Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Göyçay qəzası — Bakı quberniyası tərkibində inzibati-ərazi vahidi. Göyçay qəzası Zaqafqaziya və Qafqaz diyarının idarəçiliyində dəyişikliklər haqqında 1867-ci il 9 dekabr tarixli çar fərmanı əsasında yaradılmışdı. Göyçay qəzasının mərkəzi Göyçay yaşayış məntəqəsi idi.
Göyçay qəzası | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Ölkə | Rusiya İmperiyası | ||||
Quberniya | Bakı quberniyası | ||||
Mərkəzi | Göyçay | ||||
Yaradılıb | 1867 | ||||
Ləğv edilib | 1929 | ||||
Sahəsi | 4676,58 kv.verst | ||||
Əhalisi | 134,098 min (1917) | ||||
Xəritə | |||||
Qəza idarə sistemi mövcud idi. Qafqaz təqviminin (1917) məlumatına görə, Göyçay qəzasının sahəsi 4676,58 kv.verst idi. Qəza əhalisinin (134,098 min nəfər) 127650 nəfəri yerli sakinlər, 6448 nəfəri müvəqqəti yaşayanlar idi. Əhalinin 112,6 min nəfərini azərbaycanlılar, 17,2 minini ermənilər, 3,3 minini ruslar təşkil edirdi. Qəza əhalisinin 73891 nəfəri kişi, 60207 nəfəri qadın idi. Əhali kənd təsərrüfatı ilə məşğul olurdu. Kustar sənaye sahələri (xalçaçılıq, ipəkçilik və s.) inkişaf etmişdi. Oktyabr çevrilişindən (1917) sonra Bakıda hakimiyyəti ələ keçirən daşnak-bolşevik güruhundan ibarət olan Bakı Soveti bütün Azərbaycan ərazisində möhkəmlənməyə çalışırdı. Buna görə də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaranması və onun 1918-ci il iyunun ortalarında Gəncəyə köçməsi daşnak S.Şaumyanın başçılıq etdiyi Bakı Xalq Komissarları Sovetini narahat edirdi. Odur ki, S.Şaumyan Sovet Rusiyasına arxalanaraq, Cümhuriyyət Hökumətini aradan qaldırmaq üçün Gəncəyə hücuma keçməyi qərara aldı. Türk-Azərbaycan hərbi qüvvələrindən ibarət olan Qafqaz İslam Ordusu ilə Bakı Xalq Komissarları Sovetinin hərbi qüvvələri arasında həlledici döyüşlər Göyçay qəzası ərazisində baş verdi. İlk döyüş iyunun 16-18-də Göyçaydan 20 verst şərqdə yerləşən Qaraməryəm kəndi yaxınlığında oldu. Lakin burada üstünlük düşmənin əlinə keçdi. Vəziyyəti belə görən Nuru paşa, Əliağa Şıxlinski və 5-ci diviziyanın komandiri Göyçaya yola düşdü. Qələbə üçün ciddi tədbirlər görüldü. İyunun 27-30-da Göyçay və Qaraməryəm ətrafındakı döyüşlərdə daşnak-Sovet ordu hissələri məğlubiyyətə uğradıldı (bax Qaraməryəm döyüşü). Bu qələbə cəbhədə Qafqaz İslam Ordusunun xeyrinə dönüş yaratdı. İyulun 10-da Kürdəmir, 14-də isə Kərrar stansiyası düşməndən azad olundu. Göyçay qəzası azad edildikdən sonra burada dinc quruculuq işlərinə başlandı. Azərbaycan Parlamenti 1919 il noyabrın 3-də Göyçay şəhərində realnı məktəb açmaq üçün qanun qəbul etdi. Bu məqsədlə müvafiq maliyyə vəsaiti ayrıldı. 1920 il martın 4-də Göyçay şəhərinin seldən qorunması üçün qanun layihəsi hazırlandı. Lakin Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqutu nəzərdə tutulan bütün bu tədbirləri həyata keçirməyə imkan vermədi. Göyçay qəzası 1929- cu ildə Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının rayonlaşdırılması ilə əlaqədar olaraq ləğv olundu.