Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qaraçılar, həmçinin çiqanlar, çıqanlar, çingənələr, romalar, romanlar və ya romanilər — köçəri xalqlardan biri.
| Ümumi sayı | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 10 000 000 | |||||||||||||||
| Yaşadığı ərazilər | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Dili | |||||||||||||||
| Dini | |||||||||||||||
Adlandırma
Azərbaycanda bu etnik qrup üçün əsasən "qaraçılar", həmçinin "çıqanlar", "çingənələr", "romalar", "romanlar" və "romanilər" adlarından istifadə edilir.
Qaraçı" adının Azərbaycan dilində "qara" rəngi və "-çı" şəkilçisindən formalaşdığına inanılır. Azərbaycan dilində bu sözün başqa bir mənası da "çığırqan" deməkdir və bu adlandırmanın keçmişdə qaraçıların tətbiq etdikləri ticarət üsullarının xüsusiyyətləri ilə əlaqədar olduğu da təklif edilmişdir. Buna baxmayaraq, Türkiyənin Diyarbəkir şəhərində yaşayan bir qaraçı öz əcdadlarının Pakistandan, Sind regionunun Kəraçi şəhərindən gəldiklərini bildirmişdir və "qaraçı" adını buna bağlamışdır.Şamaxıdan olan bir qaraçının sözlərinə görə, onlar Hindistanın "Qara" şəhərindəndirlər və "qaraçı" termini buradan yaranmışdır.
"Çıqan" və "çingənə" sözləri orta yunan dilindəki "ἀτσίγγανοι" (atsinqanoi; mənası – "toxunulmazlar") terminindən gəlmişdir. Bu ad aid edilirdi. "Roman" və "romani" sözləri, o cümlədən "dom" sözü sanskrit dilindəki "doma" sözündən gəlir və bu, "oxumaq və musiqi ilə yaşayan, aşağı kastadan olan insan" deməkdir. Hər halda, "doma" sözünün mənşəyi bilinmir, lakin kökü "baraban çalmaq" mənasında olan sözlə oxşardır.
Mənşə
Qaraçılar Hind-Avropa mənşəli xalqlara aiddir. Qaraçılara bütün Avrasiya materikində rast gəlinir. Avropa yazıçılarından Prosper Merime, Şarl de Koster və eləcə də Valter Skott öz əsərlərində qaraçıların mənşəyinə ötəri də olsa, toxunurlar. Xüsusilə, Prosper Merime "Karmen" əsərində belə bir ifadə işlədir:
Qaraçıların tarixi hələ də problem olaraq qalır. Ancaq bu məlumdur ki, onların ilk kiçik dəstələri XV əsrin əvvəllərində Avropanın şərq hissələrində görünmüşdür; lakin onların Avropaya haradan və nə üçün gəldikləri məlum deyil və qəribə burasıdır ki, az vaxt içərisində bir-birindən çox uzaq olan ölkələrdə onların bu qədər artıb çoxalmasına heç kəs inana bilmir. Qaraçıların özləri də öz adət ənənələri və mənşələri barədə indiyə kimi heç nə qoruyub saxlamamışlar və əgər onların əksəriyyəti Misiri birinci vətənləri hesab edirsə, bu da onların ta qədimdən indiyə qədər öz aralarında yayılmış bu uydurmaya əsaslanmalarıdır.
Şarl de Koster və Valter Skott da qaraçıların tarixini XV əsrə aid edir. Digər bir məlumata görə qaraçılar İstanbulun fəthi zamanı Avropaya daxil olmuşlar. Başqa bir mülahizə isə qaraçıların eyni zamanda iki yoldan Avropaya daxil olduqları yönündədir. Bu mülahizəyə görə bir qrup Bosfor boğazından digər qrup isə Cəbəllütariq boğazından Avropaya keçmişdir.
