Azərbaycan əhalisi

Azərbaycan əhalisi — Bu məqalə Azərbaycan Respublikası əhalisinin demoqrafik xüsusiyyətləri haqqındadır.

Azərbaycan əhalisi
2020-ci ildə Azərbaycanın
Sayı	10,353,296 (2022 təxmini) nəfər
Sıxlıq	126 nəf/km²
Təbii artım	0.67 ‰
Doğum	13.59 (2022) ‰
Ölüm	6.92 (2022) ‰
Orta həyat uzunluğu	74.15 il
• kişilərdə	71.08 il
• qadınlarda	77.41 (2022) il
Doğuş dərəcəsi	1.67 (2022) ‰
Uşaq ölümü	23,51 ‰
Miqrasiya dərəcəsi	0 (2022) ‰
Yaş quruluşu
14 yaşa qədər	22.3 %
15–64 yaş	69.5 %
65 yaşdan yuxarı	8.2 %
Cinsi quruluş
Ümumi	0.98 kişi/qadın
Doğuş zamanı	1.06 kişi/qadın
15-64 yaş arası	0.96 kişi/qadın
65 yaşdan yuxarı	0.49 kişi/qadın
Etnik qruplar
Milliyət	Azərbaycanlı
Ən böyük etnik qrup	Azərbaycanlı (94.8%)
Milli azlıqlar	Ləzgi (1.7%) Talış (0.9%) Rus (0.7%) digər (1.9%)

İlk sakinləri

Əsas məqalə:

Ümumi əhali

İl	1897	1908	1911	1917	1920	1923	1924	1930	1940	1941	1942	1943	1944	1945	1946	1947	1948	1949	1950	1960	1970	1980	1990	2000	2009
Şəhər Əhalisi	305.1	-	-	560.2	405.8	486.0	-	750.9	1212.0	1239.8	1195.5	1138.1	1105.8	1118.5	1159.9	1163.1	1110.1	1149.1	1252.3	1835.2	2564.6	3247.5	3847.3	4116.4	4818.7
Kənd Əhalisi	1501.6	-	-	1793.5	1546.4	1377.0	-	1818.6	2062.0	2092.0	1961.6	1780.0	1670.9	1587.1	1574.6	1577.4	1589.2	1583.5	1606.6	1980.5	2552.5	2866.8	3284.6	3916.4	4078.6
Ümumi Əhali	1806.7	2014.3	2056.5	2353.7	1952.2	1863.0	2128.7	2569.5	3274.0	3331.8	3157.1	2918.1	2776.7	2705.6	2734.5	2740.5	2699.3	2732.6	2858.9	3815.7	5117.1	6114.3	7131.9	8032.8	8896.9

Cədvəllə əlaqədar qeydlər

• - 1897,1926, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 1999-cu illərin məlumatları əhalinin siyahıyaalınmaları üzrə, 1913, 1917, 1920-cı illərin məlumatları ilin axırına, qalan illərin məlumatları isə ilin əvvəlinə göstərilmişdir;- 2000–2009-cu illər üzrə məlumatlar ölkədə 2009-cu ilin aprel ayında keçirilmiş əhalinin siyahıyaalınmasının ilkin nəticələri əsasında dəqiqləşdirilmişdir.
• Dövri hadisələrin əhali sayısına olan təsirini görmək üçün 1950-ci ilə qədər olan müddət onilliklərə görə verilməmişdir.

2010–2014 r.t.

Rəsmi təxminlərə əsasən Azərbaycan Respublikası əhalisinin sayı
Rəsmi təxmin tarixi	Əhalinin sayı
1 yanvar, 2010-cu il	8 997 600
1 aprel, 2010-cu il	9 022 000
1 yanvar, 2011-ci il	9 111 100
1 iyul, 2011-ci il	9 165 000
1 oktyabr, 2011-ci il	9 201 100
1 yanvar, 2012-ci il	9 235 100
1 aprel, 2012-ci il	9 264 200
1 iyul, 2012-ci il	9 294 400
1 oktyabr, 2012-ci il	9 327 000
1 yanvar, 2013-cü il	9 356 500
1 aprel, 2013-cü il	9 383 700
1 iyul, 2013-cü il	9 411 800
1 yanvar, 2019-cü il	1 000 000
1 mart, 2014-cü il	9 494 600
1 aprel, 2014-cü il	9 500 700
1 may, 2014-cü il	9 511 100
1 sentyabr, 2014-cü il	9 552 500

MKİ-nin 2014-cü ilə olan təxminlərinə əsasən Azərbaycan Republikası əhalisinin sayına görə dünyada 240 ölkə arasında 92-ci yerdə dayanmaqdadır.

Cinsi tərkibi

1 yanvar 2012-ci il tarixinə olan rəsmi məlumata əsasən Azərbaycan Respublikasının de-fakto əhalisi 9.235.085 nəfərdir. Onlardan 4.583.484 nəfərini kişilər, 4.651.601 nəfərini isə qadınlar təşkil edir.

Etnik tərkib

Əsas məqalə: Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti əhalisi

Əsas məqalələr: Azərbaycan SSR əhalisinin siyahıyaalınması (1926) , Azərbaycan SSR əhalisinin siyahıyaalınması (1937), və Azərbaycan SSR əhalisinin siyahıyaalınması (1939)

Əsas məqalələr: Azərbaycan SSR əhalisinin siyahıyaalınması (1959) və Azərbaycan SSR əhalisinin siyahıyaalınması (1970)

Əsas məqalələr: Azərbaycan SSR əhalisinin siyahıyaalınması (1979) və Azərbaycan SSR əhalisinin siyahıyaalınması (1989)

Əsas məqalələr: Azərbaycan əhalisinin siyahıyaalınması (1999) və Azərbaycan əhalisinin siyahıyaalınması (2009)

13–22 aprel 2009-cu il sa.

Etnik qrup	Sayı	Ö.m.d.a.d.s.	Ö.m.d.s.d.	Az.d.s.d.	Ru.d.s.d.	İng.d.s.d.
cəmi	8 922 447	98.40 %	98.80 %	98.60 %	7.60 %	0.80 %
Azərbaycanlı	8 172 809	99.70 %	99.90 %	99.90 %	6.70 %	0.80 %
ləzgi	180 300	90.10 %	91.70 %	96.30 %	23.70 %	0.70 %
erməni	120 306	99.90 %	99.90 %	0.20 %	0.10 %	0.00 %
rus	119 307	98.90 %	99.20 %	42.90 %	99.20 %	0.90 %
Talış	110 934	42.50 %	53.00 %	99.80 %	5.90 %	0.20 %
avar	49 838	93.30 %	94.10 %	99.40 %	18.10 %	0.20 %
Türkiyə türkü	37 975	83.70 %	85.50 %	99.70 %	11.00 %	0.60 %
tatar	25 911	93.20 %	93.60 %	22.70 %	12.10 %	0.50 %
tat	25 218	75.40 %	76.50 %	99.80 %	9.00 %	0.20 %
ukraynalı	21 509	97.60 %	97.70 %	5.60 %	3.70 %	0.10 %
saxur	12 289	95.30 %	96.20 %	99.20 %	9.90 %	0.20 %
gürcü	9 912	97.80 %	98.00 %	79.50 %	21.40 %	0.50 %
yəhudi	9 084	93.50 %	94.10 %	45.60 %	19.30 %	0.60 %
kürd	6 065	36.10 %	51.90 %	99.90 %	6.40 %	0.10 %
qrız	4 400	28.50 %	28.90 %	100.00 %	8.50 %	0.30 %
udin	3 821	99.30 %	99.30 %	99.60 %	60.90 %	0.60 %
xınalıq	2 233	97.40 %	97.50 %	99.90 %	0.90 %	0.10 %
digər	9 500	80.50 %	82.90 %	62.40 %	20.00 %	4.30 %

Dil

Danışanların ana dillərinə görə Azərbaycan əhalisi, 2009 sa.

Dil	Kişilər	Qadınlar	Hər iki cins
toplam	4 414 398	4 508 049	8 922 447
azərbaycanca	4 101 575	4 151 621	8 253 196
rusca	45 538	76 911	122 449
ermənicə	57 912	62 325	120 237
talışca	54 154	56 780	110 934
avarca	23 107	23 503	46 610
türkcə	16 465	15 599	32 064
tatarca	10 614	13 532	24 146
tatca	11 485	11 318	22 803
ukraynaca	9 456	11 532	20 988
saxurca	5 915	5 819	11 734
gürcücə	4 978	5 378	10 356
yəhudicə	4 046	4 447	8 493
udincə	1 839	1 956	3 795
digər	87 314	89 573	176 887

Rayonlar və respublika tabeli şəhərlər üzrə əhali

Rayonlar və rayonlara daxil olmayan respublika tabeli şəhərlər üzrə əhali, 13–22 aprel 2009-cu il sa.

No	Rayon/Şəhər ə.d.	Ərazisi (km²)	Ümumi əhali	Şəhər əhalisi	Kənd əhalisi
1.	Bakı şəhər ə/d	2 130	2 045 815	2 045 815	…
2.	Gəncə şəhər ə/d	110	313 249	313 249	…
3.	Sumqayıt şəhər ə/d	83	309 446	309 446	…
4.	Mingəçevir şəhər ə/d	130	96 304	96 304	…
5.	Naxçıvan şəhər ə/d	191,82	82 552	82 552*	…
6.	Şirvan şəhər ə/d	72,7	77 060	77 060	…
7.	Xankəndi şəhər ə/d	8	55 053	55 053	…
8.	Naftalan şəhər ə/d	3,57263	8 869	7 697	1 172
1.	Abşeron rayonu	1 361,4	189 794	157 410	32 384
2.	Ağcabədi rayonu	1 756	121 707	46 624	75 083
3.	Ağdam rayonu	1 154	175 577.	39 707	135 870
4.	Ağdaş rayonu	1 048	98 599	32 804	65 795
5.	Ağstafa rayonu	1 503,7	80 222	20 147	60 075
6.	Ağsu rayonu	1 020,1	70 536	19 710	50 826
7.	Astara rayonu	616,4	96 230	22 112	74 118
8.	Babək rayonu	749,81	62 886	*	**
9.	Balakən rayonu	924	89 827	10 316	79 511
10.	Bərdə rayonu	957	141 646	37 807	103 839
11.	Beyləqan rayonu	1 131,13	86 192	36 340	49 852
12.	Biləsuvar rayonu	1 397	20 119	87 508	67 389
13.	Cəbrayıl rayonu	1 049,8	70 585	11 376	59 209
14.	Cəlilabad rayonu	1 441,4	192 320	55 910	136 410
15.	Culfa rayonu	1012,75	41 195	*	**
16.	Daşkəsən rayonu	1 046,9	32 694	14 213	18 481
17.	Füzuli rayonu	1 386	115 495	27 601	87 894
18.	Gədəbəy rayonu	1 290	93 719	10 146	83 573
19.	Goranboy rayonu	1 760	94 244	20 160	74 084
20.	Göyçay rayonu	736	109 018	35 746	73 272
21.	Göygöl rayonu	1 030	57 191	23 241	33 950
22.	Hacıqabul rayonu	1 641,1	65 837	33 890	31 947
23.	Xaçmaz rayonu	1 046	159 245	62 622	96 623
24.	Xızı rayonu	1 853	14 731	7 471	7 260
25.	Xocalı rayonu	928	26 047	7 711	18 336
26.	Xocavənd rayonu	1 458	41 599	9 437	32 162
27.	İmişli rayonu	1 821	114 183	36 613	77 570
28.	İsmayıllı rayonu	2 064	79 330	17 321	62 009
29.	Kəlbəcər rayonu	3 036	80 769	10 947	69 822
30.	Kəngərli rayonu	711,86	27 597	*	**
31.	Kürdəmir rayonu	1 631,51	103 860	21 037	82 823
32.	Qax rayonu	1 493,8	53 259	12 328	40 931
33.	Qazax rayonu	699	89 377	20 793	68 584
34.	Qəbələ rayonu	1 548,6	93 652	32 064	61 588
35.	Qobustan rayonu	1 369,4	40 112	8 086	32 026
36.	Quba rayonu	2 574	152 452	37 952	114 500
37.	Qubadlı rayonu	802	35 630	8 046	27 584
38.	Qusar rayonu	1 542	87 857	18 520	69 337
39.	Laçın rayonu	1 835	69 087	11 690	57 397
40.	Lerik rayonu	1 083,6	74 522	7 301	67 221
41.	Lənkəran rayonu	1 539,4	205 726	82 807	122 919
42.	Masallı rayonu	721	197 147	30 969	166 178
43.	Neftçala rayonu	1 451,7	79 525	37 849	41 676
44.	Oğuz rayonu	1 220	40 284	6 891	33 393
45.	Ordubad rayonu	994,88	45 049	*	**
46.	Saatlı rayonu	1 180,5	92 572	17 442	75 130
47.	Sabirabad rayonu	1 469,35	151 713	28 281	123 432
48.	Salyan rayonu	1 792	121 871	40 830	81 041
49.	Samux rayonu	1 455	53 708	20 358	33 350
50.	Siyəzən rayonu	703,4	37 654	24 703	12 951
51.	Sədərək rayonu	153,49	14 016	*	**
52.	Şabran rayonu	1 088,2	51 533	22 308	29 225
53.	Şahbuz rayonu	838,04	22 746	*	**
54.	Şamaxı rayonu	1 610	91 605	43 307	48 298
55.	Şəki rayonu	2 432,8	170 733	65 285	105 448
56.	Şəmkir rayonu	1 656,8	191 428	66 667	124 761
57.	Şərur rayonu	847,35	102 282	*	**
58.	Şuşa rayonu	289	28 560	21 185	7 375
59.	Tərtər rayonu	957	97 270	29 786	67 484
60.	Tovuz rayonu	1 903	157 875	26 968	130 907
61.	Ucar rayonu	853	78 135	16 826	61 309
62.	Yardımlı rayonu	667,2	58 073	6 603	51 470
63.	Yevlax rayonu	1 540	117 803	64 841	52 962
64.	Zaqatala rayonu	1 348	118 228	31 038	87 190
65.	Zəngilan rayonu	707	39 362	17 673	21 689
66.	Zərdab rayonu	855,6	52 870	11 076	41 794
No	Toplam	86 512,0626	8 922 447	4 739 123	4 183 324

*Qeyd: 2009-cu ildə aparılmış siyahıyaalınmaya əsasən Naxçıvan Muxtar Respublikasının ümumi əhalisinin (398,323 nəfər) 115488* nəfəri şəhər əhalisi, 282835** nəfəri isə kənd əhalisi olmuşdur 2018-12-25 at the Wayback Machine.

