Osman ağa Gülməmmədov (16 avqust 1892, Yuxarı Salahlı, Qazax qəzası – 1 noyabr 1950, Qars, Qars ili) — Çar Rusiyasının və Azərbaycan Cümhuriyyətinin zabiti, Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin polkovniki.
Osman ağa Gülməmmədov | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 16 avqust 1892 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 1 noyabr 1950 (58 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vətəndaşlığı | |
Həyat yoldaşı | Nəzakət xanım |
Uşaqları | Xəzər, Mahmud, Erdal, Türkan, Fatma Lalə, Yüksəl. |
Atası | Gülməmməd ağa |
Hərbi fəaliyyəti | |
Mənsubiyyəti | Rusiya imperiyası (1914-1917) Azərbaycan Cümhuriyyəti (1918-1920) Türkiyə |
Qoşun növü | Azərbaycan Cümhuriyyəti Quru Qoşunları Türkiyə Quru Qoşunları |
Xidmət illəri | 1914- |
Rütbəsi | Albay |
Döyüşlər | Birinci Dünya müharibəsi (1914-1917) Kürdəmir döyüşləri (1918) Bakı döyüşü (1918) Qarabağ hərəkatı (1918) Əsgəran döyüşü Qarabağ üsyanı (1920) Türkiyə İstiqlaliyyət Müharibəsi (1920-1923) |
Təltifləri |
Birinci Dünya müharibəsində, Bakı döyüşündə, Əsgəran döyüşündə, Aprel işğalından sonra işğala qarşı baş tutmuş Qarabağ üsyanında və Türkiyə İstiqlaliyyət Müharibəsində iştirak edib.
Birinci Dünya Müharibəsində göstərdiyi qəhrəmanlığa görə ikinci, üçüncü və dördüncü dərəcəli "Müqəddəs Georgi" xaçı, ikinci, üçüncü və dördüncü dərəcəli "Müqəddəs Georgi" medalları ilə, Bakı döyüşündə göstərdiyi qəhrəmanlığa görə ilə, Türkiyə İstiqlaliyyət Müharibəsində göstərdiyi qəhrəmanlığa görə isə ilə təltif edilib.
Həyatı
Osman ağa Gülməmməd ağa oğlu 1892-ci il avqustun 16-da Yelizavetpol quberniyasının Qazax qəzasındakı Salahlı kəndində anadan olub.
Döyüş yolu
Çar Rusiyasında
Hərbi xidmətinə 1914-cü ilin sentyabrında könüllü olaraq Qafqaz Yerli Atlı Diviziyasının tərkibində olan Tatar süvari alayında başlayıb. Bu alayın tərkibində o, 1917-ci ilin avqust ayına qədər Avstriya və Rumıniya cəbhələrində olan hərbi əməliyyatlarda iştirak edib. Hərbi xidmətə sıravi əsgər kimi başlayıb. 1915-ci ildə kiçik uryadnik rütbəsinə layiq görülüb. 1915-ci ilin fevral ayında Avstriya cəbhəsində Brigen şəhəri uğrunda gedən döyüşlərdə yaralanıb. 1916-cı il mart ayının 22-də baş uryadnik və 1917-ci ilin iyunun 29-da milis-yunkeri rütbəsi ilə təltif olunub. Cəbhədə göstərdiyi qəhrəmanlıqlara görə ikinci, üçüncü və dördüncü dərəcəli "Müqəddəs Georgi" xaçı, ikinci, üçüncü və dördüncü dərəcəli "Müqəddəs Georgi" medalı ilə təltif olunub.
Azərbaycan Cümhuriyyətində
1917-ci ilinj payızında Qafqaz Yerli Atlı Diviziyasının alayları Qafqaza geri döndülər. 1917-ci ilin ilin dekabrın 11-də Xüsusi Zaqafqaziya Komitəsinin qərarı ilə azərbaycanlılardan ibarət Müsəlman Korpusu yaradılır. Əliağa Şıxlinskinin rəhbərlik etdiyi korpusun tərkibinə Tatar süvari alayı da daxil olur. Osman ağa bu alayın tərkibində xidmətini davam etdirir. Müsəlman Korpusu üzrə hərbi rütbələr haqqında 1918-ci il 16 may tarixli 26 saylı əmr ilə Gülməmmədova starşinalıq imtiyazı ilə poruçik rütbəsi verildi, vəzifəsi yüksəldilərək üçüncü bölüyün komandiri təyin olundu. 1918-ci ildə Azərbaycan Cümhuriyyəti elan olunduqdan sonra iyunun 26-da Müsəlman Korpusu Əlahiddə Azərbaycan Korpusu adlandırılır və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Milli Ordusunun əsası qoyulur.
