Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yuxarı Salahlı — Azərbaycan Respublikasının Qazax rayonunun inzibati-ərazi vahidində kənd.
| Kənd | |
| Yuxarı Salahlı | |
|---|---|
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Rayon | Qazax rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 252 m |
| Saat qurşağı | , yayda |
| Əhalisi | |
| Milli tərkibi | Azərbaycanlılar |
| Rəsmi dili | Azərbaycan dili |
Tarixi
Qazax mahalının qədim Salahlı kəndi 1867-ci ildə iki inzibati vahidə Yuxarı Salahlı və Aşağı Salahlı kəndlərinə bölünmüşdür. 1922-ci ildə hər iki kənddən ayrılan evlər hesabına yeni məkanda Orta Salahlı kəndi yaradıldı.
Azərbaycanın müxtəlif rayonlarında yerləşən Salahlı kəndləri mənşəcə Qazax mahalının ilə bağlıdırlar:
- Salahlı (Ağstafa)–Azərbaycanın Ağstafa rayonunda qəsəbə.
- Salahlı (Samux)–Azərbaycanın Samux rayonunda kənd.
- Salahlı (Zərdab)–Azərbaycanın Zərdab rayonunda kənd.
- Salahlı (Yevlax)–Azərbaycanın Yevlax rayonunda kənd.
- Salahlı Kəngərli–Azərbaycanın Ağdam rayonunda kənd.
Qeyd etmək lazımdır ki, Kür qırağında yerləşən qədim Salahlı kəndinin adı XIX əsrin sonlarından ara-sıra rast gəlinən, qeyri-rəsmi olaraq, Qıraq Salahlı şəklində də işlənmişdir.
"Yeddi oğul istərəm" filmindəki Peykanlı kəndinin bir çox kadrları Yuxarı Salahlıda çəkilib.
Toponimikası
Yuxarı Salahlı oyk., miir. Qazax r-nunun eyniadlı i.ə.v.-də kənd. Düzənlikdədir. Keçmiş adı Salahlı olmuşdur. XIX əsrdə ondan əmələ gəlmiş yeni məntəqə Aşağı Salahlı, əvvəlki kənd isə Yuxarı Salahlı adlandırılmışdır. Keçmişdə Qıraq (Kürün qırağında yerləşdiyi üçün) Salahlı da adlanmışdır. Oykonimin ikinci komponenti qazaxların salahlu tayfasının adını əks etdirir.
Əhalisi
- 1835-ci ilə olan məlumata əsasən Gürcüstan quberniyasının Qazax distansiyasının Salahlı kəndində 600 evdə 2500 nəfəri kişilər, 1520 nəfəri isə qadınlar olmaqla toplam 4020 nəfər tatar əhali yaşayırdı.
- 2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kəndə 3645 nəfər əhali yaşayır. Əhalinin 1822 nəfəri kişilər, 1823 nəfəri qadınlardan ibarətdir.
Görkəmli şəxsləri
Siyahıda göstərilən 1867-ci ildən öncə doğulmuş şəxslərin anadan olduqları kəndin adı Salahlı, bu tarixdən sonra doğulanların isə anadan olduqları həmin kəndin adı isə sənədlərdə Yuxarı Salahlı kimi qeyd olunmuşdur.
- Molla Pənah Vaqif (1717-1797) – 18-ci əsrin klassik şairi, müdərris.
- Səməd Vurğun (1906-1956) — Azərbaycanın xalq şairi.
- İbrahim ağa Vəkilov (1853-1934) - general-mayor, ilk azərbaycanlı hərbi topoqraf,
- İbrahim ağa Usubov – (1872-1920) genaral-mayor, diviziya komandiri.
- Məmmədrza ağa Vəkilov (1884-1944) - , Azərbaycanda səhiyyənin ilk təşkilatçılarından biri.
- Mustafa bəy Vəkilov (1896-1965) – ADR Parlamentinin üzvü, Daxili İşlər Naziri
- Mehdixan Vəkilov (1902-1975) – görkəmli ictimai-siyasi xadim, tarixçi alim
- Mirzə Nəbi Qayıbzadə (1810-1869) - şair.