Təhsil səviyyəsi

Azərbaycan Respublikası əhalisinin 15 və yuxarı yaşda olan qisminin təhsil səviyyəsi (min nəfərlə)

İl	Ölkə əhalisi	Ali təhsilli	Orta ixtisas təhsilli	Tam orta təhsilli	Ümumi orta təhsilli	Ali və orta, cəmi
1979 sa.	6026,5	301	374	1277	1046	2998
1989 sa.	7021,2	495	683	2061	905	4144
1999 sa.	7953,4	574	681	3048	819	5122
2009 sa.	8922,4	831	577	4262	906	6576
2010 r.t.	8997,6	857	592	4361	920	6730
2011 r.t.	9111,1	878	602	4445	927	6852
2012 r.t.	9235,1	897	609	4514	933	6953

Miqrasiya

Əhalinin beynəlxalq miqrasiyası

Azərbaycan Respublikası əhalisinin beynəlxalq miqrasiyası (min nəfərlə)

İllər	Ölkəyə daimi yaşamaq üçün gələnlər	Ölkədən daimi yaşamaq üçün gedənlər	Miqrasiya artımı (azalması)
1990	84,3	137,9	-53,6
1991	66,3	106,4	-40,1
1992	35,7	49,9	-14,2
1993	16,3	28,5	-12,2
1994	8,6	19,6	-11,0
1995	6,2	16,0	-9,8
1996	5,8	13,2	-7,4
1997	7,5	15,7	-8,2
1998	5,4	10,5	-5,1
1999	4,8	9,1	-4,3
2000	4,4	9,9	-5,5
2001	2,6	7,3	-4,7
2002	1,2	4,3	-3,1
2003	2,5	3,8	-1,3
2004	2,4	2,8	-0,4
2005	2,0	2,9	-0,9
2006	2,2	2,6	-0,4
2007	2,0	3,1	-1,1
2008	3,6	2,5	1,1
2009	2,3	1,4	0,9
2010	2,2	0,8	1,4
2011	2,2	0,5	1,7

• Qeyd: Ölkəyə daimi yaşamaq üçün gələnlər — immiqrant, Ölkədən daimi yaşamaq üçün gedənlər — emmiqrant hesab edilirlər.

Daimi yaşamaq üçün Azərbaycana gələn və gedənlərin ölkələr üzrə bölgüsü

Ölkəyə daimi yaşamaq üçün gələnlər

Ölkələr	1995	2000	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2011
Cəmi	6 222	4 361	2 013	2 232	1 954	3 597	2 292	2 228	2 181

Ölkədən daimi yaşamaq üçün gedənlər

Ölkələr	1995	2000	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2011
Cəmi	16 033	9 947	2 906	2 644	3 083	2 530	1 373	799	484

Azərbaycanda miqrantlar

İmmiqrasiya	1990	1995 / 1990–1995	2000 / 1995–2000	2005 / 2000–2005	2010 / 2005–2010
Ümumi (min nəfər)	361	525	348	255	264
Kişilər (min nəfər)	158	228	150	109	113
Qadınlar (min nəfər)	203	296	198	145	151
Qadın immiqrantların faizi	56. 2	56. 5	56. 9	57. 0	57. 1
Ümumi immiqrantların faizi	0. 2	0. 3	0. 2	0. 1	0. 1
Ümumi əhali daxilində immiqrantların faizi	5.0	6.7	4.3	3. 0	3. 0
İllik dəyişiklik, faizlə	-	7. 5	−8. 2	−6. 2	0. 7
İllik dəyişiklik, faizlə (qaçqınlar istisna olmaqla)	-	−4. 2	−4. 2	1. 0	1. 0
Xalis immiqrasiya (min nəfər)	-	174	−163	−84	16

• 2011-ci ilin iyul ayında Dövlət Miqrasiya Xidmətinin rəisi Arzu Rəhimovun və ombudsman Elmira Süleymanovanın bildirdiyinə görə Azərbaycan Respublikasında təxminən 450 min nəfər miqrant vardır. Dövlət Miqrasiya Xidmətinin (DMX) sədri Arzu Rəhimovun sözlərinə əsasən: Azərbaycan Dövlət Miqrasiya Xidmətinə müvəqqəti və daimi qeydiyyatla bağlı daha çox müraciət edənlər Türkiyə vətəndaşlarıdır. Lakin ölkədə olan qeyri-leqal miqrantların arasında Türkiyə vətəndaşlarının sayı daha çoxdur.Azərbaycanda yaşayan 450 min miqrantın 80%-i Türkiyə, Rusiya, Gürcüstan və İran vətəndaşlarıdır.
• Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi yanında Dövlət Əmək Müfəttişliyi Xidmətinin rəisi vəzifəsini icra edən Rauf Tağıyevin verdiyi məlumata əsasən 1 iyul 2011-ci il tarixinə Azərbaycanda "əməkçi miqrant" statusu ilə işləyənlərin sayı 9 min 160 nəfər olmuşdur.

Qaçqın və məcburi köçkünlər

• Qaçqınlar: Ermənistan SSR-dan qovulmuş Azərbaycan türkləri və Özbəkistan SSR-dan qovulmuş Axısqa türkləridir.

• Azərbaycan türklərinin Ermənistan SSR-dan deportasiyası, 1987–1991-ci illər:

• 1987-ci ilin noyabr ayında etnik azərbaycanlıların deportasiyasının başlanılmasınadək azərbaycanlı əhali 194 kənddə, az sayda İrəvan şəhərində və digər şəhər və qəsəbələrdə yaşayırdılar. 194 kənddən 171-i monoetnik azərbaycanlı kəndi, 14-ü əksəriyyəti azərbaycanlı olan və 9-unda isə azərbaycanlıların yarıdan az olduğu kəndlər olmuşdur. 185 azərbaycanlı kəndi Ermənistan SSR-nın 37 rayonundan 22-sində yerləşirdi. Bu 22 rayondan 16-sında isə etnik azərbaycanlı əhali ya əksəriyyəti təşkil edir, ya da önəmli sayda kompakt şəkildə yaşayırdı. 1989-cu il siyahıyaalınması zamanı Ermənistan SSR-da 37 inzibati rayon, 27 şəhər və 31 şəhər tipli qəsəbə vardı. Bəzi qeyri-rəsmi hesablamalara əsasən 1988-ci ildə Ermənistanda 500 mindən artıq etnik azərbaycanlı yaşamışdır.

• Etnik azərbaycanlılar yaşayan rayonlarda əhalinin sayı (1979), bu rayonlarda azərbaycanlıların sayı (1979), monoetnik azərbaycanlı kəndləri (1988):

• Deportasiyanın başlanması: 1987-ci ilin noyabr ayının 2-ci və 3-cü ongünlüyündə öncə Qafan rayonundan bir neçə gün sonra isə Meğri rayonundan etnik azərbaycanlıların sıxışdırılaraq qovulmağa başlanması ilə Ermənistandan türklərin çıxarılmasının sonuncu mərhələsi başlandı.
• 25 yanvar, 18 fevral və 23 fevral 1988-ci il tarixlərində Azərbaycan SSR ərazisinə Ermənistan SSR ərazisindən qovularaq keçmiş qaçqınların ümumi sayı 4 min nəfəri keçdi. Azərbaycan hökuməti onları Sumqayıtda, Fatmayıda və Sarayda yerləşdirdi.
• 1986-cı ilə olan məlumata əsasən Qafan rayonunda yerləşən 51 kənddən 21-i azərbaycanlı kəndi idi. 1988-ci ilin yanvar ayının sonuna Qafan rayonunda bir nəfər belə azərbaycanlı qalmamışdı.
• 20 fevral 1988-c ildə Qarabağ münaqişəsinin başlanması və 26–28 fevral 1988-ci ildə Sumqayıt hadisələrinin başverməsi ilə köçün sürəti daha da artaraq kütləvi xarakter aldı.
• 1988-ci ilin iyul ayının ortalarında 4 min ailədən ibarət təxminən 20 min nəfər etnik azərbaycanlı Ermənistandan Azərbaycan SSR-na keçdi.
• 13 noyabr 1988-ci il tarixində erməni silahlı dəstələri Ermənistanda SSR-nın Spitak rayonunda rayon rəhbərliyinin bilavasitə iştirakı ilə azərbaycanlı əhalinin evlərinə basqınlar edərək 40-dan çox azərbaycanlını xüsusi vəhşiliklə qətlə yetirib, yüzlərlə ailəni ev-eşiyindən çölə ataraq rayonu tərk etməyə məcbur etmişdir.
• 2 dekabr 1988-ci il tarixinə Ermənistan SSR ərazisindən qovularaq Azərbaycan SSR ərazisinə keçmiş qaçqınların ümumi sayı 78 min nəfəri keçdi.
• 1988-сi ilin dekabr ayı ərzində daha 100 min nəfər azərbaycanlı Ermənistanı tərk edərək Azərbaycan ərazisinə keçdi.
• Ermənistan Respublikası Milli Statistika Xidmətinin (erm. Հայաստանի Հանրապետության Ազգային վիճակագրության ծառայություն) verdiyi məlumata əsasən: 1989-cu ildə reallaşdırılan Ümumsovet əhali siyahıyaalınması çərçivəsində 12 yanvar 1989-cu il tarixindən başlayaraq bir neçə gün ərzində Ermənistan SSR-nın əhalisi siyahıya alınmışdır. Siyahıyaalınmanın yekunlarına əsasən Ermənistanın de-yuri əhalisi 3,304,776 nəfər, de-fakto əhalisi isə 3,287,677 nəfər olmuşdur. Ancaq siyahıyaalınmanın ən böyük qüsuru onun başlanması tarixinədək ölkədən təəcili şəkildə çıxardılmış 160,000-dən artıq insan haqqında heç bir məlumatı ehtiva etməməsidir:

"The last census of the Soviet Union took place in January 1989, a month later after the disastrous earthquake in northern Armenia,and within an environment of political and economic unstablity caused by enormous population movements due to the conflict in Gharabagh, as well. For example, as a result of the earthquake, more than 160,000 people were evacuated outside Armenia via official channels, though others left of their own volition, so that an exact estimate of the number of displaced individuals due to the earthquake was impossible to ascertain. In addition, due to the conflict in Karabagh, ethnic Armenians were returning to Armenia from Azerbaijan, and ethnic Azerbaijanis resident in Armenia were returning to Azerbaijan. All of these factors negatively influenced the results of the census such that they did not reflect the real picture of Armenia. Though the census results were published in May 1990, they very quickly lost their relevance due to the problems outlined above. Nevertheless,

as of January 12, 1989, the de facto population was 3,287,677, and the de jure population was 3,304,776."

• Bu səbəbdən 1989-cu il siyahıyaalınması aktuallığını itirmişdir. Bütün çatışmamazlıqları ilə birlikdə 1989-cu il siyahıyaalınması de-yuri əhalinin 84,860 nəfərinin azərbaycanlı olduğunu ortaya çıxarmışdır. Ancaq siyahıyaalınmanın keçirildiyi tarixdə Ermənistanın rəsmi və faktiki etnik azərbaycanlı əhalisinin sayı arasında böyük fərq qeydə alınmışdı. Beləki siyahıyaalınma yekunları Ermənistan SSR-inin 3 milyon 287 min 700 nəfərlik de-fakto əhalisinin yalnız 7 min 900 nəfərinin etnik azərbaycanlı olduğunu ortaya çıxarmışdı.
• 1 fevral 1990-cı il tarixinə Azərbaycan Statistika Komitəsi Ermənistan SSR ərazisindən qovularaq Azərbaycan SSR ərazisinə keçmiş 186 mini etnik azərbaycanlı, 18 mini etnik kürd (müsəlman olanlar), 3 min 500 nəfəri isə rus (əsasən sektantlar və az sayda müsəlman əhali ilə qohumluq əlaqələri olanlar) olamqla cəmi 207 min 500 nəfər Ermənistan qaçqınını və sayı təxminən 48 min nəfər olan Özbəkistandan qovulmuş Axısqa türkünü rəsmən qeydə almışdır. Bir qədər sonra təxminən 3 mini rus 7 mini isə kürd olmaqla cəmi 10 min nəfər Ermənistan qaçqını və bir neçə min Özbəkistan qaçqını olan Axısqa türkü Rusiya FR-na köçərək əsasən Stavropol və Krasnodar diyarlarında məskunlaşdı.
• 11 iyul 1991-ci il tarixində Azərbaycan Respublikasının Zəngilan rayonu ilə sərhəddə yerləşən və Ermənistanda qalan son azərbaycanlı kəndi olan Meğri rayonunun Nüvədi kəndinə Ermənistan hüquq-mühafizə orqanlarının silahlı basqınları başladı, şiddətli basqınlara tab gətirməyən əhali avqustun 8-də kəndi tamamiylə tərk etdi və beləliklə Türklərin tarixi etnik Azərbaycanın şimal-qərbini əhatə edən hazırkı Ermənistan torpaqlarından sonuncu deportasiyası yekunlaşdı.

