd Mi-17 qəzaya uğrayaraq Xəzər dənizinə düşüb, 3 nəfər heyət üzvü həlak olub.
- 27 noyabr 2016-cı ildə İrana məxsus Mi-17 Xəzər dənizi üzərində qəzaya uğrayıb 5 nəfər ölüb.
- 27 mart 2016-cı ildə Əlcəzairə məxsus Mi-17 ölkənin cənubunda qəzaya uğrayıb, 12 nəfər həlak olub və 2 nəfər yaralanıb.
- 30 noyabr 2021-ci ildə Azərbaycan ordusuna məxsus Mi-17 ölkənin Xızı rayonunda qəzaya uğrayıb, 14 nəfər həlak olub, 2 nəfər yaralanıb.
Taktiki-texniki xüsusiyyətləri
Ümumi parametrləri
- Ekipaj: 3 nəfər (2 pilot və 1 mühəndis)
- Tutumu: 24 nəfər və ya 12 xərək, 4,000 kq yük
- Uzunluğu: 18.465 m
- Rotor diametri: 21.25 m
- Hündürlüyü: 4.76 m
- Boş çəki: 7,489 kq
- Yüklü çəki: 11,100 kq
- Maksimal qalxma çəkisi: 13,000 kq
- Güc təminatçısı: 2 ədəd Klimov VK-2500PS-03 mühərriki
Uçuş keyfiyyətləri
- Maksimum sürət: 280 km/s
- Maksimal uçuş məsafəsi: 800 km
- Uçuş tavanı: 6,000 m
- Yüksəkliyə qalxma sürəti: 8 m/s
Silahlanma
- 1,500 kq-dan çox silah, raket və ya aviabomba daşıya bilər.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Russia denies supplying arms to Iraq −1 2007-11-12 at the Wayback Machine RIA Novosti
- . russianhelicopters.aero. 2016-06-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 dekabr 2017.
Xarici keçidlər
- Mi-8 (171-E) page at milhelicopter.com 2017-10-24 at the Wayback Machine
- Mi-8/17 page on russianhelicopters.aero 2017-12-07 at the Wayback Machine
- Mi-17 Medium Multipurpose helicopter on Air recognition site
- Mi-17 DataBase
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mil Mi 17 NATO kod adi Hip Sovet herbi neqliyyat helikopteri Hazirda Rusiyanin Kazan ve Ulan Ude seherlerinde yerlesen iki zavodda istehsali davam etdirilir Esasen herbi neqliyyat helikopteri kimi istifade olunsa da silahla da techiz oluna biler Esas istismarcisi olan Rusiya Herbi Hava Quvvelerinden basqa dunyanin teqriben 60 ferqli olkesinde aktiv istifade olunur Mil Mi 17Efqanistan HHQ ne mexsus Mi 17 helikopterleriTipi Herbi neqliyyat helikopteriIstehsalci Kazan Vertolyot ZavoduBas konstruktor Mil Moskva Helikopter ZavoduDizayner Mil Moskva Helikopter ZavoduIlk ucus 1975 ci ilIstismara verilme tarixi Mi 8MT 1977 Mi 17 1981 Status Aktiv istifade olunurIstismarcilar Rusiya HHQ Azerbaycan Herbi Hava Quvveleri diger istismarcilar 60 basqa olkeIstehsal ili 1977 davam edirBuraxilis sayi Teqriben 12 000 ededHazirlanma deyeri 4 900 000 000 Vahidinin qiymeti 7 000 000 Baza modeli Mil Mi 8 Vikianbarda elaqeli mediafayllarEmeliyyatlarda istifade olunmasiEkstensiv olaraq Sri Lanka Vetendas muharibesinde Sri Lanka herbi hava quvveleri terefinden istifade olunmusdur Emeliyyatlar zamani herbi hava quvvelerine mexsus 7 eded helikopter dusmen terefinden vurulmusdur terefinden zamani istifade olunmusdur Hindistan HHQ terefinden 1999 cu ilin may ayi erzinde Pakistana qarsi Kargil doyuslerinde istirak etmisdir Quru Qosunlarina havadan destek meqsedile emeliyyatlara celb olunmus 1 eded Mil Mi 17 helikopteri vurulmusdur Malayziya terefinden axtaris ve xilasetme emeliyyatlarinda bir nece defe istirak etmisdir Slovakiya ve Xorvatiya herbi hava quvveleri terefinden Kosovoda KFOR un terkib hissesi kimi istifade olunmusdur 2011 ci il Liviya vetendas muharibesinde hem Muemmer Qeddafi terefdarlari hem de inqilabci quvveler terefinden istifade olunmusdur Efqan HHQ terefiden istifade olunmusdur 2010 cu ilin iyun ayinda amerikan ve efqanlardan ibaret qarisiq heyete malik 2 eded Mi 17 13 saat emeliyyatlarda istirak etmis bu vaxt erzinde 2 080 neferin dasqin zonasindan cixarilmasinda istifade olunub Son teklifler28 oktyabr 2008 ci ilde Tailand HHQ 6 eded Mil Mi 17 helikopteri alacagini elan etdi Tailand ordusunda ABS istehsali helikopterlerin olmasina baxmayaraq bu ordu inventarinda ilk Rusiya istehsali helikopter olmali idi Bu