1918-ci ildə Kürdəmir, Müsüslü, Sanqaçal döyüşlərində bolşeviklərə qarşı vuruşub. Avqustun 17-də Tatar süvari alayının bir bölüyünə Balaxanı kəndindən şimal qərbdə yerləşən təpəni tutmaq əmri verildi. Kornet Gülməmmədov kəşfiyyata göndərildi. Qarşı tərəfin mövqelərini öyrənəndən sonra o, onların arxasında vahimə yaratmaq və bununla da hücum edən bölüyün işini asanlaşdırmaq üçün süvari bölük həmlə etdi. Əlbəyaxa döyüşlə nəticələnən həmlə təpənin tutulması, burada mövqe tutmuş erməni-rus dəstəsinin məğlub edilməsi ilə bitdi. Düşmənin 1 zabit həkimi, 49 əsgəri əsir götürüldü, 3 pulemyot qənimət kimi ələ keçirildi. Bakı döyüşündə iştirak edib. Döyüşlərdə göstərdiyi igidliyə görə Osman ağa Gülməmmədova kornet süvari qoşununda birinci zabit rütbəsi və general Nuru paşanın əmrilə Osmanlının beş qılınclı verildi.
1918-ci il sentyabrın 15-də Bakı işğaldan azad olunduqdan sonra 1918-ci il sentyabrın 23-də Qarabağ hərəkatı başlayıb Qarabağ hərəkatına qatılan qüvvələrə 9-cu və 106-cı türk alayları, milli könüllü birliklər və I Azərbaycan diviziyası daxil idi. Osman ağa bu döyüşlərə Tatar Atlı Alayının tərkibində olan atlı bölüyün komandiri kimi qatılıb. 1919-cu ilin yanvar ayında keçirilən baxış-yoxlamasında onun sıralarında döyüşdüyü birinci Azərbaycan süvari alayı hərbi nazirin şəxsi təşəkkürünü qazanır. Azərbaycan Cümhuriyyəti hökumətinin hərbi rütbələr haqqında 1919-cu il 16 may tarixli 26 saylı əmri ilə Osman ağa Gülməmmədov hərbi şücaətlərinə görə starşinalıq imtiyazı ilə poruçik rütbəsi verildi, vəzifəsi yüksəldilərək üçüncü bölüyün komandiri təyin olundu. 1919-cu il iyunun 26-da I Cavanşir piyada alayından I Tatar Atlı Alayına keçirilib. Denikin qüvvələrinin Azərbaycana hücumu təhlükəsi olduğu üçün və şimal sərhədlərini qorumaq üçün 1919-cu ilin iyul ayında Osman ağanın xidmət etdiyi I Tatar Atlı Alayı xidmət üçün Qusara göndərilir.
1920-ci ilin martın 21-də erməni-daşnak qüvvələri Əsgəranda yerləşən Cavanşir piyada alayının mövqelərinə qəfil hücum edərək, Əsgəran keçidini ələ keçirib üsyana başladılar. Daha sonra Azərbaycan ordusu Əsgəran istiqamətində genişmiqyaslı hücuma başlayır. Milli ordunun zabiti kimi Osman ağa Gülməmmədov da, süvari alayın tərkibində 30 martda Gəncəyə gəlir. Daha sonra isə bu döyüşlərdə iştirak edir. Əsgəranda başlayan şiddətli döyüşlər Azərbaycan ordusunun qələbəsi ilə yekunlaşır. Aprel ayının ortalarına qədər davam edən döyüşlərdə düşmən qüvvələri bütünlüklə məhv edilir.
Azərbaycan Cümhuriyyətinin işğalından sonra Azərbaycanın bir neçə bölgəsində işğala qarşı üsyanlar baş tutur. Osman ağanın xidmət etdiyi I Tatar Atlı Alayı, Cavanşir Piyada Alayı və digər hərbi birliklərlə birləşərək Nuru Paşanın komandanlığı altında Qarabağ üsyanına qatılıb. İyun ayının 3-dən 4-ə keçən gecə Şuşaya girərək inqilabi komitənin üzvlərini və fəal kommunistləri həbs ediblər. İyun ayının 15-ə qədər davam edən üsyan əlavə güclərin gətirilməsi və düşmən təyyarələrinin bombardmanı ilə məğlubiyyətə uğrayır. Bundan sonra o, Cümhuriyyət ordusunun atlı və piyada alaylarının sağ qalan əsgərləri ilə bərabər döyüşlərdə iştirak edərək Qaryagin və Cəbrayıl istiqamətində geri çəkilib, Araz çayından keçərək İrana daxil olublar.
Türkiyədə
Sovet işğalına qarşı baş qaldırmış üsyanlar məğlub olduqdan sonra Azərbaycan Cümhuriyyətinin Ordusunun qalan hərbçilərinin bir qismi Zəngəzuru keçərək Naxçıvana, bir qismi isə Xudafərin istiqamətindən İrana keçərək Türkiyəyə getdilər. Türkiyə sərhədlərinə yaxınlaşanda Azərbaycan hərbçilərinə rəhbərlik edən Nuh bəy Sofiyev komandanlığı Səməd bəy Rəfibəyliyə təhvil verir. Səməd bəyin rəhbərliyi ilə onlar əvvəlcə Şərqi Bəyazidə, daha sonra isə iyun-iyul aylarında Həsənqala və Ərzuruma çatıblarTürkiyə Böyük Millət Məclisinin qərarı ilə bir atlı, bir piyada alayı və topçu batareyasından ibarət 1,200 nəfərlik Azərbaycan birliyi Kazım Qarabəkir paşanın komandanlıq etdiyi Şərq ordusunun (XV kolordu) sıralarına qəbul olunur. Osman ağa Gülməmmədov da 1,200 nəfərlik Azərbaycan birliyinin tərkibində 56 nəfər zabitdən biri olub.
