Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
9К33 Osa (NATO təsnifatına görə: SA-8 Gecko (Gekkon)) — özüyeriyən zenit raket kompleksi. Kompleks motoatıcı diviziyanı və başqa qüvvələri aşağıdan uçan hava hücum silahlarından qorumaq üçün tətbiq edilir. SSRİ istehsalıdır, Belorusiya istehsalı olan yeni modifikasiyaları mövcuddur. 27 oktyabr 1960-cı ildə layihə işlərinə başlanmış və 4 oktyabr 1971-ci ildə orduda istifadəyə götürülmüşdür. Bu sistem indi də bir çox ölkələrdə tətbiq olunur və dəqiq vurma qabiliyyətinə malik olduğu bildirilir.
| 9K33 Osa | |
|---|---|
 Osa Bakıda keçirilən hərbi parad zamanı. | |
| Tipi | Zenit raket kompleksi |
| Ölkə | |
| İstismar tarixçəsi | |
| İstismar illəri | 1971-davam edir |
| İstismara başlanması | 1971 |
| İstifadə edilən döyüşlər | Körfəz müharibəsi, Rusiya-Gürcüstan müharibəsi (2008), Liviya vətəndaş müharibəsi |
| İstehsal tarixçəsi | |
| Konstruktor | NII-20 araşdırma institutu |
| Konstruksiya tarixi | 1960-1972 |
| İstehsalçı | Znamya Truda zavodu |
| İstehsal illəri | 1970-1988 |
| İstehsal sayı | 1200 |
| Variantları | Osa-A, Osa-AK, Osa-AKM, Osa-M |
| Xüsusiyyətləri | |
| Ağırlığı | 17.5 ton |
| Sürət | 80 km/s 8 km/s (suda) |
| Uzunluğu | 9.14 m |
| Eni | 2.75 m |
| Hündürlüyü | 4.20 m |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
"Osa" sistemində bərk yanacaq əsasında işləyən bir pilləli raketlər istifadə olunur. SA-8a tipli raketlər 10 km, SA-8b tipli raketlər isə 12 km məsafə qət edilə bilir. Raketin başlanğıc çəkisi 130 kq-dır. Raketin daşıdığı mərmi başlığı 19 kq olub yüksək partladıcı gücə malikdir. Maksimal əməliyyat hündürlüyü 5000 m-dir. Ən aşağı döyüş hündürlüyü isə 25 m təşkil edir.
Atma sistemi və lazım olan radar və kompüter texnikası üç oxlu, 6 təkərli avtomobil gövdəsində (VAZ-5937) yerləşdirilir. Avtomobil çətin keçilən yerlər üçün nəzərdə tutulmuşdur. Avtomobil, həmçinin, suda üzə bilir.
Radar sistemi axtarış və idarəedici hissədən ibarətdir. Nəzarətçi radar H tezliyində işləyir və 360° dönə bilir. Radarın nəzarət məsafəsi 350 km-dir. Atəş radarı J tezliyində işləyir və 20–25 km arasında fəaliyyət göstərir. Raketi idarə etmək üçün iki müxtəlif tezlikdə işləyən ötürücü kanallar mövcuddur.
Bu sistemin hədəfi vurma ehtimalı 35-85% arasında qiymətləndirilir. Osa-AK və Osa-AKM sistemlərində bu 55-85% arasında dəyişir. Bir dəfəyə hədəfə iki raket buraxıla bilər. Ekipajı 5 nəfərdən ibarətdir. Maksimum sürəti 80 km/saat, suda üzərkən isə 8 km/saat təşkil edir. Əsas silahı 6 ədəd 9M33, 9M33M1, 9M33M2 və 9M33M3 raketləridir. Hərəkət mənzili 500 km təşkil edir.
Variantları
- 9K33 "Osa" hazırlanmasına 1960-cı ildə başlanılıb, 1972-ci ildə təqdim olunub. 4 ədəd TELAR 9A33B raketindən istifadə edir, maksimum atış mənzili 12 km-dir.
