Nizamnamə — hansısa dövlət orqanının, müəssisənin, təşkilatın hansısa sahədə fəaliyyətini və işinin təşkilini tənzimləyən . Dövlət təşkilatlarıının nizamnamələri ali dövlət orqanları, təşkilatların nizamnamələri isə onların təsisçiləri tərəfindən təsdiq edilir. "Nizamnamə" sözü "nizam" (ərəb) və "namə" (fars) sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlib, hər hansı bir şeyin icrası, tətbiqi üçün düşünülmüş qayda-qanun, hökm kimi mənalar verir.
İctimai təşkilatların hamısının nizamnaməsinin olması vacibdir. Beynəlxalq təşkilatların da nizamnamələri vardır.
Tarixi
Yazılmış ilk Nizamnamə nümunəsi kimi tarix Siris silindrini tanıyır. Farsların qədim Mesopatamiyanın işğalından sora Yeni-Mesopatamiya dövləti yaratdıqdan sonra imperator Nabonidus tərəfindən yazılib təsdiq edilmişdir (e.ə. 539). Bu silindrdə dini inanclar, imperatorun legtimliyi, insan hüquqları, dövlətçilik ənələri haqqında məlumat verilmişdir.
Nizamnamənin növləri
— Layihə nizamnamələri- bu növ nizamnamələrdə layihə iştirakçıları və onların payları, ümumi müddəalar, fəaliyyət növü, idarə olunması və məqsədi haqda məlumat verilir.
— Ali və ya Kral nizamnamələri- bu tip nizamnamələr ən çox avropada rast gəlinir və şəhərsalma ilə əlaqələndirilir.
— Koloniya nizamnamələri- bu növ nizamnamələr ən çox Böyük Britaniyada yayilmişdır. Bu növdə olan nizamnamələr az yayılıb və təsirləri zəifdir.
— Kongres nizamnamələri- bu növ nizamnamələr ən çox ABŞ-də rast gəlinir. 1791-ci ildən 1992-ci ilə qədər kongress 36 nizamnamə qəbul etmişdir.
— Bələdiyyə nizamnamələri- bələdiyyə özünü idarəetmə statusunu alarkən tərtib olunur. Burada onların səlahiyyətləri və qanun daxilində fəaliyyətləri əks olunur.
İqtisadi nizamnamələr
İqtisadi nizamnamələr, qanunlara uyğun olan, tam legitim sənəddir , təşkilatın məqsədini və daxili bölgüsünü müəyyən edir. Həmin sənəd firmanın hüquqi təsdiq tapmasından və fəaliyyətə başlamazdan əvvəl, uyğun dövlət təşkilatları tərəfindən təsdiq edilməlidir. Nizamnamə təşkilatın quruluşu haqqında, onun yeri haqqinda, fəaliyyətinin məqsədi haqqında, idarəetmə orqanları və mülkiyyətin əmələgəlməsi haqqında, gəlirlərin bölünməsi və fəaliyyətin dayandırılması haqqında məlumatları əks etdirməlidir. Məsləhətdir ki, özəl təşkilatlar yaradılarkən mülkiyyət məsuliyyəti, sahibakarın mülkiyyəti və şəxsi təsərüfatın mülkiyyət bölgüsü barədə bəndlər yerləşdirilsin. Firmanın mülkiyyəti və onun gəlirləri barəsində bağlı məsələlər aydın və dəqiq şəkildə göstərilməlidir ki, gələcəkdə baş verəcək hər hansi mübahisənin qarşısı alınsın.
Nizamnamənin hazırlanması- hər bir təşkilatın sahibkarlıq yolunda atdığı ilk addımdı və onların içində heç də ən çətini deyil, bu sənəd, yaranan müəssisənın gündəlik sahibkarlıq fəaliyyəti barəsində ilk anlayışları aşılayır.
Nizamnamə Azərbaycanda
Nizamnamələrin Azərbaycanda oynadığı rolun dünyada oynadığı roldan heç bir fərqi yoxdur. Mövcud qanunvericiliyə uyğun olaraq Azərbaycan Respublikasında nizamnamələrin qeydə alıması işi Vergilər Nazirliyinin "Bir pəncərə" sistemi vasitəsilə aparılır.
Nizamnamələr hər hansı təşkilatın fəaliyyətini, quruluşunu müəyyən edən qanunlar toplusudur və Azərbaycanda ən çox:
1. Partiya nizamnamələri
2. Birlik və Təşkilat nizamnamələri
3. İqtisadi nizamnamələr (səhmdar cəmiyyətin nizamnaməsi, firma və s.)
Tərtib olunan nizamnamələrdə sadalanan bəndlər var:
1. Ümumi müddəalar.
2. Müəsisənin fəaliyyəti.
3. Müəsisənin nizamnamə kapitalı.
4. İdarəolunma qaydaları.