Məskunlaşma
Azərbaycanda
Bütün dünyada olduğu kimi, Azərbaycanda da qaraçıların statistikasında dəqiqlik yoxdur. Onların Azərbaycan torpaqlarına ilk gəlişi I Şah Abbasın köçürmə siyasəti ilə baş versə də, XX əsrin 60-70-ci illərində Qazaxıstandan kütləvi şəkildə miqrasiya etdikləri də məlumdur. Onların sayı zamanla dəyişıb. Elə sonuncu əhalinin qeydiyyata alınması prosesində onlar hesaba alınmayıb. Başqa sözlə, "havada qalan" bu təbəqə daxili miqrant olduğundan qeydiyyata düşməyib. 2012–2014-cü illərə aid olan qeyri-rəsmi məlumata əsasən Azərbaycanda yaşayan qaraçıların ümumi sayı 10 min nəfərə yaxındır. Onlar iki qrupa bölünürlər: fars dilində danışanlar və kurmanc dilində danışanlar.
Adət-ənənələri
Qaraçılar tarixən köçəri həyat tərzi sürürlər. Ənənəvi olaraq atçılıqla və maldarlıqla yanaşı, həm də öz dədə-baba sənətləri olan nalbəndlik, xırda məişət avadanlıqları, kənd təsərrüfatı alətləri (torpaqda işləmək üçün) istehsalı ilə məşğul olurlar.
Qaraçıların özlərinə məxsus elə adət-ənənələri vardır ki, bunlar heç bir xalqa mənsub deyildir. Məsələn, qaraçılar ən qədimdən (Şimali Pakistanda, Ərəbistanın şimal bölgələrində) ailə qurarkən qızlar bir qayda olaraq yalnız qaraçı tayfasından olan oğlanlara ərə gedə bilərlər. Qaraçı oğlanları isə başqa millətin nümayəndəsi ilə nadir hallarda evlənə bilərdi. Qaraçılar ailə məsələsində qan qohumluğu əlamətlərini hər şeydən üstün tuturlar. Amma öz adət-ənənələrini dəyişmək kimi fikirləri olmur. Məsələn, qaraçı adətinə görə, onların qızı yalnız qaraçı oğlanla evlənə bilər. Bu onların ali qanunlarından biridir.
Qaraçılar haqqında çox insan alçaldıcı fikirlər söyləyə bilər. Amma bu etnik qrupun özünə görə mədəniyyəti, zəngin musiqisi, maraqlı adət-ənənələri var. Qaraçı musiqisi dünyada şohrət tapan musuqi janrıdır ki, onun da öz fanatları var. Avropa ölkələri qaraçılardan çox xüsusiyyətlər götürüblər. Misal üçün, məşhur "Flaminqo" rəqsinin müəllifi qaraçılardır. Onlar haqqında çəkilmiş gözəl ekran əsərləri"Budulayın qayıdışı", "Yeseniya", bizim "Qaraca qız" filmi bu gün də sevilir. Brazilyanın məşhur seriallarında da qaraçı həyat tərzi çox vaxt qabarıq təbliğ olunur. Yeri gəlmişkən, britaniyali komik usta, səssiz filmin qəhrəmanı Çarli Çaplinin də qaraçı olduğu artıq təsdiqlənib. Bu onun dayısı oğlu Cek Hillin məktubu ortaya çıxan zaman məlum olub. Sən demə, bu aktor İngiltərənin parklarının birində dünyaya gəlib, həmin o küçə həyatı yaşayan ailədən çıxıb. Kino, teatrdan söz düşmüşkən, dünyada ən böyük qaraçı teatrı Moskvada yerləşir. "Romen"adlı teatrın repertuarı daim təzələnir.
