ATƏT-in Budapeşt sammiti (4–6 dekabr 1994-cü il) — 1994-cü ilin dekabrında Macarıstanın paytaxtı Budapeştdə Avropa Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Müşavirəsinin (ATƏM) zirvə görüşü. Bu, ATƏM yarandıqdan sonra dövlət rəhbərlərinin dördüncü görüşü idi. Bu görüş ATƏM-in Heydər Əliyevin iştirakı ilə keçirilən ilk görüşü idi.
Budapeşt ndə Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə əlaqədar ATƏM-in fəaliyyətinin intensivləşdirilməsi barədə qərar qəbul olundu. ATƏM dövlətlərinin başçıları nizamlamanın mərhələli xarakterini müəyyən edərək və ATƏM-in Minsk Konfransının həmsədrlərinə silahlı münaqişənin dayandırılması barədə saziş hazırlamağı tapşırdı. Saziş bütün tərəflər üçün münaqişənin əsas nəticələrinin aradan qaldırılmasını özündə əks etdirməli və Minsk Konfransının çağırılması üçün əsas olmalı idi. Görüşdə münaqişə zonasında sülhün təmin edilməsi üçün ATƏM-in çoxmillətli qüvvələrinin yerləşdirilməsi barəsində bir qərar qəbul olundu.
ATƏM-in fəaliyyətinin intensivləşdirilməsi
İştirakçı dövlətlər münaqişə və onun nəticəsi kimi insan faciəsinin davam etməsini pisləyərək münaqişədə iştirak edən tərəflərin 1994-cü il may ayının 12-də ATƏM-in Minsk qrupu ilə birgə əməkdaşlıqda Rusiya Federasiyasının vasitəçiliyi ilə razılaşdırılmış atəşkəsi təsdiq etmələrini alqışladılar. İştirakçı dövlətlər BMT Təhlükəsizlik Şurasının əlaqədar qətnamələrinə dair öhdəliklərini təsdiq etdilər və Təhlükəsizlik Şurasının münaqişənin sülh yolu ilə həll edilməsinə yönəlmiş ATƏM-in səylərinə verdiyi siyasi dəstəyi alqışladılar. Bununla əlaqədar onlar münaqişədə iştirak edən tərəfləri birbaşa əlaqələr də daxil olmaqla, intensiv daimi danışıqlara çağırdılar. Bundan çıxış edərək onlar ATƏM-in səylərini və yardımını gücləndirəcəklərinə əmin etdilər. Onlar ATƏM-in Minsk qrupunun vasitəçilik səylərini tamamilə müdafiə etdilər və Rusiya Federasiyasının çox mühüm yardımını və Minsk qrupunun digər ayrılıqda götürülmüş üzvlərinin səylərini yüksək qiymətləndirdilər. Onlar bütün bunları ATƏM çərçivəsi daxilində vahid, uzlaşdırılmış səylər şəklində uyğunlaşdırmağa razılaşdılar.
Bununla əlaqədar onlar fəaliyyətdə olan sədrə iştirakçı dövlətlərlə məsləhətləşərək və mümkün qədər tez bir zamanda fəaliyyət göstərərək danışıqlar üçün ümumi və razılaşdırılmış əsasın təmin olunması və bütün vasitəçilik və danışıqlara dair fəaliyyətlərin tam uyğunlaşdırılmasının həyata keçirilməsindən ötrü Minsk Konfransının həmsədrlərini təyin etməyi tapşırdılar. ATƏM prinsiplərini və razılaşdırılmış mandatı əldə rəhbər tutan həmsədrlər Minsk qrupunun iclaslarında birgə sədrlik edəcək və fəaliyyətdə olan sədrə birgə hesabat verəcəklər. Onlar mütəmadi olaraq Daimi Şuraya öz işlərindəki irəliləyişlər barədə ətraflı məlumat verəcəklər.
Bu səylərdə birinci addım kimi onlar Minsk ının həmsədrlərinə Rusiya Federasiyasının və Minsk qrupunun digər ayrı-ayrı dövlətlərinin köməyi və onlarla əməkdaşlıq edərək mövcud atəşkəsin davam etdirilməsinə kömək etmək üçün dərhal addımlar atmağı və ötən vasitəçilik fəaliyyətində artıq əldə edilmiş irəliləyişlərə əsaslanaraq silahlı münaqişə bitdikdən sonra siyasi sazişin imzalanması üçün intensiv danışıqlar keçirməyi tapşırdılar. Bu sazişin həyata keçirilməsi bütün tərəflər üçün münaqişənin əsas nəticələrini aradan qaldıracaq və Minsk Konfransının çağırılmasına imkan verəcəkdir. Bundan başqa, onlar Minsk Konfransının həmsədrlərindən inam yaradılması sahəsində, xüsusən humanitar sahədə tədbirlərin gələcəkdə də həyata keçirilməsi yolunda tərəflərlə birgə işi davam etdirməyi xahiş etdilər. Onlar iştirakçı dövlətlərin həm ayrıayrılıqda, həm də əlaqədar beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində qaçqınların vəziyyətinin yüngülləşdirilməsinə xüsusi diqqət yetirərək regiondakı əhaliyə humanitar yardımın təmin olunması sahəsində fəaliyyət göstərmələrinin vacibliyini qeyd etdilər.
