Bu məqalə Beyləqan şəhəri haqqındadır. Beyləqan rayonu üçün Beyləqan rayonu səhifəsinə baxın. |
Beyləqan — Azərbaycan Respublikasının Beyləqan rayonunun inzibati mərkəzi. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 22 may 2007-ci il tarixli, 345-IIIQ saylı Qərarı ilə Beyləqan rayonunun Beyləqan şəhər inzibati ərazi dairəsi Beyləqan şəhər inzibati ərazi vahidi hesab edilmişdir.
Şəhər | |
Beyləqan | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 60 ± 1 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəsmi dili | |
Digər | |
beylaqan-icra.com | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Beyləqanda aparılan arxeoloji qazıntılar nəticəsində IX–XI əsrin əvvəllərində burada dəmirçilik, misəritmə, dulusçuluq və zərgərlik sənətlərinin inkişafını göstərən materiallar aşkar edilmişdir. Beyləqan metallurqları təkcə silah, təsərrüfat və məişətdə işlənən məmulatlar yox, həm də əmək alətləri istehsal edirdilər.
Bu dövrdə soyuq və isti döymə, tökmə, lehimləmə, məftilçəkmə, ştamplama, zərbetmə kimi texniki vasitələrdən istifadə olunurdu. IX–XI əsrlər dövrü erkən şirlik məmulatlarının meydana gəlməsi ilə səciyyələnir. Həmin məmulatın kütləvi istehsalı onların şəhər əhalisinin məişətində əhəmiyyətli yer tutduğunu göstərir. Bu dövrdə şirsiz və şirli keramikanın əsas növləri qazan, küp, səhəng, bardaq, kasa, dopu, boşqab, çıraq, duzqabı və s.idi. Çıraqlarda Bakıdan gətirilən neft yandırılırdı. Beyləqanda keramika istehsalı IX əsrdən geniş inkişafa başlayır və XII–XIII əsrin əvvəllərində yüksək səviyyəyə çatır.
IX–X əsrlərdə Beyləqanda keramika məmulatının bişirilməsi texnikası təkmilləşir, yüksək keyfiyyətli məişət və inşaat keramikası istehsal etməyə imkan verən iki yaruslu dulus kürələri meydana gəlir.
Bu kürələr şəhərin kənarında, sənətkarlar məhəlləsində yerləşirdi. Beyləqanda bu dövrdə yandırıcı bomba kimi və müxtəlif mayelərin daşınmasında istifadə olunan çoxlu miqdarda sferokonuslar hazırlanırdı.
Bədii tərtibatı ilə seçilən Beyləqan keramikası Azərbaycanın başqa şəhərlərinə də aparılırdı. IX–X əsrlərdə Beyləqanda kütləvi surətdə şüşə istehsal edilməsini çoxlu tapıntılar – şüşə qablar içərisində istehsal çıxdaşının, yaşıl, mavi, bənövşəyi, sarı, göy və qara rəngli şüşədən bəzək əşyalarının olması sübut edir. Beyləqan ustaları şüşəni dartıb uzatmaqla ondan halqalar, bilərziklər, xırdalamaqla muncuqlar, xüsusilə gözmuncuğu düzəldirdilər. Şüşə məmulatının əsas kütləsini məişət qabları – dərin kasalar, bardaqlar, qədəhlər, ətir şüşələri təşkil edirdi.
Beyləqan sənətkarları orta əsr Azərbaycan şəhərləri üçün səciyyəvi olan bütün sənətlərlə – sümük və ağac üzərində bədii oyma, dabbaqlıq, habelə toxuculuq, ipəkçilik və xalçaçılıqla məşğul olurdular.