Hazırda dünyada qaraçıları məşhur edən onların musiqi və rəqsindən sonra falıdır. Bu falçıların çox vaxt həqiqətə yaxın məlumatlar əldə etməsi maraq doğurur. Amma onların müştərilərini hipnoz edərək soymaları da diqqətdən qaçmır. Bu fırıldaq sənətə baxmayaraq onların arasında milyonlar qazananlar, milyonçuya çevrilənlər də var. Ümumiyyətlə, dünyada qaraçılar haqqında "yoxsul" kəlməsinin istifadəsi yerində deyil. Avropada elə qaraçı baronları var ki, onların yaşadığı evlər, malikanələrin qiyməti milyonlarla avroyla ölçülür. Vaxtiylə " kral" titulu ilə məşhur olan qaraçı milyonçusu Ruminyada yaşamış İon Çoabe(1997-ci ildə ölüb)olub. Hazırda onun oğlu Florian Çoabedir ki, bu milyonçunun da illik gəlirinin rəsmi olaraq 70–80 milyon avro olduğu bildirilir. Diğər qaraçı milyonçusu Kosovada yaşayan Nəcməddin Nəsirin illik gəliri isə 100 milyon avro ilə ölçülür. Qaraçıların siyasətlə məşğul olması fikri çoxuna qəribə gəlsə də, hazırda Avropada qaraçı qanını daşıyan siyasətçilər var. Türkiyənin nazır müavinlərinin, Ruminiyanın baş nazırınin qaraçı olduğu iddiaları da gündəmdədir
Məşhur insanlar
- Adrian Minune — Rumıniyalı müğənni
- Anna Netrebko — Rusiyalı aktrisa və opera ifaçısı
- Eleni Vitali — yunan müğənnisi
- Esma Recepova — qaraçıların kraliçası adlandırılan Şimali Makedoniyalı müğənni
- Filipp Kirkorov — erməni və bolqar əsilli Rusiya müğənnisi
- Florin Salam — Rumıniyalı müğənni
- Nikolay Sliçenko — Rusiyada aktyor
- Zlatan İbrahimoviç — Bosniya əsilli İsveç futbolçusu
Mənbə
- Gypsy-life.net—Информационный проект, посвящённый цыганской истории и культуре: Этнические группы цыган 2012-11-13 at the Wayback Machine
Həmçinin bax
İstinadlar
- Национален Статистически Институт: Преброяване на населението и жилищният фонд в Република България 2011 :Население по местоживеене, пол и етническа група 2018-04-08 at the Wayback Machine
- Национален Статистически Институт: Преброяване на населението и жилищният фонд в Република България 2011 :Население по местоживеене, възраст и етническа група 1 2019-08-15 at the Wayback Machine
- Портал "Всероссийская перепись населения 2010 года" - Окончательные итоги Всероссийской переписи населения 2010 года: Национальный состав населения Российской Федерации 2013-12-04 at the Wayback Machine
- State Statistical Office of the Republic of Macedonia :Census of Population, Households and Dwellings 2002, Book XIII: Total population, households and dwellings. According to the territorial organization of The Republic of Macedonia, 2004, 2002 2012-03-24 at the Wayback Machine---Date of release:03.05.2005/Language:Macedonian and English
- Kosovo Agency of Statistics: Kosovo population and housing census 2011—Final results 2012-10-21 at the Wayback Machine
- Tərəf, 2017
- Ağayar, Şərif. "Küçə iti kimi hürcəsinə". Azadlıq Radiosu (az.). 4 mart 2011. 30 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 30 yanvar 2023.
- "Qapıçay qaraçıları". civil-forum.az (az.). Hərb və Sülh İcmalları İnstitutunun Azərbaycan nümayəndəliyi. 31 avqust 2012. 11 noyabr 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 31 yanvar 2023.
- "Azərbaycanda azyaşlı qaraçı fahişələrinin sayı artır". Oxu.az (az.). 9 iyun 2014. 30 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 30 yanvar 2023.
- Kılınçer, 2022. səh. 16
- Patkanov, 1887. səh. 73
- Şopen, 1866. səh. 285
- Əli, 2006
- Cihan Akademik Kitaplar, Ahmet. Surdaki İz. Diyarbakır Karaçi Çingeneleri [Divarda iz. Diyarbəkir qaraçı çingələri] (türk). İstanbul. 2018. ISBN .
- Daniels, 2003
- White, 1999
- A Journal of Demography, 1994. səh. 365–372
- Bates, Karina. . 2010-06-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-01-09.
