Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalənin şübhə doğurur. |
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Nüseyrilər, ya da Nusayriyyə (ərəb. النصيرية - Al-Nusayrīyah, ya da ərəb. العلوية - Al-Alawīya) — Suriyanın , və bölgələriylə Türkiyənin Hatay, Adana və Mersin illərində yaşayan, ismaililik, duruzilik, xristianlıq ilə birlikdə Suriyadakı mövcud digər yerli inancların İslamiyətin şiəlik məzhəbinin damı altında yaşaması nəticəsində ortaya çıxmış olan dini inanc toplumu.
Yaranması
Nusayrilik 883-cü ildə Məhəmməd bin Nusayri əl-Nəm tərəfindən yaradılmış və Suriyada geniş yayılmış batini şiə təriqətidir. Bəzi mənbələrdə Numeyrilər də adlanırlar. Batini xarakterli təriqət adlanmalarının səbəbi ikili (əslində, daha çox) inanc sisteminə malik olmaları ilə bağlıdır. Özlərini zahirən müsəlman adlandırsalar da, batində qarışıq bir dini sistemə mənsubdurlar.
Yaradıcısı, özünü şiə-imamiliyinin onuncu imamı Əli əl-Hakinin sağlığında onun tərəfindən göndərilmiş peyğəmbər olduğunu iddia edirdi. Bir rəvayətə görə də, IBM Nusayri, on birinci imam Həsən əl-Asgərinin (873) "atası olduğunu irəli sürmüş və onun vəfatıyla da oğlu Məhəmməd b. əl-Həsənın Mehdiliyini qəbul etmişdir".
Yalnız Suriya bölgəsində yayilmiş olan nüseyrilər 903-cü ildə Suriyada hakimiyyəti ələ keçirdilər. Səlib yürüşləri zamanı xaç (xristian) ordularına yardım etmiş və müsəlmanların əleyhinə xristianlara dəstək olmuşdular. Buna görə Səlahəddin Əyyubi tərəfindən şiddətli şəkildə cəzalandırılmışdılar. Eyni şəkildə Məmluklar əleyhinə Moğollara yardım etdikləri üçün Məmluk Sultanı Aybarsdan da təzyiq görmüşdülər. Nüseyrilər, bölgədə ardıçıllıqla hökm sürən, Səlahəddin Əyyubi, xristianlar, ismaililər və moğollardan sonra Sultan Səlimin (1516-cı) Suriyanı ələ keçirməsindən sonra daha güclü təzyiqlərə məruz qalmalarına baxmayaraq varlıqlarını davam etdirə bilmişlər. Zaman-zaman Osmanlılara qarsı üsyan etmələrinə baxmayaraq II Əbdulhəmid onları rəsmi olaraq bir məzhəb kimi qəbul etmişdi. Bu gün Suriyanın müxtəlif bölgələrdə - Hatay, Tarsus, Adana, Firat boyları və Livanda geniş şəkildə yayılmış olan nüseyrilərin sayı təkcə Suriyada 5 milyon civarındadır
Nusayrilər təriqət kimi dörd qola ayrılmışlar: Heydəriyyə, Simaliyyə (və ya Semsiyyə) Kilaziyyə (və ya Kameriyyə) və Gaybiyyə təriqətləri.
Etiqadı fikirlərinə görə, qismən İslamdan qaynaqlanmış olsalar da, əsasən batini şərhlərə söykənən və hətta zaman-zaman Xristian mədəniyyətinin təsirindədirlər.