Onlar belə razılaşdılar ki, münaqişədə iştirak edən tərəflərin nöqteyi-nəzərinə əsasən yuxarıda göstərilən sazişin imzalanması sazişin özünün həyata keçirilməsi üçün mühüm element olan çoxmillətli sülhməramlı qüvvələrin yerləşdirilməsinə imkan verəcəkdir. Onlar BMT Təhlükəsizlik Şurasının uyğun qətnaməsi ilə, silahlı münaqişə bitərkən tərəflər arasında bağlanacaq sazişdən sonra ATƏM-in çoxmillətli sülhməramlı qüvvələrini göndərmək barədə siyasi iradələrini bəyan etdilər. Onlar fəaliyyətdə olan sədrdən xahiş etdilər ki, o, mümkün qədər tez bir zamanda, 1992-ci il Helsinki sənədinin üçüncü bəndinə əsasən və BMT Nizamnaməsinə tam uyğun şəkildə təşkil olunacaq belə qüvvələrin yaradılması, tərkibi və əməliyyatlarına dair plan hazırlasın. Bununla əlaqədar fəaliyyətdə olan sədrə Minsk Konfransının həmsədrləri və Minsk qrupu, Baş katib tərəfindən köməklik və yardım göstəriləcək, o, həmçinin müvafiq məsləhətləşmələrdən sonra sülhməramlı qüvvələri yaradan dövlətlərə bu qüvvələrin xarakteristikası və həcmi, onlara rəhbərlik və nəzarət, arxa təminat hissələri və ehtiyatların paylanması, davranış və sazişlərin qaydalarına dair tövsiyələr vermək üçünda yüksək səviyyəli planlaşdırma qrupu yaradacaq. 0. BMT-nin texniki məsləhət və ekspertiza təminatına hazır olduğu barədə bəyanatına əsasən BMT-dən yardım almağa çalışacaqdır. O, həmçinin BMT TŞ-dən ATƏM-in sülhməramlı qüvvələrinin mümkün yerləşdirilməsi barədə davamedici siyasi dəstəyə çalışacaqdır.
1992-ci il Helsinki sənədinin üçüncü bəndinin müvafiq maddələrinə və hazırlıq işlərinə, sonrakı saziş və tərəflərin Minsk Konfransının həmsədrləri vasitəsilə fəaliyyətdə olan sədrə rəsmi müraciətinə əsasən Daimi Şura ATƏM-in sülhməramlı əməliyyatlarının təşkilinə dair qərar qəbul edəcəkdir.
Zirvə görüşü
Regional məsələlər
Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı ATƏM fəaliyyətinin fəallaşması
Münaqişənin davam etməsi və bunun nəticəsində baş verən insan faciəsindən təəssüfləndiklərini ifadə edərək, iştirakçı dövlətlər ATƏM-in Minsk qrupu ilə əməkdaşlıqda Rusiya Federasiyasının vasitəçilik səyləri nəticəsində 1994-cü il mayın 12-də razılaşdırılmış atəşkəsi münaqişə tərəflərinin təsdiqlədiklərini alqışladılar. Onlar Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Təhlükəsizlik Şurasının müvafiq qətnamələrinə sadiq qaldıqlarını təsdiqlədilər və ATƏM-in münaqişənin sülh yolu ilə nizamlanmasına yönəlmiş səylərinə Təhlükəsizlik Şurasının göstərdiyi siyasi dəstəyi alqışladılar. Bu məqsədlə onlar münaqişə tərəflərini birbaşa əlaqələr daxil olmaqla məsələnin mətləbinə dair daha intensiv danışıqlara çağırdılar. Bu mənada onlar ATƏM-in səyləri və köməyini ikiqat gücləndirəcəklərinə söz verdilər. Onlar ATƏM-in Minsk qrupunun vasitəçilik səylərini qəti şəkildə bəyəndilər və Rusiya Federasiyasının həlledici yardımını və Minsk qrupunun digər fərdi üzvlərinin səylərini yüksək qiymətləndirdilər. Onlar bu səyləri ATƏM çərçivəsində əlaqələndirərək bir araya gətirmək qərarına gəldilər.
Bu məqsədlə onlar danışıqlar üçün vahid və razılaşdırılmış baza yaratmaq, həmçinin bütün vasitəçilik və danışıqlar fəaliyyətinin tam şəkildə əlaqələndirilməsini təmin etmək məqsədilə, Fəaliyyətdə olan Sədrə, iştirakçı dövlətlərlə məsləhətləşmələr əsasında və mümkün qədər tez hərəkət etməklə, Minsk qrupunun həmsədrlərini təyin etməyi tapşırdılar. Həmsədrlər bütün danışıqlar səylərində ATƏM prinsiplərini və razılaşdırılmış mandatı əsas tutaraq, Minsk qrupunun görüşlərində birlikdə həmsədrlik və Fəaliyyətdə olan Sədrə birlikdə məruzə edəcəklər. Onlar işlərinin gedişi barəsində Daimi Şuraya müntəzəm olaraq məlumat verəcəklər.
