Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az
  • Vikipediya

28 may 1918 ci il 28 aprel 1920 ci il tarixlərində suveren dövlət olmuş Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti 28 aprel 1920 ci il

Azərbaycan SSR əhalisinin siyahıyaalınması (1926)

Azərbaycan SSR əhalisinin siyahıyaalınması (1926)
www.wikimedia.az-az.nina.azhttps://www.wikimedia.az-az.nina.az

28 may 1918-ci il - 28 aprel 1920-ci il tarixlərində suveren dövlət olmuş Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti 28 aprel 1920-ci il tarixində 11-ci qızıl ordu tərəfindən işğal edilərək süquta uğradı, onun ərazisinin çox hissəsini əhatə edən Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikası təşkil edildi. 12 mart 1922 ci il - 5 dekabr 1936-cı il tarixlərində Azərbaycan SSR inzibati cəhətdən Zaqafqaziya Sosialist Federativ Sovet Respublikasının tərkibinə daxil olan üç Cənubi Qafqaz Sovet Sosialist Respublikasından biri idi. Azərbaycan SSR 5 dekabr 1936-cı il tarixindən 30 avqust 1991-ci ildək müttəfiq respublika statusunda SSRİ tərkibinə daxil olmuşdur. 30 avqust 1991-ci ildə Azərbaycan SSR Ali Sovetinin növbədənkənar sessiyasında gərgin müzakirələrdən sonra "Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyini bərpa etmək haqqında" Bəyannamə qəbul olundu. 18 oktyabr 1991-ci ildə "Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyi haqqında" Konstitusiya aktı qəbul olundu.

Ümumi

17 dekabr 1926-ci ildə SSRİ-də əhalinin ilk siyahıyaalınması aparılmışdır. Bu siyahıyaalınmada Zaqafqaziya Sosialist Federativ Sovet Respublikasının tərkibinə daxil olan Azərbaycan SSR əhalisi də siyahıya alınmışdır. 1926-cı il siyahıyaalınması zamanı Azərbaycan SSR-nın ərazisi 85,968 km², faktiki əhalisi (Azərbaycan SSR ərazisində daimi yaşayan Azərbaycan SSR vətəndaşları, SSRİ-nın Azərbaycan SSR-dan kənardakı digər ərazilərində daimi yaşayan Azərbaycan SSR vətəndaşları, Azərbaycan SSR ərazisində daimi yaşayan SSRİ-nın digər ərazilərindən olan SSRİ vətəndaşları, Azərbaycan SSR ərazisində müvəqqəti yaşayan SSRİ-nın digər ərazilərindən olan SSRİ vətəndaşları, Azərbaycan SSR ərazisində müvəqqəti yaşayan SSRİ vətəndaşı olmayan əcnəbilər birlikdə) isə 2,314,571 nəfər (1212859 nəfəri kişilər, 1101712 nəfəri qadınlar) olmuşdur. Faktiki əhalinin 649,557 nəfəri (338325 nəfəri kişilər, 311232 nəfəri qadınlar) şəhərlərdə, 1,665,014 nəfəri (874534 nəfəri kişilər, 790480 nəfəri qadınlar) isə kəndlərdə yaşayırdı. Siyahıyaalınma zamanı Azərbaycan SSR ərazisində 35 şəhər və 5788 kənd yaşayış məntəqəsi mövcud olmuşdur.

Azərbaycan SSR-nın faktiki əhalisi, 17 dekabr 1926-cı il siyahıyaalınması
Qrup Sayı
Azərbaycan SSR ərazisində daimi yaşayan Azərbaycan SSR vətəndaşları 1 956 044
SSRİ-nın Azərbaycan SSR-dan kənardakı digər ərazilərində daimi yaşayan Azərbaycan SSR vətəndaşları 82 406
Azərbaycan SSR ərazisində daimi yaşayan SSRİ-nın digər ərazilərindən olan SSRİ vətəndaşları 219 273
Azərbaycan SSR ərazisində müvəqqəti yaşayan SSRİ-nın digər ərazilərindən olan SSRİ vətəndaşları 94 743
Azərbaycan SSR ərazisində müvəqqəti yaşayan SSRİ vətəndaşı olmayan əcnəbilər 44 511
Azərbaycan SSR-nın faktiki əhalisinin vətəndaşlığına görə bölgüsü, 17 dekabr 1926-cı il siyahıyaalınması
Qrup Kişilər Qadınlar Cəmi
SSRİ vətəndaşları 1 185 895 1 084 165 2 270 060
SSRİ vətəndaşı olmayan əcnəbilər 26 964 17 547 44 511
Azərbaycan SSR-nın daimi əhalisi, 17 dekabr 1926-cı il siyahıyaalınması
Qrup Kişilər Qadınlar Cəmi
Azərbaycan SSR vətəndaşları 1 013 226 942 818 1 956 044
Azərbaycan SSR-də daimi yaşayan digər SSRİ vətəndaşları 114 399 104 874 219 273
Bütün daimi əhali 1 127 625 1 047 692 2 175 317
Azərbaycan SSR-nın müvəqqəti əhalisi, 17 dekabr 1926-cı il siyahıyaalınması
Qrup Kişilər Qadınlar Cəmi
Azərbaycan SSR-də müvəqqəti yaşayan SSRİ vətəndaşları 58 270 36 473 94 743
SSRİ vətəndaşı olmayan əcnəbilər 26 964 17 547 44 511
Azərbaycan SSR-nın vətəndaşları, 17 dekabr 1926-cı il siyahıyaalınması
Bölgə Kişilər Qadınlar Cəmi
Bütün SSRİ-da yaşayanların cəmi 1 055 041 983 409 2 038 450
Daimi olaraq Azərbaycan SSR-da yaşayanlar 1 013 226 942 818 1 956 044
Daimi olaraq SSRİ-nın digər bölgələrində yaşayanlar 41 815 40 591 82 406