Nusayrilərin dini düşüncələrinin təməlini Əlinin ilahiləşdırılması təşkil edir. Bu təriqətin bütün qollarına görə, Əli ibn-Əbutalib (IV islam xəlifəsi) Tanrıdır. Uca Allah üçün sayılan sifət və xüsusiyyətlər Əli üçün sayılmalıdır. O, nurun nurudur, ilahi şəxs etibarilə gizlidir. O mənadır. Görünüşcə imam olmasına baxmayaraq, batini cəhətiylə O, Allahdır. Buna görə onların Şəhadət sözü "Mən Əlidən başqa İlah olmadığıma şəhadet edərəm" formasındadır. Bu anlayışa görə Əli, tanrıdır. Öz ruhundan Məhəmmədi, O da Salmanı Farasısı yaratmışdır. Əli "məna", Məhəmməd "ad", Salman isə "rəb"dir. Bu üçlk A(aya), M (Mim) və S (Sin) simvollarıyla ifadə edilir. Bu üçlü simvollaşdırma sistemi Süleyman Hasbi tərəfindən Xristianlıqdakı "ata-oğul-müqəddəs ruh" sistemiylə açıqlanar. Ayrıca Salmandan sonra beş dənə də Eytam vardır ki, bunlar: Mikdad bin əl-Esvad (Təbiət hadisələri və zəlzələni həyata keçirən), Əbu Zerril-Gifari (Uldizlarin hərəkətini idarə edən), Abdullah bin- Rifaha (Canlıların həyatlarıyla məşğul olan), Osman bin- Mazmun (Ruzi və xəstəliklərlə məşğul olan) və Qəmbər bin- Qaban ət-Dövrü (Ruhları cəsədlərə qaytaran). Bu beş eytam, eyni zamanda beş böyük ulduzdur.
Heydəriyyə təriqətinə görə Əli, göydədir. Günəş Məhəmmədi, ay da Salmanı təmsil edir. Əli günəşdə oturmuşdur. Kilazilərə görə isə Əlinin yeri Aydır. Buna görə də bu təriqətə "Qəmərilər" adı verilmişdir. Onlara görə şərab, üluhiyyətin simvoludur. Şərabı və şərabın əsli olan üzüm salxımlarını həddindən artıq uca tuturlar.
Tənasüh (ruhun bir bədəndən başqasına keçməsinə) və ruh köçünə inanırlar. Onlara görə, insanlar ilk dəfə səmavi varlıqlar olaraq yaradılmışlar. Lakin enişlərinin nəticəsi olaraq bugünkü vəziyyətlərini qəbul etmək məcburiyyətində qalmışlar. Davamlı tənasüh və ruh köçü, insanların təkrar səmavi varlıqlara dönməsiylə sona çatacaq. Yenə Əlinın ulduzlarin şahzadəsi olduğuna, günəş və ay ilə cisimlənmiş oldığına biətlidirlər.
Əliyə inanan Nusayrilərin ruhları, ulduzlara çevrilərək nurlar aləminə yüksələr. Nusayri olmayanların ruhları isə, heyvan bədənlərinə girər. Qadınların ruhları yoxdur. Şeytanlar insanların günahlarından, qadınlar da şeytanların günahlarından yaradılmışlar. Bu baxımdan qadınlara məzhəblərinin sirlərini açıqlamazlar. Müaviyəni, Yezidi və Həcc ziyarətini şeytanın simvolları adlandırır və lənətləyirlər.
Islaman beş əsas şərtinə münasibət də müsəlmanlardan fərqlidir. Onlara görə dinlərinin beş şərti belə ifadə olunmalıdır:
- Şəhadət sözü deyildikdən sonra "Nüseyri dinindən, Cundebi görüsündən, Cunbulani təriqətindən, Hasbi əqidəsindən, Cinli inancından, Meymuni fiqhindən olduğuma Şəhadət verirəm" cümləsi təkrarlanır.
- Namaz yalnız duadır. "Əli, Məhəmməd və Salmanı ucaldarıq" - demək, namazı qılmaq deməkdir. Namazdan əvvəl dəstəmaz alınmaz. Namazın şərtləri beşdir: a) Məhəmməd, Fatimə, Həsən, Hüseyn və Möhsin olmaqla beş seçməni tanımaq; b) Gülmədən və danışmadan dua etmək; c) Namazı, Abbasi rəngi olduğu üçün qara əbasız qılmaq; d) İbadəti başqalarının görməməsi üçün gizli etmək. "Ey Uca, Böyük və Arıların Əfəndisi Əli, bizə mərhəmət et" deyərək namazı bitirmək lazımdır. Namaz qılarkən Məkkəyə sarı dönmək də şart deyil. Günortaya qədər günəşin doğuş istiqamətinə, günortadan sonra isə qərbə üz tutmaq gərəkdir.