Bu səylər çərçivəsində ilk addım kimi, onlar mövcud atəşkəsin davam etdirilməsinə kömək etmək məqsədilə Rusiya Federasiyasının və Minsk qrupunun digər fərdi üzvlərinin dəstəyilə və onlarla əməkdaşlıq şəraitində təcili tədbirlərin görülməsini, və əvvəllər vasitəçilik fəaliyyəti zamanı əldə olunmuş irəliləyişə əsaslanaraq, həyata keçirilməsi bütün tərəflər üçün münaqişənin əsas nəticələrini aradan qaldırmağa və Minsk konfransını çağırmağa imkan verəcək silahlı münaqişənin dayandırılması haqqında siyasi sazişin imzalanması məqsədilə tezliklə danışıqlar aparmağı Minsk qrupunun həmsədrlərinə tapşırdılar. Daha sonra onlar Minsk konfransının həmsədrlərindən, xüsusilə humanitar sahədə, inamın möhkəmləndirilməsi tədbirlərinin həyata keçirilməsi istiqamətində münaqişə tərəfləri ilə birgə işi davam etdirməyi xahiş etdilər. Onlar iştirakçı dövlətlər tərəfindən həm fərdi əsasda, həm də müvafiq beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində qaçqınların acınacaqlı vəziyyətini yüngülləşdirməyə xüsusi diqqət yetirmək şərti ilə regionun əhalisinə humanitar yardımın göstərilməsi üzrə tədbirlərin həyata keçirilməsi vacibliyini qeyd etdilər.
Onlar razılaşdılar ki, münaqişə tərəflərinin fikirlərinə uyğun olaraq yuxarıda qeyd olunan sazişin əldə edilməsi həmin sazişin həyata keçirilməsinin vacib elementi kimi çoxmillətli sülhməramlı qüvvələrin yerləşdirilməsinə imkan verə bilərdi. Onlar silahlı münaqişənin dayandırılması haqqında tərəflər arasında sazişin əldə edilməsindən sonra, BMT Təhlükəsizlik Şurasının müvafiq qətnaməsinin qəbul edilməsi şərti ilə, ATƏM-i çoxmillətli sülhməramlı qüvvələrlə təmin etmək üçün siyasi hazırlıqlarını bəyan etdilər. Onlar Fəaliyyətdə olan Sədrdən 1992-ci il Helsinki Sənədinin III fəsli əsasında və Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Nizamnaməsinə tam uyğun olaraq təşkil ediləcək belə qüvvələrin yaradılması, tərkibi və fəaliyyəti barəsində qısa zaman ərzində plan işləyib hazırlamağı xahiş etdilər. Bu məqsədlə Fəaliyyətdə olan Sədrə Minsk konfransı həmsədrləri və Minsk qrupu, həmçinin Baş Katib tərəfindən kömək ediləcək; müvafiq məsləhətləşmələrdən sonra o, həmçinin bu qüvvələrin, başqa məsələlərlə yanaşı, ölçüsü və xarakteri, onlara rəhbərliyi və onların idarəsi, maddi-texniki təchizatı, müvafiq altbölümlərin və resursların bölünməsi, güc tətbiq etmək qaydası və qüvvə verən dövlətlərlə razılaşmalar haqqında tövsiyələrin hazırlanması üçün Vyanada yüksək səviyyəli planlaşdırma qrupu yaradacaq. O, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının texniki məsləhət və ekspertiza yardımının göstərilməsinə hazır olması haqqında etdiyi bəyanatına əsaslanaraq, Birləşmiş Millətlər Təşkilatına kömək üçün müraciət edəcək. O, həmçinin, ATƏM-in sülhməramlı qüvvələrinin mümkün yerləşdirilməsi üçün BMT Təhlükəsizlik Şurasının uzunmüddətli siyasi dəstəyini əldə etməyə çalışacaq.
Belə hazırlıq işini və 1992-ci il Helsinki Sənədinin III fəslinin müvafiq müddəalarına əsasən və tərəflər arasında razılığın əldə olunmasından və onların Minsk konfransının həmsədrləri vasitəsilə Fəaliyyətdə olan Sədrə rəsmi xahişindən sonra Daimi Şura ATƏM-in əməliyyatının keçirilməsi barəsində qərar qəbul edəcək.
ATƏT-də Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı qəbul olunmuş sənədlər
Regional məsələlər Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı ATƏM-in fəaliyyətinin aktivləşdirilməsi Münaqişənin davam etməsi və onun insanlar üçün faciəli nəticəsini qeyd edərək, ATƏM-in Minsk Qrupuna kömək məqsədilə Rusiya Federasiyasının vasitəçilik səyləri ilə 12 may 1994-cü il tarixində əldə olunmuş atəşkəs haqqında razılaşmanın münaqişə tərəflərinin təsdiq etməsini iştirakçı dövlətlər alqışladılar. Onlar Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik Şurasının uyğun qətnamələrinə öz tərəfdarlıqlarını təsdiq etdilər və ATƏM-in münaqişənin dinc vasitələrlə nizama salınmasına istiqamətlənmiş səylərinə Təhlükəsizlik Şurasının verdiyi siyasi dəstəyi alqışladılar. Bu məqsədlə onlar münaqişənin tərəflərini birbaşa əlaqələr də daxil olmaqla mövcud məsələyə dair daha intensiv danışıqlara başlamağa çağırdılar. Bu kontekstdə onlar ATƏM tərəfindən başlanmış səylərin artırılması və bu səylərə kömək göstərilməsi haqqında öz qəti fikirlərini bildirdilər. Onlar ATƏM-in Minsk Qrupunun vasitəçilik fəaliyyətini qəti olaraq dəstəklədilər, həmçinin, Rusiya Federasiyasının həlledici əməyinə və Minsk Qrupunun digər üzvlərinin fərdi səylərinə minnətdarlıqlarını bildirdilər. Onlar bütün bu səyləri ATƏM çərçivəsində birləşdirmək və koordinasiya etmək razılığına gəldilər.