1920-ci ilin payızından başlayaraq, 1921-ci ilin əvvəllərinə qədər Şərqi Anadolunun ermənilərdən təmizlənməsi ilə sona çatan Şərq hərəkatında iştirak edib. 1923-cü ildə Türkiyə İstiqlaliyyət Savaşında göstərdiyi xidmətlərə görə ilə təltif edilib. Qurtuluş Savaşından sonra orduda qalaraq hərbi xidmətini davam etdirib və albay rütbəsinə qədər yüksəlib.
1934-cü il iyunun 21-də Türkiyədə qəbul edilmiş Soyad qanunundan sonra Osman ağa Gülməmmədov özünə Məmməd "Kazak" soyadını götürüb.
Təqaüdə çıxdıqdan sonra Qarsda Yusuf paşa məhəlləsində yaşayıb. Qars vilayət məclisinə üzv seçilib. 1950-ci il noyabrın 1-də vəfat edib. Qars şəhidliyində mərasimlə dəfn olunub.
Ailəsi
Azərbaycan Cümhuriyyətinin zabiti, Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin polkovniki, Tərtər və Qarabağ üsyanlarının iştirakçısı Məmməd Qazaxın əmisidir.
Qori seminariyasının məzunu, Qazax Müəllimlər Seminariyasının müəllimi və repressiya qurbanı Əhməd ağa Gülməmmədovun qardaşıdır.
Osman Kazak 1931-ci ildə Qarsda hərbi xidmətdə ikən əslən Gümrüdən olan Nəzakət xanımla ailə həyatı qurub. Onların bu evlilikdən Xəzər, Mahmud, Erdal adlı oğulları və Türkan, Fatma Lalə və Yüksəl adlı qızları dünyaya gəlib.
Mükafatları
1914-1917-ci illər ərzində Birinci Dünya müharibəsində cəbhədə göstərdiyi qəhrəmanlıqlara görə IV, III və II dərəcəli "Müqəddəs Georgi" xaçı, IV, III və II dərəcəli "" medalları ilə təltif olunub.
1918-ci ildə Bakı döyüşündə göstərdiyi qəhrəmanlıqlara görə ilə təltif olunub.
1923-cü ildə Türkiyə İstiqlaliyyət Savaşında göstərdiyi xidmətlərə görə ilə təltif olunub.
İstinadlar
- Ədalət Tahirzadə, Orxan Cəbrayıl. Qurtuluş Savaşının azərbaycanlı zabitləri. Bakı: Çapar nəşriyyatı. 2022. səh. 114. ISBN .
- Nəzirli, Şəmistan. Topoqraf - general İbrahim ağa Vəkilov (az.). Bakı: Zaman. 2002. 103. 2023-10-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-10-27.
- "Наша история: о царском указе, который мог иметь фатальные последствия для азербайджанского народа…". 1news.az (rus). 2023-02-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-10-27.
- Məmmədov, Səbuhi. Azərbaycan Birinci Dünya Müharibəsi dövründə / Татарский конный полк на полях сражений (PDF) (rus). Bakı: Ziya. 2014. 88. 2022-06-19 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-11-14.
- Süleymanov, Mehman. Azərbaycan Ordusunun tarixi: I cild: 1917-1918 (az.). Bakı: Maarif. 2018. səh. 103. 2021-05-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-12-29.
- Ağayev, Yusif; Əhmədov, Səbuhi. İstiqlal yürüşü - 1918 (az.). Bakı: Altun kitab. 2009. 80. ISBN . 2021-06-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-10-25.
- "Əlahiddə Azərbaycan Korpusunun komandiri". AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MÜDAFİƏ NAZİRLİYİ (az.). 2020-03-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-10-25.
- Şıxlinski, Əliağa. Мои воспоминания (rus). Bakı: Издательство АзФАН. 1944. 186. 2022-05-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-10-25.
- Стеклов, А. Армия Мусаватского Азербайджана (rus). Baku: АзГИЗ. 1928. 4.[ölü keçid]
- Atamalı Şahbazov. (PDF). II. Bakı: Maarif nəşriyyatı. 2018. 13. ISBN . Archived from the original on 2022-07-05. İstifadə tarixi: 2023-10-25.
- Азербайджанская Демократическая Республика (1918—1920). Армия. (Документы и материалы) (PDF) (rus). Bakı: Azərbaycan nəşriyyatı. 1998. 18.
- "Гюльмамедов Осман Агa - кавалерист "Дикой дивизии", кавалер Георгиевских крестов". ourbaku.com. 2021-08-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-10-27.