Etnik tərkib

image
ZSFSR və ona qonşu Şimali Qafqaz ərazilərinin xalqları (1926–cı il)
Azərbaycan SSR-nın faktiki əhalisi olan SSRİ ölkələrinin vətəndaşları olan etnik qrupların ana dili və cins tərkibi, 17 dekabr 1926-cı il sa.
Etnik qrup Kişilər Qadınlar Cəmi sayı Ö.m.d.a.d.s. T.d.a.d.s. R.d.a.d.s. D.d.a.d.s. A.d.g.
türk 758 431 679 546 1 437 977 1 344 370 1 344 370 580 85 035 7 992
erməni 144 877 137 127 282 004 276 223 239 3 949 1 064 439
rus 108 459 112 086 220 545 220 065 56 220 065 307 117
talış 39 960 37 363 77 323 75 583 333 ... ... 1 407
kürd 21 280 19 913 41 193 6 808 34 196 5 11 173
ləzgi 20 653 16 610 37 263 36 292 673 86 135 77
tat 14 894 13 549 28 443 24 622 3 078 9 671 63
yəhudi 10 048 10 530 20 578
avar 10 225 8 879 19 104
ukraynalı 10 560 7 681 18 241
saxur 8 293 7 259 15 552 7 413 8 066 ... 61 12
alman 6 035 7 114 13 149
dağ yəhudisi 4 999 5 271 10 270
tatar 5 555 4 393 9 948 8 929 552 373 6 88
gürcü 5 432 4 020 9 452
fars 5 546 3 900 9 446
belorus 1 444 1 423 2 867
polyak 1 170 1 290 2 460
udi 1 344 1 101 2 445
osetin 625 399 1 024
aysor 487 477 964
yunan 473 431 904
mordva 478 304 782
cek 314 293 607
latış 360 209 569
Gürcüstan yəhudisi 210 217 427
osmanlı türkü 208 127 335
qaraçı 184 149 333
litvalı 182 103 285
eston 78 90 168
rutul 157 5 162
moldavan 90 66 156
lak 115 16 131
xınalıq 74 31 105 105 ... ... ... ...
türkmən 87 7 94
çex, slovak 53 34 87
çuvaş 57 24 81
italyan 43 34 77
isveçli 36 35 71
özbək 69 ... 69
fin 33 36 69
fransız 13 45 58
31 17 48
inquş 33 10 43
bolqar 31 9 40
meqrel 33 7 40
rumın 17 16 33
çinli 32 ... 32
qumuq 27 4 31
macar 22 9 31
serb 13 10 23
11 12 23
kabardin 9 12 21
qaray 11 7 18
çeçen 12 6 18
çərkəz 12 5 17
10 1 11
10 ... 10
ingilis 5 3 8
ərəb 5 3 8
acar 6 2 8
4 4 8
qırğız 5 2 7
mari 5 2 7
7 ... 7
koreyalı 7 ... 7
balkar 2 4 6
başqırd 2 3 5
kazak 4 1 5
3 2 5
leninqrad fini 1 4 5
abxaz 4 ... 4
1 2 3
kalmık 3 ... 3
arçin 3 ... 3
2 ... 2
2 ... 2
qaraçaylı 1 ... 1
uyğur 1 ... 1
buduq 1 ... 1
tacik 1 ... 1
1 ... 1
yapon 1 ... 1
alban 1 ... 1
eskimos 1 ... 1
1 ... 1
buryat 1 ... 1
digər 18 19 37
m.m.b. 1 851 1 786 3 637
ssri vətəndaşları 1 185 895 1 085 165 2 270 060

Qeyd: m.m.b.-milli mənsubiyyətini bildirməyənlər./Ö.m.d.a.d.s.-Öz millətinin dilini ana dili sayanlar./T.d.a.d.s.-Türk dilini ana dili sayanlar./R.d.a.d.s.-Rus dilini ana dili sayanlar./D.d.a.d.s.-Digər dilləri ana dili sayanlar./A.d.g.-Ana dilini göstərməyənlər.

Ana dillər

Azərbaycan SSR-da faktiki yaşayan SSR-vətəndaşlarının ana dilləri, 1926-cı il
Ana dili Kişilər Qadınlar Cəmi
türkcə 756 161 675 584 1 431 745
ermənicə 143 235 135 592 278 827
rusca 125 479 128 808 254 287
talışca 41 851 38 749 80 600
tatca 40 543 33 385 73 928
kurəcə 36 988 31 293 68 281
avarca 9 777 8 483 18 260
almanca 5 441 6 441 11 882
farsca 6 980 4 781 11 761
kartvelcə 6 102 4 623 10 725
tatarca 5 089 3 975 9 064
saxurca 4 075 3 343 7 418
kürdcə 3 830 3 525 7 355
ukrayınca 5 000 1 955 6 955
cekcə 2 247 2 101 4 348
udincə 1 389 1 134 2 523
buduqca 965 1 030 1 995
xınalıqca 694 846 1 540
asoruca 516 503 1 019
digər dillər 10 467 986 12 453
cəmi 1 185 895 1 085 165 2 270 060

Bakı şəhəri

Bakı şəhərinin əhalisi (etnik tərkib), 1926-cı il
Rtnik qrup Kişilər Qadınlar Cəmi
cəmi 217 446 208 404 425 850
rus 76 171 83 320 159 491

Bakı qəzası

Bakı qəzasının əhalisi (Bakı şəhəri sayılmadan), 1926-cı il
Etnik qrup Kişilər Qadınlar Cəmi
cəmi
türk

Göyçay qəzası

  • Siyahıyaalınmanın yekunlarına əsasən etnik kimliyni türk olaraq qeyd edənlərin ana dilinə görə bölgüsü:
  • Ana dilini türk dili olaraq göstərənlər: 154,966 nəfər
  • Ana dilini tat dili olaraq göstərənlər: 2,145 nəfər
  • Ana dilini kurə dili olaraq göstərənlər: 799 nəfər
  • Ana dilini cek dili olaraq göstərənlər: 571 nəfər
  • Ana dilini fars dili olaraq göstərənlər: 10 nəfər
  • Ana dilini rus dili olaraq göstərənlər: 4 nəfər
  • Ana dilini digər dillər olaraq göstərənlər: 57 nəfər
  • Ana dilini bildirməyənlər: 444 nəfər
Göyçay qəzasının əhalisi (etnik tərkib), 1926-cı il
No Etnik qrup Kişilər Qadınlar Cəmi sayı
14. cəmi 91 978 80 873 172 851
1. türk 84 418 74 578 158 996
2. ləzgi 2 974 2 246 5 220
3. rus 1 937 1 906 3 843
4. erməni 1 690 1 464 3 154
5. dağ yəhudisi 277 237 514
6. gürcü 76 21 97
7. ukraynalı 37 33 70
8. alman 18 27 45
9. tatar 7 27 34
10. kürd 16 14 30
11. tat 16 7 23
12. fars 20 3 23
13. talış 1 ... 1
14. digər 491 310 801
Göyçay qəzasının əhalisi (ana dili), 1926-cı il
No Ana dili Kişilər Qadınlar Cəmi sayı
14. cəmi 91 978 80 873 172 851
1. türkcə 82 021 73 214 155 235
2. kurəcə 3 400 2 557 5 957
3. rusca 2 007 1 961 3 968
4. ermənicə 1 691 1 465 3 156
5. tatca 1 778 838 2 616
6. cekcə 333 249 582
7. farsca 112 43 155
8. kartvelcə 65 18 83
9. kürdcə 31 27 58
10. almanca 15 21 36
11. ukrayınca 14 10 24
12. tatarca 6 4 10
13. talışca 1 ... 1
14. digər 504 466 970

Kürdüstan qəzası

  • Siyahıyaalınma zamanı əhali 1 şəhər və 480 kənd yaşayış məntəqəsində yaşamışdır.
Kürdüstan qəzasının şəhər və kənd əhalisi, 1926-cı il
Əhali Kişilər Qadınlar Cəmi sayı
Şəhər əhalisi 339 96 435
Kənd əhalisi 26 339 24 652 50 991
Cəmi əhali 26 678 24 748 51 426
  • Siyahıyaalınmanın yekunlarına əsasən etnik kimliyni türk olaraq qeyd edənlərin ana dilinə görə bölgüsü:
  • Ana dilini türk dili olaraq göstərənlər: 13,705 nəfər
  • Ana dilini bildirməyənlər: 40 nəfər
Kürdüstan qəzasının əhalisi (etnik tərkib), 1926-cı il
No Etnik qrup Kişilər Qadınlar Cəmi sayı
11. cəmi 26 678 24 748 51 426
1. kürd 19 160 18 022 37 182
2. türk 7 142 6 603 13 745
3. erməni 288 85 373
4. rus 59 22 81
5. ukraynalı 14 6 20
6. gürcü 2 1 3
7. alman 1 1 2
8. tatar 1 ... 1
9. ləzgi ... 1 1
10. avar ... 1 1
11. digər 11 6 17
Kürdüstan qəzasının əhalisi (ana dili), 1926-cı il
No Ana dili Kişilər Qadınlar Cəmi sayı
9. cəmi 26 678 24 748 51 426
1. türkcə 24 589 23 005 47 594
2. kürdcə 1 598 1 525 3 123
3. ermənicə 292 88 380
4. rusca 71 27 98
5. ukrayınca 5 ... 5
6. kartvelcə 2 1 3
7. tatarca 1 ... 1
8. almanca ... 1 1
9. digər 120 101 221

Qeyd: Sonrakı araşdırmalar bölgədə 1926-cı il siyahıyaalınmasının təcrübəsiz və hazırlıqsız aparıldığını və bu səbəbdən əslində bölgə əhalisinin tam əksəriyyətinin türk olduğunu, kürdlərin isə etnik azlıq təşkil etdiyini göstərmişdir.

Dairələr üzrə

Kürdüstan qəzası dairələrinin əhalisi (etnik tərkib), 1926-cı il
Etnik qrup Bütün qəza Laçın ş. Qaraqışlaq d. Kəlbəcər d. Qoturlu d. Qubadlı d. Kürdhacı d. Muradxanlı d.
Cəmi 51 426 435 6 050 12 046 4 888 13 533 8 285 6 189
kürd 37 182 110 6 003 11 967 4 873 1 8 169 6 059
türk 13 745 164 21 62 13 13 367 99 19
erməni 373 66 8 12 2 162 13 110
rus 81 57 15 4 ... 1 3 1
ukraynalı 20 18 2 ... ... ... ... ...
gürcü 3 3 ... ... ... ... ... ...
alman 2 2 ... ... ... ... ... ...
tatar 1 y. 1 ... ... ... ... ...
avar 1 1 ... ... ... ... ... ...
ləzgi 1 1 ... ... ... ... ... ...
Kürdüstan qəzası dairələrinin əhalisi (ana dili), 1926-cı il
Ana dili Bütün qəza Laçın ş. Qaraqışlaq d. Kəlbəcər d. Qoturlu d. Qubadlı d. Kürdhacı d. Muradxanlı d.
Cəmi 51 426 435 6 050 12 046 4 888 13 533 8 285 6 189
türkcə 47 594 274 4 186 11 658 3 965 13 328 8 122 6 061
kürdcə 3 123 2 1 799 298 871 y. 141 12
ermənicə 380 65 14 12 2 162 13 112
rusca 98 74 16 4 y. 1 3 ...
ukrayınca 5 4 1 ... ... ... ... ...
gürcücə 3 3 ... ... ... ... ... ...
almanca 1 1 ... ... ... ... ... ...
farsca 1 1 ... ... ... ... ... ...
tatarca 1 ... 1 ... ... ... ... ...

Lənkəran qəzası

  • Siyahıyaalınmanın yekunlarına əsasən etnik kimliyni türk olaraq qeyd edənlərin ana dilinə görə bölgüsü:
  • Ana dilini türk dili olaraq göstərənlər: 103.862 nəfər
  • Ana dilini talış dili olaraq göstərənlər: 4.734 nəfər
  • Ana dilini fars dili olaraq göstərənlər: 8 nəfər
  • Ana dilini kurə dili olaraq göstərənlər: 4 nəfər
  • Ana dilini rus dili olaraq göstərənlər: 1 nəfər
  • Ana dilini bilidirməyənlər: 2.572 nəfər
Lənkəran qəzasının əhalisi (etnik tərkib), 1926-cı il
No Etnik qrup Kişilər Qadınlar Cəmi Nisbəti
13. cəmi 108 215 100 264 208 479 100 %
1. türk 57 722 53 459 111 181 53.33 %
2. talış 39 900 37 361 77 261 37.06 %
3. rus 6 797 6 587 13 384 6.42 %
4. erməni 281 230 511 0.25 %
5. alman 52 52 104 0.05 %
6. dağ yəhudisi 51 50 101 0.05 %
7. ukraynalı 43 12 55 0.03 %
8. fars 34 5 39 0.02 %
9. gürcü 25 10 35 0.02 %
10. tatar 22 ... 22 0.01 %
11. ləzgi 8 4 12 0.01 %
12. kürd 1 ... 1 0.00 %
13. digər 3 279 2 494 5 773 2.75 %
Lənkəran qəzasının əhalisi (ana dili), 1926-cı il
No Ana dili Kişilər Qadınlar Cəmi sayı
13. cəmi 108 215 100 264 208 479
1. türkcə 56 744 51 971 108 715
2. talışca 41 809 38 747 80 556
3. rusca 6 851 6 630 13 481
4. ermənicə 283 215 498
5. tatca 50 50 100
6. almanca 51 46 97
7. farsca 54 29 83
8. ukrayınca 35 7 42
9. kartvelcə 24 10 34
10. tatarca 21 0 21
11. kurəcə 12 4 16
12. kürdcə 1 3 4
13. digər 2 280 2 552 4 832

Mənbə

  1. Букшпан А. Азербайджанские курды: Лачин, Кельбаджары, Нахкрай: Заметки /А. Букшпан; Выпускающий. З. Агаев Азербайджанский Гос. Научно-Исследоват. Институт Отделение Востока Баку, 1932.- 94 с.
  2. . Archived from the original on 2007-09-29. İstifadə tarixi: 7 iyul 2015..
  3. "Всесоюзная перепись населения 1926 года. Национальный состав населения по регионам республик СССР: Закавказская СФСР/Азербайджанская ССР — Еженедельная демографическая газета Демоскоп Weekly". Archived from the original on 2012-02-03. İstifadə tarixi: 7 iyul 2015..
  4. . Archived from the original on 2015-07-07. İstifadə tarixi: 7 iyul 2015..
  5. . Archived from the original on 2015-07-07. İstifadə tarixi: 7 iyul 2015..

İstinadlar

  1. Демоскоп Weekly (еженедельная демографическая газета. Электронная версия): Всесоюзная перепись населения 1926 г. Белорусская, Украинская, Закавказская, Узбекская, Туркменская республики и их основные регионы. Населенные места. Наличное городское и сельское население. : 1.Азербайджанская ССР 2015-07-07 at the Wayback Machine---Источник: Всесоюзная перепись населения 1926 года.М.: Издание ЦСУ Союза ССР, 1928-29. Том 10. Стр. 2-3. Том 11. Стр. 2-3. Том 14.Стр.5. Том 15.Стр.6. Том 16. Стр.4.
  2. Демоскоп Weekly (еженедельная демографическая газета. Электронная версия): Всесоюзная перепись населения 1926 года. Национальный состав населения по регионам республик СССР :Закавказская СФСР/Азербайджанская ССР 2012-02-10 at the Wayback Machine---Источник: Всесоюзная перепись населения 1926 года.М.: Издание ЦСУ Союза ССР, 1928-29. Том 10-16. Таблица VI. Население по полу, народности.---А также Excel файл 2019-11-27 at the Wayback Machine
  3. Демоскоп Weekly (еженедельная демографическая газета. Электронная версия): Всесоюзная перепись населения 1926 г. Распределение постоянного населения на местных и неместных уроженцев :Закавказская СФСР: Азербайджанская ССР (с Нахичеванской АССР) 2021-07-09 at the Wayback Machine---Источник: Источник: Всесоюзная перепись населения 1926 года. Т.LI. М. 1930. Табл.V. Уроженцы СССР, постоянно проживающие - по месту рождения. С.174-193
  4. III. Tableaux de statistiques. — Union des républiques socialistes soviétiques. — RSS d'Azerbaïdjan, p. 701 2023-06-29 at the Wayback Machine. // Composition linguistique des nations du monde. 5. L'Europe et l'URSS 2022-03-25 at the Wayback Machine. Directeurs de l'edition: Heinz Kloss et Grant D. McConnell. Centre international de recherches sur le bilinguisme. Québec: Les Presses de l'Université Laval, 1984, 862 pages.
  5. Ethno-Caucasus, Этнодемография Кавказа: Распределение тюрок Азербайджанской ССР по родному языку (1926 г.) 2022-03-25 at the Wayback Machine. (без АО Нагорного Карабаха)
  6. Ethno-Caucasus, Этнодемография Кавказа: Геокчайский уезд (1926 г.) 2018-12-06 at the Wayback Machine
  7. Ethno-Caucasus, Этнодемография Кавказа: Курдистанский уезд (1926 г.) 2022-06-19 at the Wayback Machine
  8. Букшпан А. Азербайджанские курды: Лачин, Кельбаджары, Нахкрай 2022-03-25 at the Wayback Machine: Заметки /А. Букшпан; Выпускающий. З. Агаев Азербайджанский Гос. Научно-Исследоват. Институт Отделение Востока Баку, 1932, стр.66
  9. Ethno-Caucasus, Этнодемография Кавказа: Ленкоранский уезд (1926 г.) 2022-03-25 at the Wayback Machine

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

28 may 1918 ci il 28 aprel 1920 ci il tarixlerinde suveren dovlet olmus Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti 28 aprel 1920 ci il tarixinde 11 ci qizil ordu terefinden isgal edilerek suquta ugradi onun erazisinin cox hissesini ehate eden Azerbaycan Sovet Sosialist Respublikasi teskil edildi 12 mart 1922 ci il 5 dekabr 1936 ci il tarixlerinde Azerbaycan SSR inzibati cehetden Zaqafqaziya Sosialist Federativ Sovet Respublikasinin terkibine daxil olan uc Cenubi Qafqaz Sovet Sosialist Respublikasindan biri idi Azerbaycan SSR 5 dekabr 1936 ci il tarixinden 30 avqust 1991 ci ildek muttefiq respublika statusunda SSRI terkibine daxil olmusdur 30 avqust 1991 ci ilde Azerbaycan SSR Ali Sovetinin novbedenkenar sessiyasinda gergin muzakirelerden sonra Azerbaycan Respublikasinin dovlet musteqilliyini berpa etmek haqqinda Beyanname qebul olundu 18 oktyabr 1991 ci ilde Azerbaycan Respublikasinin musteqilliyi haqqinda Konstitusiya akti qebul olundu Umumi17 dekabr 1926 ci ilde SSRI de ehalinin ilk siyahiyaalinmasi aparilmisdir Bu siyahiyaalinmada Zaqafqaziya Sosialist Federativ Sovet Respublikasinin terkibine daxil olan Azerbaycan SSR ehalisi de siyahiya alinmisdir 1926 ci il siyahiyaalinmasi zamani Azerbaycan SSR nin erazisi 85 968 km faktiki ehalisi Azerbaycan SSR erazisinde daimi yasayan Azerbaycan SSR vetendaslari SSRI nin Azerbaycan SSR dan kenardaki diger erazilerinde daimi yasayan Azerbaycan SSR vetendaslari Azerbaycan SSR erazisinde daimi yasayan SSRI nin diger erazilerinden olan SSRI vetendaslari Azerbaycan SSR erazisinde muveqqeti yasayan SSRI nin diger erazilerinden olan SSRI vetendaslari Azerbaycan SSR erazisinde muveqqeti yasayan SSRI vetendasi olmayan ecnebiler birlikde ise 2 314 571 nefer 1212859 neferi kisiler 1101712 neferi qadinlar olmusdur Faktiki ehalinin 649 557 neferi 338325 neferi kisiler 311232 neferi qadinlar seherlerde 1 665 014 neferi 874534 neferi kisiler 790480 neferi qadinlar ise kendlerde yasayirdi Siyahiyaalinma zamani Azerbaycan SSR erazisinde 35 seher ve 5788 kend yasayis menteqesi movcud olmusdur Azerbaycan SSR nin faktiki ehalisi 17 dekabr 1926 ci il siyahiyaalinmasi Qrup SayiAzerbaycan SSR erazisinde daimi yasayan Azerbaycan SSR vetendaslari 1 956 044SSRI nin Azerbaycan SSR dan kenardaki diger erazilerinde daimi yasayan Azerbaycan SSR vetendaslari 82 406Azerbaycan SSR erazisinde daimi yasayan SSRI nin diger erazilerinden olan SSRI vetendaslari 219 273Azerbaycan SSR erazisinde muveqqeti yasayan SSRI nin diger erazilerinden olan SSRI vetendaslari 94 743Azerbaycan SSR erazisinde muveqqeti yasayan SSRI vetendasi olmayan ecnebiler 44 511 Azerbaycan SSR nin faktiki ehalisinin vetendasligina gore bolgusu 17 dekabr 1926 ci il siyahiyaalinmasi Qrup Kisiler Qadinlar CemiSSRI vetendaslari 1 185 895 1 084 165 2 270 060SSRI vetendasi olmayan ecnebiler 26 964 17 547 44 511 Azerbaycan SSR nin daimi ehalisi 17 dekabr 1926 ci il siyahiyaalinmasi Qrup Kisiler Qadinlar CemiAzerbaycan SSR vetendaslari 1 013 226 942 818 1 956 044Azerbaycan SSR de daimi yasayan diger SSRI vetendaslari 114 399 104 874 219 273Butun daimi ehali 1 127 625 1 047 692 2 175 317 Azerbaycan SSR nin muveqqeti ehalisi 17 dekabr 1926 ci il siyahiyaalinmasi Qrup Kisiler Qadinlar CemiAzerbaycan SSR de muveqqeti yasayan SSRI vetendaslari 58 270 36 473 94 743SSRI vetendasi olmayan ecnebiler 26 964 17 547 44 511 Azerbaycan SSR nin vetendaslari 17 dekabr 1926 ci il siyahiyaalinmasi Bolge Kisiler Qadinlar CemiButun SSRI da yasayanlarin cemi 1 055 041 983 409 2 038 450Daimi olaraq Azerbaycan SSR da yasayanlar 1 013 226 942 818 1 956 044Daimi olaraq SSRI nin diger bolgelerinde yasayanlar 41 815 40 591 82 406 Etnik terkib ZSFSR ve ona qonsu Simali Qafqaz erazilerinin xalqlari 1926 ci il Azerbaycan SSR nin faktiki ehalisi olan SSRI olkelerinin vetendaslari olan etnik qruplarin ana dili ve cins terkibi 17 dekabr 1926 ci il sa Etnik qrup Kisiler Qadinlar Cemi sayi O m d a d s T d a d s R d a d s D d a d s A d g turk 758 431 679 546 1 437 977 1 344 370 1 344 370 580 85 035 7 992ermeni 144 877 137 127 282 004 276 223 239 3 949 1 064 439rus 108 459 112 086 220 545 220 065 56 220 065 307 117talis 39 960 37 363 77 323 75 583 333 1 407kurd 21 280 19 913 41 193 6 808 34 196 5 11 173lezgi 20 653 16 610 37 263 36 292 673 86 135 77tat 14 894 13 549 28 443 24 622 3 078 9 671 63yehudi 10 048 10 530 20 578avar 10 225 8 879 19 104ukraynali 10 560 7 681 18 241saxur 8 293 7 259 15 552 7 413 8 066 61 12alman 6 035 7 114 13 149dag yehudisi 4 999 5 271 10 270tatar 5 555 4 393 9 948 8 929 552 373 6 88gurcu 5 432 4 020 9 452fars 5 546 3 900 9 446belorus 1 444 1 423 2 867polyak 1 170 1 290 2 460udi 1 344 1 101 2 445osetin 625 399 1 024aysor 487 477 964yunan 473 431 904mordva 478 304 782cek 314 293 607latis 360 209 569Gurcustan yehudisi 210 217 427osmanli turku 208 127 335qaraci 184 149 333litvali 182 103 285eston 78 90 168rutul 157 5 162moldavan 90 66 156lak 115 16 131xinaliq 74 31 105 105 turkmen 87 7 94cex slovak 53 34 87cuvas 57 24 81italyan 43 34 77isvecli 36 35 71ozbek 69 69fin 33 36 69fransiz 13 45 5831 17 48inqus 33 10 43bolqar 31 9 40meqrel 33 7 40rumin 17 16 33cinli 32 32qumuq 27 4 31macar 22 9 31serb 13 10 2311 12 23kabardin 9 12 21qaray 11 7 18cecen 12 6 18cerkez 12 5 1710 1 1110 10ingilis 5 3 8ereb 5 3 8acar 6 2 84 4 8qirgiz 5 2 7mari 5 2 77 7koreyali 7 7balkar 2 4 6basqird 2 3 5kazak 4 1 53 2 5leninqrad fini 1 4 5abxaz 4 41 2 3kalmik 3 3arcin 3 32 22 2qaracayli 1 1uygur 1 1buduq 1 1tacik 1 11 1yapon 1 1alban 1 1eskimos 1 11 1buryat 1 1diger 18 19 37m m b 1 851 1 786 3 637ssri vetendaslari 1 185 895 1 085 165 2 270 060 Qeyd m m b milli mensubiyyetini bildirmeyenler O m d a d s Oz milletinin dilini ana dili sayanlar T d a d s Turk dilini ana dili sayanlar R d a d s Rus dilini ana dili sayanlar D d a d s Diger dilleri ana dili sayanlar A d g Ana dilini gostermeyenler Ana diller Azerbaycan SSR da faktiki yasayan SSR vetendaslarinin ana dilleri 1926 ci il Ana dili Kisiler Qadinlar Cemiturkce 756 161 675 584 1 431 745ermenice 143 235 135 592 278 827rusca 125 479 128 808 254 287talisca 41 851 38 749 80 600tatca 40 543 33 385 73 928kurece 36 988 31 293 68 281avarca 9 777 8 483 18 260almanca 5 441 6 441 11 882farsca 6 980 4 781 11 761kartvelce 6 102 4 623 10 725tatarca 5 089 3 975 9 064saxurca 4 075 3 343 7 418kurdce 3 830 3 525 7 355ukrayinca 5 000 1 955 6 955cekce 2 247 2 101 4 348udince 1 389 1 134 2 523buduqca 965 1 030 1 995xinaliqca 694 846 1 540asoruca 516 503 1 019diger diller 10 467 986 12 453cemi 1 185 895 1 085 165 2 270 060Baki seheriBaki seherinin ehalisi etnik terkib 1926 ci il Rtnik qrup Kisiler Qadinlar Cemicemi 217 446 208 404 425 850rus 76 171 83 320 159 491Baki qezasiBaki qezasinin ehalisi Baki seheri sayilmadan 1926 ci il Etnik qrup Kisiler Qadinlar CemicemiturkGoycay qezasiSiyahiyaalinmanin yekunlarina esasen etnik kimliyni turk olaraq qeyd edenlerin ana diline gore bolgusu Ana dilini turk dili olaraq gosterenler 154 966 nefer Ana dilini tat dili olaraq gosterenler 2 145 nefer Ana dilini kure dili olaraq gosterenler 799 nefer Ana dilini cek dili olaraq gosterenler 571 nefer Ana dilini fars dili olaraq gosterenler 10 nefer Ana dilini rus dili olaraq gosterenler 4 nefer Ana dilini diger diller olaraq gosterenler 57 nefer Ana dilini bildirmeyenler 444 neferGoycay qezasinin ehalisi etnik terkib 1926 ci il No Etnik qrup Kisiler Qadinlar Cemi sayi14 cemi 91 978 80 873 172 8511 turk 84 418 74 578 158 9962 lezgi 2 974 2 246 5 2203 rus 1 937 1 906 3 8434 ermeni 1 690 1 464 3 1545 dag yehudisi 277 237 5146 gurcu 76 21 977 ukraynali 37 33 708 alman 18 27 459 tatar 7 27 3410 kurd 16 14 3011 tat 16 7 2312 fars 20 3 2313 talis 1 114 diger 491 310 801Goycay qezasinin ehalisi ana dili 1926 ci il No Ana dili Kisiler Qadinlar Cemi sayi14 cemi 91 978 80 873 172 8511 turkce 82 021 73 214 155 2352 kurece 3 400 2 557 5 9573 rusca 2 007 1 961 3 9684 ermenice 1 691 1 465 3 1565 tatca 1 778 838 2 6166 cekce 333 249 5827 farsca 112 43 1558 kartvelce 65 18 839 kurdce 31 27 5810 almanca 15 21 3611 ukrayinca 14 10 2412 tatarca 6 4 1013 talisca 1 114 diger 504 466 970Kurdustan qezasiSiyahiyaalinma zamani ehali 1 seher ve 480 kend yasayis menteqesinde yasamisdir Kurdustan qezasinin seher ve kend ehalisi 1926 ci il Ehali Kisiler Qadinlar Cemi sayiSeher ehalisi 339 96 435Kend ehalisi 26 339 24 652 50 991Cemi ehali 26 678 24 748 51 426Siyahiyaalinmanin yekunlarina esasen etnik kimliyni turk olaraq qeyd edenlerin ana diline gore bolgusu Ana dilini turk dili olaraq gosterenler 13 705 nefer Ana dilini bildirmeyenler 40 neferKurdustan qezasinin ehalisi etnik terkib 1926 ci il No Etnik qrup Kisiler Qadinlar Cemi sayi11 cemi 26 678 24 748 51 4261 kurd 19 160 18 022 37 1822 turk 7 142 6 603 13 7453 ermeni 288 85 3734 rus 59 22 815 ukraynali 14 6 206 gurcu 2 1 37 alman 1 1 28 tatar 1 19 lezgi 1 110 avar 1 111 diger 11 6 17Kurdustan qezasinin ehalisi ana dili 1926 ci il No Ana dili Kisiler Qadinlar Cemi sayi9 cemi 26 678 24 748 51 4261 turkce 24 589 23 005 47 5942 kurdce 1 598 1 525 3 1233 ermenice 292 88 3804 rusca 71 27 985 ukrayinca 5 56 kartvelce 2 1 37 tatarca 1 18 almanca 1 19 diger 120 101 221 Qeyd Sonraki arasdirmalar bolgede 1926 ci il siyahiyaalinmasinin tecrubesiz ve hazirliqsiz aparildigini ve bu sebebden eslinde bolge ehalisinin tam ekseriyyetinin turk oldugunu kurdlerin ise etnik azliq teskil etdiyini gostermisdir Daireler uzre Kurdustan qezasi dairelerinin ehalisi etnik terkib 1926 ci il Etnik qrup Butun qeza Lacin s Qaraqislaq d Kelbecer d Qoturlu d Qubadli d Kurdhaci d Muradxanli d Cemi 51 426 435 6 050 12 046 4 888 13 533 8 285 6 189kurd 37 182 110 6 003 11 967 4 873 1 8 169 6 059turk 13 745 164 21 62 13 13 367 99 19ermeni 373 66 8 12 2 162 13 110rus 81 57 15 4 1 3 1ukraynali 20 18 2 gurcu 3 3 alman 2 2 tatar 1 y 1 avar 1 1 lezgi 1 1 Kurdustan qezasi dairelerinin ehalisi ana dili 1926 ci il Ana dili Butun qeza Lacin s Qaraqislaq d Kelbecer d Qoturlu d Qubadli d Kurdhaci d Muradxanli d Cemi 51 426 435 6 050 12 046 4 888 13 533 8 285 6 189turkce 47 594 274 4 186 11 658 3 965 13 328 8 122 6 061kurdce 3 123 2 1 799 298 871 y 141 12ermenice 380 65 14 12 2 162 13 112rusca 98 74 16 4 y 1 3 ukrayinca 5 4 1 gurcuce 3 3 almanca 1 1 farsca 1 1 tatarca 1 1 Lenkeran qezasiSiyahiyaalinmanin yekunlarina esasen etnik kimliyni turk olaraq qeyd edenlerin ana diline gore bolgusu Ana dilini turk dili olaraq gosterenler 103 862 nefer Ana dilini talis dili olaraq gosterenler 4 734 nefer Ana dilini fars dili olaraq gosterenler 8 nefer Ana dilini kure dili olaraq gosterenler 4 nefer Ana dilini rus dili olaraq gosterenler 1 nefer Ana dilini bilidirmeyenler 2 572 neferLenkeran qezasinin ehalisi etnik terkib 1926 ci il No Etnik qrup Kisiler Qadinlar Cemi Nisbeti13 cemi 108 215 100 264 208 479 100 1 turk 57 722 53 459 111 181 53 33 2 talis 39 900 37 361 77 261 37 06 3 rus 6 797 6 587 13 384 6 42 4 ermeni 281 230 511 0 25 5 alman 52 52 104 0 05 6 dag yehudisi 51 50 101 0 05 7 ukraynali 43 12 55 0 03 8 fars 34 5 39 0 02 9 gurcu 25 10 35 0 02 10 tatar 22 22 0 01 11 lezgi 8 4 12 0 01 12 kurd 1 1 0 00 13 diger 3 279 2 494 5 773 2 75 Lenkeran qezasinin ehalisi ana dili 1926 ci il No Ana dili Kisiler Qadinlar Cemi sayi13 cemi 108 215 100 264 208 4791 turkce 56 744 51 971 108 7152 talisca 41 809 38 747 80 5563 rusca 6 851 6 630 13 4814 ermenice 283 215 4985 tatca 50 50 1006 almanca 51 46 977 farsca 54 29 838 ukrayinca 35 7 429 kartvelce 24 10 3410 tatarca 21 0 2111 kurece 12 4 1612 kurdce 1 3 413 diger 2 280 2 552 4 832MenbeBukshpan A Azerbajdzhanskie kurdy Lachin Kelbadzhary Nahkraj Zametki A Bukshpan Vypuskayushij Z Agaev Azerbajdzhanskij Gos Nauchno Issledovat Institut Otdelenie Vostoka Baku 1932 94 s Archived