Bu məqsədlə onlar danışıqlar üçün vahid və razılaşdırılmış bazanın yaradılması, həmçinin, bütün vasitəçilik və danışıqlar fəaliyyətinin tam koordinasiyasını təmin etmək məqsədilə üzv dövlətlərlə məsləhətləşmələr əsasında və bacardıqca tez olaraq Minsk konfransının həmsədrlərini təyin etməyi fəaliyyətdə olan sədrə həvalə etdilər. ATƏM-in prinsipləri və razılaşdırılmış mandat əsasında danışıqlara özlərinin bütün səyləri ilə rəhbərlik edəcək bu həmsədrlər, Minsk Qrupunun toplantılarında birgə həmsədrlik edəcəklər və fəaliyyətdə olan sədrə birgə məruzə edəcəklər. Onlar öz işləri barəsində Daimi Şuraya vaxtaşırı məlumatlar verəcəklər.
Bu səylər çərçivəsində ilk addım olaraq, onlar Minsk konfransının həmsədrlərinə Rusiya Federasiyasının və Minsk Qrupunun digər üzvlərinin dəstəyilə, atəşkəs haqqında mövcud olan razılaşmaya kömək məqsədilə onlarla birgə əməkdaşlıq etməklə və vasitəçilik fəaliyyəti ilə əldə olunmuş inkişafa söykənərək, bütün tərəflər üçün münaqişənin əsas nəticələrinin aradan qaldırılmasını təmin edən və Minsk konfransının çağırılmasına imkan verən hərbi münaqişənin dayandırılması haqqında siyasi sazişin imzalanması məqsədilə intensiv danışıqların aparılmasına başlanmasını həvalə etdilər. Sonra onlar inamın möhkəmləndirilməsi tədbirlərinin, xüsusilə də, humanitar sahədə, həyata keçirilməsi istiqamətində münaqişənin tərəfləri ilə birgə işin aparılmasını davam etdirməyi Minsk konfransının həmsədrlərindən xahiş etdilər. Onlar qaçqınların ağır vəziyyətinin yüngülləşdirilməsinə xüsusi diqqət yetirməklə qeyd olunan rayonun əhalisinə həm fərdi əsasda, həm də beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində humanitar yardım göstərilməsi haqqında üzv dövlətlər tərəfindən tədbirlər görülməsinin zəruriliyini qeyd etdilər.
Onlar razılaşdılar ki, münaqişənin tərəflərinin fikirlərinə uyğun olaraq, yuxarıda qeyd olunan razılığın əldə olunması bu razılığın həyata keçirilməsinin mühüm elementi kimi sülhü qoruyacaq çoxmillətli qüvvələrin göndərilməsinə də imkan verərdi. Onlar hərbi münaqişənin dayandırılması haqqında tərəflər arasında razılaşma əldə olunduqdan sonra BMT Təhlükəsizlik Şurasının uyğun qətnamələri nəzərə alınmaqla ATƏM-in sülhü qoruyacaq çoxmillətli qüvvələrinin təqdim olunmasına hazır olduqlarını bildirdilər. Onlar Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsinə tamamilə uyğun olaraq, 1992-ci il Helsinki sənədlərinin III bölməsinin müddəalarına əsaslanaraq təşkil olunacaq bu qüvvələrin yaradılması, tərkibi və fəaliyyətini əks etdirəcək planın qısa bir miiddətdə hazırlanmasını fəaliyyətdə olan sədrə təklif etdilər. Bu məsələdə fəaliyyətdə olan sədr Minsk konfransının həmsədrlərinin və Minsk Qrupunun köməyinə, həmçinin, Baş katibin dəstəyinə söykənəcəkdir; Uyğun məsləhətləşmələr apardıqdan sonra o, Vyanada belə qüvvələrin sayı, xarakteristikası, komandanlığı və idarə olunması, onların maddi-texniki təminatı, uyğun hərbi hissələrin yerləşdirilməsi, hərbi qüvvələrin istifadə qaydası və s. təkliflərin işlənməsi üçün yüksək səviyyəli planlaşdırma qrupunu yaradacaqdır. O, texniki ekspert məsləhətləşmələri yardımı göstərməyə hazır olduğunu bildirən Birləşmiş Millətlər Təşkilatının dəstəyinə müraciət edəcəkdir. O, həmçinin, ATƏM-in sülhü müdafiə qüvvələrinin yerləşdirilməsinə münasibətdə BMT-nin Təhlükəsizlik Şurasının uzunmüddətli siyasi dəstəyinin əldə edilməsinə çalışacaqdır.