- Ağayev, Yusif; Əhmədov, Səbuhi. İstiqlal yürüşü - 1918 (az.). Bakı: Altun kitab. 2009. 142. ISBN . 2021-06-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-10-25.
- Mehmet Rıhtım, Mehman Süleymanov. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti və Qafqaz İslam Ordusu. Bakı: Qafqaz Araşdırmaları İnstitutu. 2008. səh. 339. ISBN . 2023-02-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-02-24.
- "Азербайджанцы, награждённые орденами и медалями Османской империи". 1news.az (rus). 2021-08-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-10-23.
- . web.archive.org. 2020-12-01. Archived from the original on 2020-12-01. İstifadə tarixi: 2023-10-27.
- Nəsiman Yaqublu. Qafqaz İslam Ordusu Azərbaycanda (PDF). Bakı: Ol. 2013. səh. 32. ISBN . 2023-02-24 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-02-24.
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası (PDF). II. Bakı: Lider nəşriyyat. 2005. səh. 106. ISBN . 2015-10-18 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-05.
- Mehmet Rıhtım, Mehman Süleymanov. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti və Qafqaz İslam Ordusu. Bakı: Qafqaz Araşdırmaları İnstitutu. 2008. səh. 214. ISBN . 2023-02-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-02-24.
- Ədalət Tahirzadə, Orxan Cəbrayıl. Qurtuluş Savaşının azərbaycanlı zabitləri. Bakı: Çapar nəşriyyatı. 2022. səh. 116. ISBN .
- "Xalq Cümhuriyyəti ordusunun qəhrəman savaşçısı". Milli.Az (az.). 2012-09-08. 2023-10-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-10-23.
- Şahbazov, Atamalı. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ordusunun zabit və hərbi məmurları (az.). Bakı: Maarif nəşriyyatı. 2020. 182. ISBN . 2023-11-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-11-14.
- Çingiz Salahlı. "Он освобождал Баку" (rus). zerbaijan.com. 2003-09-13. 2008-05-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-02-24.
- Atamalı Şahbazov. (PDF). II. Bakı: Maarif nəşriyyatı. 2018. 91. ISBN . Archived from the original on 2022-07-05. İstifadə tarixi: 2023-10-25.
- Şəmistan Nəzirli. "İyirminci ildə Qarabağ döyüşləri" (az.). anl.az. 2017-08-08. 2022-12-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-02-15.
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası (PDF). I. Bakı: Lider nəşriyyat. 2004. səh. 400. ISBN . 2022-03-06 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-05.
- Nəzirli, Şəmistan. Topoqraf - general İbrahim ağa Vəkilov (az.). Bakı: Zaman. 2002. 104. 2023-10-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-10-27.
- . VIII. Bakı: . 2018. Archived from the original on 2020-04-07. İstifadə tarixi: 2023-02-15.
- Yorq Baberovski. Враг есть везде. Сталинизм на Кавказе. М.: Российская политическая энциклопедия, Фонд «Президентский центр Б.Н. Ельцина». 2010. 211. ISBN .
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası (PDF). II. Bakı: Lider nəşriyyat. 2005. səh. 351. ISBN . 2015-10-18 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-05.
- Rəsulzadə, Məmməd Əmin. Azərbaycan Cümhuriyyəti (PDF) (az.). 1923. 46. 2022-05-25 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-10-27.
- . web.archive.org. 2020-09-24. Archived from the original on 2020-09-24. İstifadə tarixi: 2023-10-24.
- Umudlu, İsmayıl. ""GEORGİ XAÇI" KAVALERLƏRİ - Sayad Zeynalov, Osman ağa Gülməmmədov və başqa qəhrəmanların ömür yolundan ştrixlər". Ayna qəzeti. 2009-04-18. 2012-06-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-11.
- Mehman Ağayev. Kurtuluş Savaşı Yıllarında Türkiye Azerbaycan İlişkileri (PDF). İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık. 2008. səh. 196. ISBN . 2023-01-18 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-03-30.
- Abdulhamit Avşar. Türkiyənin İstiqlal müharibəsində Azərbaycan türkləri: Türkiyə arxiv sənədləri və mətbuatında: 1919-1922. Bakı: AzAtaM. 2007. səh. 45. 2022-06-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-01-24.
- Vasif Qafarov. "Azərbaycanlıların Türkiyəyə etdiyi yardımı Osmanlı arxivlərindən öyrənmək olar" (az.). Azərbaycan qəzeti. 2015-04-25. 2018-02-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-02-17.
- "Xalq Cümhuriyyəti ordusunun qəhrəman savaşçısı". Milli.Az (az.). 2012-09-08. 2023-10-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-11.
- "Soy adı kanunu" (PDF), T.C. Resmî Gazete, Ankara, 1, 1934-07-02, 2022-03-03 tarixində (PDF)
- Ədalət Tahirzadə, Orxan Cəbrayıl. Qurtuluş Savaşının azərbaycanlı zabitləri. Bakı: Çapar nəşriyyatı. 2022. səh. 116. ISBN .