- Oruc Rəsulullahın atası Abdullah ibn Əbdulmütəlimin səssizliyini təmsil edir. Buna görə Ramazan Abdullah, Qurban Məhəmməddir. Ramazan ayının günləri isə nüseyrilərin müqəddəslərini təmsil edir.
- Zəkatın mənası dini öyrənməkdir. Hər ailə maliyyə vəziyyətinə görə, şeyxə pul vermək məcburiyyətindədir. Bu zəkat vermək deməkdir.
- Ziyarət yerləri çox əhəmiyyətlidir.Onlar ya su kənarlarında, ya da ağaclıq yerlərdədir. Bu anlayışlar qədim Finikiyalılardan qalan bir inancdır.
Nusayrilərdə, şeyxlərə böyük hörmət göstərilir və onlar dərəcələrinə görə dörd sinfə ayrılır: a) Böyük Şeyx. Əlinin yer üzündəki kölgəsi. Fövqəlbəşər gücünə inanılar. Vəzifəsi, şeyx və imamlığa namizədləri seçməkdir. b) Şeyx. Şeyxlərin sayları çoxdur və onların atalarının mələklər olduğuna inanılar. Mərasim və ziyarətləri idarə edib, xəstələrə dua edərlər, onlardan icazəsiz həkimə belə gedilməz. Şeyx ola bilmək üçün şeyx ailəsindən olmaq şərtdir. c) Nüvvab. Şeyx köməkçisi vəziyyətindədirlər, Şeyx ola bilmələri Böyük şeyxin qərarına bağlıdır, bunun üçün geniş bir təcrübədən keçməsi lazımlıdır. d) İmam. Aşağı təbəqəli din xadimləridirlər.
Nusayriliyə giriş üç mərhələdə həyata keçirilir. Qadınlar bu məzhəbə girə bilməzlər. Kişilərin isə məzhəbə girmələrinin əsas şərti ata-ananın Nusayri olmasıdır. Diqqət çəkən əsas məqam ondan ibarətdir ki, məzhəbə ilk girəndən, ilk alınan söz, sirr saxlama xüsusiyyəti və bu qabiliyyətin yoxlanmasıdır.
Birinci mərhələ: Məzhəbə girəcək uşağın atası, onu güvəndiyi bir nusayriyənin yanına aparar. O şəxs uşağın mənəvi atası kimi onu yaxşıca tanıyır və qəbul şərtlərini anladır. Uşağın vəziyyəti haqqında şeyxin hüzurunda təminat alınar, uşaq əgər sirr versə öldürülür. Müsəlmanların gözündə yaxşı bir müsəlman kimi görünmək üçün namaz qılıb, oruc tutmasına diqqət göstərməsi lazım bilinir. Sonda uşaq "Məşvərət Cəmiyyəti" adlı yığıncağa alınır ki, bu yığıncaq şeyxin evində keçirilir. Üluhiyyət simvolu olan bir qədəh şərabı içdikdən sonra, o, Nurun qulu adini alar. Bu vaxt ona a(ayin), m(mim), s(sin) hərfləri və mənaları izah edilmədən təkrar etdirilir.
İkinci mərhələ: İlk mərhələdən qırx gün sonra uşaq "Məlik Cəmiyyəti"nə gətirilər. Uşağa təkrar bir qədəh içki təqdim edir və a(ayin), m(mim), s(sin) hərflərinin sirrini öyrədərək bunları hər gün 500 dəfə təkrar etməsini əmr edərlər. Bu vaxt "Kitabül-Mecmu"dan da bəzi hissələri öyrədirlər.