Belə hazırlıq işlərinin və 1992-ci il Helsinki sənədinin III bəndinin uyğun müddəaları əsasında və tərəflər arasında razılıq əldə olunandan və onlar tərəfindən Minsk konfransının həmsədrləri vasitəsilə fəaliyyətdə olan sədrə rəsmi müraciət olunduqdan sonra, Daimi ATƏM-in sülhü qoruma əməliyyatlarının keçirilməsi haqqında qərar qəbul edir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "ATƏT-in Budapeşt sammiti" (PDF). 2019-07-11 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-04-22.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
ATET in Budapest sammiti 4 6 dekabr 1994 cu il 1994 cu ilin dekabrinda Macaristanin paytaxti Budapestde Avropa Tehlukesizlik ve Emekdasliq Musaviresinin ATEM zirve gorusu Bu ATEM yarandiqdan sonra dovlet rehberlerinin dorduncu gorusu idi Bu gorus ATEM in Heyder Eliyevin istiraki ile kecirilen ilk gorusu idi Budapest nde Ermenistan Azerbaycan Dagliq Qarabag munaqisesi ile elaqedar ATEM in fealiyyetinin intensivlesdirilmesi barede qerar qebul olundu ATEM dovletlerinin bascilari nizamlamanin merheleli xarakterini mueyyen ederek ve ATEM in Minsk Konfransinin hemsedrlerine silahli munaqisenin dayandirilmasi barede sazis hazirlamagi tapsirdi Sazis butun terefler ucun munaqisenin esas neticelerinin aradan qaldirilmasini ozunde eks etdirmeli ve Minsk Konfransinin cagirilmasi ucun esas olmali idi Gorusde munaqise zonasinda sulhun temin edilmesi ucun ATEM in coxmilletli quvvelerinin yerlesdirilmesi baresinde bir qerar qebul olundu ATEM in fealiyyetinin intensivlesdirilmesiIstirakci dovletler munaqise ve onun neticesi kimi insan faciesinin davam etmesini pisleyerek munaqisede istirak eden tereflerin 1994 cu il may ayinin 12 de ATEM in Minsk qrupu ile birge emekdasliqda Rusiya Federasiyasinin vasiteciliyi ile razilasdirilmis ateskesi tesdiq etmelerini alqisladilar Istirakci dovletler BMT Tehlukesizlik Surasinin elaqedar qetnamelerine dair ohdeliklerini tesdiq etdiler ve Tehlukesizlik Surasinin munaqisenin sulh yolu ile hell edilmesine yonelmis ATEM in seylerine verdiyi siyasi desteyi alqisladilar Bununla elaqedar onlar munaqisede istirak eden terefleri birbasa elaqeler de daxil olmaqla intensiv daimi danisiqlara cagirdilar Bundan cixis ederek onlar ATEM in seylerini ve yardimini guclendireceklerine emin etdiler Onlar ATEM in Minsk qrupunun vasitecilik seylerini tamamile mudafie etdiler ve Rusiya Federasiyasinin cox muhum yardimini ve Minsk qrupunun diger ayriliqda goturulmus uzvlerinin seylerini yuksek qiymetlendirdiler Onlar butun bunlari ATEM cercivesi daxilinde vahid uzlasdirilmis seyler seklinde uygunlasdirmaga razilasdilar Bununla elaqedar onlar fealiyyetde olan sedre istirakci dovletlerle meslehetleserek ve mumkun qeder tez bir zamanda fealiyyet gostererek danisiqlar ucun umumi ve razilasdirilmis esasin temin olunmasi ve butun vasitecilik ve danisiqlara dair fealiyyetlerin tam uygunlasdirilmasinin heyata kecirilmesinden otru Minsk Konfransinin hemsedrlerini teyin etmeyi tapsirdilar ATEM prinsiplerini ve razilasdirilmis mandati elde rehber tutan hemsedrler Minsk qrupunun iclaslarinda birge sedrlik edecek ve fealiyyetde olan sedre birge hesabat verecekler Onlar mutemadi olaraq Daimi Suraya oz islerindeki irelileyisler barede etrafli melumat verecekler Bu seylerde birinci addim kimi onlar Minsk inin hemsedrlerine Rusiya Federasiyasinin ve Minsk qrupunun diger ayri ayri dovletlerinin komeyi ve onlarla emekdasliq ederek movcud ateskesin davam etdirilmesine komek etmek ucun derhal addimlar atmagi ve oten vasitecilik fealiyyetinde artiq elde edilmis irelileyislere esaslanaraq silahli munaqise bitdikden sonra siyasi sazisin imzalanmasi ucun intensiv danisiqlar kecirmeyi tapsirdilar Bu sazisin heyata kecirilmesi butun terefler ucun munaqisenin esas neticelerini aradan qaldiracaq ve Minsk Konfransinin cagirilmasina imkan verecekdir Bundan basqa onlar Minsk Konfransinin hemsedrlerinden inam yaradilmasi sahesinde xususen humanitar sahede tedbirlerin gelecekde de heyata kecirilmesi yolunda tereflerle