Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az
  • Vikipediya

Türkiyədə sağ sol münaqişəsi 1968 ci ildə başlayan və 12 sentyabr 1980 ci il çevrilişinə qədər davam edən siyasi zorakıl

Türkiyədə sağ-sol münaqişəsi

Türkiyədə sağ-sol münaqişəsi
www.wikimedia.az-az.nina.azhttps://www.wikimedia.az-az.nina.az

Türkiyədə sağ-sol münaqişəsi — 1968-ci ildə başlayan və 12 sentyabr 1980-ci il çevrilişinə qədər davam edən siyasi zorakılıq prosesi. Sağ və solçular tərəfindən məhəllələrin bağlanması, qırğınlar, küçələrdə törədilən naməlum qətllər və bombalı hücumlara görə bu proses bəzi dairələr tərəfindən "gizli vətəndaş müharibəsi" və "kiçik miqyaslı vətəndaş müharibəsi" adlandırılır.

Türkiyədə sağ-sol münaqişəsi
Soyuq müharibə
Türkiye'de sağ-sol çatışması
Tarix 1968–1980 (pik illər 1978–1980)
Yeri Türkiyə
Nəticəsi  • 12 sentyabr çevrilişinə aparan proses başladı.
 • 12 sentyabr dövlət çevrilişi
 • Türkiyədə maoçu üsyanı başladı.
Münaqişə tərəfləri

Ülküçü:
1980-ci ildən 200.000

 Ultrasolçu:
1980-ci ildən 113.009

Separatçı:
1980-ci ildən 31.931
Komandan(lar)
  • image Alparslan Türkeş
  • image Möhsün Yazıçıoğlu
  • image Abdullah Çatlı
  • Necmettin Erbakan
    image Süleyman Dəmirəl
    Turhan Feyzioğlu
    image Cövdət Sunay
  • image Faik Türün
  • image
  • image
  • image  †
  • image Dəniz Gəzmiş  image
  • image  †
  • Digər
  • image İsmət İnönü
  • image Bülənd Ecevit

  • Behice Boran
    image Kamal Türklər  X

  • image

Tərəflərin qüvvəsi

Sağ qruplar:
Ultranasionalizm ultrasağçılıq:
image Milliyətçi Hərəkat Partiyası,

  • Ülkü Ocaqları,
Türk İntiqam Briqadası,
Türkiyə mafiyası,
Əsir Türklərin Xilasetmə Ordusu (ƏTXO),
Türk İldırım Komandoları,
İslamçı ultrasağçılıq:
Milli Qurtuluş Partiyası,
  • Akınçılar,
Milli Türk Tələbə Birliyi,
Türkiyə Şəriət Qurtuluş Ordusu,
Sağ mərkəzçilik:
image Ədalət Partiyası,
Cümhuriyyətçi Etimad Partiyası,
Digər:
image TÜRK-İŞ,
Milliyyətçi Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası (MHİK),
Anti-Kommunizm Assosiasiyası,
Polis birliyi (POL-BİR),
ÜLKÜ-BİR 		Sol gruplar:
ultrasolçuluq:
Türkiyə İnqilabçı Gənclik Federasiyası,
Türkiyə İnqilabçı Fəhlə Kəndlilər Partiyası,
image Türkiyə Xalq Qurtuluş Partiyası-Cəbhəsi,
Türkiyə Kommunist Partiyası/Marksist-Leninist,
image Türkiyə Xalq Qurtuluş Partiyası-Cəbhəsi (fövqəladə hallar),
image Marksist-Leninist Silahlı Təbliğat Birliyi,
İnqilabçı yolu,
Xalqın azadlığı,
Proqressiv Gənclər Birliyi
:
image Cümhuriyyət Xalq Partiyası
Sol:
,
Türkiyə Birlik Partiyası
Digər:
image DİSK
Polis birliyi (POL-BİR),
TÖB-DER
İtkilər

1.286

2.109

1974-1980-ci illər arasında ümumilikdə 5388 nəfər, o cümlədən 1611 nəfərin meylləri məlum olmayanlar öldürülüb. 281 mühafizəçi həlak olub.

Arxa plan

Mühafizəkarları, müqəddəsləri, islamçıları, millətçiləri, liberalları və şəhər burjuaziyasını bir dam altında və hakim partiya kimi onu birləşdirən sağ qolun nümayəndəsi olan Demokrat Partiyası, 27 may 1960-cı il çevrilişindən sonra bağlandı və liderləri asıldı. Bu inkişaflar nəticəsində ziyalılar, siyasətçilər və sağçılar mənəvi məğlubiyyətə uğramışdı.

27 may 1960-cı il çevrilişindən sonra infrastruktur və nəqliyyat sərmayələrinin artması ilə şəhər əhalisi artdı, sənayeləşmə sürətləndi, əməklərini sataraq dolanışığını təmin edən işçilər və onların ailələri görünən oldu. 1961-ci il Konstitusiyası ilə ittifaq hüququ verildikdən sonra sinfi şüur gücləndi. Bu hadisələrin təsiri ilə Türkiyədə sol hərəkat genişlənmə dövrünə qədəm qoydu. 1961-ci il Konstitusiyasının gətirdiyi azadlıqların ideoloji siyasətə icazə verdiyi bir mühitdə Türkiyə İşçi Partiyasına meyilli tələbələr siyasi dərnəklərini qurdular. Solçu mənbələr tərcümə edildi və siyasi ədəbiyyat əlçatan oldu. Bu vəziyyət sağ üçün təhlükəyə çevrildi və kommunizmə qarşı mübarizəyə öz qüvvələrini səfərbər etməyə başladı.

1960-cı illərin sonu və 1970-ci illərin əvvəllərində sosial dəyişikliklər zamanı artan siyasi gərginlik və yüksək inflyasiya səbəbindən məhdud qrup istisna olmaqla, hamı üçün istehlak tormozlandı və işçi qüvvəsinin artmasına və Avropaya miqrasiyaya baxmayaraq işsizlik artdı. Həmkarlar ittifaqına daxil olan işçilərin sayı artarkən, 30 yaşa qədər işsizlərin sayı qorxulu həddə çatdı. 1960-cı illərdə işçilər daha yüksək əmək haqqı və daha yaxşı iş şəraiti uğrunda mübarizədə militanlaşdılar. İşəgötürənlərlə işçilər arasında mübarizə tətillər və lokautlarla daha da şiddətləndi. Nəticədə 1967-ci ildə bəzi ittifaqçılar Ədalət Partiyası tərəfdarı olaraq gördükləri TÜRK-İŞ-dən ayrılaraq radikal solçu DİSK konfederasiyasını qurdular. TÜRK-İŞ Amerika modelinə görə qurulmuş və iqtisadi tələblər üzərində cəmləşərək siyasi meylləri ön planda tutsa da; DİSK isə Avropa nümunəsinə əsaslanaraq iqtisadi tələblərin siyasi mübarizə yolu ilə qazanılacağını iddia edərək TİP-ə yaxınlaşdı. Bu bölünmə nəticəsində TÜRK-İŞ zəiflədi.

Tələbələrin sayının artması ilə məktəblər və ali məktəblər sağ və sol tərəflərdə siyasi qrupların toplaşdığı yerlərə çevrildi.

Türkiyə kimi əsas problemi inkişaf olan ölkələr üçün liberal həll yollarının olmadığı bir şəraitdə dövrün ziyalıları böyük ölçüdə sosializm modeli ilə maraqlanırdılar. "Yön" jurnalının 1961-ci ildə çıxan ilk sayında bir çox ziyalı sosialist modeli təklif edən manifestə imza atdı. Bu təsirlər altında 1960-cı illərdə Türkiyədə ideologiyaların dəyər sistemində və status miqyasında dəyişikliklər baş verirdi. Türkiyə İşçi Partiyası 1965-ci ildə Milli Balans Sistemi sayəsində 14 mandat qazanaraq siyasətdə mühüm yer qazandı. 1969-cu il seçkilərində dəyişdirilmiş seçki sistemi ilə eyni miqdarda səs alsa da, mandatların sayı 3-ə qədər azaldı.

NATO-nun da üzvü olan Türkiyə soyuq müharibədə cəbhə ölkəsi olduğu halda, cənubda və Aralıq dənizi dünyasında çevrilişlərlə müxtəlif sosialist rejimləri quruldu. Sağçı nöqteyi-nəzərdən Türkiyə həm şimaldan, həm də cənubdan mühasirəyə alınarkən, 15–16 iyun 1970-ci il də DİSK-in başçılıq etdiyi böyük işçi etirazı zamanı Kocaeli və İstanbul sənaye zonalarından başlayaraq iki gün ərzində İstanbulda dövlət hakimiyyətinin itməsi sağ üçün qorxulu oldu.

Dövlət elitasının bəziləri, solçuların yüksəlişindən narahat olaraq, normal olaraq bunu seçməsələr də, ifrat sağı dəstəklədilər. Bu dəstəyə görə solçu yazar və jurnalistlər "Ülkü Ocaqlar"ın 1960-cı illərin sonlarında solçulara qarşı silahlı mübarizə aparmaq üçün dövlət tərəfindən qurulduğunu və himayə olunduğunu, "kəşfiyyat", "MİT", "dərin dövlət", "Xüsusi Hərbi İdarə", "Qladio" kimi elmi sayıla bilməyəcək ədəbiyyatla iddia edirdilər.

Keçmiş kəşfiyyatçı və MHP məmuru Ənvər Altaylının xatirələrinə görə, 1960-cı illərin birinci yarısında MKİ və Türkiyə kəşfiyyatı MKT-nin rəhbəri Fuad Doğunun dəstəklədiyi plana görə, Sovet Rusiyası daxilində və xaricində türk kanallarından istifadə edən yeni konsepsiya ilə MAH yenidən qurulacaqdı. Bu yolla Sovet Rusiyası və Türkiyə daxilində sola qarşı daha fəal rol oynayacaqdı. Bu plan o zamankı baş nazir İnönü tərəfindən gecikdirilsə də, 1965-ci ildə Suat Hayri Ürgüplünün sağ koalisiyası dövründə həyata keçirilə bilərdi. Lakin yenə də 1960–1970-ci illərdəki Türkiyədə dövlət elitaları arasında solçularla mübarizə ilə bağlı konsensus yox idi.

Baş nazirin müavini Sadi Koçaş xatirələrində deyib: 1962–1964-cü illərdə MAH, 1966–1971-ci illərdə MİT-ə rəhbərlik edən general-leytenant Fuat Doğu hazırladığı şişirdilmiş antikommunist hesabatları ilə prezidentə və Baş Qərargah rəisinə təsir etmiş və idarə etdiyi MİT-in qanunsuz fəaliyyət göstərdiyini və şərqin qanunlarına çox əhəmiyyət vermədiyini iddia etmişdi.

1971-ci ilin yanvarında Dəmirəl hökumətinin nəzarəti itirməsi ilə Türkiyədə xaos görünməyə başladı, universitetlər bağlandı, Latın Amerikası şəhər partizanlarını təqlid edən tələbələr bankları soymağa başladı, ABŞ rəsmiləri qaçırıldı, Amerika hədəflərinə hücum edildi, Neofaşist yaraqlılar hökuməti tənqid edən professorların evlərinə bomba qoymağa başladılar. Fabrik tətilləri, islami hərəkat kimi hadisələr aqressivləşməyə başladı və Milli Nizam Partiyasının Atatürk və Kamalizmi açıq şəkildə rədd etməsi kimi hadisələr başlamışdı.

Baş Qərargah rəisi, ordu generalı Memduh Tağmaç, 1-ci Ordu və İstanbul Hərbi vəziyyət komandiri, general Faiq Türün və MİT sədri general-leytenant Fuat Doğu solçularla mübarizədə köməkçi gördükləri Ülküçülərə dəstək veriblər. Ana müxalifət lideri İsmət İnönü 1969–1971-ci illər arasında Ülkü Ocaqlarının anti-kommunizm adı altında müxtəlif qətl və hadisələrdə iştirakından şikayət edəndə o vaxtkı prezident və keçmiş Baş Qərargah rəisi Cövdət Sunay "onlar kommunizmə qarşı mübarizə aparan uşaqlardı" deyə müdafiə edib. Baş nazir Nihat Erim və İsmət İnönü ilə yaxın münasibətdə olan, anti-kommunist səfərbərliyin qanunun aliliyi sərhədlərini aşacağından narahat olan baş nazirin müavini Sadi Koçaş Milli Təhlükəsizlik Şurasında böyük mübarizə apardı və 1971-ci ildə Fuat Doğunu vəzifəsindən azad etdi.

9 mart 1971-ci ildə edilməsi planlaşdırılan solçu çevriliş Baş Qərargah daxilində gedən mübarizə nəticəsində dayandırılmış, üç gün sonra həm ordu, həm də vətəndaş cəmiyyəti tərəfindən solun qarşısını kəsmək və ortadan qaldırmaq məqsədi daşıyan 12 mart 1971-ci il müdaxiləsi başladı. İstər idealistlər, istərsə də bəzi solçular 12 mart müdaxiləsinin ilk günlərində ordunun sol-sağ mübarizəsində birbaşa onların tərəfində olduğunu düşünərək 12 mart müdaxiləsini müsbət qarşıladılar.

Martın 12-dən az sonra Türkiyə Fəhlə Partiyasına qarşı iddia qaldırılıb, partiya liderləri kommunist təbliğatı aparmaqda və kürd separatizmini dəstəkləməklə konstitusiyanı pozmaqda ittiham edilib. Eyni dövrdə "Dev-Genç" və ona bağlı bütün gənclər təşkilatlarının bağlanması tələb edildi. Universitetlərdəki rəy klublarında, müəllimlər həmkarlar ittifaqının şöbələrində və DİSK ofislərində polis tərəfindən axtarış aparılıb.

1971-ci ilin aprelindən başlayaraq, aşağı rütbəli müxalifət zabitləri və kursantlarının dəstəyi ilə sol təmayüllü THKO-nun terror aktlarına, pul almaq üçün fidyə və bank soyğunlarına qarşı dövlətin cavabı sərt oldu. 67 əyalətdən 11-də hərbi vəziyyət elan edilib. Bəziləri terror aktlarını ordu daxilində parçalanma kimi şərh edərkən, digərləri sol təşkilatlara sızmış MİT-in təxribatçıları kimi qiymətləndirdi. Bu dövrdə Türkiyənin siyasi həyatı hərbi vəziyyətlə pozuldu. Gənclər təşkilatları bağlandı, peşəkar təşkilatların və birliklərin iclasları və seminarları qadağan edildi. Müxtəlif qəzet və kitablar qanunsuz elan edilib. Oxşar təzyiq döyüşçü neofaşist nəşrlərinə tətbiq edilmədi. Tətillər və lokautlar 3 may 1971-ci ildə hərbi vəziyyətlə qeyri-qanuni elan edildi. Mayın 17-də İsrail konsulu Efraim Elromun qaçırılmasından sonra təzyiqlər daha da artdı və bütün dövlət hakimiyyəti sola qarşı mülki hakimiyyət əvəzinə hərbi vəziyyət komandirləri və kəşfiyyat xidmətlərindən istifadə etməyə başladı. Elromun qaçırılmasından sonra həmkarlar ittifaqı üzvləri və tələbələr həbs olundu. Hüquq professorlarından Yaşar Kamal və Fakir Baykurt kimi tanınmış yazıçılara, gənc akademiklərdən tələbələrə qədər həbsdə işgəncə prosesi başladı.

12 mart 1971-ci il müdaxiləsi ilə başlayıb 31 mart 1975-ci il də Birinci Milliyətçi Cəphə Hökumətinin qurulmasına qədər keçən dövrün əvvəllərində sol təşkilatlarla və sol təmayüllü QHT-lərə qarşı hərəkətə keçən məhkəmənin nəhayətində, "Ülkü Ocaqları birliyi'ni də bağlaması gözlənilməyən hadisə oldu. Buna görə də 12 mart müdaxiləsinin Ülküçü hərəkatla bağlı konsensus təşkil etmədiyi anlaşılırdı. 1971–1975-ci illər arasında hərbi vəziyyətin elan edilməsindən sonra sol gənclərin liderlərindən bəziləri dövlət qüvvələri ilə toqquşma zamanı öldürüldü, yüzlərlə sol ziyalı və sol təşkilatların üzvü işgəncələrə məruz qaldı, daha bir çoxu mühakimə olunaraq həbs edildi. Bu prosesdə mühakimə olunan və həbsə atılan Ülküçülər də olsa da, onların sayı daha az idi. Kampuslar bir qədər normal vəziyyətə düşərkən və təhlükəsiz şəraitdə təhsil yenidən başlasa da, hərbi vəziyyət şəraitində təmin edilən nisbətən münaqişəsiz mühit sayəsində çətir təşkilatı bağlanan Ülküçü hərəkat, yeni çətir təşkilatı olan Ülküçü ocaqlar dərnəyinə diqqət yetirdi. İdealistlər 1971-ci ildən 1974-cü ilin fevralında ümumi amnistiyaya qədər olan bu uzun sükut dövrünü aşağı profillə hərəkət edərək, düşərgələrdə və ocaqlarda təlim keçərək, yeni üzvlər qazanaraq keçirdilər.