• Axısqa türklərinin ikinci deportasiyası, Özbəkistan SSR-da "Fərqanə hadisələri 1988–1990-cı illər":

1989-cu il Ümumsovet əhali siyahıyaalınmasına əsasən bütün SSRİ ərazisində 207,512 nəfər Axısqa türkü qeydə alınmışdı. Onlardan 106,302 nəfəri Özbəkistan SSR-da məskunlaşmışdı. 106,3 min nəfər Axısqa türkünün 43,2 min nəfəri Daşkənd vilayətində, 18,5 min nəfəri Səmərqənd vilayətində, 18,7 min nəfəri Sırdərya vilayətində, 13,6 min nəfəri Fərqanə vilayətində, 5 min nəfəri Əndican vilayətində, 3 min nəfəri Nəmənqan vilayətində, 1,5 min nəfəri Buxara vilayətində, 2,8 min nəfəri isə Özbəkistan SSR-nın digər ərazilərində yaşayırdı. 1989-cu il siyahıyaalınmasına əsasən o zaman 7,1 min kvadrat kilometr ərazisi olan Fərqanə vilayətində 2142 min əhali yaşayırdı və onun əksəriyyəti özbəklərdən ibarət idi. Vilayət əhalisinin 1735 min nəfərini özbəklər, 123,8 min nəfərini ruslar, 114,5 min nəfərini taciklər, 43,6 min nəfərini qırğızlar, 32,7 min nəfərini tatarlar, 22,8 min nəfərini krım tatarları, 13,6 min nəfərini axısqa türkləri təşkil edirdilər.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Qaçqınlar üzrə Ali Komissarlığı

İl	Qaçqınlar	Geri dönmüş qaçqınlar	Siyasi sığınacaq alanlar	Məcburi köçkünlər	V.o.	BMT-ın QüAK m.a.o.d.	Cəmi
1993	228 840	…	…	778 000	…		…
1994	231 635	29 000	…	663 102	…		…
1995	233 682	39 000	…	622 101	…		…
1996	233 692	11	145	549 030	…		…
1997	233 715	…	218	551 077	…		785 010
1998	221 635	…	293	576 321	…		798 249
1999	221 643*	38	348	569 550	…		791 579
2000	287	27	3 376	572 451	…	51 649	627 790
2001	367	17	6 551	572 955	…	7 427	587 317
2002	458	…	8 116	577 179	…	2 461	588 214
2003	326	…	8 805	575 609	…	430	585 170
2004	8 606	…	1 231	578 545	30 000	430	618 812
2005	3 004	1	115	578 545	2 300	327	584 292

• Qeyd: V.o.-Vətəndaşlığı olmayanlar./BMT-ın QüAK m.a.o.d.-Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Qaçqınlar üzrə Ali Komissarlığının mandatı altında olan digərləri./*188.427 nəfər etnik Ermənistan azərbaycanlıları və 33.216 nəfər Axısqa türkləri olmaqla cəmi 221.643 nəfər qaçqın qeydə alınmışdır. Bax: UNHCR Global Report 1999 — Azerbaijan.
• Azərbaycan Respublikasının Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsinin yayınladığı Azərbaycan Respublikası dövlətinin rəsmi məlumatalarına əsasən (1 yanvar 2012-ci il tarixinə):

• Məcburi köçkünlərin sayı: 599,417 nəfər
• Həmsərhəd yaşayış məntəqələrindən öz daimi yaşayış yerini tərk etmiş əhalinin sayı: 128,199 nəfər
• Qaçqınların sayı: 301767 nəfər (Ermənistandan-250 min nəfər, Orta Asiyadan-50 min nəfər, "qaçqın" statusu almaq niyyətində olanlar-1767 nəfər)

Vətəndaşlıq

1999-cu ildə aparılmış siyahıyaalınma zamanı ölkədə siyahıya alınan insanlardan hansı ölkə vətəndaşları olduqları soruşulmuşdur. Eyni sual 2009-cu ildə həyata keçirilmış əhalinin siyahıyaalınmasında da əhaliyə yönəldilmişdir.

2009-cu il əhali siyahıyaalınmasına əsasən Azərbaycanın qeydə alınmış 8.922.447 nəfər de-yuri əhalisinin 8.907.625 nəfərini Azərbaycan Respublikası vətəndaşları, 14.822 nəfərini isə əcnəbilər təşkil etmişdir.

13–22 aprel 2009-cu il əhalinin siyahıyaalınmasına əsasən de-yuri Azərbaycan əhalisi içərisində qeydə alınmış de-fakto əcnəbi vətəndaşlar

Ölkə	Hər iki cinsdən toplam sayı
Bütün əcnəbilər	14 822
Gürcüstan	4 088
Rusiya	3 417
Türkiyə	1 484
İran	518
Özbəkistan	420
Ukrayna	252
Qazaxıstan	138
Türkmənistan	117
Əfqanıstan	113
Digər ölkələrdən	690
Vətəndaşlığı olmayanlar	3 585

Qeydlər

1. Ö.m.d.a.d.s. — Öz millətinin dilini ana dili sayanlar.
2. Ö.m.d.s.d. — Öz millətinin dilində sərbəst danışanlar.
3. Az.d.s.d. — Azərbaycan dilində sərbəst danışanlar.
4. Ru.d.s.d. — Rus dilində sərbəst danışanlar.
5. İng.d.s.d. — İngilis dilində sərbəst danışanlar.
6. AzStat–ın məlumatına görə: 1989-cü il əhalinin siyahıyaalınmasının yekunları əsasında aparılan ekspert hesablamalar nəticəsində Dağlıq Qarabağ regionunda yaşayan erməni əsilli Azərbaycan vətəndaşlarının sayı 120086 nəfər (kişilər 57904, qadınlar 62182) təşkil edib. 2009-cu ildə keçirilən sonuncu əhalinin siyahıyaalınmasının yekunlarına əsasən, Dağlıq Qarabağ istisna olmaqla ölkənin digər ərazilərində yaşayan erməni əsilli Azərbaycan vətəndaşlarının sayı 220 (kişilər 17, qadınlar 203) nəfər olub. (Bax Arxivləşdirilib 2015-07-02 at Archive.today)
7. Əsasən ləzgicə, qismən kürdcə, qrızca, xınalıqca, az sayda isə digər dillərdə.

İstinadlar

1. . Archived from the original on 2024-01-06. İstifadə tarixi: 2024-01-07.
2. "National (ethnic) composition of population". 16 sentyabr 2023. 2021-06-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-07.
3. Azərbaycan Dövlət Statistika Komitəsi: Demoqrafik göstəricilər: Azərbaycanın əhalisi :1.1. Əhalinin sayının dəyişilməsi (min nəfər) 2012-06-26 at the Wayback Machine---1897,1926, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 1999, 2009-cu illərin məlumatları əhalinin siyahıyaalınmaları üzrə, 1913, 1917, 1920-cı illərin məlumatları ilin axırına, qalan illərin məlumatları isə ilin əvvəlinə göstərilmişdir.
4. Онлайн версия газеты Зеркало — Zerkalo.az: Население Азербайджана увеличилось на 25 тыс. человек^{[ölü keçid]}---дата публикации статьи: 22.04.2010
5. Информационное агентство Азери-пресс (АПА) :Численность населения Азербайджана достигла 9,165 млн. человек 2012-04-23 at the Wayback Machine---Опубликовано в 12 Июл. 2011
6. Последние новости Азербайджана, Кавказа, СНГ, мировые новости на Aze.az: Численность населения Азербайджана достигла 9,2 миллионов человек 2011-12-28 at the Wayback Machine. автор статьи: И.Рагимова, дата публикации статьи: 25 октября 2011
7. News Agency — Day.az :В Азербайджане отмечена рекордная рождаемость 2020-12-02 at the Wayback Machine---Опубликовано в 18 января 2012
8. Последние новости Азербайджана, Кавказа, СНГ, мировые новости на Aze.az: Население Азербайджана увеличивается 2012-04-25 at the Wayback Machine. автор статьи: Рамиз Мамедов, дата публикации статьи: 23 апреля 2012
9. Информационное агентство Азери-пресс (АПА): Население Азербайджана составило 9,264 млн. человек 2012-05-02 at the Wayback Machine---Опубликовано в 21 Aпр. 2012
10. Azerbaijan News Network (ann.az): Население Азербайджана растет – СТАТИСТИКА 2020-11-30 at the Wayback Machine--xəbərin yayınlanma tarixi: 24.04.2012
11. Информационное агентства "Интерфакс-Азербайджан": Население Азербайджана превысило 9,260 млн. человек 2020-11-25 at the Wayback Machine---дата публикации статьи: 23.04.2012
12. Azadlıq Radiosu: Azərbaycan əhalisinin sayı 9.3 mln. nəfərə çatıb 2016-03-04 at the Wayback Machine.---xəbərin yayınlanma tarixi: 20.07.2012
13. Azerbaijan News Network (ann.az): Azərbaycan əhalisinin sayı açıqlandı 2020-11-30 at the Wayback Machine.---xəbərin yayınlanma tarixi: 14.08.2012
14. Gün.az—Azərbaycan Xəbərləri Portalı: Sosial xəbərlər: Nərmin Rəhimova. Azərbaycanda əhalinin sayı açıqlanıb 2012-10-13 at the Wayback Machine---xəbərin yayınlanma tarixi: 11 Oktyabr, 2012.
15. Azəri-Press İnformasiya Agentliyi (APA): Ana səhifə: Xəbər: Sosial: Bu il Azərbaycanda əhali artımı 135 min nəfər proqnozlaşdırılır 2013-01-27 at the Wayback Machine---xəbərin yayınlanma tarixi: 16 Yanvar, 2013.
16. Yotube 2005-04-28 at the Wayback Machine-da " anspresswsnews " kanalı 2015-11-08 at the Wayback Machine nda bax: Azərbaycan əhalisinin sayı 9,356 mln nəfərə çatıb 2022-03-25 at the Wayback Machine xəbəri
17. Azerbaijan News Network (ann.az): Azərbaycan əhalisi nə qədərdir? 2020-11-30 at the Wayback Machine---xəbərin yayınlanma tarixi: 19.04.2013
18. Azerbaijan News Service Press, ANS: Azərbaycanın əhalisi artır 2013-07-12 at the Wayback Machine---xəbərin yayınlanma tarixi: 10.07.2013
    Orijinal mətn  (az.)  

    Azərbaycan əhalisinin sayı ilin əvvəlindən 55,3 min nəfər və ya 0,6% artaraq 2013-cü il iyul ayının 1-i vəziyyətinə 9 411,8 min nəfərə çatıb. “APA-Economics”in xəbərinə görə, bu barədə Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatında deyilir. Məlumata əsasən, əhalinin sıxlığı bir kvadrat kilometrə 109 nəfər olub. Əhalinin 53,1%-i şəhər, 46,9%-i kənd yerlərində yaşayır, 49,7%-i kişilərdən, 50,3%-i qadınlardan ibarətdir. Əhalinin 22,3%-i 0-14 yaşda, 71,9%-i 15-64 yaşda, 5,8%-i isə 65 və yuxarı yaşda olanlardır. Hazırda hər 1 000 kişiyə 1 013 qadın düşür. Bu ilin birinci yarısında ölkədə 83,1 min, yaxud hər gün orta hesabla 459 körpə doğulub, əhalinin hər 1 000 nəfərinə hesabı ilə doğum səviyyəsi 18,1 olub. Doğulanların 53,6%-i oğlanlar, 46,4%-i qızlardır. Körpələrin 876-sı əkiz, 15-i isə üçəm doğulub. Doğulan körpələr üçün 73,9 yaş, o cümlədən oğlanlar üçün 71,3 yaş, qızlar üçün 76,6 yaş ömür uzunluğu gözlənilir. Ölkədə uşaq doğmaq qabiliyyətinə malik olan qadınların bütün ömür boyu hər birinə orta hesabla 2,3 doğulmuş uşaq düşür və bu da ölkə üzrə əhalinin təkrar istehsalını təmin edir. İlin əvvəlindən ölkədə 28,8 min ölüm halı qeydə alınıb və ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə əhalinin hər 1 000 nəfərinə hesabı ilə ölüm eyni səviyyədə (6,2) qalaraq dəyişməyib. Yanvar-iyun aylarında ölkədə 37,9 min nikah və 5,7 min boşanma halı qeydə alınıb və 2012-ci ilin müvafiq dövrünə nisbətən əhalinin hər 1 000 nəfərinə hesabı ilə nikahların sayı 7,4-dən 8,2-yə qədər artıb, boşanmaların sayı isə dəyişməyərək eyni səviyyədə (1,2) qalıb. Bu ilin altı ayı ərzində daimi yaşamaq üçün Azərbaycana 1,1 min nəfər gəlib və 0,1 min nəfər ölkədən gedib.

19. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi 2014-07-02 at the Wayback Machine: Azərbaycanda demoqrafik vəziyyət Arxivləşdirilib 2015-06-27 at Archive.today — xəbərin yayınlanma tarixi: 13.02.2014
20. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi 2014-07-02 at the Wayback Machine: Azərbaycanda demoqrafik vəziyyət 2015-09-24 at the Wayback Machine — xəbərin yayınlanma tarixi: 15.04.2014
    Orijinal mətn  (az.)  

    2014-cü il mart ayının 1-i vəziyyətinə ölkə əhalisinin sayı 9494,6 min nəfərə çataraq ilin əvvəlindən 17,5 min nəfər və ya 0,2 faiz artmışdır. Əhalinin 49,7 faizini kişilər, 50,3 faizini qadınlar təşkil edir. Əhalinin sıxlığı bir kvadrat kilometrə 110 nəfər olmuşdur. Hazırda hər 1000 nəfər kişiyə 1011 nəfər qadın düşür. Əhalinin ümumi sayının 53,2 faizi şəhər, 46,8 faizi kənd sakinləridir. 2014-cü ilin ilk iki ayı ərzində 27,7 min və ya hər gün orta hesabla 469 körpə doğulmuş, ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə əhalinin hər 1000 nəfərinə hesabı ilə doğum eyni səviyyədə (18,3) qalaraq dəyişməmişdir. Doğulanların 53,6 faizini oğlanlar, 46,4 faizini qızlar təşkil edir. Yanvar-fevral aylarında ölkədə 10,7 min ölüm halı qeydə alınmış və əhalinin hər 1000 nəfərinə hesabı ilə ölüm səviyyəsi 7,0 təşkil etmişdir. İlin əvvəlindən rəsmi orqanlar tərəfindən 11,3 min nikah və 1,9 min boşanma halları qeydə alınmış və əhalinin hər 1000 nəfərinə hesabı ilə 2013-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə nikahların sayı 6,9-dan 7,5-ə qədər artmış, boşanmaların sayı isə dəyişməyərək eyni səviyyədə (1,3) qalmışdır. Cari ilin yanvar-fevral ayları ərzində Dövlət Miqrasiya Xidmətinin və Daxili İşlər Nazirliyinin müvafiq qurumları tərəfindən Azərbaycana daimi yaşamaq üçün 533 nəfər gələn və 129 nəfər ölkədən gedən qeydə alınmışdır.

21. Trend İnformasiya Agentliyi: Azərbaycan əhalisinin sayı 9,5 milyonu ötüb 2014-06-19 at the Wayback Machine — xəbərin yayınlanma tarixi: 17.05.2014
    Orijinal mətn  (az.)  