birge isi davam etdirmeyi xahis etdiler Onlar istirakci dovletlerin hem ayriayriliqda hem de elaqedar beynelxalq teskilatlar cercivesinde qacqinlarin veziyyetinin yungullesdirilmesine xususi diqqet yetirerek regiondaki ehaliye humanitar yardimin temin olunmasi sahesinde fealiyyet gostermelerinin vacibliyini qeyd etdiler Onlar bele razilasdilar ki munaqisede istirak eden tereflerin noqteyi nezerine esasen yuxarida gosterilen sazisin imzalanmasi sazisin ozunun heyata kecirilmesi ucun muhum element olan coxmilletli sulhmeramli quvvelerin yerlesdirilmesine imkan verecekdir Onlar BMT Tehlukesizlik Surasinin uygun qetnamesi ile silahli munaqise biterken terefler arasinda baglanacaq sazisden sonra ATEM in coxmilletli sulhmeramli quvvelerini gondermek barede siyasi iradelerini beyan etdiler Onlar fealiyyetde olan sedrden xahis etdiler ki o mumkun qeder tez bir zamanda 1992 ci il Helsinki senedinin ucuncu bendine esasen ve BMT Nizamnamesine tam uygun sekilde teskil olunacaq bele quvvelerin yaradilmasi terkibi ve emeliyyatlarina dair plan hazirlasin Bununla elaqedar fealiyyetde olan sedre Minsk Konfransinin hemsedrleri ve Minsk qrupu Bas katib terefinden komeklik ve yardim gosterilecek o hemcinin muvafiq meslehetlesmelerden sonra sulhmeramli quvveleri yaradan dovletlere bu quvvelerin xarakteristikasi ve hecmi onlara rehberlik ve nezaret arxa teminat hisseleri ve ehtiyatlarin paylanmasi davranis ve sazislerin qaydalarina dair tovsiyeler vermek ucunda yuksek seviyyeli planlasdirma qrupu yaradacaq 0 BMT nin texniki meslehet ve ekspertiza teminatina hazir oldugu barede beyanatina esasen BMT den yardim almaga calisacaqdir O hemcinin BMT TS den ATEM in sulhmeramli quvvelerinin mumkun yerlesdirilmesi barede davamedici siyasi desteye calisacaqdir 1992 ci il Helsinki senedinin ucuncu bendinin muvafiq maddelerine ve hazirliq islerine sonraki sazis ve tereflerin Minsk Konfransinin hemsedrleri vasitesile fealiyyetde olan sedre resmi muracietine esasen Daimi Sura ATEM in sulhmeramli emeliyyatlarinin teskiline dair qerar qebul edecekdir Zirve gorusuRegional meseleler Dagliq Qarabag munaqisesi ile bagli ATEM fealiyyetinin feallasmasi Munaqisenin davam etmesi ve bunun neticesinde bas veren insan faciesinden teessuflendiklerini ifade ederek istirakci dovletler ATEM in Minsk qrupu ile emekdasliqda Rusiya Federasiyasinin vasitecilik seyleri neticesinde 1994 cu il mayin 12 de razilasdirilmis ateskesi munaqise tereflerinin tesdiqlediklerini alqisladilar Onlar Birlesmis Milletler Teskilati Tehlukesizlik Surasinin muvafiq qetnamelerine sadiq qaldiqlarini tesdiqlediler ve ATEM in munaqisenin sulh yolu ile nizamlanmasina yonelmis seylerine Tehlukesizlik Surasinin gosterdiyi siyasi desteyi alqisladilar Bu meqsedle onlar munaqise tereflerini birbasa elaqeler daxil olmaqla meselenin metlebine dair daha intensiv danisiqlara cagirdilar Bu menada onlar ATEM in seyleri ve komeyini ikiqat guclendireceklerine soz verdiler Onlar ATEM in Minsk qrupunun vasitecilik seylerini qeti sekilde beyendiler ve Rusiya Federasiyasinin helledici yardimini ve Minsk qrupunun diger ferdi uzvlerinin seylerini yuksek qiymetlendirdiler Onlar bu seyleri ATEM cercivesinde elaqelendirerek bir araya getirmek qerarina geldiler Bu meqsedle onlar danisiqlar ucun vahid ve razilasdirilmis baza yaratmaq hemcinin butun vasitecilik ve danisiqlar fealiyyetinin tam sekilde elaqelendirilmesini temin etmek meqsedile Fealiyyetde olan Sedre istirakci dovletlerle meslehetlesmeler esasinda ve mumkun qeder tez hereket etmekle Minsk qrupunun hemsedrlerini teyin etmeyi tapsirdilar Hemsedrler butun danisiqlar seylerinde ATEM prinsiplerini ve razilasdirilmis mandati esas tutaraq Minsk qrupunun goruslerinde birlikde hemsedrlik ve Fealiyyetde olan Sedre birlikde meruze edecekler Onlar islerinin gedisi baresinde Daimi Suraya muntezem olaraq melumat verecekler Bu seyler cercivesinde ilk addim kimi onlar movcud ateskesin davam etdirilmesine komek etmek meqsedile Rusiya Federasiyasinin ve Minsk qrupunun diger ferdi uzvlerinin