1974-cü ildə Kiprdə yaşayan türklərin zülm və zülmü üzərinə baş naziri CHP sədri Bülent Ecevit olan 37-ci Türkiyə hökuməti 20 iyul 1974-cü ildə Kipr əməliyyatını həyata keçirdi. Kipr əməliyyatından əvvəl 1973-cü ildə Türkiyədə keçirilən ümumi seçkilərdə 33,30% səsi olan Ecevit CHP-nin səs nisbəti bu əməliyyatdan sonra keçirilən 1977-ci il Türkiyə ümumi seçkilərində 41,40%-ə yüksəldi. 1975-ci ildə TBMM-dəki sağçı partiyalar CHP və sol hərəkata qarşı birləşərək "Millətçi Cəbhə" adlı yeni hərəkat və hökumət qurdular. Bu cəbhədə milisləri ilə önə çıxan MHP-nin inteqrasiyası və ictimai quruluşu diqqəti cəlb edən Güvən Partiyası sonradan sağ və sol təşkilatlar meydana gətirərək həm siyasətdə, həm də təşkilati zəmində silahlı döyüşçülər yetişdirməyə davam edərək qarşıdurma mühitinin güclənməsinə səbəb olub.

Bu prosesdən sonra marksizm–leninizm ideologiyasını mənimsəyən 68-ci nəsil və digər sol təşkilatlar ilə türk-islamçılığı müdafiə edən "Ülkü Ocaqları" silahlanaraq bir-birləri ilə toqquşdular.

Münaqişələrin xronologiyası

1968

  • 14 iyul 1968: 100 gənc CKMP lideri Alparslan Türkeşin göstərişi ilə MTTB tərəfindən İzmirin Gümüldərə şəhərində "komando" təhsili üçün düşərgəyə aparılıb. Düşərgələr 1970-ci ilin sonunda 35 əyalətə yayıldı. 15 min sağçı gənc təhsil aldı.
  • 17 iyul 1968: Altıncı Donanma etiraz hadisələri zamanı İTÜ Gümüşsuyu tələbə yataqxanasına polis basqını zamanı solçu tələbə Vedat Dəmirçioğlu ikinci mərtəbənin pəncərəsindən atıldı və daha sonra Taksim ilk yardım xəstəxanasına aparıldı. Komaya düşən Dəmircioğlu iyulun 24-də ölüb.
  • 23 iyul 1968: Konyada keçirilməsi planlaşdırılan "imperializmə qarşı" mitinqin qarşısını almaq üçün toplaşan sağçı zopalı kütlə müəllimlər dərnəyi klubu, TİP il binası, kitab mağazaları, "Yeni Konya" qəzetinin binası kimi yerləri dağıdıb və 14 nəfər yaralandı. Hadisələri nəzarət altına almaq mümkün olmadığından hərbi hissələrdən kömək istənilib. II. Ordu komandanı general Nəzmi Qaraqoç "yaşıl sarıqlı insanların sola meyilli yerlərə hücum etdiyini" deyib.

1969

  • 15 fevral 1969: İzmir, Trabzon və Ankarada ABŞ-nin 6-cı donanmasına etiraz olaraq keçirilən nümayişlərə hücumlar olub. 14-ü ağır olmaqla 130 nəfər yaralanıb.
  • 16 fevral 1969: Taksim meydanında ABŞ 6-cı donanmasına etiraz etmək üçün toplaşan nümayişçilərə sağçı qrupların hücumu zamanı Əli Turqut Aytaç və Duran Ərdoğan adlı gənclər bıçaqlanaraq öldürülüb. 200-dən çox insan yaralanıb. Bu hadisə "Qanlı Bazar" günü kimi tanınır.
  • 3 may 1969: Maltəpə məscidində vəzifə yerinə yetirərkən dünyasını dəyişən solçu Ali Məhkəmə sədri İmran Öktemin dəfn mərasimində kommunizmlə mübarizə dərnəyi, AP üzvləri və bəzi tələbələr hücuma məruz qalıb. Döyüş zamanı İsmət İnönü, camaatın üzərinə silah çəkən generaldan qorunaraq xilas edilib. Ali Məhkəmənin sədri məhkəmə ilinin açılış nitqində "mürtəce və sağ hərəkat çox təhlükəli hala gəldi" dedi.
  • 19 sentyabr 1969: İstanbul Özəl İşıq Memarlıq və Mühəndislik Məktəbinin milliləşdirilməsini istəyən solçu tələbələrə silahlı basqın edilib. Meşəçilik fakültəsinin solçu tələbəsi Mehmet Cantekin hücumda həlak olub. 3-ü ağır olmaqla 10 tələbə yaralanıb.
  • 23 sentyabr 1969: ABŞ səfiri Robert Komerin avtomobilini yandıran ODTÜ-nün solçu tələbələrindən Taylan Özgür İstanbulda keçirilən İstanbul Universiteti Tələbə Birliyi Konqresinə qatılmaq istəyərkən üzərində silah olduğu üçün onu tutmaq istəyərkən öldürülüb. Qətldən sonra bir polis məmuru mühakimə olundu.
  • 10 dekabr 1969: Ulduzdakı Dövlət Memarlıq və Mühəndislik Akademiyasının tələbəsi, solçu Mehmet Böyüksevinç güllələnərək öldürülüb. Hadisə zamanı onun dostları yaralanıb. Hücumdan sonra tutulan şübhəlilərin sağçı "mübarizə birliyindən" olduğu öyrənilib.
  • 14 dekabr 1969: Ulduzdakı Dövlət Memarlıq və Mühəndislik Akademiyasının solçu tələbəsi Battal Mehetoğlu məktəbə basqın edən sağçı qrup tərəfindən məktəbin həyətində öldürülüb. Polis qətldən sonra "mübarizə birliyindən" 24 nəfəri saxlayıb.

1970

  • 13 aprel 1970: Solçu ikinci leytenant Dr. Necdet Güçlü Hacettepe tibb fakültəsinin bağçasında ülküçü silahlılar tərəfindən öldürülüb. Şübhəlilər arasında Ülkü ocaqları üzvləri Aytəkin Yıldırım, Əli Güngör, İbrahim Doğan və Osman Durmuş da olub. İş zamanı qətldə istifadə edilən silahların iki növbətçi zabitə məxsus olduğu məlum olub.
  • 26 aprel 1970: Ankara Universiteti əkinçilik fakültəsində solçu Yaşar Serpin məktəbin həyətində güllələnərək yaralanıb. O, daha sonra xəstəxanada dünyasını dəyişib. Tələbə dərnəyinin prezidentinin sözlərinə görə, onu Doğan Şahbudak adlı "polis agenti" vurub.
  • 29 aprel 1970: Qaradəniz Texniki Universitetində universitetin yeməkxanasına sağçılar tərəfindən hücum edilib. Hücumda solçu Kənan Ölməz vurularaq ağır yaralanıb. Sonradan baş verən hadisələrə görə universitet mayın 4-dək bağlanıb.
  • 22 may 1970: Solçu tələbə Mustafa Küseyri Ankara Universiteti nəşriyyat məktəbinin tələbə dərnəyi otağında başından vurularaq öldürülüb.
  • 8 iyun 1970: Ülküçü baxışlı İstanbul Universitetinin coğrafiya fakültəsinin son kurs tələbəsi Yusuf İmamoğlu qarşıdurma zamanı kommunist yaraqlılar tərəfindən öldürülüb.
  • 22 avqust 1970: Solçu inşaat işçiləri həmkarlar ittifaqının sədri Necmettin Giritlioğlu Əliağada tətil zamanı öldürülüb.
  • 10 noyabr 1970: İstanbul Universitetinin kimya fakültəsində Atatürk afişalarını sökənin dekan Ayşə Saffet Rıza Alpar olması ilə bağlı etirazlar başlayıb. Mülki polis əməkdaşları atəş açaraq tələbələri dekanlıqdan uzaqlaşdırıblar. Dekanın maşınına molotof kokteyli atılıb. Bəzi fakültələrdə assistent və professor-müəllim heyətinin iştirakı ilə dekanın istefası, polisin fakültədən çıxarılması və yenidən Atatürkün plakatlarının asılması ilə bağlı müddətsiz boykot qərarı verilib. "Mustafa Kamal" afişalarının cırılması səbəbindən boykot davam edərkən noyabrın 18-də İstanbul Universiteti kimya fakültəsinə Ülküçülər tərəfindən basqın edilib. Qarşıdurma zamanı 2 tələbə və 1 mülki geyimli polis yaralanıb. Universitet qeyri-müəyyən müddətə bağlandı. Universitetdə dərslər noyabrın 23-də yenidən başlaya bildi. Noyabrın 24-də kimya fakültəsi Ülkü Ocaqları tərəfindən yenidən hücuma məruz qalıb, boykot edən tələbələrin divarlara yazdığı yazılar silinib. Noyabrın 27-də kimya fakültəsi daha 3 gün bağlandı.
  • 23 noyabr 1970: Ülküçü tələbə Ərtoğrul Dursun Önkuzun kommunist silahlılar tərəfindən pəncərədən atılaraq öldürüldüyü iddia edilir. Önkuzun həkim və prokuror tərəfindən müayinəsi zamanı 11 metr hündürlükdən yıxılaraq öldüyü müəyyən edilib, lakin heç bir işgəncə aşkar edilməyib.
  • 24 noyabr 1970: Önkuzun qətlindən sonra baş verən hadisələrdə Hikmət Parabakan, Abbas Balkır və Sinan Gündüz adlı tələbələr Ülküçülər tərəfindən qaçırılıb. Şagirdləri ayaqlarından tavandan asıblar, dəriləri ülgüclə kəsilib, barmaqları sındırılıb. Polis adam oğurluğu hadisələrindən sonra Ülkü Ocaqlarına basqın edərək 71 nəfəri saxlayıb.
  • 5 dekabr 1970: İstanbul Universitetinin fən fakültəsinin solçu tələbəsi Hüseyn Aslantaş Çapa ali müəllim məktəbində ülküçü silahlılar tərəfindən başından güllələnib. Aslantaş dekabrın 9-da xəstəxanada ölüb.
  • 24 dekabr 1970: Ankara Universiteti hüquq fakültəsinin solçu tələbəsi İlkər Mansuroğlu fakültənin bağçasında sağçı silahlılar tərəfindən silahla vurularaq yaralanıb. Mansuroğlu dekabrın 28-də xəstəxanada ölüb.
  • 25 dekabr 1970: Ankara Universiteti təhsil fakültəsinin solçu tələbələri Nail Karaçam, Mehmet Dəmir və Rəcəb Sakın fakültə qarşısında ülküçü silahlılar tərəfindən güllələnib.

1971

  • 14 fevral 1971: Ankara İqtisadiyyat və Ticarət Elmləri Akademiyasının prezidenti, solçu Prof. Həmzə Əroğlunun otağının qarşısına bomba qoyulub. Solçu tələbə dərnəkləri bəyanatla hadisəni pisləyib.
  • 15 fevral 1971: İstanbul Universitetinin ədəbiyyat fakültəsinə silahlı sağçı qrup basqın edib. Fevralın 16-da İstanbul Universitetinin fən fakültəsi Ülkü Ocaqları ilə əlaqəli şəxslər tərəfindən "solçu tələbələrin imtahana buraxılmaması" səbəbi ilə silah və dinamitdən istifadə edərək dağıdılıb. Hadisələr zamanı yaralananlar olub.
  • 18 fevral 1971: İstanbul Universiteti və Hacettepe Universitetində baş verə biləcək insidentlərə görə təhsilin qeyri-müəyyən müddətə dayandırılması qərarından sonra Hacəttəpə Universitetində yataqxanaların boşaldılması zamanı polislə tələbələr arasında silahlı qarşıdurma baş verib. Bəzi vətəndaşlar da tələbələrə hücum ediblər. Hadisələr zamanı 191 tələbə saxlanılıb. Fevralın 20-də solçu ODTÜ tələbələri Hacettepe Universitetinin yataqxanalarında baş verənlərə etiraz olaraq Əskişəhər yolunu bağlayıblar.
  • 12 mart 1971: 12 mart memorandumu kimi tanınan Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin müdaxiləsi nəticəsində müxtəlif siyasi və hərbi inkişaflar baş verib. Daha sonra Süleyman Dəmirəlin istefası ilə Türkiyə 32-ci Hökuməti sona çatdı. 9 mart 1971-ci il dövlət çevrilişi cəhdi ilə əlaqəsi olduğu güman edilən müxtəlif rütbəli əsgərlər təqaüdə göndərilib.
  • 9 may 1971: Solçu Türkiyə müəllimlər birliyinin sədri Fakir Baykurt Ankarada hərbi vəziyyət komandanlığı tərəfindən saxlanılıb. O, mayın 11-də azadlığa buraxılıb.
  • 18 may 1971: Hərbi vəziyyət komandanlığının bəyanatından sonra aralarında solçu professorlar, yazıçılar və həmkarlar ittifaqı üzvləri də daxil olmaqla 427 nəfər "təxribat xarakterli nəşrlər və sözlərlə günahsız gəncləri qanunsuz hərəkətlərə sövq etmək" ittihamı ilə həbs edilib. Saxlanılması mümkün olmayanların siyahıları dərc edilib və onlardan təslim olmaları istənilib. Saxlanılanlar arasında Ankara Universiteti siyasi Politologiya fakültəsinin professoru Bəhri Savcı, Prof. Müammər Aksoy, Prof. Mümtaz Soysal, İstanbul Universitetinin müəllimləri Prof. Tarık Zəfər Tunaya, Prof. İsmet Sungurbey və Dr. Bülənt Tanor; yazıçı Yaşar Kamal, həmkarlar ittifaqı üzvü Kamal Türklər kimi adlar; təslim olması istənilənlər arasında jurnalist Uğur Mumcu, jurnalist Doğan Avcıoğlu, yazıçı Müzəffər Erdost, Dr. Hikmət Kıvılcımlı, Gün Zileli, Doğu Perinçək kimi adlar da var idi.
  • 22 may 1971: Kommunist yaraqlılar Ulaş Bardakçı, Hüseyn Cevahir, Mahir Çayan, Necmi Dəmir, Oktay Etiman və Ziya Yılmaz 1971-ci il mayın 17-də Türkiyə Xalq Qurtuluş Partiyası-Cəbhəsi adlandırdıqları silahlı təşkilatın aksiyası olaraq İsrailin baş konsulu Efraim Elromu qaçırmışdılar. Elrom 1971-ci il mayın 22-də qaçıranların tələbləri qəbul olunmayanda silahlılar tərəfindən öldürülüb.
  • 31 may 1971: Nurhak dağlarında Türkiyə Xalq Qurtuluş ordusunun silahlıları Sinan Cemgil, Alpaslan Özdoğan və Kadir Manqa əsgərlərlə qarşıdurmada ölüb.
  • 1 iyun 1971: THKP-C-nin aparıcı silahlılarından olan Hüseyn Cəvahir gizləndiyi evdə əsgərlər tərəfindən öldürülüb və Sibel Ərkan adlı gənc qızı girov götürüb.
  • 12 avqust 1971: İstanbul Universiteti senatının qərarı ilə Dr. Bülənt Tanör və Dr. Yücel Sayman solçu "işçi-kəndli" qəzetini yaydıqları səbəbiylə qovulublar.
  • 29 noyabr 1971: İştirak etdiyi silahlı hərəkətlərə görə axtarışda olan "DEV-GENÇ" üzvü və THKP-C solçu Nahit Törə İstanbul-Şirinevlərdə saxlanılıb. O, tutularkən qaldığı evdən bomba, müxtəlif silahlar, saxta şəxsiyyət vəsiqəsi və saxta sürücülük vəsiqəsi götürülüb. Məhkəmələr nəticəsində Nahit Törə ömürlük həbs cəzasına məhkum edilib.