Üçüncü mərhələ: İkincidən 7-9 ay sonra icra edilir. Geniş bir salonda keçirilən bu mərasimin bir xeyli qaydaları vardır. Salonda ortada böyük şeyxi təmsil edən imam oturur, sağında nakibə, solunda isə nəçim oturur. Bu forma A(ayin), M(mim), S(sin) hərflərini-yəni Əli, Məhəmməd və Səlman üçlüyünü təmsil edir. Nakibin sağında da həvariləri adlanan on iki adam oturur. Nəcibin solunda isə iyirmi dörd adam durmalıdır. Bu adamlar "Kitabül-Məcmun”un beş dəfə təkrar edilməsinə şahidlik edərlər. Mərasimdə imam təkrarən uşaqdan sirrləri saxlayacağına dair söz istəyir, həvarilər də onun sözünə şahidlik edərlər. Bu sırada on iki həvari önlərindəki on iki stəkandan bir qurtum içki içirlər, namizəd də içir və beləcə üluhiyyətə çatmış hesab olunur.
Nusayrilərin müqəddəs bayram və mərasimlər bunlardır:
- Fitrə (Ramazan);
- Adha (Qurban);
- Gadir (Zilhiccə; Peyğəmbərin Əlini imam təyin etdiyinə inanılan gün);
- Mubahalə (Zilhiccə, Xristianlarla Məhəmməd arasındakı lənətlənmə hadisəsi);
- Firak (Zilhiccə; Peyğəmbərin Mədinəyə hicrət etdiyi gecədə Əlinin ONun yatağında yatması);
- Müddət (Məhərrəm; Nusayrilərə görə Hüseyn, Kərbəlada ölməmiş, Isa kimi göyə çəkilmişdir);
- Rəbiul əvvəl (Ömərin səhim edildiyi gün);
- Şum (Selmanın ölümü);
- Novruz bayramları 10. 24/25 dekabr gecəsi İsanın doğumu və "son yemək" ayini.
Nusayrilik İslam dini təriqəti adlana bilməz. Burada köhnə dinlər və inanışlardan tutmuş Sabiilikdən, Atəşpərəstlikdən, Yəhudilikdən, Xristianlıqdan və primitiv inanışlardan olduqca çox böyük təsirləri müşahidə etmək mümkündür. Bu inanış forması eyni zamanda gizlilik pərdəsi ilə örtülərək təqdim edilmişdir. Sirlərini, başqalarına açma qorxusuyla qadınlara öyrətmədikləri kimi, qadınlar ayinlərə də qatılmırlar. Üzvlüyə qəbul mərasimi masonların üzvlüyə qəbul mərasimlərinə bənzəyir.
1920-ci ilin sentyabrında Fransız işğalçıları Nusayrililəri Əlinin adından istifadə etdiklərinə görə Şiə təriqəti adlandırmışdı. Bu onlara İslam dininə qarşı daha kəskin mübarizə üçün lazım idi. İrandakı Bəhabilər və Pakistandakı Kadiyanilər kimi Nusayrilər də imperialistlərin məqsədləri istiqamətində üzərlərinə düsən rolu layiqincə oynamışlar və bu gün Suriyada bu rollarını oynamaqda davam etməkdədirlər.
Bu gün Suriya bu dindarlar tərəfindən idarə edilməkdədir. Tarix boyunca müsəlmanları davamlı şəkildə qətlə yetirmişlər. Təkcə, 1982-ci ildə Hama şəhərində baş vermiş qarşıdurmada otuz min insan şəhid olmuşdu.
Məzhəb kimi görünməsinə baxmayaraq Nusayrilik, nə xristianlıqla, nə yəhudiliklə, nə də islam ilə əlaqəsi olmayan inanc və ibadət üsullarıyla ayrıca bir din kimi ortaya çıxmışdır. Onların kafir, müşrik, olmalarında bütün sünni və şiə üləmaları yekdil rəy vermişlər.
1971-ci ildən bəri ölkə rəhbərliyini ələ keçirmişlər. 30 ildən artıqdır ki, bütün ölkə diktator Hafiz Əsəd və oğlu Bəşər Əsəd tərəfindən təzyiq altında saxlanmaqdadır.