- "Qori Seminariyasının yetirməsi Əhməd ağa Gülməmmədov..." Azadlıq. 2012-09-26. səh. 14. İstifadə tarixi: 2023-10-24.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Osman aga Gulmemmedov 16 avqust 1892 Yuxari Salahli Qazax qezasi 1 noyabr 1950 Qars Qars ili Car Rusiyasinin ve Azerbaycan Cumhuriyyetinin zabiti Turkiye Silahli Quvvelerinin polkovniki Osman aga GulmemmedovSexsi melumatlarDogum tarixi 16 avqust 1892 1892 08 16 Dogum yeri Yuxari Salahli Qazax qezasi Yelizavetpol quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1 noyabr 1950 1950 11 01 58 yasinda Vefat yeri Qars Qars ili TurkiyeVetendasligi Rusiya imperiyasi AXC TurkiyeHeyat yoldasi Nezaket xanimUsaqlari Xezer Mahmud Erdal Turkan Fatma Lale Yuksel Atasi Gulmemmed agaHerbi fealiyyetiMensubiyyeti Rusiya imperiyasi 1914 1917 Azerbaycan Cumhuriyyeti 1918 1920 TurkiyeQosun novu Azerbaycan Cumhuriyyeti Quru Qosunlari Turkiye Quru QosunlariXidmet illeri 1914 Rutbesi AlbayDoyusler Birinci Dunya muharibesi 1914 1917 Kurdemir doyusleri 1918 Baki doyusu 1918 Qarabag herekati 1918 Esgeran doyusu Qarabag usyani 1920 Turkiye Istiqlaliyyet Muharibesi 1920 1923 Teltifleri Birinci Dunya muharibesinde Baki doyusunde Esgeran doyusunde Aprel isgalindan sonra isgala qarsi bas tutmus Qarabag usyaninda ve Turkiye Istiqlaliyyet Muharibesinde istirak edib Birinci Dunya Muharibesinde gosterdiyi qehremanliga gore ikinci ucuncu ve dorduncu dereceli Muqeddes Georgi xaci ikinci ucuncu ve dorduncu dereceli Muqeddes Georgi medallari ile Baki doyusunde gosterdiyi qehremanliga gore Mecidiyye ordeni ile Turkiye Istiqlaliyyet Muharibesinde gosterdiyi qehremanliga gore ise Istiqlal medali ile teltif edilib HeyatiOsman aga Gulmemmed aga oglu 1892 ci il avqustun 16 da Yelizavetpol quberniyasinin Qazax qezasindaki Salahli kendinde anadan olub Doyus yoluCar Rusiyasinda Herbi xidmetine 1914 cu ilin sentyabrinda konullu olaraq Qafqaz Yerli Atli Diviziyasinin terkibinde olan Tatar suvari alayinda baslayib Bu alayin terkibinde o 1917 ci ilin avqust ayina qeder Avstriya ve Ruminiya cebhelerinde olan herbi emeliyyatlarda istirak edib Herbi xidmete siravi esger kimi baslayib 1915 ci ilde kicik uryadnik rutbesine layiq gorulub 1915 ci ilin fevral ayinda Avstriya cebhesinde Brigen seheri ugrunda geden doyuslerde yaralanib 1916 ci il mart ayinin 22 de bas uryadnik ve 1917 ci ilin iyunun 29 da milis yunkeri rutbesi ile teltif olunub Cebhede gosterdiyi qehremanliqlara gore ikinci ucuncu ve dorduncu dereceli Muqeddes Georgi xaci ikinci ucuncu ve dorduncu dereceli Muqeddes Georgi medali ile teltif olunub Azerbaycan Cumhuriyyetinde 1917 ci ilinj payizinda Qafqaz Yerli Atli Diviziyasinin alaylari Qafqaza geri donduler 1917 ci ilin ilin dekabrin 11 de Xususi Zaqafqaziya Komitesinin qerari ile azerbaycanlilardan ibaret Muselman Korpusu yaradilir Eliaga Sixlinskinin rehberlik etdiyi korpusun terkibine Tatar suvari alayi da daxil olur Osman aga bu alayin terkibinde xidmetini davam etdirir Muselman Korpusu uzre herbi rutbeler haqqinda 1918 ci il 16 may tarixli 26 sayli emr ile Gulmemmedova starsinaliq imtiyazi ile porucik rutbesi verildi vezifesi yukseldilerek ucuncu boluyun komandiri teyin olundu 1918 ci ilde Azerbaycan Cumhuriyyeti elan olunduqdan sonra iyunun 26 da Muselman Korpusu Elahidde Azerbaycan Korpusu adlandirilir ve Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Milli Ordusunun esasi qoyulur 1918 ci ilde Kurdemir Mususlu Sanqacal doyuslerinde bolseviklere qarsi vurusub Avqustun 17 de Tatar suvari alayinin bir boluyune Balaxani kendinden simal qerbde yerlesen tepeni tutmaq emri verildi Kornet Gulmemmedov kesfiyyata gonderildi Qarsi terefin movqelerini oyrenenden sonra o onlarin arxasinda vahime yaratmaq ve bununla da hucum eden boluyun isini