- McArthur, 1992
- Ghosh, 2000. səh. 10, 76
- Burrow, Emeneau, 1984. səh. 257
- "Qafqazinfo.az" internet qəzeti: Qaraçılar niyə millət, xalq ola bilmir ? 2015-07-03 at the Wayback Machine — Xəbərin onlayn yayımlanma tarixi: 08.04.12 | 14:08 ; Yoxlanılıb: 30. mart 2015
- Lider TV–nin 8 aprel 2014-cü il tarixli reportajı: Beynəlxalq Qaraçılar Günü 2022-03-28 at the Wayback Machine
- . 2010-04-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-10-16.
Xarici keçidlər
- Qaraçılar. Günay Azəri, Kəpəz TV, 13. iyun 2013
 | Etnik qrup ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Qaraci deqiqlesdirme Qaracilar hemcinin ciqanlar ciqanlar cingeneler romalar romanlar ve ya romaniler koceri xalqlardan biri Qaracilar rromane dzene Umumi sayi10 000 000Yasadigi erazilerBolqaristan 325 343 2011 Rusiya 204 958 2010 Simali Makedoniya 53 879 2002 Kosovo 8 824 2011 Albaniya 8 301DiliQaraci diliDiniXristianliq Islam HinduizmAdlandirmaAzerbaycanda bu etnik qrup ucun esasen qaracilar hemcinin ciqanlar cingeneler romalar romanlar ve romaniler adlarindan istifade edilir Qaraci adinin Azerbaycan dilinde qara rengi ve ci sekilcisinden formalasdigina inanilir Azerbaycan dilinde bu sozun basqa bir menasi da cigirqan demekdir ve bu adlandirmanin kecmisde qaracilarin tetbiq etdikleri ticaret usullarinin xususiyyetleri ile elaqedar oldugu da teklif edilmisdir Buna baxmayaraq Turkiyenin Diyarbekir seherinde yasayan bir qaraci oz ecdadlarinin Pakistandan Sind regionunun Keraci seherinden geldiklerini bildirmisdir ve qaraci adini buna baglamisdir Samaxidan olan bir qaracinin sozlerine gore onlar Hindistanin Qara seherindendirler ve qaraci termini buradan yaranmisdir Ciqan ve cingene sozleri orta yunan dilindeki ἀtsigganoi atsinqanoi menasi toxunulmazlar termininden gelmisdir Bu ad aid edilirdi Roman ve romani sozleri o cumleden dom sozu sanskrit dilindeki doma sozunden gelir ve bu oxumaq ve musiqi ile yasayan asagi kastadan olan insan demekdir Her halda doma sozunun menseyi bilinmir lakin koku baraban calmaq menasinda olan sozle oxsardir MenseQaracilar Hind Avropa menseli xalqlara aiddir Qaracilara butun Avrasiya materikinde rast gelinir Avropa yazicilarindan Prosper Merime Sarl de Koster ve elece de Valter Skott oz eserlerinde qaracilarin menseyine oteri de olsa toxunurlar Xususile Prosper Merime Karmen eserinde bele bir ifade isledir Qaracilarin tarixi hele de problem olaraq qalir Ancaq bu melumdur ki onlarin ilk kicik desteleri XV esrin evvellerinde Avropanin serq hisselerinde gorunmusdur lakin onlarin Avropaya haradan ve ne ucun geldikleri melum deyil ve qeribe burasidir ki az vaxt icerisinde bir birinden cox uzaq olan olkelerde onlarin bu qeder artib coxalmasina hec kes inana bilmir Qaracilarin ozleri de oz adet eneneleri ve menseleri barede indiye kimi hec ne qoruyub saxlamamislar ve eger onlarin ekseriyyeti Misiri birinci vetenleri hesab edirse bu da onlarin ta qedimden indiye qeder oz aralarinda yayilmis bu uydurmaya esaslanmalaridir Qaracilarin Avropaya miqrasiyasi Sarl de Koster ve Valter Skott da qaracilarin tarixini XV esre aid edir Diger bir melumata gore qaracilar Istanbulun fethi zamani Avropaya daxil olmuslar Basqa bir mulahize ise qaracilarin eyni zamanda iki yoldan Avropaya daxil olduqlari yonundedir Bu mulahizeye gore bir qrup Bosfor bogazindan diger qrup