5. Müəsisənin ləğv olunması.
6. Digər müddəalar.
Həmçinin bax
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nizamname hansisa dovlet orqaninin muessisenin teskilatin hansisa sahede fealiyyetini ve isinin teskilini tenzimleyen Dovlet teskilatlariinin nizamnameleri ali dovlet orqanlari teskilatlarin nizamnameleri ise onlarin tesiscileri terefinden tesdiq edilir Nizamname sozu nizam ereb ve name fars sozlerinin birlesmesinden emele gelib her hansi bir seyin icrasi tetbiqi ucun dusunulmus qayda qanun hokm kimi menalar verir Ictimai teskilatlarin hamisinin nizamnamesinin olmasi vacibdir Beynelxalq teskilatlarin da nizamnameleri vardir TarixiYazilmis ilk Nizamname numunesi kimi tarix Siris silindrini taniyir Farslarin qedim Mesopatamiyanin isgalindan sora Yeni Mesopatamiya dovleti yaratdiqdan sonra imperator Nabonidus terefinden yazilib tesdiq edilmisdir e e 539 Bu silindrde dini inanclar imperatorun legtimliyi insan huquqlari dovletcilik eneleri haqqinda melumat verilmisdir Nizamnamenin novleri Layihe nizamnameleri bu nov nizamnamelerde layihe istirakcilari ve onlarin paylari umumi muddealar fealiyyet novu idare olunmasi ve meqsedi haqda melumat verilir Ali ve ya Kral nizamnameleri bu tip nizamnameler en cox avropada rast gelinir ve sehersalma ile elaqelendirilir Koloniya nizamnameleri bu nov nizamnameler en cox Boyuk Britaniyada yayilmisdir Bu novde olan nizamnameler az yayilib ve tesirleri zeifdir Kongres nizamnameleri bu nov nizamnameler en cox ABS de rast gelinir 1791 ci ilden 1992 ci ile qeder kongress 36 nizamname qebul etmisdir Belediyye nizamnameleri belediyye ozunu idareetme statusunu alarken tertib olunur Burada onlarin selahiyyetleri ve qanun daxilinde fealiyyetleri eks olunur Iqtisadi nizamnamelerIqtisadi nizamnameler qanunlara uygun olan tam legitim seneddir teskilatin meqsedini ve daxili bolgusunu mueyyen edir Hemin sened firmanin huquqi tesdiq tapmasindan ve fealiyyete baslamazdan evvel uygun dovlet teskilatlari terefinden tesdiq edilmelidir Nizamname teskilatin qurulusu haqqinda onun yeri haqqinda fealiyyetinin meqsedi haqqinda idareetme orqanlari ve mulkiyyetin emelegelmesi haqqinda gelirlerin bolunmesi ve fealiyyetin dayandirilmasi haqqinda melumatlari eks etdirmelidir Meslehetdir ki ozel teskilatlar yaradilarken mulkiyyet mesuliyyeti sahibakarin mulkiyyeti ve sexsi teserufatin mulkiyyet bolgusu barede bendler yerlesdirilsin Firmanin mulkiyyeti ve onun gelirleri baresinde bagli meseleler aydin ve deqiq sekilde gosterilmelidir ki gelecekde bas verecek her hansi mubahisenin qarsisi alinsin Nizamnamenin hazirlanmasi her bir teskilatin sahibkarliq yolunda atdigi ilk addimdi ve onlarin icinde hec de en cetini deyil bu sened yaranan muessisenin gundelik sahibkarliq fealiyyeti baresinde ilk anlayislari asilayir Nizamname AzerbaycandaNizamnamelerin Azerbaycanda oynadigi rolun dunyada oynadigi roldan hec bir ferqi yoxdur Movcud qanunvericiliye uygun olaraq Azerbaycan Respublikasinda nizamnamelerin qeyde alimasi isi Vergiler Nazirliyinin Bir pencere sistemi vasitesile aparilir Nizamnameler her hansi teskilatin fealiyyetini qurulusunu mueyyen eden qanunlar toplusudur ve Azerbaycanda en cox 1 Partiya nizamnameleri 2 Birlik ve Teskilat nizamnameleri 3 Iqtisadi nizamnameler sehmdar cemiyyetin nizamnamesi firma ve s Tertib olunan nizamnamelerde sadalanan bendler var 1 Umumi muddealar 2 Muesisenin fealiyyeti 3 Muesisenin nizamname kapitali 4 Idareolunma qaydalari 5 Muesisenin legv olunmasi 6 Diger muddealar Hemcinin baxDovlet Statut QHTIstinadlar Huquq ile elaqedar olan bu meqale qaralamadir Meqale mezmununu zenginlesdirerek Vikipediyaya komek edin