asanlasdirmaq ucun suvari boluk hemle etdi Elbeyaxa doyusle neticelenen hemle tepenin tutulmasi burada movqe tutmus ermeni rus destesinin meglub edilmesi ile bitdi Dusmenin 1 zabit hekimi 49 esgeri esir goturuldu 3 pulemyot qenimet kimi ele kecirildi Baki doyusunde istirak edib Doyuslerde gosterdiyi igidliye gore Osman aga Gulmemmedova kornet suvari qosununda birinci zabit rutbesi ve general Nuru pasanin emrile Osmanlinin bes qilincli Mecidiyye ordeni verildi 1918 ci il sentyabrin 15 de Baki isgaldan azad olunduqdan sonra 1918 ci il sentyabrin 23 de Qarabag herekati baslayib Qarabag herekatina qatilan quvvelere 9 cu ve 106 ci turk alaylari milli konullu birlikler ve I Azerbaycan diviziyasi daxil idi Osman aga bu doyuslere Tatar Atli Alayinin terkibinde olan atli boluyun komandiri kimi qatilib 1919 cu ilin yanvar ayinda kecirilen baxis yoxlamasinda onun siralarinda doyusduyu birinci Azerbaycan suvari alayi herbi nazirin sexsi tesekkurunu qazanir Azerbaycan Cumhuriyyeti hokumetinin herbi rutbeler haqqinda 1919 cu il 16 may tarixli 26 sayli emri ile Osman aga Gulmemmedov herbi sucaetlerine gore starsinaliq imtiyazi ile porucik rutbesi verildi vezifesi yukseldilerek ucuncu boluyun komandiri teyin olundu 1919 cu il iyunun 26 da I Cavansir piyada alayindan I Tatar Atli Alayina kecirilib Denikin quvvelerinin Azerbaycana hucumu tehlukesi oldugu ucun ve simal serhedlerini qorumaq ucun 1919 cu ilin iyul ayinda Osman aganin xidmet etdiyi I Tatar Atli Alayi xidmet ucun Qusara gonderilir 1920 ci ilin martin 21 de ermeni dasnak quvveleri Esgeranda yerlesen Cavansir piyada alayinin movqelerine qefil hucum ederek Esgeran kecidini ele kecirib usyana basladilar Daha sonra Azerbaycan ordusu Esgeran istiqametinde genismiqyasli hucuma baslayir Milli ordunun zabiti kimi Osman aga Gulmemmedov da suvari alayin terkibinde 30 martda Genceye gelir Daha sonra ise bu doyuslerde istirak edir Esgeranda baslayan siddetli doyusler Azerbaycan ordusunun qelebesi ile yekunlasir Aprel ayinin ortalarina qeder davam eden doyuslerde dusmen quvveleri butunlukle mehv edilir Soldan Memmed Agpolad Baba bey Behbud Memmed Qazax Oturanlar sagdan Osman Qazax Eyyub Sayqin Azerbaycan Cumhuriyyetinin isgalindan sonra Azerbaycanin bir nece bolgesinde isgala qarsi usyanlar bas tutur Osman aganin xidmet etdiyi I Tatar Atli Alayi Cavansir Piyada Alayi ve diger herbi birliklerle birleserek Nuru Pasanin komandanligi altinda Qarabag usyanina qatilib Iyun ayinin 3 den 4 e kecen gece Susaya girerek inqilabi komitenin uzvlerini ve feal kommunistleri hebs edibler Iyun ayinin 15 e qeder davam eden usyan elave guclerin getirilmesi ve dusmen teyyarelerinin bombardmani ile meglubiyyete ugrayir Bundan sonra o Cumhuriyyet ordusunun atli ve piyada alaylarinin sag qalan esgerleri ile beraber doyuslerde istirak ederek Qaryagin ve Cebrayil istiqametinde geri cekilib Araz cayindan kecerek Irana daxil olublar Turkiyede Sovet isgalina qarsi bas qaldirmis usyanlar meglub olduqdan sonra Azerbaycan Cumhuriyyetinin Ordusunun qalan herbcilerinin bir qismi Zengezuru kecerek Naxcivana bir qismi ise Xudaferin istiqametinden Irana kecerek Turkiyeye getdiler Turkiye serhedlerine yaxinlasanda Azerbaycan herbcilerine rehberlik eden Nuh bey Sofiyev komandanligi Semed bey Refibeyliye tehvil verir Semed beyin rehberliyi ile onlar evvelce Serqi Beyazide daha sonra ise iyun iyul aylarinda Hesenqala ve Erzuruma catiblarTurkiye Boyuk Millet Meclisinin qerari ile bir atli bir piyada alayi ve topcu batareyasindan ibaret 1 200 neferlik Azerbaycan birliyi Kazim Qarabekir pasanin komandanliq etdiyi Serq ordusunun XV kolordu siralarina qebul olunur Osman aga Gulmemmedov da 1 200 neferlik Azerbaycan birliyinin terkibinde 56 nefer zabitden biri olub 1920 ci ilin