desteyile ve onlarla emekdasliq seraitinde tecili tedbirlerin gorulmesini ve evveller vasitecilik fealiyyeti zamani elde olunmus irelileyise esaslanaraq heyata kecirilmesi butun terefler ucun munaqisenin esas neticelerini aradan qaldirmaga ve Minsk konfransini cagirmaga imkan verecek silahli munaqisenin dayandirilmasi haqqinda siyasi sazisin imzalanmasi meqsedile tezlikle danisiqlar aparmagi Minsk qrupunun hemsedrlerine tapsirdilar Daha sonra onlar Minsk konfransinin hemsedrlerinden xususile humanitar sahede inamin mohkemlendirilmesi tedbirlerinin heyata kecirilmesi istiqametinde munaqise terefleri ile birge isi davam etdirmeyi xahis etdiler Onlar istirakci dovletler terefinden hem ferdi esasda hem de muvafiq beynelxalq teskilatlar cercivesinde qacqinlarin acinacaqli veziyyetini yungullesdirmeye xususi diqqet yetirmek serti ile regionun ehalisine humanitar yardimin gosterilmesi uzre tedbirlerin heyata kecirilmesi vacibliyini qeyd etdiler Onlar razilasdilar ki munaqise tereflerinin fikirlerine uygun olaraq yuxarida qeyd olunan sazisin elde edilmesi hemin sazisin heyata kecirilmesinin vacib elementi kimi coxmilletli sulhmeramli quvvelerin yerlesdirilmesine imkan vere bilerdi Onlar silahli munaqisenin dayandirilmasi haqqinda terefler arasinda sazisin elde edilmesinden sonra BMT Tehlukesizlik Surasinin muvafiq qetnamesinin qebul edilmesi serti ile ATEM i coxmilletli sulhmeramli quvvelerle temin etmek ucun siyasi hazirliqlarini beyan etdiler Onlar Fealiyyetde olan Sedrden 1992 ci il Helsinki Senedinin III fesli esasinda ve Birlesmis Milletler Teskilati Nizamnamesine tam uygun olaraq teskil edilecek bele quvvelerin yaradilmasi terkibi ve fealiyyeti baresinde qisa zaman erzinde plan isleyib hazirlamagi xahis etdiler Bu meqsedle Fealiyyetde olan Sedre Minsk konfransi hemsedrleri ve Minsk qrupu hemcinin Bas Katib terefinden komek edilecek muvafiq meslehetlesmelerden sonra o hemcinin bu quvvelerin basqa meselelerle yanasi olcusu ve xarakteri onlara rehberliyi ve onlarin idaresi maddi texniki techizati muvafiq altbolumlerin ve resurslarin bolunmesi guc tetbiq etmek qaydasi ve quvve veren dovletlerle razilasmalar haqqinda tovsiyelerin hazirlanmasi ucun Vyanada yuksek seviyyeli planlasdirma qrupu yaradacaq O Birlesmis Milletler Teskilatinin texniki meslehet ve ekspertiza yardiminin gosterilmesine hazir olmasi haqqinda etdiyi beyanatina esaslanaraq Birlesmis Milletler Teskilatina komek ucun muraciet edecek O hemcinin ATEM in sulhmeramli quvvelerinin mumkun yerlesdirilmesi ucun BMT Tehlukesizlik Surasinin uzunmuddetli siyasi desteyini elde etmeye calisacaq Bele hazirliq isini ve 1992 ci il Helsinki Senedinin III feslinin muvafiq muddealarina esasen ve terefler arasinda raziligin elde olunmasindan ve onlarin Minsk konfransinin hemsedrleri vasitesile Fealiyyetde olan Sedre resmi xahisinden sonra Daimi Sura ATEM in emeliyyatinin kecirilmesi baresinde qerar qebul edecek ATET de Dagliq Qarabag munaqisesi ile bagli qebul olunmus senedler Regional meseleler Dagliq Qarabag munaqisesi ile bagli ATEM in fealiyyetinin aktivlesdirilmesi Munaqisenin davam etmesi ve onun insanlar ucun facieli neticesini qeyd ederek ATEM in Minsk Qrupuna komek meqsedile Rusiya Federasiyasinin vasitecilik seyleri ile 12 may 1994 cu il tarixinde elde olunmus ateskes haqqinda razilasmanin munaqise tereflerinin tesdiq etmesini istirakci dovletler alqisladilar Onlar Birlesmis Milletler Teskilatinin Tehlukesizlik Surasinin uygun qetnamelerine oz terefdarliqlarini tesdiq etdiler ve ATEM in munaqisenin dinc vasitelerle nizama salinmasina istiqametlenmis seylerine Tehlukesizlik Surasinin verdiyi siyasi desteyi alqisladilar Bu meqsedle onlar munaqisenin tereflerini birbasa elaqeler de daxil olmaqla movcud meseleye dair daha intensiv danisiqlara baslamaga cagirdilar Bu kontekstde onlar ATEM terefinden baslanmis seylerin artirilmasi ve bu seylere komek gosterilmesi haqqinda oz qeti fikirlerini bildirdiler Onlar ATEM in Minsk Qrupunun vasitecilik fealiyyetini qeti olaraq desteklediler hemcinin Rusiya Federasiyasinin helledici emeyine ve Minsk Qrupunun diger uzvlerinin ferdi seylerine minnetdarliqlarini bildirdiler Onlar butun bu seyleri ATEM cercivesinde birlesdirmek ve koordinasiya etmek raziligina geldiler Bu meqsedle onlar danisiqlar ucun vahid ve razilasdirilmis bazanin yaradilmasi hemcinin butun vasitecilik ve danisiqlar fealiyyetinin tam koordinasiyasini temin etmek meqsedile uzv dovletlerle meslehetlesmeler esasinda ve bacardiqca tez olaraq Minsk konfransinin hemsedrlerini teyin etmeyi fealiyyetde olan sedre hevale etdiler ATEM in prinsipleri ve razilasdirilmis mandat esasinda danisiqlara ozlerinin butun seyleri ile rehberlik edecek bu hemsedrler Minsk Qrupunun toplantilarinda birge hemsedrlik edecekler ve fealiyyetde olan sedre birge meruze edecekler Onlar oz isleri baresinde Daimi Suraya vaxtasiri melumatlar verecekler Bu seyler cercivesinde ilk addim olaraq onlar Minsk konfransinin hemsedrlerine Rusiya Federasiyasinin ve Minsk Qrupunun diger uzvlerinin desteyile ateskes haqqinda movcud olan razilasmaya komek meqsedile onlarla birge emekdasliq etmekle ve vasitecilik fealiyyeti ile elde olunmus inkisafa soykenerek butun terefler ucun munaqisenin esas neticelerinin aradan qaldirilmasini temin eden ve Minsk konfransinin cagirilmasina imkan veren herbi munaqisenin dayandirilmasi haqqinda siyasi sazisin imzalanmasi meqsedile intensiv danisiqlarin aparilmasina baslanmasini hevale etdiler Sonra onlar inamin mohkemlendirilmesi tedbirlerinin xususile de humanitar sahede heyata kecirilmesi istiqametinde munaqisenin terefleri ile birge isin aparilmasini davam etdirmeyi Minsk konfransinin hemsedrlerinden xahis etdiler Onlar qacqinlarin agir veziyyetinin yungullesdirilmesine xususi diqqet yetirmekle qeyd olunan rayonun ehalisine hem ferdi esasda hem de beynelxalq teskilatlar cercivesinde humanitar yardim gosterilmesi haqqinda uzv dovletler terefinden tedbirler gorulmesinin zeruriliyini qeyd etdiler Onlar razilasdilar ki munaqisenin tereflerinin fikirlerine uygun olaraq yuxarida qeyd olunan raziligin elde olunmasi bu raziligin heyata kecirilmesinin muhum elementi kimi sulhu qoruyacaq coxmilletli quvvelerin gonderilmesine de imkan vererdi Onlar herbi munaqisenin dayandirilmasi haqqinda terefler arasinda razilasma elde olunduqdan sonra BMT Tehlukesizlik Surasinin uygun qetnameleri nezere alinmaqla ATEM in sulhu qoruyacaq coxmilletli quvvelerinin teqdim olunmasina hazir olduqlarini bildirdiler Onlar Birlesmis Milletler Teskilatinin Nizamnamesine tamamile uygun olaraq 1992 ci il Helsinki senedlerinin III bolmesinin muddealarina esaslanaraq teskil olunacaq bu quvvelerin yaradilmasi terkibi ve fealiyyetini eks etdirecek planin qisa bir miiddetde hazirlanmasini fealiyyetde olan sedre teklif etdiler Bu meselede fealiyyetde olan sedr Minsk konfransinin hemsedrlerinin ve Minsk Qrupunun komeyine hemcinin Bas katibin desteyine soykenecekdir Uygun meslehetlesmeler apardiqdan sonra o Vyanada bele quvvelerin sayi xarakteristikasi komandanligi ve idare olunmasi onlarin maddi texniki teminati uygun herbi hisselerin yerlesdirilmesi herbi quvvelerin istifade qaydasi ve s tekliflerin islenmesi ucun yuksek seviyyeli planlasdirma qrupunu yaradacaqdir O texniki ekspert meslehetlesmeleri yardimi gostermeye hazir oldugunu bildiren Birlesmis Milletler Teskilatinin desteyine muraciet edecekdir O hemcinin ATEM in sulhu mudafie quvvelerinin yerlesdirilmesine munasibetde BMT nin Tehlukesizlik Surasinin uzunmuddetli siyasi desteyinin elde edilmesine calisacaqdir Bele hazirliq islerinin ve 1992 ci il Helsinki senedinin III bendinin uygun muddealari esasinda ve terefler arasinda raziliq elde olunandan ve onlar terefinden Minsk konfransinin hemsedrleri vasitesile fealiyyetde olan sedre resmi muraciet olunduqdan sonra Daimi ATEM in sulhu qoruma emeliyyatlarinin kecirilmesi haqqinda qerar qebul edir Hemcinin bax2010 Lissabon sammitiIstinadlar ATET in Budapest sammiti PDF 2019 07 11 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 04 22