İstinadlar
- Ruhi Figlali, "Çağımızda Etiqadı İslam Məzhəbləri”, s. 143.
- Massignon: "Nusayrilər" Maddə I. A.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqalenin neytralligi subhe dogurur Meqalede teref tutma ve ya pislemek meqsedi dasiyan ve dogrulugu subut edilmeyen fikirlerin oldugu iddia edilir Xahis olunur bu mesele ile elaqedar istirak edesiniz Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Nuseyriler ya da Nusayriyye ereb النصيرية Al Nusayriyah ya da ereb العلوية Al Alawiya Suriyanin ve bolgeleriyle Turkiyenin Hatay Adana ve Mersin illerinde yasayan ismaililik duruzilik xristianliq ile birlikde Suriyadaki movcud diger yerli inanclarin Islamiyetin sielik mezhebinin dami altinda yasamasi neticesinde ortaya cixmis olan dini inanc toplumu Islam Islam TarixiImanin sertleriTovhid Melekler Kitablar Peygemberler Mead Axiret Qeza ve TalehIslamin bes sertiKelmeyi sehadet Namaz Oruc Hecc ZekatEseriler Maturidiler Qederiler Motezililer Cebriler Murciler Cehmiyye Musebbihiler SelefilerFiqh mezhebleriSunniler Henefiler Malikiler Safiiler Henbeliler Yox olmus mezhebler Zahiriler Auzailer Leysiler Sevriler Ceririler Sieler Imamiler Ceferiler Exbariler Usuliler Seyxiler Eleviler Ensariler Qizilbaslar Zeydiler Ismaililer Qermetiler Xasxasiler Fethiler Xettabiler Vaqifiyye Rafiziler Batiniler Qeysaniler Xurremiler Bazigiyye Qurabiyye Xariciler Muhakkime Ecrediler Meymuniler Seelebiler Ezraqiler Beyhesiler Ibadiler Necdatiler SufrilerHemcinin baxSufiler Yesevilik Neqsibendilik Suhreverdilik Xelvetilik Sefevilik Bayramilik Bektasilik Celvetilik Cerrahilik Cistiyye Ehqaqiye Gulsenilik Hurufilik Kubravilik Melametilik Movlevilik Nemetullahiyye Noqtevilik Qelenderilik Qadiriyye Rahmaniyye Rifailik Rovseniler Senusiler Saziliyye Zahidiyye Nuseyriler Druzlar Islam felsefesiYaranmasiNusayrilik 883 cu ilde Mehemmed bin Nusayri el Nem terefinden yaradilmis ve Suriyada genis yayilmis batini sie teriqetidir Bezi menbelerde Numeyriler de adlanirlar Batini xarakterli teriqet adlanmalarinin sebebi ikili eslinde daha cox inanc sistemine malik olmalari ile baglidir Ozlerini zahiren muselman adlandirsalar da batinde qarisiq bir dini sisteme mensubdurlar Yaradicisi ozunu sie imamiliyinin onuncu imami Eli el Hakinin sagliginda onun terefinden gonderilmis peygember oldugunu iddia edirdi Bir revayete gore de IBM Nusayri on birinci imam Hesen el Asgerinin 873 atasi oldugunu ireli surmus ve onun vefatiyla da oglu Mehemmed b el Hesenin Mehdiliyini qebul etmisdir Yalniz Suriya bolgesinde yayilmis olan nuseyriler 903 cu ilde Suriyada hakimiyyeti ele kecirdiler Selib yurusleri zamani xac xristian ordularina yardim etmis ve muselmanlarin eleyhine xristianlara destek olmusdular Buna gore Selaheddin Eyyubi terefinden siddetli sekilde cezalandirilmisdilar Eyni sekilde Memluklar eleyhine Mogollara yardim etdikleri ucun Memluk Sultani Aybarsdan da tezyiq gormusduler Nuseyriler bolgede ardicilliqla hokm suren Selaheddin Eyyubi xristianlar ismaililer ve mogollardan sonra Sultan Selimin 1516 ci Suriyani ele kecirmesinden sonra daha guclu tezyiqlere meruz qalmalarina baxmayaraq varliqlarini davam etdire bilmisler Zaman zaman Osmanlilara qarsi usyan etmelerine baxmayaraq II Ebdulhemid onlari resmi olaraq bir mezheb kimi qebul etmisdi Bu gun Suriyanin muxtelif bolgelerde Hatay Tarsus Adana Firat boylari ve Livanda genis sekilde yayilmis olan nuseyrilerin sayi tekce Suriyada 5 milyon civarindadir Nusayriler teriqet kimi dord qola ayrilmislar Heyderiyye Simaliyye ve ya Semsiyye Kilaziyye ve ya Kameriyye ve Gaybiyye teriqetleri Etiqadi fikirlerine gore qismen Islamdan qaynaqlanmis olsalar da esasen batini serhlere soykenen ve hetta zaman zaman Xristian medeniyyetinin tesirindedirler Nusayrilerin dini dusuncelerinin temelini Elinin ilahilesdirilmasi teskil edir Bu teriqetin butun qollarina gore Eli ibn Ebutalib IV islam xelifesi Tanridir Uca Allah ucun sayilan sifet ve xususiyyetler Eli ucun sayilmalidir O nurun nurudur ilahi sexs etibarile gizlidir O menadir Gorunusce imam olmasina baxmayaraq batini cehetiyle O Allahdir Buna gore onlarin Sehadet sozu Men Eliden basqa Ilah olmadigima sehadet ederem formasindadir Bu anlayisa gore Eli tanridir Oz ruhundan Mehemmedi O da Salmani Farasisi yaratmisdir Eli mena Mehemmed ad Salman ise reb dir Bu uclk A aya M Mim ve S Sin simvollariyla ifade edilir Bu uclu simvollasdirma sistemi Suleyman Hasbi terefinden Xristianliqdaki ata ogul muqeddes ruh sistemiyle aciqlanar Ayrica Salmandan sonra bes dene de Eytam vardir ki bunlar Mikdad bin el Esvad Tebiet hadiseleri ve zelzeleni heyata keciren Ebu Zerril Gifari Uldizlarin hereketini idare eden Abdullah bin Rifaha Canlilarin heyatlariyla mesgul olan Osman bin Mazmun Ruzi ve xesteliklerle mesgul olan ve Qember bin Qaban et Dovru Ruhlari cesedlere qaytaran Bu bes eytam eyni zamanda bes boyuk ulduzdur Heyderiyye teriqetine gore Eli goydedir Gunes Mehemmedi ay da Salmani temsil edir Eli gunesde oturmusdur Kilazilere gore ise Elinin yeri Aydir Buna gore de bu teriqete Qemeriler adi verilmisdir Onlara gore serab uluhiyyetin simvoludur Serabi ve serabin esli olan uzum salximlarini heddinden artiq uca tuturlar Tenasuh ruhun bir bedenden basqasina kecmesine ve ruh kocune inanirlar Onlara gore insanlar ilk defe semavi varliqlar olaraq yaradilmislar Lakin enislerinin neticesi olaraq bugunku veziyyetlerini qebul etmek mecburiyyetinde qalmislar Davamli tenasuh ve ruh kocu insanlarin tekrar semavi varliqlara donmesiyle sona catacaq Yene Elinin ulduzlarin sahzadesi olduguna gunes ve ay ile cisimlenmis oldigina bietlidirler Eliye inanan Nusayrilerin ruhlari ulduzlara cevrilerek nurlar alemine yukseler Nusayri olmayanlarin ruhlari ise heyvan bedenlerine girer Qadinlarin ruhlari yoxdur Seytanlar insanlarin gunahlarindan qadinlar da seytanlarin gunahlarindan yaradilmislar Bu baximdan qadinlara mezheblerinin sirlerini aciqlamazlar Muaviyeni Yezidi ve Hecc ziyaretini seytanin simvollari adlandirir ve lenetleyirler Islaman bes esas sertine munasibet