1972

  • 19 fevral 1972: İstanbulda Maltəpə hərbi həbsxanasından tunel açaraq qaçan şəxslərin tutulması üçün keçirilən əməliyyat zamanı qarşıdurma zamanı THKP-C və "DEV-GENÇ" üzvü solçu Ulaş Bardakçı öldürülüb, Ziya Yılmaz isə yaralanıb. Bundan əlavə, əməliyyat zamanı 1 polkovnik və 2 polis əməkdaşı yaralanıb. Sonrakı əməliyyatlarla ümumilikdə 35 nəfər saxlanılıb.
  • 30 mart 1972: Qızıldərə hadisəsində Türkiyə Xalq Qurtuluş Partiyasının qurucusu Mahir Çayan, inqilabçı liseylərinin qurucularından Cihan Alptekin, Saffet Alp və Ertan Saruhan təhlükəsizlik qüvvələri ilə qarşıdurmada ölüb.
  • 6 may 1972: Türkiyə Xalq Qurtuluş ordusunun qurucuları Dəniz Gəzmiş, Yusuf Aslan və Hüseyn İnan edam edilib.

1973

  • 18 may 1973: Türkiyə Kommunist Partiyası/Marksist Leninistin qurucusu İbrahim Kaypakkaya həbsdə işgəncələr nəticəsində ölüb.

1974

  • 26 yanvar 1974: 1973-cü il ümumi seçkilərindən sonra CHP lideri Bülent Ecevit tərəfindən CHP-MSP koalisiyası ilə birlikdə 37-ci Hökumət quruldu.
  • 17 noyabr 1974: CHP-MSP koalisiya hökumətinin istefasından sonra Sədi İrmakın sədrliyi ilə partiyasız 38-ci Hökumət quruldu. O, etimad səsi ala bilməsə də, 1975-ci ilin martına qədər vəzifəsində qaldı.
  • 19 dekabr 1974: Ulduz Mühəndislik (keçmiş İstanbul Dövlət Mühəndislik və Memarlıq Akademiyası) tələbəsi, İstanbul ali təhsil mədəniyyət dərnəyi idarə heyətinin üzvü, solçu Şahin Aydın və dostu Səbahəddin Bəysəfəroğlu məktəbdən çıxarkən Ülküçülərin hücumuna məruz qalıb. Şahin Aydın bıçaqlanaraq öldürülüb, Səbahətdin Bəysəfəroğlu isə başından yaralanıb. Aydının ölümü 12 mart dövründən sonra ilk siyasi qətl idi.

1975

  • 23 yanvar 1975: İstanbulda solçu Vətən Mühəndisliyi tələbəsi Kərim Yaman Ülküçü silahlılar tərəfindən güllələnərək öldürülüb. 5 solçu şagird müxtəlif yerlərindən yaralanıb.
  • 31 mart 1975: Ədalət Partiyasının lideri Süleyman Dəmirəl tərəfindən Birinci Millətçi Cəbhə Hökuməti adlandırılan 39-cu Hökumət Ədalət Partiyası, Milli Qurtuluş Partiyası, Respublika Etimad Partiyası və Milliyyətçi Hərəkat Partiyasının koalisiyası ilə quruldu.
  • 14 aprel 1975: Əskişəhərdə Ülkü Ocaqlarına aid 50 nəfərlik qrup tələbələrə hücum edilib. Əczaçılıq məktəbindən Mehmet Gençer və Ümit Perihan ağır yaralanıb. 8 şagird yüngül xəsarət alıb. Hücum edənlər çevik polisi və ictimaiyyət tərəfindən dağıdılıb. 8 nəfər saxlanılıb.
  • 21 iyun 1975: CHP sədri Bülənd Ecevit Bolu-Gerededə çıxış edərkən sağçılar ona daş və zopa ilə hücum edib. 21 nəfər yaralanıb.
  • 30 avqust 1975: ABŞ-nin İncirlikdə qurduğu hərbi bazaya etiraz olaraq bəzi təşkilatların Adanada təşkil etdiyi "tamamilə müstəqil və bloksuz Türkiyə üçün İncirlik yürüşü"ndə MHP binasından daş, silah və dinamitlə hücum təşkil edilib. Hücum nəticəsində 2 nəfər yaralanıb.
  • 4 sentyabr 1975: Elazığda CHP sədri Bülənd Ecevitin avtobusuna sağçı AP və MHP-lilər hücum edib. 2-si ağır olmaqla 50 nəfər yaralanıb.
  • 1 dekabr 1975: İstanbul-Şişlidə Qalatasaray Mühəndislik Liseyinin tələbələri, solçu TİP üzvləri Cezmi Yılmaz və Halil Pelitözü işıqforda gözləyərkən Ülküçülər avtomobildən açdığı atəş nəticəsində güllələnərək öldürülüblər. İstanbul, Ankara və İzmirdə tələbələrin öldürülməsinə etiraz olaraq yürüşlər keçirilib.

1976

  • 3 yanvar 1976: ODTÜ-yə gedən avtobus Ülküçülər tərəfindən silah gücü ilə saxlanılıb. Tələbələrlə Ülküçülər arasında baş verən qarşıdurmada 2-si ağır olmaqla 4 tələbə yaralanıb. Yaralı tələbələrdən biri ODTÜ memarlıq fakültəsinin tələbəsi Semih Erbek ölüb. Erbekin Ülküçü hərbçi Səlahəddin Arpacı tərəfindən öldürüldüyü müəyyən edilib. Məhkəmənin nəticəsi olaraq Ülküçü müttəhim 15 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib.
  • 12 yanvar 1976: İzmirdə Egey Universitetinə tələbə və tələbə olmayanlara Ülküçülər tərəfindən Çexiya istehsalı silah və partlayıcılarla hücum edilib. Jandarma qüvvələrinin müdaxiləsi ilə hadisələr qızışmadan dayandırılıb və 152 Ülküçü saxlanılıb. Hadisədən sonra 2 min tələbə təhlükəsizliklərini təmin etmək üçün Ege Universiteti rektorluğu qarşısında etiraz aksiyası keçirib. MHP sədri Alparslan Türkeş hadisələrin qarşısını alan Jandarma komandirini "ifrat solçu" adlandırıb.
  • 18 yanvar 1976: Kocaelidə tələbə yataqxanasına silah və partlayıcı ilə Ülküçülər tərəfindən hücum edilib. 9 şagird xəsarət alıb.
  • 21 yanvar 1976: Məktəbə basqın etmək istəməyən DTCF-nin sağçı tələbəsi Zəki Yılmaz mübahisə zəminində öldürülüb. Araşdırmalar nəticəsində keçmiş Ülkü Ocaqları prezidenti Məhərrəm Şəmşək və 11 dostu aprel ayında həbsdə mühakimə olunub. Saxlanılanlardan ikisi istisna olmaqla, hamısı may ayında sərbəst buraxılıb.
  • 8 aprel 1976: Ankara SPF-də sağçıların açdığı atəş nəticəsində senator Müzəffər Yurdakülərin oğlu məktəb şagirdi Hakan Yurdakülər güllələnərək öldürülüb. Hacettepe Universiteti tələbələrinin qətlə etiraz olaraq yürüşünə polis müdaxilə edib. Münaqişə zamanı Eşari Oran və Burhan adlı tələbələr öldürülüb. 9-u ağır olmaqla 40 şagird yaralanıb. Yurdakulərin ölümündə məsul olan üç sağçı tələbə haqqında həbs qərarı mayın 11-də verilib. Dinləmələrdə prokuror müttəhim Davut Haskırışa 24 il həbs cəzası istəyib.
  • 22 iyul 1976: Konyadakı xarici dillər məktəbinə sağçıların hücumu zamanı məktəbin şagirdi, keçmiş CHP millət vəkili Əhməd Çobanoğlunun oğlu Əli Naci Çobanoğlu Mustafa Çökələk adlı Ülküçü tərəfindən bıçaqlanaraq öldürülüb. Onun iki dostu isə yaralanıb. Hadisədən sonra 8 sağçı saxlanılıb. Sonrakı məhkəmələrdə Çobanoğlunun qatili 20 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib. Əli Naci Çobanoğlu da demokratik sol xəttdə nəşr olunan Konyanın səsi adlı qəzetdə işləyirdi.
  • 29 sentyabr 1976: Profilo fabrikində 18 işçinin işdən çıxarılması ilə bağlı etiraz aksiyası başlayıb. İşəgötürənin tələbi ilə polis müdaxilə edib. Polis-işçi qarşıdurması zamanı işçi Yaqub Əsər sinəsindən güllə yarası alaraq ölüb. Hadisələr günlərlə davam edib. Çox sayda işçi və polis yaralanıb və yüzlərlə işçi saxlanılıb.
  • 30 sentyabr 1976: İnqilabçı "gənclik" üzvü Yılmaz Turanlı Artvin Borçkada öldürülüb.[]

1977

  • 1 may 1977: Taksim meydanında 1 Mayı qeyd edən kütləyə naməlum şəxslər atəş açıb. 34 nəfər ölüb, yüzlərlə insan yaralanıb. Bu hadisə Qanlı 1 May kimi tanınır.
  • 25 may 1977: CHP-nin İzmirin Səlcuq şəhərində təşkil etdiyi kənd toplantısından sonra AP və Ülküçülər evlərinə dağılanlara atəş açıb. Yaşar Aslan ölüb, 2-si ağır olmaqla 3 nəfər yaralanıb. Hadisədən sonra keçirilən məhkəmələrdə Səlcuq Ülkü Ocaqları prezidenti Həsən Öznur, böyük qardaşı İhsan Öznur və atası Əmrullah Öznurun hər biri 8 il 4 ay müddətinə azadlıqdan məhrum edilib.
  • 29 may 1977: İyunun 5-də seçkilərə hazırlaşmaq üçün İzmirə gedən CHP lideri Bülənd Eceviti qarşılayan Çiğli Hava Limanında kütləyə partlayıcı qurğu atılıb. Ecevitin yanında olan Mehmet İsvan və İzmir bələdiyyə sədri İhsan Alyanaq yaralanıb. "Valilik" daha sonra verdiyi açıqlamada Mehmet İsvanı yaralayan güllənin İsmət Çətin adlı polisə aid olduğunu açıqlayıb.
  • 8 iyun 1977: ODTÜ tələbə nümayəndələrinin təşkil etdiyi boykot zamanı Ankara ali təhsil dərnəyi və inqilabçı gənclik üzvü solçu Ərtoğrul Karakaya jandarma tərəfindən vurularaq xəstəxanada ölüb. Cəsəddə göbək yaralarının olduğu bildirilib. "Valilik" bildirib ki, öldürülən tələbəni güllələyən jandarma özünü müdafiə edir.
  • 15 iyun 1977: Ərzurum Atatürk Universitetində solçu dosent Orhan Yavuz 3 sağçı silahlı tərəfindən bıçaqlanaraq öldürülüb. Hadisədən sonra 52 nəfər saxlanılıb.
  • 21 iyun 1977: 40-cı Hökuməti CHP lideri Bülent Ecevit qurdu. Ancaq 1977-ci il ümumi seçkilərində CHP 41% səslə birinci partiya olsa da, Türkiyə Böyük Millət Məclisində etimad səsi ala bilmədiyi üçün bir ay sonra hökumət süqut etdi.
  • 10 iyul 1977: Necdet Adalı və digər kommunist yaraqlılar silahla qəhvəxanalara basqın edib, sağçı Mehmet Əli Gözəmə və Sıtkı Aydını öldürüb. Adalı 12 sentyabr çevrilişindən sonra edam edilib.
  • 21 iyul 1977: 41-ci Hökumət Ədalət Partiyasının lideri Süleyman Dəmirəl tərəfindən II Milliyyətçi Cəbhə Hökuməti adlandırılan Ədalət Partiyası, Milli Qurtuluş Partiyası və Milliyyətçi Hərəkat Partiyasının koalisiyası ilə quruldu.

1978

1979

1980

  • 14 sentyabr 1980: Adanada kommunist hərbçi Sərdar Soyergin solçu Ərdoğan Polatı fraksiya fikir ayrılığına görə öldürüb. Qaçmaq istəyərkən aralarında tank kapitanı Bülənt Anqınında olduğu təhlükəsizlik qüvvələri ilə toqquşub və kapitan Angın öldürülüb. Soyergin 1980-ci il oktyabrın 25-də edam edilib.
  • 26 sentyabr 1980: Sentyabrın 22-də Ankara Aktepedə "inqilabçı yol imzalı pankart asdığı" xəbəri ilə saxlanılan 23 yaşlı müəllim Zeynel Abidin Ceylan işgəncələr nəticəsində ölüb. Ankara polisi tərəfindən Gülhanə hərbi xəstəxanası morqunda buraxılan Ceylanın "kamerasında ölü tapıldığı" açıqlanıb.
  • 27 sentyabr 1980: İnqilabçı yol üzvü kommunist hərbçi Mətin Əryaşar Adanada aksiyaya hazırlaşarkən təhlükəsizlik qüvvələri tərəfindən mühasirəyə alınaraq silahlı qarşıdurmada həyatını itirib.
  • 5 oktyabr 1980: Xalq Qurtuluşu üzvü Həsən Əsgər Özmen həbsxanada işgəncələr nəticəsində ölüb.
  • 28 dekabr 1980: Qaziantepdə baş leytenant Şahin Akkaya kommunist hərbçi Veysəl Güney tərəfindən başından vurularaq öldürülüb.

1981

  • 7 yanvar 1981: Kommunist hərbçi Mustafa Özenç saxlanılıb gətirildiyi jandarma bölməsində gizlədə bildiyi silahla jandarma kiçik zabit Həsən Hüseyn Özcan, jandarma kiçik zabit Nihat Özsoyu, meşə gözətçisi Hayri Şimşək və jandarma əsgər Şaban Öztürkü öldürüb və qaçıb. 1981-ci il avqustun 20-də edam edilib.
  • 17/18 yanvar 1981: Kommunist yaraqlılar Ramazan Yukarıgöz, Ömər Yazqan, Ərdoğan Yazqan və Mehmet Kambur, üzv olduqları kommunist təşkilatı üçün pul tapmağa çalışdıqları zərgər oğurluğu zamanı zərgərin oğlu Həsən Qəhvəçi və polis məmuru Mustafa Kılıçı qətlə yetirib. Polis qüvvələrinə və xalqa atəş açıblar, polis avtomobilini güllələyiblər. Dördü də 1983-cü il yanvarın 29-da edam edilib.
  • 6 iyun 1981: Marksist Leninist silahlı təbliğat birliklərinin üzvləri olan kommunist silahlılar Tamer Arda, Atilla Ermutlu, Ercan Yurtbilir və Doğan Özzümrüt təhlükəsizlik qüvvələri ilə qarşıdurmada öldürülüb.

1982

  • 7 avqust 1982: Ankara Əsənboğa Hava Limanında ASALA silahlılarının həyata keçirdiyi bombalı hücumda 9 nəfər ölüb, 72 nəfər yaralanıb. Hücumu həyata keçirən silahlıların əlindən sağ əsir alınan Levon Ekmekçiyan 1983-cü il yanvarın 29-da edam edilib.
  • 16 noyabr 1982: TKP-nin İstanbul il katibi və mərkəzi komitəsinin üzvü Mustafa Asım Xeyrullahoğlu nəzarətə alındıqdan sonra işgəncələrə məruz qalaraq öldürülüb. Sonrakı məhkəmələrdə baş müfəttiş Ümit Bavbek, komissar Orhan Yaman və komissar Mehmet Yetiş işgəncə ilə adam öldürmə ittihamı ilə 10 il 8 ay həbs cəzasına məhkum edilib.

Həbsdə itkin düşmüş şəxslər

12 sentyabr çevrilişindən əvvəl sağ-sol qarşıdurmasında iştirak edən qrupların üzvləri çevrilişdən sonrakı illərdə təhlükəsizlik qüvvələri ilə toqquşmalarda öldürülüb və ya əsir götürülərək saxlanılıb. Nəzarətə alınan və bir daha xəbər alınmayan bəzi şəxslərin təhlükəsizlik qüvvələri tərəfindən qanunsuz şəkildə öldürüldüyü iddia edilir.

  • 18 sentyabr 1980: Bingöldə 18 yaşlı lisey şagirdi Hüseyn Morsümbül nəzarətdə itib.
  • 8 oktyabr 1980: Sentyabrın 13-də Qarsda saxlanılan və inqilabçı yol üzvü olduğu iddia edilən Cəmil Kırbayır həbsdə yoxa çıxıb.
  • 21 noyabr 1980: DİSK basın-iş sədrinin böyük qardaşı, jurnalist Faruk Eren inqilabçı solun üzvü olduğu iddia edilən Hayrettin Eren Saraçhanedə saxlanılıb. Ondan bir daha xəbər alınmayıb.
  • 10 aprel 1981: MLSPB yaraqlısı olduğu iddia edilən Nurettin Yedigöl İstanbulda həbsdə yoxa çıxıb.
  • 29 iyul 1981: TKP/ML baş katibi, kommunist hərbçi Süleyman Cihan İstanbulda saxlanılıb. Bir müddət sonra meyiti tapılıb.

Həmçinin bax

  • Türkiyədə maoçu üsyan

İstinadlar

  1. Ganser, Daniele. NATO's secret armies: Operation Gladio and terrorism in Western Europe (ingilis). London New York: Cass. 2005. 240. ISBN .
  2. Vehbi, Ersan. 1970'lerde Türkiye solu. İstanbul: İletişim. 2013. 427. ISBN .
  3. Vehbi, Ersan. 1970'lerde Türkiye solu. İstanbul: İletişim. 2013. 428. ISBN .
  4. "Uyuşturucudan Susurluk'a 30 - Meral Çatlı". 14 may 2001. 16 oktyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 17 oktyabr 2022.
  5. "İdam edilen ülkücüden Çatlı ve Yazıcıoğlu itirafları". 6 sentyabr 2011. 17 oktyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 17 oktyabr 2022.
  6. "Turkish mafia boss lends support to Erdoğan". 14 may 2021. 31 may 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 14 oktyabr 2022.
  7. "Büyük Akıncılar buluştu". 23 noyabr 2021. İstifadə tarixi: 14 oktyabr 2022.
  8. "Gözlem". 21 avqust 1992. 17 oktyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 17 oktyabr 2022.
  9. "Uğur Mumcu, "Bundan Sonra...", 14 Eylül 1980". 6 dekabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 16 yanvar 2023.
  10. Zürcher, Erik J. Turkey A Modern History, Revised Edition. I.B.Tauris. 2004. 263. ISBN . 4 noyabr 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 22 yanvar 2022.
  11. Mete Kaan, Kaynar. Türkiye'nin 1970'li yılları (türk). İstanbul: İletişim Yayınları. 2020. 441–460. ISBN .
  12. Feroz, Ahmad. The Making of Modern Turkey (ingilis). 139–145. 4 iyun 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2023.
  13. "The Making of Modern Turkey" (ingilis). 147. 4 iyun 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2023.
  14. "Fuat Doğu gizli anılarını MİT'e bıraktı". 22 dekabr 2007. 2 iyun 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 2 iyun 2023.
  15. Tanıl, Bora; Kemal, Can. Devlet, ocak, dergâh: 12 Eylül'den 1990'lara ülkücü hareket (türk). Cağaloğlu, İstanbul: İletişim Yayınları. 2004. 59. ISBN .
  16. 1960'tan günümüze Türkiye tarihi (türk). İstanbul: İletişim Yayınları. 2014. 206. ISBN . OCLC 898136871. İstifadə tarixi: 1 mart 2023.
  17. "Ordu Kılıcını Attı" (PDF). Sosyalist Haftalık Siyasi Gazete. 16 mart 1971. 5. 9 dekabr 2022 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 1 mart 2023.
  18. "The Making of Modern Turkey" (ingilis). 148–151. 4 iyun 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyun 2023.
  19. "12 Eylül - Saat İşlemeğe Başlıyor - Yakın Tarih Belgeseli". Mehmet Ali Birand. 25 iyun 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 13 may 2016.
  20. Celil, Bozkurt. "1968 OLAYLARI'NIN TÜRK SİYASETİNE ETKİSİ: MİLLİYETÇİ HAREKETİN "KOMANDO" KAMPLARI". Türk Dünyası Araştırmaları. dekabr 2017. 72. 4 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 4 yanvar 2023.
  21. Ergin, Konuksever. "Vedat Demircioğlu'nun öldürülmesi ve 6. Filo'yu protesto". 5 mart 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 2 iyul 2015.
  22. Hakan, Güngör. "6. Filo uğruna öldürülen genç: Vedat Demircioğlu". Evrensel Gazetesi. 24 iyul 2019. 18 yanvar 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 30 avqust 2020.
  23. "6. Filo Denize Döküldü, '68 Temmuz'unda Başka Neler Oldu?". İstifadə tarixi: 30 avqust 2020.
  24. "Konya'da gericiler ayaklandı". 24 iyul 1968. 8 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 8 yanvar 2023.
  25. "Tevkif edilen edilen 7 kişi arasında, Komünizmle Mücadele Derneği Birinci ve İkinci Başkanları da Var". 25 iyun 1968. 8 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 8 yanvar 2023.
  26. "6. Filo'yu protesto gösterilerinde dün 14'ü ağır, 130 kişi yaralandı". 16 fevral 1969. 16 fevral 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 23 noyabr 2022.
  27. "Istanbul Protests". Turkish Daily News. 17 fevral 2001. 9 yanvar 2007 tarixində . İstifadə tarixi: 25 aprel 2008.
  28. "İşte "Cihad" çağrılarının sonu: Kanlı pazar". 17 fevral 1969. 16 fevral 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 23 noyabr 2022.
  29. "Yobazlar bu sefer de cemaate saldırdı". 25 noyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 25 noyabr 2022.
  30. "Yargıtay I. Başkanı Adli Yıl Açış Konuşmasında Halkın Dikkatini Çekti: Gerici ve Sağcı Akımlar Çok Tehlikeli Bir Hal Aldı". 7 sentyabr 1966. 25 noyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 25 noyabr 2022.
  31. "Bir öğrenci öldü, 3'ü ağır 10 yaralı var". 20 sentyabr 1969. 8 noyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 8 noyabr 2022.
  32. Sosyalizm ve Toplumsal Mücadeleler Ansiklopedisi (türk). İletişim Yayınları. 2168. (#accessdate_missing_url)
  33. "Bir öğrenci polis kurşunu ile öldü". 24 sentyabr 1969. 29 avqust 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 29 avqust 2022.
  34. "Taylan Özgür için 20 cesur milletvekili bulundu" (türk). 29 avqust 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 29 avqust 2022.
  35. "Taylan Özgür cinayeti 37 yıl sonra Meclis'te" (türk). 8 dekabr 2006. 29 avqust 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 29 avqust 2022.
  36. "Öğrencinin katli olayı ile ilgili olarak 5 kişi tutuklandı". 10 dekabr 1969. 4 oktyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 4 oktyabr 2022.
  37. "Yıldız'da bir öğrenci daha öldürüldü". 15 dekabr 1969. 8 noyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 8 noyabr 2022.
  38. Neden Öldürüldüler? / Babam Neden Öldürüldü Anne? (türk). UĞUR MUMCU VAKFI YAYINLARI. 2007. 57.
  39. "Uğur Mumcu yazmıştı: Kim koruyor bunları, kim?" (türk). 29 avqust 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 29 avqust 2022.
  40. "Dr.Necdet Güçlü'nün ölümüne sebep olan silah Ülkü Ocakları'nda bulundu, Ocak Başkanı İbrahim Doğan silahı ateşlediğini itiraf etti" (türk). 13 aprel 2018. 29 avqust 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 29 avqust 2022.
  41. "Doktoru ben öldürmedim" (türk). 20 dekabr 2000. 29 avqust 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 29 avqust 2022.
  42. "Tabancayla vurulan öğrenci öldü". 30 aprel 1970. 16 oktyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 14 oktyabr 2022.
  43. "Bir öğrenci daha vuruldu: Ankara Ziraat Fakültesinde bir öğrenci tabanca ile yaralandı". 27 aprel 1970. 16 oktyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 14 oktyabr 2022.
  44. "Tabancayla vurulan öğrenci". 30 aprel 1970. 16 oktyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 14 oktyabr 2022.
  45. "Karadeniz Üniversitesi 4 Mayıs'a kadar kapalı". 1 may 1970. 14 oktyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 14 oktyabr 2022.
  46. Osman, Balcıgil. Avuçlarımda Hala Sıcaklığın Var (türk). Destek Publishing and Media Group. 144. ISBN . 19 avqust 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 19 avqust 2022.
  47. "Ankara'da dün gece bir öğrenci öldürüldü". 23 may 1970. 4 sentyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 4 sentyabr 2022.
  48. "Üniversite'de çatışma: Bir öğrenci daha öldürüldü". 9 iyun 1970. 19 avqust 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 19 avqust 2022.
  49. Türkiye sendikacılık ansiklopedisi Cilt 1 (türk). Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı. 1996. 35, 264.
  50. "Bir devrimci sendikacının hatırası" (türk). 29 avqust 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 29 avqust 2022.
  51. "Sivil polisler ateş açarak üniversiteyi boşalttı". 12 noyabr 1970. 9 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 9 yanvar 2023.
  52. "Dekanın otosuna molotof kokteyli atıldı". 12 noyabr 1970. 9 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 9 yanvar 2023.
  53. "Kimya ve DGSA öğrencileri "Boykot kararı" aldı". 9 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 9 yanvar 2023.
  54. "Kimya Fakültesi boykotuna asistan ve öğretim üyeleri de katıldı". 9 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 9 yanvar 2023.
  55. "Komandolar Kimya Fakültesini bastı Üniversite süresiz olarak kapatıldı". 9 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 9 yanvar 2023.
  56. "Üniversite bu gün açılıyor". 9 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 9 yanvar 2023.
  57. "Kimya Fakültesi basıldı". 25 noyabr 1970. 19 noyabr 2010 tarixində . İstifadə tarixi: 9 yanvar 2023.
  58. "Kimya Fakültesi 3 gün kapatıldı". 27 noyabr 1970. 9 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 9 yanvar 2023.
  59. "Pencereden atılan öğrenci öldü". 24 noyabr 1970. 26 fevral 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 16 oktyabr 2022.
  60. "Güvenlik tedbirleri". 25 noyabr 1970. 16 oktyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 16 oktyabr 2022.
  61. "3 öğrenciye eziyet yapıldı". 25 noyabr 1970. 16 oktyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 16 oktyabr 2022.
  62. "Ülkü ocağını basan polis 71 kişiyi topladı". 25 noyabr 1970. 16 oktyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 16 oktyabr 2022.
  63. "Özgürlükleri, kazanılmış hakları, kaosla gasp etme atakları." (türk). 29 avqust 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 29 avqust 2022.
  64. "Hüseyin Aslantaş Cinayeti" (türk). 29 avqust 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 29 avqust 2022.
  65. "Milliyet - 11 Aralık 1970 - MİLLİYET GAZETE ARŞİVİ". 15 yanvar 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 29 avqust 2022.
  66. "Ankara'da bir öğrenci tabanca ile vuruldu". 24 dekabr 1970. 4 sentyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 4 sentyabr 2022.
  67. "Yaralı öğrenci Mansuroğlu dün gece öldü". 29 dekabr 1970. (#archive_missing_date) tarixində . İstifadə tarixi: 23 yanvar 2023.
  68. Bir Pulsuz Dilekçe (türk). UĞUR MUMCU VAKFI YAYINLARI. 2020. 99–100. (#accessdate_missing_url)
  69. "Karaçam'ı öldürmekten sanık 3 kişi yakalandı". 28 dekabr 1970. 4 sentyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 4 sentyabr 2022.
  70. Saklı Devletin Güncesi (türk). 2019. 20. (#accessdate_missing_url)
  71. "İTİA'daki bomba olayı tertiptir". 15 fevral 1971. 30 oktyabr 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 30 oktyabr 2023.
  72. "Bir kız öğrenci kurşunla yaralandı". 16 fevral 1971. 30 oktyabr 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 30 oktyabr 2023.
  73. "İstanbul ve Hacettepe üniversiteleri kapatıldı". 19 fevral 1971. 30 oktyabr 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 30 oktyabr 2023.
  74. "Polis, Hacettepe yurdunu da zaptetti". 20 fevral 1971. 30 oktyabr 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 30 oktyabr 2023.
  75. "Gençler, Eskişehir yolunu kapattı". 21 fevral 1971. 30 oktyabr 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 30 oktyabr 2023.
  76. Tanıl, Bora. Demirel. İstanbul: İletişim. 2023. 206. ISBN .
  77. "TÖS Başkanı Fakir Baykurt Gözaltına Alındı". 10 may 1971. 8 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 8 yanvar 2023.
  78. "FAKİR BAYKURT SERBEST BIRAKILDI". 11 may 1971. 9 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 8 yanvar 2023.
  79. {{Cite web | url = https://egazete.cumhuriyet.com.tr/oku/192/1971-05-19/0 | title = 19 ilde 427 kişi gözaltına alındı | access-date = 22 noyabr 2022 | archive-date = 22 noyabr 2022 | archive-url = | date = 19 may 1971
  80. "19 ilde 348 kişi gözaltına alındı". 19 may 1971. 7 oktyabr 2010 tarixində . İstifadə tarixi: 22 noyabr 2022.
  81. "İki asistan Fakülteden ihraç edildi". 13 avqust 1971. 12 avqust 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 12 avqust 2023.
  82. "Nahit Töre önceki gece Şirinevler'de yakalandı". 30 noyabr 1971. 27 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 28 yanvar 2023.
  83. "Töre ve Bahadır müebbet hapse mahkûm oldu". 23 aprel 1972. 27 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 28 yanvar 2023.
  84. "Mahir Çayan ile 4 arkadaşı kaçtı". 1 dekabr 1971. 27 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 29 yanvar 2023.
  85. "Bardakçı ölü, Yılmaz yaralı ele geçti". 20 fevral 1972. 27 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 29 yanvar 2023.
  86. "Anarşistlerin Bebek'te bir karargâhı bulundu". 22 fevral 1971. 29 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 29 yanvar 2023.
  87. "Ocak 1975..." birgun.net. 27 yanvar 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 23 noyabr 2021.
  88. "DMMA önünde çatışma çıktı: bir öğrenci bıçakla öldürüldü". 20 dekabr 1974. 20 sentyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 17 sentyabr 2022.
  89. "Komandolar bir genci daha öldürdü". 24 yanvar 1975. 30 sentyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 30 sentyabr 2022.
  90. "Eskişehir'de öğrencilere sokak ortasında palaskalarla saldıran komandoları polis ve halk dağıttı". 15 aprel 1975. 8 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 8 yanvar 2023.
  91. "Sağcılar Gerede'de Ecevit'e saldırdı". 22 iyun 1975. 3 dekabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 3 dekabr 2022.
  92. ""İncirlik yürüyüşü" yapanlara MHP binasından ateş açıldı; iki kişi yaralandı". 31 avqust 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 31 avqust 2023.
  93. "Ecevit'in otobüsünü komandolar taşa tuttu". 5 sentyabr 1975. 3 dekabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 3 dekabr 2022.
  94. "Komandolar yüzlerce kişinin önünde iki genci öldürdü". 2 dekabr 1975. 3 dekabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 3 dekabr 2022.
  95. "Gençlere yöneltilen cinayetler kınandı". 3 dekabr 1975. 3 dekabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 3 dekabr 2022.
  96. "Sınava giden öğrencilerin otobüsünü basan komandolar 4 kişiyi tabancayla yaraladı". 4 yanvar 1976. 9 noyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 9 noyabr 2022.
  97. "Cinayet sanığı ülkücü 15 yıla mahkûm olunca Namık Kemal'den şiir okudu". 21 noyabr 1979. 9 noyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 9 noyabr 2022.
  98. "ODTÜ Tarihinden: Semih Erbek" (türk). 22 oktyabr 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 9 noyabr 2022.
  99. "Komandolarda Çek yapısı silahlar ele geçti". 14 yanvar 1976. 20 oktyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 20 oktyabr 2022.
  100. "Türkeş İzmir'de kanlı olayları önleyen Jandarma Komutanı için "aşırı solcu" dedi". 19 yanvar 1976. 20 oktyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 20 oktyabr 2022.
  101. "Yurt basan komandolar 9 öğrenciyi yaraladılar". 19 yanvar 1976. 20 oktyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 20 oktyabr 2022.
  102. "Ankara'da bir öğrenci daha öldürüldü". 23 yanvar 1976. 9 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 9 yanvar 2023.
  103. "Ülkü Ocakları eski Başkanı ve 11 Arkadaşı Ankara Devlet GÜvenlik Mahkemesinde yargılandılar". 15 aprel 1976. 9 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 9 yanvar 2023.
  104. "DGM, Ülkü Ocakları eski Genel Başkanı'nı serbest bıraktı". 13 may 1976. 15 avqust 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 9 yanvar 2023.
  105. "Senatör Yurdakuler'in oğlunun SBF'de öldürülmesi üzerine büyük olaylar çıktı". 9 aprel 1976. 24 noyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 9 yanvar 2023.
  106. "Yurdakuler'i öldürmekten sanık 3 sağcı öğrenci için tutuklama kararı verildi". 12 may 1976. 24 noyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 9 yanvar 2023.
  107. "Savcı Yurdakuler'i Öldürdüğü Öne Sürülen Haskırış'ın 24 Yıl Hapsini İstedi". 13 avqust 1976. 13 fevral 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 9 yanvar 2023.
  108. "Konya'da CHP'li gazetecinin oğlunu öldürenlerin komandolar olduğu öğrenildi". 24 iyul 1976. 15 oktyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 15 oktyabr 2022.
  109. "Katil ülkücü 20 yıla mahkûm oldu". 8 aprel 1978. 8 oktaybr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 15 oktyabr 2022.
  110. "Konya'da bir öğrenci bıçakla öldürüldü". 23 iyul 1976. 27 fevral 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 15 oktyabr 2022.
  111. "Profilo'da işçi çıkarmaya karşı direnişe polis müdahale etti, 5 kişi yaralandı". 30 sentyabr 1976. 30 sentyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 30 sentyabr 2022.
  112. "Profilo'da polisle çatışma çıktı, bir işçi öldü". 1 oktyabr 1976. 30 sentyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 30 sentyabr 2022.
  113. "70'lerde Sağ Sol Olayları- Sağ sol Kavgası Nasıl Başladı?" (türk). 2 avqust 2013. 29 sentyabr 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2020.
  114. "Mehmet Ali Birand - 12 Eylül Belgeseli". 1 noyabr 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2020.
  115. "Selçuk ve Antep'teki olaylarda iki kişi öldürüldü". 26 may 1977. 12 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 15 yanvar 2023.
  116. "AP'liler ilgi görmeynince köylülere ateş açtılar". 27 may 1977. 15 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 15 yanvar 2023.
  117. "Selçuk Ülkü Ocağı Başkanı ile ağabeyi ve babası 8'er yıl 4'er ay hapis cezasına çarptırıldı". 27 dekabr 1978. 12 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 15 yanvar 2023.
  118. "CHP liderini Çiğli Havaalanında karşılayan". 30 may 1977. 8 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 8 yanvar 2023.
  119. "Ecevit "İzmir'de, atılan mermi polise ait" dedi". 1 iyun 1977. 8 yanvar 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 8 yanvar 2023.
  120. "Cumhuriyet Gazetesi, 9 Haziran 1977". 9 iyun 1977. 30 avqust 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 30 avqust 2022.
  121. "Cumhuriyet Gazetesi, 17 Haziran 1977". 17 iyun 1977. 30 avqust 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 30 avqust 2022.
  122. "Cumhuriyet Gazetesi, 16 Haziran 1977". 16 iyun 1977. 30 avqust 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 30 avqust 2022.
  123. "İşkence sanığı komisere terfi". 28 noyabr 1986. 2 iyun 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 2 iyun 2023.
  124. "Türkiye'de Gözaltında Kayıplar". 25 yanvar 2005. İstifadə tarixi: 4 oktyabr 2022.

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Turkiyede sag sol munaqisesi 1968 ci ilde baslayan ve 12 sentyabr 1980 ci il cevrilisine qeder davam eden siyasi zorakiliq prosesi Sag ve solcular terefinden mehellelerin baglanmasi qirginlar kucelerde toredilen namelum qetller ve bombali hucumlara gore bu proses bezi daireler terefinden gizli vetendas muharibesi ve kicik miqyasli vetendas muharibesi adlandirilir Turkiyede sag sol munaqisesiSoyuq muharibeTurkiye de sag sol catismasiTarix 1968 1980 pik iller 1978 1980 Yeri TurkiyeNeticesi 12 sentyabr cevrilisine aparan proses basladi 12 sentyabr dovlet cevrilisi Turkiyede maocu usyani basladi Munaqise terefleriUlkucu 1980 ci ilden 200 000 Ultrasolcu 1980 ci ilden 113 009 Separatci 1980 ci ilden 31 931Komandan lar Alparslan TurkesMohsun YaziciogluAbdullah CatliNecmettin Erbakan Suleyman Demirel Turhan Feyzioglu Covdet SunayFaik Turun Deniz Gezmis DigerIsmet InonuBulend EcevitBehice Boran Kamal Turkler XTereflerin quvvesiSag qruplar Ultranasionalizm ultrasagciliq Milliyetci Herekat Partiyasi Ulku Ocaqlari Turk Intiqam Briqadasi Turkiye mafiyasi Esir Turklerin Xilasetme Ordusu ETXO Turk Ildirim Komandolari Islamci ultrasagciliq Milli Qurtulus Partiyasi Akincilar Milli Turk Telebe Birliyi Turkiye Seriet Qurtulus Ordusu Sag merkezcilik Edalet Partiyasi Cumhuriyyetci Etimad Partiyasi Diger TURK IS Milliyyetci Hemkarlar Ittifaqlari Konfederasiyasi MHIK Anti Kommunizm Assosiasiyasi Polis birliyi POL BIR ULKU BIR Sol gruplar ultrasolculuq Turkiye Inqilabci Genclik Federasiyasi Turkiye Inqilabci Fehle Kendliler Partiyasi Turkiye Xalq Qurtulus Partiyasi Cebhesi Turkiye Kommunist Partiyasi Marksist Leninist Turkiye Xalq Qurtulus Partiyasi Cebhesi fovqelade hallar Marksist Leninist Silahli Tebligat Birliyi Inqilabci yolu Xalqin azadligi Proqressiv Gencler Birliyi Cumhuriyyet Xalq Partiyasi Sol Turkiye Birlik PartiyasiDiger DISK Polis birliyi POL BIR TOB DERItkiler1 286 2 1091974 1980 ci iller arasinda umumilikde 5388 nefer o cumleden 1611 neferin meylleri melum olmayanlar oldurulub 281 muhafizeci helak olub Arxa planMuhafizekarlari muqeddesleri islamcilari milletcileri liberallari ve seher burjuaziyasini bir dam altinda ve hakim partiya kimi onu birlesdiren sag qolun numayendesi olan Demokrat Partiyasi 27 may 1960 ci il cevrilisinden sonra baglandi ve liderleri asildi Bu inkisaflar neticesinde ziyalilar siyasetciler ve sagcilar menevi meglubiyyete ugramisdi 27 may 1960 ci il cevrilisinden sonra infrastruktur ve neqliyyat sermayelerinin artmasi ile seher ehalisi artdi senayelesme suretlendi emeklerini sataraq dolanisigini temin eden isciler ve onlarin aileleri gorunen oldu 1961 ci il Konstitusiyasi ile ittifaq huququ verildikden sonra sinfi suur guclendi Bu hadiselerin tesiri ile Turkiyede sol herekat genislenme dovrune qedem qoydu 1961 ci il Konstitusiyasinin getirdiyi azadliqlarin ideoloji siyasete icaze verdiyi bir muhitde Turkiye Isci Partiyasina meyilli telebeler siyasi derneklerini qurdular Solcu menbeler tercume edildi ve siyasi edebiyyat elcatan oldu Bu veziyyet sag ucun tehlukeye cevrildi ve kommunizme qarsi mubarizeye oz quvvelerini seferber etmeye basladi 1960 ci illerin sonu ve 1970 ci illerin evvellerinde sosial deyisiklikler zamani artan siyasi gerginlik ve yuksek inflyasiya sebebinden mehdud qrup istisna olmaqla hami ucun istehlak tormozlandi ve isci quvvesinin artmasina ve Avropaya miqrasiyaya baxmayaraq issizlik artdi Hemkarlar ittifaqina daxil olan iscilerin sayi artarken 30 yasa qeder issizlerin sayi qorxulu hedde catdi 1960 ci illerde isciler daha yuksek emek haqqi ve daha yaxsi is seraiti ugrunda mubarizede militanlasdilar Isegoturenlerle isciler arasinda mubarize tetiller ve lokautlarla daha da siddetlendi Neticede 1967 ci ilde bezi ittifaqcilar Edalet Partiyasi terefdari olaraq gordukleri TURK IS den ayrilaraq radikal solcu DISK konfederasiyasini qurdular TURK IS Amerika modeline gore qurulmus ve iqtisadi telebler uzerinde cemleserek siyasi meylleri on planda tutsa da DISK ise Avropa numunesine esaslanaraq iqtisadi teleblerin siyasi mubarize yolu ile qazanilacagini iddia ederek TIP e yaxinlasdi Bu bolunme neticesinde TURK IS zeifledi Telebelerin sayinin artmasi ile mektebler ve ali mektebler sag ve sol tereflerde siyasi qruplarin toplasdigi yerlere cevrildi Turkiye kimi esas problemi inkisaf olan olkeler ucun liberal hell yollarinin olmadigi bir seraitde dovrun ziyalilari boyuk olcude sosializm modeli ile maraqlanirdilar Yon jurnalinin 1961 ci ilde cixan ilk sayinda bir cox ziyali sosialist modeli teklif eden manifeste imza atdi Bu tesirler altinda 1960 ci illerde Turkiyede ideologiyalarin deyer sisteminde ve status miqyasinda deyisiklikler bas verirdi Turkiye Isci Partiyasi 1965 ci ilde Milli Balans Sistemi sayesinde 14 mandat qazanaraq siyasetde muhum yer qazandi 1969 cu il seckilerinde deyisdirilmis secki sistemi ile eyni miqdarda ses alsa da mandatlarin sayi 3 e qeder azaldi NATO nun da uzvu olan Turkiye soyuq muharibede cebhe olkesi oldugu halda cenubda ve Araliq denizi dunyasinda cevrilislerle muxtelif sosialist rejimleri quruldu Sagci noqteyi nezerden Turkiye hem simaldan hem de cenubdan muhasireye alinarken 15 16 iyun 1970 ci il de DISK in basciliq etdiyi boyuk isci etirazi zamani Kocaeli ve Istanbul senaye zonalarindan baslayaraq iki gun erzinde Istanbulda dovlet hakimiyyetinin itmesi sag ucun qorxulu oldu Dovlet elitasinin bezileri solcularin yukselisinden narahat olaraq normal olaraq bunu secmeseler de ifrat sagi desteklediler Bu desteye gore solcu yazar ve jurnalistler Ulku Ocaqlar in 1960 ci illerin sonlarinda solculara qarsi silahli mubarize aparmaq ucun dovlet terefinden quruldugunu ve himaye olundugunu kesfiyyat MIT derin dovlet Xususi Herbi Idare Qladio kimi elmi sayila bilmeyecek edebiyyatla iddia edirdiler Kecmis kesfiyyatci ve MHP memuru Enver Altaylinin xatirelerine gore 1960 ci illerin birinci yarisinda MKI ve Turkiye kesfiyyati MKT nin rehberi Fuad Dogunun desteklediyi plana gore Sovet Rusiyasi daxilinde ve xaricinde turk kanallarindan istifade eden yeni konsepsiya ile MAH yeniden qurulacaqdi Bu yolla Sovet Rusiyasi ve Turkiye daxilinde sola qarsi daha feal rol oynayacaqdi Bu plan o zamanki bas nazir Inonu terefinden gecikdirilse de 1965 ci ilde Suat Hayri Urguplunun sag koalisiyasi dovrunde heyata kecirile bilerdi Lakin yene de 1960 1970 ci illerdeki Turkiyede dovlet elitalari arasinda solcularla mubarize ile bagli konsensus yox idi Bas nazirin muavini Sadi Kocas xatirelerinde deyib 1962 1964 cu illerde MAH 1966 1971 ci illerde MIT e rehberlik eden general leytenant Fuat Dogu hazirladigi sisirdilmis antikommunist hesabatlari ile prezidente ve Bas Qerargah reisine tesir etmis ve idare etdiyi MIT in qanunsuz fealiyyet gosterdiyini ve serqin qanunlarina cox ehemiyyet vermediyini iddia etmisdi 1971 ci ilin yanvarinda Demirel hokumetinin nezareti itirmesi ile Turkiyede xaos gorunmeye basladi universitetler baglandi Latin Amerikasi seher partizanlarini teqlid eden telebeler banklari soymaga basladi ABS resmileri qacirildi Amerika hedeflerine hucum edildi Neofasist yaraqlilar hokumeti tenqid eden professorlarin evlerine bomba qoymaga basladilar Fabrik tetilleri islami herekat kimi hadiseler aqressivlesmeye basladi ve Milli Nizam Partiyasinin Ataturk ve Kamalizmi aciq sekilde redd etmesi kimi hadiseler baslamisdi Bas Qerargah reisi ordu generali Memduh Tagmac 1 ci Ordu ve Istanbul Herbi veziyyet komandiri general Faiq Turun ve MIT sedri general leytenant Fuat Dogu solcularla mubarizede komekci gordukleri Ulkuculere destek veribler Ana muxalifet lideri Ismet Inonu 1969 1971 ci iller arasinda Ulku Ocaqlarinin anti kommunizm adi altinda muxtelif qetl ve hadiselerde istirakindan sikayet edende o vaxtki prezident ve kecmis Bas Qerargah reisi Covdet Sunay onlar kommunizme qarsi mubarize aparan usaqlardi deye mudafie edib Bas nazir Nihat Erim ve Ismet Inonu ile yaxin munasibetde olan anti kommunist seferberliyin qanunun aliliyi serhedlerini asacagindan narahat olan bas nazirin muavini Sadi Kocas Milli Tehlukesizlik Surasinda boyuk mubarize apardi ve 1971 ci ilde Fuat Dogunu vezifesinden azad etdi 9 mart 1971 ci ilde edilmesi planlasdirilan solcu cevrilis Bas Qerargah daxilinde geden mubarize neticesinde dayandirilmis uc gun sonra hem ordu hem de vetendas cemiyyeti terefinden solun qarsisini kesmek ve ortadan qaldirmaq meqsedi dasiyan 12 mart 1971 ci il mudaxilesi basladi Ister idealistler isterse de bezi solcular 12 mart mudaxilesinin ilk gunlerinde ordunun sol sag mubarizesinde birbasa onlarin terefinde oldugunu dusunerek 12 mart mudaxilesini musbet qarsiladilar Martin 12 den az sonra Turkiye Fehle Partiyasina qarsi iddia qaldirilib partiya liderleri kommunist tebligati aparmaqda ve kurd separatizmini desteklemekle konstitusiyani pozmaqda ittiham edilib Eyni dovrde Dev Genc ve ona bagli butun gencler teskilatlarinin baglanmasi teleb edildi Universitetlerdeki rey klublarinda muellimler hemkarlar ittifaqinin sobelerinde ve DISK ofislerinde polis terefinden axtaris aparilib 1971 ci ilin aprelinden baslayaraq asagi rutbeli muxalifet zabitleri ve kursantlarinin desteyi ile sol temayullu THKO nun terror aktlarina pul almaq ucun fidye ve bank soygunlarina qarsi dovletin cavabi sert oldu 67 eyaletden 11 de herbi veziyyet elan edilib Bezileri terror aktlarini ordu daxilinde parcalanma kimi serh ederken digerleri sol teskilatlara sizmis MIT in texribatcilari kimi qiymetlendirdi Bu dovrde Turkiyenin siyasi heyati herbi veziyyetle pozuldu Gencler teskilatlari baglandi pesekar teskilatlarin ve birliklerin iclaslari ve seminarlari qadagan edildi Muxtelif qezet ve kitablar qanunsuz elan edilib Oxsar tezyiq doyuscu neofasist nesrlerine tetbiq edilmedi Tetiller ve lokautlar 3 may 1971 ci ilde herbi veziyyetle qeyri qanuni elan edildi Mayin 17 de Israil konsulu Efraim Elromun qacirilmasindan sonra tezyiqler daha da artdi ve butun dovlet hakimiyyeti sola qarsi mulki hakimiyyet evezine herbi veziyyet komandirleri ve kesfiyyat xidmetlerinden istifade etmeye basladi Elromun qacirilmasindan sonra hemkarlar ittifaqi uzvleri ve telebeler hebs olundu Huquq professorlarindan Yasar Kamal ve Fakir Baykurt kimi taninmis yazicilara genc akademiklerden telebelere qeder hebsde isgence prosesi basladi 12 mart 1971 ci il mudaxilesi ile baslayib 31 mart 1975 ci il de Birinci Milliyetci Cephe Hokumetinin qurulmasina qeder kecen dovrun evvellerinde sol teskilatlarla ve sol temayullu QHT lere qarsi herekete kecen mehkemenin nehayetinde Ulku Ocaqlari birliyi ni de baglamasi gozlenilmeyen hadise oldu Buna gore de 12 mart mudaxilesinin Ulkucu herekatla bagli konsensus teskil etmediyi anlasilirdi 1971 1975 ci iller arasinda herbi veziyyetin elan edilmesinden sonra sol genclerin liderlerinden bezileri dovlet quvveleri ile toqqusma zamani olduruldu yuzlerle sol ziyali ve sol teskilatlarin uzvu isgencelere meruz qaldi daha bir coxu muhakime olunaraq hebs edildi Bu prosesde muhakime olunan ve hebse atilan Ulkuculer de olsa da onlarin sayi daha az idi Kampuslar bir qeder normal veziyyete duserken ve tehlukesiz seraitde tehsil yeniden baslasa da herbi veziyyet seraitinde temin edilen nisbeten munaqisesiz muhit sayesinde cetir teskilati baglanan Ulkucu herekat yeni cetir teskilati olan Ulkucu ocaqlar derneyine diqqet yetirdi Idealistler 1971 ci ilden 1974 cu ilin fevralinda umumi amnistiyaya qeder olan bu uzun sukut dovrunu asagi profille hereket ederek dusergelerde ve ocaqlarda telim kecerek yeni uzvler qazanaraq kecirdiler 1974 cu ilde Kiprde yasayan turklerin zulm ve zulmu uzerine bas naziri CHP sedri Bulent Ecevit olan 37 ci Turkiye hokumeti 20 iyul 1974 cu ilde Kipr emeliyyatini heyata kecirdi Kipr emeliyyatindan evvel 1973 cu ilde Turkiyede kecirilen umumi seckilerde 33 30 sesi olan Ecevit CHP nin ses nisbeti bu emeliyyatdan sonra kecirilen 1977 ci il Turkiye umumi seckilerinde 41 40 e yukseldi 1975 ci ilde TBMM deki sagci partiyalar CHP ve sol herekata qarsi birleserek Milletci Cebhe adli yeni herekat ve hokumet qurdular Bu cebhede milisleri ile one cixan MHP nin inteqrasiyasi ve ictimai qurulusu diqqeti celb eden Guven Partiyasi sonradan sag ve sol teskilatlar meydana getirerek hem siyasetde hem de teskilati zeminde silahli doyusculer yetisdirmeye davam ederek qarsidurma muhitinin guclenmesine sebeb olub Bu prosesden sonra marksizm leninizm ideologiyasini menimseyen 68 ci nesil ve diger sol teskilatlar ile turk islamciligi mudafie eden Ulku Ocaqlari silahlanaraq bir birleri ile toqqusdular Munaqiselerin xronologiyasi1968 14 iyul 1968 100 genc CKMP lideri Alparslan Turkesin gosterisi ile MTTB terefinden Izmirin Gumuldere seherinde komando tehsili ucun dusergeye aparilib Dusergeler 1970 ci ilin sonunda 35 eyalete yayildi 15 min sagci genc tehsil aldi 17 iyul 1968 Altinci Donanma etiraz hadiseleri zamani ITU Gumussuyu telebe yataqxanasina polis basqini zamani solcu telebe Vedat Demircioglu ikinci mertebenin penceresinden atildi ve daha sonra Taksim ilk yardim xestexanasina aparildi Komaya dusen Demircioglu iyulun 24 de olub 23 iyul 1968 Konyada kecirilmesi planlasdirilan imperializme qarsi mitinqin qarsisini almaq ucun toplasan sagci zopali kutle muellimler derneyi klubu TIP il binasi kitab magazalari Yeni Konya qezetinin binasi kimi yerleri dagidib ve 14 nefer yaralandi Hadiseleri nezaret altina almaq mumkun olmadigindan herbi hisselerden komek istenilib II Ordu komandani general Nezmi Qaraqoc yasil sariqli insanlarin sola meyilli yerlere hucum etdiyini deyib 1969 15 fevral 1969 Izmir Trabzon ve Ankarada ABS nin 6 ci donanmasina etiraz olaraq kecirilen numayislere hucumlar olub 14 u agir olmaqla 130 nefer yaralanib 16 fevral 1969 Taksim meydaninda ABS 6 ci donanmasina etiraz etmek ucun toplasan numayiscilere sagci qruplarin hucumu zamani Eli Turqut Aytac ve Duran Erdogan adli gencler bicaqlanaraq oldurulub 200 den cox insan yaralanib Bu hadise Qanli Bazar gunu kimi taninir 3 may 1969 Maltepe mescidinde vezife yerine yetirerken dunyasini deyisen solcu Ali Mehkeme sedri Imran Oktemin defn merasiminde kommunizmle mubarize derneyi AP uzvleri ve bezi telebeler hucuma meruz qalib Doyus zamani Ismet Inonu camaatin uzerine silah ceken generaldan qorunaraq xilas edilib Ali Mehkemenin sedri mehkeme ilinin acilis nitqinde murtece ve sag herekat cox tehlukeli hala geldi dedi 19 sentyabr 1969 Istanbul Ozel Isiq Memarliq ve Muhendislik Mektebinin millilesdirilmesini isteyen solcu telebelere silahli basqin edilib Mesecilik fakultesinin solcu telebesi Mehmet Cantekin hucumda helak olub 3 u agir olmaqla 10 telebe yaralanib 23 sentyabr 1969 ABS sefiri Robert Komerin avtomobilini yandiran ODTU nun solcu telebelerinden Taylan Ozgur Istanbulda kecirilen Istanbul Universiteti Telebe Birliyi Konqresine qatilmaq isteyerken uzerinde silah oldugu ucun onu tutmaq isteyerken oldurulub Qetlden sonra bir polis memuru muhakime olundu 10 dekabr 1969 Ulduzdaki Dovlet Memarliq ve Muhendislik Akademiyasinin telebesi solcu Mehmet Boyuksevinc gullelenerek oldurulub Hadise zamani onun dostlari yaralanib Hucumdan sonra tutulan subhelilerin sagci mubarize birliyinden oldugu oyrenilib 14 dekabr 1969 Ulduzdaki Dovlet Memarliq ve Muhendislik Akademiyasinin solcu telebesi Battal Mehetoglu mektebe basqin eden sagci qrup terefinden mektebin heyetinde oldurulub Polis qetlden sonra mubarize birliyinden 24 neferi saxlayib 1970 13 aprel 1970 Solcu ikinci leytenant Dr Necdet Guclu Hacettepe tibb fakultesinin bagcasinda ulkucu silahlilar terefinden oldurulub Subheliler arasinda Ulku ocaqlari uzvleri Aytekin Yildirim Eli Gungor Ibrahim Dogan ve Osman Durmus da olub Is zamani qetlde istifade edilen silahlarin iki novbetci zabite mexsus oldugu melum olub 26 aprel 1970 Ankara Universiteti ekincilik fakultesinde solcu Yasar Serpin mektebin heyetinde gullelenerek yaralanib O daha sonra xestexanada dunyasini deyisib Telebe derneyinin prezidentinin sozlerine gore onu Dogan Sahbudak adli polis agenti vurub 29 aprel 1970 Qaradeniz Texniki Universitetinde universitetin yemekxanasina sagcilar terefinden hucum edilib Hucumda solcu Kenan Olmez vurularaq agir yaralanib Sonradan bas veren hadiselere gore universitet mayin 4 dek baglanib 22 may 1970 Solcu telebe Mustafa Kuseyri Ankara Universiteti nesriyyat mektebinin telebe derneyi otaginda basindan vurularaq oldurulub 8 iyun 1970 Ulkucu baxisli Istanbul Universitetinin cografiya fakultesinin son kurs telebesi Yusuf Imamoglu qarsidurma zamani kommunist yaraqlilar terefinden oldurulub 22 avqust 1970 Solcu insaat iscileri hemkarlar ittifaqinin sedri Necmettin Giritlioglu Eliagada tetil zamani oldurulub 10 noyabr 1970 Istanbul Universitetinin kimya fakultesinde Ataturk afisalarini sokenin dekan Ayse Saffet Riza Alpar olmasi ile bagli etirazlar baslayib Mulki polis emekdaslari ates acaraq telebeleri dekanliqdan uzaqlasdiriblar Dekanin masinina molotof kokteyli atilib Bezi fakultelerde assistent ve professor muellim heyetinin istiraki ile dekanin istefasi polisin fakulteden cixarilmasi ve yeniden Ataturkun plakatlarinin asilmasi ile bagli muddetsiz boykot qerari verilib Mustafa Kamal afisalarinin cirilmasi sebebinden boykot davam ederken noyabrin 18 de Istanbul Universiteti kimya fakultesine Ulkuculer terefinden basqin edilib Qarsidurma zamani 2 telebe ve 1 mulki geyimli polis yaralanib Universitet qeyri mueyyen muddete baglandi Universitetde dersler noyabrin 23 de yeniden baslaya bildi Noyabrin 24 de kimya fakultesi Ulku Ocaqlari terefinden yeniden hucuma meruz qalib boykot eden telebelerin divarlara yazdigi yazilar silinib Noyabrin 27 de kimya fakultesi daha 3 gun baglandi 23 noyabr 1970 Ulkucu telebe Ertogrul Dursun Onkuzun kommunist silahlilar terefinden pencereden atilaraq oldurulduyu iddia edilir Onkuzun hekim ve prokuror terefinden muayinesi zamani 11 metr hundurlukden yixilaraq olduyu mueyyen edilib lakin hec bir isgence askar edilmeyib 24 noyabr 1970 Onkuzun qetlinden sonra bas veren hadiselerde Hikmet Parabakan Abbas Balkir ve Sinan Gunduz adli telebeler Ulkuculer terefinden qacirilib Sagirdleri ayaqlarindan tavandan asiblar derileri ulgucle kesilib barmaqlari sindirilib Polis adam ogurlugu hadiselerinden sonra Ulku Ocaqlarina basqin ederek 71 neferi saxlayib 5 dekabr 1970 Istanbul Universitetinin fen fakultesinin solcu telebesi Huseyn Aslantas Capa ali muellim mektebinde ulkucu silahlilar terefinden basindan gullelenib Aslantas dekabrin 9 da xestexanada olub 24 dekabr 1970 Ankara Universiteti huquq fakultesinin solcu telebesi Ilker Mansuroglu fakultenin bagcasinda sagci silahlilar terefinden silahla vurularaq yaralanib Mansuroglu dekabrin 28 de xestexanada olub 25 dekabr 1970 Ankara Universiteti tehsil fakultesinin solcu telebeleri Nail Karacam Mehmet Demir ve Receb Sakin fakulte qarsisinda ulkucu silahlilar terefinden gullelenib 1971 14 fevral 1971 Ankara Iqtisadiyyat ve Ticaret Elmleri Akademiyasinin prezidenti solcu Prof Hemze Eroglunun otaginin qarsisina bomba qoyulub Solcu telebe dernekleri beyanatla hadiseni pisleyib 15 fevral 1971 Istanbul Universitetinin edebiyyat fakultesine silahli sagci qrup basqin edib Fevralin 16 da Istanbul Universitetinin fen fakultesi Ulku Ocaqlari ile elaqeli sexsler terefinden solcu telebelerin imtahana buraxilmamasi sebebi ile silah ve dinamitden istifade ederek dagidilib Hadiseler zamani yaralananlar olub 18 fevral 1971 Istanbul Universiteti ve Hacettepe Universitetinde bas vere bilecek insidentlere gore tehsilin qeyri mueyyen muddete dayandirilmasi qerarindan sonra Hacettepe Universitetinde yataqxanalarin bosaldilmasi zamani polisle telebeler arasinda silahli qarsidurma bas verib Bezi vetendaslar da telebelere hucum edibler Hadiseler zamani 191 telebe saxlanilib Fevralin 20 de solcu ODTU telebeleri Hacettepe Universitetinin yataqxanalarinda bas verenlere etiraz olaraq Eskiseher yolunu baglayiblar 12 mart 1971 12 mart memorandumu kimi taninan Turkiye Silahli Quvvelerinin mudaxilesi neticesinde muxtelif siyasi ve herbi inkisaflar bas verib Daha sonra Suleyman Demirelin istefasi ile Turkiye 32 ci Hokumeti sona catdi 9 mart 1971 ci il dovlet cevrilisi cehdi ile elaqesi oldugu guman edilen muxtelif rutbeli esgerler teqaude gonderilib 9 may 1971 Solcu Turkiye muellimler birliyinin sedri Fakir Baykurt Ankarada herbi veziyyet komandanligi terefinden saxlanilib O mayin 11 de azadliga buraxilib 18 may 1971 Herbi veziyyet komandanliginin beyanatindan sonra aralarinda solcu professorlar yazicilar ve hemkarlar ittifaqi uzvleri de daxil olmaqla 427 nefer texribat xarakterli nesrler ve sozlerle gunahsiz gencleri qanunsuz hereketlere sovq etmek ittihami ile hebs edilib Saxlanilmasi mumkun olmayanlarin siyahilari derc edilib ve onlardan teslim olmalari istenilib Saxlanilanlar arasinda Ankara Universiteti siyasi Politologiya fakultesinin professoru Behri Savci Prof Muammer Aksoy Prof Mumtaz Soysal Istanbul Universitetinin muellimleri Prof Tarik Zefer Tunaya Prof Ismet Sungurbey ve Dr Bulent Tanor yazici Yasar Kamal hemkarlar ittifaqi uzvu Kamal Turkler kimi adlar teslim olmasi istenilenler arasinda jurnalist Ugur Mumcu jurnalist Dogan Avcioglu yazici Muzeffer Erdost Dr Hikmet Kivilcimli Gun Zileli Dogu Perincek kimi adlar da var idi 22 may 1971 Kommunist yaraqlilar Ulas Bardakci Huseyn Cevahir Mahir Cayan Necmi Demir Oktay Etiman ve Ziya Yilmaz 1971 ci il mayin 17 de Turkiye Xalq Qurtulus Partiyasi Cebhesi adlandirdiqlari silahli teskilatin aksiyasi olaraq Israilin bas konsulu Efraim Elromu qacirmisdilar Elrom 1971 ci il mayin 22 de qaciranlarin telebleri qebul olunmayanda silahlilar terefinden oldurulub 31 may 1971 Nurhak daglarinda Turkiye Xalq Qurtulus ordusunun silahlilari Sinan Cemgil Alpaslan Ozdogan ve Kadir Manqa esgerlerle qarsidurmada olub 1 iyun 1971 THKP C nin aparici silahlilarindan olan Huseyn Cevahir gizlendiyi evde esgerler terefinden oldurulub ve Sibel Erkan adli genc qizi girov goturub 12 avqust 1971 Istanbul Universiteti senatinin qerari ile Dr Bulent Tanor ve Dr Yucel Sayman solcu isci kendli qezetini yaydiqlari sebebiyle qovulublar 29 noyabr 1971 Istirak etdiyi silahli hereketlere gore axtarisda olan DEV GENC uzvu ve THKP C solcu Nahit Tore Istanbul Sirinevlerde saxlanilib O tutularken qaldigi evden bomba muxtelif silahlar saxta sexsiyyet vesiqesi ve saxta suruculuk vesiqesi goturulub Mehkemeler neticesinde Nahit Tore omurluk hebs cezasina mehkum edilib 1972 19 fevral 1972 Istanbulda Maltepe herbi hebsxanasindan tunel acaraq qacan sexslerin tutulmasi ucun kecirilen emeliyyat zamani qarsidurma zamani THKP C ve DEV GENC uzvu solcu Ulas Bardakci oldurulub Ziya Yilmaz ise yaralanib Bundan elave emeliyyat zamani 1 polkovnik ve 2 polis emekdasi yaralanib Sonraki emeliyyatlarla umumilikde 35 nefer saxlanilib 30 mart 1972 Qizildere hadisesinde Turkiye Xalq Qurtulus Partiyasinin qurucusu Mahir Cayan inqilabci liseylerinin qurucularindan Cihan Alptekin Saffet Alp ve Ertan Saruhan tehlukesizlik quvveleri ile qarsidurmada olub 6 may 1972 Turkiye Xalq Qurtulus ordusunun quruculari Deniz Gezmis Yusuf Aslan ve Huseyn Inan edam edilib 1973 18 may 1973 Turkiye Kommunist Partiyasi Marksist Leninistin qurucusu Ibrahim Kaypakkaya hebsde isgenceler neticesinde olub 1974 26 yanvar 1974 1973 cu il umumi seckilerinden sonra CHP lideri Bulent Ecevit terefinden CHP MSP koalisiyasi ile birlikde 37 ci Hokumet quruldu 17 noyabr 1974 CHP MSP koalisiya hokumetinin istefasindan sonra Sedi Irmakin sedrliyi ile partiyasiz 38 ci Hokumet quruldu O etimad sesi ala bilmese de 1975 ci ilin martina qeder vezifesinde qaldi 19 dekabr 1974 Ulduz Muhendislik kecmis Istanbul Dovlet Muhendislik ve Memarliq Akademiyasi telebesi Istanbul ali tehsil medeniyyet derneyi idare heyetinin uzvu solcu Sahin Aydin ve dostu Sebaheddin Beyseferoglu mektebden cixarken Ulkuculerin hucumuna meruz qalib Sahin Aydin bicaqlanaraq oldurulub Sebahetdin Beyseferoglu ise basindan yaralanib Aydinin olumu 12 mart dovrunden sonra ilk siyasi qetl idi 1975 23 yanvar 1975 Istanbulda solcu Veten Muhendisliyi telebesi Kerim Yaman Ulkucu silahlilar terefinden gullelenerek oldurulub 5 solcu sagird muxtelif yerlerinden yaralanib 31 mart 1975 Edalet Partiyasinin lideri Suleyman Demirel terefinden Birinci Milletci Cebhe Hokumeti adlandirilan 39 cu Hokumet Edalet Partiyasi Milli Qurtulus Partiyasi Respublika Etimad Partiyasi ve Milliyyetci Herekat Partiyasinin koalisiyasi ile quruldu 14 aprel 1975 Eskiseherde Ulku Ocaqlarina aid 50 neferlik qrup telebelere hucum edilib Eczaciliq mektebinden Mehmet Gencer ve Umit Perihan agir yaralanib 8 sagird yungul xesaret alib Hucum edenler cevik polisi ve ictimaiyyet terefinden dagidilib 8 nefer saxlanilib 21 iyun 1975 CHP sedri Bulend Ecevit Bolu Geredede cixis ederken sagcilar ona das ve zopa ile hucum edib 21 nefer yaralanib 30 avqust 1975 ABS nin Incirlikde qurdugu herbi bazaya etiraz olaraq bezi teskilatlarin Adanada teskil etdiyi tamamile musteqil ve bloksuz Turkiye ucun Incirlik yurusu nde MHP binasindan das silah ve dinamitle hucum teskil edilib Hucum neticesinde 2 nefer yaralanib 4 sentyabr 1975 Elazigda CHP sedri Bulend Ecevitin avtobusuna sagci AP ve MHP liler hucum edib 2 si agir olmaqla 50 nefer yaralanib 1 dekabr 1975 Istanbul Sislide Qalatasaray Muhendislik Liseyinin telebeleri solcu TIP uzvleri Cezmi Yilmaz ve Halil Pelitozu isiqforda gozleyerken Ulkuculer avtomobilden acdigi ates neticesinde gullelenerek oldurulubler Istanbul Ankara ve Izmirde telebelerin oldurulmesine etiraz olaraq yurusler kecirilib 1976 3 yanvar 1976 ODTU ye geden avtobus Ulkuculer terefinden silah gucu ile saxlanilib Telebelerle Ulkuculer arasinda bas veren qarsidurmada 2 si agir olmaqla 4 telebe yaralanib Yarali telebelerden biri ODTU memarliq fakultesinin telebesi Semih Erbek olub Erbekin Ulkucu herbci Selaheddin Arpaci terefinden oldurulduyu mueyyen edilib Mehkemenin neticesi olaraq Ulkucu muttehim 15 il muddetine azadliqdan mehrum edilib 12 yanvar 1976 Izmirde Egey Universitetine telebe ve telebe olmayanlara Ulkuculer terefinden Cexiya istehsali silah ve partlayicilarla hucum edilib Jandarma quvvelerinin mudaxilesi ile hadiseler qizismadan dayandirilib ve 152 Ulkucu saxlanilib Hadiseden sonra 2 min telebe tehlukesizliklerini temin etmek ucun Ege Universiteti rektorlugu qarsisinda etiraz aksiyasi kecirib MHP sedri Alparslan Turkes hadiselerin qarsisini alan Jandarma komandirini ifrat solcu adlandirib 18 yanvar 1976 Kocaelide telebe yataqxanasina silah ve partlayici ile Ulkuculer terefinden hucum edilib 9 sagird xesaret alib 21 yanvar 1976 Mektebe basqin etmek istemeyen DTCF nin sagci telebesi Zeki Yilmaz mubahise zemininde oldurulub Arasdirmalar neticesinde kecmis Ulku Ocaqlari prezidenti Meherrem Semsek ve 11 dostu aprel ayinda hebsde muhakime olunub Saxlanilanlardan ikisi istisna olmaqla hamisi may ayinda serbest buraxilib 8 aprel 1976 Ankara SPF de sagcilarin acdigi ates neticesinde senator Muzeffer Yurdakulerin oglu mekteb sagirdi Hakan Yurdakuler gullelenerek oldurulub Hacettepe Universiteti telebelerinin qetle etiraz olaraq yurusune polis mudaxile edib Munaqise zamani Esari Oran ve Burhan adli telebeler oldurulub 9 u agir olmaqla 40 sagird yaralanib Yurdakulerin olumunde mesul olan uc sagci telebe haqqinda hebs qerari mayin 11 de verilib Dinlemelerde prokuror muttehim Davut Haskirisa 24 il hebs cezasi isteyib 22 iyul 1976 Konyadaki xarici diller mektebine sagcilarin hucumu zamani mektebin sagirdi kecmis CHP millet vekili Ehmed Cobanoglunun oglu Eli Naci Cobanoglu Mustafa Cokelek adli Ulkucu terefinden bicaqlanaraq oldurulub Onun iki dostu ise yaralanib Hadiseden sonra 8 sagci saxlanilib Sonraki mehkemelerde Cobanoglunun qatili 20 il muddetine azadliqdan mehrum edilib Eli Naci Cobanoglu da demokratik sol xettde nesr olunan Konyanin sesi adli qezetde isleyirdi 29 sentyabr 1976 Profilo fabrikinde 18 iscinin isden cixarilmasi ile bagli etiraz aksiyasi baslayib Isegoturenin telebi ile polis mudaxile edib Polis isci qarsidurmasi zamani isci Yaqub Eser sinesinden gulle yarasi alaraq olub Hadiseler gunlerle davam edib Cox sayda isci ve polis yaralanib ve yuzlerle isci saxlanilib 30 sentyabr 1976 Inqilabci genclik uzvu Yilmaz Turanli Artvin Borckada oldurulub menbe gosterin 1977 1 may 1977 Taksim meydaninda 1 Mayi qeyd eden kutleye namelum sexsler ates acib 34 nefer olub yuzlerle insan yaralanib Bu hadise Qanli 1 May kimi taninir 25 may 1977 CHP nin Izmirin Selcuq seherinde teskil etdiyi kend toplantisindan sonra AP ve Ulkuculer evlerine dagilanlara ates acib Yasar Aslan olub 2 si agir olmaqla 3 nefer yaralanib Hadiseden sonra kecirilen mehkemelerde Selcuq Ulku Ocaqlari prezidenti Hesen Oznur boyuk qardasi Ihsan Oznur ve atasi Emrullah Oznurun her biri 8 il 4 ay muddetine azadliqdan mehrum edilib 29 may 1977 Iyunun 5 de seckilere hazirlasmaq ucun Izmire geden CHP lideri Bulend Eceviti qarsilayan Cigli Hava Limaninda kutleye partlayici qurgu atilib Ecevitin yaninda olan Mehmet Isvan ve Izmir belediyye sedri Ihsan Alyanaq yaralanib Valilik daha sonra verdiyi aciqlamada Mehmet Isvani yaralayan gullenin Ismet Cetin adli polise aid oldugunu aciqlayib 8 iyun 1977 ODTU telebe numayendelerinin teskil etdiyi boykot zamani Ankara ali tehsil derneyi ve inqilabci genclik uzvu solcu Ertogrul Karakaya jandarma terefinden vurularaq xestexanada olub Cesedde gobek yaralarinin oldugu bildirilib Valilik bildirib ki oldurulen telebeni gulleleyen jandarma ozunu mudafie edir 15 iyun 1977 Erzurum Ataturk Universitetinde solcu dosent Orhan Yavuz 3 sagci silahli terefinden bicaqlanaraq oldurulub Hadiseden sonra 52 nefer saxlanilib 21 iyun 1977 40 ci Hokumeti CHP lideri Bulent Ecevit qurdu Ancaq 1977 ci il umumi seckilerinde CHP 41 sesle birinci partiya olsa da Turkiye Boyuk Millet Meclisinde etimad sesi ala bilmediyi ucun bir ay sonra hokumet suqut etdi 10 iyul 1977 Necdet Adali ve diger kommunist yaraqlilar silahla qehvexanalara basqin edib sagci Mehmet Eli Gozeme ve Sitki Aydini oldurub Adali 12 sentyabr cevrilisinden sonra edam edilib 21 iyul 1977 41 ci Hokumet Edalet Partiyasinin lideri Suleyman Demirel terefinden II Milliyyetci Cebhe Hokumeti adlandirilan Edalet Partiyasi Milli Qurtulus Partiyasi ve Milliyyetci Herekat Partiyasinin koalisiyasi ile quruldu 1978 1979 1980 14 sentyabr 1980 Adanada kommunist herbci Serdar Soyergin solcu Erdogan Polati fraksiya fikir ayriligina gore oldurub Qacmaq isteyerken aralarinda tank kapitani Bulent Anqininda oldugu tehlukesizlik quvveleri ile toqqusub ve kapitan Angin oldurulub Soyergin 1980 ci il oktyabrin 25 de edam edilib 26 sentyabr 1980 Sentyabrin 22 de Ankara Aktepede inqilabci yol imzali pankart asdigi xeberi ile saxlanilan 23 yasli muellim Zeynel Abidin Ceylan isgenceler neticesinde olub Ankara polisi terefinden Gulhane herbi xestexanasi morqunda buraxilan Ceylanin kamerasinda olu tapildigi aciqlanib 27 sentyabr 1980 Inqilabci yol uzvu kommunist herbci Metin Eryasar Adanada aksiyaya hazirlasarken tehlukesizlik quvveleri terefinden muhasireye alinaraq silahli qarsidurmada heyatini itirib 5 oktyabr 1980 Xalq Qurtulusu uzvu Hesen Esger Ozmen hebsxanada isgenceler neticesinde olub 28 dekabr 1980 Qaziantepde bas leytenant Sahin Akkaya kommunist herbci Veysel Guney terefinden basindan vurularaq oldurulub 1981 7 yanvar 1981 Kommunist herbci Mustafa Ozenc saxlanilib getirildiyi jandarma bolmesinde gizlede bildiyi silahla jandarma kicik zabit Hesen Huseyn Ozcan jandarma kicik zabit Nihat Ozsoyu mese gozetcisi Hayri Simsek ve jandarma esger Saban Ozturku oldurub ve qacib 1981 ci il avqustun 20 de edam edilib 17 18 yanvar 1981 Kommunist yaraqlilar Ramazan Yukarigoz Omer Yazqan Erdogan Yazqan ve Mehmet Kambur uzv olduqlari kommunist teskilati ucun pul tapmaga calisdiqlari zerger ogurlugu zamani zergerin oglu Hesen Qehveci ve polis memuru Mustafa Kilici qetle yetirib Polis quvvelerine ve xalqa ates aciblar polis avtomobilini gulleleyibler Dordu de 1983 cu il yanvarin 29 da edam edilib 6 iyun 1981 Marksist Leninist silahli tebligat birliklerinin uzvleri olan kommunist silahlilar Tamer Arda Atilla Ermutlu Ercan Yurtbilir ve Dogan Ozzumrut tehlukesizlik quvveleri ile qarsidurmada oldurulub 1982 7 avqust 1982 Ankara Esenboga Hava Limaninda ASALA silahlilarinin heyata kecirdiyi bombali hucumda 9 nefer olub 72 nefer yaralanib Hucumu heyata keciren silahlilarin elinden sag esir alinan Levon Ekmekciyan 1983 cu il yanvarin 29 da edam edilib 16 noyabr 1982 TKP nin Istanbul il katibi ve merkezi komitesinin uzvu Mustafa Asim Xeyrullahoglu nezarete alindiqdan sonra isgencelere meruz qalaraq oldurulub Sonraki mehkemelerde bas mufettis Umit Bavbek komissar Orhan Yaman ve komissar Mehmet Yetis isgence ile adam oldurme ittihami ile 10 il 8 ay hebs cezasina mehkum edilib Hebsde itkin dusmus sexsler12 sentyabr cevrilisinden evvel sag sol qarsidurmasinda istirak eden qruplarin uzvleri cevrilisden sonraki illerde tehlukesizlik quvveleri ile toqqusmalarda oldurulub ve ya esir goturulerek saxlanilib Nezarete alinan ve bir daha xeber alinmayan bezi sexslerin tehlukesizlik quvveleri terefinden qanunsuz sekilde oldurulduyu iddia edilir 18 sentyabr 1980 Bingolde 18 yasli lisey sagirdi Huseyn Morsumbul nezaretde itib 8 oktyabr 1980 Sentyabrin 13 de Qarsda saxlanilan ve inqilabci yol uzvu oldugu iddia edilen Cemil Kirbayir hebsde yoxa cixib 21 noyabr 1980 DISK basin is sedrinin boyuk qardasi jurnalist Faruk Eren inqilabci solun uzvu oldugu iddia edilen Hayrettin Eren Sarachanede saxlanilib Ondan bir daha xeber alinmayib 10 aprel 1981 MLSPB yaraqlisi oldugu iddia edilen Nurettin Yedigol Istanbulda hebsde yoxa cixib 29 iyul 1981 TKP ML bas katibi kommunist herbci Suleyman Cihan Istanbulda saxlanilib Bir muddet sonra meyiti tapilib Hemcinin baxTurkiyede maocu usyanIstinadlarGanser Daniele NATO s secret armies Operation Gladio and terrorism in Western Europe ingilis London New York Cass 2005 240 ISBN 978 0 7146 8500 7 Vehbi Ersan 1970 lerde Turkiye solu Istanbul Iletisim 2013 427 ISBN 978 975 05 1241 4 Vehbi Ersan 1970 lerde Turkiye solu Istanbul Iletisim 2013 428 ISBN 978 975 05 1241 4 Uyusturucudan Susurluk a 30 Meral Catli 14 may 2001 16 oktyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 17 oktyabr 2022 Idam edilen ulkucuden Catli ve Yazicioglu itiraflari 6 sentyabr 2011 17 oktyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 17 oktyabr 2022 Turkish mafia boss lends support to Erdogan 14 may 2021 31 may 2021 tarixinde Istifade tarixi 14 oktyabr 2022 Buyuk Akincilar bulustu 23 noyabr 2021 Istifade tarixi 14 oktyabr 2022 Gozlem 21 avqust 1992 17 oktyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 17 oktyabr 2022 Ugur Mumcu Bundan Sonra 14 Eylul 1980 6 dekabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 16 yanvar 2023 Zurcher Erik J Turkey A Modern History Revised Edition I B Tauris 2004 263 ISBN 978 1 85043 399 6 4 noyabr 2021 tarixinde Istifade tarixi 22 yanvar 2022 Mete Kaan Kaynar Turkiye nin 1970 li yillari turk Istanbul Iletisim Yayinlari 2020 441 460 ISBN 978 975 05 2963 4 Feroz Ahmad The Making of Modern Turkey ingilis 139 145 4 iyun 2023 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2023 The Making of Modern Turkey ingilis 147 4 iyun 2023 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2023 Fuat Dogu gizli anilarini MIT e birakti 22 dekabr 2007 2 iyun 2023 tarixinde Istifade tarixi 2 iyun 2023 Tanil Bora Kemal Can Devlet ocak dergah 12 Eylul den 1990 lara ulkucu hareket turk Cagaloglu Istanbul Iletisim Yayinlari 2004 59 ISBN 978 975 470 100 5 1960 tan gunumuze Turkiye tarihi turk Istanbul Iletisim Yayinlari 2014 206 ISBN 978 975 05 1462 3 OCLC 898136871 Istifade tarixi 1 mart 2023 Ordu Kilicini Atti PDF Sosyalist Haftalik Siyasi Gazete 16 mart 1971 5 9 dekabr 2022 tarixinde PDF Istifade tarixi 1 mart 2023 The Making of Modern Turkey ingilis 148 151 4 iyun 2023 tarixinde Istifade tarixi 4 iyun 2023 12 Eylul Saat Islemege Basliyor Yakin Tarih Belgeseli Mehmet Ali Birand 25 iyun 2016 tarixinde Istifade tarixi 13 may 2016 Celil Bozkurt 1968 OLAYLARI NIN TURK SIYASETINE ETKISI MILLIYETCI HAREKETIN KOMANDO KAMPLARI Turk Dunyasi Arastirmalari dekabr 2017 72 4 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 4 yanvar 2023 Ergin Konuksever Vedat Demircioglu nun oldurulmesi ve 6 Filo yu protesto 5 mart 2016 tarixinde Istifade tarixi 2 iyul 2015 Hakan Gungor 6 Filo ugruna oldurulen genc Vedat Demircioglu Evrensel Gazetesi 24 iyul 2019 18 yanvar 2020 tarixinde Istifade tarixi 30 avqust 2020 6 Filo Denize Dokuldu 68 Temmuz unda Baska Neler Oldu Istifade tarixi 30 avqust 2020 Konya da gericiler ayaklandi 24 iyul 1968 8 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 8 yanvar 2023 Tevkif edilen edilen 7 kisi arasinda Komunizmle Mucadele Dernegi Birinci ve Ikinci Baskanlari da Var 25 iyun 1968 8 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 8 yanvar 2023 6 Filo yu protesto gosterilerinde dun 14 u agir 130 kisi yaralandi 16 fevral 1969 16 fevral 2022 tarixinde Istifade tarixi 23 noyabr 2022 Istanbul Protests Turkish Daily News 17 fevral 2001 9 yanvar 2007 tarixinde Istifade tarixi 25 aprel 2008 Iste Cihad cagrilarinin sonu Kanli pazar 17 fevral 1969 16 fevral 2022 tarixinde Istifade tarixi 23 noyabr 2022 Yobazlar bu sefer de cemaate saldirdi 25 noyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 25 noyabr 2022 Yargitay I Baskani Adli Yil Acis Konusmasinda Halkin Dikkatini Cekti Gerici ve Sagci Akimlar Cok Tehlikeli Bir Hal Aldi 7 sentyabr 1966 25 noyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 25 noyabr 2022 Bir ogrenci oldu 3 u agir 10 yarali var 20 sentyabr 1969 8 noyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 8 noyabr 2022 Sosyalizm ve Toplumsal Mucadeleler Ansiklopedisi turk Iletisim Yayinlari 2168 accessdate missing url Bir ogrenci polis kursunu ile oldu 24 sentyabr 1969 29 avqust 2022 tarixinde Istifade tarixi 29 avqust 2022 Taylan Ozgur icin 20 cesur milletvekili bulundu turk 29 avqust 2022 tarixinde Istifade tarixi 29 avqust 2022 Taylan Ozgur cinayeti 37 yil sonra Meclis te turk 8 dekabr 2006 29 avqust 2022 tarixinde Istifade tarixi 29 avqust 2022 Ogrencinin katli olayi ile ilgili olarak 5 kisi tutuklandi 10 dekabr 1969 4 oktyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 4 oktyabr 2022 Yildiz da bir ogrenci daha olduruldu 15 dekabr 1969 8 noyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 8 noyabr 2022 Neden Oldurulduler Babam Neden Olduruldu Anne turk UGUR MUMCU VAKFI YAYINLARI 2007 57 Ugur Mumcu yazmisti Kim koruyor bunlari kim turk 29 avqust 2022 tarixinde Istifade tarixi 29 avqust 2022 Dr Necdet Guclu nun olumune sebep olan silah Ulku Ocaklari nda bulundu Ocak Baskani Ibrahim Dogan silahi atesledigini itiraf etti turk 13 aprel 2018 29 avqust 2022 tarixinde Istifade tarixi 29 avqust 2022 Doktoru ben oldurmedim turk 20 dekabr 2000 29 avqust 2022 tarixinde Istifade tarixi 29 avqust 2022 Tabancayla vurulan ogrenci oldu 30 aprel 1970 16 oktyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 14 oktyabr 2022 Bir ogrenci daha vuruldu Ankara Ziraat Fakultesinde bir ogrenci tabanca ile yaralandi 27 aprel 1970 16 oktyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 14 oktyabr 2022 Tabancayla vurulan ogrenci 30 aprel 1970 16 oktyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 14 oktyabr 2022 Karadeniz Universitesi 4 Mayis a kadar kapali 1 may 1970 14 oktyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 14 oktyabr 2022 Osman Balcigil Avuclarimda Hala Sicakligin Var turk Destek Publishing and Media Group 144 ISBN 978 625 441 450 3 19 avqust 2022 tarixinde Istifade tarixi 19 avqust 2022 Ankara da dun gece bir ogrenci olduruldu 23 may 1970 4 sentyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 4 sentyabr 2022 Universite de catisma Bir ogrenci daha olduruldu 9 iyun 1970 19 avqust 2022 tarixinde Istifade tarixi 19 avqust 2022 Turkiye sendikacilik ansiklopedisi Cilt 1 turk Turkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfi 1996 35 264 Bir devrimci sendikacinin hatirasi turk 29 avqust 2022 tarixinde Istifade tarixi 29 avqust 2022 Sivil polisler ates acarak universiteyi bosaltti 12 noyabr 1970 9 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 9 yanvar 2023 Dekanin otosuna molotof kokteyli atildi 12 noyabr 1970 9 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 9 yanvar 2023 Kimya ve DGSA ogrencileri Boykot karari aldi 9 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 9 yanvar 2023 Kimya Fakultesi boykotuna asistan ve ogretim uyeleri de katildi 9 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 9 yanvar 2023 Komandolar Kimya Fakultesini basti Universite suresiz olarak kapatildi 9 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 9 yanvar 2023 Universite bu gun aciliyor 9 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 9 yanvar 2023 Kimya Fakultesi basildi 25 noyabr 1970 19 noyabr 2010 tarixinde Istifade tarixi 9 yanvar 2023 Kimya Fakultesi 3 gun kapatildi 27 noyabr 1970 9 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 9 yanvar 2023 Pencereden atilan ogrenci oldu 24 noyabr 1970 26 fevral 2021 tarixinde Istifade tarixi 16 oktyabr 2022 Guvenlik tedbirleri 25 noyabr 1970 16 oktyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 16 oktyabr 2022 3 ogrenciye eziyet yapildi 25 noyabr 1970 16 oktyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 16 oktyabr 2022 Ulku ocagini basan polis 71 kisiyi topladi 25 noyabr 1970 16 oktyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 16 oktyabr 2022 Ozgurlukleri kazanilmis haklari kaosla gasp etme ataklari turk 29 avqust 2022 tarixinde Istifade tarixi 29 avqust 2022 Huseyin Aslantas Cinayeti turk 29 avqust 2022 tarixinde Istifade tarixi 29 avqust 2022 Milliyet 11 Aralik 1970 MILLIYET GAZETE ARSIVI 15 yanvar 2021 tarixinde Istifade tarixi 29 avqust 2022 Ankara da bir ogrenci tabanca ile vuruldu 24 dekabr 1970 4 sentyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 4 sentyabr 2022 Yarali ogrenci Mansuroglu dun gece oldu 29 dekabr 1970 archive missing date tarixinde Istifade tarixi 23 yanvar 2023 Bir Pulsuz Dilekce turk UGUR MUMCU VAKFI YAYINLARI 2020 99 100 accessdate missing url Karacam i oldurmekten sanik 3 kisi yakalandi 28 dekabr 1970 4 sentyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 4 sentyabr 2022 Sakli Devletin Guncesi turk 2019 20 accessdate missing url ITIA daki bomba olayi tertiptir 15 fevral 1971 30 oktyabr 2023 tarixinde Istifade tarixi 30 oktyabr 2023 Bir kiz ogrenci kursunla yaralandi 16 fevral 1971 30 oktyabr 2023 tarixinde Istifade tarixi 30 oktyabr 2023 Istanbul ve Hacettepe universiteleri kapatildi 19 fevral 1971 30 oktyabr 2023 tarixinde Istifade tarixi 30 oktyabr 2023 Polis Hacettepe yurdunu da zaptetti 20 fevral 1971 30 oktyabr 2023 tarixinde Istifade tarixi 30 oktyabr 2023 Gencler Eskisehir yolunu kapatti 21 fevral 1971 30 oktyabr 2023 tarixinde Istifade tarixi 30 oktyabr 2023 Tanil Bora Demirel Istanbul Iletisim 2023 206 ISBN 978 975 05 3507 9 TOS Baskani Fakir Baykurt Gozaltina Alindi 10 may 1971 8 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 8 yanvar 2023 FAKIR BAYKURT SERBEST BIRAKILDI 11 may 1971 9 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 8 yanvar 2023 Cite web url https egazete cumhuriyet com tr oku 192 1971 05 19 0 title 19 ilde 427 kisi gozaltina alindi access date 22 noyabr 2022 archive date 22 noyabr 2022 archive url date 19 may 1971 19 ilde 348 kisi gozaltina alindi 19 may 1971 7 oktyabr 2010 tarixinde Istifade tarixi 22 noyabr 2022 Iki asistan Fakulteden ihrac edildi 13 avqust 1971 12 avqust 2023 tarixinde Istifade tarixi 12 avqust 2023 Nahit Tore onceki gece Sirinevler de yakalandi 30 noyabr 1971 27 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 28 yanvar 2023 Tore ve Bahadir muebbet hapse mahkum oldu 23 aprel 1972 27 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 28 yanvar 2023 Mahir Cayan ile 4 arkadasi kacti 1 dekabr 1971 27 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 29 yanvar 2023 Bardakci olu Yilmaz yarali ele gecti 20 fevral 1972 27 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 29 yanvar 2023 Anarsistlerin Bebek te bir karargahi bulundu 22 fevral 1971 29 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 29 yanvar 2023 Ocak 1975 birgun net 27 yanvar 2021 tarixinde Istifade tarixi 23 noyabr 2021 DMMA onunde catisma cikti bir ogrenci bicakla olduruldu 20 dekabr 1974 20 sentyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 17 sentyabr 2022 Komandolar bir genci daha oldurdu 24 yanvar 1975 30 sentyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 30 sentyabr 2022 Eskisehir de ogrencilere sokak ortasinda palaskalarla saldiran komandolari polis ve halk dagitti 15 aprel 1975 8 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 8 yanvar 2023 Sagcilar Gerede de Ecevit e saldirdi 22 iyun 1975 3 dekabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 3 dekabr 2022 Incirlik yuruyusu yapanlara MHP binasindan ates acildi iki kisi yaralandi 31 avqust 2023 tarixinde Istifade tarixi 31 avqust 2023 Ecevit in otobusunu komandolar tasa tuttu 5 sentyabr 1975 3 dekabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 3 dekabr 2022 Komandolar yuzlerce kisinin onunde iki genci oldurdu 2 dekabr 1975 3 dekabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 3 dekabr 2022 Genclere yoneltilen cinayetler kinandi 3 dekabr 1975 3 dekabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 3 dekabr 2022 Sinava giden ogrencilerin otobusunu basan komandolar 4 kisiyi tabancayla yaraladi 4 yanvar 1976 9 noyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 9 noyabr 2022 Cinayet sanigi ulkucu 15 yila mahkum olunca Namik Kemal den siir okudu 21 noyabr 1979 9 noyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 9 noyabr 2022 ODTU Tarihinden Semih Erbek turk 22 oktyabr 2020 tarixinde Istifade tarixi 9 noyabr 2022 Komandolarda Cek yapisi silahlar ele gecti 14 yanvar 1976 20 oktyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 20 oktyabr 2022 Turkes Izmir de kanli olaylari onleyen Jandarma Komutani icin asiri solcu dedi 19 yanvar 1976 20 oktyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 20 oktyabr 2022 Yurt basan komandolar 9 ogrenciyi yaraladilar 19 yanvar 1976 20 oktyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 20 oktyabr 2022 Ankara da bir ogrenci daha olduruldu 23 yanvar 1976 9 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 9 yanvar 2023 Ulku Ocaklari eski Baskani ve 11 Arkadasi Ankara Devlet GUvenlik Mahkemesinde yargilandilar 15 aprel 1976 9 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 9 yanvar 2023 DGM Ulku Ocaklari eski Genel Baskani ni serbest birakti 13 may 1976 15 avqust 2022 tarixinde Istifade tarixi 9 yanvar 2023 Senator Yurdakuler in oglunun SBF de oldurulmesi uzerine buyuk olaylar cikti 9 aprel 1976 24 noyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 9 yanvar 2023 Yurdakuler i oldurmekten sanik 3 sagci ogrenci icin tutuklama karari verildi 12 may 1976 24 noyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 9 yanvar 2023 Savci Yurdakuler i Oldurdugu One Surulen Haskiris in 24 Yil Hapsini Istedi 13 avqust 1976 13 fevral 2020 tarixinde Istifade tarixi 9 yanvar 2023 Konya da CHP li gazetecinin oglunu oldurenlerin komandolar oldugu ogrenildi 24 iyul 1976 15 oktyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 15 oktyabr 2022 Katil ulkucu 20 yila mahkum oldu 8 aprel 1978 8 oktaybr 2022 tarixinde Istifade tarixi 15 oktyabr 2022 Konya da bir ogrenci bicakla olduruldu 23 iyul 1976 27 fevral 2021 tarixinde Istifade tarixi 15 oktyabr 2022 Profilo da isci cikarmaya karsi direnise polis mudahale etti 5 kisi yaralandi 30 sentyabr 1976 30 sentyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 30 sentyabr 2022 Profilo da polisle catisma cikti bir isci oldu 1 oktyabr 1976 30 sentyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 30 sentyabr 2022 70 lerde Sag Sol Olaylari Sag sol Kavgasi Nasil Basladi turk 2 avqust 2013 29 sentyabr 2013 tarixinde Istifade tarixi 26 oktyabr 2020 Mehmet Ali Birand 12 Eylul Belgeseli 1 noyabr 2020 tarixinde Istifade tarixi 26 oktyabr 2020 Selcuk ve Antep teki olaylarda iki kisi olduruldu 26 may 1977 12 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 15 yanvar 2023 AP liler ilgi gormeynince koylulere ates actilar 27 may 1977 15 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 15 yanvar 2023 Selcuk Ulku Ocagi Baskani ile agabeyi ve babasi 8 er yil 4 er ay hapis cezasina carptirildi 27 dekabr 1978 12 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 15 yanvar 2023 CHP liderini Cigli Havaalaninda karsilayan 30 may 1977 8 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 8 yanvar 2023 Ecevit Izmir de atilan mermi polise ait dedi 1 iyun 1977 8 yanvar 2023 tarixinde Istifade tarixi 8 yanvar 2023 Cumhuriyet Gazetesi 9 Haziran 1977 9 iyun 1977 30 avqust 2022 tarixinde Istifade tarixi 30 avqust 2022 Cumhuriyet Gazetesi 17 Haziran 1977 17 iyun 1977 30 avqust 2022 tarixinde Istifade tarixi 30 avqust 2022 Cumhuriyet Gazetesi 16 Haziran 1977 16 iyun 1977 30 avqust 2022 tarixinde Istifade tarixi 30 avqust 2022 Iskence sanigi komisere terfi 28 noyabr 1986 2 iyun 2023 tarixinde Istifade tarixi 2 iyun 2023 Turkiye de Gozaltinda Kayiplar 25 yanvar 2005 Istifade tarixi 4 oktyabr 2022

Nəşr tarixi: İyun 22, 2024, 20:00 pm
Ən çox oxunan
  • Oktyabr 10, 2024

    Meta:Bots

  • September 23, 2024

    Marına Bex-Romançuk

  • September 10, 2024

    Marvel's Spider-Man

  • Oktyabr 03, 2024

    Martini-Henri

  • September 09, 2024

    Martin Karplus

Gündəlik

  • Rusiya İmperiyası Ordusu

  • Cavad bəy Şıxlinski

  • Səlma Aliyə Kavaf

  • Tağı Əhmədov

  • Beyrut

  • Böyük İran

  • 1938

  • 1975

  • Azərbaycan Respublikası

  • Ümumdünya vaxt

NiNa.Az - Studiya

  • Vikipediya

Bülletendə Qeydiyyat

E-poçt siyahımıza abunə olmaqla siz həmişə bizdən ən son xəbərləri alacaqsınız.
Əlaqədə olmaq
Bizimlə əlaqə
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Bütün hüquqlar qorunur.
Müəllif hüququ: Dadaş Mammedov
Yuxarı