- 4K33 "Osa-M" 1972-ci ildə 2 ədəd 9M33M raketi olan dəniz versiyası təqdim olunub. Bu, həmçinin, Gepard sinfi freqat, Kara sinfi kruyser, Kiyev sinfi VTOL kruyserləri və Kirov, Slava, Krivak sinfindən olan katerlərə də quraşdırıla bilər.
- 9K33M2 "Osa-AK" 1975-ci ildə təqdim olunub.
- 9K33M3 "Osa-AKM" 1980-ci ildə təqdim olunub. Atış uzaqlığı 15 km-ə qaldırılıb. Aşağı uçuşda isə 12 km-dir.
İstifadəçilər
![image]()
Azərbaycan![image]()
Əlcəzair: 48![image]()
Belarus![image]()
Bolqarıstan![image]()
Ekvador![image]()
Ermənistan![image]()
Əlcəzair![image]()
Hindistan![image]()
İraq![image]()
İordaniya: 48![image]()
Küveyt![image]()
Liviya: 20![image]()
Polşa: 64. Təqribən 32 kompleks Osa-AKM-P1 səviyyəsində modernizasiya edilib və 2017-ci ildən sonra silahlanmadan çıxarılacağı gözlənilir.![image]()
Rumıniya![image]()
Rusiya: 400. 2007-ci ildən etibarən bütün komplekslər Osa-AKM səviyyəsində modernizasiya olunmuşdur.![image]()
Suriya: 60![image]()
Türkmənistan: 40![image]()
Ukrayna: 9K33M2 Osa-AK variantı istifadə olunur.![image]()
Yunanıstan: 39
Keçmiş istifadəçilər
![image]()
SSRİ![image]()
Çexiya: 2006-cı ildə silahlanmadan çıxarılıb.![image]()
Küveyt: Körfəz müharibəsi zamanı İraq Ordusu tərəfindən ələ keçirilib.- Şərqi Almaniya: 41 ədəd Osa-AK. Almaniyanın birləşməsindən sonra Yunanıstana satılıb.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2013-03-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-05-15.
- "Arxivlənmiş surət". 2011-08-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-05-15.
- "Arxivlənmiş surət". 2017-09-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-05-15.
- "Arxivlənmiş surət". 2017-10-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-05-15.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Osa 9K33 Osa NATO tesnifatina gore SA 8 Gecko Gekkon ozuyeriyen zenit raket kompleksi Kompleks motoatici diviziyani ve basqa quvveleri asagidan ucan hava hucum silahlarindan qorumaq ucun tetbiq edilir SSRI istehsalidir Belorusiya istehsali olan yeni modifikasiyalari movcuddur 27 oktyabr 1960 ci ilde layihe islerine baslanmis ve 4 oktyabr 1971 ci ilde orduda istifadeye goturulmusdur Bu sistem indi de bir cox olkelerde tetbiq olunur ve deqiq vurma qabiliyyetine malik oldugu bildirilir 9K33 OsaOsa Bakida kecirilen herbi parad zamani Tipi Zenit raket kompleksiOlke SSRIIstismar tarixcesiIstismar illeri 1971 davam edirIstismara baslanmasi 1971Istifade edilen doyusler Korfez muharibesi Rusiya Gurcustan muharibesi 2008 Liviya vetendas muharibesiIstehsal tarixcesiKonstruktor NII 20 arasdirma institutuKonstruksiya tarixi 1960 1972Istehsalci Znamya Truda zavoduIstehsal illeri 1970 1988Istehsal sayi 1200Variantlari Osa A Osa AK Osa AKM Osa MXususiyyetleriAgirligi 17 5 tonSuret 80 km s 8 km s suda Uzunlugu 9 14 mEni 2 75 mHundurluyu 4 20 m Vikianbarda elaqeli mediafayllar Osa sisteminde berk yanacaq esasinda isleyen bir pilleli raketler istifade