payizindan baslayaraq 1921 ci ilin evvellerine qeder Serqi Anadolunun ermenilerden temizlenmesi ile sona catan Serq herekatinda istirak edib 1923 cu ilde Turkiye Istiqlaliyyet Savasinda gosterdiyi xidmetlere gore Istiqlal medali ile teltif edilib Qurtulus Savasindan sonra orduda qalaraq herbi xidmetini davam etdirib ve albay rutbesine qeder yukselib 1934 cu il iyunun 21 de Turkiyede qebul edilmis Soyad qanunundan sonra Osman aga Gulmemmedov ozune Memmed Kazak soyadini goturub Teqaude cixdiqdan sonra Qarsda Yusuf pasa mehellesinde yasayib Qars vilayet meclisine uzv secilib 1950 ci il noyabrin 1 de vefat edib Qars sehidliyinde merasimle defn olunub AilesiAzerbaycan Cumhuriyyetinin zabiti Turkiye Silahli Quvvelerinin polkovniki Terter ve Qarabag usyanlarinin istirakcisi Memmed Qazaxin emisidir Qori seminariyasinin mezunu Qazax Muellimler Seminariyasinin muellimi ve repressiya qurbani Ehmed aga Gulmemmedovun qardasidir Osman Kazak 1931 ci ilde Qarsda herbi xidmetde iken eslen Gumruden olan Nezaket xanimla aile heyati qurub Onlarin bu evlilikden Xezer Mahmud Erdal adli ogullari ve Turkan Fatma Lale ve Yuksel adli qizlari dunyaya gelib Mukafatlari1914 1917 ci iller erzinde Birinci Dunya muharibesinde cebhede gosterdiyi qehremanliqlara gore IV III ve II dereceli Muqeddes Georgi xaci IV III ve II dereceli Muqeddes Georgi medallari ile teltif olunub 1918 ci ilde Baki doyusunde gosterdiyi qehremanliqlara gore Mecidiyye ordeni ile teltif olunub 1923 cu ilde Turkiye Istiqlaliyyet Savasinda gosterdiyi xidmetlere gore Istiqlal medali ile teltif olunub IstinadlarEdalet Tahirzade Orxan Cebrayil Qurtulus Savasinin azerbaycanli zabitleri Baki Capar nesriyyati 2022 seh 114 ISBN 978 9952 5513 4 1 Nezirli Semistan Topoqraf general Ibrahim aga Vekilov az Baki Zaman 2002 103 2023 10 27 tarixinde Istifade tarixi 2023 10 27 Nasha istoriya o carskom ukaze kotoryj mog imet fatalnye posledstviya dlya azerbajdzhanskogo naroda 1news az rus 2023 02 02 tarixinde Istifade tarixi 2023 10 27 Memmedov Sebuhi Azerbaycan Birinci Dunya Muharibesi dovrunde Tatarskij konnyj polk na polyah srazhenij PDF rus Baki Ziya 2014 88 2022 06 19 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 11 14 Suleymanov Mehman Azerbaycan Ordusunun tarixi I cild 1917 1918 az Baki Maarif 2018 seh 103 2021 05 11 tarixinde Istifade tarixi 2022 12 29 Agayev Yusif Ehmedov Sebuhi Istiqlal yurusu 1918 az Baki Altun kitab 2009 80 ISBN 978 9952 24 041 2 2021 06 17 tarixinde Istifade tarixi 2023 10 25 Elahidde Azerbaycan Korpusunun komandiri AZERBAYCAN RESPUBLIKASI MUDAFIE NAZIRLIYI az 2020 03 12 tarixinde Istifade tarixi 2023 10 25 Sixlinski Eliaga Moi vospominaniya rus Baki Izdatelstvo AzFAN 1944 186 2022 05 22 tarixinde Istifade tarixi 2023 10 25 Steklov A Armiya Musavatskogo Azerbajdzhana rus Baku AzGIZ 1928 4 olu kecid Atamali Sahbazov PDF II Baki Maarif nesriyyati 2018 13 ISBN 978 9952 445 20 13 Archived from the original on 2022 07 05 Istifade tarixi 2023 10 25 Azerbajdzhanskaya Demokraticheskaya Respublika 1918 1920 Armiya Dokumenty i materialy PDF rus Baki Azerbaycan nesriyyati 1998 18 Gyulmamedov Osman Aga kavalerist Dikoj divizii kavaler Georgievskih krestov ourbaku com 2021 08 04 tarixinde Istifade tarixi 2023 10 27 Agayev Yusif Ehmedov Sebuhi Istiqlal yurusu 1918 az Baki Altun kitab 2009 142 ISBN 978 9952 24 041 2 2021 06 17 tarixinde Istifade tarixi 2023 10 25 Mehmet Rihtim Mehman Suleymanov Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti ve Qafqaz Islam Ordusu Baki Qafqaz Arasdirmalari Institutu 2008 seh 339 ISBN 9952 426 23 2 2023 02 24 tarixinde Istifade tarixi 2023 02 24 Azerbajdzhancy nagrazhdyonnye ordenami i medalyami Osmanskoj imperii 1news az rus 2021 08 06 tarixinde Istifade tarixi 2023 10 23 web archive