    Azərbaycan, Bakı, 17 may /Trend, müxbir İ.İsabalayeva/ Azərbaycanda əhalinin sayı 9500,7 min nəfərə çatıb. Dövlət Statistika Komitəsindən Trend-ə verilən məlumata görə, 2014-cü il aprel ayının 1-i vəziyyətinə ölkədə əhalinin təbii artımı 23 423 nəfər olub. Bu ilin birinci rübü ərzində Azərbaycanda 38 211 uşaq doğulub, 14 788 nəfər isə dünyasını dəyişib. Azərbaycanda əhalinin hər 1000 nəfərinə təbii artım 10,1 nəfər olub. Doğulanların səviyyəsi hər 1000 nəfərə görə 16,5 nəfər, ölənlərin səviyyəsi isə 6,4 nəfər təşkil edib. Qeyd edilən müddətdə 17 367 nikah bağlanıb, 2 739 boşanma baş verib. Əhalinin hər 1000 nəfərinə hesabı ilə nikahların sayı 7,5, boşanmaların sayı 1,2 olub. Bu ilin ilk rübü ərzində paytaxt Bakı şəhərininin əhalisi 2186,5 min nəfər olub. Bakıda əhalinin təbii artımı 4 480 nəfər olub. Bu ilin yanvar-mart ayları ərzində paytaxtda 7719 uşaq doğulub, 3 239 nəfər isə dünyasını dəyişib. Qeyd edilən müddətdə Bakıda 3949 nikah bağlanılıb, 947 boşanma baş verib.

22. . 2014-06-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-06-20.
23. Trend İnformasiya Agentliyi: Azərbaycan əhalisinin sayı 9511,1 min nəfərə çatıb 2014-06-18 at the Wayback Machine — xəbərin yayınlanma tarixi: 14.06.2014
    Orijinal mətn  (az.)  

    Azərbaycan, Bakı, 14 iyun /Trend, müxbir İ.İsabalayeva/ 2014-cü il may ayının 1-nə olan məlumata görə, Azərbaycan əhalisinin sayı ilin əvvəlindən 34 min nəfər və ya 0,4 faiz artaraq 9 511,1 min nəfərə çatıb. Dövlət Statistika Komitəsindən Trend-ə verilən məlumata görə, əhalinin sıxlığı bir kvadrat kilometrə 110 nəfər olub. Hazırda hər 1000 nəfər kişiyə 1011 qadın düşür. Əhalinin ümumi sayının 53,2 faizi şəhər, 46,8 faizi kənd sakinləridir. Cari ilin yanvar-aprel aylarında ölkədə 53,6 min körpə doğulub və əhalinin hər 1000 nəfərinə hesabı ilə bu göstərici 17,4 təşkil edib. Doğulanların 53,6 faizini oğlanlar, 46,4 faizi qızlar təşkil edir. İlin əvvəlindən ölkədə 19,9 min ölüm halı qeydə alınıb və əhalinin hər 1000 nəfərinə hesabı ilə ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə ölüm səviyyəsi dəyişməyərək eyni səviyyədə (6,5) qalıb. Rəsmi orqanlar tərəfindən bu ilin dörd ayı ərzində 24,8 min nikah və 3,9 min boşanma halları qeydə alınıb və əhalinin hər 1000 nəfərinə hesabı ilə 2013-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə nikah və boşanmaların sayı dəyişməyərək eyni səviyyədə (müvafıq olaraq 8,0; 1,3) qalıb.

24. Azərbaycan Dövlət Statistika Komitəsi: Mətbu məlumat: Аzərbаycаndа dеmоqrаfik vəziyyət 2021-05-07 at the Wayback Machine — xəbərin yayınlanma tarixi: 16.10.2014
    Orijinal mətn  (az.)  

    İlin əvvəlindən ölkə əhalisinin sayı 75,4 min nəfər və ya 0,8 faiz artaraq 2014-cü il sentyabr ayının 1-i vəziyyətinə 9552,5 min nəfərə çatmışdır. Əhalinin sıxlığı bir kvadrat kilometrə 110 nəfər olmuşdur. Ümumi əhali arasında şəhər əhalisinin xüsusi çəkisi 53,2 faiz, kənd əhalisinin xüsusi çəkisi isə 46,8 faiz təşkil edir, 49,7 faiz kişilərdən, 50,3 faiz qadınlardan ibarətdir. Əhalinin 22,4 faizi 0-14 yaşda, 71,8 faizi 15-64 yaşda, 5,8 faizi isə 65 və yuxarı yaşda olanlardır. Hazırda hər 1000 kişiyə 1011 nəfər qadın düşür. Cari ilin ilk 8 ayı ərzində ölkədə 112,0 min, yaxud hər gün orta hesabla 461 körpə dünyaya göz açmış və ötən ilin müvafiq dövrünə nisbətən bu göstərici əhalinin hər 1000 nəfərinə hesabı ilə dəyişməyərək eyni səviyyədə (17,8) qalmışdır. Doğulan körpələrin 53,6 faizi oğlan, 46,4 faizi isə qız uşaqlarından ibarət olmaqla 1986-sı əkiz, 45-i isə üçəm doğulmuşdur. Doğulan körpələr üçün 74,2 yaş, o cümlədən oğlanlar üçün 71,6 yaş, qızlar üçün 76,8 yaş ömür uzunluğu gözlənilir. Ölkə üzrə əhalinin təkrar istehsalı təmin olunaraq uşaq doğmaq qabiliyyətinə malik olan qadınların hər birinə bütün ömür boyu orta hesabla 2,2 doğulmuş uşaq düşür. Cari ilin yanvar-avqust ayları ərzində ölkədə 37,3 min ölüm halı qeydə alınmış və əhalinin hər 1000 nəfərinə hesabı ilə 2013-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə ölüm əmsalı da dəyişməyərək eyni səviyyədə (5,9) qalmışdır. Rəsmi orqanlar tərəfindən ölkə üzrə 53,4 min nikah və 8,0 min boşanma halları qeydə alınmış və əhalinin hər 1000 nəfərinə hesabı ilə bu göstərici müvafiq olaraq 8,5 və 1,3 təşkil etmişdir. 2014-cü ilin yanvar-avqust aylarında Dövlət Miqrasiya Xidmətinin və Daxili İşlər Nazirliyinin müvafiq qurumları tərəfindən Azərbaycana daimi yaşamaq üçün 1299 nəfər gələn və 575 nəfər ölkədən gedən qeydə alınmışdır.

25. Central Intelligence Agency — CİA 2021-03-11 at the Wayback Machine — The World Factbook 2013-05-10 at the Wayback Machine: Country comparison: Population 2014-04-03 at the Wayback Machine (Azerbaijan population number: 9,686,210 by July 2014 estimation)
26. United Nations Statistics Division, Demographic Statistics: Population by sex and urban/rural residence 2022-08-02 at the Wayback Machine
27. The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan :Population by ethnic groups (by population census) 2012-11-30 at the Wayback Machine---İn this and following table — everybody defermined nationality themself. Information on children are obtained from.
28. Population statistics of Eastern Europe (pop-stat.mashke.org) :Ethnic composition of Azerbaijan 2009 2012-02-07 at the Wayback Machine
29. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: 1.12. Əhalinin milli tərkibi 1926–2009 (əhalinin siyahıyaalınmalarının məlumatlarına əsasən) + 1.13. Əhalinin ana dili və sərbəst danışdığı dillərə görə bölgüsü (2009-cu il əhalinin siyahıyaalınmasının məlumatlarına əsasən) 2012-05-12 at the Wayback Machine---Siyahıyaalınmalar zamanı sorğu olunan hər bir şəxs milliyyətini özü müəyyən edir. Uşaqların milliyyəti valideynlərin dediklərinə əsasən yazılır. + Əhalinin sərbəst danışdığı dillər üzrə məlumatlar müvafiq millətlər üzrə 3 və yuxarı yaşlı əhaliyə nisbətən faizlə verilmişdir.
30. Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıyaalınması, 2009-cu il. XIX cild:Əhalinin milli mənsubiyyətinə, yaşına, ana dili və sərbəst danışdığı digər dillərə görə bölgüsü. — 2011
31. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Statistik Göstəriciləri 2012: Demoqrafik göstəricilər^{[ölü keçid]}
32. United Nations Statistics Division, Demographic Statistics: Population by national and/or ethnic group, sex and urban/rural residence 2018-11-01 at the Wayback Machine
33. "Arxivlənmiş surət". 2021-05-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-03-03.
34. United Nations Statistics Division: Demographic and Social Topics: Population: Statistics: Demographic Yearbook: Introduction: United Nations Demographic Yearbook: Statistics: Population Censuses' Datasets (1995 — Present): Ethnocultural characteristics: Population by language, sex and urban/rural residence 2018-08-09 at the Wayback Machine. Select filters: Country or Area—>Azerbaijan, Year—>2009, Area—>Total+Urban+Rural, Sex—>Both Sexes+Male+Female, Apply Filters.

35. Yasamal rayonu sayılmadan müvafiq rayonların İcra Hakimiyyətlərinin rəsmi məlumatlarına əsasən: Binəqədi rayonunun ərazisi — 169.38 2020-12-03 at the Wayback Machine km², Xətai rayonunun ərazisi — 31.6 km², Xəzər rayonunun ərazisi — 403.6^{[ölü keçid]} km², Qaradağ rayonunun ərazisi — 1080 2012-05-25 at the Wayback Machine km², Nərimanov rayonunun ərazisi — 24.5 2013-02-08 at the Wayback Machine km², Nəsimi rayonunun ərazisi — 10 2022-03-31 at the Wayback Machine km², Nizami rayonunun ərazisi — 19.6^{[ölü keçid]} km², Sabunçu rayonunun ərazisi — 244.3 2011-10-22 at the Wayback Machine km², Səbail rayonunun ərazisi — 29^{[ölü keçid]} km², Suraxanı rayonunun ərazisi — 122^{[ölü keçid]} km², Bakı Şəhəri Yasamal Rayon Məhkəməsinin^{[ölü keçid]} və Yasamal Bələdiyyəsinin^{[ölü keçid]} təqdim etdiyi rəsmi məlumata əsasən Yasamal rayonunun ərazisi — 16.22 km² olmaqla Bakı şəhər ərazi dairəsinin ümumi sahəsi 2158.2 km²-dir.

36. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Bakı şəhəri 2012-06-30 at the Wayback Machine
37. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Gəncə şəhəri 2012-05-11 at the Wayback Machine
38. Azərbaycan Respublikasının Ədliyyə Nazirliyi — Normativ Hüquqi aktların vahid internet elektron bazası 2017-06-15 at the Wayback Machine: Azərbaycan Respublikasının Gəncə şəhərinin və Xanlar rayonunun inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişiklik edilməsi haqqında/№ 804-IIQ 2018-06-04 at the Wayback Machine İlham Əliyev,Azərbaycan Respublikasının Prezidenti. Bakı şəhəri, 14 dekabr 2004-cü il. № 804-IIQ.

    Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi qərara alır: I. Azərbaycan Respublikasının Gəncə şəhərinin və Xanlar rayonunun inzibati ərazi bölgüsündə aşağıdakı dəyişiklik edilsin: Xanlar rayonunun Quşqara kənd inzibati ərazi dairəsi tərkibindəki Quşqara kəndinin 102,62 ha hissəsi Gəncə şəhərinin inzibati ərazi bölgüsünə verilsin.II. Bu Qanun dərc edildiyi gündən qüvvəyə minir.

39. Sumqayıt Şəhər İcra Hakimiyyəti: Şəhər haqqında: Şəhərin pasportu 2012-02-27 at the Wayback Machine
40. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Sumqayıt şəhəri 2011-11-27 at the Wayback Machine
41. Mingəçevir Şəhər İcra Hakimiyyəti: Mingəçevir şəhəri haqqında məlumat 2009-10-09 at the Wayback Machine
42. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Mingəçevir şəhəri 2012-05-11 at the Wayback Machine
43. Official portal of Nakhchivan Autonomous Republic: Cities and regions 2014-05-19 at the Wayback Machine
44. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Naxçıvan iqtisadi rayonu 2018-12-25 at the Wayback Machine
45. Qeyd: Naxçıvan şəhər ərazi dairəsi Naxçıvan şəhərini və Əliabad qəsəbəsini əhatə edir.
46. Şirvan Şəhər İcra Hakimiyyəti: Şəhər haqqında 2013-02-09 at the Wayback Machine

    Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2008-ci il 7 may tarixli 2800 nömrəli Sərəncamına əsasən Əli Bayramlı şəhəri Şirvan şəhəri adlandırılmış, Hacıqabul, Sabirabad, Salyan rayonlarının və Şirvan şəhərinin sərhədlərinin dəyişdirilməsi barədə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 27 avqust 2009-cu il tarixli 447 saylı sərəncamına əsasən Şirvan şəhərinin ərazisi 30 km²-dən 72,7 km² qədər genişləndirilmişdir.

47. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Şirvan şəhəri 2011-11-05 at the Wayback Machine
48. Qeyd: 26 noyabr 1991-ci ildə Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin qəbul etdiyi "Azərbaycan Respublikasının Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətini ləğv etmək haqqında" qanunu 2012-04-24 at the Wayback Machine nadək DQMV-i 4388 km² ərazisi vardı. Onun 8 km²-i Stepanakert/Xankəndi şəhərinin, 1705 km²-i Mardakert/Ağdərə rayonunun, 928 km²-i Əsgəran rayonunun, 289 km²-i Şuşa rayonunun, 779 km²-i Martuni/Xocavənd rayonunun, 679 km²-i isə Hadrud rayonunun ərazisi olmuşdur. 2012-07-20 at the Wayback Machine
49. Qeyd: Xankəndi şəhər ərazi dairəsi Xankəndi şəhərini və Kərkicahan qəsəbəsini əhatə edir.
50. Naftalan Şəhər İcra Hakimiyyəti: Şəhər haqqında: Coğrafi mövqeyi^{[ölü keçid]}

    Şəhərin ərazisi 31 may 2010-cu il tarixə kimi 879.82 hektar olmuşdur. Lakin kurort zonasını genişləndirmək məqsədi ilə Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin "Azərbaycan Respublikasının Goranboy rayon və Naftalan şəhərinin inzibati ərazi vahidlərində qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikasının 31 may 2010-cu il tarixli Qanunu 22 avqust 2022 at the Wayback Machine nun tətbiq edilməsi barədə imzaladığı 10 iyun 2010-cu il tarixli 958 nömrəli Sərəncama əsasən Goranboy rayonunun inzibati ərazisindən 2692.81 hektar torpaq sahəsi Naftalan şəhərinin inzibati ərazi vahidinə daxil edilmiş və şəhərin ümumi sahəsi 3572.63 hektar olmuşdur.

51. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Naftalan şəhəri 2011-11-05 at the Wayback Machine
52. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsi — Prezident Kitabxanası: İnzibati-ərazi vahidləri 2016-03-06 at the Wayback Machine
53. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Abşeron rayonu 2011-11-05 at the Wayback Machine
54. Abşeron Telekommunikasiya Qovşağı: Abşeron Rayonu Haqqında.^{[ölü keçid]}

55. Abşeron Rayon İcra Hakimiyyətinin Abşeron rayonu haqqında təqdim etdiyi ümumi məlumatlara əsasən: …..Abşeron rayonunun inzibati ərazisi 1960 km², əhalisi 1 yanvar 2012-ci il tarixinə əsasən 274501 nəfərdir. 2016-06-24 at the Wayback Machine

    Abşeron Rayon İcra Hakimiyyətinin rəsmi məlumatlarına əsasən 2016-06-24 at the Wayback Machine bu rayonun tərkibinə daxil olan bələdiyyələrdən : Xırdalan bələdiyyəsinin ərazisi — 1698,4 ha 2015-10-17 at the Wayback Machine, Saray bələdiyyəsinin ərazisi — 1428 ha 2015-10-18 at the Wayback Machine, Mehdiabad bələdiyyəsinin ərazisi — 1937 ha 2016-06-29 at the Wayback Machine, Qobu bələdiyyəsinin ərazisi — 4377,4 ha 2015-10-17 at the Wayback Machine, Hökməli bələdiyyəsinin ərazisi — 1750 ha 2016-06-29 at the Wayback Machine, Ceyranbatan bələdiyyəsinin ərazisi — 315 ha 2016-06-29 at the Wayback Machine, Güzdək bələdiyyəsinin ərazisi — 2765,4 ha 2016-06-25 at the Wayback Machine, Aşağı Güzdək bələdiyyəsinin ərazisi — 2086,5 ha 2016-06-29 at the Wayback Machine, Digah bələdiyyəsinin ərazisi — 232 ha 2016-06-29 at the Wayback Machine, Masazır bələdiyyəsinin ərazisi — 1644 ha 2015-10-18 at the Wayback Machine, Novxanı bələdiyyəsinin ərazisi — 2696,95 ha 2015-10-17 at the Wayback Machine, Məmmədli bələdiyyəsinin ərazisi — 3561,13 ha 2016-06-29 at the Wayback Machine, Fatmayı bələdiyyəsinin ərazisi — 1615 ha 2016-06-25 at the Wayback Machine, Pİrəkəşkül-Qobustan bələdiyyəsinin ərazisi — 11887 ha 2016-06-24 at the Wayback Machine və Görədil bələdiyyəsinin ərazisi — 420 ha 2015-10-17 at the Wayback Machine olmaqla Abşeron rayon bələdiyyələrinin ümumi ərazisi 38413,78 hektardır.

56. Ağcabədi Rayon İcra Hakimiyyəti: Coğrafi mövqeyi 2012-01-24 at the Wayback Machine
57. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Ağcabədi rayonu 2009-11-14 at the Wayback Machine
58. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Ağdam rayonu 2011-11-05 at the Wayback Machine
59. Azərbaycan Respublikasının Ədliyyə Nazirliyi — Normativ Hüquqi aktların vahid internet elektron bazası 2017-06-15 at the Wayback Machine: Azərbaycan Respublikasının inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişiklik edilməsi haqqında/№ 327.^{[ölü keçid]} Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sədri İ. QƏMBƏROV.Bakı şəhəri, 13 oktyabr 1992-ci il. № 327.

    Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi qərara alır: 1) Azərbaycan Respublikasının Ağdərə rayonu ləğv edilsin. Ləğv edilmiş Ağdərə rayonunun Xatınbəyli, Qazançı, Maniklu, Baş Güneypəyə, Orta Güneypəyə, Sırxavənd, Yeni Qaralar, Kiçan kəndləri və onlara məxsus torpaq sahələri Ağdam rayonunun; Çərəktar, Vaquas, Kotavan, Verin Oratağ, Arutunaqomer, Qoçoqot, Poqosaqomer, Drombon, Çıldıran, Mehmana, Araçadzor, Hayad, Tomaqahoğ, Şahmasur, Vənkli, Qarnakar, İmarət Qərvənd, Zardaxaç, Çapar, Aterk, Nareştar, Damğalı, Kolatağ kəndləri və onlara məxsus torpaq sahələri Kəlbəcər rayonunun; Ağdərə şəhəri, Umudlu, Zəylik, Metsşen, Möhrətağ, Ağabəyələnc, Mağavuz, Akop Kamari, Minqrelsk, Nerkin Oratağ, Qasapet, Canyataq, Dəmirli, Gülyataq kəndləri və onlara məxsus torpaq sahələri Tərtər rayonunun inzibati tərkibinə verilsin. 2) Ağdam, Kəlbəcər və Tərtər rayonlarının sərhədləri dəqiqləşdirildikdən sonra təsdiq edilsin.

60. Qeyd: Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin Ağdərə rayonunun (keçmiş DQMV-nin Mardakert rayonu) ləğv edilməsi haqqında 13 oktyabr 1992-ci il 327 nömrəli qərarınadək (qərara əsasən Ağdərə rayonunun 60 km² ərazisi Ağdam rayonuna verilmişdir) Ağdam rayonunun ərazisi 1094 km² idi. 12 mart 1992-ci il — 26 aprel 1994-cü il 2012-07-25 at the Wayback Machine lər ərzində Ağdam rayonun qeyd edilən qəraradək olan ərazisinin 846,8 km²-i^{[ölü keçid]} ermənilər tərəfindən işğal olunmuşdur. Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin Ağdərə rayonunun ləğvinə dair qərarının yekunda de-fakto reallaşmadığı nəzərə alınarsa hazırda Ağdam rayonunun de-yuri ərazisinin 906,8 km²-i işğal olunmuş 247,2 km²^{[ölü keçid]} isə Azərbaycan Ordusunun nəzarəti altındadır.
61. Qeyd: Ağdam Rayon İcra Hakimiyyətinin Ağdam rayonunun yaşayış məntəqələri haqqında verdiyi məlumatlara əsasən: Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin Ağdərə rayonunun (keçmiş DQMV-nin Mardakert rayonu) ləğv edilməsi haqqında 13 oktyabr 1992-ci il 327 nömrəli qərarı (qərara əsasən Ağdərə rayonunun cəmi ərazisi 60 km² olan 8 kəndi Ağdam rayonuna verilmişdir) ilə Ağdam rayonunun de-yuri 1154 km² ərazisində 1 şəhər (Ağdam şəhəri), 2 qəsəbə (Quzanlı və Acarlı) və 123 kənd olmaqla 126 yaşayış məntəqəsi mövcud olmuşdur. Hazırda bu yaşayış məntəqələrindən Ağdam şəhəri, Acarlı qəsəbəsi və 80 kənd erməni işğalı altındadır. 1994-cü ildə müvəqqəti əldə edilmiş atəşkəsdən sonra 1994–2011-ci illərdə Azərbaycan Ordusu nəzarəti altında olan Ağdam rayonunun 247,2 km²^{[ölü keçid]} ərazisində məcburi köçkünlər üçün əlavə 12 yeni qəsəbə^{[ölü keçid]} salınmışdır. 13–22 aprel 2009-cu ildə aparılmış siyahıyaalınmaya əsasən Ağdam rayonunun ümumi 175577 2011-11-05 at the Wayback Machine nəfər əhalisindən bu yeni qəsəbələrdə 36840 nəfər, Quzanlı qəsəbəsində 2867 2011-11-05 at the Wayback Machine nəfər, 43 kənddə isə 36129 2011-11-05 at the Wayback Machine nəfər olmaqla cəmi 75836 nəfəri rayon ərazisində yaşayır, 99741 nəfəri isə məcburi köçkün olaraq respublikanın digər rayon və şəhərlərində müvəqqəti olaraq məskunlaşmışdır. Rayonun yeni salınmış 12 qəsəbəsində faktiki olaraq yaşayan 36840 nəfər əhali rayonun işğal altında olan yaşayış məntəqələrindən olan məcburi köçkünlər, Quzanlı qəsəbəsi və 43 kəndin cəmi 38996 nəfər əhalisi isə yaşadıqları məntəqələrin yerli sakinləridir. Beləliklə hazırda Ağdam rayonunun de-yuri ərazisində 138 yaşayış məntəqəsi (1 şəhər, 14 qəsəbə və 123 kənd)^{[ölü keçid]} vardır, onlardan 82-si (1 şəhər, 1 qəsəbə, 80 kənd) işğal olunmuşdur^{[ölü keçid]} və işğal olunmuş yaşayış məntəqələrindən olan qaçqınların cəmi sayı siyahıyaalınmaya əsasən 136581 nəfərdir 2011-11-05 at the Wayback Machine
62. Agdash web site: General Information About Agdash 2022-03-14 at the Wayback Machine
63. Azərbaycan Respublikasının Dövlət statistika Komitəsi: Ağdaş rayonu 2011-11-05 at the Wayback Machine
64. Ağdaş Rayon İcra Hakimiyyəti: Əhalisi^{[ölü keçid]}

    • Yaranma tarixi — 08.08.1930-cu il
    • Ərazisi — 102305 ha
    • Əhalisi — 102.0 min nəfər
    • Əhalinin sıxlığı — 1 kv.km/97 nəfər

65. Ağstafa Rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sistemi: Rayonumuz 2011-07-06 at the Wayback Machine

    …Qazax və Tovuz rayonları, qərbdən isə Ermənistan və Gürcüstan Respublikaları ilə həmsərhəddir. Sahəsi 1503,7 km², əhalisi 78983 nəfərdir.

66. Ağstafa Rayon Məhkəməsi: Rayon və məhkəmə haqqında qısa məlumat 2012-04-23 at the Wayback Machine

    …Ağstafa rayonu 24 aprel 1990-ci ildə yaradılıb, rayon ərazisi 1504 kvadrat km-dir. 01 iyun 2011-ci il tarixə rayonun əhalisi 81514 nəfər olub. Ağstafa şəhərindən Bakıya qədər olan məsafə 461 km-dir.

67. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Ağstafa rayonu 2012-05-11 at the Wayback Machine
68. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Ağsu rayonu 2009-11-14 at the Wayback Machine
69. Ağsu Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında^{[ölü keçid]}
70. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Astara rayonu 2009-11-14 at the Wayback Machine
71. Balakən Rayon İcra Hakimiyyəti: Coğrafi mövqeyi 2012-07-02 at the Wayback Machine

    Ərazisi 924 km² olan Balakən rayonunun 46,4 min hektarını meşələr, 16,5 min hektarını Dövlət qoruğu, 15,7 min hektarını əkin sahələri, 5,8 min hektarını bağlar təşkil edir. Ümumi torpaq fondu 32,5 min hektardır.

72. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Balakən rayonu 2008-11-18 at the Wayback Machine
73. Bərdə Rayon İcra Hakimiyyəti: Ümumi məlumat 2020-12-05 at the Wayback Machine

    Bərdə 1930-cu ildən inzibati rayon statusu almışdır. Ərazisi 957 kv. kilometrdir. Əhalisinin sayı 142.1 min nəfər (1 yanvar 2009-cu il tarixə), kənd inzibati ərazi dairələrinin sayı — 34, kənd yaşayış məntəqələrinin sayı 109-dur.

74. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Bərdə rayonu 2012-05-11 at the Wayback Machine
75. Beyləqan Rayon İcra Hakimiyyəti: Beyləqan rayonu haqqında məlumat 2020-11-29 at the Wayback Machine

    • Rayonun ümumi ərazisi: 113113 hektar
    • Məhsuldar torpaqların ümumi sahəsi: 78926 hektar
    • Kənd təsərrüfatına yararsız torpaqlarin sahesi: 29091 hektar
    • Heyvandarlıq ücün otlaqların sahəsi: 33215 hektar
    • Əkilmiş torpaqların ümumi sahəsi: 47713 hektar
    • Meyvə bağlarının ümumi sahəsi: 953 hektar
    • Şoran torpaqların ümumi sahəsi: 530 hektar

76. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Beyləqan rayonu 2012-05-11 at the Wayback Machine
77. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Biləsuvar rayonu 2012-05-11 at the Wayback Machine
78. Biləsuvar Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında 2013-02-06 at the Wayback Machine

    • Ərazisi — 1360 km².
    • Əhalisinin sayı — 91 400 nəfər.
    • Yaşayış məntəqələrinin sayı — 1 şəhər və 25 kənd.
    • Əhali sıxlığı — 67.2 (nəfər/km²

    ).

    • Iqtisadi rayon — aran (iqtisadi rayonu).
    • Nəqliyyat vasitəsinin kodu — 12.
    • Telefon kodu — 2529.
    • Poçt kodu (Mərkəzi PŞ) — AZ 1300.

79. Cəbrayıl Rayon Icra Hakimiyyəti: Rayon haqqında^{[ölü keçid]}
80. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Cəbrayıl rayonu 2010-11-13 at the Wayback Machine

    23 avqust 1993-cü ildə ermənilər tərəfindən işğal olunmuşdur.

81. Cəlilabad Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında 2013-02-03 at the Wayback Machine

    Cəlilabad rayonu 8 avqust 1930-cu ildə təşkil edilmişdir. 1967-ci ilədək Astarxanbazar, 2 iyun 1967-ci ildən görkəmli yazıçı-dramaturq Cəlil Məmmədquluzadənin şərəfinə Cəlilabad adlandırılmışdır. 26 may 1964-cü ildə Biləsuvar inzibati ərazi vahidi rayonun tərkibinə qatılmış, 6 yanvar 1965-ci ildə yenidən ayrılaraq müstəqil rayona çevrilmişdir. Respublikanın cənub bölgəsində yerləşən rayon şimaldan Biləsuvar, şərqdən Neftçala, cənub şərqdən Masallı, cənubdan Yardımlı rayonları ilə, qərbdən isə İran İslam Respublikası ilə həmsərhəddir. Ərazisi 1441,4 kvadrat kilometr, əhalisi 197,4 min (2011) nəfərdir.

82. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Cəlilabad rayonu 2018-12-25 at the Wayback Machine
83. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Daşkəsən rayonu 2012-05-11 at the Wayback Machine
84. Füzuli Rayon Icra Hakimiyyəti: Rayon haqqında 2013-02-09 at the Wayback Machine

    Füzuli rayonu Qarabulaq adlanan yaşayış məntəqəsinin əsasında 1927-ci ildə yaranmış, 1930-cu ildə rayon təşkil olunmuş və Qaryaqin adlandırılmışdır.1959-cu ildə şair Məhəmməd Füzulinin 400 illiyi şərəfinə Füzuli rayonu adlandırılmışdır. İşğaldan əvvəl rayonda 1 şəhər, 1 qəsəbə, 82 kənd olmuşdur. Rayon bütövlükdə 23 oktyabr 1993-cü ildə işğal olunmuşdur. Rayon üzrə şəhid olub 735 nəfər, əlil olub. 1240 nəfər, itkin və girov düşüb. 181 nəfər Şəhidlərdən 8 nəfəri Milli Qəhramandır. Yanvar 1994-cü ildə rayonun 21 yaşayş məntəqəsi, 50 min hektara yaxın ərazisi işğaldan azad olunmuşdur. 45 icra nümayəndəliyi və 31 bələdiyyə vardır. Əhalinin sayı 114452 nəfərdir. 64545 nəfər ərazidəki 1 şəhər, 17 qəsəbə, 21 kənd və 10 yataq tipli yaşayış məntəqəsində yaşayır.Bakı və Sumqayıt şəhərlərində 39 min respublikanın digər rayonlarında 11 min nəfərə yaxın məcburi köçkün müvəqqəti məskunlaşmışdır. Rayonun ərazisi 1386 km²-dir.

85. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Füzuli rayonu 2012-05-11 at the Wayback Machine
86. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Gədəbəy rayonu 2012-05-11 at the Wayback Machine
87. Gədəbəy Rayon Icra Hakimiyyəti: Rayon haqqında 2012-02-08 at the Wayback Machine

    Gədəbəy Kiçik Qafqazın orta və yüksək dağlıq qurşaqlarında yerləşir. Ərazisi Şahdağ silsiləsinin şimal yamacını, Başkənd-Dəstəfur çökəkliyinin və Şəmkir dağ massivinin bir hissəsini əhatə edir. Sahəsi 1229 kvadrat kilometr, əhalisi 94,1 min nəfərdir. 1992-ci ilin avqust ayında Ermənistan silahlı qüvvələrinin hücumu nəticəsində Şınıx bölgəsinin iki kəndi — Mutudərə və Qasımağalı kəndləri yandırıldı. Lakin Azərbaycanın Milli ordusunun mərd və mübariz əsgərləri 8 avqust 1992-ci il tarixdə erməni quldurlarını Başkənd kəndindən və Şınıx bölgəsinin işğal olunmuş hissəsindən təmizlədilər.

88. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Goranboy rayonu 2012-05-11 at the Wayback Machine
89. Goranboy Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında: Coğrafi mövqeyi^{[ölü keçid]}
90. Göyçay Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında^{[ölü keçid]}

    Rayon şimaldan cənuba təxminən 25 kilometr, şərqdən qərbə isə 40 kilometr uzanaraq 736 kvadratkilometr sahəni əhatə edir.

91. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Göyçay rayonu 2011-06-28 at the Wayback Machine
92. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Göygöl rayonu 2012-05-11 at the Wayback Machine
93. Göygöl Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında^{[ölü keçid]}

    Rayon şimalda Gəncə şəhəri və Samux rayonu ilə, şərqdə Goranboy rayonu ilə, cənubda Kəlbəcər rayonu ilə, cənubu-qərbdə Daşkəsən rayonu ilə, qərbdə Şəmkir rayonu ilə həmsərhəddir. Rayon ərazisi şimaldan cənuba 55 km, qərbdən şərqə 36 km uzanır. Göstərilən sərhədlər daxilində Göygöl rayonunun sahəsi 935,7 kv.km, əhalisi isə 59 minə yaxındır.

94. Portal Azerbaijan.az: İnzibati-ərazi vahidi üzrə məlumat: Hacıqabul: Ümumi məlumat 2017-02-02 at the Wayback Machine

    Ümumi ərazi, [kv.km] — 1641.40

95. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Hacıqabul rayonu 2011-11-05 at the Wayback Machine
96. Hacıqabul Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında 2013-02-12 at the Wayback Machine

    Ərazi: 1632,5 kv.km

97. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Xaçmaz rayonu 2012-05-11 at the Wayback Machine
98. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Xızı rayonu 2011-11-05 at the Wayback Machine
99. Xızı Rayon Icra Hakimiyyəti: Rayon haqqında^{[ölü keçid]}
100. Qeyd: 26 noyabr 1991-ci ildə Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin qəbul etdiyi "Azərbaycan Respublikasının Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətini ləğv etmək haqqında" qanunu 2012-04-24 at the Wayback Machine nadək DQMV-i 4388 km² ərazisi vardı. Onun 8 km²-i Stepanakert/Xankəndi şəhərinin, 1705 km²-i Mardakert/Ağdərə rayonunun, 928 km²-i Əsgəran rayonunun, 779 km²-i Martuni/Xocavənd rayonunun, 289 km²-i Şuşa rayonunun, 679 km²-i isə Hadrud rayonunun ərazisi olmuşdur. 2012-07-20 at the Wayback Machine Adı çəkilən qanunun qəbulu ilə Əsgəran rayonunun bazasında Xocalı şəhəri inzibati mərkəz olmaqla Xocalı rayonu təşkil edilmişdir.
101. Xocalı Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında^{[ölü keçid]}

     Xocalı rayonu 1991-ci il noyabr ayının 26-da Azərbaycan Respublikasının keçmiş Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin (DQMV, 1923–1991) Əsgəran rayonunun bazasında yaradılmışdır…

102. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Xocalı rayonu 2012-05-11 at the Wayback Machine

     Xocalı rayonu ilə Bakı arasında olan məsafə — 375 km; 26 fevral 1992-ci ildə ermənilər tərəfindən işğal olunmuşdur.

103. Xocavənd Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında^{[ölü keçid]}

     Azərbaycan Respublikasının 26 noyabr 1991-ci il tarixli, 279-XII nömrəli qanununa əsasən DQMV ləğv edilərək Martuni və Hadrut rayonlarının bazası əsasında Xocavənd rayonu yaradılmışdır. Rayonun ümumi sahəsi 1458 km², əhalisi 41725 (o cümlədən azərbaycanlılar – 10.648) nəfərdir. Rayonda 1 şəhər (Xocavənd şəhəri-rayon məkəzi), 2 iri qəsəbə (Qırmızı Bazar və Hadrut), 81 kənd var.

104. Qeyd: Xocavənd rayonu keçmiş DQMV-nin 779 km² əraziyə sahib Martuni və 679 km² əraziyə sahib Hadrud rayonları hesabına təşkil edilmişdir. Martuni raynonunda 1 şəhər (Martuni/Xocavənd şəhəri), 1 qəsəbə (Qırmızı Bazar qəsəbəsi) və 41 kənd vardı. Hadrud rayonunda isə 1 qəsəbə (Hadrud qəsəbəsi) və 40 kənd var idi.
105. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Xocavənd rayonu 2012-05-11 at the Wayback Machine
106. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: İmişli rayonu 2012-05-11 at the Wayback Machine
107. İmişli Rayon İcra Hakimiyyəti: İmişli rayonu haqqında 2012-07-14 at the Wayback Machine

     Rayon Kür-Аrаz оvаlığı, Mil düzünün şimalı və Muğаn düzündə yerləşməklə qərbdə İran dövləti ilə həmsərhəddir. Sahəsi 1890  km² olmaqla inzibаti mərkəzi İmişli şəhəridir.

108. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: İsmayıllı rayonu 2012-05-11 at the Wayback Machine
109. İsmayıllı Rayon İcra Hakimiyyəti: İsmayıllı rayonu. 2020-11-30 at the Wayback Machine

     İsmayıllı rayonu inzibati rayon kimi 1931-ci ilin noyabr ayında təşkil olunmuşdur. Sahəsi 2074 km²-dir. Rayon 40035' və 41005' şimal enliyi, 47045' və 48030' şərq uzunluqları arasında yerləşir. Əhalisi 75017 nəfərdir (01.01.2002).

110. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Kəlbəcər rayonu 2009-11-14 at the Wayback Machine
111. Kürdəmir Rayon İcra Hakimiyyəti: Kürdəmir: Ümumi məlumat 2011-03-14 at the Wayback Machine

     Kürdəmir — "kür dəymir" sözlərindən götürüldüyü ehtimal ounur. Yəni Kür çayı daşarkən daşqından əziyyət çəkməyən (suyun çatmadığı yerlər) sahə Kürdəymir kimi adlanmış, zaman keçdikcə "Y" sammiti assimilyasiya (aşınma) olmuş və "Kürdəmir" şəklində işlənmişdir. Ərazisi 163151 hektar olmaqla ölkə ərazisinin 1,9 %-ni təşkil edir. Rayon 23 inzibati ərazi vahidliyi, 1 şəhər, 2 qəsəbə, 61 bələdiyyə ilə əhatə olunmuşdur. Ərazidə olan ümumi torpaq sahəsinin 116190 hektarı və ya 71,2 %-i rayonun istifadəsində, 46961 hektarı və ya 28,8 %-i isə Qaz, Qəbələ, İsmayıllı, Ağsu rayonlarının qışlaq sahələridir.

112. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Kürdəmir rayonu 2019-01-07 at the Wayback Machine
113. Qax Rayon İcra Hakimiyyəti: Qax rayonu: Ümumi məlumat 2011-08-23 at the Wayback Machine

     İnzibati rayon kimi 1930-cu ildə təşkil edilmişdir. 1963-cü ildə ləğv edilərək ərazisi Zaqatala rayonuna verilmiş, 1964-cü ildə yenidən müstəqil rayon olmuşdur. Rayonun ərazisi 1494 km²- dir.

114. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Qax rayonu 2010-11-13 at the Wayback Machine
115. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Qazax rayonu 2010-11-13 at the Wayback Machine
116. Qeyd: Rayonun ümumi ərazisi 699 km²-dir. Ərazisində 1 şəhər və 34 kənd vardır. Kəndlərdən 7-si ermənilər tərəfindən işğal olunmuşdur. Qazax Rayon İcra Hakimiyyətinin rəsmi məlumatına əsasən işğal olunmuş 7 kəndin ərazisi 77 km²-dir.

     • Kəndlərin işğal olunma tarixləri:

     • Bağanis Ayrım —
     • Xeyrimli — 8 mart 1992-ci il 2021-05-10 at the Wayback Machine
     • Barxudarlı — (anklav; 22 km²)
     • Sofulu —
     • Yuxarı Əskipara — 8 iyun 1992-ci il 2021-05-10 at the Wayback Machine (anklav; 37 km²)
     • Qızılhacılı — 11 iyun 1992-ci il 2021-05-10 at the Wayback Machine
     • Aşağı Əskipara — 14 iyun 1992-ci il 2021-05-10 at the Wayback Machine

117. Qəbələ Rayon İcra hakimiyyəti: Qəbələ haqqında: İnzibati əraziləri, qəsəbə və kəndləri 2020-11-24 at the Wayback Machine

     Qəbələ 8 sentyabr 1930-cu ildə Azərbaycan Respublkiasının İnzibati rayonlarından biri kimi yaradılmışdır. Respublkia ərazisinin 1/50 hissəsini təşgil edən Qəbələ rayonunun sahəsi 1550 km²–dir. Qəbələ ərazisi ,,4" yanvar 1963-cü ildə Ağdaş rayonunun tərkibinə qatılmış, 17 yanvar 1964-cü ildən yenidən ayrıldıqda inzibati rayona çevrilmişdir. Rayonun adı 7 fevral 1991-ci ilə qədər Qutqaşın, həmin tarixdən isə rayonun qədim adı bərpa edilərək Qəbələ adlandırılmışdır.

118. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Qəbələ rayonu 2010-11-13 at the Wayback Machine
119. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Qobustan rayonu 2010-11-13 at the Wayback Machine
120. Qobustan Rayon İcra Hakimiyyəti: Qobustn: Ümumi məlumat 2012-07-15 at the Wayback Machine
121. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Quba rayonu 2009-11-14 at the Wayback Machine
122. Quba Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında: Əhalisi^{[ölü keçid]}
123. Qubadlı Rayon İcra hakimiyyəti: Rayon haqqında^{[ölü keçid]}

     30 avqust 1930-cu il tarixli Azərbaycan Rsepublikasi İcrayiə Komitəsi və Xalq Komissarlar Sovetinin Qərarı ilə təşkil edilmiş və 1-ci kateqoriyali rayonlarin siyahisina daxil edilmişdir. Rayon 1 şəhər və 93 kəndi əhatə edir. 31.08.1993-cü ildə Erməni hərbi birləşmələri tərəfindən işğal olunub. 34252 nəfər (01.07.2011-ci il tarixə) işgaldan əvvəl: 29903 nəfər (əhali etinik tərkibcə azərbaycanlılardan ibarətdir) əhalisi vardır. Qubadlı rayonu Azərbaycan Respublikasının cənub-qərbində, Qarabağ yaylasının cənub şəqində yerləşir. Sahəsi 802 kvadrat kilometrdir.

124. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Qubadlı rayonu 2012-05-11 at the Wayback Machine
125. Qusar Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında 2012-07-24 at the Wayback Machine

     Ərazisi 1542 km² olan rayonda 1 şəhər (Qusar), 1 qəsəbə (Samur), 88 kənd vardır. Bu yaşayış məntəqələri 29 inzibati ərazi nümayəndəliyi və 29 bələdiyyə vasitəsilə idarə olunur. Rayon əhalisinin sayı 01 noyabr 2011-ci il tarixə 90438 nəfərdir. Rayonun əhalisinin 21%-i şəhərdə, 79%-i kəndlərdə yaşayır. Relyefinə görə Qusar rayonu ovalıq, dağətəyi və dağlıq hissələrə bölünür. Torpaq örtüyü şabalıdı, boz-qonur, dağ-çəmən və dağ-meşə torpaqlarından ibarətdir. Rayon ərazisində çoxlu minerallara; mərmər, limonit, xalkopirit, əhəngdaşı və s. rast gəlinir. Burada təqribn 200 adda bitki və zəngin heyvanat aləmi mövcuddur. Rayonda 22500 hektar meşə sahəsi (palıd, fıstıq, vələs və s.) vardır.

126. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Qusar rayonu 2010-11-13 at the Wayback Machine
127. Laçın Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında 2013-02-07 at the Wayback Machine

     Rayonun 1 şəhər, 1 qəsəbə, 125 kəndi vardır. Rayon mərkəzi olan Laçın şəhəri Bakıdan şose yolla 450 km, Xankəndi dəmir yolu stansiyasından isə 60 km məsafədə yerləşir. Ümumi sahəsi 1835 km² olan Laçın rayonu 72 min hektar yaylaq sahəsinə və 34 min hektar zəngin meşə massivinə malikdir.

128. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Laçın rayonu 2012-06-23 at the Wayback Machine
129. Lerik Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında 2012-03-22 at the Wayback Machine

     Lerik rayonu 1930-cu ilin avqust ayında təşkil edilmişdir. Yanvar 1938-ci ilədək mərkəzi Qosmalıan kəndi olmaqla Zuvand rayonu adlanmışdır. 29 kənd ərazi icra nümayəndəliyi və 29 bələdiyyə qurumu fəaliyyət göstərir. 1084 km² əraziyə malik olan rayonda 161 kənd və bir şəhər vardır. Cənab Prezidentin 13 iyun 2008-ci il tarixli sərəncamı ilə rayon mərkəzi olan Lerik qəsəbəsinə şəhər statusu verilmişdir.

130. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Lerik rayonu 2012-05-11 at the Wayback Machine
131. Lənkəran Rayon İcra Hakimiyəti: Ümumi məlumat 2012-08-06 at the Wayback Machine

     Lənkəran rayonu inzibati ərazi vahidi kimi 8 avqust 1930-cu ildə yaradılmışdır. Rayonun ərazisi 1539 km²-dir. Onun 66700 hektarını quru sahə təşkil edir. Rayonda 2 şəhər, 8 qəsəbə və 83 kənd vardır. Bakıdan rayon mərkəzinədək olan məsafə 268 km-dir.

132. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Lənkəran rayonu 2010-11-13 at the Wayback Machine
133. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Masallı rayonu 2012-05-11 at the Wayback Machine
134. Masallı Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında ümumi məlumat 2016-03-05 at the Wayback Machine
135. Neftçala Rayon İcra Hakimiyyəti: Ümumi məlumat: Ərazi 2011-08-23 at the Wayback Machine

     Neftçala rayonu Azərbaycan Respublikasında inzibati rayon kimi 1940-cı ildə təşkil olunmuşdur.O vaxta kimi Salyan rayonunun, bir il isə 24 yanvar 1939-cu ildə yaradılmış Xıllı rayonunun tərkibində olmuşdur. Neftçala rayonu sırf sənaye rayonu kimi təşkil olunmuş və kənd inzibati əraziləri Xıllı rayonuna tabe idi. Xıllı rayonu 1959-cu ilin sentyabrın 24-nə kimi rayon statusunu saxlamış və bu tarixdən də ləğv edilib Neftçala rayonunun ərazisinə qatılmışdır. 1959-cu ilin dekabr ayında Neftçala rayonu ləğv edilərək Salyan rayonunun tərkibinə verilmiş və 4 ildən sonra Neftçala sənaye rayonu kimi fəaliyyət göstərmiş və 1965-ci ildə ləğv edilərək Salyan rayonu ilə birləşmişdir. 1973-cü ilin aprel ayında Heydər Əliyevin xeyirxah təşəbbüsü ilə Neftçala rayonu yenidən təşkil olunmuşdur. Sahəsi 1451,7 km². Rayonda bir şəhər, 3 şəhər tipli qəsəbə, 48 kənd yaşayış məntəqəsi vardır. Mərkəzi Neftçala şəhəridir.

136. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Neftçala rayonu 2010-11-13 at the Wayback Machine
137. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Oğuz rayonu 2010-11-13 at the Wayback Machine
138. Oğuz rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında: Ərazisi^{[ölü keçid]}

     Ərazisi 1077 km². Rayon şimaldan Rusiya Federasiyası ilə (Dağıstan MR), şərqdən Qəbələ, qərbdən Şəki, cənubdan Ağdaş rayonları ilə sərhəddir. Son dərəcə səfalı, unikal təbiət gözəlliklərinə malik olan rayon ərazisinin 40 % -ni meşələr təşkil edir.

139. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Saatlı rayonu 2010-11-13 at the Wayback Machine
140. Saatlı Rayon İcra Hakimiyyəti: Saatlı rayonu 2016-03-06 at the Wayback Machine

     Son statistik məlumatlara görə, rayonun sahəsi 1180 kva. km, əhalisi 94061 nəfərdir. Əhalinin orta sıxlığı 1 kva.km-ə 74 nəfər təşkil edir. Ərazisi okean səviyyəsindən 28 m aşağı olan rayonda 1 şəhər, 43 kənd yaşayış məntəqəsi vardır ki, bunlar da 36 inzibati ərazi vahidliyində (dairəsində) birləşmişdir. Mərkəzi Saatlı şəhəridir.

141. Portal Azerbaijan.az: İnzibati-ərazi vahidi üzrə məlumat: Hacıqabul: Ümumi məlumat 2012-10-12 at the Wayback Machine

     Ümumi ərazi, [kv.km] — 1469.35

142. Sabirabad Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında 2012-01-19 at the Wayback Machine
143. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Sabirabad rayonu 2018-12-25 at the Wayback Machine
144. Salyan Rayon İcra Hakimiyyəti: Salyan rayonu haqqında ümumi məlumat 2012-04-29 at the Wayback Machine
145. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Salyan rayonu 2011-11-05 at the Wayback Machine
146. Samux Rayon İcra Hakimiyyəti: Coğrafi mövqeyi^{[ölü keçid]}

     Samux rayonu Gəncə-Qazax bölgəsinə və Orta-Kür iqtisadi rayonuna daxildir. İqlimi quru-kontinentaldır. Ərazisi 1455 kv.km-dir. Ondan 1082 kv.km. dövlət fond torpaqları, 82 kv.km. bələdiyyə, 133  km² xüsusi mülkiyyətdə olan torpaqlardır. Rayonda 708  km² kənd təsərrüfatına yararlı torpaq vardır ki, ondan da Samux rayonunda 23 inzibati ərazi vahidliyi, 35 yaşayış məntəqəsi vardır. Bunlardan 1 şəhər, 5-sı qəsəbə və 29-u kənddir. 23 bələdiyyə fəaliyyət göstərir.

147. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Samux rayonu 2018-12-25 at the Wayback Machine
148. Siyəzən Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında 2012-01-20 at the Wayback Machine
149. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Siyəzən rayonu 2018-12-25 at the Wayback Machine
150. Qeyd: Sədərək rayonu 28 avqust 1990-cı il tarixində Şərur rayonunun bir qismi hesabına təşkil edilmişdir. Ərazisi 153,49 km²-dir. Sədərək rayonuna aid iki kənddən biri olan Kərki kəndi Ermənistanın içərisində qalmış anklav ərazi idi. Ərazisi 19 km² olan Kərki kəndi 18–19 yanvar 1990-cı ildə ermənilər tərəfindən işğal olunmuşdur 2022-03-27 at the Wayback Machine. Monoetnik azərbaycanlı kəndi olan Kərkidə 1989-cu il siyahıyaalınmasına əsasən 333 nəfər əhali yaşayırdı.
151. Şabran Rayon İcra hakimiyyəti: Rayon haqqında^{[ölü keçid]}

     Şabran rayonu Böyük Qafqazın Şimal-Şərqində, pa6ytaxt Bakıdan 123 km məsafədən yerləşməklə şərqdən 24 kilometr məsafədə xəzər dənizi ilə əhatədə olunur Siyəzən, Xızı, Quba, xaçamz rayonları ilə qonşudur. Rayonun ərazisi 1088  km² olmaqla düzənlik-dağətəyi və dağlıq zonalrdan ibarətdir.

152. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Şabran rayonu 2018-12-25 at the Wayback Machine
153. . 2010-11-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-08-01.
154. Şamaxı Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında^{[ölü keçid]}

     İnzibati rayonun ümumi ərazisi 154691 hektardır. Məhsuldar torpaqların ümumi sahəsi 112500 hektar kənd təsərrüfatına yararsız torpaqların sahəsi 29897 hektar, heyvandarlıq üçün otlaqların sahəsi 40226 hektar, meşə torpaqları 12300 hektar meyvə bağlarının ümumi sahəsi 145 hektardır.

155. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Şəki rayonu 2009-11-14 at the Wayback Machine
156. Şəki Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında ümumi statistik məlumat 2017-04-22 at the Wayback Machine
157. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Şəmkir rayonu 2011-11-05 at the Wayback Machine
158. Şəmkir Rayon İcra Hakimiyyəti: Şəmkir yaonu 1930-cu ildə təşkil edilmişdir 2012-02-11 at the Wayback Machine

     Şəmkir rayonu 1930-cu ildə təşkil edilmişdir. Rayonun ərazisi 1660 kvadrat kilometrdir. Əhalisinin sayı 187400 nəfədir. Rayonun inzibati mərkəzi Bakı şəhərindən 399 km qərbdə yerləşən Şəmkir şəhəridir. Rayon 1 şəhər, 4 qəsəbə və 61 kənddən ibarətdir.

159. Составители: Мельников С. А., Ибрагимов Ч. Г.: Азербайджанская ССР. Административно-территориальное деление на 1 января 1977 года 2012-07-20 at the Wayback Machine/ редколлегия: Исаев А. М., Будагов Б. А., Гейбуллаев Г. А.. — 4-е издание. — Баку: Азернешр, 1979.
160. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Şuşa rayonu 2011-11-05 at the Wayback Machine
161. Şuşa Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında^{[ölü keçid]}

     08 may 1992-ci ildə ermənilər tərəfindən işğal olunmuşdur.

162. Tərtər Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında 2013-02-06 at the Wayback Machine
163. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Tərtər rayonu 2010-11-13 at the Wayback Machine
164. Qeyd:

     • Azərbaycan Respublikasının Bakı, Gəncə və Sumqayıt şəhərlərinin, Abşeron, Ağdaş, Ağsu, Ağcabədi, Balakən, Bərdə, Beyləqan, Vartaşen, Quba, Qutqaşen, Daşkəsən, İmişli, Yevlax, Kəlbəcər, Kürdəmir, Gədəbəy, Goranboy, Laçın, Lerik, Lənkəran, Mirbəşir, Puşkin, Saatlı, Füzuli, Cəbrayıl və Şamxor rayonlarının, Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti Şuşa rayonunun inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasının Ali Sovetinin 7 fevral 1991-ci ildə qəbul etdiyi № 54-XII Qərarına əsasən — Mirbəşir şəhəri Tərtər şəhəri və müvafiq olaraq Mirbəşir rayonu Tərtər rayonu adlandırılmışdır. 2014-01-16 at the Wayback Machine Tərtər rayonunun ərazisi 412 km² idi.
     • https://e-qanun.az/framework/7655 alpiViewDocFirstDoc Azərbaycan Respublikası Ağdərə rayonunun bəzi kəndlərinin Tərtər rayonunun inzibati ərazi bölgüsünə daxil edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 25 avqust 1992-ci ildə qəbul etdiyi № 287-li Qərarına əsasən — Ağdərə rayonunun Leninavan qəsəbə Soveti, Həsənqaya, Çaylı, Seysulan və Talış kənd Sovetləri, Ağdərə şəhər Sovetinin Qarmiravan və Mağavuz kənd Sovetinin Cerabert kəndləri Tərtər rayonunun tərkibinə verilmişdir. 2022-08-04 at the Wayback Machine
     • Azərbaycan Respublikasının Ali Sovetinin 26 noyabr 1991-ci ildə qəbul etdiyi Azərbaycan Respublikasının Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətini ləğv etmək haqqında Azərbaycan Respublikasının № 279-XII Qanununa əsasən — Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti ləğv edilmiş, onun tərkibinə daxil olmuş Mardakert şəhərinin tarixi adı bərpa edilərək Ağdərə şəhəri adlandırılmış, Mardakert rayonu isə müvafiq olaraq respublika tabeli Ağdərə rayonu adlandırılmışdır. 2012-04-24 at the Wayback Machine
     • Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi 13 oktyabr 1992-ci ildə Azərbaycan Respublikasının inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişiklik edilməsi haqqında qəbul etdiyi № 327-li qərarına əsasən — Ağdərə rayonu ləğv edilmış, ləğv edilmiş Ağdərə rayonunun Ağdərə şəhəri, Umudlu, Zəylik, Metsşen, Möhrətağ, Ağabəyələnc, Mağavuz, Akop Kamari, Minqrelsk, Nerkin Oratağ, Qasapet, Canyataq, Dəmirli, Gülyataq kəndləri və onlara məxsus torpaq sahələri Tərtər rayonunun inzibati tərkibinə verilmişdir.^{[ölü keçid]}

165. Tovuz Rayon İcra Hakimiyyəti: Tovuz rayonu: Ümumi məlumat: Coğrafi mövqeyi, sərhədləri, sahəsi 2020-11-30 at the Wayback Machine

     Göstərilən sərhədlər daxilində Tovuz rayonunun sahəsi 1903 km², əhalisi isə 162 min nəfərdən artıqdır. Tovuz rayonu inzibati rayon kimi 1930-cu ilin avqust ayında təşkil olunmuşdur. 39 inzibati ərazi dairəsinin tərkibində 1 şəhər (Tovuz şəhəri), 1 şəhər tipli qəsəbə (Qovlar qəsəbəsi) və 102 kənd mövcuddur.

166. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Tovuz rayonu 2012-08-26 at the Wayback Machine
167. Portal Azerbaijan.az: İnzibati-ərazi vahidi üzrə məlumat: Ucar: Ərazi 2012-10-12 at the Wayback Machine

     • Ümumi ərazi, [kv.km] — 853.00
     • Məhsuldar torpaqların ümumi sahəsi, [kv.km] — 373.00
     • Kənd təsərrüfatına yararsız torpaqların sahəsi, [kv.km] — 324.00
     • Heyvandarlıq üçün otlaqların sahəsi, [kv.km] — 97.00
     • Əkilmiş torpaqların ümumi sahəsi, [kv.km] — 243.00
     • Meyvə bağlarının ümumi sahəsi, [kv.km] — 37.00
     • Şoran torpaqların ümumi sahəsi, [kv.km] — 14.00

168. Ucar Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında^{[ölü keçid]}

     Ucar rayonu 24 yanvar 1939-cu ildə təşkil olunmuşdur. Ərazisi 0,85 min kvadrat kilometrdir. Əhalinin sayı 01 yanvar 2011-ci il tarixə 79800 nəfərdir. Əhalinin orta sıxlığı 1 kvadrat kilometrə 94 nəfərdir. Ucar rayonu ilə Bakı şəhəri arasındakı məsafə 234 kilometrdir. Rayonun tabeliyində 1 şəhər, 15 kənd ərazi vahidi vardır. Kəndlərin sayı 29-dur.Rayonun mərkəzi Ucar şəhəridir.

169. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Ucar rayonu 2010-11-13 at the Wayback Machine
170. Yardımlı Rayon İcra Hakimiyyəti: Rayon haqqında^{[ölü keçid]}

     …Yardımlı rayonunun ərazisi 66720 ha torpaq sahəsini əhatə edir.

171. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Yardımlı rayonu 2019-01-07 at the Wayback Machine
172. Yevlax Rayon İcra Hakimiyyəti: Yevlax: Ümumi məlumat^{[ölü keçid]}
173. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Yevlax rayonu 2011-11-05 at the Wayback Machine
174. Zaqatala Rayon Icra Hakimiyyəti: Rayon haqqında: Tarixi^{[ölü keçid]}

     Zaqatala rayonunun ümumi sahəsi 1348 kv.km-dir. Ərazisi dağlıq və aran hissədən ibarətdir.

175. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Zaqatala rayonu 2009-11-14 at the Wayback Machine
176. Zəngilan Rayon İcra hakimiyyəti: Rayon haqqında: Coğrafi mövqeyi 2013-02-09 at the Wayback Machine

     Zəngilan rayоnu Azərbaycan Respublikasının cənub-qərbində yerləşir. Ərazisi 707 kv km-dir. Şimaldan Qubadlı, Şərqdən Cəbrayıl rayоnu, cənubdan Araz çayı bоyunca Iran Islam Respublikası, qərbdən isə Ermənistanın Mehri və Qafan rayоnları ilə həmsərhəddir.

177. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Zəngilan rayonu 2011-11-05 at the Wayback Machine
178. Zərdab Rayon İcra Hakimiyyəti: Zərdab: Ümumi məlumat 2012-01-14 at the Wayback Machine

     Ərazisi: Bir tərəfdən Aran iqtisadi rayona daxil olan Kürdəmir, Ağdaş, Ucar, digər tərəfdən isə, təbii sərhəd olan Kür çayı nəzərə alınmazsa, İmişli, Bərdə, Ağcabədi rayonu ilə sərhədlənərək (Zərdab və Ağcabədini Kür üzərindəki körpü birləşdirir) 860  km² əraziyə malikdir. Rayonun ərazisi respublika ərazinin təxminən 1 % faizini, yerləşdiyi iqtisadi rayonun ərazisinin isə təxminən 4% faizini təşkil edir.

179. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Zərdab rayonu 2012-05-11 at the Wayback Machine
180. Ayrılıqda hər bir rayon üzrə olan məlumatların sintezindən (cəmindən) alınmışdır
181. Azərbaycan Dövlət Statistika Komitəsi: Demoqrafik göstəricilər: 1.7. Əhalinin təhsil səviyyəsi (Əhalinin siyahıyaalınmalarının məlumatlarına əsasən) 2012-06-26 at the Wayback Machine---1979, 1989, 1999, 2009-cu illər əhalinin siyahıyaalınmaları üzrə, 2010, 2011, 2012-ci illər isə hesablamalara görə
182. Azərbaycan Dövlət Statistika Komitəsi: Demoqrafik göstəricilər: 1.26 Əhalinin beynəlxalq miqrasiyası (min nəfər) 2012-06-27 at the Wayback Machine və 1.27. Daimi yaşamaq üçün Azərbaycana gələn və Azərbacandan gedənlərin ölkələr üzrə bölgüsü 2012-06-27 at the Wayback Machine---1990–1997-ci illərdə 18 və yuxarı yaşda olan şəxslər
183. "United Nations International Migration Report 2009: A Global Assessment (Birləşmiş Millətlər Beynəlxalq Miqrasiya Hesabatı 2009: Qlobal Qiymətləndirilməsi)" (PDF). 2018-08-20 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2012-11-28.
184. Lent.az – Azərbaycan dilində online xəbər agentliyi :Ombudsman: "Milli zəmində şikayət almamışam" 2016-03-05 at the Wayback Machine---xəbərin yayınlanma tarixi: 16 iyun 2011-ci il
185. Azərbaycan Milli Kitabxanası :Azərbaycanda azsaylı xalqlar bütün proseslərdə bərabər hüquqlarla iştirak edirlər 2022-03-25 at the Wayback Machine---xəbərin istinadı: AzərTAc, xəbərin yayınlanma tarixi: 17 iyun 2011-ci il
186. Azerbaijan İslam News (deyerler.org) :Azərbaycanda 450 minə yaxın əcnəbi və vətəndaşlığı olmayan şəxs var 2011-04-11 at the Wayback Machine---xəbərin yayınlanma tarixi: 8 aprel 2011-ci il
187. Azərbaycanda Vətəndaş Cəmiyətinin İnkişafına Yardım Assosiasiyası :Azərbaycanda 450 minə yaxın miqrant var — DMX rəisi 2011-12-01 at the Wayback Machine---xəbərin yayınlanma tarixi: 16 iyun 2011-ci il
188. Lent.az – Azərbaycan dilində on-line xəbər agentliyi :"Qeyri-leqal miqrantlar arasında Türkiyə vətəndaşlarının sayı daha çoxdur" 2020-11-24 at the Wayback Machine---xəbərin yayınlanma tarixi: 16 dekabr 2011-ci il
189. Azərbaycan Dövlət Teleqraf Agentliyi (AzərTAc): Azərbaycanda əməkçi miqrant statusu ilə işləyənlərin sayı 9 min 160 nəfərdir^{[ölü keçid]}---xəbərin yayınlanma tarixi: 2011–07-11
190. Bu sayt "Milli-Mədəni İnkişafa Dəstək İctimai Birliyi"nin dəstəyi ilə yaradılmış Kəlbəcər rayonu Ağdaban kəndinin saytı: Hadisələr 2020-08-07 at the Wayback Machine
191. Монография. Историческая география Западного Азербайджана. 2012-12-09 at the Wayback Machine(Дополненное, переработанное издание на русском языке). — Баку, издательство "Азербайджан", 1998. — 560 стр. Составитель: С. Асадов, Научный редактор: Б. Будагов, академик. Примечание: Монография печатается согласно указу президента Азербайджанской республики Гейдара Алиева от 26 марта 1998 года "О геноциде азербайджанцев".
192. Qarabaq senedlerde | Karabakh in Documents | Карабах в документах: Армянская агрессия в разных направлениях 2012-03-27 at the Wayback Machine
193. Портал география: Распределения населения Армянской ССР по территориальным делениям при переписи 1979 года 2012-11-20 at the Wayback Machine---источник: РГАЭ, ф.1562, оп.336-т.IV, д.5943 (стр. 51–61).
194. Armenian Economics, Law, Art and Culture Network: Численность азербайджанского населения в сельских районах Армянской ССР (1959–1979гг.) 2022-08-01 at the Wayback Machine. Г. Авагян, "Армения и армяне в мире", Спюрк, Ереван, 1993
195. CA&CC Press® AB: Международная конференция — "Конфликты на Кавказе: история, современность и перспективы урегулирования": кандидат исторических наук, руководитель департамента конфликтологии и миграции Института Мира и Демократии Азербайджана — Ариф Юнусов: Армяно-азербайджанский конфликт: демографические и миграционные аспекты 2012-01-25 at the Wayback Machine.Баку (Азербайджан) 22–23 октября 2012 г., Тбилиси (Грузия) 25–26 октября 2012 г.
196. Габиб Рагимоглу Гасанов: Незабвенные имена, незалеченные раны: Азербайджанонаселенные районы Армянской ССР 2015-02-10 at the Wayback Machine.При финансовой поддержке Совета Государственной Помощи Неправительственным Организациям при Президенте Азербайджанской Республики
197. Azərbaycan Prezidenti — rəsmi portal: Qarabağ 2012-07-18 at the Wayback Machine
198. Effektiv Təşəbbüslər Mərkəzi: "Azərbaycançılıq-milli eyniyyətdən qlobal dünyaya pəncərə" tədqiqat və təbliğat platformu: Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin başlanması (1988-ci il) 2013-05-15 at the Wayback Machine
199. Национальная статистическая служба Республики Армения: 1.Краткий исторический очерк о проведенных в Армении переписях населения 2022-07-27 at the Wayback Machine
200. Демоскоп Weekly (еженедельная демографическая газета. Электронная версия): Всесоюзная перепись населения 1989 года.: Национальный состав населения по республикам СССР: Армянская ССР 2012-02-10 at the Wayback Machine---Источник: Рабочий архив Госкостата России.Таблица 9с. Распределение населения по национальности и родному языку.
201. . Archived from the original on 2015-07-09. İstifadə tarixi: 9 iyul 2015..
202. Ethnic Minorities, page 32. // Armenia, Azerbaijan, and Georgia: country studies. 1995.
     Orijinal mətn  (ing.)  

     By 1989, however, almost all of the Azerbaijanis, who had numbered 161,000 in 1979, either had been expelled or had emigrated from Armenia (see fig. 6). The figure for the 1989 census included 77,000 Azerbaijanis who had returned to their native country but were still considered residents of Armenia.

203. International Crisis Group: Dağlıq Qarabağ sülh planı-qısa xülasə və tövsiyyələr (Avropa üzrə məruzə No 167, 11 oktyabr 2005-ci il): 1 2013-04-05 at the Wayback Machine və 2 2022-03-25 at the Wayback Machine
204. Демоскоп Weekly (еженедельная демографическая газета. Электронная версия): Юнусов А.--Миграционные тренды и тенденции в постсоветском Азербайджане 2022-03-31 at the Wayback Machine--(Опубликовано в книге: Транзитная миграция и транзитные страны: теория, практика и политика регулирования / Под ред. И. Молодиковой и Ф. Дювеля. М.: Университетская книга, 2009)
205. Центр миграционных исследований: Этнические и миграционные процессы в постсоветском Азербайджане 2012-11-17 at the Wayback Machine. Юнусов А.С. Азербайджан, Баку.
206. Демоскоп Weekly (еженедельная демографическая газета. Электронная версия): Ариф Юнусов: Этноконфликты и миграционные процессы на Южном Кавказе 2022-03-25 at the Wayback Machine.Доклад на Международном семинаре "Центральная и Восточная Европа в системе глобальных миграций" (Москва, 16–17 ноября 2001 года)
207. Nüvədi kəndinin saytı: Nüvədinin tarixindən 2013-10-13 at the Wayback Machine
208. Effektiv Təşəbbüslər Mərkəzi: "Azərbaycançılıq-milli eyniyyətdən qlobal dünyaya pəncərə" tədqiqat və təbliğat platformu: Qarabağ tarixinin salnaməsi (1991-ci il) 2013-05-15 at the Wayback Machine
209. Международному институту гуманитарно-политических исследований: Исследование проводилось в 1997 – 1998 гг. при поддержке Фонда Гуггенхайма (The Harry Frank Guggenheim Foundation). Публикация: Осипов А.Г. Ферганские события: конструирование этнического конфликта 2022-07-07 at the Wayback Machine //Ферганская долина: этничность, этнические процессы, этнические конфликты. М.: "Наука", 2004. С. 164–223.
210. Демоскоп Weekly (еженедельная демографическая газета. Электронная версия): Всесоюзная перепись населения 1989 года.: СССР 2011-06-04 at the Wayback Machine---Источник: Рабочий архив Госкостата России.Таблица 9с. Распределение населения по национальности и родному языку.
211. Демоскоп Weekly (еженедельная демографическая газета. Электронная версия): Всесоюзная перепись населения 1989 года.: Национальный состав населения по республикам СССР: Узбекская ССР 2012-01-06 at the Wayback Machine---Источник: Рабочий архив Госкостата России.Таблица 9с. Распределение населения по национальности и родному языку.
212. United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR): 2002 UNHCR Statistical Yearbook 2016-03-07 at the Wayback Machine: page 210–211
213. United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR): 2003 UNHCR Statistical Yearbook 2016-03-07 at the Wayback Machine: page 66–67
214. United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR): 2004 UNHCR Statistical Yearbook 2017-10-10 at the Wayback Machine: page 224–225
215. United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR): 2005 UNHCR Statistical Yearbook 2022-03-01 at the Wayback Machine: page 246–247
216. Azərbaycan Respublikasının Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsi: Ermənistanda aparılan etnik təmizləmə və ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən Azərbaycanın 20 faiz ərazisinin işğalı nəticəsində yaranmış bir milyonadək qaçqın və məcburi köçkünlər haqqında məlumat (1988–2011 ci illər) 2016-03-04 at the Wayback Machine
217. United Nations Statistics Division: Azerbaijan Republic Population and Housing Census in 1999: Census List :in english 2022-04-14 at the Wayback Machine and in azerbaijani 2022-04-14 at the Wayback Machine
218. Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıyaalınması, 2009-cu il. XXII cild:Əhalinin doğulduğu yer, vətəndaşlığı, daxili, xarici miqrasiyası və miqrasiya səbəblərinə görə bölgüsü. — 2011
219. United Nations Statistics Division, Demographic Statistics: Population by citizenship status, age and sex 2022-03-25 at the Wayback Machine
220. United Nations Statistics Division, Demographic Statistics: Foreign population (non-citizens) by country of citizenship, age and sex 2022-06-10 at the Wayback Machine

Xarici keçidlər

• Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsi (azərbaycan və ingilis dillərində)
• Azərbaycan Respublikasının İnsan Hüquqları üzrə Müvəkkili 2013-06-11 at the Wayback Machine (azərbaycan və ingilis dillərində)
• Azərbaycan Respublikasının Dövlət Miqrasiya Xidməti (azərbaycan, rus və ingilis dillərində)
• Azərbaycan Respublikası Dövlət Məşğulluq Xidməti 2012-06-26 at the Wayback Machine (azərbaycan dilində)

Həmçinin bax

• Tanınmış azərbaycanlılar