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Goycay qezasi Baki quberniyasi terkibinde inzibati erazi vahidi Goycay qezasi Zaqafqaziya ve Qafqaz diyarinin idareciliyinde deyisiklikler haqqinda 1867 ci il 9 dekabr tarixli car fermani esasinda yaradilmisdi Goycay qezasinin merkezi Goycay yasayis menteqesi idi Goycay qezasiQezanin gerbi Quberniyanin gerbiOlke Rusiya ImperiyasiQuberniya Baki quberniyasiMerkezi GoycayYaradilib 1867Legv edilib 1929Sahesi 4676 58 kv verstEhalisi 134 098 min 1917 XeriteBaki qezasi Quba qezasi Samaxi qezasi Goycay qezasi Cavad qezasi Lenkeran qezasi Qeza idare sistemi movcud idi Qafqaz teqviminin 1917 melumatina gore Goycay qezasinin sahesi 4676 58 kv verst idi Qeza ehalisinin 134 098 min nefer 127650 neferi yerli sakinler 6448 neferi muveqqeti yasayanlar idi Ehalinin 112 6 min neferini azerbaycanlilar 17 2 minini ermeniler 3 3 minini ruslar teskil edirdi Qeza ehalisinin 73891 neferi kisi 60207 neferi qadin idi Ehali kend teserrufati ile mesgul olurdu Kustar senaye saheleri xalcaciliq ipekcilik ve s inkisaf etmisdi Oktyabr cevrilisinden 1917 sonra Bakida hakimiyyeti ele keciren dasnak bolsevik guruhundan ibaret olan Baki Soveti butun Azerbaycan erazisinde mohkemlenmeye calisirdi Buna gore de Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin yaranmasi ve onun 1918 ci il iyunun ortalarinda Genceye kocmesi dasnak S Saumyanin basciliq etdiyi Baki Xalq Komissarlari Sovetini narahat edirdi Odur ki S Saumyan Sovet Rusiyasina arxalanaraq Cumhuriyyet Hokumetini aradan qaldirmaq ucun Genceye hucuma kecmeyi qerara aldi Turk Azerbaycan herbi quvvelerinden ibaret olan Qafqaz Islam Ordusu ile Baki Xalq Komissarlari Sovetinin herbi quvveleri arasinda helledici doyusler Goycay qezasi erazisinde bas verdi Ilk doyus iyunun 16 18 de Goycaydan 20 verst serqde yerlesen Qarameryem kendi yaxinliginda oldu Lakin burada ustunluk dusmenin eline kecdi Veziyyeti bele goren Nuru pasa Eliaga Sixlinski ve 5 ci diviziyanin komandiri Goycaya yola dusdu Qelebe ucun ciddi tedbirler goruldu Iyunun 27 30 da Goycay ve Qarameryem etrafindaki doyuslerde dasnak Sovet ordu hisseleri meglubiyyete ugradildi bax Qarameryem doyusu Bu qelebe cebhede Qafqaz Islam Ordusunun xeyrine donus yaratdi Iyulun 10 da Kurdemir 14 de ise Kerrar stansiyasi dusmenden azad olundu Goycay qezasi azad edildikden sonra burada dinc quruculuq islerine baslandi Azerbaycan Parlamenti 1919 il noyabrin 3 de Goycay seherinde realni mekteb acmaq ucun qanun qebul etdi Bu meqsedle muvafiq maliyye vesaiti ayrildi 1920 il martin 4 de Goycay seherinin selden qorunmasi ucun qanun layihesi hazirlandi Lakin Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin suqutu nezerde tutulan butun bu tedbirleri heyata kecirmeye imkan vermedi Goycay qezasi 1929 cu ilde Azerbaycan Sovet Sosialist Respublikasinin rayonlasdirilmasi ile elaqedar olaraq legv olundu