ise Cebellutariq bogazindan Avropaya kecmisdir MeskunlasmaAzerbaycanda Esas meqale Azerbaycan qaracilari Butun dunyada oldugu kimi Azerbaycanda da qaracilarin statistikasinda deqiqlik yoxdur Onlarin Azerbaycan torpaqlarina ilk gelisi I Sah Abbasin kocurme siyaseti ile bas verse de XX esrin 60 70 ci illerinde Qazaxistandan kutlevi sekilde miqrasiya etdikleri de melumdur Onlarin sayi zamanla deyisib Ele sonuncu ehalinin qeydiyyata alinmasi prosesinde onlar hesaba alinmayib Basqa sozle havada qalan bu tebeqe daxili miqrant oldugundan qeydiyyata dusmeyib 2012 2014 cu illere aid olan qeyri resmi melumata esasen Azerbaycanda yasayan qaracilarin umumi sayi 10 min nefere yaxindir Onlar iki qrupa bolunurler fars dilinde danisanlar ve kurmanc dilinde danisanlar Adet eneneleriQaracilar tarixen koceri heyat terzi sururler Enenevi olaraq atciliqla ve maldarliqla yanasi hem de oz dede baba senetleri olan nalbendlik xirda meiset avadanliqlari kend teserrufati aletleri torpaqda islemek ucun istehsali ile mesgul olurlar Qaracilarin ozlerine mexsus ele adet eneneleri vardir ki bunlar hec bir xalqa mensub deyildir Meselen qaracilar en qedimden Simali Pakistanda Erebistanin simal bolgelerinde aile qurarken qizlar bir qayda olaraq yalniz qaraci tayfasindan olan oglanlara ere gede bilerler Qaraci oglanlari ise basqa milletin numayendesi ile nadir hallarda evlene bilerdi Qaracilar aile meselesinde qan qohumlugu elametlerini her seyden ustun tuturlar Amma oz adet enenelerini deyismek kimi fikirleri olmur Meselen qaraci adetine gore onlarin qizi yalniz qaraci oglanla evlene biler Bu onlarin ali qanunlarindan biridir Qaracilar haqqinda cox insan alcaldici fikirler soyleye biler Amma bu etnik qrupun ozune gore medeniyyeti zengin musiqisi maraqli adet eneneleri var Qaraci musiqisi dunyada sohret tapan musuqi janridir ki onun da oz fanatlari var Avropa olkeleri qaracilardan cox xususiyyetler goturubler Misal ucun meshur Flaminqo reqsinin muellifi qaracilardir Onlar haqqinda cekilmis gozel ekran eserleri Budulayin qayidisi Yeseniya bizim Qaraca qiz filmi bu gun de sevilir Brazilyanin meshur seriallarinda da qaraci heyat terzi cox vaxt qabariq teblig olunur Yeri gelmisken britaniyali komik usta sessiz filmin qehremani Carli Caplinin de qaraci oldugu artiq tesdiqlenib Bu onun dayisi oglu Cek Hillin mektubu ortaya cixan zaman melum olub Sen deme bu aktor Ingilterenin parklarinin birinde dunyaya gelib hemin o kuce heyati yasayan aileden cixib Kino teatrdan soz dusmusken dunyada en boyuk qaraci teatri Moskvada yerlesir Romen adli teatrin repertuari daim tezelenir Hazirda dunyada qaracilari meshur eden onlarin musiqi ve reqsinden sonra falidir Bu falcilarin cox vaxt heqiqete yaxin melumatlar elde etmesi maraq dogurur Amma onlarin musterilerini hipnoz ederek soymalari da diqqetden qacmir Bu firildaq senete baxmayaraq onlarin arasinda milyonlar qazananlar milyoncuya cevrilenler de var Umumiyyetle dunyada qaracilar haqqinda yoxsul kelmesinin istifadesi yerinde deyil Avropada ele qaraci baronlari var ki onlarin yasadigi evler malikanelerin qiymeti milyonlarla avroyla olculur Vaxtiyle kral titulu ile meshur olan qaraci milyoncusu Ruminyada yasamis Ion Coabe 1997 ci ilde olub olub Hazirda onun oglu Florian Coabedir ki bu milyoncunun da illik gelirinin resmi olaraq 70 80 milyon avro