from the original on 2007 09 29 Istifade tarixi 7 iyul 2015 Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1926 goda Nacionalnyj sostav naseleniya po regionam respublik SSSR Zakavkazskaya SFSR Azerbajdzhanskaya SSR Ezhenedelnaya demograficheskaya gazeta Demoskop Weekly Archived from the original on 2012 02 03 Istifade tarixi 7 iyul 2015 Archived from the original on 2015 07 07 Istifade tarixi 7 iyul 2015 Archived from the original on 2015 07 07 Istifade tarixi 7 iyul 2015 IstinadlarDemoskop Weekly ezhenedelnaya demograficheskaya gazeta Elektronnaya versiya Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1926 g Belorusskaya Ukrainskaya Zakavkazskaya Uzbekskaya Turkmenskaya respubliki i ih osnovnye regiony Naselennye mesta Nalichnoe gorodskoe i selskoe naselenie 1 Azerbajdzhanskaya SSR 2015 07 07 at the Wayback Machine Istochnik Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1926 goda M Izdanie CSU Soyuza SSR 1928 29 Tom 10 Str 2 3 Tom 11 Str 2 3 Tom 14 Str 5 Tom 15 Str 6 Tom 16 Str 4 Demoskop Weekly ezhenedelnaya demograficheskaya gazeta Elektronnaya versiya Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1926 goda Nacionalnyj sostav naseleniya po regionam respublik SSSR Zakavkazskaya SFSR Azerbajdzhanskaya SSR 2012 02 10 at the Wayback Machine Istochnik Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1926 goda M Izdanie CSU Soyuza SSR 1928 29 Tom 10 16 Tablica VI Naselenie po polu narodnosti A takzhe Excel fajl 2019 11 27 at the Wayback Machine Demoskop Weekly ezhenedelnaya demograficheskaya gazeta Elektronnaya versiya Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1926 g Raspredelenie postoyannogo naseleniya na mestnyh i nemestnyh urozhencev Zakavkazskaya SFSR Azerbajdzhanskaya SSR s Nahichevanskoj ASSR 2021 07 09 at the Wayback Machine Istochnik Istochnik Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1926 goda T LI M 1930 Tabl V Urozhency SSSR postoyanno prozhivayushie po mestu rozhdeniya S 174 193 III Tableaux de statistiques Union des republiques socialistes sovietiques RSS d Azerbaidjan p 701 2023 06 29 at the Wayback Machine Composition linguistique des nations du monde 5 L Europe et l URSS 2022 03 25 at the Wayback Machine Directeurs de l edition Heinz Kloss et Grant D McConnell Centre international de recherches sur le bilinguisme Quebec Les Presses de l Universite Laval 1984 862 pages ISBN 9782763770444 Ethno Caucasus Etnodemografiya Kavkaza Raspredelenie tyurok Azerbajdzhanskoj SSR po rodnomu yazyku 1926 g 2022 03 25 at the Wayback Machine bez AO Nagornogo Karabaha Ethno Caucasus Etnodemografiya Kavkaza Geokchajskij uezd 1926 g 2018 12 06 at the Wayback Machine Ethno Caucasus Etnodemografiya Kavkaza Kurdistanskij uezd 1926 g 2022 06 19 at the Wayback Machine Bukshpan A Azerbajdzhanskie kurdy Lachin Kelbadzhary Nahkraj 2022 03 25 at the Wayback Machine Zametki A Bukshpan Vypuskayushij Z Agaev Azerbajdzhanskij Gos Nauchno Issledovat Institut Otdelenie Vostoka Baku 1932 str 66 Ethno Caucasus Etnodemografiya Kavkaza Lenkoranskij uezd 1926 g 2022 03 25 at the Wayback Machine

Nəşr tarixi: İyun 16, 2024, 21:08 pm
Ən çox oxunan
  • Avqust 19, 2024

    Elməddin Həsrətov

  • Noyabr 17, 2024

    Elmira Kərimova (aktrisa)

  • Avqust 31, 2024

    Elmira Muradəliyeva

  • September 07, 2024

    Elmar Qasımov (həkim-oftalmoloq)

  • September 11, 2024

    Elmar Nəsibov

Gündəlik

  • SoloTürk

  • SoloTürk

  • Kimya üzrə Nobel mükafatı

  • İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatı

  • ABŞ-də prezident seçkiləri (2024)

  • Livan

  • Həsən Nəsrullah

  • Adolf Hitler

  • Qızılbalıq xaosu

  • 1985

NiNa.Az - Studiya

  • Vikipediya

Bülletendə Qeydiyyat

E-poçt siyahımıza abunə olmaqla siz həmişə bizdən ən son xəbərləri alacaqsınız.
Əlaqədə olmaq
Bizimlə əlaqə
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Bütün hüquqlar qorunur.
Müəllif hüququ: Dadaş Mammedov
Yuxarı