Beyləqanda tapılmış çoxlu sikkə (300-dən çox) və sikkə dəfinələri, əmtəə-pul münasibətlərinin və ticarətin göstəricisidir. Çoxu xəlifələrin, yaxud onların valilərinin adından kəsilən bu sikkələr "Arran" adlı sikkəxanada zərb edilirdi. Y.A.Paxomov həmin sikkəxananı Beyləqanda yerləşdirirdi. Fəlslər, əsasən, şəhərdaxili ticarətdə, dirhəmlər Beyləqandan, Şirvan və bütövlükdə Qafqazdan çox-çox uzaqlarda da işlənirdi. Buradan IX əsrə aid əl-Bab (Dərbənd), əl-Bəsrə və Məaden Bəcuneys şəhərlərində zərb edilən və Beyləqanın ticarət əlaqələrindən xəbər verən sikkələr tapılmışdır. Artıq IX–XI əsrin əvvəllərində Beyləqan təkcə kustar istehsalı sahəsində deyil, eləcə də ticarət sahəsində feodal şəhəri kimi tam təşəkkül tapmışdı. Burada sənətkarlıq, bazar, əmtəə istehsalına çevrilirdi.
""da deyilir:
"İslamın hökmdarı və padşahı, dünya və din yolunda müzəffər mərhum sultan Əbu Bəkrin zamanında xeyli abadlaşdırıldı; orada çoxlu qəsrlər, köşklər tikildi. Qədimdə bu şəhərdə su yox idi və bu səbəbdən adamlar, şəhərin əhalisi əzab-əziyyət çəkirdi; Arazdan ora bir neçə kanal çəkilmişdir. Nəql edirlər ki, şəhər onların (Əbu Bəkr və Özbək) xeyirxah əməllərindən parladı. Çoxlu evlər tikildi və əyanlar (bozargan) oraya köçdülər. Orada (şəhərdə) bol nemətlər və çoxlu bazar yerləri vardır. Oranın malları: gəzz-gəşide, yaxşı nar, üzüm, portağal (narənc); kəklik, qırqovul, balıq çoxdur. Yerli mallar, Şirvan və Dərbənd (malları) boldur. Oranın havası cənnət havasını xatırladır: nə soyuqdur, nə də isti. (Şəhər) şahların daimi yaşayış yeri idi".
Beyləqanda aparılan arxeoloji qazıntılar nəticəsində şəhər təsərrüfatı iqtisadiyyatının və sənətkarlıq istehsalının yüksək səviyyəsini təsdiq edən xeyli materiallar əldə olunmuşdur. Şəhər sənətkarlığının bir çox sahələri – metalişləmə, ipəkçilik, xalçaçılıq, toxuculuq, dulusçuluq, zərgərlik, şüşə istehsalı, daşişləmə, ağacişləmə, dabbaqlıq və s. intensiv şəkildə inkişaf edirdi. XI–XIII əsrin əvvəllərində ölkənin başqa şəhər və vilayətlərinə də aparılan şirli saxsı qablar, kərpic və kaşı istehsalı xüsusilə vüsət almışdı. Şirli qablanrı n dekor texnikası son dərəcə yüksək səviyyəyə çatmışdı. Bu qabların valehedici koloriti istedadlı naxışçəkən rəssamların olduğunu göstərir. Zərgərlik sənəti də səviyyəcə ondan geri qalmırdı.
Beyləqan zərgərləri qızıl emalına da mürəkkəb texniki üsullar – məftilçəkmə, danə düzmə, cilalanmanın təkmilləşdirilməsi və s. tətbiq edirdilər. Beyləqan ustaları şüşə məmulatı istehsalında da böyük uğurlar qazanmışdılar. XII–XIII əsrlərdə Beyləqanda feodallar və əyanlar üçün böyük evlər (köşklər) tikmiş təcrübəli bənna-memarlar var idi. Arxeoloji materiallar və mənbələrin məlumatları əsasında XI əsrin sonu-XIII əsrin əvvəllərində Beyləqanda inkişaf etmiş otuzdan çox sənət və peşənin siyahısı tərtib olunmuşdur. Bunlar dəmirçilər, silahqayıranlar, misgərlər, zərgərlər, qalayçılar, daşyonanlar, bənnalar, rəngsazlar, ağacişləmə ustaları, əhəngçilər, kankanlar, dülgərlər, xarratlar, dulusçular, şüşə ustaları, toxucular, ipəkçilər, boyaqçılar, yunqırxanlar, daraqçılar, dərzilər, paltaryuyanlar, nəqqaşlar, dabbaqlar, çəkməçilər, pinəçilər, sərraclar, əttarlar, əczaçılar, çörəkçilər, baqqallar, qəssablar, dəlləklər, yağçalanlar, çaxırçılar, hamballar idi.