helikopterlerin alinmasinda esas meqsed ise cox sade idi bunu mesul sexsler metbuata aciqlanmasinda bu cur izah etmisdiler Biz 1 eded Black Hawk az Qara Qirgi helikopterinin qiymetine 3 eded Mi 17 helikopteri ala bilerik Hemcinin Black Hawk helikopteri 13 nefer sexsi heyet dasiya bildiyi halda Mi 17 helikopterleri bundan 30 nefer daha cox sexsi heyet dasiya bilir Bunlar bu qerarin arxasinda duran esas faktorlar idi 15 dekabr 2008 ci ilde Hindistan 1 375 milyard dollar muqabilinde 80 eded bu helikopterden sifaris vermisdir Bu helikopterlerin 2011 2014 arasinda Hindistan HHQ inventarinda olan Mi 8 helikopterlerini evez etmisdir 2010 cu ilin avqustunda daha 59 eded helikopter sifaris edilmisdir Ilk Mi 17 Hindistan ordusunda xidmete 2012 ci ilin fevralinda baslamisdir 2014 cu ilin dekabrinda Hindistanla Rusiya arasinda Mil Mi 17 ve Ka 226 helikopterlerinin Hindistan erazisinde istehsal edilmesi barede muqavile imzalanmisdir Sifaris olunan butun 151 eded helikopterin tehvil verilmesi prosesi 2016 ci ilin fevralinda basa catmisdir 11 iyun 2009 cu ilde ABS 5 eded Mi 17 helikopterini terrorizme qarsi mubarize meqsedile Pakistana tehvil vermisdir 10 iyul 2009 cu ilde Cili HHQ ABS nin tezyiqine baxmayaraq 5 eded helikopterin satin alinmasi meqsedile Rusiya ile danisiqlar aparmisdir 2013 cu ilin yanvarinda bu muqavile legv olunmusdur 19 iyun 2010 cu il melumatlarina esasen ABS hokumeti Efqan ordusuna tehvil vermek meqsedile Rusiyadan 31 den cox helikopter almisdir 2010 cu ilin avqustunda Argentina Antarktidaki bazasini techiz etmek meqsedile 5 eded helikopterin alinmasi ile bagli muqavile imzalamisdir 2010 cu ilin sentyabrinda Efqanistandaki emeliyyatlar ucun Rusiyadan 5 eded helikopterin alinmasi ile bagli muqavile imzalamisdir Cin 2009 ve 2012 ci ilde Rusiya ile 84 eded helikopterin alinmasi ile bagli 2 muqavile imzalamisdir Belarus 2016 2017 ci illerde Rusiyadan 12 eded helikopterin alinmasi ile bagli muqavile imzalamisdir Insident ve qezalar12 yanvar 2008 ci ilde Makedoniya HHQ ne mexsus Mi 17 qezaya ugrayib neticede 3 nefer ekipaj ve 8 nefer sernisin helak olub 31 may 2008 ci ilde Cin ordusuna mexsus icinde 14 nefer olan Mi 171 qezaya ugrayib 19 noyabr 2010 cu ilde Hindistana mexsus Mi 17 qezaya ugrayib neticede 12 nefer heyet uzvunden hec kim sag qalmayib 11 fevral 2013 cu ilde Azerbaycan HHQ ne mexsus 1 eded Mi 17 qezaya ugrayaraq Xezer denizine dusub 3 nefer heyet uzvu helak olub 27 noyabr 2016 ci ilde Irana mexsus Mi 17 Xezer denizi uzerinde qezaya ugrayib 5 nefer olub 27 mart 2016 ci ilde Elcezaire mexsus Mi 17 olkenin cenubunda qezaya ugrayib 12 nefer helak olub ve 2 nefer yaralanib 30 noyabr 2021 ci ilde Azerbaycan ordusuna mexsus Mi 17 olkenin Xizi rayonunda qezaya ugrayib 14 nefer helak olub 2 nefer yaralanib Taktiki texniki xususiyyetleriUmumi parametrleri Ekipaj 3 nefer 2 pilot ve 1 muhendis Tutumu 24 nefer ve ya 12 xerek 4 000 kq yuk Uzunlugu 18 465 m Rotor diametri 21 25 m Hundurluyu 4 76 m Bos ceki 7 489 kq Yuklu ceki 11 100 kq Maksimal qalxma cekisi 13 000 kq Guc teminatcisi 2 eded Klimov VK 2500PS 03 muherrikiUcus keyfiyyetleri Maksimum suret 280 km s Maksimal ucus mesafesi 800 km Ucus tavani 6 000 m Yuksekliye qalxma sureti 8 m sSilahlanma 1 500 kq dan cox silah raket ve ya aviabomba dasiya biler Hemcinin baxMil Mi 8 Kazan Vertolyot Zavodu Ulan Ude Aviasiya ZavoduIstinadlarRussia denies supplying arms to Iraq 1 2007 11 12 at the Wayback Machine RIA Novosti russianhelicopters aero 2016 06 30 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2 dekabr 2017 Xarici kecidlerMi 8 171 E page at milhelicopter com 2017 10 24 at the Wayback Machine Mi 8 17 page on russianhelicopters aero 2017 12 07 at the Wayback Machine Mi 17 Medium Multipurpose helicopter on Air recognition site Mi 17 DataBase