org 2020 12 01 Archived from the original on 2020 12 01 Istifade tarixi 2023 10 27 Nesiman Yaqublu Qafqaz Islam Ordusu Azerbaycanda PDF Baki Ol 2013 seh 32 ISBN 978 9952 484 53 3 2023 02 24 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 02 24 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi PDF II Baki Lider nesriyyat 2005 seh 106 ISBN 9952 417 44 4 2015 10 18 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 12 05 Mehmet Rihtim Mehman Suleymanov Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti ve Qafqaz Islam Ordusu Baki Qafqaz Arasdirmalari Institutu 2008 seh 214 ISBN 9952 426 23 2 2023 02 24 tarixinde Istifade tarixi 2023 02 24 Edalet Tahirzade Orxan Cebrayil Qurtulus Savasinin azerbaycanli zabitleri Baki Capar nesriyyati 2022 seh 116 ISBN 978 9952 5513 4 1 Xalq Cumhuriyyeti ordusunun qehreman savascisi Milli Az az 2012 09 08 2023 10 30 tarixinde Istifade tarixi 2023 10 23 Sahbazov Atamali Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti ordusunun zabit ve herbi memurlari az Baki Maarif nesriyyati 2020 182 ISBN 978 9952 37 141 3 2023 11 14 tarixinde Istifade tarixi 2023 11 14 Cingiz Salahli On osvobozhdal Baku rus zerbaijan com 2003 09 13 2008 05 17 tarixinde Istifade tarixi 2023 02 24 Atamali Sahbazov PDF II Baki Maarif nesriyyati 2018 91 ISBN 978 9952 445 20 13 Archived from the original on 2022 07 05 Istifade tarixi 2023 10 25 Semistan Nezirli Iyirminci ilde Qarabag doyusleri az anl az 2017 08 08 2022 12 07 tarixinde Istifade tarixi 2023 02 15 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi PDF I Baki Lider nesriyyat 2004 seh 400 ISBN 9952 417 14 2 2022 03 06 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 12 05 Nezirli Semistan Topoqraf general Ibrahim aga Vekilov az Baki Zaman 2002 104 2023 10 27 tarixinde Istifade tarixi 2023 10 27 VIII Baki AMEA Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2018 Archived from the original on 2020 04 07 Istifade tarixi 2023 02 15 Yorq Baberovski Vrag est vezde Stalinizm na Kavkaze M Rossijskaya politicheskaya enciklopediya Fond Prezidentskij centr B N Elcina 2010 211 ISBN 978 5 8243 1435 9 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi PDF II Baki Lider nesriyyat 2005 seh 351 ISBN 9952 417 44 4 2015 10 18 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 12 05 Resulzade Memmed Emin Azerbaycan Cumhuriyyeti PDF az 1923 46 2022 05 25 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 10 27 web archive org 2020 09 24 Archived from the original on 2020 09 24 Istifade tarixi 2023 10 24 Umudlu Ismayil GEORGI XACI KAVALERLERI Sayad Zeynalov Osman aga Gulmemmedov ve basqa qehremanlarin omur yolundan strixler Ayna qezeti 2009 04 18 2012 06 16 tarixinde Istifade tarixi 2024 01 11 Mehman Agayev Kurtulus Savasi Yillarinda Turkiye Azerbaycan Iliskileri PDF Istanbul IQ Kultur Sanat Yayincilik 2008 seh 196 ISBN 9789752552364 2023 01 18 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 03 30 Abdulhamit Avsar Turkiyenin Istiqlal muharibesinde Azerbaycan turkleri Turkiye arxiv senedleri ve metbuatinda 1919 1922 Baki AzAtaM 2007 seh 45 2022 06 27 tarixinde Istifade tarixi 2023 01 24 Vasif Qafarov Azerbaycanlilarin Turkiyeye etdiyi yardimi Osmanli arxivlerinden oyrenmek olar az Azerbaycan qezeti 2015 04 25 2018 02 11 tarixinde Istifade tarixi 2023 02 17 Xalq Cumhuriyyeti ordusunun qehreman savascisi Milli Az az 2012 09 08 2023 10 30 tarixinde Istifade tarixi 2024 01 11 Soy adi kanunu PDF T C Resmi Gazete Ankara 1 1934 07 02 2022 03 03 tarixinde PDF Edalet Tahirzade Orxan Cebrayil Qurtulus Savasinin azerbaycanli zabitleri Baki Capar nesriyyati 2022 seh 116 ISBN 978 9952 5513 4 1 Qori Seminariyasinin yetirmesi Ehmed aga Gulmemmedov Azadliq 2012 09 26 seh 14 Istifade tarixi 2023 10 24