Monqolların Qafqaz ölkələrinə hücumlarında baş verən hadisələrin müasiri olan Yaqut Beyləqanın işğalı haqqında aşağıdakıları yazır: "Tatarlar h.617 (1220/l)-ci ildə şəhərə girdilər, əllərinə keçən adamların hamısını qırdılar, şəhəri talan etdilər, sonra isə yandırdılar. Lakin onlar çıxıb gedən kimi əhalinin qaçmış hissəsi yenidən şəhərə qayıtdı; bir azdan başqaları da onlara qoşuldu, belə ki, hazırda (yəni, 1227-ci ildə – S.A.) şəhər yenidən məskunlaşmışdır". Йaкyт Xaмaви, I, 797
İbn əl-Əsir, Zəkəriyyə Qəzvini və digər müəlliflər də h.618 (1221)-ci ilin ramazan ayında monqol istilaçılarının Beyləqanı tutaraq qarət etdiklərini, şəhərin evlərini, divar və darvazalarını, əhalisini qırdıqlarını, "…qılıncı sıyırıb nə cavanları, nə qocaları, nə də qadınları sağ buraxmadıqlarını" xəbər verirlər.
Zəkəriyyə əl-Qəzvini monqolların Beyləqanı mühasirəyə almasını belə təsvir edir:
"Beyləqan Arran ölkəsində tanınmış böyük bir şəhərdir. Hündür divarları var. Onu Qubad şah saldırmışdır. Nəql edirlər ki, nə onun özündə, nə də həndəvərində bir dənə də olsun daş yoxdur. Beyləqana yaxınlaşan tatarlar şəhərin uca divarını görüb onu mancanaqla dağıtmaq istədilər, lakin bir dənə də daş tapa bilmədilər ki, mancanağa qoyub atsınlar. Bu zaman onlar uca çinarları gördülər, onları mişarla doğradılar, kötüklərini mancanağa qoyaraq divarlar dağılana qədər atdılar. Monqollar şəhəri talan edib, əhalisini qırdılar".
1227-ci ildə Beyləqana gələn Xarəzmşah şəhəri elə dağıdılmış vəziyyətdə görür ki, onun yenidən məskunlaşdırılmasına ümid yox idi. Xarəzmşahın vəziri Şərəf əl-Mülkün şəhəri və onun monqollar tərəfindən dağıdılmış suvarma sistemini bərpa etmək üçün gördüyü işlərin Ən-Nəsəvi, s.175 nəticəsi müvəqqəti oldu. Beyləqan ərazisində aparılan arxeoloji qazıntılar nəticəsində mənbələrin məlumatları təsdiq edilərək, dağıntılar və kütləvi yanğın izləri üzə çıxarıldı. Tapılan dəfn olunmamış insan skeletləri, şübhəsiz bəhs olunan hadisələrin qurbanlarındandır. Beyləqan monqollar tərəfindən ikinci dəfə 1235-ci ildə zəbt edilmişdi. Bundan sonra şəhər boşalmışdı.
Həmdullah Qəzvini 1340-cı ildə Beyləqan haqqında aşağıdakıları yazır:
"Beyləqan beşinci iqlimdə yerləşir. Onun uzunluq dairəsi 830321, en dairəsi isə 390551-dir. O, Sasani hökmdarı Firuzun oğlu Qubad tərəfindən salınmışdır. Hal-hazırda (yəni, 1340-cı ildə) xarabalığa çevrilmişdir. Evlərin çoxu bişmiş kərpicdən tikilmişdi. İqlimi istidir. Burada dənli bitkilər – əla buğda, çəltik, pambıq becərilir".
Q. Əhmədovun qetd edirki, bu məlumat bilavasitə şəhərin özünə deyil, onun aqrar rayonuna aiddir.. Həmdullah Qəzvininin məlumatına görə, Beyləqan 1340-cı ildə xarabalıq içində idi. Növbəti istilaçıların Beyləqanın keçmiş əzəmətini bərpa etmək üçün göstərdikləri bütün cəhdlər nəticəsiz qaldı və artıq XV əsrədək şəhər tamamilə boşalaraq süqut etdi və "ora yalnız həşəratların, bayquşların, ilan və əqrəblərin məskəninə çevrildi".
Əhali
Texniki problemlərə görə qrafiklər müvəqqəti olaraq söndürülüb. |
|
Tarixi abidələri
Şəkillər
- Heydər Əliyev mərkəzi
- Olimpiya-İdman mərkəzi
- Gənclər mərkəzi
- Bayraq muzeyi
- Beyləqan şəhər stadionu
İstinadlar
- "Azərbaycan Respublikasının Beyləqan rayonunun inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 22 may 2007-ci il tarixli, 345-IIIQ saylı Qərarı". 26 September 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 26 September 2022.
- S. Aşurbəyli – Şirvanşahlar dövləti, Bakı, 2007
- Г.M.Axмeдoв. Cpeднeвeкoвый гopoд Бaйлaкaн. Бaкy, 1979 c.26–38
- Пaxoмoв. Moнeты Aзepбaйджaнa, вып.I, c.41, 44–45
- Aджaиб aд-дyнйa, c.199. Cвeдeния "Дикoвинoк миpa", c.201–202
- Axмeдoв. Cpeднeкoвый ropoд Бaйлaкaн, c.52–65
- İbn əl-Əsir, s.140
- 3aкapийa aл-Kaзвини, c.345
- Д.З.Бyниятoв. Maтepиaлы, c.52.
- Axмeдoв. Cpeднeвeкoвый гopoд Бaйлaкaн, c.85–86.
- Həmdullah Qəzvini. Nüzhət əl-Qülub, s.92.
- Axмeдoв. Cpeднeвeкoвый гopoд Бaйлaкaн, c.87
- Həmdullah Qezvini. Nüzhət əl-Qülub, s.92
- Şərəf əd-Din Ə1i Yəzdi. Zəfər-namə, c.I, Tehran, s.37.
- SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1939).
- .
- SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1970).
- SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1979).
- SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1989).
Xarici keçidlər
- Əmir Teymurun Qarabağ sevgisi: Beyləqanı niyə bərpa etdirib?
Beyləqan rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale Beyleqan seheri haqqindadir Beyleqan rayonu ucun Beyleqan rayonu sehifesine baxin Beyleqan Azerbaycan Respublikasinin Beyleqan rayonunun inzibati merkezi Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin 22 may 2007 ci il tarixli 345 IIIQ sayli Qerari ile Beyleqan rayonunun Beyleqan seher inzibati erazi dairesi Beyleqan seher inzibati erazi vahidi hesab edilmisdir SeherBeyleqan39 46 09 sm e 47 36 56 s u Olke AzerbaycanTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 60 1 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 27 000 nef 2017 Resmi dili Azerbaycan diliDigerbeylaqan icra comBeyleqan Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiEsas meqale Orenqala qedim seher Beyleqanda aparilan arxeoloji qazintilar neticesinde IX XI esrin evvellerinde burada demircilik miseritme dulusculuq ve zergerlik senetlerinin inkisafini gosteren materiallar askar edilmisdir Beyleqan metallurqlari tekce silah teserrufat ve meisetde islenen memulatlar yox hem de emek aletleri istehsal edirdiler Bu dovrde soyuq ve isti doyme tokme lehimleme meftilcekme stamplama zerbetme kimi texniki vasitelerden istifade olunurdu IX XI esrler dovru erken sirlik memulatlarinin meydana gelmesi ile seciyyelenir Hemin memulatin kutlevi istehsali onlarin seher ehalisinin meisetinde ehemiyyetli yer tutdugunu gosterir Bu dovrde sirsiz ve sirli keramikanin esas novleri qazan kup seheng bardaq kasa dopu bosqab ciraq duzqabi ve s idi Ciraqlarda Bakidan getirilen neft yandirilirdi Beyleqanda keramika istehsali IX esrden genis inkisafa baslayir ve XII XIII esrin evvellerinde yuksek seviyyeye catir IX X esrlerde Beyleqanda keramika memulatinin bisirilmesi texnikasi tekmillesir yuksek keyfiyyetli meiset ve insaat keramikasi istehsal etmeye imkan veren iki yaruslu dulus kureleri meydana gelir Bu kureler seherin kenarinda senetkarlar mehellesinde yerlesirdi Beyleqanda bu dovrde yandirici bomba kimi ve muxtelif mayelerin dasinmasinda istifade olunan coxlu miqdarda sferokonuslar hazirlanirdi Bedii tertibati ile secilen Beyleqan keramikasi Azerbaycanin basqa seherlerine de aparilirdi IX X esrlerde Beyleqanda kutlevi suretde suse istehsal edilmesini coxlu tapintilar suse qablar icerisinde istehsal cixdasinin yasil mavi benovseyi sari goy ve qara rengli suseden bezek esyalarinin olmasi subut edir Beyleqan ustalari suseni dartib uzatmaqla ondan halqalar bilerzikler xirdalamaqla muncuqlar xususile gozmuncugu duzeldirdiler Suse memulatinin esas kutlesini meiset qablari derin kasalar bardaqlar qedehler etir suseleri teskil edirdi Beyleqan senetkarlari orta esr Azerbaycan seherleri ucun seciyyevi olan butun senetlerle sumuk ve agac uzerinde bedii oyma dabbaqliq habele toxuculuq ipekcilik ve xalcaciliqla mesgul olurdular Beyleqanda tapilmis coxlu sikke 300 den cox ve sikke defineleri emtee pul munasibetlerinin ve ticaretin gostericisidir Coxu xelifelerin yaxud onlarin valilerinin adindan kesilen bu sikkeler Arran adli sikkexanada zerb edilirdi Y A Paxomov hemin sikkexanani Beyleqanda yerlesdirirdi Felsler esasen seherdaxili ticaretde dirhemler Beyleqandan Sirvan ve butovlukde Qafqazdan cox cox uzaqlarda da islenirdi Buradan IX esre aid el Bab Derbend el Besre ve Meaden Becuneys seherlerinde zerb edilen ve Beyleqanin ticaret elaqelerinden xeber veren sikkeler tapilmisdir Artiq IX XI esrin evvellerinde Beyleqan tekce kustar istehsali sahesinde deyil elece de ticaret sahesinde feodal seheri kimi tam tesekkul tapmisdi Burada senetkarliq bazar emtee istehsalina cevrilirdi da deyilir Islamin hokmdari ve padsahi dunya ve din yolunda muzeffer merhum sultan Ebu Bekrin zamaninda xeyli abadlasdirildi orada coxlu qesrler koskler tikildi Qedimde bu seherde su yox idi ve bu sebebden adamlar seherin ehalisi ezab eziyyet cekirdi Arazdan ora bir nece kanal cekilmisdir Neql edirler ki seher onlarin Ebu Bekr ve Ozbek xeyirxah emellerinden parladi Coxlu evler tikildi ve eyanlar bozargan oraya kocduler Orada seherde bol nemetler ve coxlu bazar yerleri vardir Oranin mallari gezz geside yaxsi nar uzum portagal narenc keklik qirqovul baliq coxdur Yerli mallar Sirvan ve Derbend mallari boldur Oranin havasi cennet havasini xatirladir ne soyuqdur ne de isti Seher sahlarin daimi yasayis yeri idi Beyleqanda aparilan arxeoloji qazintilar neticesinde seher teserrufati iqtisadiyyatinin ve senetkarliq istehsalinin yuksek seviyyesini tesdiq eden xeyli materiallar elde olunmusdur Seher senetkarliginin bir cox saheleri metalisleme ipekcilik xalcaciliq toxuculuq dulusculuq zergerlik suse istehsali dasisleme agacisleme dabbaqliq ve s intensiv sekilde inkisaf edirdi XI XIII esrin evvellerinde olkenin basqa seher ve vilayetlerine de aparilan sirli saxsi qablar kerpic ve kasi istehsali xususile vuset almisdi Sirli qablanri n dekor texnikasi son derece yuksek seviyyeye catmisdi Bu qablarin valehedici koloriti istedadli naxisceken ressamlarin oldugunu gosterir Zergerlik seneti de seviyyece ondan geri qalmirdi Beyleqanda arxeoloji qazintilar zamani askarlanmis bedii nimce Azerbaycan Tarix Muzeyi Beyleqan zergerleri qizil emalina da murekkeb texniki usullar meftilcekme dane duzme cilalanmanin tekmillesdirilmesi ve s tetbiq edirdiler Beyleqan ustalari suse memulati istehsalinda da boyuk ugurlar qazanmisdilar XII XIII esrlerde Beyleqanda feodallar ve eyanlar ucun boyuk evler koskler tikmis tecrubeli benna memarlar var idi Arxeoloji materiallar ve menbelerin melumatlari esasinda XI esrin sonu XIII esrin evvellerinde Beyleqanda inkisaf etmis otuzdan cox senet ve pesenin siyahisi tertib olunmusdur Bunlar demirciler silahqayiranlar misgerler zergerler qalaycilar dasyonanlar bennalar rengsazlar agacisleme ustalari ehengciler kankanlar dulgerler xarratlar duluscular suse ustalari toxucular ipekciler boyaqcilar yunqirxanlar daraqcilar derziler paltaryuyanlar neqqaslar dabbaqlar cekmeciler pineciler serraclar ettarlar eczacilar corekciler baqqallar qessablar dellekler yagcalanlar caxircilar hamballar idi Monqollarin Qafqaz olkelerine hucumlarinda bas veren hadiselerin muasiri olan Yaqut Beyleqanin isgali haqqinda asagidakilari yazir Tatarlar h 617 1220 l ci ilde sehere girdiler ellerine kecen adamlarin hamisini qirdilar seheri talan etdiler sonra ise yandirdilar Lakin onlar cixib geden kimi ehalinin qacmis hissesi yeniden sehere qayitdi bir azdan basqalari da onlara qosuldu bele ki hazirda yeni 1227 ci ilde S A seher yeniden meskunlasmisdir Jakyt Xamavi I 797 Ibn el Esir Zekeriyye Qezvini ve diger muellifler de h 618 1221 ci ilin ramazan ayinda monqol istilacilarinin Beyleqani tutaraq qaret etdiklerini seherin evlerini divar ve darvazalarini ehalisini qirdiqlarini qilinci siyirib ne cavanlari ne qocalari ne de qadinlari sag buraxmadiqlarini xeber verirler Zekeriyye el Qezvini monqollarin Beyleqani muhasireye almasini bele tesvir edir Beyleqan Arran olkesinde taninmis boyuk bir seherdir Hundur divarlari var Onu Qubad sah saldirmisdir Neql edirler ki ne onun ozunde ne de hendeverinde bir dene de olsun das yoxdur Beyleqana yaxinlasan tatarlar seherin uca divarini gorub onu mancanaqla dagitmaq istediler lakin bir dene de das tapa bilmediler ki mancanaga qoyub atsinlar Bu zaman onlar uca cinarlari gorduler onlari misarla dogradilar kotuklerini mancanaga qoyaraq divarlar dagilana qeder atdilar Monqollar seheri talan edib ehalisini qirdilar 1227 ci ilde Beyleqana gelen Xarezmsah seheri ele dagidilmis veziyyetde gorur ki onun yeniden meskunlasdirilmasina umid yox idi Xarezmsahin veziri Seref el Mulkun seheri ve onun monqollar terefinden dagidilmis suvarma sistemini berpa etmek ucun gorduyu islerin En Nesevi s 175 neticesi muveqqeti oldu Beyleqan erazisinde aparilan arxeoloji qazintilar neticesinde menbelerin melumatlari tesdiq edilerek dagintilar ve kutlevi yangin izleri uze cixarildi Tapilan defn olunmamis insan skeletleri subhesiz behs olunan hadiselerin qurbanlarindandir Beyleqan monqollar terefinden ikinci defe 1235 ci ilde zebt edilmisdi Bundan sonra seher bosalmisdi Hemdullah Qezvini 1340 ci ilde Beyleqan haqqinda asagidakilari yazir Beyleqan besinci iqlimde yerlesir Onun uzunluq dairesi 830321 en dairesi ise 390551 dir O Sasani hokmdari Firuzun oglu Qubad terefinden salinmisdir Hal hazirda yeni 1340 ci ilde xarabaliga cevrilmisdir Evlerin coxu bismis kerpicden tikilmisdi Iqlimi istidir Burada denli bitkiler ela bugda celtik pambiq becerilir Q Ehmedovun qetd edirki bu melumat bilavasite seherin ozune deyil onun aqrar rayonuna aiddir Hemdullah Qezvininin melumatina gore Beyleqan 1340 ci ilde xarabaliq icinde idi Novbeti istilacilarin Beyleqanin kecmis ezemetini berpa etmek ucun gosterdikleri butun cehdler neticesiz qaldi ve artiq XV esredek seher tamamile bosalaraq suqut etdi ve ora yalniz heseratlarin bayquslarin ilan ve eqreblerin meskenine cevrildi EhaliTexniki problemlere gore qrafikler muveqqeti olaraq sondurulub Il Sayi1939 4 1701959 8 911 Il Sayi1970 7 6301979 9 404 Il Sayi1989 12 2632017 27 000Tarixi abideleriEsas meqale Orenqala seher xarabaligiSekillerHeyder Eliyev merkezi Olimpiya Idman merkezi Gencler merkezi Bayraq muzeyi Beyleqan seher stadionuIstinadlar Azerbaycan Respublikasinin Beyleqan rayonunun inzibati erazi bolgusunde qismen deyisiklikler edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin 22 may 2007 ci il tarixli 345 IIIQ sayli Qerari 26 September 2022 tarixinde Istifade tarixi 26 September 2022 S Asurbeyli Sirvansahlar dovleti Baki 2007 G M Axmedov Cpednevekovyj gopod Bajlakan Baky 1979 c 26 38 Paxomov Monety Azepbajdzhana vyp I c 41 44 45 Adzhaib ad dynja c 199 Cvedeniya Dikovinok mipa c 201 202 Axmedov Cpednekovyj ropod Bajlakan c 52 65 Ibn el Esir s 140 3akapija al Kazvini c 345 D Z Byniyatov Matepialy c 52 Axmedov Cpednevekovyj gopod Bajlakan c 85 86 Hemdullah Qezvini Nuzhet el Qulub s 92 Axmedov Cpednevekovyj gopod Bajlakan c 87 Hemdullah Qezvini Nuzhet el Qulub s 92 Seref ed Din E1i Yezdi Zefer name c I Tehran s 37 SSRI ehalisinin siyahiya alinmasi 1939 SSRI ehalisinin siyahiya alinmasi 1970 SSRI ehalisinin siyahiya alinmasi 1979 SSRI ehalisinin siyahiya alinmasi 1989 Xarici kecidlerEmir Teymurun Qarabag sevgisi Beyleqani niye berpa etdirib Beyleqan rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin