M16 (Rəsmi adı: Rifle, Caliber 5.56 mm, M16) — ABŞ istehsalı olan, avtomat rejimli döyüş silahı. AR-10 tüfəngi bazasında 1960-cı ildə yaradılmışdır.
M16 | |
---|---|
| |
Tipi | Avtomat |
Ölkə | |
İstismar tarixçəsi | |
İstismar illəri | 1961-Davam edir |
İstismara başlanması | 1962 |
İstifadə edilən döyüşlər | Vyetnam müharibəsindən sonra ABŞ-nin iştirak etdiyi bütün müharibələrdə |
İstehsal tarixçəsi | |
Konstruktor | Yucin Strouner, Robert Fremont Ceyms Sallivan |
Konstruksiya tarixi | 1960 |
İstehsalçı | Colt’s Patent Firearms Manufacturing Company GMC Hidramatic Div Harrington & Richardson |
Variantları | M16A1, M16A2, M16A3/A4, M4, CAR-15 |
Xüsusiyyətləri | |
Ağırlığı | 2,88 kq (boş sandıqla) |
Uzunluğu | 986 mm (taxta qundaqla) |
Kalibr | 5,56 |
Mərminin başlanğıc sürəti | 700-900/dəqiqə (M16A2), 700-950/dəqiqə (M16A4) |
Nişangah | Dioptrik |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
M16 AK-47 kimi dünyada ən çox yayılmış döyüş silahlarından biridir. 8 milyon ədəd istehsal olunmuşdur. ABŞ Quru Qoşunlarının əsas silahıdır.
İstehsal tarixi
ABŞ Müdafiə Nazirliyinin 1940–1950-ci illərdə keçirdiyi yoxlamadan sonra qərar qəbul edildi ki, Silahlı qüvvələr 7,62 mm kalibrli silahdan 5,56 mm kalibrli silaha keçsinlər. tüfənginin bazasında yeni silahın yaradılmasına Armalite Division of the Fairchild Aircraft Corp şirkəti başlayır. 1959-cu ildə bu şirkət AR-15 silahının istehsal hüququnu Colt’s Patent Firearms Manufacturing Company şirkətinə satır. Şirkət yeni silahı Hindistan və Malayziyaya satmağı planlaşdıraraq konstruksiya işlərinə başlayır.
1961-ci ildə ABŞ 8500 ədəd AR-15 silahını alır və yoxlamaq üçün Vyetnamdakı Hərbi Desant Qüvvələrini bu silahla silahlandırır. Yoxlama uğurla bitdikdən sonra 1962-ci ilin may ayında ABŞ daha 20000 ədəd AR-15 alır və onları artıq Hərbi Hava Qüvvələrinə və SEAL hərbi bölməsinin istifadəsinə verir. 1963-cü ildə şirkəti ilə 104000 silahın alınması üçün müqavilə imzalanır.
1964-cü ildə M16 avtomatik tüfəngi M14 avtomatlarını əvəz edərək rəsmi şəkildə ABŞ Silahlı Qüvvələrinin istifadəsinə verilir. 1966-cı ildə M16 ilə ABŞ-nin Vyetnamdakı bütün hərbi bölmələri silahlanır. 28 fevral 1967-ci ildə Silahlanmaya M16-nın inkişaf etdirilmiş variantı olan M16A1 qəbul olunur.
1968-ci ildə ABŞ-də ARSAP proqramı qəbul olunur. Proqrama əsasən bir sıra yeni prespektivli silahlar yaranmalı idi. Buna uyğun olaraq "Colt" şirkəti silahların bir sıra yeni variantlarını yaradır.
İlk istifadəsi
M16 ilk dəfə İndoneziya-Malayziya konfliktində Britaniya ordsunun xüsusi bölmələri tərəfindən istifadə olunurdu, amma bu silah məşhurluğu Vyetnam müharibəsində qazandı. M16-nı ABŞ və Cənubi Vyetnam hərbi bölmələri istifadə edirdi.
Variantlar
- M16 — silahın ilk modeli. Silahlanmadan çıxarılandan sonra istehsalçı "Colt" şirkəti istehsalı davam etdirdi, amma artıq ordu üçün deyil, vətəndaşlar və polislər üçün.
- M16A1 — M16-nın inkişaf etdirilmiş variantı. Bu avtomat üçün 30 gülləli sandıq və səs boğucu yaradılmışdır. 1967–1985-ci illərdə ABŞ ordusunda istifadə olunmuşdur.
- M16A2 — M16A1 avtomatının variantı. SS109/M855 gilizinə adaptasiya olunmuşdur, yeni silah yüngül plastik sandıqla istifadə olunurdu.
- M16A3 — M16A2-nin variantı. Fasiləsiz atəş rejimli bu silah ABŞ Hərbi Dəniz qüvvələri tərəfindən istifadə edilir.
- M16A4 — M16A2-nin variantı.
- M4 — M16A2-nin qısaldılmış variantı.
- M4A1 — M4-ün fasiləsiz atəş rejimli variantı.
Xarici varinatlar
- Diemaco C7/C8 — M16A1 və M4-ün Kanada tərəfindən konstruksiya edilmiş variantı.
- Daewoo K1/Daewoo K2 — M16A1-in Cənubi Koreya tərəfindən konstruksiya edilmiş variantı.
- CQ 5,56 və DIO S-5,56 — M16A1-in lisenziyasız variantı. İran və Çinə satış üçün nəzərdə tutulmuşdur.
- HK 416 — M4-ün Alman varinatı.
- Khaybar KH 2002 — M16-nın İran variantı.
- Type 65 və Type 86/91 — M16 və M4-ün Tayvan variantı.
İstifadə edən ölkələr
- Əfqanıstan
- Argentina
- Azərbaycan
- Baham adaları
- Banqladeş
- Bəhreyn
- Barbados
- Beliz
- Boliviya
- Braziliya (M16A2)
- Botsvana
- Bosniya və Herseqovina
- Bruney
- Kamboca
- Kamerun
- Çili
- Kolumbiya
- Kosta-Rika
- Danimarka
- Dominikan Respublikası
- Misir
- Estoniya
- Salvador
- Fici
- Fransa (Xüsusi təyinatlılar)
- Gürcüstan
- Qana
- Yunanıstan
- Qrenada
- Haiti
- Honduras
- Macarıstan
- Hindistan (Xüsusi təyinatlılar)
- İndoneziya
- İsrail
- İtaliya (Xüsusi təyinatlılar)
- Yaponiya
- İordaniya
- Yamayka
- Küveyt
- Latviya
- Livan (M16A1)
- Lesoto
- Liberiya
- Lixtenşteyn
- Litva (M16A1)
- Maldiv adaları
- Malayziya
- Meksika
- Mərakeş
- Monako
- Nepal
- Yeni Zelandiya
- Laos
- Nigeriya
- Oman
- Pakistan
- Panama
- Filippin
- Portuqaliya
- Qətər
- Səudiyyə Ərəbistanı
- Sinqapur (M16S1)
- Cənubi Koreya
- Şri-Lanka
- Çin Xalq Respublikası
- Tailand
- Şərqi Timor
- Türkiyə (Xüsusi təyinatlılar, polis)
- Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri
- Birləşmiş Krallıq (Xüsusi təyinatlılar)
- Uruqvay
- ABŞ
- Vyetnam
- Venesuela
- Yəmən
- Zair
İstinadlar
- İstifadə qaydaları
Xarici keçidlər
- İstehsalçı səhifəsi
- İstehsalçının səhifəsində M16A4-ün spesifikasiya qaydaları
- M16 tüfəngi gunmaker saytında
- M16 haqqında 2011-07-21 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
M16 Resmi adi Rifle Caliber 5 56 mm M16 ABS istehsali olan avtomat rejimli doyus silahi AR 10 tufengi bazasinda 1960 ci ilde yaradilmisdir M16avtomat rejimli doyus silahiTipi AvtomatOlke ABSIstismar tarixcesiIstismar illeri 1961 Davam edirIstismara baslanmasi 1962Istifade edilen doyusler Vyetnam muharibesinden sonra ABS nin istirak etdiyi butun muharibelerdeIstehsal tarixcesiKonstruktor Yucin Strouner Robert Fremont Ceyms SallivanKonstruksiya tarixi 1960Istehsalci Colt s Patent Firearms Manufacturing Company GMC Hidramatic Div Harrington amp RichardsonVariantlari M16A1 M16A2 M16A3 A4 M4 CAR 15XususiyyetleriAgirligi 2 88 kq bos sandiqla Uzunlugu 986 mm taxta qundaqla Kalibr 5 56Merminin baslangic sureti 700 900 deqiqe M16A2 700 950 deqiqe M16A4 Nisangah Dioptrik Vikianbarda elaqeli mediafayllar M16 AK 47 kimi dunyada en cox yayilmis doyus silahlarindan biridir 8 milyon eded istehsal olunmusdur ABS Quru Qosunlarinin esas silahidir Istehsal tarixiABS Mudafie Nazirliyinin 1940 1950 ci illerde kecirdiyi yoxlamadan sonra qerar qebul edildi ki Silahli quvveler 7 62 mm kalibrli silahdan 5 56 mm kalibrli silaha kecsinler tufenginin bazasinda yeni silahin yaradilmasina Armalite Division of the Fairchild Aircraft Corp sirketi baslayir 1959 cu ilde bu sirket AR 15 silahinin istehsal huququnu Colt s Patent Firearms Manufacturing Company sirketine satir Sirket yeni silahi Hindistan ve Malayziyaya satmagi planlasdiraraq konstruksiya islerine baslayir 1961 ci ilde ABS 8500 eded AR 15 silahini alir ve yoxlamaq ucun Vyetnamdaki Herbi Desant Quvvelerini bu silahla silahlandirir Yoxlama ugurla bitdikden sonra 1962 ci ilin may ayinda ABS daha 20000 eded AR 15 alir ve onlari artiq Herbi Hava Quvvelerine ve SEAL herbi bolmesinin istifadesine verir 1963 cu ilde sirketi ile 104000 silahin alinmasi ucun muqavile imzalanir 1964 cu ilde M16 avtomatik tufengi M14 avtomatlarini evez ederek resmi sekilde ABS Silahli Quvvelerinin istifadesine verilir 1966 ci ilde M16 ile ABS nin Vyetnamdaki butun herbi bolmeleri silahlanir 28 fevral 1967 ci ilde Silahlanmaya M16 nin inkisaf etdirilmis varianti olan M16A1 qebul olunur 1968 ci ilde ABS de ARSAP proqrami qebul olunur Proqrama esasen bir sira yeni prespektivli silahlar yaranmali idi Buna uygun olaraq Colt sirketi silahlarin bir sira yeni variantlarini yaradir Ilk istifadesiM16 ilk defe Indoneziya Malayziya konfliktinde Britaniya ordsunun xususi bolmeleri terefinden istifade olunurdu amma bu silah meshurlugu Vyetnam muharibesinde qazandi M16 ni ABS ve Cenubi Vyetnam herbi bolmeleri istifade edirdi VariantlarM16 silahin ilk modeli Silahlanmadan cixarilandan sonra istehsalci Colt sirketi istehsali davam etdirdi amma artiq ordu ucun deyil vetendaslar ve polisler ucun M16A1 M16 nin inkisaf etdirilmis varianti Bu avtomat ucun 30 gulleli sandiq ve ses bogucu yaradilmisdir 1967 1985 ci illerde ABS ordusunda istifade olunmusdur M16A2 M16A1 avtomatinin varianti SS109 M855 gilizine adaptasiya olunmusdur yeni silah yungul plastik sandiqla istifade olunurdu M16A3 M16A2 nin varianti Fasilesiz ates rejimli bu silah ABS Herbi Deniz quvveleri terefinden istifade edilir M16A4 M16A2 nin varianti M4 M16A2 nin qisaldilmis varianti M4A1 M4 un fasilesiz ates rejimli varianti Xarici varinatlar Diemaco C7 C8 M16A1 ve M4 un Kanada terefinden konstruksiya edilmis varianti Daewoo K1 Daewoo K2 M16A1 in Cenubi Koreya terefinden konstruksiya edilmis varianti CQ 5 56 ve DIO S 5 56 M16A1 in lisenziyasiz varianti Iran ve Cine satis ucun nezerde tutulmusdur HK 416 M4 un Alman varinati Khaybar KH 2002 M16 nin Iran varianti Type 65 ve Type 86 91 M16 ve M4 un Tayvan varianti Istifade eden olkelerDunya xeritesinde M16 istifade eden olkelerEfqanistan Argentina Azerbaycan Baham adalari Banqlades Behreyn Barbados Beliz Boliviya Braziliya M16A2 Botsvana Bosniya ve Herseqovina Bruney Kamboca Kamerun Cili Kolumbiya Kosta Rika Danimarka Dominikan Respublikasi Misir Estoniya Salvador Fici Fransa Xususi teyinatlilar Gurcustan Qana Yunanistan Qrenada Haiti Honduras Macaristan Hindistan Xususi teyinatlilar Indoneziya Israil Italiya Xususi teyinatlilar Yaponiya Iordaniya Yamayka Kuveyt Latviya Livan M16A1 Lesoto Liberiya Lixtensteyn Litva M16A1 Maldiv adalari Malayziya Meksika Merakes Monako Nepal Yeni Zelandiya Laos Nigeriya Oman Pakistan Panama Filippin Portuqaliya Qeter Seudiyye Erebistani Sinqapur M16S1 Cenubi Koreya Sri Lanka Cin Xalq Respublikasi Tailand Serqi Timor Turkiye Xususi teyinatlilar polis Birlesmis Ereb Emirlikleri Birlesmis Kralliq Xususi teyinatlilar Uruqvay ABS Vyetnam Venesuela Yemen ZairIstinadlarIstifade qaydalariXarici kecidlerIstehsalci sehifesi Istehsalcinin sehifesinde M16A4 un spesifikasiya qaydalari M16 tufengi gunmaker saytinda M16 haqqinda 2011 07 21 at the Wayback Machine