oldugu bildirilir Diger qaraci milyoncusu Kosovada yasayan Necmeddin Nesirin illik geliri ise 100 milyon avro ile olculur Qaracilarin siyasetle mesgul olmasi fikri coxuna qeribe gelse de hazirda Avropada qaraci qanini dasiyan siyasetciler var Turkiyenin nazir muavinlerinin Ruminiyanin bas nazirinin qaraci oldugu iddialari da gundemdedirMeshur insanlarAdrian Minune Ruminiyali mugenni Anna Netrebko Rusiyali aktrisa ve opera ifacisi Eleni Vitali yunan mugennisi Esma Recepova qaracilarin kralicasi adlandirilan Simali Makedoniyali mugenni Filipp Kirkorov ermeni ve bolqar esilli Rusiya mugennisi Florin Salam Ruminiyali mugenni Nikolay Slicenko Rusiyada aktyor Zlatan Ibrahimovic Bosniya esilli Isvec futbolcusuMenbeGypsy life net Informacionnyj proekt posvyashyonnyj cyganskoj istorii i kulture Etnicheskie gruppy cygan 2012 11 13 at the Wayback MachineHemcinin baxAkinqanor feoduIstinadlarNacionalen Statisticheski Institut Prebroyavane na naselenieto i zhilishniyat fond v Republika Blgariya 2011 Naselenie po mestozhiveene pol i etnicheska grupa 2018 04 08 at the Wayback Machine Nacionalen Statisticheski Institut Prebroyavane na naselenieto i zhilishniyat fond v Republika Blgariya 2011 Naselenie po mestozhiveene vzrast i etnicheska grupa 1 2019 08 15 at the Wayback Machine Portal Vserossijskaya perepis naseleniya 2010 goda Okonchatelnye itogi Vserossijskoj perepisi naseleniya 2010 goda Nacionalnyj sostav naseleniya Rossijskoj Federacii 2013 12 04 at the Wayback Machine State Statistical Office of the Republic of Macedonia Census of Population Households and Dwellings 2002 Book XIII Total population households and dwellings According to the territorial organization of The Republic of Macedonia 2004 2002 2012 03 24 at the Wayback Machine Date of release 03 05 2005 Language Macedonian and English Kosovo Agency of Statistics Kosovo population and housing census 2011 Final results 2012 10 21 at the Wayback Machine Teref 2017 Agayar Serif Kuce iti kimi hurcesine Azadliq Radiosu az 4 mart 2011 30 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 30 yanvar 2023 Qapicay qaracilari civil forum az az Herb ve Sulh Icmallari Institutunun Azerbaycan numayendeliyi 31 avqust 2012 11 noyabr 2014 tarixinde Istifade tarixi 31 yanvar 2023 Azerbaycanda azyasli qaraci fahiselerinin sayi artir Oxu az az 9 iyun 2014 30 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 30 yanvar 2023 Kilincer 2022 seh 16 Patkanov 1887 seh 73 Sopen 1866 seh 285 Eli 2006 Cihan Akademik Kitaplar Ahmet Surdaki Iz Diyarbakir Karaci Cingeneleri Divarda iz Diyarbekir qaraci cingeleri turk Istanbul 2018 ISBN 978 6059786287 Daniels 2003 White 1999 A Journal of Demography 1994 seh 365 372 Bates Karina 2010 06 15 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 01 09 McArthur 1992 Ghosh 2000 seh 10 76 Burrow Emeneau 1984 seh 257 Qafqazinfo az internet qezeti Qaracilar niye millet xalq ola bilmir 2015 07 03 at the Wayback Machine Xeberin onlayn yayimlanma tarixi 08 04 12 14 08 Yoxlanilib 30 mart 2015 Lider TV nin 8 aprel 2014 cu il tarixli reportaji Beynelxalq Qaracilar Gunu 2022 03 28 at the Wayback Machine 2010 04 27 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 10 16 Xarici kecidlerQaracilar Gunay Azeri Kepez TV 13 iyun 2013 Etnik qrup ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin