2010 Lissabon sammiti — NATO-ya üzv dövlətlərin dövlət və hökumət başçılarının 2010-cu il 19–20 noyabr tarixlərində Portuqaliyanın paytaxtı Lissabonda keçirilən toplantısı.
Üzv dövlətlər 1999-cu ildə Vaşinqton sammitində qəbul edilmiş əvvəlki planın başa çatmasından sonra ittifaqın yeni onillik planı olan yeni "Strateji Konsepsiya"nı qəbul etdilər. İttifaqın terrorizm və kiberhücumlar kimi müasir çağırışlarına cavab verən Strateji Konsepsiyasını qəbul etməklə yanaşı, üzvlər raketdən müdafiə sistemini birgə inkişaf etdirmək barədə razılığa gəliblər. Üzvlər təşkilatın bu ölkədəki əməliyyatları ilə bağlı Əfqanıstan prezidenti Həmid Kərzai ilə görüşüb. Onlar 2014-cü ilə qədər qoşunların tədricən ölkədən çıxarılması barədə razılığa gəliblər. NATO Əfqanıstan qüvvələrinə və polisinə təlim və məsləhət vermək üçün Əfqanıstanda qalmaq öhdəliyini təkrarlayıb.
Görüş
Sammit Millətlər Parkı (Parque das Nações) ərazisindəki Lissabon Beynəlxalq Sərgi Salonunda (Feira Internacional de Lisboa) baş tutub. Bu, 2009-cu ilin avqustunda NATO-nun baş katibi vəzifəsinə başlayan Anders Foq Rasmussenin sədrliyi ilə keçirilən ilk sammit idi.
Gündəlik
Strateji Konsepsiya
Sammitə daxil olan üzv dövlətlərin 1999-cu ildən bəri ilk dəfə olaraq yeni Strateji Konsepsiya qəbul edəcəyi gözlənilirdi. Sammitdən əvvəl baş katib Rasmussen özü planın layihəsini hazırlayıb. Rasmussen bildirib ki, yeni Strateji Konsepsiyanın məqsədi "NATO-nun ərazi müdafiəsi üzrə əsas missiyasını bir daha təsdiq etməli, lakin və raketdən müdafiə də daxil olmaqla, bizim bunu necə edəcəyimizi modernləşdirməli".ABŞ-nin keçmiş dövlət katibi Madleninin rəhbərlik etdiyi ekspertlər qrupu. planın hazırlanmasına kömək etmək üçün bir hesabat hazırladı. Sammitdən əvvəl keçirilən görüşlərdə rəsmilər planın "98% orada" olduğunu və əlavə fikir ayrılıqlarının sammitdə müzakirə ediləcəyini bildiriblər. Layihədə etiraf edilir ki, ittifaqın üzvlərinə qarşı müasir təhdidlər terrorizm, kütləvi qırğın silahlarına sahib olmaq və enerji infrastrukturunu poza biləcək kiberhücumlar kimi qeyri-ənənəvi formalarda olur.
Cümə günü, noyabrın 19-da keçirilən sammitin ilk günündə üzv dövlətlər ittifaqının növbəti 10 il üçün missiya planı kimi xidmət edəcək yeni Strateji Konsepsiya üzərində razılığa gəldilər. Sənəd beynəlxalq təhlükəsizliyə yaranan təhdidlərin vacibliyini vurğuladı və ittifaqın gələcək üzvlər və Rusiya ilə əməkdaşlığa sadiqliyini bir daha təsdiq etdi. 11 səhifəlik sənədin adı "Fəal iştirak, müasir müdafiə"dir.
Əfqanıstan
Əfqanıstan prezidenti Həmid Kərzai şənbə günü, noyabrın 20-də sammitdə çıxış edib. Karzay bildirib ki, o, NATO-nun 2014-cü ilin sonuna qədər ölkəyə nəzarəti geri qaytarmasını istəyir. Sammitdən əvvəl Böyük Britaniyanın Baş naziri Devid Kemeron demişdi ki, "NATO-nun Lissabon sammiti təhlükəsizlik məsuliyyətinin tədricən əfqan qüvvələrinə təhvil verilməsi üçün başlanğıc nöqtəsi olacaq".
Kərzai ilə görüşən üzvlər 2014-cü ilə qədər döyüş əməliyyatlarının mərhələli şəkildə dayandırılması barədə razılığa gəliblər. Bu tarixdən sonra NATO ölkələri Əfqanıstan Milli Ordusunun təlim və məsləhətlərinə töhfə verməyə davam edəcək. Baş katib Rasmussen, "Biz Əfqanıstan hökumətinin ölkə daxilində, bölgədən-regionda təhlükəsizlik üzrə liderliyi öz üzərinə götürəcəyi prosesə başlayacağıq" dedi.
Rusiya
2010-cu ilin oktyabrında Rasmussen Rusiya prezidenti Dmitri Medvedevin sammitdə iştirak edəcəyini bildirdi. Medvedev Fransa prezidenti Nikola Sarkozi və Angela Merkel ilə görüşdən sonra iştirak etməyə razılıq verib. Sammitdə NATO-Rusiya Şurasının 2002-ci ildə yaradılmasından bəri ilk iclası keçirilib. Rusiya ilə ittifaq arasında münasibətlər 2008-ci il Cənubi Osetiya müharibəsindən sonra gərginləşib, Rusiyanın Gürcüstandakı separatçı Cənubi Osetiya və Abxaziya regionlarını dəstəklədiyi və tanıdığı bildirilir. .
Sammitdən əvvəl The Economist-də dərc olunan məqalədə deyilirdi ki, Rusiya NATO məsələlərində əməkdaşlığa daha çox həvəsli ola bilər və Əfqanıstana qoşun göndərəcəyini vəd edə bilər. Görüşdə Rusiya NATO-nun inkişaf etdirməyə çalışdığı raketdən müdafiə proqramı üzrə əməkdaşlığa razılaşıb. Rusiya həmçinin daha çox yükün Rusiya üzərindən daşınmasına icazə verməklə və Əfqanıstan qüvvələrini Mil Mi-17 helikopterləri ilə təmin etməklə NATO-nun Əfqanıstandakı əməliyyatlarını daha da dəstəkləməyi öhdəsinə götürüb.
Raketdən müdafiə
Sammitin ilk günündə liderlər Avropadakı bütün üzv dövlətləri, eləcə də ABŞ və Kanadanı əhatə edə biləcək raketdən qurmaq qərarına gəldilər. Təklif olunan sistem əvvəllər NATO və Rusiya arasında müzakirə mövzusu olub, lakin sammitdə iştirak edən Rusiya prezidenti Dmitri Medvedev bu məsələdə İttifaqla əməkdaşlığa daha çox hazır olduğunu bəyan edib.
İştirakçılar
Üzv dövlətlər
|
|
Üzv olmayan dövlətlər
- Əfqanıstan — Prezident Həmid Kərzai noyabrın 20-də sammitdə çıxış edib.
- Ermənistan — xarici işlər naziri
- Avstraliya — Baş nazir Culiya Gillard və müdafiə naziri
- Avstriya — Prezident
- Azərbaycan — Prezident İlham Əliyev
- Bosniya və Herseqovina — Rəyasət Heyəti
- Finlandiya — Prezident Tarya Halonen
- Gürcüstan — Prezident Mixail Saakaşvili. Gürcüstan 2006-cı ildən NATO-ya daxil olmaq üçün Gücləndirilmiş Dialoq mərhələsindədir.
- İrlandiya — Prezident
- İordaniya — Baş nazir
- Şimali Makedoniya — Prezident
- Malayziya — Baş nazir
- Monqolustan — Prezident
- Yeni Zelandiya — Xarici işlər naziri
- Rusiya — Prezident Dmitri Medvedyev, 2008-ci ildəki Rusiya-Gürcüstan müharibəsindən sonra iştirak edən ilk rus rəsmisi idi.
- Sinqapur —
- Cənubi Koreya —
- İsveç — Baş nazir Yon Fredrik Raynfeldt
- BƏƏ — Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri
- BMT — BMT-nin Baş katibi Pan Gi Mun
Həmçinin bax
İstinadlar
- Childs, Nick (13 October 2010). "Nato considers new mission statement". BBC. Archived from the original on 25 November 2010. Retrieved 19 November 2010.
- "Fewer dragons, less snakes". The Economist. 11 November 2010. Archived from the original on 15 November 2010. Retrieved 19 November 2010.
- "NATO adopts a new Strategic Concept". NATO. 19 November 2010. Retrieved 19 November 2010.
- "NATO approves new strategic concept". Reuters. 19 November 2010. Retrieved 19 November 2010.
- "Strategic Concept For the Defence and Security of The Members of the North Atlantic Treaty Organisation" (PDF). NATO. Retrieved 19 November 2010.
- "Nato to debate Afghanistan at crucial Lisbon summit". BBC. 18 November 2010. Archived from the original on 19 November 2010. Retrieved 19 November 2010.
- Reynolds, Paul (18 November 2010). "What does Nato hope to achieve?". BBC. Archived from the original on 19 November 2010. Retrieved 19 November 2010.
- Dempsey, Judy (20 November 2010). "NATO Agrees to Assist Afghanistan Past 2014". The New York Times. Archived from the original on 7 may 2011. Retrieved 20 November 2010.
- "NATORussia Council Summit to take place in Lisbon". NATO. 19 October 2010. Archived from the original on 8 November 2010. Retrieved 19 November 2010.
- "Medvedev to attend NATO summit in Lisbon". Global Security.org. 19 October 2010. Retrieved 19 November 2010.
- "NATO, Russia to cooperate on missile defense". Reuters. 20 November 2010. Retrieved 20 November 2010.
- "NATO Members Back Joint Missile Defense System". NPR. 19 November 2010. Archived from the original on 3 December 2010. Retrieved 19 November 2010.
- "Obama: Missile defence shield for all Nato members". BBC. 19 November 2010. Archived from the original on 20 November 2010. Retrieved 19 November 2010.
- Parsons, Christi and Sergei L. Loiko (19 November 2010). "At Portugal NATO meeting, Obama to discuss Afghanistan; Medvedev to focus on missile shield". Los Angeles Times. Archived from the original on 27 November 2010. Retrieved 19 November 2010.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
2010 Lissabon sammiti NATO ya uzv dovletlerin dovlet ve hokumet bascilarinin 2010 cu il 19 20 noyabr tarixlerinde Portuqaliyanin paytaxti Lissabonda kecirilen toplantisi Uzv dovletler 1999 cu ilde Vasinqton sammitinde qebul edilmis evvelki planin basa catmasindan sonra ittifaqin yeni onillik plani olan yeni Strateji Konsepsiya ni qebul etdiler Ittifaqin terrorizm ve kiberhucumlar kimi muasir cagirislarina cavab veren Strateji Konsepsiyasini qebul etmekle yanasi uzvler raketden mudafie sistemini birge inkisaf etdirmek barede raziliga gelibler Uzvler teskilatin bu olkedeki emeliyyatlari ile bagli Efqanistan prezidenti Hemid Kerzai ile gorusub Onlar 2014 cu ile qeder qosunlarin tedricen olkeden cixarilmasi barede raziliga gelibler NATO Efqanistan quvvelerine ve polisine telim ve meslehet vermek ucun Efqanistanda qalmaq ohdeliyini tekrarlayib GorusSammit Milletler Parki Parque das Nacoes erazisindeki Lissabon Beynelxalq Sergi Salonunda Feira Internacional de Lisboa bas tutub Bu 2009 cu ilin avqustunda NATO nun bas katibi vezifesine baslayan Anders Foq Rasmussenin sedrliyi ile kecirilen ilk sammit idi GundelikStrateji Konsepsiya Sammite daxil olan uzv dovletlerin 1999 cu ilden beri ilk defe olaraq yeni Strateji Konsepsiya qebul edeceyi gozlenilirdi Sammitden evvel bas katib Rasmussen ozu planin layihesini hazirlayib Rasmussen bildirib ki yeni Strateji Konsepsiyanin meqsedi NATO nun erazi mudafiesi uzre esas missiyasini bir daha tesdiq etmeli lakin ve raketden mudafie de daxil olmaqla bizim bunu nece edeceyimizi modernlesdirmeli ABS nin kecmis dovlet katibi Madleninin rehberlik etdiyi ekspertler qrupu planin hazirlanmasina komek etmek ucun bir hesabat hazirladi Sammitden evvel kecirilen goruslerde resmiler planin 98 orada oldugunu ve elave fikir ayriliqlarinin sammitde muzakire edileceyini bildiribler Layihede etiraf edilir ki ittifaqin uzvlerine qarsi muasir tehdidler terrorizm kutlevi qirgin silahlarina sahib olmaq ve enerji infrastrukturunu poza bilecek kiberhucumlar kimi qeyri enenevi formalarda olur Cume gunu noyabrin 19 da kecirilen sammitin ilk gununde uzv dovletler ittifaqinin novbeti 10 il ucun missiya plani kimi xidmet edecek yeni Strateji Konsepsiya uzerinde raziliga geldiler Sened beynelxalq tehlukesizliye yaranan tehdidlerin vacibliyini vurguladi ve ittifaqin gelecek uzvler ve Rusiya ile emekdasliga sadiqliyini bir daha tesdiq etdi 11 sehifelik senedin adi Feal istirak muasir mudafie dir EfqanistanEfqanistan prezidenti Hemid Kerzai senbe gunu noyabrin 20 de sammitde cixis edib Karzay bildirib ki o NATO nun 2014 cu ilin sonuna qeder olkeye nezareti geri qaytarmasini isteyir Sammitden evvel Boyuk Britaniyanin Bas naziri Devid Kemeron demisdi ki NATO nun Lissabon sammiti tehlukesizlik mesuliyyetinin tedricen efqan quvvelerine tehvil verilmesi ucun baslangic noqtesi olacaq Kerzai ile gorusen uzvler 2014 cu ile qeder doyus emeliyyatlarinin merheleli sekilde dayandirilmasi barede raziliga gelibler Bu tarixden sonra NATO olkeleri Efqanistan Milli Ordusunun telim ve meslehetlerine tohfe vermeye davam edecek Bas katib Rasmussen Biz Efqanistan hokumetinin olke daxilinde bolgeden regionda tehlukesizlik uzre liderliyi oz uzerine gotureceyi prosese baslayacagiq dedi Rusiya2010 cu ilin oktyabrinda Rasmussen Rusiya prezidenti Dmitri Medvedevin sammitde istirak edeceyini bildirdi Medvedev Fransa prezidenti Nikola Sarkozi ve Angela Merkel ile gorusden sonra istirak etmeye raziliq verib Sammitde NATO Rusiya Surasinin 2002 ci ilde yaradilmasindan beri ilk iclasi kecirilib Rusiya ile ittifaq arasinda munasibetler 2008 ci il Cenubi Osetiya muharibesinden sonra gerginlesib Rusiyanin Gurcustandaki separatci Cenubi Osetiya ve Abxaziya regionlarini desteklediyi ve tanidigi bildirilir Sammitden evvel The Economist de derc olunan meqalede deyilirdi ki Rusiya NATO meselelerinde emekdasliga daha cox hevesli ola biler ve Efqanistana qosun gondereceyini ved ede biler Gorusde Rusiya NATO nun inkisaf etdirmeye calisdigi raketden mudafie proqrami uzre emekdasliga razilasib Rusiya hemcinin daha cox yukun Rusiya uzerinden dasinmasina icaze vermekle ve Efqanistan quvvelerini Mil Mi 17 helikopterleri ile temin etmekle NATO nun Efqanistandaki emeliyyatlarini daha da desteklemeyi ohdesine goturub Raketden mudafieSammitin ilk gununde liderler Avropadaki butun uzv dovletleri elece de ABS ve Kanadani ehate ede bilecek raketden qurmaq qerarina geldiler Teklif olunan sistem evveller NATO ve Rusiya arasinda muzakire movzusu olub lakin sammitde istirak eden Rusiya prezidenti Dmitri Medvedev bu meselede Ittifaqla emekdasliga daha cox hazir oldugunu beyan edib IstirakcilarUzv dovletler Albaniya Prezident Belcika Bas nazir Bolqaristan Prezidenti Georgi Pirvanov Kanada Bas nazir Stiven Harper Xorvatiya Prezident Cexiya Bas nazir Danimarka Bas nazir Estoniya Bas nazir Fransa President Nikolya Sarkozi Almaniya kansler Angela Merkel Yunanistan Bas nazir Macaristan Bas nazir Viktor Orban Islandiya Bas nazir Italiya Bas nazir Silvio Berluskoni Latviya Bas nazir Litva Prezident Dalya Qribauskayte Luksemburq Bas nazir Niderland Bas nazir Mark Rutte Norvec Bas nazir Yens Stoltenberq Polsa Prezident Bronislav Komorovski Portuqaliya Bas nazir Ruminiya Prezident Trayan Besesku Slovakiya Prezident Sloveniya Bas nazir Borut Pahor Ispaniya Bas nazir Xose Luis Rodriges Sapatero Turkiye Prezident Abdullah Gul Boyuk Britaniya Bas nazir ABS Prezident Barak Obama Uzv olmayan dovletler Efqanistan Prezident Hemid Kerzai noyabrin 20 de sammitde cixis edib Ermenistan xarici isler naziri Avstraliya Bas nazir Culiya Gillard ve mudafie naziri Avstriya Prezident Azerbaycan Prezident Ilham Eliyev Bosniya ve Herseqovina Reyaset Heyeti Finlandiya Prezident Tarya Halonen Gurcustan Prezident Mixail Saakasvili Gurcustan 2006 ci ilden NATO ya daxil olmaq ucun Guclendirilmis Dialoq merhelesindedir Irlandiya Prezident Iordaniya Bas nazir Simali Makedoniya Prezident Malayziya Bas nazir Monqolustan Prezident Yeni Zelandiya Xarici isler naziri Rusiya Prezident Dmitri Medvedyev 2008 ci ildeki Rusiya Gurcustan muharibesinden sonra istirak eden ilk rus resmisi idi Sinqapur Cenubi Koreya Isvec Bas nazir Yon Fredrik Raynfeldt BEE Birlesmis Ereb Emirlikleri BMT BMT nin Bas katibi Pan Gi MunHemcinin baxBudapest sammitiIstinadlarChilds Nick 13 October 2010 Nato considers new mission statement BBC Archived from the original on 25 November 2010 Retrieved 19 November 2010 Fewer dragons less snakes The Economist 11 November 2010 Archived from the original on 15 November 2010 Retrieved 19 November 2010 NATO adopts a new Strategic Concept NATO 19 November 2010 Retrieved 19 November 2010 NATO approves new strategic concept Reuters 19 November 2010 Retrieved 19 November 2010 Strategic Concept For the Defence and Security of The Members of the North Atlantic Treaty Organisation PDF NATO Retrieved 19 November 2010 Nato to debate Afghanistan at crucial Lisbon summit BBC 18 November 2010 Archived from the original on 19 November 2010 Retrieved 19 November 2010 Reynolds Paul 18 November 2010 What does Nato hope to achieve BBC Archived from the original on 19 November 2010 Retrieved 19 November 2010 Dempsey Judy 20 November 2010 NATO Agrees to Assist Afghanistan Past 2014 The New York Times Archived from the original on 7 may 2011 Retrieved 20 November 2010 NATORussia Council Summit to take place in Lisbon NATO 19 October 2010 Archived from the original on 8 November 2010 Retrieved 19 November 2010 Medvedev to attend NATO summit in Lisbon Global Security org 19 October 2010 Retrieved 19 November 2010 NATO Russia to cooperate on missile defense Reuters 20 November 2010 Retrieved 20 November 2010 NATO Members Back Joint Missile Defense System NPR 19 November 2010 Archived from the original on 3 December 2010 Retrieved 19 November 2010 Obama Missile defence shield for all Nato members BBC 19 November 2010 Archived from the original on 20 November 2010 Retrieved 19 November 2010 Parsons Christi and Sergei L Loiko 19 November 2010 At Portugal NATO meeting Obama to discuss Afghanistan Medvedev to focus on missile shield Los Angeles Times Archived from the original on 27 November 2010 Retrieved 19 November 2010