de muselmanlardan ferqlidir Onlara gore dinlerinin bes serti bele ifade olunmalidir Sehadet sozu deyildikden sonra Nuseyri dininden Cundebi gorusunden Cunbulani teriqetinden Hasbi eqidesinden Cinli inancindan Meymuni fiqhinden olduguma Sehadet verirem cumlesi tekrarlanir Namaz yalniz duadir Eli Mehemmed ve Salmani ucaldariq demek namazi qilmaq demekdir Namazdan evvel destemaz alinmaz Namazin sertleri besdir a Mehemmed Fatime Hesen Huseyn ve Mohsin olmaqla bes secmeni tanimaq b Gulmeden ve danismadan dua etmek c Namazi Abbasi rengi oldugu ucun qara ebasiz qilmaq d Ibadeti basqalarinin gormemesi ucun gizli etmek Ey Uca Boyuk ve Arilarin Efendisi Eli bize merhemet et deyerek namazi bitirmek lazimdir Namaz qilarken Mekkeye sari donmek de sart deyil Gunortaya qeder gunesin dogus istiqametine gunortadan sonra ise qerbe uz tutmaq gerekdir Oruc Resulullahin atasi Abdullah ibn Ebdulmutelimin sessizliyini temsil edir Buna gore Ramazan Abdullah Qurban Mehemmeddir Ramazan ayinin gunleri ise nuseyrilerin muqeddeslerini temsil edir Zekatin menasi dini oyrenmekdir Her aile maliyye veziyyetine gore seyxe pul vermek mecburiyyetindedir Bu zekat vermek demekdir Ziyaret yerleri cox ehemiyyetlidir Onlar ya su kenarlarinda ya da agacliq yerlerdedir Bu anlayislar qedim Finikiyalilardan qalan bir inancdir Nusayrilerde seyxlere boyuk hormet gosterilir ve onlar derecelerine gore dord sinfe ayrilir a Boyuk Seyx Elinin yer uzundeki kolgesi Fovqelbeser gucune inanilar Vezifesi seyx ve imamliga namizedleri secmekdir b Seyx Seyxlerin saylari coxdur ve onlarin atalarinin melekler olduguna inanilar Merasim ve ziyaretleri idare edib xestelere dua ederler onlardan icazesiz hekime bele gedilmez Seyx ola bilmek ucun seyx ailesinden olmaq sertdir c Nuvvab Seyx komekcisi veziyyetindedirler Seyx ola bilmeleri Boyuk seyxin qerarina baglidir bunun ucun genis bir tecrubeden kecmesi lazimlidir d Imam Asagi tebeqeli din xadimleridirler Nusayriliye giris uc merhelede heyata kecirilir Qadinlar bu mezhebe gire bilmezler Kisilerin ise mezhebe girmelerinin esas serti ata ananin Nusayri olmasidir Diqqet ceken esas meqam ondan ibaretdir ki mezhebe ilk girenden ilk alinan soz sirr saxlama xususiyyeti ve bu qabiliyyetin yoxlanmasidir Birinci merhele Mezhebe girecek usagin atasi onu guvendiyi bir nusayriyenin yanina aparar O sexs usagin menevi atasi kimi onu yaxsica taniyir ve qebul sertlerini anladir Usagin veziyyeti haqqinda seyxin huzurunda teminat alinar usaq eger sirr verse oldurulur Muselmanlarin gozunde yaxsi bir muselman kimi gorunmek ucun namaz qilib oruc tutmasina diqqet gostermesi lazim bilinir Sonda usaq Mesveret Cemiyyeti adli yigincaga alinir ki bu yigincaq seyxin evinde kecirilir Uluhiyyet simvolu olan bir qedeh serabi icdikden sonra o Nurun qulu adini alar Bu vaxt ona a ayin m mim s sin herfleri ve menalari izah edilmeden tekrar etdirilir Ikinci merhele Ilk merheleden qirx gun sonra usaq Melik Cemiyyeti ne getiriler Usaga tekrar bir qedeh icki teqdim edir ve a ayin m mim s sin herflerinin sirrini oyrederek bunlari her gun 500 defe tekrar etmesini emr ederler Bu vaxt Kitabul Mecmu dan da bezi hisseleri oyredirler Ucuncu merhele Ikinciden 7 9 ay sonra icra edilir Genis bir salonda kecirilen bu merasimin bir xeyli qaydalari vardir Salonda ortada boyuk seyxi temsil eden imam oturur saginda nakibe solunda ise necim oturur Bu forma A ayin M mim S sin herflerini yeni Eli Mehemmed ve Selman ucluyunu temsil edir Nakibin saginda da hevarileri adlanan on iki adam oturur Necibin solunda ise iyirmi dord adam durmalidir Bu adamlar Kitabul Mecmun un bes defe tekrar edilmesine sahidlik ederler Merasimde imam tekraren usaqdan sirrleri saxlayacagina dair soz isteyir hevariler de onun sozune sahidlik ederler Bu sirada on iki hevari onlerindeki on iki stekandan bir qurtum icki icirler namized de icir ve belece uluhiyyete catmis hesab olunur Nusayrilerin muqeddes bayram ve merasimler bunlardir Fitre Ramazan Adha Qurban Gadir Zilhicce Peygemberin Elini imam teyin etdiyine inanilan gun Mubahale Zilhicce Xristianlarla Mehemmed arasindaki lenetlenme hadisesi Firak Zilhicce Peygemberin Medineye hicret etdiyi gecede Elinin ONun yataginda yatmasi Muddet Meherrem Nusayrilere gore Huseyn Kerbelada olmemis Isa kimi goye cekilmisdir Rebiul evvel Omerin sehim edildiyi gun Sum Selmanin olumu Novruz bayramlari 10 24 25 dekabr gecesi Isanin dogumu ve son yemek ayini Nusayrilik Islam dini teriqeti adlana bilmez Burada kohne dinler ve inanislardan tutmus Sabiilikden Atesperestlikden Yehudilikden Xristianliqdan ve primitiv inanislardan olduqca cox boyuk tesirleri musahide etmek mumkundur Bu inanis formasi eyni zamanda gizlilik perdesi ile ortulerek teqdim edilmisdir Sirlerini basqalarina acma qorxusuyla qadinlara oyretmedikleri kimi qadinlar ayinlere de qatilmirlar Uzvluye qebul merasimi masonlarin uzvluye qebul merasimlerine benzeyir 1920 ci ilin sentyabrinda Fransiz isgalcilari Nusayrilileri Elinin adindan istifade etdiklerine gore Sie teriqeti adlandirmisdi Bu onlara Islam dinine qarsi daha keskin mubarize ucun lazim idi Irandaki Behabiler ve Pakistandaki Kadiyaniler kimi Nusayriler de imperialistlerin meqsedleri istiqametinde uzerlerine dusen rolu layiqince oynamislar ve bu gun Suriyada bu rollarini oynamaqda davam etmekdedirler Bu gun Suriya bu dindarlar terefinden idare edilmekdedir Tarix boyunca muselmanlari davamli sekilde qetle yetirmisler Tekce 1982 ci ilde Hama seherinde bas vermis qarsidurmada otuz min insan sehid olmusdu Mezheb kimi gorunmesine baxmayaraq Nusayrilik ne xristianliqla ne yehudilikle ne de islam ile elaqesi olmayan inanc ve ibadet usullariyla ayrica bir din kimi ortaya cixmisdir Onlarin kafir musrik olmalarinda butun sunni ve sie ulemalari yekdil rey vermisler 1971 ci ilden beri olke rehberliyini ele kecirmisler 30 ilden artiqdir ki butun olke diktator Hafiz Esed ve oglu Beser Esed terefinden tezyiq altinda saxlanmaqdadir IstinadlarRuhi Figlali Cagimizda Etiqadi Islam Mezhebleri s 143 Massignon Nusayriler Madde I A