- Abbas ağa Nazir (Qayıbzadə) (1849-1919) - 19-20-ci əsr şairi, tərcüməçi və maarif xadimi.
- Fəxri Vəkilov (1916-1987) – görkəmli səhiyyə təşkilatçısı, Azərbaycanın Səhiyyə Naziri
- Osman ağa Gülməmmədov (1892-1950) – Çar Rusiyasının və Azərbaycan Cümhuriyyətinin zabiti, Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin polkovniki. Birinci Dünya Müharibəsində göstərdiyi qəhrəmanlığa görə ikinci, üçüncü və dördüncü dərəcəli "Müqəddəs Georgi" xaçı, ikinci, üçüncü və dördüncü dərəcəli "Müqəddəs Georgi" medalları ilə, Bakı döyüşündə göstərdiyi qəhrəmanlığa görə ilə, Türkiyə İstiqlaliyyət Müharibəsində göstərdiyi qəhrəmanlığa görə isə ilə təltif edilib.
- Gəray bəy Vəkilov (1884-1952) - 1918-ci ildə yeni yaranan süvari rotalarının təşkilatçılarından olub.
- Elvin Namazov (1990-2016) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin zabiti (baş leytenantı). 2016-cı ildə Aprel döyüşləri zamanı şəhid olub
- Rəhim bəy Vəkilov (1898-1934) – ADR Parlamentinin üzvü, görkəmli siyasi xadim.
- Məmməd ağa Vəkilov (1862-1941) - ADR Parlamenti dəftərxanasının rəisi, Qori seminariyasının məzunu, türkoloq.
- Faris bəy Vəkilov (1886-1978) – ADR-in Gürcüstanda diplomatik nümayəndəsi. İbrahim ağa Vəkilovun oğlu.
- Fatma Vəkilova - Professor, Geoloqiya-mineralogiya elmləri doktoru.
- Yusif Alıyev (1979) - Azərbaycan alimi
- Namiq Əhmədov (mayor) - Tovuz döyüşləri şəhidi
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Azərbaycan Respublikasi Qazax Rayon İcra Hakimiyyəti. Bələdiyyələr
Mənbə
İsmayıl Umudlu. Vəkiloğulları. Bakı: "QAPP-poliqraf" nəşriyyatı, 2003. 536 səh. İsmayıl Umudlu. Salahlı eli. Tarix-etnoqrafiya-insanlar-yurd bilgisi. Bakı, Apostroff nəşriyyatı, 2011. 912 səh.
İstinadlar
- Azərbaycan Toponimlərinin Ensiklopedik Lüğəti. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası. Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu. Şərq-qərb Bakı-2007. səh.427
- Статистическое описание Закавказского края. В двух частях одной книгой с присовокуплением статьи "Политическое состояние Закавказского края в исходе XVIII века и сравнение онаго с нынешним". Составитель Орест Евецкий. Напечатано в Типографии Штаба отдельного Корпуса Внутренне стражи, Санкт-Петербург, 1835 г.: Часть 2.Статистическое описание провинций составляющий край Закавказский. Глава I. Грузия, 126.Примечательные места, стр. 152
- Azərbaycan Respublikası Əhalisinin Siyahıyaalınması. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. Bakı-2010. Səh.629
- "Наша история: о царском указе, который мог иметь фатальные последствия для азербайджанского народа…". 1news.az (rus). 2023-02-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-10-27.
- Süleymanov, Mehman. Azərbaycan Ordusunun tarixi: I cild: 1917-1918 (az.). Bakı: Maarif. 2018. səh. 103. 2021-05-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-12-29.
- Ağayev, Yusif; Əhmədov, Səbuhi. İstiqlal yürüşü - 1918 (az.). Bakı: Altun kitab. 2009. 80. ISBN . 2021-06-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-10-25.
- Mehmet Rıhtım, Mehman Süleymanov. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti və Qafqaz İslam Ordusu. Bakı: Qafqaz Araşdırmaları İnstitutu. 2008. səh. 339. ISBN . 2023-02-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-02-24.
- . web.archive.org. 2020-12-01. Archived from the original on 2020-12-01. İstifadə tarixi: 2023-10-27.
 | Qazax rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
 | Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yuxari Salahli Azerbaycan Respublikasinin Qazax rayonunun inzibati erazi vahidinde kend KendYuxari Salahli41 14 37 sm e 45 16 01 s u Olke AzerbaycanRayon Qazax rayonuTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 252 mSaat qursagi UTC 4 yayda UTC 5EhalisiMilli terkibi AzerbaycanlilarResmi dili Azerbaycan diliYuxari SalahliTarixiQazax mahalinin qedim Salahli kendi 1867 ci ilde iki inzibati vahide Yuxari Salahli ve Asagi Salahli kendlerine bolunmusdur 1922 ci ilde her iki kendden ayrilan evler hesabina yeni mekanda Orta Salahli kendi yaradildi Azerbaycanin muxtelif rayonlarinda yerlesen Salahli kendleri mensece Qazax mahalinin ile baglidirlar Salahli Agstafa Azerbaycanin Agstafa rayonunda qesebe Salahli Samux Azerbaycanin Samux rayonunda kend Salahli Zerdab Azerbaycanin Zerdab rayonunda kend Salahli Yevlax Azerbaycanin Yevlax rayonunda kend Salahli Kengerli Azerbaycanin Agdam rayonunda kend Qeyd etmek lazimdir ki Kur qiraginda yerlesen qedim Salahli kendinin adi XIX esrin sonlarindan ara sira rast gelinen qeyri resmi olaraq Qiraq Salahli seklinde de islenmisdir Yeddi ogul isterem filmindeki Peykanli kendinin bir cox kadrlari Yuxari Salahlida cekilib ToponimikasiYuxari Salahli oyk miir Qazax r nunun eyniadli i e v de kend Duzenlikdedir Kecmis adi Salahli olmusdur XIX esrde ondan emele gelmis yeni menteqe Asagi Salahli evvelki kend ise Yuxari Salahli adlandirilmisdir Kecmisde Qiraq Kurun qiraginda yerlesdiyi ucun Salahli da adlanmisdir Oykonimin ikinci komponenti qazaxlarin salahlu tayfasinin adini eks etdirir Ehalisi1835 ci ile olan melumata esasen Gurcustan quberniyasinin Qazax distansiyasinin Salahli kendinde 600 evde 2500 neferi kisiler 1520 neferi ise qadinlar olmaqla toplam 4020 nefer tatar ehali yasayirdi 2009 cu ilin siyahiyaalinmasina esasen kende 3645 nefer ehali yasayir Ehalinin 1822 neferi kisiler 1823 neferi qadinlardan ibaretdir Gorkemli sexsleriSiyahida gosterilen 1867 ci ilden once dogulmus sexslerin anadan olduqlari kendin adi Salahli bu tarixden sonra dogulanlarin ise anadan olduqlari hemin kendin adi ise senedlerde Yuxari Salahli kimi qeyd olunmusdur Molla Penah Vaqif 1717 1797 18 ci esrin klassik sairi muderris Semed Vurgun 1906 1956 Azerbaycanin xalq sairi Ibrahim aga Vekilov 1853 1934 general mayor ilk azerbaycanli herbi topoqraf Ibrahim aga Usubov 1872 1920 genaral mayor diviziya komandiri Memmedrza aga Vekilov 1884 1944 Azerbaycanda sehiyyenin ilk teskilatcilarindan biri Mustafa bey Vekilov 1896 1965 ADR Parlamentinin uzvu Daxili Isler Naziri Mehdixan Vekilov 1902 1975 gorkemli ictimai siyasi xadim tarixci alim Mirze Nebi Qayibzade 1810 1869 sair Abbas aga Nazir Qayibzade 1849 1919 19 20 ci esr sairi tercumeci ve maarif xadimi Fexri Vekilov 1916 1987 gorkemli sehiyye teskilatcisi Azerbaycanin Sehiyye Naziri Osman aga Gulmemmedov 1892 1950 Car Rusiyasinin ve Azerbaycan Cumhuriyyetinin zabiti Turkiye Silahli Quvvelerinin polkovniki Birinci Dunya Muharibesinde gosterdiyi qehremanliga gore ikinci ucuncu ve dorduncu dereceli Muqeddes Georgi xaci ikinci ucuncu ve dorduncu dereceli Muqeddes Georgi medallari ile Baki doyusunde gosterdiyi qehremanliga gore Mecidiyye ordeni ile Turkiye Istiqlaliyyet Muharibesinde gosterdiyi qehremanliga gore ise Istiqlal medali ile teltif edilib Geray bey Vekilov 1884 1952 1918 ci ilde yeni yaranan suvari rotalarinin teskilatcilarindan olub Elvin Namazov 1990 2016 Azerbaycan Silahli Quvvelerinin zabiti bas leytenanti 2016 ci ilde Aprel doyusleri zamani sehid olub Rehim bey Vekilov 1898 1934 ADR Parlamentinin uzvu gorkemli siyasi xadim Memmed aga Vekilov 1862 1941 ADR Parlamenti defterxanasinin reisi Qori seminariyasinin mezunu turkoloq Faris bey Vekilov 1886 1978 ADR in Gurcustanda diplomatik numayendesi Ibrahim aga Vekilovun oglu Fatma Vekilova Professor Geoloqiya mineralogiya elmleri doktoru Yusif Aliyev 1979 Azerbaycan alimi Namiq Ehmedov mayor Tovuz doyusleri sehidiHemcinin baxQazax rayonuXarici kecidlerAzerbaycan Respublikasi Qazax Rayon Icra Hakimiyyeti BelediyyelerMenbeIsmayil Umudlu Vekilogullari Baki QAPP poliqraf nesriyyati 2003 536 seh Ismayil Umudlu Salahli eli Tarix etnoqrafiya insanlar yurd bilgisi Baki Apostroff nesriyyati 2011 912 seh IstinadlarAzerbaycan Toponimlerinin Ensiklopedik Lugeti Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Nesimi adina Dilcilik Institutu Serq qerb Baki 2007 seh 427 Statisticheskoe opisanie Zakavkazskogo kraya V dvuh chastyah odnoj knigoj s prisovokupleniem stati Politicheskoe sostoyanie Zakavkazskogo kraya v ishode XVIII veka i sravnenie onago s nyneshnim Sostavitel Orest Eveckij Napechatano v Tipografii Shtaba otdelnogo Korpusa Vnutrenne strazhi Sankt Peterburg 1835 g Chast 2 Statisticheskoe opisanie provincij sostavlyayushij kraj Zakavkazskij Glava I Gruziya 126 Primechatelnye mesta str 152 Azerbaycan Respublikasi Ehalisinin Siyahiyaalinmasi Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi Baki 2010 Seh 629 Nasha istoriya o carskom ukaze kotoryj mog imet fatalnye posledstviya dlya azerbajdzhanskogo naroda 1news az rus 2023 02 02 tarixinde Istifade tarixi 2023 10 27 Suleymanov Mehman Azerbaycan Ordusunun tarixi I cild 1917 1918 az Baki Maarif 2018 seh 103 2021 05 11 tarixinde Istifade tarixi 2022 12 29 Agayev Yusif Ehmedov Sebuhi Istiqlal yurusu 1918 az Baki Altun kitab 2009 80 ISBN 978 9952 24 041 2 2021 06 17 tarixinde Istifade tarixi 2023 10 25 Mehmet Rihtim Mehman Suleymanov Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti ve Qafqaz Islam Ordusu Baki Qafqaz Arasdirmalari Institutu 2008 seh 339 ISBN 9952 426 23 2 2023 02 24 tarixinde Istifade tarixi 2023 02 24 web archive org 2020 12 01 Archived from the original on 2020 12 01 Istifade tarixi 2023 10 27 Qazax rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin