Mürcilər (ərəb. المرجئة) — İslamda etiqadi məzhəblərindən biri.
Ortaya çıxması
Mürciyyə məzhəbi ilk dəfə üçüncü xəlifə Osmanın hakimiyyəti dövründə təlatümlü bir dövrdə meydana çıxıb. Sonralar Əli ilə Müaviyə arasında baş verən ixtilaf və müharibələrdə bəzi insanlar öz fikirlərini bildirməkdən çəkinmişlər. İslamda haqsız yerə döyüşmək böyük günahdır. Böyük günaha düçar olmuş şəxsin vəziyyətini şərh etmək istəməyiblər. Bu şəxslər arasında İslam tarixinin məşhur simalarından olan Səd ibn Əbu Vəqqas, Əbu Bəkrə, İmran bin Hüseyn və Abdullah ibn Ömər də var idi. Həmin şəxslər mübahisənin hansı tərəfinin haqlı olması barədə fikir bildirməyiblər.
Zaman keçdikcə bu münaqişələrin fərqli aspekti inkişaf etmişdir; Böyük günah edən şəxsin vəziyyəti. O zaman bu məsələyə fərqli baxışları olan müxtəlif qruplar yenicə formalaşmağa başlayırdı. İslamın siyasi məzhəblərindən olan xaricilər böyük günaha düçar olan şəxsin kafir, yəni sayılacağını bildiriblər. İslam dininin etiqadi məzhəbi olan Mötəzilə, bu adamların mömin olmasalar da, kafir ola bilməyəcəklərinə qərar vermiş və böyük günahlar edən insanları möminlərlə kafirlər arasında bir mövqeyə qoymuş və bu insanları günahkar adlandırmışdır. Müsəlmanların yerdə qalan əksəriyyəti böyük günah edənin günahkar mömin olduğunu və əgər Allah onu bağışlamasa, günahının cəzasını çəkəcəyini, lakin kafir olaraq cəzalandırılmayacağını iddia edirdilər.
Müsəlmanlar arasında baş verən qarşıdurmalarla bağlı fikir bildirməyən qrup ilk günlərdə də bu məsələyə münasibət bildirməyib. Lakin zaman keçdikcə bu çəkinmə rəftarları fərqli bir miqyas alır və dini məktəb formalaşdırır. Zaman keçdikcə bu kiçik qrup mömin hansı günah işlətsə də, cəzalandırılmayacağı fikrini qəbul etdir. Bu mərhələdən sonra bu ziyalı məktəbi "Mürciyə" adını alır.
Əsas Prinsip
Murciyə məktəbinin əsas prinsipləri; Odur ki, iman və günah zərər verməz, küfr və yaxşı əməllər isə fayda verməz. Bu o deməkdir ki; Əgər insan İslam dinini qəbul edibsə və bu dinə bir dəfə etiqad edibsə, İslam dininin hökmlərinə zidd olub-olmamasının heç bir əhəmiyyəti yoxdur. Etiqadına görə, əməlləri pis və ya günah olsa belə, o insan axirətdə (İslam dininin əsaslarından biridir) bu davranışlarına görə cəzalandırılmaz. Eləcə də, Murciyə məzhəbinə görə, əgər insan İslama iman gətirməsə və əqidəsi doğru deyilsə, nə qədər gözəl rəftar olsa da, bu xeyirxah əməllər insana heç bir fayda verməz və insan axirətdə əzab çəkər.
Əhli-sünnənin rəyi
Murciyə məzhəbinin günahların möminə zərər verməməsi fikri əhli-sünnənin əsas baxışlarına ziddir. Bu səbəbdən əhli-sünnəyə bağlı alimlər Mürciyyəni iki yerə bölürlər: Sünni Mürciyyə və Bidət Mürciyyə.
Sünni Mürciyyə dedikdə, bu alimlər əhli-sünnə prinsiplərinə bağlı olan və günah edən möminin İslam dininə görə axirətdə etdiyi günahların cəzasını alacağına inanan mürciyə məzhəbinin üzvlərini nəzərdə tuturlar. Onlar daha çox bu qrupu əhli-sünnə içərisində hesab edirlər və ona mürciyə demirlər. Onlar möminin günah edə bilməyəcəyi fikrinə görə digər qrupu, bidətçi Murciyyəni tənqid edirlər və ümumiyyətlə bu qrupa Murcyiə adı verirlər.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Islam Islam TarixiImanin sertleriTovhid Melekler Kitablar Peygemberler Mead Axiret Qeza ve TalehIslamin bes sertiKelmeyi sehadet Namaz Oruc Hecc ZekatEseriler Maturidiler Qederiler Motezililer Cebriler Murciler Cehmiyye Musebbihiler SelefilerFiqh mezhebleriSunniler Henefiler Malikiler Safiiler Henbeliler Yox olmus mezhebler Zahiriler Auzailer Leysiler Sevriler Ceririler Sieler Imamiler Ceferiler Exbariler Usuliler Seyxiler Eleviler Ensariler Qizilbaslar Zeydiler Ismaililer Qermetiler Xasxasiler Fethiler Xettabiler Vaqifiyye Rafiziler Batiniler Qeysaniler Xurremiler Bazigiyye Qurabiyye Xariciler Muhakkime Ecrediler Meymuniler Seelebiler Ezraqiler Beyhesiler Ibadiler Necdatiler SufrilerHemcinin baxSufiler Yesevilik Neqsibendilik Suhreverdilik Xelvetilik Sefevilik Bayramilik Bektasilik Celvetilik Cerrahilik Cistiyye Ehqaqiye Gulsenilik Hurufilik Kubravilik Melametilik Movlevilik Nemetullahiyye Noqtevilik Qelenderilik Qadiriyye Rahmaniyye Rifailik Rovseniler Senusiler Saziliyye Zahidiyye Nuseyriler Druzlar Islam felsefesi Murciler ereb المرجئة Islamda etiqadi mezheblerinden biri Ortaya cixmasiMurciyye mezhebi ilk defe ucuncu xelife Osmanin hakimiyyeti dovrunde telatumlu bir dovrde meydana cixib Sonralar Eli ile Muaviye arasinda bas veren ixtilaf ve muharibelerde bezi insanlar oz fikirlerini bildirmekden cekinmisler Islamda haqsiz yere doyusmek boyuk gunahdir Boyuk gunaha ducar olmus sexsin veziyyetini serh etmek istemeyibler Bu sexsler arasinda Islam tarixinin meshur simalarindan olan Sed ibn Ebu Veqqas Ebu Bekre Imran bin Huseyn ve Abdullah ibn Omer de var idi Hemin sexsler mubahisenin hansi terefinin haqli olmasi barede fikir bildirmeyibler Zaman kecdikce bu munaqiselerin ferqli aspekti inkisaf etmisdir Boyuk gunah eden sexsin veziyyeti O zaman bu meseleye ferqli baxislari olan muxtelif qruplar yenice formalasmaga baslayirdi Islamin siyasi mezheblerinden olan xariciler boyuk gunaha ducar olan sexsin kafir yeni sayilacagini bildiribler Islam dininin etiqadi mezhebi olan Motezile bu adamlarin momin olmasalar da kafir ola bilmeyeceklerine qerar vermis ve boyuk gunahlar eden insanlari mominlerle kafirler arasinda bir movqeye qoymus ve bu insanlari gunahkar adlandirmisdir Muselmanlarin yerde qalan ekseriyyeti boyuk gunah edenin gunahkar momin oldugunu ve eger Allah onu bagislamasa gunahinin cezasini cekeceyini lakin kafir olaraq cezalandirilmayacagini iddia edirdiler Muselmanlar arasinda bas veren qarsidurmalarla bagli fikir bildirmeyen qrup ilk gunlerde de bu meseleye munasibet bildirmeyib Lakin zaman kecdikce bu cekinme reftarlari ferqli bir miqyas alir ve dini mekteb formalasdirir Zaman kecdikce bu kicik qrup momin hansi gunah isletse de cezalandirilmayacagi fikrini qebul etdir Bu merheleden sonra bu ziyali mektebi Murciye adini alir Esas PrinsipMurciye mektebinin esas prinsipleri Odur ki iman ve gunah zerer vermez kufr ve yaxsi emeller ise fayda vermez Bu o demekdir ki Eger insan Islam dinini qebul edibse ve bu dine bir defe etiqad edibse Islam dininin hokmlerine zidd olub olmamasinin hec bir ehemiyyeti yoxdur Etiqadina gore emelleri pis ve ya gunah olsa bele o insan axiretde Islam dininin esaslarindan biridir bu davranislarina gore cezalandirilmaz Elece de Murciye mezhebine gore eger insan Islama iman getirmese ve eqidesi dogru deyilse ne qeder gozel reftar olsa da bu xeyirxah emeller insana hec bir fayda vermez ve insan axiretde ezab ceker Ehli sunnenin reyiMurciye mezhebinin gunahlarin momine zerer vermemesi fikri ehli sunnenin esas baxislarina ziddir Bu sebebden ehli sunneye bagli alimler Murciyyeni iki yere bolurler Sunni Murciyye ve Bidet Murciyye Sunni Murciyye dedikde bu alimler ehli sunne prinsiplerine bagli olan ve gunah eden mominin Islam dinine gore axiretde etdiyi gunahlarin cezasini alacagina inanan murciye mezhebinin uzvlerini nezerde tuturlar Onlar daha cox bu qrupu ehli sunne icerisinde hesab edirler ve ona murciye demirler Onlar mominin gunah ede bilmeyeceyi fikrine gore diger qrupu bidetci Murciyyeni tenqid edirler ve umumiyyetle bu qrupa Murcyie adi verirler IstinadlarAli zade 2007 Islam ES 1991