olunur SA 8a tipli raketler 10 km SA 8b tipli raketler ise 12 km mesafe qet edile bilir Raketin baslangic cekisi 130 kq dir Raketin dasidigi mermi basligi 19 kq olub yuksek partladici guce malikdir Maksimal emeliyyat hundurluyu 5000 m dir En asagi doyus hundurluyu ise 25 m teskil edir Atma sistemi ve lazim olan radar ve komputer texnikasi uc oxlu 6 tekerli avtomobil govdesinde VAZ 5937 yerlesdirilir Avtomobil cetin kecilen yerler ucun nezerde tutulmusdur Avtomobil hemcinin suda uze bilir Radar sistemi axtaris ve idareedici hisseden ibaretdir Nezaretci radar H tezliyinde isleyir ve 360 done bilir Radarin nezaret mesafesi 350 km dir Ates radari J tezliyinde isleyir ve 20 25 km arasinda fealiyyet gosterir Raketi idare etmek ucun iki muxtelif tezlikde isleyen oturucu kanallar movcuddur Bu sistemin hedefi vurma ehtimali 35 85 arasinda qiymetlendirilir Osa AK ve Osa AKM sistemlerinde bu 55 85 arasinda deyisir Bir defeye hedefe iki raket buraxila biler Ekipaji 5 neferden ibaretdir Maksimum sureti 80 km saat suda uzerken ise 8 km saat teskil edir Esas silahi 6 eded 9M33 9M33M1 9M33M2 ve 9M33M3 raketleridir Hereket menzili 500 km teskil edir Variantlari9K33 Osa hazirlanmasina 1960 ci ilde baslanilib 1972 ci ilde teqdim olunub 4 eded TELAR 9A33B raketinden istifade edir maksimum atis menzili 12 km dir 4K33 Osa M 1972 ci ilde 2 eded 9M33M raketi olan deniz versiyasi teqdim olunub Bu hemcinin Gepard sinfi freqat Kara sinfi kruyser Kiyev sinfi VTOL kruyserleri ve Kirov Slava Krivak sinfinden olan katerlere de qurasdirila biler 9K33M2 Osa AK 1975 ci ilde teqdim olunub 9K33M3 Osa AKM 1980 ci ilde teqdim olunub Atis uzaqligi 15 km e qaldirilib Asagi ucusda ise 12 km dir IstifadecilerDunyada hal hazirda 9K33 istifadecileri mavi kecmis istifadeciler ise qirmizi rengde gosterilmisdir Azerbaycan Elcezair 48 Belarus Bolqaristan Ekvador Ermenistan Elcezair Hindistan Iraq Iordaniya 48 Kuveyt Liviya 20 Polsa 64 Teqriben 32 kompleks Osa AKM P1 seviyyesinde modernizasiya edilib ve 2017 ci ilden sonra silahlanmadan cixarilacagi gozlenilir Ruminiya Rusiya 400 2007 ci ilden etibaren butun kompleksler Osa AKM seviyyesinde modernizasiya olunmusdur Suriya 60 Turkmenistan 40 Ukrayna 9K33M2 Osa AK varianti istifade olunur Yunanistan 39Kecmis istifadeciler SSRI Cexiya 2006 ci ilde silahlanmadan cixarilib Kuveyt Korfez muharibesi zamani Iraq Ordusu terefinden ele kecirilib Serqi Almaniya 41 eded Osa AK Almaniyanin birlesmesinden sonra Yunanistana satilib Hemcinin baxZenit raket kompleksi S 200 S 300 Azerbaycan Respublikasi Silahli Quvveleri Azerbaycan Respublikasi Herbi Hava Quvveleri Hava hucumundan mudafie sistemlerinin siyahisiIstinadlar Arxivlenmis suret 2013 03 18 tarixinde Istifade tarixi 2017 05 15 Arxivlenmis suret 2011 08 31 tarixinde Istifade tarixi 2017 05 15 Arxivlenmis suret 2017 09 28 tarixinde Istifade tarixi 2017 05 15 Arxivlenmis suret 2017 10 12 tarixinde Istifade tarixi 2017 05 15